Rapport De vakantieganger in plattelandslogies in Vlaanderen 2010

Transcriptie

1 Rapport De vakantieganger in plattelandslogies in Vlaanderen 2010 Maart 2011

2

3 Inhoudstafel Inhoudstafel... 3 Inleiding Globale context van het onderzoek Evolutie van het aanbod in plattelandslogies Evolutie van de vraag in plattelandslogies Evolutie van de omzet in plattelandslogies Doelstellingen van het onderzoek Methodologie Methode van gegevensverzameling Vragenlijst Representatief aanbod Verkregen steekproef en weging van de resultaten Onderzoeksresultaten Algemene kenmerken Profiel Herkomst Leeftijd respondenten Pensioenstatus van gezinshoofd Sociale klasse Ervaring met plattelandstoerisme Vakantiegedrag Type reisgezelschap Grootte van het reisgezelschap Duur van verblijf Logiesformule Hoofd- of nevenvakantie Activiteiten tijdens de vakantie Al of niet initieel bezoek in het specifieke logies Tevredenheid over kwaliteitsaspecten Algemene tevredenheid over het logies Tevredenheid over specifieke kwaliteitsaspecten

4 4.5. Perceptie over een vakantie op het platteland Spontaan imago Geholpen imago Besluitvormingsproces Beslissingnemer Zoektocht naar logies Doorslaggevende elementen in keuze van logies Informatiebronnen vóór vertrek Al of niet contact met PiV Lacunes in informatie Informatie ingewonnen tijdens de vakantie Labelingsysteem Bekendheid met het labelingsysteem Belangrijkheid van het labelingsysteem Marktsegmentatie Maximum Difference Scaling techniek Belang van de diverse kwaliteitsaspecten bij plattelandslogies Marktsegmentatie naar type logies Andere karakteristieken van het logies Belang van deze logieskenmerken Belang van streekeigen producten Belang van de mogelijkheid tot half/vol pension Belang van het milieuvriendelijk karakter van het logies Belang van wellness voorzieningen in het logies Differentiatie vakantiegangers op kamers en in vakantiewoningen Conclusies Bijlage 1: De definitie van de variabele sociale klasse Bijlage 2: De vragenlijst

5 Inleiding Dit onderzoek richt zich op vakantiegangers in plattelandslogies in Vlaanderen. Een dergelijk onderzoek werd reeds uitgevoerd in Toen ging het om een relatief nieuw cliënteel dat de verrassende en dichtbije mogelijkheden van het landelijke Vlaanderen ontdekte. Sindsdien is het landschap van het plattelandstoerisme sterk veranderd: het aangeboden aantal kamers op het platteland nam toe met 812 eenheden. De vakantiewoningen werden uitgebreid met 377 eenheden. Het plattelandstoerisme in brede zin staat in 2009 in Vlaanderen voor een capaciteit van kamers en 945 vakantiewoningen. Niet alleen het aanbod steeg maar ook de vakantiegangers en zakentoeristen vonden de weg naar dit nieuwe aanbod. In 2009 logeerden ongeveer gasten op het platteland of 36% meer dan in In totaal genereerden deze verblijfstoeristen bijna 1,8 miljoen overnachtingen voor gans Vlaanderen. Bij benadering genereerde het plattelandslogies in Vlaanderen in 2009 een omzet van ongeveer 113 miljoen euro. Daarvan werd ongeveer 44% ( 50 miljoen) besteed in de logiesbedrijven zelf en 56% ( 63 miljoen) in restaurants en cafés, winkels en attractiepunten buiten het logies. Het economische effect beperkt zich dus niet enkel tot de logiesbedrijven, maar komt het volledige lokale economische weefsel op het platteland ten goede. Ook de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen (PiV) kende een actieve werking met aandacht voor kwaliteitsverbetering en marketing. Zo werd ondermeer een classificatie- en labelingsysteem ingevoerd. Anno 2010 vonden de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen en de diverse provinciale toeristische organisaties het belangrijk om kritisch te reflecteren over de werking van de vzw in de voorbije jaren en over de evoluties binnen het cliënteel naar profiel en naar verwachtingen. De kritische reflectie heeft de bedoeling om vooruit te kijken en de werking proactief aan te passen aan de nieuwe markt. Daarom besliste de vzw PiV samen met de provinciale toeristische organisaties om in 2010 opnieuw een grootschalig onderzoek te laten uitvoeren bij vakantiegangers in plattelandslogies in Vlaanderen binnen het kader van het Europees project GroeiKans. Westtoer werd aangesteld als marktonderzoeksbureau en stond in voor de globale organisatie van het onderzoek, de verwerking van de resultaten en de rapportering. De organisatie van het veldwerk gebeurde in nauwe samenwerking met de vier andere provinciale toeristische organisaties. Het onderzoek werd gefinancierd door de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen, de vijf provinciale toeristische organisaties en kende Europese steun via het project GroeiKans en het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling. De realisatie van deze studie was slechts mogelijk dankzij de bereidwillige medewerking van 149 deelnemende logiesuitbaters in de diverse provincies die we hiervoor nog eens hartelijk willen bedanken. 5

6 1. Globale context van het onderzoek 1.1. Evolutie van het aanbod in plattelandslogies Het aantal uitbatingen van 'plattelandslogies' in Vlaanderen wordt bepaald op basis van het feit of ze al dan niet voldoen aan elk van volgende 3 basiscriteria: - Logiesvorm: kamers (hotel én gastenkamers) en vakantiewoningen (of mengvormen); - Capaciteit: kleinschalig karakter (max. 15 kamers of max. 7 huurvakantiewoningen); - Afbakening naar ruimtelijke ordening 'sensu lato'. Wat het derde criterium betreft geldt als principe dat enkel de aaneengesloten bebouwde kernzones van de (in het RSV geselecteerde) grootstedelijke, regionaalstedelijke en structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden voor plattelandslogies worden uitgesloten. Onder aaneengesloten bebouwde kernzone wordt verstaan: het aaneengesloten bebouwd gebied van de belangrijkste kern van het stedelijk gebied in kwestie. Dit principe geldt zowel voor de grootstedelijke gebieden, als voor de regionaalstedelijke en structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden. De kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau worden volledig voor plattelandslogies weerhouden. Van de gemeenten van het Vlaams Stedelijk Gebied rond Brussel worden enkel de aaneengesloten bebouwde kernzones voor plattelandslogies uitgesloten voor zover die onmiddellijk aansluiten op het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Van de kusthoofddorpen (zoals geselecteerd in het RSP-WV) worden enkel de bebouwde zones die onmiddellijk aansluiten bij de zeedijk voor plattelandslogies uitgesloten. Deze definitie is een consensusvoorstel van de 5 provinciale toeristische organisaties met de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen en werd naar aanleiding van het eerste onderzoek in 2004 vastgelegd. De ruimtelijke afbakening van plattelandslogies 'sensu lato' impliceert dat kleinschalige logiesuitbatingen zonder een uitgesproken plattelandskarakter, soms toch als plattelandslogies 'sensu latu' worden beschouwd. Tabel 1 geeft de evolutie van het aantal logiesbedrijven in Vlaanderen die volgens bovenstaande definitie als plattelandslogies worden beschouwd. Het betreft een indeling op basis van het statistisch type (situatie op 1 juli 2009) met een onderscheid tussen: - aanbieders met alleen kamers (hotels en gastenkamers) - aanbieders met alleen vakantiewoningen - aanbieders die op eenzelfde adres beide logiesvormen aanbieden. Een aanbieder van vakantiewoningen die over een hotelvergunning beschikt, wordt in deze tabel gerekend bij het statistisch type 'kamers'. 6

7 Het aanbod van plattelandslogies in Vlaanderen is in volle ontwikkeling. Tabel 1 Aantal aanbieders van plattelandslogies in Vlaanderen naar provincie o.b.v. statistisch type, Provincie Aanbieders met alleen kamers (1) Aanbieders met alleen vakantiewoningen Aanbieders met kamers en vakantiewoningen Totaal Antwerpen Vlaams-Brabant Oost-Vlaanderen Limburg West-Vlaanderen Totaal Groei % +36% +24% +47% Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) (1) Het aantal aanbieders nam toe met 47% in de periode De grootste toename situeert zich bij de aanbieders van kamers (+53%). De aanbieders van vakantiewoningen namen toe met 36% en de mengvormen met 24%. Tabel 2 toont de evolutie van het corresponderend aantal logieseenheden (kamers of vakantiewoningen) in plattelandslogies in Vlaanderen steeds volgens statistisch type. Tabel 2 Aantal eenheden in plattelandslogies in Vlaanderen naar provincie o.b.v. statistisch type, Provincie Kamers (1) Vakantiewoningen Totaal Antwerpen Vlaams-Brabant Oost-Vlaanderen Limburg West-Vlaanderen Totaal Groei % +4% +27% (1) Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) Deze tabel toont eigenaardige resultaten wat betreft de evolutie in de eenheden vakantiewoningen. Terwijl het aantal kamers stijgt met 30% kent het aantal vakantiewoningen slechts een groei van 4% en dit ondanks een toename in het aantal aanbieders van vakantiewoningen (zie tabel 1). Het lage groeicijfer van het aantal eenheden vakantiewoningen heeft te maken met de gebruikte indeling op basis van statistisch type. Tussen 2004 en 2009 hebben heel wat aanbieders van meerdere vakantiewoningen (en ook aanbieders van zowel vakantiewoningen als kamers) voor het geheel van hun uitbating een hotelvergunning aangevraagd. Daardoor werd hun logiescapaciteit die aanvankelijk bij vakantiewoningen werd gerekend, statistisch 7

8 toegewezen aan de categorie kamers. Het verschuiven van een aantal van dergelijke aanbieders met meerdere woningen naar de categorie kamers, werd bij de vakantiewoningen gecompenseerd door meer (nieuwe) uitbaters die echter gemiddeld minder woningen aanbieden. De gemiddelde grootte van een uitbating is in de periode immers gedaald: van gemiddeld 5,55 naar 4,76 eenheden per uitbating bij de kamers en van gemiddeld 1,59 naar 1,24 eenheden per uitbating bij de vakantiewoningen. Dit betekent ook dat er meer solitaire vakantiewoningen zijn bijgekomen. Een overzicht van de evolutie van het aanbod aan plattelandslogies op basis van het gebruik in de praktijk 1 (tabel 3) plaatst de evolutie in een ander, meer realistisch, daglicht. Bekeken vanuit het gebruik in de praktijk (een vakantiewoning is een vakantiewoning ook al is deze vergund als hotel) zijn er 945 vakantiewoningen op het platteland in Vlaanderen in 2009 in plaats van 588. Dit betekent een reële toename met 377 vakantiewoningen of 66% tegenover Het aanbod van kamers is merkelijk groter met kamers. Tegenover 2004 kwamen er ook 812 kamers bij (+21%). Tabel 3 Aantal eenheden in plattelandslogies in Vlaanderen naar provincie o.b.v. gebruik in de praktijk, Provincie Kamers (1) Vakantiewoningen Totaal Antwerpen Vlaams-Brabant Oost-Vlaanderen Limburg West-Vlaanderen Totaal Groei % +66% +27% (1) Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) 1 Een vakantiewoning wordt daarbij steeds toegewezen aan de categorie vakantiewoningen, ook al beschikt die over een (hotel)vergunning. 8

9 1.2. Evolutie van de vraag in plattelandslogies Op basis van de parameters die verzameld worden in het vraagregistratiesysteem voor plattelandslogies in Vlaanderen (bruto bezettingsgraad, gemiddelde verblijfsduur en gemiddeld aantal personen per kamer) en de beschikbare capaciteit in het aanbod, kan een inschatting worden gemaakt van het aantal aankomsten en overnachtingen in plattelandslogies in Vlaanderen. De relatieve toename in overnachtingen is groter dan deze in capaciteit in eenheden. Voor 2009 kan het totaal aantal aankomsten ingeschat worden op circa , het aantal overnachtingen op Ten opzichte van 2004 betekent dit voor de aankomsten een toename met 36%, voor de overnachtingen een toename met 35%. Ruim 77% van alle aankomsten (zaken en recreatief) vindt plaats in kamers (ca ), bijna 23% in vakantiewoningen (ca ). Van allle overnachtingen (zaken en recreatief) wordt 67% gerealiseerd in kamers (ca. 1,2 miljoen), 33% in vakantiewoningen (ca ). De gemiddelde verblijfsduur is bij vakantiewoningen iets langer dan bij de kamers. Tabel 4 Inschatting van het aantal aankomsten en overnachtingen in plattelandslogies in Vlaanderen, Kamers (1) Vakantiewoningen Totaal Aankomsten Groei ,3% +87,1% +36,3% Overnachtingen Groei % +77,8% +35,1% (1) Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) Iets meer dan drie vierden van de verblijfstoeristen in plattelandslogies zijn vakantiegangers. Bij de kamers was in % van de aankomsten van recreatieve aard, 19% van zakelijke aard, zowel meetings en incentives (MICE) als overig zakelijk toerisme. Bij de vakantiewoningen was bijna 94% van de aankomsten van recreatieve aard. Van alle recreatieve aankomsten in plattelandslogies in Vlaanderen wordt 75% gerealiseerd in kamers en 25% in vakantiewoningen. Tabel 5 Inschatting van het aantal aankomsten in plattelandslogies in Vlaanderen naar doel, 2009 Doel Kamers (1) Vakantiewoningen Totaal aantal % Aantal % aantal % Recreatief , , ,0 Zakelijk (2) , , ,0 Totaal , , ,0 (1) Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) (2) Meetings (MICE) en overig zakelijk toerisme 9

10 Van alle recreatieve overnachtingen in plattelandslogies in Vlaanderen wordt 65% gerealiseerd in kamers en 35% in vakantiewoningen. Tabel 6 Inschatting van het aantal overnachtingen in plattelandslogies in Vlaanderen naar doel, 2009 Doel Kamers (1) Vakantiewoningen Totaal aantal % Aantal % aantal % Recreatief , , ,0 Zakelijk (2) , , ,0 Totaal , , ,0 (1) Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) (2) Meetings (MICE) en overig zakelijk toerisme Evolutie van de omzet in plattelandslogies Vanuit de inschatting van de vraaggegevens kan ook een inschatting gemaakt worden van de omzet in plattelandslogies in Vlaanderen. De bestedingsbedragen waarop deze inschatting is gebaseerd, komen uit het onderzoek Vlaamse Regio's dat in 2005 in opdracht van Toerisme Vlaanderen werd uitgevoerd (bedragen geïndexeerd naar 2009). De omzet uit plattelandstoerisme in Vlaanderen bedraagt 113 miljoen euro en nam toe met 30% tegenover De totale omzet in plattelandslogies kan voor 2009 ingeschat worden op bijna 113 miljoen euro. Ten opzichte van 2004 betekent dit een toename met bijna 30%. 44% van de totale omzet wordt gerealiseerd in het logies (49,7 miljoen euro), 56% buiten het logies (63,1 miljoen euro), met name in restaurants en cafés, winkels, attractiepunten en andere. Bijna 80% van de totale omzet in plattelandslogies wordt gerealiseerd in kamers (89,7 miljoen euro), de overige 20% in vakantiewoningen (23,1 miljoen euro). De gemiddelde bestedingen per persoon per nacht liggen in kamers dan ook beduidend hoger dan in vakantiewoningen waar ook veel kinderen logeren (resp. 74,73 euro tegenover 39,83 euro). Tabel 7 Inschatting van de omzet in plattelandslogies in Vlaanderen, (uitgedrukt in euro, in constante prijzen 2009) Omzet Kamers (1) Vakantiewoningen Totaal In het logies Buiten het logies Totaal Groei ,0% +77,8% +29,5% (1) Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) 10

11 De omzet van het recreatief verblijfstoerisme in plattelandslogies bedroeg in miljoen euro, waarvan 67 miljoen euro in kamers en 20 miljoen euro in vakantiewoningen. Het zakelijk verblijfstoerisme in plattelandslogies bedroeg 26 miljoen euro in 2009 waarvan 22,4 miljoen euro in kamers en 3,7 miljoen euro in vakantiewoningen. Van de recreatieve omzet in plattelandslogies in Vlaanderen wordt 78% gerealiseerd in kamers en 22% in vakantiewoningen. Tabel 8 Inschatting van de omzet in plattelandslogies in Vlaanderen naar doel, 2009 (uitgedrukt in euro) Doel Kamers (1) Vakantiewoningen Totaal euro % euro % euro % Recreatief , , ,9 Zakelijk (2) , , ,1 Totaal , , ,0 (1) Gastenkamers en kamers in kleinschalige hotels (t.e.m. 15 kamers) (2) Meetings (MICE) en overig zakelijk toerisme 11

12 2. Doelstellingen van het onderzoek Dit onderzoek richt zich enkel op vakantiegangers in plattelandslogies in Vlaanderen en niet op het segment van het zakentoerisme. Dit zakensegment is niet alleen beperkt maar verschilt ook fundamenteel in motivaties en activiteiten van deze van de vakantiegangers. De resultaten van dit nieuwe onderzoek moeten ondersteuning bieden voor de werking van de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen zowel wat betreft productontwikkeling als wat betreft marketing voor deze doelgroep van vakantiegangers. Het onderzoek wil ook specifieke karakteristieken blootleggen van het plattelandslogies in de diverse provincies ter ondersteuning van het provinciale toeristische beleid. Meer specifiek wil dit onderzoek inzicht geven in: - het profiel van de vakantiegangers in plattelandslogies in Vlaanderen - het gedrag van deze vakantiegangers - de tevredenheid van deze vakantiegangers over hun logies - de actuele segmentatie van de markt voor plattelandslogies - de gangbare perceptie van 'een vakantie op het platteland' - het besluitvormings- en boekingsproces dat voorafgaat aan de vakantie in plattelandslogies - het belang van de labeling ingevoerd door de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen en de evaluatie ervan - het belang van diverse specifieke kenmerken van het logies als het milieuvriendelijk karakter van de uitbating, e.a. In zoverre mogelijk wordt telkens een evolutie gegeven tegenover de resultaten van het onderzoek in 2004 dat met eenzelfde methodologie door Westtoer werd uitgevoerd. De gedetailleerde onderzoeksvragen uit de offerte worden in dit rapport één voor één behandeld in het onderdeel dat de resultaten bespreekt. 12

13 3. Methodologie 3.1. Methode van gegevensverzameling De gegevens werden verzameld via een schriftelijke vragenlijst die door de klanten zelfstandig werd ingevuld na afloop van hun vakantie in een uitbating van plattelandslogies. Zij stuurden de vragenlijst terug via het systeem van port-betaald-door-bestemmeling. Voor de verspreiding van de vragenlijst werd een beroep gedaan op de logiesuitbaters die hiervoor benaderd werden via de provinciale toeristische organisaties. Elke provinciale toeristische organisatie selecteerde een aantal logiesuitbaters die bereid waren om mee te werken aan de studie. De selectie gebeurde op een manier die representatief was voor het provinciale aanbod van plattelandslogiesbedrijven (zie verder). De taak van de logiesuitbater bestond erin zijn klanten te motiveren tot deelname aan het onderzoek en hen de vragenlijst mee te geven. De vragenlijst werd persoonlijk afgegeven aan de klant, na afloop van de vakantie (bv. bij het uitchecken, de afrekening). De vragenlijst werd dus niet gewoon op de kamer of op de balie gelegd. Door het werken met een schriftelijke enquête voelt de logiesuitbater - een belangrijke speler binnen dergelijk onderzoek - zich doorgaans sterker bij het onderzoek betrokken dan bij een online bevraging. Om de respons te bevorderen werd gewerkt met stimulansen. Elke maand werden uit de binnengekomen geldige enquêtes 4 logiescheques verloot ter waarde van 75 euro. In totaal werden 32 logiescheques voorzien. De winnaars werden elke maand bekendgemaakt op de website van de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen. Ook voor de deelnemende logiesuitbaters werd gewerkt met stimulansen. Alle deelnemende uitbaters ontvangen na afloop van het onderzoek een tabellenrapport met individuele feedback over de tevredenheid van hun klanten en de vergelijking van hun scores met het Vlaamse en provinciale gemiddelde. Dit zal gebeuren in de maand februari. Uitbaters die het vooropgestelde target van teruggestuurde enquêtes behaalden, ontvangen ook een restaurantbon. Het aantal te verdelen enquêtes per uitbater was afhankelijk van zijn aantal logieseenheden (kamers en/of vakantiewoningen). Elke uitbater kreeg als doelstelling om in de volledige periode van het veldwerk 20 vragenlijsten per logieseenheid te verdelen 2. Op basis van ervaring met andere onderzoeken in toerisme werd uitgegaan van een responsgraad van 40%. De vragenlijst was enkel bedoeld voor vakantiegangers (recreatieve verblijfstoeristen), niet voor zakentoeristen. Er werd aan de uitbaters gevraagd om dit expliciet bij hun klanten te checken. Ook op de vragenlijst zelf was dit duidelijk vermeld. Net als in 2004 beperkte het onderzoek zich tot de Nederlandstalige Belgen en de Nederlanders, die momenteel samen bijna 91% van het vakantiecliënteel uitmaken 3. Er werd slechts één vragenlijst verdeeld per reisgezelschap (dit zijn alle personen die samen hun vakantie hebben doorgebracht). De vragenlijst werd bij voorkeur ingevuld door de persoon in het reisgezelschap die de vakantie organiseerde. Concreet is dit de persoon die het meest betrokken was bij de organisatie, de keuze van de logiesuitbating, de boeking. 2 Voor aanbieders met meer dan 11 logieseenheden bleef de doelstelling constant op 220 vragenlijsten. 3 Vraagregistratiesysteem voor plattelandstoerisme in Vlaanderen (Westtoer, 2009). Cijfers exclusief Limburg (wellicht is het reële cijfer met Limburg erbij nog iets hoger). 13

14 Om de respons vlot te kunnen opvolgen werden de vragenlijsten voor elke logiesuitbater oplopend genummerd en werden in die volgorde verdeeld. De medewerkers van de provinciale toeristische organisaties namen op regelmatige basis telefonisch contact op met de deelnemende logiesuitbaters om na te gaan hoeveel vragenlijsten reeds werden verdeeld en om hen op de hoogte te houden hoeveel vragenlijsten er van hen reeds binnengekomen waren. Het veldwerk startte op zaterdag 3 april 2010 (begin van de paasvakantie) en liep tot en met 15 november Vragenlijst De vragenlijst (zie bijlage) bevat in totaal 26 vragen waarvan 3 open vragen en 23 gesloten vragen. Vooral bij de perceptie- en opinievragen werd gebruik gemaakt van open vragen omdat gesloten vragen hier te suggererend zouden werken. De vragenlijst werd zo opgesteld dat bij de bevraging van dezelfde variabelen, de vergelijking met 2004 zo goed mogelijk kon worden gemaakt. De ontwerpvragenlijst werd gedetailleerd besproken met de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen en met de vertegenwoordigers van de provinciale toeristische organisaties op 9 maart De definitieve vragenlijst werd goedgekeurd op de Raad van Bestuur van de vzw op 17 maart De vragenlijst gebruikt naast open en gesloten vragen volgende specifieke methodes: - Maximum Difference Scaling techniek voor het meten van de belangrijkheid In de klassieke benadering van het meten van belangrijkheid, krijgen respondenten aspect per aspect voorgelegd en dienen ze telkens aan te geven hoe belangrijk ze elk aspect vinden, bv. op een schaal van 1 tot 5, gaande van uiterst belangrijk tot helemaal niet belangrijk. Deze benadering heeft als tekortkoming dat mensen de neiging hebben om alles belangrijk te vinden wanneer het hen op deze manier wordt gevraagd. De op deze manier verzamelde data bevatten dus weinig differentiatie tussen de verschillende kwaliteitsaspecten. De klantensegmenten die op basis hiervan worden gevonden, zijn vaak moeilijk interpreteerbaar. Vaak vormen ze eerder een weerspiegeling van verschillende antwoordstijlen (sommige mensen zijn meer geneigd om altijd het maximum te antwoorden, andere mensen gebruiken vaker het midden van de schaal ), dan van echte behoeftensegmenten. Deze methode creëert ook geen realistische situatie: wanneer mensen in de praktijk een bepaalde accommodatie kiezen, kunnen ze zich niet veroorloven alles even belangrijk te vinden: ze moeten afwegen welk aspect meer of minder belangrijk is, en op basis daarvan zullen ze een bepaalde keuze maken. Om dit probleem te omzeilen wordt - net als in de Maximum Difference Scaling techniek gebruikt die de respondenten ertoe dwingt om te kiezen welke kwaliteitsaspecten ze meer of minder belangrijk vinden. Deze techniek bestaat erin, dat elke respondent een aantal keuzesets krijgt voorgelegd van 4 kwaliteitsaspecten. De respondent dient telkens aan te geven welk aspect hij het belangrijkste vindt en welk aspect het minst belangrijke. Deze keuzesets worden zodanig samengesteld dat alle kwaliteitsaspecten exact even vaak voorkomen, in volstrekt toevallige combinaties. Op basis van deze keuzetaken kan berekend worden hoe belangrijk elk 14

15 kwaliteitsaspect is voor elke respondent. Op basis hiervan kunnen vervolgens verschillende klantensegmenten worden gedefinieerd. - Een niet-evenwichtige vijfpuntenschaal voor het beoordelen van de tevredenheid Het bevragen van de tevredenheid is een stuk eenvoudiger dan het bevragen van de belangrijkheid: hier kunnen we de respondent wel aspect per aspect laten beoordelen op een puntenschaal. Het is immers niet nodig om een realistische keuzesituatie na te bootsen. Vanuit conceptueel oogpunt kunnen respondenten gerust over meerdere aspecten even tevreden zijn. Naast de tevredenheid over de specifieke aspecten, vragen we ook naar de algemene tevredenheid van de respondent. Voor het beoordelen van de tevredenheid werd gekozen voor een niet-evenwichtige vijfpuntenschaal (1. Uiterst tevreden; 2. Zeer tevreden; 3. Tevreden; 4. Niet echt tevreden; 5. Helemaal niet tevreden). Het belangrijkste voordeel van een dergelijke schaal is de nuancering in het positieve. In de meeste sectoren is de grote meerderheid van klanten tevreden. Slechts een kleine minderheid is niet tevreden. In de praktijk komt het er dan op aan om meteen te reageren. Het maakt dan weinig uit of de klant zeer ontevreden is of uiterst ontevreden. De meeste variatie in de data is te vinden aan de positieve kant: is men tevreden zonder meer, of is men zeer tevreden, of dolenthousiast? De managementinformatie die dit oplevert is veel relevanter: als men zich wil onderscheiden van zijn concurrenten, komt het erop aan zijn klanten net dat ietsje meer te bieden waardoor ze super tevreden zijn (de delighted customer ). Het is deze extra gradatie van tevredenheid die zal samenhangen met bijvoorbeeld herhaalbezoek, aanbeveling aan vrienden, e.a. Het is voor een manager ook relevanter om te horen dat een deel van het cliënteel overgeschakeld is van zeer tevreden naar uiterst tevreden, dan van uiterst ontevreden naar zeer ontevreden. In het eerste geval slaag je erin om je net iets beter te profileren tegenover de concurrenten, in het tweede geval heb je nog altijd een even groot probleem. Ook in het onderzoek van 2004 werd dergelijke 5- puntenschaal gebruikt, zodat opnieuw een eenduidige vergelijking kan worden gemaakt Representatief aanbod Uit het totale aanbod van aanbieders van plattelandslogies in Vlaanderen (1 508 logiesbedrijven per 1 juli 2009) werd een selectie gemaakt van aanbieders die bereid waren om aan dit onderzoek deel te nemen en vragenlijsten aan hun klanten te verdelen. Daarbij werd in elke provincie gestreefd naar een selectie van aanbieders die zowel qua grootte (aantal logieseenheden) als qua logiesvorm (kamers of vakantiewoningen) een representatieve afspiegeling vormt van het aanbod in de populatie plattelandslogies van die provincie. Zowel leden als niet-leden van de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen kwamen in aanmerking. De selectie van deelnemende aanbieders gebeurde door de medewerkers in elke provincie. Om de vergelijking met 2004 mogelijk te maken, werd gevraagd om uit de populatie die uitbatingen te kiezen met een landelijk karakter (ook gelegen in dorpskernen). In totaal werkten 149 logiesuitbaters mee aan het onderzoek, waaronder 86 leden van de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen. 15

16 3.4. Verkregen steekproef en weging van de resultaten Tabel 9 geeft per provincie een overzicht van het aantal aanbieders die meewerkten in het onderzoek, het aantal verdeelde enquêtes en ontvangen ingevulde enquêtes. De combinatie van beide aantallen geeft de respons. In totaal werden bijna enquêtes verdeeld. 47,5% van de vakantiegangers die een vragenlijst meekregen hebben deze effectief ingevuld en teruggestuurd (in de offerte was uitgegaan van een respons van 40%). Tabel 9 Responsgraad in onderzoek bij vakantiegangers in plattelandslogies in Vlaanderen naar provincie, 2010, Westtoer onderzoek Provincie Aantal aanbieders Aantal logieseenheden Aantal verdeelde enquêtes Aantal ontvangen ingevulde enquêtes Respons (in %) Antwerpen ,3 Vlaams-Brabant ,5 Oost-Vlaanderen ,5 Limburg ,2 West-Vlaanderen ,4 Totaal ,5 De responsgraad bij de vakantiegangers was voor alle provincies zeer hoog. Het resultaat is een steekproef van n = respondenten. Het vooropgestelde aantal enquêtes (n=3 600) werd daarmee behaald. Op basis van de uitgedeelde enquêtes werden uit West-Vlaanderen en Limburg het meeste enquêtes teruggestuurd (resp en 1 030), uit Oost-Vlaanderen 645, uit Antwerpen 251 en uit Vlaams-Brabant 245. Van de komen 41% van de respondenten uit West-Vlaanderen, 28% uit Limburg, 18% uit Oost-Vlaanderen en een kleine 7% uit respectievelijk Antwerpen en Vlaams-Brabant (tabel 10). Opvallend daarbij is dat er uit elke provincie meer enquêtes binnengekomen zijn dan in 2004 het geval was. Tabel 10 Binnengekomen enquêtes naar provincie, , Westtoer onderzoek Provincie Aantal % Aantal % Antwerpen 150 4, ,8 Vlaams-Brabant 217 6, ,7 Oost-Vlaanderen , ,5 Limburg , ,0 West-Vlaanderen , ,0 Aantal ongewogen cases , ,0 16

17 In alle regio's, op twee regio's na (Waasland en Groene Gordel), werd het vooropgesteld aantal van minimum 100 enquêtes per regio behaald (tabel 11). De meeste enquêtes kwamen binnen uit de Westhoek, het Brugse Ommeland en Haspengouw, wat ook in 2004 reeds het geval was. Tabel 11 Binnengekomen enquêtes naar regio, , Westtoer onderzoek Provincie Aantal % Aantal % Antwerpse Kempen 150 4, ,7 Scheldeland ,2 Groene Gordel 119 3,8 75 2,0 Hageland 98 3, ,6 Leiestreek ,0 Meetjesland 203 6, ,0 Vlaamse Ardennen 219 7, ,4 Waasland 113 (1) 3,6 91 2,5 Haspengouw , ,2 Limburgse Kempen 294 9, ,9 Maasland 138 4, ,3 Voerstreek 269 8, ,6 Brugse Ommeland , ,9 Westhoek , ,7 Aantal ongewogen cases , ,0 (1) Aantal incl. de overige Oost-Vlaamse regio's. Om de verhouding tussen de provincies en tussen de logiestypes (kamers en vakantiewoningen) in de steekproef te laten overeenstemmen met dezelfde verhouding in de populatie, wordt voor dit onderzoek, net als in 2004, gebruik gemaakt van een gecombineerde weging naar provincie en naar logiestype. In principe zouden de resultaten van dit onderzoek (steekproef) moeten gewogen worden met vraaggegevens van de populatie, met name de recreatieve aankomsten in plattelandslogies. De hierboven gemaakte inschatting van de vraag in plattelandslogies is echter gebeurd met gemiddelde parameters op het niveau Vlaanderen op basis van het vraagregistratiesysteem voor plattelandstoerisme in Vlaanderen. Omwille van de beperkingen (Limburg niet opgenomen, te weinig vakantiewoningen) laat het vraagregistratiesysteem niet toe om dezelfde parameters te genereren op provincieniveau, opgesplitst naar kamers en vakantiewoningen. Daarom werd voor de weging gewerkt met aanbodgegevens van de populatie. Als inschatting van de populatie maken we gebruik van het aantal logieseenheden per provincie (kamers en/of vakantiewoningen) in plattelandslogies. 17

18 Tabel 12 toont het aantal enquêtes in de steekproef, opgesplitst naar provincie en naar logiestype. Tabel 12 Binnengekomen enquêtes naar provincie en logiestype, 2010, Westtoer onderzoek Provincie Kamers Vakantiewoningen Totaal n % n % n % Antwerpen 153 4,2 89 2, ,7 Vlaams-Brabant 224 6,2 20 0, ,7 Oost-Vlaanderen ,1 91 2, ,6 Limburg , , ,8 West-Vlaanderen , , ,2 Totaal , , ,0 Tabel 13 toont met dezelfde opsplitsing het aantal logieseenheden in plattelandslogies in Vlaanderen naar provincie. Tabel 13 Aantal logieseenheden in plattelandslogies in Vlaanderen naar provincie en logiestype, 2010, Westtoer onderzoek Provincie Kamers Vakantiewoningen Totaal n % n % n % Antwerpen ,2 80 1, ,6 Vlaams-Brabant 410 7,3 26 0, ,8 Oost-Vlaanderen , , ,5 Limburg , , ,1 West-Vlaanderen , , ,1 Totaal , , ,0 Tabel 14 toont de daaruit voortvloeiende wegingscoëfficiënten die in dit onderzoek werden gebruikt. Enkel voor de kamers in de provincie Antwerpen, waarvan minder enquêtes zijn binnengekomen dan aanvankelijk was vooropgesteld, is de wegingscoëfficiënt aan de hoge kant (2,64). Voor de andere provincies variëren ze tussen 0,75 en 1,18. Tabel 14 Wegingscoëfficiënten Onderzoek Plattelandstoerisme, 2010, Westtoer onderzoek Provincie Kamers Vakantiewoningen Antwerpen 2,64 0,58 Vlaams-Brabant 1,18 0,84 Oost-Vlaanderen 0,97 0,77 Limburg 1,07 0,75 West-Vlaanderen 0,89 0,80 18

19 Tabel 15 toont de verhouding tussen kamers en vakantiewoningen in de steekproef op basis van de hierboven geschetste weging. In 2010 verbleef 83% van de respondenten op kamers, 17% in vakantiewoningen. De verhouding van vakantiewoningen tegenover kamers is gedaald tegenover Deze wijziging in de vraag is het gevolg van een gewijzigde structuur in het aanbod waarbij het aantal kamers in verhouding van de vakantiewoningen sterk is gestegen. Tabel 15 Vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar type logies, , Westtoer onderzoek Logiestype % % Kamers 62,3 83,2 Vakantiewoningen 37,7 16,8 Aantal cases Om deze verhouding kunnen te relateren aan de verhouding tussen de ingeschatte recreatieve aankomsten in kamers en vakantiewoningen in plattelandslogies in Vlaanderen (tabel 5), dient in de weging ook rekening gehouden te worden met de grootte van het reisgezelschap. Het percentage van de respondenten wordt gewogen met het aantal personen in het reisgezelschap dat verschillend is in kamers en vakantiewoningen. Tabel 16 toont deze nieuwe verhouding na deze wegingen. Tabel 16 Vakantiegangers in plattelandslogies in Vlaanderen naar type logies, 2010, Westtoer onderzoek Logiestype % Kamers 72,5 Vakantiewoningen 27,5 Aantal cases Op basis van de steekproef van het onderzoek en na wegingen stellen we vast dat 72,5% van de vakantiegangers in plattelandslogies in Vlaanderen in kamers logeert en 27,5% in vakantiewoningen. De foutenmarge van dit percentage bedraagt +/-1,5% met 95% waarschijnlijkheid en bij een steekproefgrootte van n=3624. De bekomen verhouding uit de gewogen steekproef ligt in de lijn van de inschatting van het aantal aankomsten in plattelandslogies in Vlaanderen waar we een verhouding raamden van 75% aankomsten in kamers en 25% aankomsten in vakantiewoningen en waar ook rekening gehouden moet worden met een zekere foutenmarge (tabel 5). Dit betekent dat de wegingen op de steekproef uit het onderzoek op een correcte manier zijn gebeurd. 19

20 4. Onderzoeksresultaten 4.1. Algemene kenmerken Bijna een derde van de vakantiegangers logeert op een actieve hoeve. 29% van de respondenten is afkomstig van mensen die op een actieve hoeve logeerden (tabel 17). In 2004 was dit 49%. Ook dit is het gevolg van een gewijzigde structuur in het aanbod waarbij het aandeel van niet actieve hoeves sterker gestegen is binnen het aanbod van plattelandslogies. Tabel 17 Vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar actieve of niet actieve hoeve, , Westtoer onderzoek Aard van logies Aantal % Aantal % Actieve hoeve , ,7 Geen actieve hoeve , ,3 Aantal cases , ,0 Meer vakantiegangers op een actieve hoeve in vakantiewoningen dan in kamers Bij de vakantiewoningen is bijna de helft van de respondenten (49%) afkomstig van mensen die op een actieve hoeve logeerden, terwijl dit bij de kamers slechts een kwart is (24%). Tabel 18 Vakantiegangers (respondenten) in kamers en vakantiewoningen in Vlaanderen naar actieve hoeve/niet actieve hoeve, 2010, Westtoer onderzoek Aard van logies Kamers Vakantiewoningen Totaal Actieve hoeve 24,3 48,5 28,7 Geen actieve hoeve 75,7 51,5 71,3 Totaal 100,0 100,0 100,0 Aantal cases Meer vakantiegangers bij PIV-leden in vakantiewoningen dan in kamers 62% van de respondenten logeert bij een uitbater die lid is van de vzw Plattelandstoerisme in Vlaanderen. Vakantiegangers in vakantiewoningen kiezen beduidend meer meer uitbaters die lid zijn van de vzw dan vakantiegangers in kamers. Tabel 19 Vakantiegangers (respondenten) in kamers en vakantiewoningen in Vlaanderen naar uitbater al of niet lid van PiV, 2010, Westtoer onderzoek Type uitbater Kamers Vakantiewoningen Totaal Piv lid 60,2 72,9 62,4 Geen lid van PiV 39,8 27,1 37,6 Totaal 100,0 100,0 100,0 Aantal cases

21 Vooral PiV-leden zijn sterk verbonden met landbouwactiviteiten. Uit de resultaten van het onderzoek kunnen we vaststellen dat de logiesuitbatingen die lid zijn van de vzw PiV gemiddeld meer actieve landbouwbedrijven zijn dan deze die geen lid zijn: 38% tegenover 13%. Tabel 20 Vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen volgens actieve hoeve/niet actieve hoeve en volgens loges al of niet lid van PiV, 2010, Westtoer onderzoek Aard van logies Uitbating lid PiV Uitbating geen lid PiV Totaal Actieve hoeve 38,4 12,6 28,7 Geen Actieve hoeve 61,6 87,4 71,3 Totaal 100,0 100,0 100,0 Aantal cases % van de respondenten komt in het middenseizoen. De periode van het onderzoek liep van april tot november In de winterperiode werden geen enquêtes uitgedeeld. We verdelen het seizoen voor de bevraging naar hoogseizoen (juli en augustus) en middenseizoen (april, mei, juni, september, oktober en november). 35% van de respondenten logeerden op plattelandslogies in het hoogseizoen en 65% in vooren naseizoen (tabel 21). Dit komt overeen met wat was vooropgesteld, rekening gehouden met de spreiding die we haalden uit de vraagregistratie van plattelandslogies. In 2004 waren er nog 43% respondenten in het hoogseizoen. Tabel 21 Vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar seizoen, , Westtoer onderzoek Seizoen Aantal % Aantal % Hoogseizoen , ,4 Middenseizoen , ,6 Aantal cases , ,0 21

22 4.2. Profiel Herkomst Land van herkomst Het land van herkomst van de vakantiegangers is het resultaat van de bevraging waarbij slechts Nederlandstalige enquêtes werden uitgedeeld. Uit de vraagregistratie van 2009 weten we immers dat bijna 91% van de vakantiegangers uit Vlaanderen en Nederland afkomstig zijn. De Nederlanders zijn iets beter vertegenwoordigd bij vakantiewoningen dan bij kamers. De verhouding tussen Nederlanders en Vlamingen is bijna ongewijzigd gebleven tegenover % van alle cliënteel is Vlaming en 12% is Nederlander. Nederlanders logeren iets meer op vakantiewoning dan op kamers. Tabel 22 Herkomstland van de vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar type logies, , Westtoer onderzoek Land van Kamers Vakantiewoningen Totaal herkomst Vlaanderen 88,5 88,6 83,7 85,7 86,6 88,1 Nederland 11,5 11,4 16,3 14,3 13,4 11,9 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Aantal cases Dit resultaat komt vrij goed overeen met de resultaten uit het vraagregistratiesysteem voor plattelandstoerisme in Vlaanderen waar het aandeel van de Nederlanders (excl. Limburg) 9,5% bedraagt. Vlaams-Brabant en Antwerpen hebben een iets groter aandeel Nederlanders. Bij de diverse variabelen geven we in dit algemene rapport ook de resultaten per bestemmingsprovincie waarbij de kamers en vakantiewoningen steeds samen worden genomen. Tabel 23 Herkomstland van de vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar bestemmingsprovincie, 2010, Westtoer onderzoek Land van herkomst ANT VL-B O-VL LIM W-VL Totaal Vlaanderen 80,8 80,5 89,6 88,4 91,4 88,1 Nederland 19,2 19,5 10,4 11,6 8,6 11,9 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Aantal cases

23 Regio van herkomst Herkomstprovincie van de Vlaamse vakantiegangers Antwerpenaars zijn het belangrijkste Vlaamse cliënteel met 30% van de Vlaamse markt. 30% van de Vlaamse vakantiegangers is afkomstig uit de provincie Antwerpen, een lichte daling in aandeel tegenover Het aandeel van vakantiegangers uit de provincies West- en Oost-Vlaanderen is eveneens belangrijk met 26% en 22%. Het aandeel van West-Vlaanderen is toegenomen tegenover De categorie 'overige' zijn Nederlandstalige Belgen uit Brussel en/of (in uitzonderlijke gevallen) uit Wallonië. Grafiek 1 Herkomstprovincie van Vlaamse vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen, , Westtoer onderzoek Antwerpen 30,0 34,3 West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen 20,2 20,5 21,8 25,7 Vlaams-Brabant Limburg 13,6 11,5 9,8 10,0 Overig 1,6 1,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40, (n=2667) 2010 (n=3231) 23

24 De marktaandelen voor plattelandstoerisme liggen in lijn met de omvang van de bevolking in de respectievelijke provincies. Grafiek 2 toont dat er iets meer vakantiegangers zijn uit Antwerpen en West-Vlaanderen en iets minder uit Oost-Vlaanderen, Limburg en Vlaams-Brabant in relatie met hun bevolking. Grafiek 2 Herkomstprovincie van Vlaamse vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen tegenover aandeel in de bevolking, 2010, Westtoer onderzoek Antwerpen West-Vlaanderen 18,5 26,0 30,3 27,9 Oost-Vlaanderen 22,0 22,9 Vlaams-Brabant 11,6 17,2 Limburg 10,1 13,4 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 Onderzoek 2010 Bevolking

25 De provincies trekken verschillende geografische markten aan. Grafiek 3 geeft de verschillende herkomstprovincies weer van de vakantiegangers in plattelandslogies in de diverse provincies. Grafiek 3 Herkomstprovincie van Vlaamse vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar bestemmingsprovincie, 2010, Westtoer onderzoek Bestemmingsprovincie Antwerpen 24,4 30,3 25,5 11,1 7,2 Vlaams-Brabant 29,2 32,8 26,5 5,2 5,7 Oost-Vlaanderen 32,5 25,2 14,8 11,6 14,8 Limburg 26,0 34,9 23,5 9,7 4,8 West-Vlaanderen 33,7 16,4 21,6 14,2 13,3 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0 Herkomst Antwerpen West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant Limburg Overig - Antwerpen In Antwerpen is 30% van het cliënteel West-Vlaming en 24% woont in de eigen provincie. Verder komt 26% uit Oost-Vlaanderen, 11% uit Vlaams-Brabant en 7% uit Limburg. - Vlaams-Brabant In Vlaams-Brabant zijn 33% van het cliënteel West-Vlamingen, 29% Antwerpenaars en 27% Oost-Vlamingen. Zowat 6% is afkomstig uit Limburg en een kleine 5% uit de eigen provincie. - Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen betrekt voor 33% zijn cliënteel uit Antwerpen en voor 25% uit West- Vlaanderen. 15% komt uit Limburg en 12% uit Vlaams-Brabant. Ook voor Oost- Vlaanderen is het cliënteel uit eigen provincie vrij belangrijk met 15%. - Limburg Limburg heeft een cliënteel dat bestaat uit 35% West-Vlamingen, 26% Antwerpenaars en 24% Oost-Vlamingen. 10% komt uit Vlaams-Brabant en slechts 5% uit de eigen provincie. - West-Vlaanderen In West-Vlaanderen komt 34% van het cliënteel uit de provincie Antwerpen en 22% uit Oost-Vlaanderen. Vlaams-Brabant en Limburg zijn bijna even belangrijk met respectievelijk 14% en 13%. In deze provincie is de eigen bevolking ook belangrijk met 16% van het cliënteel. 25

26 West- en Oost-Vlaamse vakantiegangers op het platteland zijn meer vertegenwoordigd in vakantiewoningen, Limburgers in kamers. Grafiek 4 Herkomstprovincie van Vlaamse vakantiegangers (respondenten) in plattelandstoerisme in Vlaanderen, naar type logies, 2010, Westtoer onderzoek Antwerpen West-Vlaanderen 25,5 27,9 29,6 31,0 Oost-Vlaanderen 21,0 25,3 Vlaams-Brabant Limburg 5,5 11,8 10,2 10,9 Overig 1,2 0,1 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 Kamers (n=2 498) Vakantiewoningen (n=681) 26

27 Herkomstprovincie van Nederlandse vakantiegangers Noord-Brabant en Zuid-Holland zijn de belangrijkste herkomstprovincies. De zuidelijke provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland zijn goed voor 41% van de Nederlandse cliënteel in plattelandslogies in Vlaanderen (grafiek 5). Voor de rest zijn de Nederlanders vrij goed gespreid over de diverse andere provincies. Grafiek 5 Herkomstprovincie van Nederlandse vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen, , Westtoer onderzoek Noord-Brabant Zuid-Holland 20,6 20,6 20,4 24,3 Noord-Holland Gelderland 9,4 11,9 13,2 13,2 Utrecht 6,9 10,5 Limburg 7,8 9,3 Zeeland 4,7 6,4 Overig 9,2 11,6 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30, (n=444) 2010 (n=401) 27

28 In vergelijking met de bevolking per provincie logeren proportioneel meer Nederlanders uit de provincies Noord-Brabant, Zeeland en Utrecht op het platteland in Vlaanderen. Grafiek 6 Herkomstprovincie van Nederlandse vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen tegenover aandeel in de bevolking, 2010, Westtoer onderzoek Noord-Brabant Zuid-Holland 14,7 20,6 20,4 21,1 Noord-Holland Gelderland 13,2 11,9 12,1 16,1 Utrecht Limburg 7,4 7,8 6,8 10,5 Zeeland 2,3 6,4 Overige provincies 9,2 19,5 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 Onderzoek 2010 Bevolking 2010 Door het beperkt aantal cases van Nederlandse vakantiegangers in Antwerpen en Vlaams- Brabant is het niet mogelijk om uitspraken te doen over de herkomstprovincie van de Nederlandse vakantiegangers naar bestemmingsprovincie. 28

29 Vakantiegangers uit Noord-Brabant en uit Utrecht zijn iets meer vertegenwoordigd bij de vakantiewoningen. Grafiek 7 Herkomstprovincie van Nederlandse vakantiegangers (respondenten) in plattelandstoerisme in Vlaanderen, naar type logies, 2010, Westtoer onderzoek Noord-Brabant Zuid-Holland 18,8 20,7 19,8 28,0 Noord-Holand Gelderland Utrecht 12,8 12,6 12,1 12,2 10,4 11,7 Limburg 6,2 8,0 Zeeland 5,3 6,8 Overig 4,2 10,3 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 Kamers (n=282) Vakantiewoningen (n=112) 29

30 Leeftijd respondenten De gemiddelde leeftijd van de respondent is 49 jaar. Tabel 24 Leeftijd van respondent bij vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar logiestype, , Westtoer onderzoek Leeftijd respondent Kamers Vakantiewoningen Totaal jaar 6,0 6,7 5,6 5,4 5,9 6,4 30 t/m 49 jaar 47,6 39,1 59,2 52,7 51,8 41,3 50 t/m 64 jaar 34,2 42,2 25,4 31,6 31,0 40,5 65 t/m 74 jaar 10,3 9,7 8,6 8,8 9,7 9,6 75 jaar en ouder 1,9 2,2 1,2 1,5 1,6 2,1 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Gemiddelde leeftijd 48,3 49,9 45,8 47,2 47,4 49,5 Aantal cases De respondenten zijn gemiddeld 49,5 jaar. Daarmee zijn ze iets ouder geworden tegenover 2004 zowel bij het cliënteel op kamers als bij deze in vakantiewoningen. Door het groter aandeel van de leeftijdsgroep van jaar (53%) is de gemiddelde leeftijd van de respondent bij vakantiewoningen iets jonger dan deze bij kamers. Het aandeel van de medioren (50-64 jaar) is hoger bij kamers (42%) dan bij vakantiewoningen (32%). Voor beide logiestypes is dit aandeel sinds 2004 toegenomen. De medioren zijn dus een belangrijke doelgroep voor het plattelandstoerisme. De gemiddelde leeftijd van de respondent verschilt weinig naar bestemmingsprovincie. Hoewel de gemiddelde leeftijd van de respondent niet zo veel verschilt naar bestemmingsprovincie, is de leeftijdsgroep van jaar iets sterker aanwezig bij vakantiegangers in Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen. Antwerpen en Oost-Vlaanderen hebben relatief meer medioren (50-64 jaar). Tabel 25 Leeftijd van respondent bij vakantiegangers (respondenten) in plattelandslogies in Vlaanderen naar bestemmings-provincie, 2010, Westtoer onderzoek Leeftijd respondent ANT VL-B O-VL LIM W-VL Totaal jaar 7,4 7,3 8,7 5,1 5,8 6,4 30 t/m 49 jaar 34,7 44,8 37,9 41,1 44,7 41,3 50 t/m 64 jaar 45,0 40,0 41,9 40,8 38,2 40,5 65 t/m 74 jaar 9,5 7,5 8,7 11,5 9,1 9,6 75 jaar en ouder 3,5 0,4 2,8 1,5 2,2 2,1 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Gemiddelde leeftijd 50,4 48,4 49,6 50,1 48,9 49,5 Aantal cases