GIDS VAN DE ASIELPROCEDURE IN BELGIË Nederlands

Transcriptie

1 GIDS VAN DE ASIELPROCEDURE IN BELGIË Nederlands Coordination et Initiatives pour Réfugiés et Étrangers

2 I DVZ CGVS RvV RvS FEDASIL OCMW BGV gebruikte afkortingen Dienst Vreemdelingenzaken Commissariaat Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen Raad voor Vreemdelingenbetwistingen Raad van State Federaal Agentschap voor de Opvang van Asielzoekers Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn Bevel om het grondgebied te verlaten GIDS VAN IN BELGIË U bent net in België aangekomen en wil een asielaanvraag indienen of hebt dat zojuist gedaan. U kent misschien ons land en onze instellingen niet, en weet evenmin wat het indienen van een asielaanvraag concreet betekent. Deze gids heeft tot doel U te begeleiden bij het ondernemen van de administratieve, sociale en gerechtelijke stappen die met deze procedure verband houden. Aangezien deze gids waarschijnlijk niet al uw vragen zal beantwoorden raden we U ten sterkste aan voor alle bijkomende vragen contact op te nemen met een sociale of juridische dienst*. U vindt achteraan een bijlage 6 «Nuttige adressen», waarin alle praktische gegevens betreffende die diensten opgenomen zijn. De woorden met een * zijn achteraan in deze gids terug te vinden in een lexicon (bijlage 3 «Lexicon»). U zal daar eveneens (bijlage 4 «Standaarddocumenten») uitleg vinden betreffende de verschillende documenten en bijlagen die U gedurende de procedure in handen kan krijgen.

3 INHOUD Deel 1 Fiche 1: Het Asielrecht in België...6 Fiche 2: Het indienen van de asielaanvraag...12 Fiche 3: Bevoegdheden van de Dienst Vreemdelingenzaken...14 Fiche 4: Procedure bij het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS)...29 Fiche 5: Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen...36 Fiche 6: Beroep bij de Raad van State...42 Deel 2 RECHTEN VAN DE ASIELZOEKERS Fiche 9: Opvang tijdens de procedure...54 Fiche 10: Rol van het Hoog Commissariaat voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR)...57 Fiche 11: Juridische bijstand tijdens de procedure...58 Fiche 12: De vrijwillige terugkeer...60 Fiche 13: Niet begeleide minderjarige vreemdelingen...62 Fiche 7: Gevolgen van het statuut: rechten en plichten van de vluchtelingen en van de personen die subsidiaire bescherming genieten...45 Fiche 8: Beëindiging van het vluchtelingenstatuut of van de subsidiaire bescherming...50 Deel 3 NUTTIGE Bijlage 1: Raadgevingen bij de voorbereiding van de hoorzittingen...66 Bijlage 2: Samenvattende tabel van de beslissingen en de verhaalmogelijkheden...73 Bijlage 3: Lexicon...75 Bijlage 4: Standaarddocumenten...81 Bijlage 5: Specimens...84 Bijlage 6: Nuttige adressen...98 inhoud inhoud

4 Deel 1

5 01 fiche n 01 I WIE MAG ASIEL AANVRAGEN IN BELGIË? Elke vreemdeling die zijn land van herkomst ontvlucht heeft omdat zijn leven of zijn integriteit er bedreigd werden, en bang is naar dat land terug te keren kan bescherming en een verblijfsrecht in België aanvragen. Dit is wat men noemt «asiel aanvragen». 2. OP WELKE BASIS KAN MEN ASIEL AANVRAGEN? De Belgische wet voorziet twee beschermingsstatuten: het vluchtelingenstatuut, zoals vastgelegd in het Verdrag van Genève en in het artikel 48/3 van de wet van 15/12/1980 de subsidiaire bescherming, zoals bepaald in artikel 48/4 van de wet van 15/12/ Het vluchtelingenstatuut Het asielrecht in België Door het Verdrag van Genève (1951) betreffende de status van vluchtelingen te tekenen heeft België zich ertoe verbonden vluchtelingen te beschermen. Dit internationale verdrag bepaalt wie als vluchteling kan beschouwd worden en welke de rechten en plichten zijn van de Staten die dit verdrag ondertekend hebben, en van de betrokken vluchtelingen zelf. Een vluchteling is een «persoon die zich buiten zijn land van herkomst bevindt, met reden vreest voor vervolgingen en omwille van die vrees de bescherming van de overheid in dat land niet kan of wil inroepen.» Het Verdrag van Genève somt 5 redenen tot vervolging op, die aanleiding kunnen geven tot het toekennen van een vluchtelingenstatuut: «het ras, de nationaliteit, de godsdienst, het behoren tot een bepaalde sociale groep of de politieke overtuiging» Het vluchtelingenstatuut kan dus enkel toegekend worden als U kunt bewijzen dat U uit uw land gevlucht bent omdat U vreesde er om één van die redenen vervolgd te worden. Opgelet: Sommige personen kunnen van een dergelijke bescherming uitgesloten worden wegens daden die ze gesteld of zouden gesteld hebben waardoor het statuut van vluchteling hen niet kan toegekend worden. Het betreft de uitsluitingsclausules die door het Verdrag van Genève en de Belgische wet voorzien zijn (artikel 1 F van het Verdrag van Genève en artikel 55/2 van de wet van 15/12/1980). Het betreft: «personen van wie er ernstige redenen zijn om te veronderstellen dat a) zij een misdrijf tegen de vrede, een oorlogsmisdrijf of een misdrijf tegen de mensheid begaan hebben, zoals omschreven in de internationale overeenkomsten welke zijn opgesteld om bepalingen met betrekking tot deze misdrijven in het leven te roepen; b) zij een ernstig, niet politiek misdrijf hebben begaan buiten het land van toevlucht, voordat zij tot dit land als vluchteling zijn toegelaten; c) dat zij zich schuldig gemaakt hebben aan handelingen welke in strijd zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties.» 2.2 De subsidiaire bescherming Sinds 10 oktober 2006 kan België ook een ander berschermingsstatuut de subsidiaire bescherming - toekennen aan personen die een asielaanvraag indienen omdat zij in hun land in gevaar verkeren, maar het statuut van vluchteling niet kunnen bekomen omdat zij niet aan de criteria van de definitie van vluchteling voldoen. «1er. De status van subsidiaire bescherming wordt toegekend aan een vreemdeling die niet als vluchteling kan beschouwd worden en niet kan genieten van het artikel 9ter, en betreffende dewelke er ernstige redenen bestaan om aan te nemen dat hij een reëel risico loopt op ernstige, zoals in paragraaf 2 vermelde, schade mocht hij naar zijn land van herkomst teruggestuurd worden of, in het geval van een staatloze, naar het land waar hij zijn gebruikelijke woonplaats heeft, en die daarenboven geen aanspraak kan of, omwille van dat risico, wil maken op de bescherming van dat land, en dit voor zover hij niet onder één van de in artikel 55/4 bedoelde uitsluitingsclausules valt. 2 Deze ernstige schade wordt als volgt gedefinieerd: de doodstraf of executie; of de foltering of onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing van de aanvrager in zijn land van herkomst; of ernstige bedreigingen van het leven of van de persoon van een burger als gevolg van willekeurig geweld in geval van een binnenlands of internationaal gewapend conflict». Om die status te bekomen, moet men aan de asielinstanties bewijzen dat de in de wet voorziene voorwaarden verenigd zijn (artikel 48/4 van de wet van 15/12/1980): Deze status zal om te beginnen alleen aangewend worden als er geen enkel ander beschermingsstatuut (vluchtelingenstatuut of verblijfstitel omwille van een ernstige ziekte artikel 9ter van de wet van 1980) op uw situatie van toepassing is. Dat is ook de reden waarom die status als subsidiaire aangeduid wordt. fiche 01: het asielrecht in belgië fiche 01: het asielrecht in belgië

6 U zult vervolgens moeten bewijzen dat U ernstige redenen hebt om te denken dat U werkelijk het risico loopt, zoals in de wet bepaalde, ernstige schade te lijden indien U naar uw land van oorsprong wordt teruggestuurd. U zult tenslotte ook aan de Belgische overheid moeten bewijzen dat U zich omwille van dat risico niet tot de overheid van uw land kunt richten om haar bescherming te vragen. Opgelet: Sommige personen kunnen van een dergelijke bescherming uitgesloten worden wegens daden die ze gesteld of zouden gesteld hebben waardoor de status van subsidiaire bescherming hen niet kan toegekend worden. Het betreft de uitsluitingsclausules die door de Belgische wet voorzien zijn (artikel 55/4 van de wet van 15/12/1980). «Een vreemdeling kan geen aanspraak maken op de status van subsidiaire bescherming als er ernstige redenen bestaan om te veronderstellen dat: a) hij een misdrijf tegen de vrede, een oorlogsmisdrijf of een misdrijf tegen de mensheid begaan heeft, zoals omschreven in de internationale overeenkomsten welke zijn opgesteld om dergelijke misdrijven te bestraffen; b) hij zich aan daden schuldig gemaakt heeft die strijdig zijn met de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties zoals ze in de inleiding en in de artikels 1 en 2 van het Handvest van de Verenigde Naties geformuleerd zijn; c) hij een ernstig misdrijf heeft begaan; Alinea 1 is van toepassing op personen die de aanstokers zijn van de hierboven aangehaalde daden of misdaden, of die er op om het even welke manier aan deelnemen.» 3. HOE BEKOMT MEN EEN VLUCHTELINGENSTATUUT OF EEN SUBSIDIAIRE BESCHERMING? Ieder persoon die naar België komt om er bescherming te vragen moet een asielaanvraag bij de DVZ indienen. De asielinstanties* onderzoeken de aanvraag en beslissen, tijdens de asielprocedure, of het vluchtelingenstatuut of de status van subsidiaire bescherming al dan niet aan de asielzoeker moet worden toegekend. De asielzoeker kan gedurende de procedure van sommige rechten genieten (tijdelijke verblijfstitel, opvang, gezondheidszorgen, ). Daar komen nog andere rechten bij als die persoon als vluchteling is erkend of van een subsidiaire bescherming geniet. Die rechten en de voorwaarden om gedurende de procedure van opvang te kunnen genieten worden meer in detail besproken in de fiches 7 «Gevolgen van het statuut: rechten en plichten van de vluchtelingen en van de personen die van een subsidiaire bescherming genieten» en 9 «Opvang gedurende de procedure». Indien de aanvraag verworpen wordt, krijgt de asielzoeker een bevel om het grondgebied te verlaten*. Opgelet: Het feit dat U een asielaanvraag hebt ingediend betekent dat U geen contacten meer hebt met de overheid van uw land van herkomst of met uw ambassade, omdat U vreest vervolgd te zullen worden en omdat die instanties niet in staat zijn u te beschermen. Indien U nog contacten zou hebben met de overheid van uw land van herkomst, dan zou U dat tijdens de procedure of zelfs achteraf nadat U als vluchteling erkend werd door de Belgische overheid kunnen verweten worden. De Belgische overheid zou immers kunnen oordelen dat het feit dat U nog contacten hebt met de overheid van uw land erop wijst dat U haar bescherming in feite niet nodig heeft en uw statuut kunnen afnemen. U mag gedurende de procedure het Belgisch grondgebied niet verlaten; doet U dat toch, dan kunnen de asielinstanties daaruit afleiden dat U de procedure opgeeft. Wanneer U als vluchteling erkend wordt of onder de subsidiare bescherming valt, dan kan U zich onder bepaalde voorwaarden buiten het Belgisch grondgebied verplaatsen. Die voorwaarden worden verder in de gids onderzocht in fiche 7 «Gevolgen van het statuut: rechten en plichten van de vluchtelingen en van de personen die van een subsidiaire bescherming genieten.» 3.1 Verloop van de asielprocedure De asielprocedure verloopt in verschillende etappes, en via meerdere asielinstanties. Wij geven U hieronder een kort overzicht van de bevoegdheden van die verschillende instanties. Deze bevoegdheden worden uiteraard uitgediept in de volgende fiches Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) De DVZ is een administratie die rechtstreeks van het ministerie van Binnenlandse Zaken afhangt. Het is de Belgische autoriteit die bevoegd is voor alles wat betrekking heeft op het verblijf in België van personen met een vreemde nationaliteit. De DVZ is, wat de asielaanvraag betreft, voor de volgende zaken bevoegd: de asielaanvraag registreren; de taal bepalen waarin de procedure zal gevoerd worden; van de asielzoeker een kort interview afnemen i.v.m. zijn reisweg; bepalen of België op grond van de Dublin II Verordening bevoegd is om de asielaanvraag te onderzoeken; de vragenlijst van het CGVS betreffende de redenen van de asielaanvraag overhandigen of helpen aanvullen; 10 fiche 01: het asielrecht in belgië fiche 01: het asielrecht in belgië 11

7 beslissen of een «meervoudige» (2de, 3de,...) asielaanvraag in overweging mag genomen worden; een beslissing nemen i.v.m. met het vasthouden van de asielzoeker in een gesloten centrum; een bevel om het grondgebied te verlaten betekenen aan een afgewezen* asielzoeker; aan asielzoekers, vluchtelingen en personen die van een subsidiaire bescherming genieten verblijfstitels toekennen, verlengen en intrekken Het Commissariaat Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) Het CGVS is een onafhankelijke administratie van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het heeft als hoofdtaak de in België ingediende asielaanvragen te onderzoeken en al dan niet een bescherming (vluchtelingenstatuut of subsidiaire beschermingsstatus) toe te kennen De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) De RvV is een administratieve rechtbank die bevoegd is voor het behandelen van de door afgewezen* asielzoekers ingediende beroepen* wanneer hun asielaanvraag door het CGVS of de DVZ verworpen werd. laten genieten van een subsidiaire bescherming, dan verbindt het er zich toe om aan die persoon een voor bepaalde of onbepaalde duur geldende verblijfstitel op het Belgisch grondgebied en een werkvergunning te geven, en om hem in geval van nood tevens maatschappelijke dienstverlening aan te bieden. Iemand die een dergelijk statuut bekomen heeft mag onder bepaalde voorwaarden ook zijn familie doen overkomen (= gezinshereniging). De Belgische overheid verbindt er zich tevens toe om aan de vluchteling, in de plaats van zijn ambassade of de overheid van zijn land van herkomst, alle administratieve documenten (voor de burgerlijke stand) te overhandigen die hij nodig heeft om zich in België te vestigen. Hiermee bedoelen we bijvoorbeeld een geboorte- of huwelijksakte, een paspoort,... Opgelet: dit geldt niet voor een persoon die van een subsidiaire bescherming geniet!! Voor hen blijft de ambassade van hun land bevoegd. Die rechten worden verderop in deze gids onderzocht. Zie fiche 7 «Gevolgen van het statuut : rechten en plichten van de vluchtelingen en van de personen die van een subsidiaire bescherming genieten». 5. WANNEER VERVALT DE BESCHERMING? De Raad van State (RvS) De Raad van State is een administratieve rechtbank bij dewelke asielzoekers, onder bepaalde voorwaarden, een beroep kunnen aantekenen tegen de beslissing van de RvV. 3.2 Bijzondere gevallen Het statuut van vluchteling of de status van subsidiaire bescherming zijn in principe van tijdelijke aard. Zodra de voorwaarden tot bescherming niet meer vervuld zijn (bv. indien duidelijk blijkt dat de persoon in zijn land van herkomst geen gevaar meer loopt, of de situatie er dermate geëvolueerd is dat een terugkeer ernstig kan overwogen worden,...), kan de Belgische overheid een einde maken aan de bescherming. In bepaalde gevallen kan een nieuwe asielaanvraag ingediend worden. Om daartoe in aanmerking te komen moet de asielzoeker t.o.v. de eerste asielaanvraag nieuwe elementen kunnen aanvoeren. De voorwaarden voor het indienen van een nieuwe asielaanvraag worden uitgebreid behandeld in fiche 3 «bevoegdheden van de Dienst Vreemdelingenzaken Meervoudige aanvragen» De Europese Unie onderdanen worden aan een speciale asielprocedure onderworpen, die in fiche 4 «Procedure bij het CGVS EU onderdanen» behandeld wordt. Ook voor niet begeleide minderjarige vreemdelingen die een asielaanvraag indienen gelden specifieke regels. Deze worden onderzocht in fiche 13 «niet begeleide minderjarige vreemdelingen» 3.3 Schematische voorstelling van de asielprocedure Op het einde van deze gids vindt U een schema van de procedure vinden Het CGVS kan tot de beëindiging of de intrekking van het vluchtelingenstatuut of van de subsidiaire bescherming overgaan, hetzij op vraag van de DVZ of van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, hetzij op eigen initiatief. Die intrekking kan echter slechts onder bepaalde voorwaarden en via een speciale procedure gebeuren. Het intrekken van het vluchtelingenstatuut heeft niet automatisch het intrekken van de verblijfstitel tot gevolg. De vluchteling kan eventueel ook vrijwillig van zijn statuut afstand doen (bijvoorbeeld om vrij naar zijn land van oorsprong te kunnen terugkeren). De gevallen waarin een einde kan worden gemaakt aan het vluchtelingenstatuut of aan de status van subsidiaire bescherming worden verder onderzocht in fiche 8 «Beëindiging van het vluchtelingenstatuut of van de subsidiaire bescherming». 4. WAT BETEKENT HET VLUCHTELING TE ZIJN OF VAN EEN SUBSIDIAIRE BESCHERMING TE GENIETEN? STATUUT EN TOEGEKENDE RECHTEN. Als België beslist aan iemand een vluchtelingenstatuut toe kennen of iemand te 12 fiche 01: het asielrecht in belgië fiche 01: het asielrecht in belgië 13

8 02 I 1. WAAR KAN MEN EEN ASIELAANVRAAG INDIENEN? De asielaanvraag kan op verschillende plaatsen ingediend worden: 1.1 De asielaanvraag wordt AAN DE GRENS ( luchthaven, haven of Eurostarstation) ingediend Indien U in België aankomt zonder de nodige documenten om het Belgisch grondgebied te mogen betreden (paspoort, visum of doorgangsbewijs). U moet uw asielaanvraag bij de grenspolitie indienen op het ogenblik dat deze naar de redenen van uw aankomst in België vraagt. Opgelet: U zult in principe tijdens de ganse duur van uw asielprocedure in een gesloten centrum* vastgehouden worden. Indien uw asielprocedure echter meer dan 2 maand duurt, dan zult U automatisch vrijgelaten worden. Die duurtijd van 2 maand kan verlengd worden (zie fiche 5 «Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen») Indien U in België aankomt met de nodige documenten om het grondgebied te mogen betreden, en de politie U daartoe de toelating geeft. U moet uw asielaanvraag binnen de 8 werkdagen* na uw binnenkomst op het grondgebied bij de DVZ indienen. 1.2 De asielaanvraag wordt OP HET GRONDGEBIED ingediend U net in België aangekomen bent Dan moet U, of U nu al dan niet op legale manier België bent binnengekomen, uw asielaanvraag bij de DVZ indienen binnen de 8 werkdagen na uw binnenkomst in België. Opgelet: Dat betekent dat U, zelfs indien U hier aangekomen bent met een document dat U toelaat minder dan 3 maand op het grondgebied te verblijven (bv. toeristenvisum), uw asielaanvraag binnen de 8 dagen na uw binnenkomst op het grondgebied moet indienen en niet mag wachten tot uw visum verstreken is!!! U reeds in België verblijft En nieuwe redenen of feiten U bij een terugkeer naar uw land van herkomst doen vrezen voor daden die als een vervolging of een bedreiging van U en/of uw familie kunnen beschouwd worden (bv. oorlog in uw land van 14 fiche 02: het indienen van de asielaanvraag fiche n 02 Het indienen van de asielaanvraag herkomst, verandering van regering, bedreigingen tegen U of uw familie,...), dan moet U, zodra U er zich van bewust bent dat U in geval van terugkeer naar uw land van herkomst zou kunnen vervolgd of bedreigd worden, zo snel mogelijk een asielaanvraag indienen bij de DVZ. Men spreekt in dat geval van een «vluchteling ter plaatse» en duidt daarmee op het feit dat de asielzoeker zijn land van herkomst niet ontvlucht is of het niet als vluchteling verlaten heeft, maar dat achteraf geworden is wegens feiten die zich na zijn vertrek hebben afgespeeld. Opgelet: Indien U regulier in België verblijft of dat U m.a.w. de toelating heeft om gedurende meer dan drie maand op het Belgisch grondgebied te vertoeven (bv. verblijfstitel als student) en dat uw verblijfstitel nog geldig is, wacht dan niet tot hij verstreken is om uw asielaanvraag in te dienen! Het CGVS zal U immers vragen te rechtvaardigen waarom U uw asielaanvraag niet ingediend hebt zodra de feiten die U doen vrezen voor vervolging of bedreiging in geval van terugkeer naar uw land van herkomst zich voorgedaan hebben, en U gewacht hebt tot uw verblijfstitel verstreken was. Uw asielaanvraag zou kunnen verworpen worden indien U niet op overtuigende wijze de redenen kan rechtvaardigen waarom U uw asielaanvraag niet vroeger hebt ingediend: het CGVS zou kunnen oordelen dat indien U niet gehaast was om uw asielaanvraag in te dienen, U ook niet echt het risico liep vervolgd te worden. Opgelet: Het is hoe dan ook altijd heel belangrijk de termijnen te eerbiedigen en zo snel mogelijk uw asielaanvraag in te dienen. Het CGVS kan immers beslissen U het vluchtelingenstatuut niet te verlenen of U geen status van subsidiaire bescherming toe te kennen indien U uw asielaanvraag zonder rechtvaardiging laattijdig hebt ingediend! Een goede raad: ga zo vroeg mogelijk naar de DVZ (vóór u) om een kans te hebben nog dezelfde dag ontvangen te worden. 1.3 De aanvraag wordt ingediend vanuit een GESLOTEN CENTRUM OF EEN GEVANGENIS. Indien U vastgehouden wordt, kan U uw asielaanvraag bij de directeur van de gevangenis of van het gesloten centrum indienen. Hij zal ze aan de DVZ doorgeven. Een goede raad: Vraag aan de directeur van het gesloten centrum of van de gevangenis dat hij U een geschreven bewijs overhandigt van het neerleggen van uw asielaanvraag bij de DVZ. fiche 02: het indienen van de asielaanvraag 15

9 3 I fiche n 03 Bevoegdheden van de Dienst Vreemdelingenzaken 1.1 Een tijdelijke verblijfstitel bekomen U moet zich binnen de 8 werkdagen* na het indienen van uw asielaanvraag op de gemeente van uw hoofdverblijfplaats* aanmelden. De gemeente zal U een attest van immatriculatie (A.I. model A)* overhandigen. Het betreft een verblijfstitel, die te rekenen vanaf de datum van afgifte drie maand geldig is. Die verblijfstitel zal achteraf, zolang het onderzoek van uw asielaanvraag gaande is, maandelijks verlengd worden. asielaanvraag wordt in overweging genomen veroordeeldt BEVOEGDHEDEN Registratie van de asielaanvraag (vingerafdrukken,...) Onderzoek van meervoudige asielaanvragen Onderzoek van «Dublin II», verantwoordelijkheid van België BESLISSINGEN DIENST VREEMDELINGENZAKEN België is verantwoordelijke voor de asielaanvraag asielaanvraag wordt niet in overweging genomen (bijlage 13 quater) België is niet verantwoordelijke voor de asielaanvraag (bijlage 26 quater) Opgelet: Indien U reeds in het bezit was van een geldige verblijfstitel op het ogenblik dat U uw asielaanvraag ingediend hebt, dan moet U zich, zodra die verblijfstitel verstreken is, op de gemeente aanmelden om er een attest van immatriculatie (A.I. model A) te ontvangen. 1.2 Nummer van openbare veiligheid Uw aanvraag zal ook in het wachtregister* geregistreerd worden en men zal U een dossiernummer toekennen dat ook «openbare veiligheid nummer» (= O.V. nr) genoemd wordt. U zal dat nummer behouden gedurende heel uw verblijf in België. Dat O.V. nummer zal voor de Belgische overheid en bij al uw contacten met de administratie, inclusief bij andere procedures, steeds het kenmerk blijven van uw dossier. 1.3 Identiteit van de asielzoeker Op het ogenblik dat U uw asielaanvraag indient zal de DVZ naar uw identiteit vragen. U zal, indien U ze bezit, uw identiteitspapieren moeten voorleggen (nationale identiteitskaart of paspoort). Die gegevens worden in de bijlage 25 of 26 en in het wachtregister ingeschreven. Aanvraag wordt aan het CGVS ter onderzoek voorgelegd. 1. REGISTRATIE VAN DE ASIELAANVRAAG Mogelijkheid om binnen 30 dagen een beroep tot nietigverklaring en tot schorsing in te dienen bij de RvV Opgelet: het feit zonder of zelfs met valse identiteitspapieren in België te zijn aangekomen zal in principe geen beletsel vormen om een statuut van vluchteling of een status van subsidiaire bescherming te bekomen. De Belgische overheid moet begrijpen dat dit in talrijke gevallen de enige manier is om het land dat men ontvlucht te verlaten. Zodra U echter uw asielaanvraag ingediend hebt zal de Belgische overheid van U verwachten dat alle informatie die U verstrekt ook waar is. De DVZ zal vooreerst uw asielaanvraag registreren, m.a.w. een dossier samenstellen dat achteraf in functie van de evolutie van uw procedure door de asielinstanties zal vervolledigd worden. Het is dus van essentieel belang dat U uw werkelijke identiteit aan de asielinstanties kenbaar maakt, en dit zelfs indien U het grondgebied onder een andere identiteit betreden hebt. Indien U uw asielaanvraag aan de grens indient zal de DVZ U een bijlage 25* overhandigen. Indien U uw aanvraag op het grondgebied indient, zal de DVZ U een bijlage 26* overhandigen. Die twee documenten zijn het officieel bewijs dat U een asielaanvraag ingediend hebt, maar zijn geen verblijfstitels. Die documenten blijven geldig tot er een beslissing gevallen is i.v.m. uw asielaanvraag. De asielinstanties zullen van hun kant eveneens van U verwachten dat U de waarheid vertelt. Weet daarbij dat alle informatie die U in het kader van uw asielaanvraag verstrekt vertrouwelijk is. De asielinstanties zullen i.v.m. uw asielaanvraag onder geen beding contact opnemen met de autoriteit van uw land van herkomst. 16 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken 17

10 Uw aanvraag zou als frauduleus* kunnen verworpen worden indien de asielinstanties ontdekken dat U gelogen hebt i.v.m. met uw identiteit of dat U valse verklaringen afgelegd hebt Vingerafdrukken Op het ogenblik dat U uw asielaanvraag indient zal men ook uw vingerafdrukken nemen. Deze zullen aan de DVZ toelaten om na te gaan of U reeds een asielaanvraag hebt ingediend of reeds in een Europse Staat of in België hebt verbleven. Het feit van vroeger reeds in een andere Staat verbleven te hebben kan immers gevolgen hebben voor uw asielaanvraag in België. De DVZ heeft in België toegang tot een Europese gegevensbank (EURODAC), die de vingerafdrukken bevat van alle personen op wie een controle uitgevoerd werd wegens illegaal verblijf of die een asielaanvraag ingediend hebben. De vingerafdrukken van een asielzoeker worden vergeleken met deze die in de gegevensbank geïnventariseerd zijn. Het feit dat bepaalde vingerafdrukken reeds in de gegevensbank voorkomen maakt het o.a. mogelijk te bepalen of België in het kader van de Dublin II Verordening verantwoordelijk is voor de asielaanvraag. De gevolgen daarvan worden verderop in deze fiche («Onderzoek naar de verantwoordelijkheid van België») onderzocht. Opgelet: De toestemming weigeren aan de Dienst Vreemdelingzaken om uw vingerafdrukken te nemen is een bij wet voorziene voldoende reden om U in een gesloten centrum* te doen belanden Door de asielzoeker overgemaakte documenten De asielinstanties verwachten van U dat U hen van bij de aanvang van de procedure alle documenten overmaakt die in uw bezit zijn en die uw asielaanvraag kunnen ondersteunen. Diezelfde instanties verwachten ook dat U tijdens de procedure alles in het werk stelt om documenten te bekomen die het bewijs leveren van uw identiteit, uw reisweg of de feiten en gebeurtenissen waarnaar U in uw asielaanvraag verwijst. Als U documenten aan de asielinstanties toevertrouwt, dan zal U daarvan een ontvangstbewijs* krijgen, dat bevestigt dat U die documenten wel degelijk aan de asielinstanties overgemaakt heeft. Een goede raad: Hou dat ontvangstbewijs zorgvuldig bij! - Indien U originele documenten (geboorte-, huwelijksakte,...) aan de asielinstanties overmaakt, vraag dan steeds dat men U er een fotokopie van overhandigt. - Indien U documenten toegestuurd kreeg uit uw land van herkomst (bv. door familie of vrienden), hou dan ook zorgvuldig de omslag bij die voor de verzending gebruikt werd. Die omslag kan immers de herkomst van de documenten bewijzen. Opgelet: Overhandig nooit valse documenten aan de asielinstanties! Hun diensten zullen steeds de echtheid nagaan van de documenten die U 18 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken overhandigd hebt. Als een document vals blijkt te zijn, kan uw asielaanvraag wegens fraude verworpen worden Woonstkeuze Als U een asielaanvraag indient, moet U ook een woonstkeuze maken in België. Dat betekent dat U aan de asielinstanties een officieel contactadres moet opgeven. Het is op dat adres dat alle briefwisseling betreffende uw asielprocedure zal toekomen en naar dat adres dat de asielinstanties de oproepen, de vragen om informatie en de beslissingen zullen sturen. Opgelet: De woonstkeuze* is het officiële adres dat in het wachtregister* wordt opgenomen en waarop de officiële briefwisseling van de overheid gebeurtbetekend. De verblijfplaats* is het adres waar U werkelijk woont. De woonstkeuze en de verblijfplaats zijn in principe op hetzelfde adres. Dit is echter niet verplicht: U kan beslissen dat het adres van uw woonstkeuze verschilt met dat van uw verblijfplaats Welk adres als woonstkeuze opgeven? Als U door een opvangcentrum* wordt opgevangen, dan kan U het adres van dat centrum opgeven; U kan ook een privéadres opgeven (het uwe, indien U niet in een opvangcentrum verblijft, of dat van een andere persoon); U kan ook het adres opgeven van een sociale dienst, als die dienst daarmee instemt; U kan ook het adres van uw advocaat opgeven, indien die daarmee akkoord gaat. Een goede raad: Indien U een ander adres opgeeft dan dat van uw verblijfplaats, zoals bv. het adres van een vertrouwenspersoon of van familie, wees dan zeker dat dit adres betrouwbaar is. U moet er ook zeker van zijn dat dit adres voor U snel en vlot bereikbaar is om uw briefwisseling in ontvangst te nemen. Alle briefwisseling betreffende de asielprocedure zal naar dat adres verzonden worden en indien U er niet snel op antwoordt, dan zou uw asielaanvraag kunnen verworpen worden. U moet ook de instemming hebben van de vertrouwenspersoon, de advocaat of de sociale dienst waarvan U het adres opgeeft om er zeker van te zijn dat uw briefwisseling in ontvangst zal worden genomen en dat U er onmiddellijk van op de hoogte zult gebracht worden! Indien U geen adres opgeeft, dan wordt de woonstkeuze geacht te zijn gedaan op het Commissariaat Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS). fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken 19

11 Opgelet: het CGVS zal U niet verwittigen indien er een oproeping of een beslissing voor U ontvangen werd! U moet in dat geval dus heel waakzaam zijn en U regelmatig ter plaatse begeven. Of, beter nog, zo snel mogelijk een andere woonstkeuze maken waar U zeker bent snel uw briefwisseling te zullen ontvangen (bij voorkeur het adres waar U werkelijk verblijft) en die keuze aan de asielinstanties meedelen Indien U uw asielaanvraag aan de grens indient en U in een gesloten centrum vastgehouden wordt of U uw asielaanvraag in de gevangenis hebt ingediend, dan wordt die plaats automatisch als uw woonstkeuze beschouwd. U kan ook een andere woonstkeuze maken (bij uw advocaat, een sociale dienst,...). Vergewis er U in dat geval van dat het opgegeven adres betrouwbaar is Verhuis: adreswijziging verblijfplaats en woonstkeuze: Indien U als verblijfadres het adres van uw woonst heeft opgegeven en U in de loop van de asielprocedure verhuist, dan moet U of uw advocaat de asielinstanties daar zo snel mogelijk van op de hoogte brengen, en dit zelfs indien U uw adreswijziging aan de gemeente, het OCMW* of uw opvangcentrum gemeld hebt. In geval van verhuis mag U natuurlijk ook niet vergeten uw advocaat of uw sociale dienst te verwittigen. Indien U als woonstkeuze het adres van uw advocaat of van een sociale dienst opgegeven heeft, en U tijdens de procedure van advocaat of van sociale dienst verandert, dan moet U er ook zorg voor dragen de asielinstanties op de hoogte te brengen van die wijziging van uw adres van woonstkeuze. U moet daartoe het speciale formulier voor verandering van woonstkeuze* aangetekend* naar de DVZ, het CGVS en de RvV sturen met de duidelijke vermelding «mijn nieuwe woonkeuze is...». U zal achteraan in deze gids een kopie van dat formulier vinden (bijlage 5 «Specimens»). Opgelet: Deze voorwaarde is heel belangrijk! Als U dit uit het oog verliest, dans loopt U het risico een oproep voor een hoorzitting, een vraag naar inlichtingen, een beslissing van het CGVS of van de RvV niet te ontvangen. En als U zich niet op die hoorzitting meldt of de vraag naar informatie niet beantwoordt, dan zal de asielinstantie oordelen dat U uw asielprocedure niet wenst verder te zetten en zal ze beslissen uw aanvraag te weigeren. Indien U daarenboven de beslissing niet tijdig ontvangt en ze negatief is, dan zal u de mogelijkheid niet hebben om ertegen in beroep* te gaan. De daartoe voorziene termijnen zijn immers heel kort, en indien U ze niet eerbiedigt zal de RvV uw beroep niet onderzoeken, wat tot gevolg heeft dat uw asielaanvraag definitief zal verworpen worden. Een goede raad: Hou steeds zorgvuldig de aan U overhandigde ontvangstbewijzen* bij, alsook de bewijzen dat U uw brieven in geval van verandering van woonstkeuze, van antwoord op een vraag naar informatie of van aanvraag om in beroep te gaan aangetekend hebt verzonden. Indien de asielinstanties deze zendigen betwisten, dan zal U steeds kunnen bewijzen dat U, binnen de bij wet vastgelegde termijn, het nodige gedaan hebt Taal van de procedure Het onderzoek van de asielaanvraag gebeurt hetzij in het Nederlands, hetzij in het Frans. Op het ogenblik dat U uw asielaanvraag indient zal de DVZ in functie van uw kennis ervan één van die twee talen kiezen en nagaan of U behoefte heeft aan een tolk*. De taalkeuze voor de procedure heeft verdragende gevolgen: alle hoorzittingen zullen in die taal gevoerd worden, alle oproepen, vragen naar inlichtingen en beslissingen zullen in die taal opgesteld worden, alle documenten die U ter ondersteuning van uw asielaanvraag zal voorleggen zullen naar de taal van de procedure moeten vertaald worden. De door de DVZ gekozen taal zal gedurende de hele asielprocedure dezelfde blijven (dus eveneens bij het CGVS, de RvV en de RvS). Indien U daarenboven binnen de 6 maand na afloop van uw asielprocedure beslist een aanvraag tot regularisatie in te dienen, dan zal de oorspronkelijk gekozen taal ook in die procedure gebruikt worden Indien U voldoende vlot Nederlands of Frans spreekt, dan kan U één van deze twee talen kiezen voor het vervolg van de procedure en geen beroep doen op de hulp van een tolk. Een goede raad: ga goed na of U het Nederlands of het Frans echt voldoende beheerst, want alle hoorzittingen* en contacten die U met de asielinstanties zult hebben zullen in die taal gebeuren, en dit zonder de bijstand van een tolk. Het is daarom soms beter toch de hulp van een tolk in te roepen omdat het altijd makkelijker is details en nuances in zijn moedertaal uit te drukken. Opgelet: U kan op de door U genomen beslissing achteraf niet terugkomen. U zal dus de hulp van een tolk later niet meer kunnen inroepen Indien U onvoldoende goed Nederlands of Frans spreekt, dan moet U de bijstand van een tolk aanvragen. Die aanvraag moet schriftelijk gebeuren, bij het indienen van de asielaanvraag. U kunt op die beslissing achteraf niet meer terugkomen. In dergelijk geval zal de DVZ de taal van de procedure kiezen. U kunt daar 20 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken 21

12 later niets meer aan wijzigen en zult, ook al schikt ze je niet, tegen deze beslissing geen verhaal kunnen aantekenen. Een goede raad: Indien U, om persoonlijke redenen, de voorkeur geeft aan een vrouwelijke of een mannelijke tolk, dan mag U dat aan de ambtenaar zeggen. De DVZ zal uw keuze in de mate van het mogelijke eerbiedigen. 2. HOORZITTING VAN DE ASIELZOEKER verklaringen overeenstemt maar U het toch tekent, dan zou het tijdens de verdere procedure tegen U kunnen aangewend worden, o.a. indien sommige details verschillen van degene die U tijdens de volgende etappes van uw procedure zult geven. Deze hoorzitting vindt normaal genomen plaats op de dag dat U uw asielaanvraag indient. Het kan echter ook gebeuren dat de DVZ U voor die hoorzitting pas 2 of 3 dagen later oproept. 2.1 Hoe verloopt een hoorzitting op de Dienst Vreemdelingenzaken? Op het ogenblik dat uw asielaanvraag bij de registratie ingediend wordt, zal een ambtenaar van de DVZ U vragen stellen betreffende uw identiteit, uw herkomst en de reisweg die U gevolgd heeft om tot in België te geraken. Die vragen dienen om te bepalen of: België al dan niet voor de behandeling van uw asielaanvraag verantwoordelijk is, U vroeger reeds asielaanvragen in België ingediend hebt: de DVZ zal onderzoeken of deze nieuwe aanvraag in overweging kan genomen worden, het volgens de DVZ vooralsnog nodig blijkt U in een gesloten centrum vast te houden. Deze drie soorten beslissingen zullen verder ontwikkeld worden in punt 4 «Door de Dienst Vreemdelingenzaken genomen beslissingen». Als U onmogelijk op de hoorzitting kunt aanwezig zijn, verwittig de DVZ schriftelijk, ten laatste binnen de 15 dagen na ontvangst van de oproep*, en leg uit waarom U zich niet ter plaatse zult kunnen begeven. Opgelet: de DVZ aanvaardt niet om het even welke verontschuldiging. Het moet dus om een ernstige reden gaan (bv. opname in een ziekenhuis, ziekte,...). U zal aan de DVZ ook een bewijs moeten voorleggen van wat U verhinderd heeft de oproep te beantwoorden (medisch attest of bewijs dat U een ongeval of een ander ernstig beletsel gehad hebt). Doet U dat niet, dan kan de DVZ oordelen dat U de procedure niet wenst verder te zetten en zal hij uw asielaanvraag verwerpen. Indien de DVZ uw rechtvaardiging niet aanvaardt, dan kan hij uw asielaanvraag verwerpen. Indien de DVZ uw rechtvaardiging aanvaardt, dan zal hij een nieuwe datum voor de hoorzitting vastleggen. Een goede raad: Indien U, om persoonlijke redenen, verkiest door een man dan wel een vrouw ondervraagd te worden, dan kan U dat aan de ambtenaar zeggen. De DVZ zal uw keuze in de mate van het mogelijke eerbiedigen. Indien U de bijstand gevraagd hebt van een tolk, dan zal die op deze eerste hoorzitting aanwezig zijn. Een goede raad: Indien U de tolk niet goed begrijpt, of U met hem een probleem blijkt te hebben, zeg het dan zo snel mogelijk aan de ambtenaar. Deze zal, in de mate van het mogelijke, rekening houden met die moeilijkheid. De ambtenaar van de DVZ zal nota nemen van de verklaringen die U aflegt. Hij zal U daarna vragen de inhoud van zijn rapport na te lezen, er eventuele aanpassingen in aan te brengen en het te ondertekenen. U mag weigeren het rapport te tekenen (bv: slechte communicatie met de tolk, niet akkoord met de inhoud van de nota s, enz.). Indien U weigert te tekenen, dan zal de ambtenaar de reden(en) van uw weigering aanduiden. Opgelet: Vanaf de minste twijfel over de inhoud van het door de DVZ opgestelde rapport van de hoorzitting of over de bekwaamheden van de tolk of de ambtenaar wordt er U ten stelligste aangeraden van het document niet te tekenen. Indien het document niet precies met uw Een goede raad: Indien U niet op de hoorzitting aanwezig kunt zijn, dan kunnen ook de U toegewezen maatschappelijk assistent*, een sociale dienst* of uw advocaat de DVZ daarvan op de hoogte brengen. 2.2 Indien U wordt vastgehouden Indien U vastgehouden wordt, dan zal een ambtenaar van de DVZ uw asielaanvraag komen registreren en zal de hoorzitting in het gesloten centrum plaatsvinden. 3. HULP BIJ HET INVULLEN VAN DE VRAGENLIJST VAN HET CGVS 3.1 Wat houdt de vragenlijst van het CGVS in en hoe moet U ze vervolledigen? Bij de registratie van uw asielaanvraag zal een ambtenaar van de DVZ U een vragenlijst voorleggen die U moet invullen. De inhoud van die vragenlijst heeft betrekking op uw identiteit, op de redenen die U ertoe aangezet hebben uw land te ontvluchten en naar België te komen om er een asiel aan te vragen, en ook op het risico dat U loopt in geval van terugkeer naar uw land. Deze vragenlijst heeft tot doel uw latere hoorzitting op het CGVS voor te bereiden. U kan die vragenlijst in bijlage 1 «raadgevingen bij de voorbereiding van de hoorzittingen» achteraan in deze gids terugvinden. 22 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken 23

13 De vragenlijst kan in principe op de dag van de hoorzitting met de hulp van een ambtenaar van de DVZ vervolledigd worden. Indien U de vragen de dag zelf beantwoordt, dan zal men U een kopie van de ingevulde vragenlijst overhandigen. Het is belangrijk de vragenlijst volledig in te vullen en dus op alle vragen te antwoorden. Een goede raad: Bewaar zorgvuldig de kopie van de volledig ingevulde vragenlijst; ze zal U toelaten om met uw advocaat of de sociale dienst de hoorzitting op het CGVS goed voor te bereiden. Het kan echter ook zijn dat men U die vragenlijst gewoon op de dag van de hoorzitting overhandigt. U hebt echter het recht te weigeren ze de dag zelf van de hoorzitting ter plaatse in te vullen. U moet, in beide gevallen, de vragenlijst zelf in het Nederlands of in het Frans invullen en ze binnen de 5 dagen naar het CGVS terugsturen. De vragenlijst kan per fax, per aangetekend schrijven of via de normale post naar het CGVS teruggestuurd worden of rechtstreeks op de zetel van het CGVS afgegeven worden. Vraag in dat geval dat men U een bericht van ontvangst geeft. Dit bericht bewijst dat U de vragenlijst wel degelijk binnen de termijn van 5 dagen afgegeven heeft. Opgelet: Als U de minste twijfel hebt over de inhoud van de op de DVZ ingevulde vragenlijst, dan is het ten stelligste aan te raden het document niet te ondertekenen en te vragen om het mee naar huis te mogen nemen teneinde het met een advocaat of een maatschappelijk assistent in te vullen. Indien het document niet precies met uw verklaringen strookt maar U het toch tekent, dan zou het tijdens de verdere procedure tegen U kunnen aangewend worden, o.a. indien sommige details verschillen van degene die U tijdens de volgende etappes van uw procedure zult geven. U moet deze vragenlijst vervolgens binnen de 5 dagen naar het CGVS terugsturen. Een goede raad: Vergeet niet dat U, in geval U noch Nederlands, noch Frans spreekt, voor het invullen van de vragenlijst een beroep kan doen op een tolk. Om de vragenlijst correct in te vullen is het aan te raden de hulp in te roepen van een sociale dienst of een advocaat. Vergeet tot slot niet een kopie te bewaren van de ingevulde vragenlijst en van het ontvangstbewijs van uw aangetekende zending. 3.2 Indien U wordt vastgehouden Indien U wordt vastgehouden, dan zal de vragenlijst in het gesloten centrum ingevuld worden, in aanwezigheid van de ambtenaar van de DVZ, die uw asielaanvraag geregistreerd heeft. 4. DOOR DE DIENST VREEMDELINGENZAKEN GENOMEN BESLISSINGEN De DVZ is in het kader van een asielaanvraag bevoegd om bepaalde beslissingen te nemen: 4.1 Het bepalen van de Staat die verantwoordelijk is voor het onderzoek van de asielaanvraag Deze procedure vormt de eerste etappe van het onderzoek van de asielaanvraag. Wanneer U uw asielaanvraag indient zal de DVZ onderzoeken of België in functie van bepaalde criteria, zoals die in het Europese Dublin II Verordening 1 voorzien zijn, verantwoordelijk is voor het onderzoek van uw asielaanvraag. Deze criteria hebben tot doel één enkele Lidstaat van de Europese Unie (+ Noorwegen en IJsland) als verantwoordelijke aan te duiden voor het behandelen van uw asielaanvraag. Indien uw vingerafdrukken op het ogenblik van de registratie van uw aanvraag genomen werden, dan is dat bijvoorbeeld om na te gaan of U vroeger reeds een asielaanvraag in een ander land hebt ingediend Criteria Indien één van de volgende criteria op uw situatie van toepassing is, dan betekent dit dat België niet verantwoordelijk zal zijn voor het onderzoek van uw asielaanvraag en dat U dus asiel in een andere Staat zult moeten aanvragen. Uw asielaanvraag in België zal verworpen worden en U zult asiel moeten aanvragen in de Staat die door de criteria wordt aangeduid. U hebt reeds een asielaanvraag ingediend in één van de Staten die bij de Dublin II Verordening betrokken zijn. Eén van die Staten heeft U een (geldig of sinds minder dan 6 maand geleden vervallen) visum afgeleverd waarvan U werkelijk gebruik gemaakt heeft, of een (geldige of sinds minder dan twee jaar vervallen) verblijfstitel toegekend. De DVZ zal tevens uw verklaringen in dat verband controleren door de Europese gegevensbank voor visumcontroles te raadplegen. U bent minder dan een jaar geleden illegaal Europa binnengekomen via één van die Staten en de DVZ kan uw doortocht bewijzen (door bv. uw vingerafdrukken te nemen en ze te vergelijken met degene die in de Europese databank voor vingerafdrukken of EURODAC voorkomen (zie ook punt 1 van deze fiche registratie)). Uitzondering: indien U een verblijf van meer dan 5 maand in één van de Staten die bij de Dublin II Verordening betrokken zijn kan bewijzen, dan is die Staat verantwoordelijk voor het behandelen van uw asielaanvraag. Als één van die 3 criteria op U toepasselijk is maar U toch wenst dat België uw asielaanvraag behandelt, dan kan U een afwijking aanvragen door o.m. één van de volgende elementen in te roepen: U kunt bewijzen dat U het grondgebied van de Staten die bij de Dublin II 1 Het Dublin II Verordening (EG overeenkomst n 343/2003 van 18/02/2003) is toepasselijk op de volgende Staten: Duitsland, Oostenrijk, België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Spanje, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litauwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Polen, de Tschechische Republiek, Roemenië, het Verenigd-Koninkrijk, Slovakije, Zweden (Europese Unie) Noorwegen en Ijsland. 24 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken 25

14 Verordening betrokken zijn gedurende meer dan 3 maand verlaten hebt (d.m.v. transportbewijzen of om het even welk ander document). In dat geval zal België de verantwoordlijkheid van het onderzoek van uw aanvraag op zich moeten nemen. U hebt familieleden (broers, zusters, meerderjarige kinderen, grootouders, ooms) die wettelijk in België verblijven en U bent wegens uw leeftijd of uw gezondheidstoestand van hen afhankelijk. Is dat het geval, meld dat dan aan de DVZ en leg medische attesten voor die op uw ziekte betrekking hebben, alsook bewijsstukken van de noodzaak om bij uw naastbestaanden te gaan inwonen. U voelt zich bedreigd in de Staat waarheen de DVZ U wil sturen. Meld het aan de DVZ en verzamel bewijsmateriaal om dat gevaar aan te tonen (bv. klachten ingediend bij de overheid van dat land, krantenknipsels, enz.). U lijdt aan een ziekte die niet kan verzorgd worden in de Staat waarheen de DVZ U wil sturen (die zorgen bestaan niet in dat land, of zijn er heel duur, of zijn niet toegankelijk voor asielzoekers). Meld dit aan de DVZ en lever bewijsstukken van uw ziekte en van de onmogelijkheid om er in dat land voor te kunnen behandeld worden. Een goede raad: vraag aan uw advocaat, uw maatschappelijk werker en uw dokter U bij die stappen te ondersteunen. Zij zullen U helpen om uw aanvraag te verwoorden en om de bewijzen van uw situatie te verzamelen Bijzondere gevallen: Bent U een niet begeleide minderjarige*, dan is de Staat waar uw ouders of levenspartner zich bevinden verantwoordelijk voor uw aanvraag. Bij afwezigheid van een familielid is het de Staat waarbij U uw asielaanvraag indient die verantwoordelijk is voor de behandeling ervan (dat zal dus België zijn indien U uw aanvraag daar hebt ingediend) Indien uw partner en/of uw minderjarige kinderen als vluchtelingen erkend zijn of asielzoeker zijn (met een nog aan gang zijnde procedure) in een bij de Dublin II Verordening betrokken Staat, dan kan U vragen dat uw aanvraag in datzelfde land zou behandeld worden Beslissingen die door de DVZ kunnen genomen worden De Dienst Vreemdelingen oordeelt dat België ofwel verantwoordelijk is voor de behandeling van uw asielaanvraag en aanvaardt het onderzoek van de aanvraag ofwel niet verantwoordelijk is voor de behandeling van uw asielaanvraag. In dat geval zal hij een verzoek tot overname indienen bij de Staat die normaal genomen (in functie van de toepassing van de criteria) verantwoordelijk wordt geacht. Hij zal m.a.w. aan die Staat vragen U de toelating te geven een asielaanvraag op diens grondgebied in te dienen. Die Staat zal de enige zijn van de bij de Dublin II Verordening betrokken Staten die het onderzoek van uw asielaanvraag zal aanvaarden. Indien die Staat het verzoek aanvaardt, dan zal de DVZ uw 26 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken asielaanvraag verwerpen, omdat België niet voor het onderzoek van uw asielaanvraag verantwoordelijk zal geacht worden. Indien die Staat het verzoek weigert, dan zal de DVZ het onderzoek van uw asielaanvraag aanvaarden, omdat België daar dan in principe verantwoordelijk zal voor geacht worden En daarna? Indien uw asielaanvraag door de DVZ wordt aanvaard Wordt uw dossier overgemaakt aan het CGVS, dat uw asielaanvraag zal onderzoeken en zal beslissen U het statuut van vluchteling of de status van subsidiaire bescherming al dan niet toe te kennen. ( fiche 4 Procedure bij het Commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (CGVS) ) Indien uw asielaanvraag door de DVZ wordt verworpen: uw aanvraag werd aan de grens ingediend: de DVZ zal U een bijlage 25 quater* (beslissing tot weigering van binnenkomst met terugdrijving of terugleiding tot aan de grens) + een doorlaatbewijs of laissez passer (bijlage 10bis) overhandigen voor de Staat die verantwoordelijk is voor uw asielaanvraag. uw aanvraag werd op het grondgebied ingediend: de DVZ zal U een bijlage 26 quater* (beslissing tot weigering van verblijf met BGV) + een doorlaatbewijs of laissez passer (bijlage 10bis) overhandigen voor de Staat die verantwoordelijk is voor uw asielaanvraag. U kan deze beslissingen betwisten door binnen de 30 dagen na betekening* ervan een beroep tot nietigverklaring in te dienen bij de RvV. Dit beroep heeft geen schorsend* effect op het bevel om het grondgebied te verlaten, noch op het bevel tot terugdrijving*. Dit betekent dat het BGV van kracht blijft, dat U ondanks het indienen van een asielaanvraag illegaal in het land verblijft en dat de Belgische autoriteiten dus zelfs vooraleer de beslissing gevallen is kunnen beslissen U uit te wijzen* of terug te drijven*. Deze beroepsprocedure wordt verderop in deze gids onderzocht in «fiche 5: Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen» Opgelet: de DVZ kan beslissen U in een gesloten centrum vast te houden zolang het onderzoek van België s verantwoordelijkheid in uw asielaanvraag aan de gang is, maar ook in afwachting van uw terugzending naar het land dat voor die aanvraag verantwoordelijk is. Die hechtenis kan tot drie maand duren. 4.2 Onderzoek van de meervoudige asielaanvragen Wat is een meervoudige asielaanvraag? Men spreekt van meervoudige asielaanvragen wanneer iemand meerdere asielaanvragen in België indient. fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken 27

15 De Dienst Vreemdelingenzaken is bevoegd om te oordelen of dergelijke asielaanvragen al dan niet kunnen «in overweging worden genomen», en dus al dan niet door de Belgische asielinstanties kunnen onderzocht worden. Een tweede, derde, asielaanvraag kan slechts in overweging genomen worden als de aanvrager in vergelijking met zijn vorige asielaanvraag nieuwe elementen aanbrengt. Er zijn 2 mogelijkheden: Opgelet: Een asielzoeker die een nog geldige verblijfstitel heeft kan niet het voorwerp zijn van een vasthouding in een gesloten centrum (bv. een vreemde student die een verblijfstitel heeft en daarenboven een asielaanvraag heeft ingediend) Om welke redenen kan de DVZ beslissen om een asielzoeker in een gesloten centrum vast te houden? ofwel dient U een nieuwe asielaanvraag in op basis van nieuwe redenen of gebeurtenissen die zijn opgedoken na het verwerpen van de eerste asielaanvraag; ofwel dient U een nieuwe asielaanvraag in op basis van dezelfde redenen als bij de eerste aanvraag, die verworpen werd, maar brengt daarbij nieuw bewijsmateriaal aan bij de destijds aangehaalde gebeurtenissen (bewijzen die U niet eerder aan de asielinstanties hebt kunnen leveren) Beslissingen van de Dienst Vreemdelingenzaken Indien de DVZ oordeelt dat de nieuwe aanvraag nieuwe elementen bevat, dan zal die aanvraag aan het CGVS ter onderzoek voorgelegd worden. De wet somt verschillende redenen op waarom de DVZ kan beslissen een asielzoeker die niet over de vereiste documenten bschikt om het land binnen te komen of op het Belgisch grondgebied te verblijven in een gesloten centrum vast te houden. De asielaanvraag werd aan de grens ingediend (art. 74/5 van de wet van 15/12/1980) De asielzoeker zal kunnen vastgehouden worden als hij in België aankomt zonder over de vereiste documenten te beschikken om het grondgebied te betreden (paspoort, visum of doorlaatbewijs) - zie fiche 2 «Indienen van de asielaanvraag». Indien de DVZ oordeelt dat er geen nieuwe elementen zijn, dan zal hij uw asielaanvraag verwerpen en U een bijlage 13 quater* of «weigering tot inoverwegingname van een vluchtelingenverklaring met bevel om het grondgebied te verlaten» overhandigen. Opgelet: De DVZ kan beslissen U vast te houden tot U uit het land gezet wordt. De asielaanvraag werd in het land ingediend (art. 74/6 van de wet van 15/12/1980) Het feit dat de asielzoeker weigert met de asielinstanties samen te werken (weigering om zijn identiteit kenbaar te maken, weigering zijn vingerafdrukken te laten nemen, laattijdig indienen van de asielaanvraag...) U kan deze beslissingen aanvechten door een beroep tot nietigverklaring en schorsing in te dienen bij de RvV. Dit beroep heeft geen schorsend effect op het bevel om het grondgebied te verlaten, noch op het bevel tot terugdrijving. Dit betekent dat het BGV van kracht blijft, dat U ondanks het indienen van een asielaanvraag illegaal in het land verblijft en dat de Belgische autoriteiten dus kunnen beslissen U uit te wijzen of terug te drijven. Deze beroepsprocedure wordt verderop onderzocht in «fiche 5: Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen» 4.3 Het vasthouden op een bepaalde plaats (= vasthouding in een gesloten centrum) De DVZ kan tijdens de verschillende stadia van het onderzoek van de asielaanvraag beslissen de asielzoeker in een gesloten centrum vast te houden. Het feit dat de asielinstanties een fraude vermoeden (valse verklaringen, valse identiteit, vernietiging van het vliegtuigticket of van het paspoort, verzuim een vorige asielaanvraag in een andere Staat aan te geven,...) Redenen die met het verblijf verband houden (visum voor een andere Staat, recente uitwijzing van het Belgisch grondgebied, verblijf van meer dan drie maand in een andere Europese Staat,...) of met de beslissing van het CGVS om de asielaanvraag te verwerpen, zelfs indien daartegen bij de RvV een beroep werd aangetekend Welke beslissingen tot vasthouding kan de DVZ t.o.v. een asielzoeker nemen? Welke vormen van beroep kan men daartegen aantekenen? De DVZ kan, in functie van de situatie, diverse beslissingen tot vasthouding (= hechtenis) nemen (bijlagen 39, 39bis en 39ter) Welke asielzoekers lopen de kans vastgehouden te worden? De asielzoekers die het grondgebied betreden hebben zonder toegangs- of verblijfsdocument of de asielzoekers wiens verblijfstitel vervallen is vooraleer zij hun asielaanvraag ingediend hebben (zie «fiche 2: Indienen van een asielaanvraag»). 28 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken 29

16 stadium van de procédure 1. Indiening van de asielaanvraag aan de grens 2. Tijdens de Dublin II procedure (verantwoordelijke Staten) overhandigde documenten Geen bijlage voorzien Bijlage 39ter 04 I fiche n 04 Procedure bij het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) 3. Tijdens het onderzoek van de asielaanvraag om het even wanneer Bijlge 39bis 4. Na het verwerpen van de asielaanvraag door het CGVS Bijlage 39 Deze beslissingen kunnen het voorwerp vormen van een beroep bij de Raadkamer, die een onafhankelijke rechtbank is. Deze rechtbank zal nagaan of de opsluiting wettelijk is, m.a.w. onderzoeken of de DVZ alle bij de wet voorziene voorwaarden eerbiedigd heeft. Als de DVZ U tegelijk met de beslissing tot vasthouding een beslissing tot terugdrijving of een BGV heeft betekend, dan kan die beslissing het voorwerp uitmaken van een beroep tot nietigverklaring bij de RvV. BEVOEGDHEDEN Het vluchtelingenstatuut of het subsidiaire beschermingsstatuut toekennen of weigeren. De asielaanvragen van de EU- onderdanen al dan niet in overweging nemen. BESLISSINGEN DIENST VREEMDELINGENZAKEN Dit beroep heeft geen schorsend effect, en de beslissing blijft dus uitvoerbaar. Daardoor kan, zoals hierboven reeds aangegeven, de DVZ U uitwijzen of terugdrijven. De wet voorziet nochtans de mogelijkheid om een schorsing wegens uiterst dringende noodzakelijkheid van dat bevel om het grondgebied te verlaten of van die terugdrijving te vragen aan de RvV, die dan heel snel een uitspraak moet doen (zie fiche 5: Beroep bij de Raad van Vreemdelingenbetwistingen). U beschikt over 24 u vanaf het ogenblik van de kennisgeving van de terugdrijving of van het bevel om het grondgebied te verlaten om die schorsing wegens uiterst dringende noodzakelijkheid bij de RvV aan te vragen. Tekent U dat beroep binnen de 24 u aan, dan zal uw terugdrijving gedurende maximum 72 uur geschorst worden. Toekenning van het vluchtelingenstatuut Toekenning van de subsidiaire bescherming CGVS Weigering van de asielaanvraag Bijzondere geval: Weigering tot in overwegingname van de asielaanvraag van een EU - onderdaan Opgelet: indien de RvV zich niet binnen de 72 uur uitgesproken heeft, dan kan de DVZ U opnieuw terugdrijven. Een goede raad: Zodra u in gesloten centrum vastgehouden wordt, neem dan zo snel mogelijk contact op met een advocaat (zie fiche 11 juridische Hulp gedurende de procedure ) Mogelijkheid om een beroep in te dienen bij RvV (om zo het vluchtelingenstatuut te verkrijgen) Mogelijkheid om een beroep in te dienen bij RvV Mogelijkheid om een beroep tot nietigverklaring in te dienen bij de RvV 30 fiche 03: bevoegdheden van de dienst vreemdelingenzaken Het CGVS is een onafhankelijke asielinstantie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, die bevoegd is voor het onderzoek van in België ingediende asielaanvragen (punt 1). Het CGVS is tevens bevoegd om aan erkende vluchtelingen documenten van burgerlijke stand te leveren (punt 2). fiche 04: procedure bij het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (cgvs) 31

17 1. ONDERZOEK VAN DE ASIELAANVRAGEN De procedure bij het CGVS vangt aan zodra de DVZ haar het dossier van de asielaanvraag overmaakt. Aanvaardt het CGVS uw rechtvaardiging, dan zal er een nieuwe hoorzittingdatum vastgelegd worden Waarin bestaat een hoorzitting? Hoe kan men er zich op voorbereiden? 1.1 Wat doet het CGVS wanneer het in het bezit komt van het dossier van de asielaanvraag? De hoorzitting zal U de kans bieden om aan de agent van het CGVS uit te leggen om welke redenen U in België asiel aanvraagt. Het CGVS nodigt U uit op een hoorzitting*. Deze hoorzitting met een agent van het CGVS zal ten minste 8 dagen na uw oproep plaatsvinden. Een goede raad: neem van bij het begin van de asielprocedure contact op met een sociale dienst* of met een in het vreemdelingenrecht gespecialiseerde advocaat: hoe sneller U zult bijgestaan worden, hoe beter U zich kan voorbereiden op de eerste etappes van de procedure die dikwijls ook de belangrijkste zijn (vragenlijst invullen, eerste hoorzitting door het CGVS, voorleggen van documenten, enz,...). Wacht niet tot U op een hoorzitting uitgenodigd wordt om een advocaat te kiezen: de datum vastgelegd voor de hoorzitting kan soms heel dicht aansluiten bij de datum waarop U de oproep* ontvangt. Wij geven U alle nuttige gegevens betreffende gespecialiseerde advocaten en sociale diensten achteraan deze gids, meer bepaald in bijlage 6 «Nuttige adressen» U zal deze oproep ontvangen: hetzij rechtstreeks via de DVZ (op de dag van de hoorzitting op die Dienst) hetzij per aangetekend schrijven*, op het adres van uw woonstkeuze*. NB: Indien U in een opvangcentrum* verblijft, dan zal de oproep per fax aan de directeur van het centrum gezonden worden, die U het document zal overhandigen. Indien uw verblijfadres* verschilt van het adres van uw woonstkeuze*, en U dat medegedeeld hebt op het ogenblik van de registratie van uw asielaanvraag, dan zal het CGVS ook een kopie van die oproep naar dat andere adres sturen. Het CGVS zal ook een kopie van de oproep naar uw advocaat of vertrouwenspersoon* sturen indien U hun gegevens op het ogenblik van de registratie van uw asielaanvraag doorgegeven hebt. Indien U op die hoorzitting niet kan aanwezig zijn, dan is het absoluut noodzakelijk het CGVS daarvan op de hoogte te brengen en uit te leggen waarom U zich niet ter plaatse kan begeven. Opgelet: het CGVS aanvaardt niet om het even welke verontschuldiging. Het moet dus om een zeer ernstige reden gaan (bv. opname in een ziekenhuis, ziekte,...). Is het CGVS van oordeel dat uw rechtvaardiging niet ernstig is, dan kan uw asielaanvraag verworpen worden! NB: Het feit dat de advocaat niet aanwezig kan zijn op dehoorzitting wordt niet als een voldoende reden beschouwd om deze uit te stellen. Is dat het geval, dan moet U toch op de hoorzitting aanwezig zijn, zelfs al is het zonder uw advocaat! Ter herinnering: bij de registratie van uw aanvraag op de DVZ heeft U een vragenlijst moeten invullen (zie fiche 3: bevoegdheden van de Dienst Vreemdelingenzaken Vragenlijst CGVS). Die vragenlijst heeft tot doel de hoorzitting voor te bereiden: U hebt daarin in het kort moeten uitleggen om welke redenen U vreesde naar uw land van herkomst terug te keren. De hoorzitting moet U de gelegenheid bieden om op die elementen terug te komen en alles uit te leggen wat volgens U belangrijk kan zijn voor uw asielaanvraag. De agent van het CGVS kan ook vragen stellen. Een goede raad: bereid, indien mogelijk, de hoorzitting voor met uw advocaat, de aan U toegewezen maatschappelijk assistent* of uw sociale dienst, en dit op basis van de vragenlijst van het CGVS. Structureer uw relaas of zet het op papier, om het op een zo samenhangend mogelijke manier te kunnen weergeven. De geloofwaardigheid van uw relaas is immers een essentieel onderdeel van uw asielaanvraag. Als de agent van het CGVS tegenstrijdigheden of te grote onduidelijkheden ontwaart dan zou dat tot een negatieve beslissing aanleiding kunnen geven. Lees achteraan in deze gids bijlage 1: «Raadgevingen bij de voorbereiding van de hoorzittingen». De hoorzitting zal in de taal van de procedure gebeuren, die bij de registratie van de asielaanvraag bepaald werd. Als U onvoldoende vlot Nederlands of Frans spreekt en U bij de registratie een tolk* aangevraagd hebt, dan zal die persoon U op dat ogenblik bijstaan. Opgelet: indien U tijdens de hoorzitting moeilijkheden ondervindt met de tolk, indien U hem niet goed begrijpt of de indruk hebt dat hij uw verklaringen niet correct vertaalt, zeg dat dan aan de agent van het CGVS. Deze moet in principe de hoorzitting onderbreken en een nieuwe afspraak maken. Een goede raad: U mag op die hoorzitting door uw advocaat of door een vertrouwenspersoon bijgestaan worden. Wij raden U dat trouwens ten stelligste aan! Zij kunnen op het einde van de hoorzitting sommige in hun ogen nuttige elementen toevoegen en U steunen, in geval U bv. moeilijkheden mocht ondervinden met de tolk. Het CGVS verwacht van U dat U gedurende de gehele asielprocedure de waarheid vertelt. De geloofwaardigheid van uw relaas is een essentieel onderdeel van uw asielaanvraag. Indien het CGVS vaststelt dat U valse verklaringen aflegt, dan kan het uw aanvraag op grond van fraude* verwerpen. 32 fiche 04: procedure bij het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (cgvs) fiche 04: procedure bij het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (cgvs) 33

18 Het is nuttig een maximum aan informatie te geven om het CGVS ervan te overtuigen dat uw vrees werkelijk gegrond is. Daar die instantie aan het beroepsgeheim gebonden is, kunt U in principe in alle eerlijkheid met de agenten van het CGVS praten. Indien het CGVS achteraf aan derden informaties mocht onthullen die U in het kader van uw asielaanvraag aan het commissariaat toevertrouwd hebt, dan hebt U het recht klacht in te dienen wegens schending van het beroepsgeheim (art. 57/27 van de wet van 15/12/1980, dat naar art. 458 van het strafwetboek verwijst). Een goede raad: indien U uw asielaanvraag onder een valse naam ingediend heeft, of indien U een vals paspoort had, dan kan U nog steeds op uw verklaringen terugkomen en aan het CGVS uw werkelijke identiteit meedelen en daarbij uitleggen waarom U oorspronkelijk valse informatie verschaft hebt. U moet zo veel mogelijk documenten voorleggen die uw asielaanvraag kunnen ondersteunen en die uw identiteit of ook nog uw relaas kunnen bewijzen. Indien U bijvoorbeeld tijdens de procedure nieuwe elementen of bewijzen vanuit uw land van herkomst toegstuurd krijgt, dan moet U deze zo snel mogelijk aan het CGVS overmaken zodat die er rekening kan mee houden. Indien U in het bezit bent van originele documenten, overhandig ze aan het CGVS dat U een ontvangstbewijs* zal afleveren. Het CGVS zal U al deze documenten op het einde van uw asielprocedure teruggegeven. Een goede raad: bewaar zorgvuldig een fotokopie van die originele documenten. Indien het CGVS van oordeel is dat er onvoldoende elementen voorhanden zijn om i.v.m. uw asielaanvraag een beslissing te nemen, dan kan het U op een nieuwe hoorzitting uitnodigen. Ook die uitnodiging zult U per aangetekend schrijven op het adres van uw woonstkeuze of per fax via de directie van het opvangcentrum of uw advocaat ontvangen Welke beslissingen kan het CGVS in het kader van de asielaanvraag nemen? Het CGVS kan meerdere beslissingen nemen: hetzij toekenning van het vluchtelingenstatuut hetzij weigering van het vluchtelingenstatuut maar met toekenning van een status van subsidiaire bescherming hetzij weigering van het vluchtelingenstatuut en van de status van subsidiaire bescherming. Uw asielaanvraag wordt in dat geval verworpen: omdat het CGVS oordeelt dat uw relaas ongeloofwaardig is omdat het CGVS van oordeel is dat uw relaas frauduleus is, of m.a.w. overtuigd is dat U het inzicht gehad hebt de asielinstanties te bedriegen (bv. valse identiteit, valse documenten, verzonnen relaas) op basis van zuiver technische redenen, die niets met de geloofwaardigheid van uw relaas te maken hebben. Bv.: indien U uw asielaanvraag te laat hebt ingediend, indien U niet op een vraag naar inlichtingen geantwoord hebt, indien U zonder rechtvaardiging niet op een hoorzitting aanwezig was, of indien uw rechtvaardiging niet door het CGVS aanvaard werd... omdat uw asielaanvraag zonder voorwerp is omwille van het feit dat U bv. een ander statuut bekomen hebt en geen interesse meer betoont om uw asielprocedure verder te zetten, of dat U het grondgebied verlaten hebt, Noteer dat het CGVS haar beslissing in principe binnen een termijn van 2 maanden moet kenbaar maken. In sommige gevallen moet die beslissing zelfs op kortere termijn vallen (15 dagen bv. in geval van opsluiting). Die termijnen zijn echter zuiver informatief en het CGVS is niet verplicht ze te eerbiedigen Wat gebeurt er in geval van positieve beslissing van het CGVS? Indien het CGVS U het statuut van vluchteling toekent: U wordt geoorloofd om voor onbeperkte duur in België te verblijven. U ontvangt een vluchtelingenattest*. Hiermee gaat U naar de gemeente waar U uw verblijfplaats heeft* en U wordt in het vreemdelingenregister ingeschreven en zal een BIVR* (bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister) d.i. een verblijfstitel ontvangen Indien het CGVS U een status van subsidiaire bescherming toekent: U wordt geoorloofd om in België te verblijven, maar slechts voor een beperkte duur. U moet zich bij de gemeente waar U uw verblijfplaats hebt aanmelden om er een 1 jaar geldig BIVR (bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister) in ontvangst te nemen. Deze verblijfstitel zal jaarlijks hernieuwd worden indien de voorwaarden die er het CGVS toe gebracht heeft dat stauut te verlenen niet opnieuw in vraag gesteld werden. U zal 5 jaar na het indienen van uw asielaanvraag het recht hebben om voor onbeperkte duur in België te verblijven. De gevolgen van het bekomen van een beschermstatuut worden verderop toegelicht in fiche 7 «Gevolgen van het statuut: rechten en plichten van de vluchtelingen en van de personen die van een subsidiaire bescherming genieten» Wat gebeurt er in geval van negatieve beslissing van het CGVS? Indien het CGVS uw aanvraag verwerpt, dan wordt U voor de asielprocedure afgewezen*. Er wordt U tevens een bevel om het grondgebied te verlaten*(= bijlage 13 quinquies) overhandigd en de attest van immatriculatie zal teruggtrokken worden. 34 fiche 04: procedure bij het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (cgvs) fiche 04: procedure bij het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (cgvs) 35

19 U moet tegen die beslissing binnen de 15 dagen na de betekening* ervan beroep aantekenen bij de RvV. Het feit dat dit beroep schorsend* is betekent dat het indienen ervan het bevel om het grondgebied te verlaten opschort en U, zolang de RvV uw beroep onderzoekt, legaal in België verblijft. Deze procedure wordt verderop in fiche 5 «Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen» onderzocht. Indien U dat beroep niet aantekent, dan kan het door de DVZ afgeleverde bevel om het grondgebied te verlaten uitgevoerd worden. Zodra de termijn die op dat bevel om het grondgebied te verlaten vermeld staat vervalt, zal U illegaal in België verblijven Bijzondere gevallen: de Europese Unie onderdanen Welke speciale procedure is op die aanvragen van toepassing? Een speciale procedure is van toepassing op de uit de Europese Unie afkomstige asielzoekers. Hun aanvraag zal rechtstreeks door het CGVS behandeld worden (zonder dat de DVZ dus een onderzoek naar de verantwoordelijkheid van België instelt). Het CGVS zal eerst nagaan of de aanvraag in overweging kan genomen worden en zal pas daarna zien of een status van vluchteling of van subsidiaire bescherming moet toegekend worden. Wordt de aanvraag in overweging genomen, dan is het vervolg van de procedure dezelfde als voor alle andere asielzoekers Welke beslissingen kan het CGVS nemen? Het CGVS beslist uw aanvraag niet in overweging te nemen. Dit kan het geval zijn indien het oordeelt dat uw verklaringen onvoldoende het bewijs leveren van een ernstige vrees voor vervolging of van het bestaan van een reëel risico op ernstige schade (zoals bepaald in de Conventie van Genève of de subsidiaire bescherming zie «fiche 1: Het asielrecht in België») in uw land van herkomst. Het Commissariaat moet in principe binnen de 5 dagen na het indienen van de asielaanvraag een beslissing nemen. U kunt tegen deze beslissing binnen de 30 dagen na de betekening ervan bij de RvV een beroep tot nietigverklaring indienen (zie fiche 5: Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Het CGVS beslist U het statuut van vluchteling of de status van subsidiaire bescherming te verlenen. Het statuut en de erkende rechten zijn dezelfde als voor de andere nationaliteiten. Het CGVS beslist uw asielaanvraag te verwerpen en U geen statuut toe te kennen. De beroepsprocedure is dezelfde als voor de andere asielzoekers. Het CGVS heeft in principe 15 dagen om zijn beslissing te nemen. U kunt tegen deze beslissing binnen de 15 dagen na de betekening ervan bij de RvV een beroep met volle rechtsmacht indienen (zie fiche 5: Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen) Ingeval van opsluiting De procedure is verschillend: de termijnen worden ingekort (het CGVS moet binnen de 15 dagen een beslissing nemen) de hoorzitting vindt plaats in het gesloten centrum of de gevangenis. Een asielaanvraag voorbereiden wanneer men van zijn vrijheid beroofd is, is moeilijk. U hebt als asielzoeker nochtans een aantal rechten: De sociale dienst van het gesloten centrum moet U voorstellen om met een advocaat contact op te nemen van zodra U vastgehouden wordt. De sociale dienst van het gesloten centrum zal als tussenpersoon optreden tussen U en de Dienst Juridische Bijstand* (zie fiche 11 «Juridische bijstand tijdens de procedure»), maar de advocaten met wie U in contact zult komen zijn volledig onafhankelijk van de DVZ.U hebt het recht om aan de sociale dienst te vragen van advocaat te veranderen.de advocaat is de enige persoon die U ten allen tijde kunt contacteren en met wie U ten allen tijde contact mag opnemen. Het centrum heeft het recht niet te verhinderen dat U met uw advocaat contact opneemt, zelfs niet indien sommige sancties tegen U getroffen werden (bv afzondering). U hebt het recht om de hulp en de steun in te roepen van een van het centrum onafhankelijke NGO die het recht heeft in een gesloten centrum vastgehouden personen te bezoeken. Een goede raad: om de permanenties te weten te komen van de verenigingen die in gesloten centra bezoekrecht hebben, kan U contact opnemen met Vluchtelingenwerk Vlaanderen of CIRÉ, die deze bezoeken coördineren. U vindt hun gegevens in bijlage 6 «Nuttige adressen». Opgelet: de sociale diensten van de gesloten centra hangen af van de DVZ. Zij hebben niet de verplichting U te helpen bij de voorbereiding van uw hoorzitting of uw relaas. Zij moeten U echter wel informatie verstrekken over de bestaande procedures en het verloop ervan. Opgelet: de sociale diensten van de gesloten centra kunnen U in sommige gevallen voorstellen een «stop asiel» document te tekenen. Dat document betekent dat U aan uw asielaanvraag verzaakt en dat het opnieuw mogelijk wordt om U naar uw land van herkomst uit te wijzen. Een goede raad: teken nooit een document zonder eerst uw advocaat geraadpleegd te hebben! Vraag aan de sociale dienst van het centrum een kopie van elke beslissing die op U betrekking heeft. 36 fiche 04: procedure bij het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (cgvs) fiche 04: procedure bij het commissariaat-generaal voor vluchtelingen en staatlozen (cgvs) 37

20 5 I fiche n 05 Beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen BEVOEGDHEDEN Beroepen tot nietigverklaring tegen de negatieve beslissingen van DVZ en CGVS (EU onderdanen) onderzoeken Beroepen met volle rechtsmacht tegen de beslissingen van CGVS onderzoeken. BESLISSINGEN negatieve beslissing van CGVS negatieve beslissing van DVZ De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (=RvV) is een administratief rechtscollege. Dit rechtscollege is bevoegd om, in het kader van de asielprocedure, de negatieve beslissingen van de DVZ en het CGVS te herzien, wanneer een asielzoeker beroep* tegen die beslissing indient omdat hij de inhoud ervan betwist. Een goede raad: daar de procedure bij de RvV heel technisch en ingewikkeld is moet U bij de indiening van het beroep een beroep doen op een in het vreemdelingenrecht gespecialiseerde advocaat. Wat hierna volgt heeft enkel tot doel U de procedure te doen begrijpen en uw aandacht te vestigen op sommige heel belangrijke aspecten ervan. Het is U ook aangeraden om tijdens de duur van de procedure uw woonstkeuze* bij uw advocaat te doen. Vergeet niet zijn toestemming daartoe te vragen, opdat hij attent zou letten op de beslissingen die hij op uw naam zal ontvangen. Deze procedure verschilt van de procedure bij het CGVS, omdat zij hoofdzakelijk schriftelijk gebeurt: U zult op de hoorzitting* de mogelijkheid hebben om U mondeling uit te drukken, maar U zal moeilijk elementen kunnen toevoegen die niet schriftelijk in het door uw advocaat ingediende beroep opgenomen werden. Het dossier naar het CGVS terugsturen om meer informatie te krijgen RAAD VOOR VREEMDELINGENBETWISTINGEN Wijziging van de beslissing van het CGVS Verwerping van het beroep Vernieting van de beslissing 3 dossier wordt naar het CGVS teruggestuurd die een nieuwe beslissing moet nemen 1. WELK BEROEP IS BIJ DE RAAD VOOR VREEMDELINGENBETWISTINGEN MOGELIJK? Opgelet: de procedures en de gevolgen van het indienen van het beroep zijn heel verschillend al naar gelang het een beslissing van de DVZ of van het CGVS betreft! 1.1 Beroep tot nietigverklaring termijn 30 dagen U kan een beroep tot nietigverklaring indienen tegen: de beslissingen van de DVZ (aanduiden van de verantwoordelijke Staat, weigering tot in overwegingname, bevel om het grondgebied te verlaten, bevel tot vasthouding, ) (zie fiche 3 «Bevoegdheden van de Dienst Vreemdelingenzaken») Toekenning van het vluchtelingen statuut of van de subsidiaire beschermingsstatus Weigering van het vluchtelingen statuut of van de subsidiaire beschermings status Mogelijkheid om een administratief cassatieberoep in te dienen bij de Raad van State (fiche 6) de beslissingen van het CGVS die weigeren de asielaanvragen van Europese onderdanen in overweging te nemen (zie fiche 4 «Bevoegdheden van het CGVS punt 4: EU onderdanen») Het betreft een speciaal beroep daar de RvV de hoedanigheid van vluchteling niet kan toekennen: hij beperkt er zich toe de wettelijkheid van de beslissing te onderzoeken, of m.a.w. een illegale beslissing te vernietigen. Hij zal dus bij het nemen van zijn beslissing enkel oordelen of een asielinstantie de wet wel degelijk eerbiedigt en toegepast heeft. MAAR hij kan deze beslissing, indien hij van oordeel is dat ze illegaal is, niet hervormen* noch een nieuwe beslissing nemen: hij moet ze vernietigen en uw 38 fiche 05: beroep bij de raad voor vreemdelingenbetwistingen fiche 05: beroep bij de raad voor vreemdelingenbetwistingen 39