Communicatie tussen Computers

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Communicatie tussen Computers"

Transcriptie

1 Communicatie tussen Computers Deel III : Cowley H. 6, Internet Peter van Kranenburg

2 Vandaag Recap Inter-netwerken Internet Protocol: IPv4, IPv6 Adressering, DHCP ARP Autonomous Systems Routering OSPF MPLS BGP ICMP

3 Recap LAN, WAN LAN: Local Area Network Klein geografisch gebied (één of enkele gebouwen) Meestal binnen een organisatie Ethernet WAN: Wide Area Network Verbinding over grotere afstanden (soms wereldwijd) Vaak voor verbinding van LANs Lange-afstandsverbindingen verzorgd door telecombedrijven: Leased Line, PSTN, ISDN, Frame Relay, ATM, DSL, Cable Television Long Distance Carrier Long Distance Carrier Long Distance Carrier LAN LAN LAN

4 Recap Switch Switch/Bridge: Stuurt inkomend dataverkeer alleen door via de port waarop de ontvanger te bereiken is Vervult OSI Layer 2 functie Adressering d.m.v. MAC (hardware) adressen. Star

5

6 Internetwerk Uitdaging: Grote Heterogeniteit: grote afstanden groot aantal devices veel verschillende types devices verschillende topologieën veel verschillende paden verschillende dataformaten verschillende fysieke verbindingen verschillende bandbreedtes verschillende betrouwbaarheid regelmatig veranderingen

7 Vandaag Recap Inter-netwerken Internet Protocol: IPv4, IPv6 Adressering, DHCP ARP Autonomous Systems Routering OSPF MPLS BGP DNS

8 Internet Protocol (IP) Taak: data-packets over een internet van host A naar host B sturen Layer 3 functionaliteit Nodig: Adressering Routering Twee versies in gebruik: IPv4 (1981: RfC791) IPv6 (1998: RfC2460) B A

9 Internet Protocol: Adressering De overgang tussen een netwerkapparaat (router/switch/host) en het netwerk noemt men de interface Een host heeft één interface met een netwerk Een switch heeft meerdere interfaces op hetzelfde netwerk Een router heeft interfaces op verschillende netwerken IP eist dat elke interface een uniek adres heeft Een netwerk wordt gedefinieerd door een reeks IP adressen LAN A LAN B LAN A LAN A LAN A LAN A LAN C LAN A LAN D

10 IP vs MAC adressering MAC adres: Layer 2 adres van de fysieke interface. Gebruikt door functies in de Data-linklaag IP adres: Layer 3 adres. Gebruikt door functies in de Netwerklaag Op iedere interface dient minimaal één IP adres geconfigureerd te zijn

11 Internet Protocol: IPv4 adressen Vier bytes (32 bits): meer dan 4 miljard adressen beschikbaar Notatie: dotted decimal Bijvoorbeeld: (Volledig decimaal: )

12 Internet Protocol: IPv4 adressen Internet Assigned Numbers Authority (IANA) Verantwoordelijk voor (o.a.) wereldwijde toekenning van IP-adressen Wordt verder uitbesteed aan regionale organisaties: Regional Internet Registry National Internet Registry Local Internet Registry

13 Internet Protocol: IPv4 adressen IPv4 adres bestaat uit een netwerk-deel en een host-deel Aanvankelijk 3 netwerk klassen: Class A Class B Network Host Host Host 8 24 bits Network Network Host Host 16 bits 16 bits Class C Network Network 24 bits Network Host 8

14 Internet Protocol: IPv4 adressen Voorbeeld: als adres bij een class B netwerk hoort: Netwerk-deel: Host-deel: Hele Class B netwerk: Eerste adres: Laatste adres: Eerste adres van een netwerk: netwerkadres Laatste adres van een netwerk: broadcast-adres Dus in een Class B netwerk: = vrije adressen 127.x.y.z : loopback adressen

15 Internet Protocol: IPv4 adressen Probleem: Tekort aan IPv4 adressen Laatste blokken zijn in 2014 door IANA uitgedeeld Door indeling in Class A, B en C veel verspilling Voor netwerk met > 254 hosts moet class B serie gereserveerd worden: adressen Dus ook voor een netwerk met bijv. 255 hosts Voorlopige oplossingen Private IP adressen (binnen een netwerk) Subnetting Network Address Translation (NAT)

16 Internet Protocol: IPv4 adressen Private IP adressen (binnen een netwerk) Kunnen in elk netwerk hergebruikt worden Interne adressen Dus niet op het publieke internet De router die het netwerk met internet verbindt verzorgt vertaling van private naar publieke adressen (NAT) en doet poort-mapping indien nodig. Class First Address Last Address A B C Class A network 16 Class B networks 256 Class C networks

17 Internet Protocol: IPv4 adressen: NAT Internet This address can be seen on the Internet NAT Router

18 Internet Protocol: IPv4 adressen: Subnetting 1993: Classless Inter-Domain Routing (CIDR) Klassen A, B en C vervallen Scheiding netwerk-host wordt op bit-niveau aangegeven Kan overal liggen Notatie: /18 Bit 1 t/m 18: netwerk-deel Bit 19 t/m 32: host-deel

19 Internet Protocol: IPv4 adressen: Subnetting 1993: Classless Inter-Domain Routing (CIDR) Klassen A, B en C vervallen Scheiding netwerk-host wordt op bit-niveau aangegeven Kan overal liggen Notatie: / ip adres netmask Netwerk-deel Host-deel 2 14 = adressen

20 Internet Protocol: IPv4 adressen: Subnetting 1993: Classless Inter-Domain Routing (CIDR) Klassen A, B en C vervallen Scheiding netwerk-host wordt op bit-niveau aangegeven Kan overal liggen Notatie: / AND ip adres netmask netwerkadres netwerkadres:

21 Structurele Oplossing: IPv6 1998: Volgende generatie IP-adressen 128-bit adressering i.p.v. 32-bit adressering x x IPv6 adressen per vierkante meter Geen trucs meer voor adressering zoals NATs, submasking, Onderscheid prefix (netwerk) en suffix (host) variabel Notatie: hexadecimaal met dubbele punt (colon hex) 0adc:8564:ffff:0000:0000:1380:8e01:ffff/128 Voorloopnullen mogen weggelaten: adc:8564:ffff::1380:8e01:ffff Zie verder Cowley en Appendix A Overgang vindt langzaam plaats. IPv4 en IPv6 bestaan nu naast elkaar

22 Internet Protocol: Adrestoewijzing Hoe komt een interface aan zijn IP-adres? 1. Handmatig (door systeembeheerder) 2. Van een Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP)-server DHCP Server DHCP client PCs request IP addresses IP Address Database DHCP server listens for requests & assigns IP addresses DHCP Client PC DHCP Client PC Client krijgt: IP adres Netmask Geldigheidsduur en vaak ook: IP adres van gateway IP adres van name server DHCP Client PC DHCP Client PC

23 Internet Protocol: IPv4 header Version: IP versie IHL: Internet Header Length DSCP: Type of Service (prioriteit) ECN: Congestion Notification Identification: Uniek ID van (ongefragmenteerd) packet Flags: fragmentatie info Options: voor uitbreidingen

24 Routering B A

25 Recap Router Router: Zorgt voor routering van layer 3 netwerk packets (N.B. dus niet van layer 2 dataframes) Vervult OSI Layer 3 functie Kan een route vinden tussen computers op verschillende LANs Taak: packet doorsturen naar beste eerstvolgende router (next hop)

26 ARP, Routering LAN A Network / Internet Router LAN B Network /

27 ARP, Routering LAN A Network / Internet Router LAN B Network / Router heeft drie interfaces: / /24 Alle andere IP adressen

28 Heeft: ARP tabel, Route tabel ARP, Routering LAN A Network / Internet Router LAN B Network / Scenario 1: wil packet naar sturen Om fysiek iets te versturen: MAC adres nodig Vraag: Is op hetzelfde netwerk (LAN A)? Zie netmask (/24): Ja Vraag op LAN A naar het MAC adres (volgens Address Resolution Protocol)

29 Heeft: ARP tabel, Route tabel ARP, Routering LAN A Network / Internet Router LAN B Network / Procedure ARP: stuurt ARP Request: Broadcast in LAN A naar MAC adres ff:ff:ff:ff:ff:ff : Wie heeft IP adres Interface met stuurt Reply met MAC adres slaat MAC adres van.4.6. op in ARP tabel

30 Heeft: ARP tabel, Route tabel ARP, Routering LAN A Network / Internet Router LAN B Network / Scenario 2: wil packet naar sturen MAC adres nodig Vraag: Is op hetzelfde netwerk (LAN A) Zie netmask (/24): Nee Stuur naar Router: vraagt (via ARP) MAC adres van (Router) Router kijkt in route-tabel waar packet heen moet, vraagt MAC Adres op LAN B, etc

31 Heeft: ARP tabel, Route tabel ARP, Routering LAN A Network / Internet Router LAN B Network / Scenario 3: wil packet naar sturen MAC adres nodig Vraag: Is op hetzelfde netwerk (LAN A) Nee Stuur naar Router : vraagt (via ARP) MAC adres van Router kijkt in route-tabel waar packet heen moet Router stuurt packet naar next hop op internet

32 Routering: De Reis van een Packet Source Network A Header A IP Datagram IP Datagram Router 1 IP Datagram Network B Header B IP Datagram Router 2 IP Datagram Router x IP Datagram Network Y Header Y IP Datagram Destination IP Datagram

33 Routering Routering op internet op verschillende niveaus: Binnen LAN (geen routering nodig) MAC adres van eindbestemming kan via ARP gevraagd worden Tussen VLANs Binnen een Autonomous System (AS) Open Shortest Path First Multi Protocol Label Switching Tussen Autonomous Systems Border Gateway Protocol

34 Autonomous System Deelnetwerk van internet (éen of enkele reeksen IP adressen) Onder beheer van één instantie Internet Service Provider Universiteit Overheid Private onderneming Verbonden met andere Autonomous Systems door peering

35 Autonomous System Uniek identificatienummer (32 bit) Toegekend door IANA gedelegeerd naar Regional/National/Local Internet Registries [ ] AS278 Universidad Nacional Autonoma de Mexico AS279 LVLT Level 3 Communications, Inc. AS280 NTTA NTT America, Inc. AS281 LVLT Level 3 Communications, Inc. AS282 MERIT-AUX-AS - Merit Technology, Inc. AS283 MPOWERLABS - MPower Labs, Inc. AS284 UUNET-IPV6 - MCI Communications Services, Inc. d/b/a Verizon Business AS285 DNIC-AS Headquarters, USAISC AS286 KPN KPN Internet Backbone AS287 DNIC-AS Navy Network Information Center (NNIC) AS288 European Space Agency c/o Christoph Kroell Darmstadt, D DE AS289 DNIC-AS Headquarters, USAISC AS290 SHOWNET-AS - Interop Show Network [ ]

36 Autonomous System Stub AS Bevat hosts (eindpunten) AS Transit AS Transporteert data naar andere ASs Verzorgt lange-afstandverbindingen AS

37 Autonomous System: Peering Peering: Verbinding tussen twee Autonomous Systems Twee varianten: Private peering Public peering AS AS

38 Private Peering Directe (fysieke) verbinding tussen twee Autonomous Systems. Meestal: aanleg van een 10Gbps glasvezel Voordelen: Gegarandeerde bandbreedte Gemakkelijk te monitoren Betrouwbaar Nadelen: Alleen rendabel bij grote hoeveelheden dataverkeer Veel werk voor het maken van de verbinding AS AS

39 Public Peering Verbinding tussen twee ASs via een Internet Exchange Point (IXP) Voordelen: Honderden peers beschikbaar Nieuwe peers snel beschikbaar Efficient gebruik van de verbindingen Nadelen: Minder veilig dan private peering Member fees voor het IXP AS AS AS AS ASAS AS AS AS AS AS IXP

40 Public Peering Bijvoorbeeld Amsterdam Internet Exchange: AMS-IX Van de website ( ): Aangesloten ASs : 818 Poorten: 1438 Piek: Tbps Capaciteit: Tbps

41 Routering B A

42 Routering in AS: OSPF Intern in het AS: een netwerk van routers Veelgebruikt routeringsprotocol: Open Shortest Path First (OSPF) OSPF-Routers ontdekken elkaar (via multicast Packets) Routers sturen berichten naar hun neighbours : Identificatie Actieve verbindingen (IP range) cost van een verbinding Neighbours sturen de berichten door naar hun neighbours Iedere router bouwt zo een volledige kaart van het netwerk op Iedere router kan dus het kortste pad tussen zichzelf en de bestemming van een packet uitrekenen (met Dijkstra s kortstepad-algoritme) Dus weet naar welke volgende router het packet moet

43 Routering in AS: MPLS In groot AS (veel routers) met veel data: berekenen van de route duur Moet met OSPF in elke router opnieuw voor elk packet Oplossing: Multi Protocol Label Switching (RfC 3031) Bij binnenkomst van een packet in het AS wordt een route berekend en een label aan het packet toegevoegd (tussen layer 2 en layer 3 header) Alle packets met hetzelfde label volgen dezelfde route (virtual circuit) door het AS Elke router moet enkel de next hop voor het label opzoeken MPLS tunnel

44 Routering tussen Autonomous Systems Een Router kan niet de topologie van het hele internet bevatten Voor routering naar een host in een ander AS kan geen OSPF gebruikt worden Voor routering tussen Autonomous Systems: Border Gateway Protocol (BGP)

45 Routering: BGP

46 Routering: BGP vs. OSPF OSPF Individuele hosts Alle IP adressen en subnets zijn daadwerkelijk in gebruik binnen het AS Elke router kent alle details van het netwerk Router kan kortste pad tussen twee hosts berekenen BGP IP reeksen Geen garantie dat IP adressen en subnets daadwerkelijk in gebruik zijn binnen het AS Router weet enkel dat bepaalde netwerken bereikbaar zijn Router ziet een heel AS als een stap

47 Routering: BGP BGP router vertelt aan peers welke ip-reeksen hij kan routeren (=adverteren) Peers communiceren dit verder aan hun peers BGP routers leren zo routes naar Autonomous Systems Bij stub Autonomous System: alleen eigen ip-reeksen adverteren Een router op een Transit AS adverteert alles dat via het AS bereikt kan worden

48 Routering: BGP Klein stukje BGP tabel van route-server.host.net: Network Next Hop Weight Path *> / i *> / i *> / i *> / i *> / i *> / i *> / i *> / i *> / i *> / I Etc prefixes

49 Routering: BGP Groei internet-brede BGP tabel

50 Internet Control Message Protocol (ICMP) Protocol om foutmeldingen en systeeminformatie te versturen tussen hosts en routers. Destination Unreachable Echo reply Redirect Message Tijdstip e.d. Bijvoorbeeld: ping (command line) stuurt echo request message De geadresseerde server wordt gevraagd een echo reply te sturen Gebruiken om te controleren of een server bereikbaar is Of om een route te traceren (traceroute / mtr) Gebruikt Time-To-Live veld in IP header Iedere hop (router) verlaagt de waarde van dit veld Bij waarde 0: router stuurt ICMP bericht aan source van het IP packet

51 Enkele tools BGP Toolkit: Informatie over ASs en BGP traceroute / mtr -wbz (command line tools) volg de route van een packet host (command line tool) ip -> hostname, hostname -> ip Looking glasses: kijk vanuit een bgp router Visualisatie Transit-verbindingen:

52

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie. een enkelvoudige hub of switch is een fysisch LAN segment (Ethernet segment)

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie. een enkelvoudige hub of switch is een fysisch LAN segment (Ethernet segment) LAN segment een enkelvoudige hub of is een fysisch LAN segment (Ethernet segment) Virtual local area network een VLAN is een verzameling computers in een LAN die met elkaar kunnen communiceren alsof ze

Nadere informatie

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP]

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP] Revisie geschiedenis [XXTER & KNX via IP] Auteur: Freddy Van Geel Verbinding maken met xxter via internet met de KNX bus, voor programmeren of visualiseren en sturen. Gemakkelijk, maar niet zo eenvoudig!

Nadere informatie

Inhoud. Packet Tracer x. Labs xi

Inhoud. Packet Tracer x. Labs xi v Inhoud Packet Tracer x Labs xi 1 Het netwerk verkennen 1 1.1 Netwerk-resources 1 1.1.1 Netwerken van verschillende grootten 1 1.1.2 Clients en servers 2 1.2 LAN s, WAN s en Internet 4 1.2.1 Netwerkcomponenten

Nadere informatie

Basis Netwerkconfiguratie. Ing. Tijl Deneut Lector Toegepaste Informatica Howest Onderzoeker XiaK, UGent

Basis Netwerkconfiguratie. Ing. Tijl Deneut Lector Toegepaste Informatica Howest Onderzoeker XiaK, UGent Basis Netwerkconfiguratie Ing. Tijl Deneut Lector Toegepaste Informatica Howest Onderzoeker XiaK, UGent IPv6: andere grootorde Hét IPv4 probleem? -> 32bit getal! Max 2^32 = 4 miljard combinaties Alle IPv4

Nadere informatie

Dienstbeschrijving KPN IP-VPN. Een dienst in KPN ÉÉN

Dienstbeschrijving KPN IP-VPN. Een dienst in KPN ÉÉN Dienstbeschrijving KPN IP-VPN Een dienst in KPN ÉÉN Versie : v1.0 Datum : 1 januari 2018 Inhoud 1 Dit is KPN IP-VPN 3 2 KPN IP-VPN varianten 4 2.1 Kenmerken 4 3 KPN IP-VPN 5 3.1 Technisch 5 3.2 Redundancy

Nadere informatie

IPv6 @ NGN. Wageningen, 30 oktober 2008. Iljitsch van Beijnum

IPv6 @ NGN. Wageningen, 30 oktober 2008. Iljitsch van Beijnum IPv6 @ NGN Wageningen, 30 oktober 2008 Iljitsch van Beijnum Blok 3+4: Routering & adressering When is the tube empty? HD ratio: in hierarchical system never possible to use every single address: HD = log(addresses

Nadere informatie

Gigaset pro VLAN configuratie

Gigaset pro VLAN configuratie Gigaset pro VLAN configuratie Hogere betrouwbaarheid door gebruik van VLAN s. De integratie van spraak en data stelt eisen aan de kwaliteit van de klanten infrastructuur. Er zijn allerlei redenen waarom

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Corporate en Zakelijk Internet

Veelgestelde vragen Corporate en Zakelijk Internet Laatste wijziging op 28 februari 2017 Veelgestelde vragen Corporate en Zakelijk Internet In dit document geven wij antwoord op veelgestelde vragen over onze diensten Corporate Internet en Zakelijk Internet.

Nadere informatie

IPv6 Workshop. Woensdag 18 mei 2005 SARA Almere. Andree Toonk - SARA High Performance Networking 1

IPv6 Workshop. Woensdag 18 mei 2005 SARA Almere. Andree Toonk - SARA High Performance Networking 1 IPv6 Workshop Woensdag 18 mei 2005 SARA Almere Andree Toonk - SARA High Performance Networking 1 Even voorstellen Andree Toonk Netwerkspecialist SARA HPN Andree@sara.nl Andree Toonk - SARA High Performance

Nadere informatie

NAT (Network Address Translation)

NAT (Network Address Translation) Technical Note #019 Auteur: Olaf Suchorski Gemaakt op: 11 juli 2000 Bijgewerkt op: 11 juli 2000 NAT (Network Address Translation) In deze Technical Note worden de meest voorkomende situaties met NAT doorgelicht.

Nadere informatie

Inhoud Het netwerk verkennen 1 2 Confi gureren van het IOS 41

Inhoud Het netwerk verkennen 1 2 Confi gureren van het IOS 41 v Inhoud 1 Het netwerk verkennen 1 1.1 Netwerk-resources 1 1.1.1 Netwerken van verschillende grootten 1 1.1.2 Clients en servers 2 1.1.3 Peer-to-peer 3 1.2 LAN s, WAN s en Internet 4 1.2.1 Netwerkcomponenten

Nadere informatie

Datacommunicatie Computercommunicatie

Datacommunicatie Computercommunicatie Datacommunicatie Computercommunicatie ir. Patrick Colleman Inhoud Afkortingen Voorwoord 1 Hoofdstuk 1: Inleiding tot de lokale netwerken 1 1.1 Definitie en ontwerpdoelstellingen. 3 1.2 Voordelen van lokale

Nadere informatie

HRO: State Of The Art. Jeroen Massar IPv6 : Introduction. 14 November Hogeschool Rotterdam, Netherlands

HRO: State Of The Art. Jeroen Massar IPv6 : Introduction. 14 November Hogeschool Rotterdam, Netherlands HRO: State Of The Art 14 November 2003 Hogeschool Rotterdam, Netherlands Jeroen Massar jeroen@unfix.org IPv6 : Introduction Wat is SixXS? SixXS is een white-label tunnelbroker systeem en biedt software

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag Computerarchitectuur en netwerken 10 TCP congestion control Netwerklaag Lennart Herlaar 10 oktober 2018 Inhoud Congestiebeheer TCP congestiebeheer Netwerk laag principes van de netwerklaag IP adressen

Nadere informatie

LAN, MAN, WAN. Telematica. Schakeltechnieken. Circuitschakeling. 4Wordt vooral gebruikt in het telefoonnetwerk 4Communicatie bestaat uit 3 fasen:

LAN, MAN, WAN. Telematica. Schakeltechnieken. Circuitschakeling. 4Wordt vooral gebruikt in het telefoonnetwerk 4Communicatie bestaat uit 3 fasen: LAN, MAN, WAN Telematica Networking (Netwerk laag) Hoofdstuk 11, 12 Schakeltechnieken 4Circuitschakeling: tussen zender en ontvanger wordt een verbinding gelegd voor de duur van de communicatie 4Pakketschakeling:

Nadere informatie

Hoofdstuk 15. Computernetwerken

Hoofdstuk 15. Computernetwerken Hoofdstuk 15 Computernetwerken 1 Figuur 15.1: Bustopologie. Figuur 15.2: Stertopologie. Figuur 15.3: Ringtopologie. Transport layer Network layer Datalink layer Physical layer OSI model 4 3 2 1 TCP IP

Nadere informatie

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie

LAN segment. Virtual local area network. Twee LAN segmenten. Evolutie 1 2 Virtual local area network een VLAN is een verzameling computers in een LAN die met elkaar kunnen communiceren alsof ze deel uitmaken van een enkelvoudige, geisoleerde LAN een groep eindstations en

Nadere informatie

BGP, Traffic Engineering, & Akamai. Niels Bakker NLnog-dag 2014

BGP, Traffic Engineering, & Akamai. Niels Bakker NLnog-dag 2014 BGP, Traffic Engineering, & Akamai Niels Bakker NLnog-dag 2014 The Akamai Intelligent Platform The world s largest on-demand, distributed computing platform delivers all forms of web content and applications

Nadere informatie

Netwerken. 6 januari 2014 David N. Jansen

Netwerken. 6 januari 2014 David N. Jansen Netwerken 6 januari 2014 David N. Jansen Huiswerkopdracht 2 donderdag 9 januari al inleveren! Leerstof voor vandaag. Stallings hoofdst 17 www.williamstallings.com /OS/OS6e.html M17_STAL6329_06_SE_C17.QXD

Nadere informatie

Bekijken we nu het resultaat van een ipconfig /all op een IPv6 geconfigureerde Windows 7 box dan zien we toch een aantal merkwaardigheden.

Bekijken we nu het resultaat van een ipconfig /all op een IPv6 geconfigureerde Windows 7 box dan zien we toch een aantal merkwaardigheden. 1 Op de userdag van september 2009 heb ik in de sessie over netwerken een Intranet netwerkmodel uitgetekend dat gebaseerd is op de volgende concepten: (+) Alle clients verhuizen we buiten de perimeter.

Nadere informatie

Inhoud. Packet Tracer ix. Labs xi

Inhoud. Packet Tracer ix. Labs xi v Inhoud Packet Tracer ix Labs xi 1 Routingconcepten 1 1.1 Initiële configuratie van een router 2 1.1.1 Eigenschappen van een router 2 1.1.2 Apparaten verbinden 14 1.1.3 Basisinstellingen van een router

Nadere informatie

IPv6. Seminar Innoveer je campusinfrastructuur: DNSSEC en IPv6 4 december 2014 Niels den Otter <Niels.denOtter@surfnet.nl>

IPv6. Seminar Innoveer je campusinfrastructuur: DNSSEC en IPv6 4 december 2014 Niels den Otter <Niels.denOtter@surfnet.nl> IPv6 WAAROM HOE WANNEER Seminar Innoveer je campusinfrastructuur: DNSSEC en IPv6 4 december 2014 Niels den Otter IPv6 IP-versie 6 (IPv6) gaat wereldwijd doorbreken. Instellingen

Nadere informatie

IPoE. Er zijn twee mogelijke oplossingen om IPoE op een DrayTek product te configureren, we zullen beide mogelijkheden in deze handleiding bespreken.

IPoE. Er zijn twee mogelijke oplossingen om IPoE op een DrayTek product te configureren, we zullen beide mogelijkheden in deze handleiding bespreken. KPN IPoE DrayOS Inhoudsopgave IPoE... 3 IPoE icm WAN IP-Aliassen... 4 Load Balance / Policy Route... 6 IPoE icm IP Routed Subnet... 7 IP Routed Subnet configuratie... 8 2 IPoE IPoE staat voor Internet

Nadere informatie

Het Internet zou omschreven kunnen worden als een wereldwijd netwerk van computer-netwerken die met elkaar verbonden zijn via de TCP/IP techniek.

Het Internet zou omschreven kunnen worden als een wereldwijd netwerk van computer-netwerken die met elkaar verbonden zijn via de TCP/IP techniek. Scriptie door een scholier 5419 woorden 19 mei 2001 6,9 114 keer beoordeeld Vak Informatica Strcutuur Wat is het Internet? Het Internet zou omschreven kunnen worden als een wereldwijd netwerk van computer-netwerken

Nadere informatie

Onder het menu LAN General Setup kunt Settings wijzigen die te maken hebben met de DHCP en TCP/IP instelling voor het LAN segment (interne netwerk).

Onder het menu LAN General Setup kunt Settings wijzigen die te maken hebben met de DHCP en TCP/IP instelling voor het LAN segment (interne netwerk). LAN General Setup LAN General Setup Onder het menu LAN General Setup kunt Settings wijzigen die te maken hebben met de DHCP en TCP/IP instelling voor het LAN segment (interne netwerk). Hieronder ziet u

Nadere informatie

Opvullen van de routeringstabel. Statisch of dynamisch. Dynamische routering. Distance vector padbepalingsalgoritme

Opvullen van de routeringstabel. Statisch of dynamisch. Dynamische routering. Distance vector padbepalingsalgoritme Opvullen van de routeringstabel 1. bij het configureren van een netwerkinterface wordt een directe route automatisch ingevuld voor het netwerk waaraan de netwerkinterface gekoppeld is 2. statische en dynamische

Nadere informatie

Siemens workpoints en DHCP options

Siemens workpoints en DHCP options Siemens workpoints en DHCP options Dit document beschrijft de configuratie en werking van een Windows 2003 DHCP server in combinatie met Siemens optipoint en Siemens OpenStage toestellen (aangemeld op

Nadere informatie

BGP. Inter-domain routing met het Border Gateway Protocol. Iljitsch van Beijnum Amsterdam, 14 maart 2006

BGP. Inter-domain routing met het Border Gateway Protocol. Iljitsch van Beijnum Amsterdam, 14 maart 2006 BGP Inter-domain routing met het Border Gateway Protocol Iljitsch van Beijnum Amsterdam, 14 maart 2006 Routing tussen ISPs Interne routingprotocollen werken hier niet: te veel informatie Dus: externe routingprotocollen:

Nadere informatie

IP & Filtering. philip@pub.telenet.be

IP & Filtering. philip@pub.telenet.be IP & Filtering philip@pub.telenet.be Inleiding Wie ben ik en waar hou ik me mee bezig? Un*x hacker, uitgesproken voorkeur voor BSD varianten Paranoide security freak Ervaring als systems en network administrator

Nadere informatie

IPv6 Workshop Routering Niels den Otter <Niels.denOtter@surfnet.nl>

IPv6 Workshop Routering Niels den Otter <Niels.denOtter@surfnet.nl> IPv6 Workshop Routering Niels den Otter Utrecht, 19 maart 2008 Introductie - Meeste routeringsprotocollen zijn aanpast of uitbreid voor IPv6 - Soms nieuwe versies van het protocol

Nadere informatie

Wat basiskennis... IPv4, is het einde nabij? Applicatie. Sessie. Fysiek

Wat basiskennis... IPv4, is het einde nabij? Applicatie. Sessie. Fysiek Wat basiskennis... TCP/IP model Applicatie Transport Internet Fysiek OSI model Applicatie Presentatie Sessie Transport Netwerk Data Link Fysiek MAC (bv: 90:fb:a6:ae:b3:5a) IPv4 (bv: 127.0.0.1) (R)ARP TCP,

Nadere informatie

Outline. EEC-684/584 Computer Networks. Tunneling. Review. Review of last lecture. Lecture 14. Network layer in Internet (part 2)

Outline. EEC-684/584 Computer Networks. Tunneling. Review. Review of last lecture. Lecture 14. Network layer in Internet (part 2) EEC-684/584 Computer Networks Lecture 14 wenbing@ieee.org (Lecture nodes are based on materials supplied by Dr. Louise Moser at UCSB and Prentice-Hall) Outline Review of last lecture Internetworking Network

Nadere informatie

Werken met IP Achtergrond. IP workshop. IP workshop, deel 1. Voorstellen. Agenda. Hoe communiceren via IP? Wat is IP?

Werken met IP Achtergrond. IP workshop. IP workshop, deel 1. Voorstellen. Agenda. Hoe communiceren via IP? Wat is IP? Voorstellen IP workshop Hestia Opleidingen B.V. www.hestiaopleidingen.nl Beginselen van het Internet Protocol in relatie tot een KNX domotica installatie Martin van Ling martin@hestia.services Annemieke

Nadere informatie

Hoofdstuk 15. Computernetwerken

Hoofdstuk 15. Computernetwerken Hoofdstuk 15 Computernetwerken 1 Figuur 15.1 Bustopologie Figuur 15.2 Stertopologie Figuur 15.3 Ringtopologie isolatie kern afscherming Figuur 15.4 Coaxkabel Figuur 15.5 Tweeaderige UTP Coating Core Cladding

Nadere informatie

Communicatie tussen Computers

Communicatie tussen Computers Communicatie tussen Computers Deel II : Cowley H. 4, 5 Peter van Kranenburg Vandaag Recap Codering Switching LAN WAN Netwerkmodel: OSI Lagen Source Destination Application Stream of data Application Stream

Nadere informatie

IP Routed Subnet. DrayTek Vigor 2860 & 2925 serie

IP Routed Subnet. DrayTek Vigor 2860 & 2925 serie IP Routed Subnet DrayTek Vigor 2860 & 2925 serie IP Routed Subnet In deze handleiding zullen wij uitleggen hoe u gebruik kunt maken van een IP-Routed Subnet. Bij een IP Routed Subnet ontvangt u van uw

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag

Computerarchitectuur en netwerken. TCP congestion control Netwerklaag Computerarchitectuur en netwerken 10 TCP congestion control Netwerklaag Lennart Herlaar 6 oktober 2015 Inhoud Congestiebeheer TCP congestiebeheer Netwerk laag principes van de netwerklaag IP adressen IP

Nadere informatie

TCP/ IP Tutorial. ftp://ftp.wildpackets.com/public/goodies/ipcalc321.exe

TCP/ IP Tutorial. ftp://ftp.wildpackets.com/public/goodies/ipcalc321.exe TCP/ IP Tutorial Deze tutorial zal een overzicht geven van de TCP/ IP stack in het algemeen en IP nummering in het bijzonder. Er zal worden ingegaan op zaken als classful en classless IP adressering, subnetting,

Nadere informatie

Netwerkconfiguratie Applicatie protocollen. Ing. Tijl Deneut Lector NMCT/Toegepaste Informatica Howest Onderzoeker XiaK, UGent

Netwerkconfiguratie Applicatie protocollen. Ing. Tijl Deneut Lector NMCT/Toegepaste Informatica Howest Onderzoeker XiaK, UGent Netwerkconfiguratie Applicatie protocollen Ing. Tijl Deneut Lector NMCT/Toegepaste Informatica Howest Onderzoeker XiaK, UGent Overzicht Cursus (1 dag) Voormiddag Theorie TCP/IP Hardware / bekabeling TCP/IP

Nadere informatie

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6 Robbert Jan Beun Jullie hoeven geen afkortingen te kennen Adressering Wie communiceert met wie? Aandacht en routering Hoe zet je de communicatie op? Vermijden

Nadere informatie

Installeren Internet Plus. Handleiding

Installeren Internet Plus. Handleiding Installeren Plus Handleiding Inhoudsopgave 1. Introductie handleiding 4 2. Plus 4 3. Koppelen van uw netwerk met het Ziggo netwerk 5 3.1 De standaard Plus dienst 5 3.2 Plus dienst met optie van Ziggo 5

Nadere informatie

IP (Public) Routed Subnet

IP (Public) Routed Subnet IP (Public) Routed Subnet IP Routed Subnet In deze handleiding zullen wij uitleggen hoe u gebruik kunt maken van een IP-Routed Subnet. Bij een IP Routed Subnet ontvangt u van uw provider een blok met een

Nadere informatie

Configuratie Siemens SE565 SurfSnelADSL (connected by BBned) Controleren van de aansluiting. Toegang tot de router. De Siemens SE565 configureren

Configuratie Siemens SE565 SurfSnelADSL (connected by BBned) Controleren van de aansluiting. Toegang tot de router. De Siemens SE565 configureren Controleren van de aansluiting Configuratie Siemens SE565 SurfSnelADSL (connected by BBned) Als u gebruik maakt van Linesharing en u wilt bellen met uw KPN lijn, dan dient u de splitter te gebruiken die

Nadere informatie

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun

LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6. Robbert Jan Beun LANs, WANs en Protocollen Cowley H4, H5 en H6 Robbert Jan Beun Jullie hoeven geen afkortingen te kennen Leer met de slides erbij en probeer ze te begrijpen. Ze laten zien wat we belangrijk vinden. Heeft

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 24 oktober 2017 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

IPv6 Informatiemiddag. Deel 1: Introductie IPv6. Teun Vink teun@bit.nl. dsdsds. Tuesday, January 20, 2009

IPv6 Informatiemiddag. Deel 1: Introductie IPv6. Teun Vink teun@bit.nl. dsdsds. Tuesday, January 20, 2009 IPv6 Informatiemiddag Deel 1: Introductie IPv6 Teun Vink teun@bit.nl Agenda Introductie Wat is IPv4? Wat is het probleem met IPv4? Wat is IPv6? Verschillen tussen IPv4 en IPv6 De toekomst Wat is IPv4?

Nadere informatie

De Peering 'boodschappenlijst' Ing Jan C. Hoogenboom 9 maart 2005 voor UvA/SNB/OS3

De Peering 'boodschappenlijst' Ing Jan C. Hoogenboom 9 maart 2005 voor UvA/SNB/OS3 Ing Jan C. Hoogenboom 9 maart 2005 voor UvA/SNB/OS3 Boodschappenlijst Datacenter Internet Exchange(s) Carrier(s) BGP4 router en kennis AS nummer en IP adressen Peering onderhandelen Nederlandse Transit

Nadere informatie

SURFnet-rapport. IPv6 beveiliging. Utrecht, 17 juni 2014 Iljitsch van Beijnum

SURFnet-rapport. IPv6 beveiliging. Utrecht, 17 juni 2014 Iljitsch van Beijnum SURFnet-rapport! IPv6 beveiliging Utrecht, 17 juni 2014 Iljitsch van Beijnum Terzijde: IPv4 is op! With the Americas running out of IPv4, it s official: The Internet is full (Ars Technica) Waar zijn de

Nadere informatie

Hoe werkt een thuisnetwerk

Hoe werkt een thuisnetwerk Hoe werkt een thuisnetwerk Als je thuis met meer dan één PC werkt zal je vroeg of laat de behoefte hebben om data van de ene PC naar de andere PC over te brengen. Maar de meeste gebruikers willen het Internet

Nadere informatie

Lezing. Routers. Bron afbeeldingen en kennis c t magazine voor computertechniek. Rein de Jong

Lezing. Routers. Bron afbeeldingen en kennis c t magazine voor computertechniek. Rein de Jong Lezing Routers Rein de Jong Bron afbeeldingen en kennis c t magazine voor computertechniek Wat is een router? Verkeersregelaar op het netwerk Op basis van TCP/IP Netwerkinformatie Wat is intern Wat moet

Nadere informatie

Stage I. Alle 5 RiR s krijgen een laatste /8 toegewezen. IANA s pool van IPv4 adressen is uitgenut. Stage II RIPE NCC distribueert adressen

Stage I. Alle 5 RiR s krijgen een laatste /8 toegewezen. IANA s pool van IPv4 adressen is uitgenut. Stage II RIPE NCC distribueert adressen Het wereldwijde IP verkeer zal tussen 2012 en 2017 verdrievoudigen tot 1,4 zettabyte per jaar. Deze sterke groei van het dataverkeer is het gevolg van het 'Internet of Everything', dat tegen 2017 rond

Nadere informatie

In de General Setup kunt u het IP-adres aanpassen. Standaard staat het IP-adres op 192.168.1.1 zoals u ziet in onderstaande afbeelding.

In de General Setup kunt u het IP-adres aanpassen. Standaard staat het IP-adres op 192.168.1.1 zoals u ziet in onderstaande afbeelding. LAN LAN Setup In deze handleiding kunt u informatie vinden over alle mogelijke LAN instellingen van de DrayTek Vigor 2130 en 2750. Hierin zullen wij alle algemene instellingen bespreken die van toepassing

Nadere informatie

Bespreking. Je kunt je met je team hier inschrijven om je werk te bespreken op dinsdag of donderdag. tinyurl.com/b1iuwtrust

Bespreking. Je kunt je met je team hier inschrijven om je werk te bespreken op dinsdag of donderdag. tinyurl.com/b1iuwtrust Inleveren Zet de studentnamen en teamnaam bovenaan het document. Zet de naam van je begeleider (sa) bovenaan het document. Stuur werk op naar begeleider via email en in een normaal formaat. Maak de procesbeschrijving

Nadere informatie

Asymmetrisch. zakelijk INTERNET. Technische Bijsluiter Versie

Asymmetrisch. zakelijk INTERNET. Technische Bijsluiter Versie Asymmetrisch zakelijk INTERNET Technische Bijsluiter Versie 2.4 Tele2 Proprietary 2 Inhoudsopgave 1 Uw Zakelijk Internet Asymmetrisch instellingen 4 1.1 Configuratie 1: NAT 4 1.2 Configuratie 2: Routed

Nadere informatie

ipact Installatiehandleiding CopperJet 816-2P / 1616-2P Router

ipact Installatiehandleiding CopperJet 816-2P / 1616-2P Router ipact Installatiehandleiding CopperJet 816-2P / 1616-2P Router Stap 1: Het instellen van uw computer Instellen netwerkkaart om de modem te kunnen bereiken: Windows 98/ME: Ga naar Start Instellingen Configuratiescherm

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Netwerklaag/Routering

Computerarchitectuur en netwerken. Netwerklaag/Routering Computerarchitectuur en netwerken Netwerklaag/Routering Lennart Herlaar 8 oktober 06 Inhoud Routeringsalgoritmen Link state Distance vector Hierarchische routering Routering in Internet RIP OSPF BGP Lennart

Nadere informatie

Whitepaper IP versie 6

Whitepaper IP versie 6 Whitepaper IP versie 6 Het wereldwijde IP verkeer zal tussen 2012 en 2017 verdrievoudigen tot 1,4 zettabyte per jaar. Deze sterke groei van het dataverkeer is het gevolg van het 'Internet of Everything',

Nadere informatie

De reden dat providers (KPN) voor Routed IPTV kiezen is vanwege het ondersteunen van bepaalde diensten zoals Netflix op de SetupBox.

De reden dat providers (KPN) voor Routed IPTV kiezen is vanwege het ondersteunen van bepaalde diensten zoals Netflix op de SetupBox. Routed IPTV Inhoudsopgave Routed IPTV... 3 Routed IPTV WAN configuratie... 4 Routed IPTV LAN configuratie... 8 IGMP Proxy & IGMP Snooping... 11 Hardware Acceleration... 12 Load Balance / Route Policy...

Nadere informatie

Optibel Breedband Telefonie Installatie- en Gebruikershandleiding SPA-2102

Optibel Breedband Telefonie Installatie- en Gebruikershandleiding SPA-2102 Optibel Breedband Telefonie Installatie- en Gebruikershandleiding SPA-2102 Gefeliciteerd met uw keuze voor Optibel telefonie. We hopen dat u tevreden zult zijn met onze service en zien er naar uit de komende

Nadere informatie

S u b n e t t e n. t h e t r u e s t o r y 1100 0000. 1010 1000. 0000 0001. 0000 0001 1111 1111. 1111 1111. 1111 1111. 0000 0000.

S u b n e t t e n. t h e t r u e s t o r y 1100 0000. 1010 1000. 0000 0001. 0000 0001 1111 1111. 1111 1111. 1111 1111. 0000 0000. S u b n e t t e n t h e t r u e s t o r y 1100 0000. 1010 1000. 0000 0001. 0000 0001 1111 1111. 1111 1111. 1111 1111. 0000 0000 Part 1 Inhoud Wat is een subnet?... 2 Waarom?... 3 Het begin.... 3 Een voorbeeld...

Nadere informatie

BGP, IPv6, IETF. Nivo Weesp. 17 mei 2016 Iljitsch van Beijnum

BGP, IPv6, IETF. Nivo Weesp. 17 mei 2016 Iljitsch van Beijnum BGP, IPv6, IETF Nivo Weesp 17 mei 2016 Iljitsch van Beijnum 1996 2002 2002 Internet exchange 1.2.3.0/24 AS 123 GROTE ETHERNET SWITCH 7.8.9.0/24 AS 789 AS 1011 4.5.6.0/24 AS 456 10.11.0.0/16 IX peering

Nadere informatie

13 Virtual local area network

13 Virtual local area network 13 Virtual local area network 13.1 Definitie Wanneer je verschillende subnets wilt implementeren voor verschillende toepassingen of apparaten, kan je er voor kiezen om fysieke es te gaan gebruiken. Maar

Nadere informatie

RUCKUS UNLEASHED GATEWAY

RUCKUS UNLEASHED GATEWAY RUCKUS UNLEASHED GATEWAY Technote Versie: 1.0 Auteur: Herwin de Rijke Datum: 06-03-2017 Alcadis Vleugelboot 8 3991 CL Houten www.alcadis.nl 030 65 85 125 Inhoud 1 Inleiding... 2 1.1 1.2 1.3 1.4 DOELSTELLING...

Nadere informatie

Inhoud Inleiding switched netwerken 11 Basis-switch-concepten en confi guratie 39 3 VLAN s

Inhoud Inleiding switched netwerken 11 Basis-switch-concepten en confi guratie 39 3 VLAN s 5 Inhoud 1 Inleiding switched netwerken 11 1.1 LAN-ontwerp 11 1.1.1 Geconvergeerde netwerken 12 1.1.2 Switched netwerken 19 1.2 De switched omgeving 24 1.2.1 Frame-forwarding 24 1.2.2 Switch-domeinen 33

Nadere informatie

LAN Subnetten (2) Port-Based VLAN

LAN Subnetten (2) Port-Based VLAN LAN Subnetten (2) Port-Based VLAN LAN Subnetten (2) De Vigor 2760 serie ondersteunt Port Based VLAN, middels deze functie kunt u de LAN poorten en SSID netwerken van elkaar scheiden. U hebt de mogelijkheid

Nadere informatie

Een IPv6-nummerplan opstellen

Een IPv6-nummerplan opstellen Een IPv6-nummerplan opstellen Iljitsch van Beijnum! Surfnet, Utrecht 5 november 2013 IPv6-adresnotatie 128 bits 340 miljard miljard miljard miljard adressen! Hexadecimale notatie cijfers 0 - F in plaats

Nadere informatie

OSI-model. Mogelijke toepassingen van netwerken. Protocollen. Eenvoudig MS-DOS netwerk (LAN) Novell, IPX / SPX. Applicatie laag.

OSI-model. Mogelijke toepassingen van netwerken. Protocollen. Eenvoudig MS-DOS netwerk (LAN) Novell, IPX / SPX. Applicatie laag. 5.1 5.2 OSI-model Applicatie laag Presentatie laag Sessie laag Transport laag Netwerk afhankelijk Netwerk laag Datalink laag Fysieke laag 5.3 5.4 Mogelijke toepassingen van netwerken Protocollen Fileserver-systems

Nadere informatie

Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT

Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT Vigor 2860 serie Multi PVC/EVC - RoutIT PPPoA en NAT + PPPoA en routing RoutIT maakt gebruik van 2 keer PPPoA, waarbij de eerste PPPoA wordt gebruikt voor NAT en de tweede PPPoA wordt toegepast voor routing.

Nadere informatie

Communications and Networking: An Introduction

Communications and Networking: An Introduction Communications and Networking: An Introduction Hoofdstuk 4 Local Area Networks 1. Voordelen Gebruikersaccounts en beveiliging gecentraliseerd op server computer, waardoor administratie eenvoudiger wordt.

Nadere informatie

14/11/2017. Windows 10 & TCP/IP for timers. Dennis Dirks

14/11/2017. Windows 10 & TCP/IP for timers. Dennis Dirks Windows 10 & TCP/IP for timers Dennis Dirks d.dirks@splittime.nl 1 Agenda - Windows 10 installatie / upgrade - Windows 10 instellingen - Virus scanners en firewalls - TCP/IP basis - Maken van een IP-plan

Nadere informatie

Tweede deeltentamen Netwerken (INFONW) 29 juni 2009

Tweede deeltentamen Netwerken (INFONW) 29 juni 2009 Departement Informatica en Informatiekunde, Faculteit Bètawetenschappen, UU. In elektronische vorm beschikbaar gemaakt door de TBC van A Eskwadraat. Het college INFONW werd in 2008-2009 gegeven door drs.

Nadere informatie

Workshop Follow the Message Bert Van

Workshop Follow the Message Bert Van Workshop Follow the Message Bert Van Vreckem bert.vanvreckem@hogent.be @bertvanvreckem Professionele Bachelor Toegepaste Informatica @HoGent Software-ontwikkeling Mobile development Java, C#, Analyse,

Nadere informatie

Remote configuration change requests. IP-VPN, Ethernet, Corporate Internet en ISDN & VoIP.

Remote configuration change requests. IP-VPN, Ethernet, Corporate Internet en ISDN & VoIP. Remote configuration change requests. IP-VPN, Ethernet, Corporate Internet en ISDN & VoIP. Met dit formulier kunt u remote configuration change requests aanvragen voor IP-VPN, Ethernet, Corporate Internet

Nadere informatie

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag

5. De netwerklaag. De funktie van de netwerklaag . De netwerklaag in3001 datacomm. en netwerken : Netwerklaag 1 De funktie van de netwerklaag - De datalink brengt frames van het ene punt van een transmissiekanaal naar een ander. - De netwerklaag brengt

Nadere informatie

IP-VPN. Technische bijsluiter Versie

IP-VPN.   Technische bijsluiter Versie IP-VPN Technische bijsluiter Versie 2.0 Tele2 Proprietary 2 Inhoudsopgave 1 Welkom 3 2 IP-VPN Central - Generieke Instellingen 4 2.1 DHCP (optie) 4 2.2 SNMP (optie icm Cisco router) 4 2.3 Rapportage (optie)

Nadere informatie

optipoint 400 HFA / CorNet TS

optipoint 400 HFA / CorNet TS optipoint 400 HFA / CorNet TS 1 Inleiding... 2 2 Configuratie HiPath 3000 / IP-netwerk... 2 3 Configuratiemenu optipoint 400 HFA... 3 4 Configuratie via Web-interface... 8 September 2002 Pagina 1 1 Inleiding

Nadere informatie

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 4 november 2009,

Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 4 november 2009, Page 1 of 14 Naam Initialen Studentnummer Studierichting Tentamen Telematica Systemen en Toepassingen (261000) 4 november 2009, 8.45 12.15 Opmerkingen: De tijdens het werkcollege ingeleverde samenvattingen,

Nadere informatie

Algemene begrippen i.v.m. netwerkbeheer

Algemene begrippen i.v.m. netwerkbeheer Algemene begrippen i.v.m. netwerkbeheer HA-5524-04 Informaticabeheer Bert Cauwenberg en Lieven Pauwels Werkgroep Handel 2018 Guimardstraat 1, 1040 Brussel Guimardstraat 1, 1040 Brussel Algemene begrippen

Nadere informatie

Project Heart of Gold. Projectresultaten. P. B. van Pelt (83010) Hogeschool Informatica. 29 november 2002 # 1

Project Heart of Gold. Projectresultaten. P. B. van Pelt (83010) Hogeschool Informatica. 29 november 2002 # 1 Project Heart of Gold Projectresultaten P. B. van Pelt (83010) Hogeschool Informatica 29 november 2002 # 1 Opbouw Presentatie Inleiding (3 min) De ILA waar het allemaal begon... Onderzoek Ontwerp Migratie

Nadere informatie

computernetwerken - antwoorden

computernetwerken - antwoorden 2015 computernetwerken - antwoorden F. Vonk versie 4 24-11-2015 inhoudsopgave datacommunicatie... - 2 - het TCP/IP model... - 3 - protocollen... - 4 - netwerkapparatuur... - 6 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

CBizz Dienstbeschrijving Cogas Footprint

CBizz Dienstbeschrijving Cogas Footprint CBizz Dienstbeschrijving Cogas Footprint Diensten: CBizz Office Versie 1.0 2014 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Dienstbeschrijving... 3 1.2 Doelgroep... 3 2. Opbouw van CBizz office... 4 2.1 Toegang tot het

Nadere informatie

1. Controleren van de aansluiting op de splitter

1. Controleren van de aansluiting op de splitter Configuratie Copperjet 1616-2p (SurfSnel ADSL connected by BBned) 1. Controleren van de aansluiting op de splitter 2. Toegang tot de modem 3. Router installatie bij afname meerdere IP adressen (8, 16 of

Nadere informatie

Een webserver bereikbaar maken voor IPv6

Een webserver bereikbaar maken voor IPv6 Een webserver bereikbaar maken voor IPv6 Handleiding Auteur(s): Jan Michielsen (SURFnet) Versie: 1.1 Datum: maart 2012 SURFnet bv Radboudkwartier 273 Postbus 19035, 3501 DA Utrecht T 030-2 305 305 F 030-2

Nadere informatie

Handleiding installatie router bij FiberAccess

Handleiding installatie router bij FiberAccess Handleiding installatie router bij FiberAccess (c) 2008 Signet B.V. 1 van 11 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 2 Inhoud verpakking...4 3 Aansluitschema...5 4 Aansluiten router...6 5 Aansluiten interne netwerk...7

Nadere informatie

Configuratie van VPN met L2TP/IPsec

Configuratie van VPN met L2TP/IPsec Configuratie van VPN met L2TP/IPsec Met pfsense als Firewall/Router Voorbereiding (Windows 7 op lokale netwerk) Bekijk eerst of de machine correcte netwerkgegevens heeft verkregen van de pfsense router:

Nadere informatie

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011

Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Presentatie TCP/IP voor LPCB Nederland 20 en 28 juni 2011 Van Dusseldorp Training Programma 1. Activiteiten Van Dusseldorp Training 2. Alarmcommunicatie algemeen 3. LAN-WAN 4. Toegangsnetwerken

Nadere informatie

IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL

IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL Contents IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL... 0 HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL... 2 STANDAARD FUNCTIONALITEITEN... 2 DNS... 2 DHCP... 2 BASIS INSTELLINGEN UITVOEREN...

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs

Computerarchitectuur en netwerken. Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Computerarchitectuur en netwerken 12 Multicast protocollen Datalinklaag/LANs Lennart Herlaar 20 oktober 2014 Inhoud Netwerklaag broadcast multicast Datalink laag foutdetectie en -correctie multiple access

Nadere informatie

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven.

Bij rekenvragen de berekening opschrijven. Bij beredeneringsvragen de motivering geven. Open vragen (7 vragen): 60% van het cijfer. ij rekenvragen de berekening opschrijven. ij beredeneringsvragen de motivering geven. 1. Een browser vraagt een kleine HTML pagina op van een website. In de

Nadere informatie

Communicatienetwerken

Communicatienetwerken Communicatienetwerken Oefeningen 4 : ALGEMEEN (niet voor MTI) Woensdag 2 december 2009 1 VRAAG 1 : MAC/IP adressen toekennen 2 VRAAG 1 : MAC/IP adressen toekennen Scenario Link 1 Link 2 Link 3 Link 4 Link

Nadere informatie

INTERNETADRESSEN. Vermeulen D.

INTERNETADRESSEN. Vermeulen D. INTERNETADRESSEN Vermeulen D. MAC-ADRESSEN Wat? MAC-adres = uniek (!) adres van de netwerkkaart Ingebakken in een chip op de kaart 6 bytes Eerste drie bytes : fabrikantnummer Laatst drie : nummer van de

Nadere informatie

Toetsmatrijs examen 8491

Toetsmatrijs examen 8491 Kwalificatie en Crebo: MK-telecom ICT engineer 10926 Deelkwalificatie en Crebo: 4087 56105 Servicedocument: 6591 Titel van het examen: Theorie routering en switching Relevante eindtermen. Taco. 1 de leerling

Nadere informatie

MxStream & Linux. Auteur: Bas Datum: 7 november 2001

MxStream & Linux. Auteur: Bas Datum: 7 november 2001 MxStream & Linux Auteur: Bas Datum: 7 november 2001 Gebruikte bronnen http://www.weethet.nl/dutch/adsl_mxstream_alcatelhack.asp http://www.bruring.com/adsl/article.php?sid=6 http://security.sdsc.edu/self-help/alcatel/challenge.cgi

Nadere informatie

Gebruikte techniek. Protocol. Een netwerk aanleggen # kabels en netwerkkaart aansluiten # Internet delen (thuisnetwerk) # en alles testen

Gebruikte techniek. Protocol. Een netwerk aanleggen # kabels en netwerkkaart aansluiten # Internet delen (thuisnetwerk) # en alles testen Een netwerk aanleggen # kabels en netwerkkaart aansluiten # Internet delen (thuisnetwerk) # en alles testen (bron; http://www.tekstenuitleg.net/artikelen/netwerken) Introductie Steeds meer mensen hebben

Nadere informatie