Asiel en vluchtelingen

Transcriptie

1 Asiel en vluchtelingen maandag 15 februari 2016 RWO Waasland 1

2 Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Vluchtelingen in de wereld 3. Vluchtelingen in België 4. Hoe verloopt een asielprocedure? 5. Waar worden asielzoekers opgevangen? 6. Sociale rechten van asielzoekers en erkende vluchtelingen 7. Gewone mensen met ongewone ervaringen 8. Meer info 2

3 1. Inleiding Op basis van welke gronden kan een langdurig verblijfsrecht in België verkregen worden? Gezinshereniging, gezinsvorming reguliere migratie Arbeid Studies Asiel Slachtoffers mensenhandel Bijzondere humanitaire situaties: regularisatie overmacht, bescherming Medische redenen Niet begeleide minderjarigen 3 Burger van de Unie

4 2. Vluchtelingen in de wereld The year 2014 has seen continuing dramatic growth in mass displacement from wars and conflict, once again reaching levels unprecedented in recent history. One year ago (= 2013), UNHCR announced that worldwide forced displaced numbers had reached 51,2 million, a level not previously seen in the post-world War II era.( ) Twelve months later, this figure has grown to a staggering 59,5 million. (UNHCR, Global Trends, 2014) 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 Dabaab Kenia ( inw) 9

10 Al Zaatari - Jordanië ( inw) 10

11 3. Vluchtelingen in België Terminologie Asielzoeker/ kandidaat vluchteling (Erkend) vluchteling - subsidiair beschermde Persoon zonder wettig verblijf Vraag naar bescherming gebeurt via asielaanvraag Asielaanvraag dekt 2 vormen van internationale bescherming Onderzoek naar vluchtelingenstatuut (Conventie van Genève) Onderzoek naar subsidiaire bescherming 11

12 Statuut van vluchtelingen kan toegekend worden aan eenieder die voldoet aan de voorwaarden van de Conventie van Genève (art. 48/3 1 VrW.) Elke persoon die zich bevindt buiten het land waarvan hij de nationaliteit heeft (of indien hij geen nationaliteit heeft, buiten zijn land van herkomst), en die de bescherming van dat land niet kan of wil inroepen omdat hij vreest voor vervolging omwille van zijn ras, religie, zijn nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep, of zijn politieke overtuiging. 12

13 Onderzoek naar subsidiaire bescherming (art. 48/4 1 VrW.) Wanneer er zwaarwegende gronden zijn om aan te menen dat, wanneer hij naar zijn land van herkomst (of in het geval van een staatloze naar het land waar hij vroeger gewoonlijk verbleef) terugkeert, een reëel risico zou lopen op ernstige schade, en hij zich niet onder de bescherming van dat land kan of, wegens dat risico, wil stellen. Ernstige schade bestaat uit: Doodstraf of executie Foltering of onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing Ernstige bedreiging van het leven van een burger als gevolg van willekeurig geweld in geval van internationaal of binnenlands gewapend conflict. 13

14 4. Hoe verloopt een asielaanvraag? Welke actoren Dienst Vreemdelingenzaken (asielaanvraag) Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen Raad voor vreemdelingenbetwistingen Fedasil (opvang) 14

15 15

16 Stap 1- indiening asielaanvraag bij DVZ (voor 8 uur!) Verklaring identiteit, herkomst, reisweg Keuze proceduretaal Woonplaatskeuze Tolk Vragenlijst (voorbereiding interview CGVS) Foto + vingerafdrukken Opmaak bijlage 26 Fedasil staat in voor: Radiografie longen Toewijzing opvangplaats code 207 Afgifte infobrochure opvang ZONDER BIJSTAND ADVOCAAT 16

17 17

18 Stap 2 bepalen welk EU-lidstaat (28 landen + Noorwegen, IJsland en Zwitserland) bevoegd is voor asielaanvraag? Onderzoek door DVZ Leidraad: conventie van Dublin (Dublin III) Criteria (opgelet: andere spelregels voor NBM): Staat waar gezinslid reeds beschermingsstatuut heeft of hangende asielaanvraag (= partner en/of ongehuwd minderjarig kind) Staat die reeds een visum heeft uitgereikt (indien nog geldig) Staat van illegale binnenkomst (eindigt na 12 maanden) Staat van asielaanvraag indien visumvrij voor dat land Staat waar asiel wordt aangevraagd in de transitzone Geen van bovenstaande: land van asielaanvraag DVZ mag afwijken omwille van humanitaire redenen 18

19 Stap 3 - onderzoek ten gronde door het CGVS Vragenlijst DVZ ter voorbereiding Persoonlijk interview (gemiddeld 2-4 uur) Is verhaal coherent en geloofwaardig? Mogelijke beslissingen Weigering: bijlage 13 quinquies met BGV (schorsend beroep bij RvV) Positief: ofwel vluchtelingenstatuut (B-kaart, onbeperkt) ofwel subsidiaire bescherming (A-kaart, tijdelijk) 19

20 Verblijfsdocument Subsidiair beschermden met elektronische A kaart Op instructie van DVZ jaar geldig Erkende vluchtelingen elektronische B kaart Mits attest CGVS 5 jaar geldig (ambtshalve verlenging) 20

21 Asielaanvragen per jaar (CGVS, 2016)

22 Top 10 asielaanvragen 1/1/ /12/2015 (CGVS, 2016) Land van herkomst Aantal 1 Irak Syrië Afghanistan Somalië Onbepaald Rusland Guinee DR Congo Albanië Iran 537 Andere landen Totaal

23 Top 10 toekenningen van de vluchtelingenstatus 1/1/ /12/2015 (CGVS, 2016) Land van herkomst Aantal erkenningen Totaal aantal beslissingen ten gronde 1 Syrië ,5 2 Eritrea ,0 3 Onbepaald ,1 4 Irak ,8 5 Afghanistan ,4 6 Guinee ,3 7 Somalië ,5 8 Iran ,9 9 Rusland ,5 10 Congo (DR) ,1 Andere landen ,6 Totaal ,5 % 23

24 Top 5 toekenningen van de subsidiaire beschermingsstatus 1/1/ /12/2015 (CGVS, 2015) Land van herkomst Aantal toekenningen Totaal aantal beslissingen ten gronde % 1 Afghanistan ,9 2 Irak ,4 3 Syrië ,1 4 Somalië ,3 5 Oekraïne ,4 Andere landen ,6 Totaal ,2 24

25 5. Opvang van asielzoekers Enkel materiële hulp (= bed bad brood) in opvangmodi Iedereen in collectieve opvangcentra Uitgezonderd: asielzoekers met kwetsbare profielen (bv. medisch, NBM, alleenstaande moeders, ) asielzoekers met grote kans op erkenning Materiële opvang stopt na negatieve beslissing CGVS (of indien beroep bij RvV na negatieve beslissing RvV) Na negatieve beslissing RvV BGV binnen 30 d: enkel opvang in de open terugkeerplaatsen. Na bekomen status doorstroom naar LOI s Geen opvang voor volgende asielzoekers: burgers van de Unie meervoudige aanvragen 25

26 26

27 Opvang Oost-Vlaanderen 27

28 6. Sociale rechten van asielzoeker erkend vluchteling asielzoeker erkend vluchteling subsidiair beschermde Werken na 4m. mits nog geen beslissing CGVS mits én arbeidskaart C ja, geen arbeidskaart nodig Ja, arbeidskaart C nodig Reizen buitenland verboden ja (niet naar herkomstland!) Recht op OCMW-steun Gezondheidszorg Basis = materiële opvang (B-B-B) Uitz = equivalent leefloon geen werk = via Fedasil wel werk = mutualiteit ja (niet naar herkomstland!) Ja (leefloon) Ja (equivalent leefloon - maatschappelijke dienstverlening) mutualiteit mutualiteit Gezinsbijslag neen, tenzij als WN Ja Ja Inschrijvingsregister Sociaal wonen neen ja Ja Inburgering rechthebbend na 4 m. verplicht verplicht 28

29 7. Gewone mensen met ongewone ervaringen Niet iedereen heeft traumatische ervaringen Wel enorm veel psychosociale problemen Vluchtervaring Heimwee en gemis Verlies van sociale status Negatieve bejegening ontvangende omgeving Onzekerheid toekomst Langdurige procedures Ook na toekenning verblijfsstatuut risico op leegte 29

30 8. Duiding AGENTSCHAP INTEGRATIE EN INBURGERING > asiel > nota s Welk traject legt een asielzoeker af? Monitoring asielinstroom: asielaanvragers, capaciteit opvang en profiel van de opgevangen asielzoekers 30

31 Juridische dienstverlening Vreemdelingenrecht & IPR Centraal (Kruispunt Migratie-Integratie) maandag uur, woensdag uur, vrijdag uur). Werkingsgebied Brussel en Vlaams-Brabant (Foyer) (9-12 uur en uur) Werkingsgebied Oost- en West-Vlaanderen (ODiCe) of 47 (elke werkdag 9-12 uur) Werkingsgebied Antwerpen en Limburg (PRIC) of 14 31

32 FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE OPVANG VAN ASIELZOEKERS > publicaties > brochures Een opvangcentrum in uw gemeente Opening van een opvangstructuur voor asielzoekers Opvang van asielzoekers in België Opvangcentra, een handleiding > cijfers Statistieken + kaart opvang 32

33 COMMISSARIAAT-GENERAAL VOOR DE VLUCHTELINGEN EN DE STAATLOZEN (CGVS) > cijfers Statistieken asielinstroom België > publicaties > brochures Asiel in België 10 talen U bent als vluchteling erkend in België Uw rechten en plichten U geniet subsidiaire bescherming in België - Uw rechten en plichten 33