Trendrapport Hotelbarometer Gemiddelde bezettingsgraden tot en met mei

Transcriptie

1 Trendrapport Hotelbarometer 2013 Gemiddelde bezettingsgraden tot en met mei

2 Trendrapport Hotelbarometer Gemiddelde bezettingsgraden tot en met mei Inlichtingen Dagmar.Germonprez@toerismevlaanderen.be Tel + (0) Verantwoordelijke uitgever: Peter De Wilde - Toerisme Vlaanderen Dienst Kennisbeheer Grasmarkt 61, B 1000 Brussel Wettelijk Depot: D/2013/5635/19

3 Trendbarometer hotels Vlaams Gewest 1. Inleiding 4 2. Vlaams Gewest 8 3. Vlaamse provincies Provincie Antwerpen Provincie West-Vlaanderen Provincie Limburg Provincie Vlaams-Brabant Provincie Oost-Vlaanderen Kunststeden, Kust, Vlaamse Regio's Kunststeden Vlaamse Regio's Kust Kunststeden Leuven Antwerpen Mechelen Gent Brugge Vlaamse Regio's Vlaamse Ardennen Voerstreek Hasselt & omgeving Scheldeland Stedelijk Randgebied Antwerpen & Mechelen Antwerpse Kempen Brugse Ommeland Groene Gordel Hageland Haspengouw Limburgse Kempen Westhoek Maasland Waasland Meetjesland Leiestreek Aantal Respondenten Bijlage 193

4 1. Inleiding 1.1. De hotelbarometer als snelle indicator voor de hotelsector in het Vlaamse Gewest De hotelbarometer is een online-applicatie waarin uitbaters hun bezettingsgraden (netto en bruto) ingeven en zichzelf onmiddellijk kunnen vergelijken met de samengevoegde gegevens van minstens drie andere hotels (cf. infra). Maandelijks worden op basis van die samengevoegde gegevens statistieken gemaakt over de hotelbezetting in het Vlaamse Gewest. Deze statistieken, opgenomen in dit trendrapport hotelbarometer, bieden niet alleen een indicatie van de gemiddelde bezettingsgraad per stad, regio of provincie, maar ook per hotelclassificatie en -grootte. Het systeem is bedoeld om de hotels een snelle en duidelijke benchmark te bieden van hun eigen prestaties ten opzichte van de rest van de hotelsector. Het trendrapport hotelbarometer met geaggregeerde gegevens is er voor iedereen die geïnteresseerd is in toerismetrends, zoals overheden, ondernemers, onderzoekers, mensen uit het onderwijs etc. De hotelbarometer was oorspronkelijk een initiatief van het Steunpunt Buitenlands Beleid, Toerisme en Recreatie (STeR), de vijf Provinciale Toeristische Organisaties en Horeca Vlaanderen. Sinds januari 2012 is het beheer van de barometer overgedragen aan Toerisme Vlaanderen, dat in nauwe samenwerking met de Provinciale Toeristische Organisaties het systeem heeft herbouwd in de Toerismedatabank 1. Niet alleen is het nieuwe systeem veel dynamischer en gebruiksvriendelijker, tevens krijgen deelnemers er de mogelijkheid om hun resultaten meteen en eenvoudig te vergelijken (benchmarken) met de samengevoegde resultaten van andere hotels op tal van niveaus. Het trendrapport hotelbarometer is eveneens veranderd zo zijn nu ook gegevens omtrent netto-bezetting opgenomen. Sinds 1 januari 2013 zijn ook de Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen (opleiding hotelmanagement), de stedelijke toeristische diensten en hotelassociaties van de kunststeden partners in het kader van het hotelrapport 2. Vanaf dan zullen de bezettingsgraden van de hotelrapportparticipanten uit de kunststeden niet langer worden dubbel bevraagd, maar rechtstreeks uit de hotelbarometer worden gehaald Methodologie Algemeen Vijf weken na afloop van elke maand wordt het trendrapport hotelbarometer geüpdatet 3. Telkens een maand wordt toegevoegd, worden ook de vorige maanden herberekend wanneer daar nieuwe gegevens zijn toegevoegd 4. Dat zorgt ervoor dat het resultaat van de voorgaande maand(en) bij elk nieuw maandrapport licht kan verschillen, maar daarmee ook telkens representatiever is (want ingevuld door méér hoteliers). Bij de analyse van de data is het dan ook noodzakelijk om bezettingsgraden nooit afzonderlijk te zien, maar steeds in combinatie met de responsgraad. Vijf weken na afloop van het jaar worden alle bezettingsgraden in het rapport 'bevroren' en wordt het finale jaarrapport opgeleverd Uitgangspunten Omwille van de vertrouwelijkheid van de gegevens, wordt een gemiddelde bezettingsgraad van een bepaalde groepering (geografisch, op hotelgrootte of sterrenclassificatie) enkel getoond wanneer er minstens drie participanten zijn. Indien minder dan drie hotels (of geen hotels) hebben deelgenomen, wordt dit aangeduid met '-'. De tabellen geven zowel de gemiddelde bezettingsgraden per maand weer, alsook de gemiddelde bezettingsgraad vanaf 1 januari van het desbetreffende jaar tot het laatst gemeten moment (heden). Dat wordt de year-to-date (YTD) genoemd. Gesteld dat de tabel bijvoorbeeld enkel gegevens tot en met mei bevat, dan moet de year-to-date beschouwd worden als de gemiddelde bezettingsgraad voor de periode januari tot en met mei. Wanneer een hoteluitbater een maand niet invult, wordt er geen schatting gemaakt op basis van andere gegevens. Wel worden in zo'n geval de overige maandgegevens van het hotel in kwestie achterwege gelaten bij het berekenen van de gemiddelde year-to-date en gemiddelde jaarbezetting. Met andere woorden: de year-to-date en jaarbezettingsgraden bevatten enkel hotels die alle maanden hebben ingevuld. Bij de berekening van de bezettingsgraden wordt er altijd gewogen op kameraantal. Dit betekent dat een hotel met bijvoorbeeld 500 kamers in verhouding meer invloed zal hebben op de gemiddelde bezettingsgraad dan een hotel 4

5 met 5 kamers. Zowel bezettingsgraden als responsgraden worden uitgedrukt in procenten (%). Voor de respons zijn achteraan het rapport ook de absolute aantallen opgenomen, zowel op kamerniveau als op hotelniveau Bevraging Uitbaters kunnen op elk moment instappen en deelnemen aan de barometer. Het systeem is kosteloos de enige voorwaarde is dat de uitbater over een geldige hotelvergunning beschikt van de Vlaamse overheid op het moment dat hij of zij gegevens wenst in te geven in het systeem en simpel: op één en dezelfde pagina worden de gegevens ingevoerd, resultaten bekeken en gegevens vergeleken met de (samengevoegde) resultaten van andere hotels. Inloggen in de hotelbarometer gebeurt via een link 5 waarna de uitbater op zijn persoonlijke portaalpagina terecht komt 6. De fiche die door de uitbater wordt ingevuld ziet er als volgt uit: Populatie en respons De hotelbarometer is gebaseerd op een steekproef van vrijwillig deelnemende hotels. De populatie (de groep hotels die mag participeren) wordt elke maand geüpdatet met nieuw vergunde hotels. Hotels die sluiten of (tijdelijk) niet vergund zijn, worden (voorlopig) 7 uit de populatie geschrapt. Dat betekent dat de populatie in tegenstelling tot bij de vorige versie van de hotelbarometer 8 van maand tot maand kan verschillen. De responsgraad wordt berekend op basis van de populatie. Concreet wordt hiervoor de verhouding berekend van het aantal hotels in de steekproef (de participanten van de hotelbarometer) ten opzichte van het totaal aantal hotels in de populatie. Om de responsgraad volgens het aantal hotelkamers te kennen, wordt de som van alle hotelkamers in de steekproef gedeeld door de som van alle hotelkamers in de populatie De basisindicatoren: bruto bezettingsgraad en netto bezettingsgraad Van zodra een uitbater zijn gegevens invoert in de online-applicatie, worden op basis daarvan twee verschillende bezettingsgraden gegenereerd: de bruto bezettingsgraad en de netto bezettingsgraad. Het verschil tussen beide zit in het feit dat bij de netto bezettingsgraad het aantal sluitingsdagen én het effectief aantal te huur gestelde kamers mee in rekening worden gebracht. In de bijlagen achteraan zit een concreet voorbeeld hoe de verschillende bezettingsgraden (bruto, netto, maandelijks en year-to-date) worden berekend en welke formules daarvoor worden gebruikt De bruto bezettingsgraad De bruto bezettingsgraad wordt berekend op basis van het aantal verhuurde kamers ten opzichte van het effectieve aantal kamers in het hotel in kwestie. Er wordt géén rekening gehouden met sluitingsdagen of tijdelijk niet gebruikte kamers 9. We onderscheiden de gemiddelde maandelijkse bruto bezettingsgraad en de gemiddelde year-to-date. 5

6 De netto bezettingsgraad De netto bezettingsgraad wordt op dezelfde manier berekend als de bruto bezettingsgraad met dat verschil dat de sluitingsdagen of tijdelijk niet gebruikte kamers wel in rekening worden gebracht. Opnieuw is er een gemiddelde maandelijkse bezettingsgraad en de gemiddelde year-to-date Structuur van het rapport Geografische entiteiten Dit rapport is opgebouwd volgens de geografische entiteiten. De tabellen starten met het niveau van het Vlaamse Gewest om vervolgens op te splitsen naar het niveau van de provincies en te eindigen met de macrobestemmingen en de regio's. Tussenin zijn er geaggregeerde tabellen toegevoegd voor de kunststeden samen en de Vlaamse regio's samen. De volgorde van de tabellen is als volgt: Vlaams Gewest Provincies (Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, West-Vlaanderen) Kunststeden (Antwerpen, Brugge (excl. Zeebrugge), Gent, Leuven, Mechelen) De Kust (incl. Zeebrugge) De Vlaamse regio's (Antwerpse Kempen, Brugse Ommeland, Groene Gordel, Hageland, Haspengouw, Hasselt & omgeving, Leiestreek 10, Limburgse Kempen, Maasland, Meetjesland, Scheldeland 11, Stedelijk Randgebied Antwerpen & Mechelen, Vlaamse Ardennen, Voerstreek, Waasland, Westhoek) Opbouw van de tabellen Voor elke geografische entiteit worden tabellen weergegeven voor de gemiddelde maandelijkse bruto bezettingsgraad, de gemiddelde maandelijkse netto-bezettingsgraad en de responsgraad. Er worden steeds twee jaren naast elkaar weergegeven: het huidige jaar links, het vorige jaar rechts. In de tabellen staan eerst alle (reeds beschikbare) maanden afgebeeld met achteraan de year-to-date berekend op de getoonde maanden 12. Responsgraden staan in het rapport zelf in procenten. Achteraan het rapport zijn de absolute getallen (naar hotel- en kamerniveau) opgenomen. 6

7 Bij de bezettingsgraden wordt tevens een opsplitsing gemaakt naar sterrenclassificatie (1 t.e.m. 5 sterren) en de grootte van het hotel (kleine: < 16 kamers, middelgrote: kamers, grote: > De Toerismedatabank verzamelt alle informatie over toeristische producten in Vlaanderen en Brussel. 2 Tot en met 2012 richtten deze jaarlijks rapporten zich op de steden Antwerpen, Brugge en Gent. Een van de vruchten van de samenwerking is dat vanaf 2013 ook Leuven en Mechelen zouden worden opgenomen. 3 Zo zijn bijvoorbeeld voor mei de gegevens beschikbaar rond 7 juli. 4 In de vorige versie van het trendrapport hotelbarometer (dat de gegevens uit de oude hotelbarometer ter beschikking stelde) was dit niet het geval. Toen werd na vijf weken de berekende bezettingsgraad van een bepaalde maand bevroren. Pas op het einde van het jaar werden de gegevens geïmplementeerd van hoteliers die ná die vijf weken invulden. 5 Deze link wordt door de Provinciale Toeristische Organisaties ter beschikking gesteld. 6 Uitbaters uit de provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant kunnen hier tevens opteren om hun jaarlijkse of tussentijdse promotionele bevraging in te vullen waarmee ze op de websites worden gepromoot. 7 Vanaf het moment dat een uitbater zich in regel stelt met decreet kan hij immers terug deelnemen en indien gewenst gegevens van de vorige maanden aanvullen. 8 In het oude systeem werd gewerkt met een vast jaaraanbod met als referentiepunt 1 juli. De populatie bleef hierdoor constant, maar dat betekende wel dat nieuwe uitbaters soms tot twaalf maanden moesten wachten vooraleer ze konden instappen in het systeem. 9 Bijvoorbeeld omdat ze worden gerenoveerd. 10 De Leiestreek is een provincie-overschrijdende regio, die zich uitstrekt over zowel Oost- als West-Vlaanderen. 11 Scheldeland is een provincie-overschrijdende regio, die zich uitstrekt over zowel Oost-Vlaanderen als Antwerpen. 12 Let wel: de year-to-date wordt berekend met énkel de gegevens van die hotels die de volledige periode invulden. 7

8 2. Vlaams Gewest 2.1. Bruto bezettingsgraad - Vlaams Gewest Bruto bezettingsgraad in 2013 YTD België - Vlaanderen 39,9% 48,9% 54,5% 61,6% 68,2% ,1% 1 ster 28,6% 39,9% 53,3% 61,6% 68,2% ,8% 2 sterren 29,6% 36,8% 44,8% 51,8% 65,5% ,9% 3 sterren 39,5% 46,8% 53,5% 60,5% 66,1% ,6% 4 sterren 44,3% 54,5% 58, 65,2% 70,7% ,9% groot(>50 23,2% 30,4% 36,5% 44,3% 53,3% ,1% middelgroot ( ,6% 40,8% 47,2% 53,6% 61,3% ,6% klein (<16 45,5% 54,5% 59,8% 66,8% 72,4% ,2% Kust 19,9% 28,5% 37, 47,2% 56,1% ,3% Vlaamse Regio 40,3% 47,7% 48,2% 56, 58,4% ,2% Kunststad 49,7% 59,6% 66,8% 71,8% 78,1% ,7% Kunststad (Antwerpen) 53,8% 60,4% 66,4% 69,2% 75,5% ,7% Kunststad (Brugge) 37, 49,8% 62,4% 69,5% 81, ,6% Kunststad (Gent) 55,7% 67,1% 72, 79,6% 84,8% ,9% Kunststad (Leuven) 52,9% 63,1% 69,2% 73,6% 73,1% ,4% Kunststad (Mechelen) 51,6% 68,4% 67,9% 69,4% 68,6% ,1% Bruto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. België - Vlaanderen 36,1% 43,4% 50,6% 62,1% 63,9% 67,4% 68,3% 70,4% 69, 58,8% 53,8% 48,8% 57,2% 1 ster 23,8% 38,6% 49,3% 63,1% 64,2% 65,8% 63,8% 65,8% 70,2% 54,9% 47,7% 38,1% 54,1% 2 sterren 20,1% 23,7% 34,3% 52,3% 54, 57,3% 65,6% 70,6% 59,4% 43,4% 35,8% 34,2% 42,4% 3 sterren 37,2% 45,2% 52, 62,5% 65,3% 67,3% 69,7% 72,7% 70,6% 59, 54,6% 48,8% 58,1% 4 sterren 41,2% 47,2% 53,3% 63,9% 65, 70,3% 68,4% 69, 69,6% 63, 58,5% 54,2% 60,4% groot(>50 23,7% 29, 33,1% 48,9% 48,5% 49,6% 55,4% 60, 51,8% 40,2% 33, 29,7% 42,5% middelgroot ( ,1% 37,9% 44,4% 58,2% 59,7% 62,9% 66,9% 71, 65,2% 50,7% 45,7% 41,8% 51,6% klein (<16 41,6% 48,3% 55,9% 65,8% 67,9% 71,9% 70,6% 71,4% 72,9% 64,6% 60,1% 54,2% 62,2% Kust 20,9% 26,5% 33,5% 51, 55,9% 60,5% 71,9% 81,8% 63,9% 38,9% 32,7% 30,3% 48,6% Vlaamse Regio 33,5% 41,1% 46,3% 54,1% 54,6% 57,1% 53,7% 52,1% 59,8% 54,3% 48,5% 38, 48,7% Kunststad 47,7% 55,4% 62,8% 72,1% 72,7% 76,3% 72,2% 71,4% 75,4% 71, 67, 62,7% 66,3% Kunststad (Antwerpen) 53,6% 58,8% 65,6% 70, 71,6% 77,9% 70, 65,7% 72,5% 71,3% 69,2% 62,2% 67,3% Kunststad (Brugge) 35,6% 46,7% 54, 77, 74,5% 74,7% 77,2% 83,2% 76,1% 67, 59,9% 67,7% 65,1% Kunststad (Gent) - 61,7% 69, 75,9% 77,8% 75,3% 72,1% 78,9% 82,7% 78,3% 77,4% 63,1% - Kunststad (Leuven) 49, 54,4% 66,8% 65,8% 70,6% 77,9% 75,1% 60, 78,5% 70,6% 62,1% 52,7% - Kunststad (Mechelen) 48,9% 63, 64,9% 62,5% 64,7% 69,8% 61,5% 56,8% 71,1% 69,2% 64,7% 59,2% 63, 8

9 2.2. Bruto bezettingsgraad - Vlaams Gewest België - Vlaanderen 2013 België - Vlaanderen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

10 2.3. Netto bezettingsgraad - Vlaams Gewest Netto bezettingsgraad in 2013 YTD België - Vlaanderen 45,3% 51,4% 57,1% 62, 68,6% ,2% 1 ster 32,8% 43,1% 56,6% 61,9% 69,1% ,7% 2 sterren 37,4% 41,7% 50,4% 52,9% 67,1% ,1% 3 sterren 45,6% 49,9% 56, 61, 66,5% ,2% 4 sterren 48,3% 55,6% 59,8% 65,3% 70,9% ,8% groot(>50 30,3% 34,4% 39,8% 45,8% 54,4% ,6% middelgroot ( ,2% 45, 50,5% 54,2% 62, ,5% klein (<16 48,7% 55,7% 61,9% 66,9% 72,6% ,2% Kust 30,3% 33,7% 43,9% 47,6% 56,6% ,6% Vlaamse Regio 42,8% 48,8% 48,8% 56,5% 58,9% ,4% Kunststad 51,7% 60,2% 67,3% 72,1% 78,3% ,4% Kunststad (Antwerpen) 54,1% 60,6% 66,7% 69,6% 75,8% ,1% Kunststad (Brugge) 42,7% 51,4% 63,3% 69,8% 81,5% ,5% Kunststad (Gent) 56,3% 67,2% 72,2% 79,8% 84,9% ,1% Kunststad (Leuven) 52,9% 63,3% 69,5% 73,7% 73,1% ,5% Kunststad (Mechelen) 51,7% 68,4% 67,9% 69,4% 68,6% ,1% Netto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. België - Vlaanderen 41,8% 47,9% 52,9% 63, 64,5% 67,8% 69, 71,3% 69,7% 61,4% 57,3% 53,5% 60, 1 ster 26,3% 41,3% 51,8% 63,9% 64,7% 66,2% 64,5% 66,4% 70,5% 61,3% 55,1% 44,7% 57,5% 2 sterren 29,7% 30,3% 38,7% 53,9% 55,7% 58,2% 66,4% 71,8% 61,8% 48,2% 44,5% 44,1% 47,8% 3 sterren 43,6% 49,6% 55,1% 63,6% 66,1% 67,8% 70,8% 73,7% 71,3% 61,9% 58,2% 53,9% 61,3% 4 sterren 44,9% 51, 54,3% 64,4% 65,2% 70,5% 68,7% 69,8% 69,9% 63,7% 59,4% 56,4% 61,9% groot(>50 31, 33,6% 36,5% 51,5% 50, 51,2% 57,4% 61,9% 53,3% 42,6% 37,3% 35, 46,3% middelgroot ( ,9% 44,1% 47,6% 59, 60,6% 63,2% 68, 72,5% 66,3% 54,7% 51,1% 49,8% 55,8% klein (<16 44,3% 51,6% 57,5% 66,4% 68,3% 72,2% 71, 71,9% 73,2% 66,4% 62,2% 56,9% 63,9% Kust 29,1% 34,8% 38,1% 52,2% 56,8% 60,8% 72,1% 82, 65, 43,6% 39,3% 38,5% 54,2% Vlaamse Regio 37,1% 42,7% 47,4% 55,4% 55,3% 57,6% 55,4% 54,5% 60,7% 55,3% 49,4% 41,7% 50,4% Kunststad 50,3% 56,8% 63,2% 72,5% 73,1% 76,7% 72,8% 71,8% 75,7% 72,1% 68,4% 64,2% 67,4% Kunststad (Antwerpen) 53,7% 59,4% 65,9% 70,4% 71,7% 78,2% 70,3% 66,2% 72,7% 73,4% 71,2% 64,5% 68,1% Kunststad (Brugge) 42,5% 49,4% 54,3% 77, 74,6% 75, 77,7% 83,4% 76,5% 67,3% 61,4% 68,5% 66,7% Kunststad (Gent) - 65,2% 69,9% 76,9% 78,7% 75,4% 73, 79,7% 83,5% 79, 78,1% 64,4% - Kunststad (Leuven) 49,3% 54,4% 66,8% 65,8% 70,6% 77,9% 75,1% 60, 78,5% 70,6% 62,1% 52,7% - Kunststad (Mechelen) 49,5% 62,8% 64,9% 63,1% 68,8% 74,2% 64,6% 58,7% 71,3% 69,2% 64,7% 60, 64,2% 10

11 2.4. Netto bezettingsgraad - Vlaams Gewest België - Vlaanderen 2013 België - Vlaanderen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

12 2.5. Responsgraad (volgens aantal hotels) - Vlaams Gewest Responsgraad volgens aantal hotels in 2013 YTD België - Vlaanderen 46,4% 45,6% 45, 42,5% 37,8% ,8% 1 ster 24, 21,9% 22,5% 19,8% 19,4% ,7% 2 sterren 38,7% 36,4% 37,3% 35,3% 29,9% ,1% 3 sterren 46,6% 46,6% 45,1% 45,1% 40,2% ,3% 4 sterren 70,9% 71,5% 69,8% 62,6% 56,4% ,9% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, , groot(>50 32,9% 31,4% 32,2% 29,4% 26,7% , middelgroot ( ,3% 51,1% 49, 45,7% 39, ,6% klein (<16 69,6% 69,6% 68,5% 68,3% 62,3% , Kust 56,3% 55,7% 55,2% 52,9% 43,7% ,8% Vlaamse Regio 33,6% 32,9% 33, 30, 27, ,7% Kunststad 63,2% 62,1% 59,9% 58,2% 54,6% ,4% Kunststad (Antwerpen) 75, 75, 71,1% 72,5% 68,6% ,6% Kunststad (Brugge) 58,7% 56,4% 53,7% 49,5% 44,2% ,5% Kunststad (Gent) 65,5% 65,5% 65,5% 65,5% 65,5% ,5% Kunststad (Leuven) 42,1% 42,1% 42,1% 42,1% 40, ,1% Kunststad (Mechelen) 75, 75, 75, 75, 75, , Responsgraad volgens aantal hotels in 2012 Jaar Gem. België - Vlaanderen 40,9% 41,1% 41,2% 42,3% 42,5% 42,5% 42,1% 42,6% 42,5% 42,5% 43,1% 42,8% 35,4% 1 ster 30,2% 32,3% 32,3% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 30,9% 30,2% 29,2% 30,2% 25, 2 sterren 35,4% 35, 35, 36,3% 36,3% 35,4% 34,6% 35, 35, 34,2% 35, 35, 30,4% 3 sterren 39,7% 40, 39,7% 41,1% 41,1% 41,6% 41,9% 41,8% 41,8% 42,2% 42,9% 42,1% 36,4% 4 sterren 58,6% 58,6% 59,9% 61,2% 62,4% 62,4% 60,5% 63,1% 63,1% 63,7% 64,3% 64,3% 48,3% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, groot(>50 31,3% 31,2% 30,4% 31,2% 31,2% 30,9% 30,4% 29,8% 29,6% 29,3% 29,8% 29,2% 26,4% middelgroot ( ,9% 45,1% 45,4% 47, 46,7% 46,7% 46,3% 46,8% 47,3% 47,3% 48,2% 48,2% 41,1% klein (<16 56, 57,2% 59,1% 59,8% 61,6% 62,3% 61,6% 64,6% 64, 64,6% 64,6% 64,6% 46,3% Kust 59,1% 58,6% 59,1% 58,6% 58,2% 58,2% 58,6% 58,8% 58,4% 57,5% 58,6% 58,1% 51, Vlaamse Regio 28,2% 28, 27,7% 29,1% 29,4% 29,4% 27,7% 28, 28, 28, 27,7% 27,7% 23,5% Kunststad 47,8% 49,8% 50,2% 52,2% 53,1% 53,1% 54,1% 55,6% 55,8% 56,7% 58,2% 57,7% 44,4% Kunststad (Antwerpen) 70, 70, 70, 70, 70, 68, 68, 68, 70, 72, 74, 74, 68, Kunststad (Brugge) 53,7% 53,7% 51,6% 53,7% 53,7% 54,7% 55,8% 55,8% 54,7% 54,7% 56,8% 56,8% 49,5% Kunststad (Gent) 3,3% 16,7% 26,7% 33,3% 36,7% 36,7% 40, 40, 40, 43,3% 43,3% 43,3% 0, Kunststad (Leuven) 15,8% 15,8% 15,8% 15,8% 21,1% 21,1% 21,1% 36,8% 40, 40, 40, 35, 10,5% Kunststad (Mechelen) 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 12

13 2.6. Responsgraad (volgens aantal - Vlaams Gewest Responsgraad volgens aantal kamers in 2013 YTD België - Vlaanderen 46,4% 45,6% 45, 42,5% 37,8% ,8% 1 ster 24, 21,9% 22,5% 19,8% 19,4% ,7% 2 sterren 38,7% 36,4% 37,3% 35,3% 29,9% ,1% 3 sterren 46,6% 46,6% 45,1% 45,1% 40,2% ,3% 4 sterren 70,9% 71,5% 69,8% 62,6% 56,4% ,9% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, , groot(>50 32,9% 31,4% 32,2% 29,4% 26,7% , middelgroot ( ,3% 51,1% 49, 45,7% 39, ,6% klein (<16 69,6% 69,6% 68,5% 68,3% 62,3% , Kust 56,3% 55,7% 55,2% 52,9% 43,7% ,8% Vlaamse Regio 33,6% 32,9% 33, 30, 27, ,7% Kunststad 63,2% 62,1% 59,9% 58,2% 54,6% ,4% Kunststad (Antwerpen) 75, 75, 71,1% 72,5% 68,6% ,6% Kunststad (Brugge) 58,7% 56,4% 53,7% 49,5% 44,2% ,5% Kunststad (Gent) 65,5% 65,5% 65,5% 65,5% 65,5% ,5% Kunststad (Leuven) 42,1% 42,1% 42,1% 42,1% 40, ,1% Kunststad (Mechelen) 75, 75, 75, 75, 75, , Responsgraad volgens aantal kamers in 2012 Jaar Gem. België - Vlaanderen 40,9% 41,1% 41,2% 42,3% 42,5% 42,5% 42,1% 42,6% 42,5% 42,5% 43,1% 42,8% 35,4% 1 ster 30,2% 32,3% 32,3% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 30,9% 30,2% 29,2% 30,2% 25, 2 sterren 35,4% 35, 35, 36,3% 36,3% 35,4% 34,6% 35, 35, 34,2% 35, 35, 30,4% 3 sterren 39,7% 40, 39,7% 41,1% 41,1% 41,6% 41,9% 41,8% 41,8% 42,2% 42,9% 42,1% 36,4% 4 sterren 58,6% 58,6% 59,9% 61,2% 62,4% 62,4% 60,5% 63,1% 63,1% 63,7% 64,3% 64,3% 48,3% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, groot(>50 31,3% 31,2% 30,4% 31,2% 31,2% 30,9% 30,4% 29,8% 29,6% 29,3% 29,8% 29,2% 26,4% middelgroot ( ,9% 45,1% 45,4% 47, 46,7% 46,7% 46,3% 46,8% 47,3% 47,3% 48,2% 48,2% 41,1% klein (<16 56, 57,2% 59,1% 59,8% 61,6% 62,3% 61,6% 64,6% 64, 64,6% 64,6% 64,6% 46,3% Kust 59,1% 58,6% 59,1% 58,6% 58,2% 58,2% 58,6% 58,8% 58,4% 57,5% 58,6% 58,1% 51, Vlaamse Regio 28,2% 28, 27,7% 29,1% 29,4% 29,4% 27,7% 28, 28, 28, 27,7% 27,7% 23,5% Kunststad 47,8% 49,8% 50,2% 52,2% 53,1% 53,1% 54,1% 55,6% 55,8% 56,7% 58,2% 57,7% 44,4% Kunststad (Antwerpen) 70, 70, 70, 70, 70, 68, 68, 68, 70, 72, 74, 74, 68, Kunststad (Brugge) 53,7% 53,7% 51,6% 53,7% 53,7% 54,7% 55,8% 55,8% 54,7% 54,7% 56,8% 56,8% 49,5% Kunststad (Gent) 3,3% 16,7% 26,7% 33,3% 36,7% 36,7% 40, 40, 40, 43,3% 43,3% 43,3% 0, Kunststad (Leuven) 15,8% 15,8% 15,8% 15,8% 21,1% 21,1% 21,1% 36,8% 40, 40, 40, 35, 10,5% Kunststad (Mechelen) 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 69,2% 13

14 3. Vlaamse provincies 3.1. Bruto bezettingsgraad - Vlaamse provincies België - Vlaanderen 2013 België - Vlaanderen 2012 Antwerpen 2013 Antwerpen 2012 Limburg 2013 Limburg 2012 Oost-Vlaanderen 2013 Oost-Vlaanderen 2012 Vlaams-Brabant 2013 Vlaams-Brabant 2012 West-Vlaanderen 2013 West-Vlaanderen

15 3.2. Netto bezettingsgraad - Vlaamse provincies België - Vlaanderen 2013 België - Vlaanderen 2012 Antwerpen 2013 Antwerpen 2012 Limburg 2013 Limburg 2012 Oost-Vlaanderen 2013 Oost-Vlaanderen 2012 Vlaams-Brabant 2013 Vlaams-Brabant 2012 West-Vlaanderen 2013 West-Vlaanderen

16 3.3. Provincie Antwerpen Bruto bezettingsgraad - Provincie Antwerpen Bruto bezettingsgraad in 2013 YTD Antwerpen 49,7% 56,9% 61,2% 64, 69,3% ,7% 1 ster 42,7% 49,5% 61,3% 63, 72,6% ,4% 2 sterren 49, 47,6% 59,2% 60,5% 77,5% , 3 sterren 49,3% 56,5% 61,2% 63,1% 68,6% ,7% 4 sterren 50,9% 59,3% 61,5% 65,4% 68,7% ,3% groot(>50 38,2% 38,2% 42,8% 42,1% 44,1% ,4% middelgroot ( ,7% 52,1% 55,4% 56,1% 62, ,3% klein (<16 52,3% 59,2% 63,8% 67,3% 72,3% ,6% Bruto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Antwerpen 49,9% 56,5% 61,5% 65,3% 67, 72,8% 64,5% 61,1% 68,1% 66,8% 64,5% 57, 66,9% 1 ster 33,8% 54,4% 63,5% 73,4% 68,8% 71,7% 60,6% 62,7% 72,7% 58,4% 56,2% 46,9% 61,4% 2 sterren 41,2% 44,1% 43,9% 50,3% 52,3% 59,8% 55,5% 45,2% 59,3% 49,4% 45,7% 48,5% 49,3% 3 sterren 50,4% 60,4% 64,5% 67,8% 68,7% 73,2% 67,4% 67, 70,5% 67,5% 65,2% 56,7% 65,2% 4 sterren 53,1% 54,8% 59,7% 62,3% 65,8% 73,2% 63,5% 56,8% 65,6% 68,6% 66,2% 59,6% 62,1% groot(>50 37,1% 49,3% 50,4% 52, 47,4% 52,9% 49,1% 40,1% 49,3% 49,2% 48,6% 40,1% 49,7% middelgroot ( ,3% 54,8% 53,9% 57,3% 59,9% 65,5% 55,3% 54,1% 62,4% 61,1% 57,2% 49,3% 56,1% klein (<16 52,1% 57, 63,4% 67,2% 69, 75, 66,9% 63,2% 70,1% 68,6% 66,5% 59,2% 64,7% 16

17 Bruto bezettingsgraad - Provincie Antwerpen Antwerpen 2013 Antwerpen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

18 Netto bezettingsgraad - Provincie Antwerpen Netto bezettingsgraad in 2013 YTD Antwerpen 50,6% 57,2% 61,5% 64,4% 69,7% , 1 ster 43,9% 49,5% 61,3% 63, 72,6% , 2 sterren 50,4% 49,6% 60,6% 61,9% 79,4% ,6% 3 sterren 50,8% 56,8% 61,6% 63,6% 69,1% ,4% 4 sterren 51,1% 59,3% 61,6% 65,6% 68,8% ,4% groot(>50 40,5% 39,9% 44,5% 43,7% 45,1% ,7% middelgroot ( , 52,2% 55,6% 56,7% 62,6% ,3% klein (<16 52,7% 59,4% 64, 67,6% 72,5% ,8% Netto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Antwerpen 50,7% 57,1% 62, 65,7% 67,4% 73,4% 64,9% 61,8% 68,5% 68,4% 66,1% 59,6% 67,7% 1 ster 34,7% 54,9% 63,7% 73,7% 68,8% 71,7% 60,8% 63,1% 72,8% 70,8% 68,1% 58,4% 64,7% 2 sterren 43,5% 46,9% 45,1% 52,2% 54, 62,5% 57,6% 51,4% 65,4% 51,7% 48,7% 53,4% 52,4% 3 sterren 51,5% 60,5% 65, 68,1% 69,7% 74,2% 68,1% 67,4% 70,6% 67,5% 65,6% 59,4% 66, 4 sterren 53,6% 55,7% 60,1% 62,7% 66, 73,6% 63,8% 57,5% 66, 68,9% 66,5% 60, 62,5% groot(>50 39,9% 50,6% 50,7% 54, 47,7% 53,6% 50,8% 45,3% 51,1% 49,9% 49,7% 43,6% 51,8% middelgroot ( ,2% 55,1% 55, 57,8% 61,6% 67,7% 56,6% 55,6% 63,1% 61,3% 58,1% 54,1% 57,8% klein (<16 52,3% 57,7% 63,6% 67,5% 69,2% 75,3% 67,1% 63,5% 70,3% 70,5% 68,3% 61,2% 65,4% 18

19 Netto bezettingsgraad - Provincie Antwerpen Antwerpen 2013 Antwerpen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

20 Responsgraad (volgens aantal hotels) - Provincie Antwerpen Responsgraad volgens aantal hotels in 2013 YTD Antwerpen 69,1% 69,1% 66,9% 64,8% 59,7% ,3% 1 ster 53,9% 53,9% 46,1% 46,1% 38,5% ,5% 2 sterren 55,6% 55,6% 55,6% 55,6% 55,6% ,6% 3 sterren 70, 70, 68,8% 64,1% 59,7% ,4% 4 sterren 81,2% 81,2% 78,1% 80, 71, , groot(>50 58,8% 58,8% 57,1% 52,8% 45,7% ,1% middelgroot ( ,4% 65,4% 63,5% 62,3% 54,7% ,8% klein (<16 83,8% 83,8% 81,1% 80,6% 80,6% ,8% Responsgraad volgens aantal hotels in 2012 Jaar Gem. Antwerpen 55,3% 55,3% 55,3% 56,9% 57,7% 56,9% 56,9% 56,9% 58,5% 59,4% 60,2% 59,4% 38,3% 1 ster 60, 60, 60, 60, 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 60, 2 sterren 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 31,2% 3 sterren 49,2% 49,2% 49,2% 52,5% 52,5% 52,5% 52,5% 52,5% 54,1% 54,1% 54,1% 52,5% 47,5% 4 sterren 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 74,2% 74,2% 74,2% 74,2% 77,4% 80,7% 80,7% 74,2% groot(>50 26,5% 26,5% 26,5% 29,4% 32,4% 32,4% 32,4% 32,4% 38,2% 38,2% 38,2% 38,2% 26,5% middelgroot ( ,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 55,8% 53,9% 51,9% klein (<16 83,8% 83,8% 83,8% 86,5% 86,5% 83,8% 83,8% 83,8% 83,8% 86,5% 86,5% 86,5% 81,1% Responsgraad (volgens aantal - Provincie Antwerpen Responsgraad volgens aantal kamers in 2013 YTD Antwerpen 69,1% 69,1% 66,9% 64,8% 59,7% ,3% 1 ster 53,9% 53,9% 46,1% 46,1% 38,5% ,5% 2 sterren 55,6% 55,6% 55,6% 55,6% 55,6% ,6% 3 sterren 70, 70, 68,8% 64,1% 59,7% ,4% 4 sterren 81,2% 81,2% 78,1% 80, 71, , groot(>50 58,8% 58,8% 57,1% 52,8% 45,7% ,1% middelgroot ( ,4% 65,4% 63,5% 62,3% 54,7% ,8% klein (<16 83,8% 83,8% 81,1% 80,6% 80,6% ,8% Responsgraad volgens aantal kamers in 2012 Jaar Gem. Antwerpen 55,3% 55,3% 55,3% 56,9% 57,7% 56,9% 56,9% 56,9% 58,5% 59,4% 60,2% 59,4% 38,3% 1 ster 60, 60, 60, 60, 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 66,7% 60, 2 sterren 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 31,2% 3 sterren 49,2% 49,2% 49,2% 52,5% 52,5% 52,5% 52,5% 52,5% 54,1% 54,1% 54,1% 52,5% 47,5% 4 sterren 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 74,2% 74,2% 74,2% 74,2% 77,4% 80,7% 80,7% 74,2% groot(>50 26,5% 26,5% 26,5% 29,4% 32,4% 32,4% 32,4% 32,4% 38,2% 38,2% 38,2% 38,2% 26,5% middelgroot ( ,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 53,9% 55,8% 53,9% 51,9% klein (<16 83,8% 83,8% 83,8% 86,5% 86,5% 83,8% 83,8% 83,8% 83,8% 86,5% 86,5% 86,5% 81,1% 20

21 3.4. Provincie West-Vlaanderen Bruto bezettingsgraad - Provincie West-Vlaanderen Bruto bezettingsgraad in 2013 YTD West-Vlaanderen 27, 36,7% 46, 54,6% 63,8% ,6% 1 ster 10,6% 25,3% 46,9% 64, 69,8% ,2% 2 sterren 18,7% 24,3% 33,2% 41,1% 53,7% ,3% 3 sterren 29,3% 37, 45,9% 55, 62,3% ,3% 4 sterren 29,5% 42, 50,5% 58,4% 68,3% ,5% groot(>50 19,2% 28,6% 34,9% 44,9% 54,5% ,8% middelgroot ( ,9% 34,6% 42,3% 50,2% 60,6% ,7% klein (<16 29,6% 40,1% 51,2% 59,6% 68,2% ,3% Bruto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. West-Vlaanderen 27,1% 34,2% 41,1% 58,5% 60,5% 64, 71,3% 78,2% 67,5% 49,7% 43,5% 42,1% 65,1% 1 ster 13, 19,7% 34,3% 54,5% 61,6% 65,8% 76,1% 83,4% 66,8% 47,2% 30,6% 24,7% 48,4% 2 sterren 19,5% 23, 28,7% 49,2% 49,4% 53,4% 65,4% 73,6% 55,1% 34,4% 26,1% 26,4% 42,6% 3 sterren 28,9% 35,2% 42,6% 58,1% 62,5% 64,2% 71,8% 79,5% 69,9% 50,8% 45,4% 43,6% 54, 4 sterren 30,3% 39,8% 45,4% 63,2% 62,7% 67,6% 72,3% 77,8% 69,6% 54,3% 49,4% 48,7% 58,7% groot(>50 22,9% 27,7% 31,7% 49,3% 49,3% 51,4% 58,6% 66,8% 54,4% 39,2% 30,8% 28,7% 43,1% middelgroot ( ,6% 32,4% 40,4% 58,2% 59,7% 62,3% 71,3% 78, 65,8% 45,9% 40,6% 40,3% 51, klein (<16 29,6% 37,5% 44,1% 61,1% 64,1% 68,6% 74,3% 80,9% 71,7% 55, 48,7% 46,6% 58,7% 21

22 Bruto bezettingsgraad - Provincie West-Vlaanderen West-Vlaanderen 2013 West-Vlaanderen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

23 Netto bezettingsgraad - Provincie West-Vlaanderen Netto bezettingsgraad in 2013 YTD West-Vlaanderen 35,9% 40,9% 50,9% 55,2% 64,4% ,5% 1 ster 15,7% 32,2% 55,8% 64,2% 71,8% ,9% 2 sterren 28, 30,2% 40,9% 42,3% 55,3% ,4% 3 sterren 38,8% 41,8% 50,2% 55,6% 62,7% ,6% 4 sterren 37,3% 43,8% 54,4% 58,5% 68,6% ,5% groot(>50 27,9% 34,5% 39,6% 46,9% 55,8% ,6% middelgroot ( ,8% 40,5% 46,9% 50,8% 61,1% ,1% klein (<16 36,3% 42,3% 56,3% 59,8% 68,7% ,8% Netto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. West-Vlaanderen 35,1% 40,9% 44,6% 59,6% 61,3% 64,4% 72,1% 79,4% 68,4% 53,2% 48,6% 49,1% 66,7% 1 ster 16,4% 23,3% 39,1% 56,2% 63,1% 66,8% 77,9% 84,8% 67,4% 51,4% 37,1% 30,3% 52,9% 2 sterren 30,9% 30,6% 33,5% 50,9% 51,3% 54,2% 66,1% 74,4% 57,6% 39,7% 36, 37,4% 48,7% 3 sterren 38, 41,7% 46,9% 59,6% 63,2% 64,6% 73,2% 80,9% 70,9% 55,7% 51,1% 50,8% 58,7% 4 sterren 36,1% 46,2% 46,8% 63,6% 62,7% 67,6% 72,5% 79, 69,8% 55,3% 50,9% 53, 61,2% groot(>50 31,7% 33,4% 36, 52,6% 51,3% 53,5% 61,2% 68,5% 56,1% 42,6% 36,5% 35,3% 47,6% middelgroot ( ,6% 39,9% 44,1% 58,8% 60,2% 62,1% 71,9% 79,4% 66,9% 50,9% 47,7% 50, 56,2% klein (<16 34,1% 43,6% 47,1% 62,1% 64,7% 68,9% 74,8% 81,8% 72,2% 57,2% 51,8% 51,3% 61,7% 23

24 Netto bezettingsgraad - Provincie West-Vlaanderen West-Vlaanderen 2013 West-Vlaanderen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

25 Responsgraad (volgens aantal hotels) - Provincie West-Vlaanderen Responsgraad volgens aantal hotels in 2013 YTD West-Vlaanderen 51,9% 50,3% 50,2% 47,2% 41,1% ,2% 1 ster 21,4% 17,1% 17,1% 12,8% 15, ,5% 2 sterren 44,1% 40,4% 41,5% 38,7% 32,1% ,2% 3 sterren 53,6% 53,3% 52,5% 53,5% 47,1% ,3% 4 sterren 77,1% 77,1% 76,2% 66,7% 57,6% ,1% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, , groot(>50 38,7% 36,5% 37,7% 34,1% 31,4% ,9% middelgroot ( ,3% 55,8% 54,3% 50,6% 42,5% ,8% klein (<16 80,6% 80,6% 79,4% 79,4% 67,7% ,5% Responsgraad volgens aantal hotels in 2012 Jaar Gem. West-Vlaanderen 53, 52,6% 52,1% 52,8% 52,1% 51,7% 51,9% 52, 51,6% 51,1% 52,1% 52,4% 49,5% 1 ster 33,3% 33,3% 33,3% 31, 28,6% 28,6% 31, 28,6% 26,2% 26,2% 26,2% 28,6% 26,2% 2 sterren 47,2% 46,5% 45,8% 46,5% 45,8% 43,7% 43,7% 43,7% 43,7% 42,3% 43,7% 43,7% 41,5% 3 sterren 52,3% 52,3% 51,7% 52,8% 51,7% 51,7% 52,3% 52,5% 52, 52, 53,4% 53,4% 49,4% 4 sterren 75, 73,8% 73,8% 75, 76,2% 77,4% 76,2% 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 62,5% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, groot(>50 42,4% 42, 40,6% 41, 40,1% 38,7% 39,1% 38,7% 37,7% 37,3% 38,5% 38, 36,8% middelgroot ( ,8% 56,2% 56,8% 58, 57,4% 57,4% 56,8% 57,1% 57,1% 56,6% 57,7% 58,9% 53, klein (<16 78,1% 78,1% 78,1% 78,1% 78,1% 79,7% 81,2% 81,8% 81,8% 81,8% 81,8% 81,8% 65,4% Responsgraad (volgens aantal - Provincie West-Vlaanderen Responsgraad volgens aantal kamers in 2013 YTD West-Vlaanderen 51,9% 50,3% 50,2% 47,2% 41,1% ,2% 1 ster 21,4% 17,1% 17,1% 12,8% 15, ,5% 2 sterren 44,1% 40,4% 41,5% 38,7% 32,1% ,2% 3 sterren 53,6% 53,3% 52,5% 53,5% 47,1% ,3% 4 sterren 77,1% 77,1% 76,2% 66,7% 57,6% ,1% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, , groot(>50 38,7% 36,5% 37,7% 34,1% 31,4% ,9% middelgroot ( ,3% 55,8% 54,3% 50,6% 42,5% ,8% klein (<16 80,6% 80,6% 79,4% 79,4% 67,7% ,5% Responsgraad volgens aantal kamers in 2012 Jaar Gem. West-Vlaanderen 53, 52,6% 52,1% 52,8% 52,1% 51,7% 51,9% 52, 51,6% 51,1% 52,1% 52,4% 49,5% 1 ster 33,3% 33,3% 33,3% 31, 28,6% 28,6% 31, 28,6% 26,2% 26,2% 26,2% 28,6% 26,2% 2 sterren 47,2% 46,5% 45,8% 46,5% 45,8% 43,7% 43,7% 43,7% 43,7% 42,3% 43,7% 43,7% 41,5% 3 sterren 52,3% 52,3% 51,7% 52,8% 51,7% 51,7% 52,3% 52,5% 52, 52, 53,4% 53,4% 49,4% 4 sterren 75, 73,8% 73,8% 75, 76,2% 77,4% 76,2% 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 77,4% 62,5% 5 sterren 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, groot(>50 42,4% 42, 40,6% 41, 40,1% 38,7% 39,1% 38,7% 37,7% 37,3% 38,5% 38, 36,8% middelgroot ( ,8% 56,2% 56,8% 58, 57,4% 57,4% 56,8% 57,1% 57,1% 56,6% 57,7% 58,9% 53, klein (<16 78,1% 78,1% 78,1% 78,1% 78,1% 79,7% 81,2% 81,8% 81,8% 81,8% 81,8% 81,8% 65,4% 25

26 3.5. Provincie Limburg Bruto bezettingsgraad - Provincie Limburg Bruto bezettingsgraad in 2013 YTD Limburg 40,2% 41,5% 32, 59,2% 56,7% ,1% 1 ster 10,5% 8,1% 15,8% 22,1% 31,7% ,7% 2 sterren 18,3% 23,6% 34,7% 46, 54,1% ,6% 3 sterren 38,3% 38,5% 31,1% 62,4% 53,7% , 4 sterren 54,8% 55,6% 35,1% 68, 64,9% ,5% groot(>50 17,6% 21,7% 28,7% 42, 52,2% ,1% middelgroot ( ,8% 36,1% 39, 46, 43,5% ,4% klein (<16 59, 56,8% 28,4% 73,8% 65,4% ,5% Bruto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Limburg 30,5% 37,6% 48, 60,7% 58,3% 56,4% 56,7% 54,1% 61,7% 51,9% 38,4% 37,2% 50,9% 1 ster 10, 13,5% 20,8% 28,9% 38,2% 33,6% 24,7% 25,1% 39,9% 26,2% 22,4% 12,9% 22,4% 2 sterren 14,2% 18,4% 30,4% 50,6% 43,2% 39,4% 48,7% 46,7% 46, 43,5% 23,5% 31,9% 36, 3 sterren 35,4% 43,5% 54,6% 62,3% 61,1% 56,5% 62,1% 57,4% 64,5% 52,9% 46,8% 41,2% 54,6% 4 sterren 36,1% 43,1% 52,8% 72,4% 67,4% 71,8% ,6% - groot(>50 20,2% 23,6% 29,7% 47,1% 45,7% 39, 44,4% 44,6% 41,8% 37,5% 28,7% 25,4% 34,9% middelgroot ( ,8% 35,1% 45,4% 50,6% 50,8% 56,7% 51,2% 48,2% 60, 48,4% 37,9% 31, 45,3% klein (<16 37,1% 44,8% 56,7% 74,8% 69,9% 63,6% 69,9% 63,9% ,3% - 26

27 Bruto bezettingsgraad - Provincie Limburg Limburg 2013 Limburg ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

28 Netto bezettingsgraad - Provincie Limburg Netto bezettingsgraad in 2013 YTD Limburg 43, 42,4% 32,5% 59,2% 57,2% ,1% 1 ster 10,5% 8,1% 15,8% 22,1% 31,7% ,7% 2 sterren 22,9% 23,6% 34,7% 46, 54,1% ,2% 3 sterren 41,8% 41,3% 32,1% 62,4% 54,4% ,5% 4 sterren 55,5% 55,6% 35,3% 68, 65,3% ,5% groot(>50 21,5% 21,7% 28,7% 42, 52,2% ,6% middelgroot ( ,6% 38,3% 40,9% 46, 44,7% ,1% klein (<16 59, 56,8% 28,4% 73,8% 65,4% ,5% Netto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Limburg 32,6% 38,5% 48,7% 61,5% 58,8% 56,5% 57,6% 54,4% 61,9% 53, 38,9% 38,4% 52,1% 1 ster 10, 13,5% 20,8% 28,9% 38,2% 33,6% 24,7% 25,1% 39,9% 26,2% 22,4% 12,9% 22,4% 2 sterren 15,6% 19,1% 30,4% 50,6% 43,2% 39,4% 48,7% 46,7% 46,7% 43,5% 23,5% 33,7% 36,8% 3 sterren 38,9% 44,9% 55,9% 63,7% 61,7% 56,7% 63,9% 58,2% 64,7% 55,1% 47,8% 43,3% 56,5% 4 sterren 36,9% 43,5% 53,3% 73,3% 67,9% 71,8% ,6% - groot(>50 22,8% 24,3% 29,7% 47,1% 45,7% 39, 44,4% 44,6% 42,2% 37,5% 28,7% 25,4% 35,6% middelgroot ( ,6% 37, 47,5% 52,6% 51,8% 57, 53,2% 49,1% 60,2% 50,8% 38,9% 33,5% 47,2% klein (<16 37,1% 44,8% 56,7% 74,8% 69,9% 63,6% 69,9% 63,9% ,3% - 28

29 Netto bezettingsgraad - Provincie Limburg Limburg 2013 Limburg ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

30 Responsgraad (volgens aantal hotels) - Provincie Limburg Responsgraad volgens aantal hotels in 2013 YTD Limburg 31, 29,3% 30,5% 26,5% 24,6% ,4% 1 ster 23,5% 23,5% 33,3% 27,8% 27,8% ,5% 2 sterren 35,5% 35,5% 35,5% 33,3% 29, ,7% 3 sterren 30,2% 26,4% 25,9% 22,2% 20,4% ,9% 4 sterren 33,3% 33,3% 33,3% 26,7% 26,7% , groot(>50 27,5% 26,1% 28,2% 24,3% 23,9% ,4% middelgroot ( ,4% 39,4% 36,4% 30,3% 24,2% ,2% klein (<16 28,6% 21,4% 28,6% 28,6% 28,6% ,4% Responsgraad volgens aantal hotels in 2012 Jaar Gem. Limburg 34,5% 34,5% 33,6% 32,7% 32,7% 35,4% 30, 30, 29,1% 29,1% 28,2% 28,2% 23,6% 1 ster 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 25, 25, 25, 2 sterren 36,7% 36,7% 36,7% 36,7% 36,7% 40, 33,3% 33,3% 30, 30, 30, 30, 23,3% 3 sterren 36,7% 36,7% 34,7% 32,6% 32,6% 36,7% 34,7% 32,6% 32,6% 32,6% 32,6% 30,6% 28,6% 4 sterren 20, 20, 20, 20, 20, 20, 6,7% 13,3% 13,3% 13,3% 13,3% 20, 6,7% groot(>50 30,2% 30,6% 30,6% 30,6% 30,6% 33,9% 29, 29, 27,4% 27,4% 25,8% 24,2% 19,3% middelgroot ( ,4% 41,2% 38,2% 38,2% 38,2% 38,2% 35,3% 35,3% 38,2% 38,2% 38,2% 38,2% 33,3% klein (<16 35,7% 35,7% 35,7% 28,6% 28,6% 35,7% 21,4% 21,4% 14,3% 14,3% 14,3% 21,4% 14,3% Responsgraad (volgens aantal - Provincie Limburg Responsgraad volgens aantal kamers in 2013 YTD Limburg 31, 29,3% 30,5% 26,5% 24,6% ,4% 1 ster 23,5% 23,5% 33,3% 27,8% 27,8% ,5% 2 sterren 35,5% 35,5% 35,5% 33,3% 29, ,7% 3 sterren 30,2% 26,4% 25,9% 22,2% 20,4% ,9% 4 sterren 33,3% 33,3% 33,3% 26,7% 26,7% , groot(>50 27,5% 26,1% 28,2% 24,3% 23,9% ,4% middelgroot ( ,4% 39,4% 36,4% 30,3% 24,2% ,2% klein (<16 28,6% 21,4% 28,6% 28,6% 28,6% ,4% Responsgraad volgens aantal kamers in 2012 Jaar Gem. Limburg 34,5% 34,5% 33,6% 32,7% 32,7% 35,4% 30, 30, 29,1% 29,1% 28,2% 28,2% 23,6% 1 ster 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 37,5% 31,2% 31,2% 31,2% 31,2% 25, 25, 25, 2 sterren 36,7% 36,7% 36,7% 36,7% 36,7% 40, 33,3% 33,3% 30, 30, 30, 30, 23,3% 3 sterren 36,7% 36,7% 34,7% 32,6% 32,6% 36,7% 34,7% 32,6% 32,6% 32,6% 32,6% 30,6% 28,6% 4 sterren 20, 20, 20, 20, 20, 20, 6,7% 13,3% 13,3% 13,3% 13,3% 20, 6,7% groot(>50 30,2% 30,6% 30,6% 30,6% 30,6% 33,9% 29, 29, 27,4% 27,4% 25,8% 24,2% 19,3% middelgroot ( ,4% 41,2% 38,2% 38,2% 38,2% 38,2% 35,3% 35,3% 38,2% 38,2% 38,2% 38,2% 33,3% klein (<16 35,7% 35,7% 35,7% 28,6% 28,6% 35,7% 21,4% 21,4% 14,3% 14,3% 14,3% 21,4% 14,3% 30

31 3.6. Provincie Vlaams-Brabant Bruto bezettingsgraad - Provincie Vlaams-Brabant Bruto bezettingsgraad in 2013 YTD Vlaams-Brabant 53, 61,7% 68,5% 68,6% 70,7% ,4% 1 ster sterren sterren 48,1% 54, 64,5% 67,9% 67,1% ,3% 4 sterren 57,4% 65,8% 71,1% 68,8% 73, ,6% groot(> middelgroot ( ,2% 43,9% 54,1% 54,2% 52,7% , klein (<16 55,2% 64,4% 70,4% 70,6% 73,2% ,6% Bruto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Vlaams-Brabant 49, 54,4% 66,8% 64,9% 70,4% 74,8% 70,7% 58, 76,4% 69,9% 62,6% 53,1% - 1 ster sterren sterren 49, 54,4% 66,8% 64,9% 68,4% 73,2% 68,2% 57,6% 75,2% 69,1% 62,5% 52,3% - 4 sterren groot(> middelgroot ( ,7% 55,7% 52,6% - - klein (< , 76, 71,2% 58,2% 78, 71,6% 63,8% 55,3% - 31

32 Bruto bezettingsgraad - Provincie Vlaams-Brabant Vlaams-Brabant 2013 Vlaams-Brabant ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

33 Netto bezettingsgraad - Provincie Vlaams-Brabant Netto bezettingsgraad in 2013 YTD Vlaams-Brabant 53,3% 63,1% 68,6% 68,7% 70,8% ,5% 1 ster sterren sterren 48,9% 54,8% 64,8% 68, 67,4% ,8% 4 sterren 57,4% 67,7% 71,1% 68,8% 73, ,6% groot(> middelgroot ( ,6% 45,7% 54,9% 54,7% 53,2% ,4% klein (<16 55,2% 65,7% 70,4% 70,6% 73,2% ,6% Netto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Vlaams-Brabant 49,3% 54,4% 66,8% 64,9% 70,4% 74,8% 70,7% 58, 76,4% 69,9% 62,6% 53,4% - 1 ster sterren sterren 49,3% 54,4% 66,8% 64,9% 68,4% 73,2% 68,2% 57,6% 75,2% 69,1% 62,5% 52,7% - 4 sterren groot(> middelgroot ( ,7% 55,7% 52,6% - - klein (< , 76, 71,2% 58,2% 78, 71,6% 63,8% 55,3% - 33

34 Netto bezettingsgraad - Provincie Vlaams-Brabant Vlaams-Brabant 2013 Vlaams-Brabant ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

35 Responsgraad (volgens aantal hotels) - Provincie Vlaams-Brabant Responsgraad volgens aantal hotels in 2013 YTD Vlaams-Brabant 19,3% 23,2% 20,5% 20,5% 17,9% ,1% 1 ster 12,5% 12,5% 11,1% 11,1% 10, ,5% 2 sterren 0, 0, 0, 0, 0, , 3 sterren 23,4% 27,7% 25, 24,5% 20, ,8% 4 sterren 36,4% 45,4% 36,4% 36,4% 36,4% ,3% groot(>50 7,7% 8, 7,7% 7,7% 3,8% , middelgroot ( ,2% 21,2% 18,2% 18,2% 18,2% ,2% klein (<16 37,5% 41,7% 37,5% 37,5% 32, ,2% Responsgraad volgens aantal hotels in 2012 Jaar Gem. Vlaams-Brabant 3,8% 3,8% 3,8% 5,1% 7,6% 7,6% 7,6% 11,4% 12,5% 12,5% 12,5% 11,2% 0, 1 ster 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 11,1% 20, 11,1% 11,1% 11,1% 0, 2 sterren 0, 0, 0, 0, 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 0, 3 sterren 7,7% 7,7% 7,7% 10,3% 12,8% 12,8% 12,8% 15,4% 15,4% 17,5% 17,5% 15, 5,1% 4 sterren 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 10, 10, 10, 10, 10, 0, groot(>50 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, middelgroot ( ,3% 3,3% 3,3% 6,7% 6,7% 6,7% 6,7% 6,7% 9,7% 9,7% 9,7% 6,4% 0, klein (<16 8, 8, 8, 8, 16, 16, 16, 28, 28, 28, 28, 28, 8, Responsgraad (volgens aantal - Provincie Vlaams-Brabant Responsgraad volgens aantal kamers in 2013 YTD Vlaams-Brabant 19,3% 23,2% 20,5% 20,5% 17,9% ,1% 1 ster 12,5% 12,5% 11,1% 11,1% 10, ,5% 2 sterren 0, 0, 0, 0, 0, , 3 sterren 23,4% 27,7% 25, 24,5% 20, ,8% 4 sterren 36,4% 45,4% 36,4% 36,4% 36,4% ,3% groot(>50 7,7% 8, 7,7% 7,7% 3,8% , middelgroot ( ,2% 21,2% 18,2% 18,2% 18,2% ,2% klein (<16 37,5% 41,7% 37,5% 37,5% 32, ,2% Responsgraad volgens aantal kamers in 2012 Jaar Gem. Vlaams-Brabant 3,8% 3,8% 3,8% 5,1% 7,6% 7,6% 7,6% 11,4% 12,5% 12,5% 12,5% 11,2% 0, 1 ster 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 11,1% 20, 11,1% 11,1% 11,1% 0, 2 sterren 0, 0, 0, 0, 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 4,8% 0, 3 sterren 7,7% 7,7% 7,7% 10,3% 12,8% 12,8% 12,8% 15,4% 15,4% 17,5% 17,5% 15, 5,1% 4 sterren 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 10, 10, 10, 10, 10, 0, groot(>50 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, 0, middelgroot ( ,3% 3,3% 3,3% 6,7% 6,7% 6,7% 6,7% 6,7% 9,7% 9,7% 9,7% 6,4% 0, klein (<16 8, 8, 8, 8, 16, 16, 16, 28, 28, 28, 28, 28, 8, 35

36 3.7. Provincie Oost-Vlaanderen Bruto bezettingsgraad - Provincie Oost-Vlaanderen Bruto bezettingsgraad in 2013 YTD Oost-Vlaanderen 53, 63,3% 67,9% 75,3% 80,9% ,9% 1 ster sterren 48,2% 63,3% 66,5% 76,3% 85,9% ,8% 3 sterren 54,6% 63,3% 70,4% 74,2% 80,4% ,6% 4 sterren 55,8% 65,2% 68,1% 76,6% 79,9% ,3% groot(>50 39,6% 50,9% 55,2% 47,1% 68, ,8% middelgroot ( ,7% 56,1% 62,5% 73,9% 79,6% ,1% klein (<16 55,1% 65,9% 69,9% 76,8% 81,5% ,9% Bruto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Oost-Vlaanderen 48,5% 59,7% 66,7% 72,4% 73,6% 72,8% 70,5% 76,3% 79,3% 74,7% 73,1% 59,3% 46,4% 1 ster sterren ,4% 79,1% 82,5% 73,3% 75,4% 77,3% 73,4% 74,7% 58,9% - 3 sterren - 64,2% 64,8% 73,4% 74,8% 74,4% 72,7% 78,3% 77,4% 75,9% 77,2% 58,3% - 4 sterren - 62,3% 65,7% 72,1% 71,9% 71,3% 69,4% 76,9% 80,7% 75,5% 71,8% 61,6% - groot(> ,6% 46,2% 53,4% 52,4% 39,2% 46,7% 33,2% 36,9% 24,6% - middelgroot ( ,2% 66,7% 70,7% 71,8% 70,4% 68,6% 69,7% 72,2% 69,3% 68, 50,4% - klein (<16-59,5% 67,7% 74,1% 75,1% 74,1% 71,8% 79,1% 82,2% 77,6% 75,7% 63,4% - 36

37 Bruto bezettingsgraad - Provincie Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen 2013 Oost-Vlaanderen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<

38 Netto bezettingsgraad - Provincie Oost-Vlaanderen Netto bezettingsgraad in 2013 YTD Oost-Vlaanderen 53,6% 63,7% 68,2% 75,6% 81,2% ,1% 1 ster sterren 49, 64,3% 67,5% 77,2% 87,3% ,8% 3 sterren 56,1% 63,8% 70,5% 74,3% 80,4% ,1% 4 sterren 55,9% 65,2% 68,1% 76,6% 80, ,3% groot(>50 40,8% 51,6% 55,2% 47,2% 70, ,5% middelgroot ( ,1% 57,4% 63,5% 74,8% 80,8% ,7% klein (<16 55,1% 66, 69,9% 76,9% 81,6% ,9% Netto bezettingsgraad in 2012 Jaar Gem. Oost-Vlaanderen 53,9% 63,1% 68, 73,7% 74,9% 73,5% 71,9% 77,6% 80,6% 75,9% 74,1% 61,9% 47,4% 1 ster sterren ,6% 80,6% 83,9% 75,8% 77,6% 79,6% 75,6% 75,8% 64,8% - 3 sterren - 67,6% 68,1% 75,5% 77,1% 74,4% 74,6% 80,3% 79,4% 77,6% 78,9% 63,3% - 4 sterren - 65,9% 66,7% 73, 72,7% 72, 70,2% 77,6% 81,4% 76,1% 72,4% 62, - groot(> ,6% 47,4% 53,4% 52,4% 39,2% 46,7% 33,2% 36,9% 34,9% - middelgroot ( ,1% 71,4% 74,7% 75,9% 71,4% 72,7% 73,5% 76,2% 72,4% 70,4% 58,5% - klein (<16-62,7% 68,4% 74,8% 75,6% 74,7% 72,4% 79,7% 82,7% 78,2% 76,2% 63,4% - 38

39 Netto bezettingsgraad - Provincie Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen 2013 Oost-Vlaanderen ster ster sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren sterren 2012 groot(> groot(> middelgroot ( middelgroot ( klein (< klein (<