OURNAAL. Stichting Kunst Accommodatie Rotterdam. Op zoek naar een afwijkende beeldtaal. Trefcentrum Middelland behoudt topontwerper

Transcriptie

1 OURNAAL Eric van der Schalie: detailfoto uit de serie die stad komt nooit af Stichting Kunst Accommodatie Rotterdam Januari 2008 Op zoek naar een afwijkende beeldtaal Trefcentrum Middelland behoudt topontwerper Vestia zet zich in voor Afikaanderwijk Nieuwe Unie op zoek naar DNA van de wijken Mothership treedt buiten het traditioneel kunstpatroon

2 Eric van der Schalie: Op zoek naar een afwijkende beeldtaal Soms brengt de post een verrassing. Dat was de uitnodiging voor de tentoonstelling Rotterdamse portretten van Eric van der Schalie in museum De Dubbelde Palmboom in Rotterdam (15 december maart 2008). Daarop staat een foto van danseres Dagmar Chittka. Een intrigerend beeld, helder maar ook geheimzinnig. De danseres steunt met haar rechterhand op de vloer, haar linkerhand ligt op een tafeltje, waartegen haar lichaam leunt, in schuine stand ondersteboven. Het is een vreemde, perfecte compositie. Sober, esthetisch, misschien ook wel erotisch, al is dat een persoonlijke ervaring. Het gaat over danskunst, en over het leven. Alles klopt. Tot en met de spiegeling in de ramen. Een uitnemend kunstwerk. 2 Eerlijk gezegd kende ik het werk van Eric van der Schalie (1954) niet. Achteraf blijkt dat een misser. Begin jaren tachtig was hij een van de oprichters van Perspektief, waarvan hij drie jaar deel uitmaakte. Perspektief heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de waardering van de fotografie als kunstvorm. Het beeld van de danseres een spannende uiting van beeldende kunst was voor mij aanleiding om mij in zijn werk en zijn beweegredenen te verdiepen. Daarvoor spraken wij af in zijn tijdelijke SKAR-atelier aan de Berkelselaan, waarin hij gedurende drie maanden zijn tentoonstelling heeft voorbereid. Over een periode van dertig jaar heeft hij meer dan duizend portretten gemaakt, vaak op eigen initiatief, soms op verzoek of in opdracht. Een selectie daaruit wordt getoond in De Dubbelde Palmboom. Daarnaast heeft hij ook bijzondere architectonische foto s gemaakt. Katholiek in een calvinistische stad "Aanvankelijk wilde ik snelheid uitbeelden. Toen ik 14, 15 was, was ik gek van autosport. Daarvoor ging ik naar de Formule 1 races in Zandvoort. Wat daar gebeurde, biologeerde mij. Snelheid, reactie, energie, kleur, vorm. Dat had, denk ik, ook met mijn opvoeding te maken. Met mijn moeder ging ik naar de katholieke kerk. De liturgie was toen nog in het Latijn. Ik ben opgegroeid in een wereld van wierook, kazuifels, kleuren. Toen ik eind jaren zeventig de stad ontdekte, maakte ik kennis met het calvinisme. Rotterdam heeft als beeld een calvinistische identiteit. Ik stond als katholiek in een Eric van der Schalie: portret van danseres Dagmar Chittka. stad die zich nog aan het herstellen was van het bombardement. In mijn werk spelen zowel katholicisme als calvinisme een rol. Het is niet simpel te scheiden, maar mijn zwart-wit zou je als calvinistisch kunnen ervaren en mijn kleur soms als katholiek. Dat was vooral het geval in een periode waarin mijn fotografie een barok karakter had." Tegennatuurlijke bewegingen Toch is het niet eenvoudig zijn werk te interpreteren vanuit een spirituele overtuiging. Hoe is bijvoorbeeld zijn intrigerende belangstelling voor tegennatuurlijke bewegingen te duiden? Zoals de stand van danseres Dagmar of een serie foto s van mensen op hun kop? Het is verleidelijk om in dit verband te refereren aan Baselitz, hoewel die duidelijk geen invloed op hem heeft uitgeoefend. Eric van der Schalie is een zelfstandig beeldend kunstenaar. "Ik heb het gevoel dat ik nergens bij hoor," zegt hij. Hij is op zoek naar een afwijkende beeldtaal. De titel van zijn tentoonstelling Rotterdamse portretten doet hem iets tekort. Zijn werk heeft geen lokaal karakter, het heeft een allure die niet aan stadsgrenzen gebonden is.

3 Column Chris Bouma In geouwehoer kun je niet werken De creatieve industrie staat in de schijnwerpers. Rotterdam presenteert zich als een aantrekkelijke vestigingsplaats voor culturele ondernemers: architecten, ontwerpers, filmers, uitgevers. Daarbij speelt wishful thinking een belangrijke rol. positieve bijdrage aan wil en kan leveren kan ook mislukken door voor leegstaande panden een te hoge huurprijs te vragen. Zolang het gebied sociaal en economisch kwetsbaar is hoort de huurprijs laag te zijn. Met het verbeteren van een wijk kunnen die prijzen stijgen tot een redelijk niveau. een nieuw spiritueel elan ontstaat en die mooie kwalificatie prachtwijken geen loze kreet blijft. Voorlopig ben ik bang dat ondanks of misschien juist door al het gepraat de culturele ondernemer het kind van de rekening is. Dat geldt niet alleen voor de toe- Voordeel is bovendien dat niet gepaste kunst, maar in nog veel De huisvesting vormt een ernstig alleen het aan de culturele sector sterkere mate voor de autonome knelpunt. Je kunt wel met de mond verhuurde vastgoed in prijs zal kunst. Dat is de belangrijkste belijden dat iedereen naar stijgen maar de hele wijk mee zal discipline in het culturele spectrum Rotterdam moet komen, maar als groeien in waarde. waar SKAR voor wil werken. Het is je die mooie woorden in de praktijk niet kunt waarmaken, word je SKAR wil in de oude geen geheim dat heel weinig kunstenaars kunnen bestaan van hun ongeloofwaardig. Zowel bij het OBR als bij de woningcorporaties wijken op Zuid werk. In het verleden kon het leeuwendeel van de autonome bestaat sympathie voor de creatieve industrie. Maar het aanbod van concentraties van kunstenaars hun beroep uitoefenen dankzij de overheid. Terecht, geschikte panden blijft ver achter bij de behoefte. Het is niet hele- kunstenaars huisvesten want de samenleving is schatplichtig aan de kunst. Zij dient zich te maal nihil, maar het is tot nu toe realiseren dat dit de voedings- te weinig. Er zijn corporaties die op bodem is die aan het leven kleur eigen initiatief tijdelijk leegstaande Jan Schaefer heeft als staatssecreta- geeft. Dat besef is aan het verdwij- woningen in gebruik geven aan ris van Volkshuisvesting een verge- nen. Al enkele jaren is het respect kunstenaars. SKAR juicht dergelijke lijkbare situatie puntig geanaly- van de overheid voor de kunst aan acties toe, zeker wanneer het gaat seerd: in geouwehoer kun je niet het verdampen. Die ontwikkeling over het verstevigen van bestaande wonen. Voortdurend worden in zet zich door. Wanneer die ontwik- 3 kunstenaarsinitiatieven, maar zou journalistieke artikelen uitspraken keling doorzet, dan blijkt dat niet dat graag in samenspraak doen. gedaan die niet sporen met de begrepen wordt dat een relatief Ook het OBR heeft een aantal tij- werkelijkheid. Hoog van de toren, beperkte steun voor autonoom delijke panden beschikbaar gesteld. soms bijna blaaskakerij. In werkende kunstenaars onontbeer- Waar nu behoefte aan is, zijn Rotterdam dreigt een praatcultuur lijk is als basis voor de zo gewenste bedrijfsruimtes. Permanent of voor te ontstaan. Niet alleen over de huisvesting van de creatieve minimaal vier jaar beschikbaar. Er creatieve industrie, ook over ande- industrie in brede zin. zijn interessante culturele onderne- re grote stedelijke projecten. Zij mers die perspectief zoeken om suggereert dat er een vernieuwde Het zou zinvol zijn de cultuur op zich in Rotterdam blijvend te vesti- stad in de steigers staat. Ik wil dat een nieuwe, frisse manier te bena- gen. Het moment van handelen is graag geloven en er ook een deren. Laten wij daar in Rotterdam nu, niet morgen. Ik daag de over- wezenlijke bijdrage aan leveren, mee beginnen. Rotterdam wil een heid en woningcorporaties uit om, maar ik moet te vaak aan die bakermat van cultuur zijn, het crea- voordat de vraag verdwijnt, voort- woorden van Jan Schaefer denken. tieve hart van Nederland. Daarvoor varend met een geschikt aanbod te SKAR wil de creatieve industrie zijn daden nodig. Van alleen maar komen voor een betaalbare prijs. meer bieden dan beloften. Boven- woorden wordt iedereen moe. dien wil SKAR in de oude wijken De zo gewenste gebiedsontwikke- op Zuid concentraties van kunste- Chris Bouma, ling waar de culturele sector een naars huisvesten, waardoor daar directeur SKAR

4 Interview Trefcentrum Middelland behoud Chris Kabel voor Rotterdam In juni werkte Chris Kabel (31) In Beijing samen met Chinese ambachtslieden. Curieus is de serie lakwerkspiegels die daar onder zijn regie werd geproduceerd. "Lakwerk is een discipline die kan bogen op een eeuwenoude traditie," licht hij toe. "De zwarte lak werkt als een spiegel doordat zij heel hoog gepolijst is. Zij wordt in dertig of meer lagen opgebracht bij een luchtvochtigheidsgraad van 90%, anders houdt het niet. Zo ontstaat een product dat honderden, misschien wel duizenden jaren meegaat. Het hoort bij China, zowel het materiaal als het spiegeleffect. Het nieuwe Beijing is ook een soort spiegel, zo heb ik het althans ervaren. Alles glimt, je ziet overal spiegels." 4 Aan de wand van zijn atelier in Trefcentrum Middelland is China duidelijk aanwezig. De ontwerper die tot de Nederlandse top behoort, verwacht daar interessante toekomstmogelijkheden. In opdracht van een commercieel bedrijf gaat hij er meubels ontwerpen. Maar zijn basis blijft Rotterdam, dat als designstad een steeds belangrijkere rol speelt. De halve verdieping (150 vierkante meter) in het voormalige Trefcentrum is voor hem een tijdelijke behuizing. "Ik kan er een jaar tot anderhalf jaar gebruik van maken," zegt hij. "Ik ben daar blij mee, want ik werk graag in deze stad. Maar het is natuurlijk eigenlijk veel te kort. Je moet al snel weer op zoek naar een nieuwe ruimte, dat leidt af van je eigenlijke werk." SKAR heeft, in opdracht van het OBR, het Trefcentrum in tijdelijk beheer. "Die constructie stelt ons in staat om kunstenaars of collectieven voor een bepaalde periode aan productieruimtes te helpen," aldus SKAR-directeur Chris Bouma. "Daardoor kunnen wij inspirerende creatieve ondernemers zoals Chris Kabel voor de stad behouden. Ik begrijp diens kritische kanttekening over de beperkte duur van de overeenkomst. Wij zullen ons uiterste best doen om aan het eind van de rit een nieuwe huisvesting op een andere plek te organiseren. Daarvoor zijn wij in hoge mate afhankelijk van de ruimtes die de overheid ons als cultuurmakelaar van Rotterdam ter beschikking stelt. Ook hopen wij dat de corporaties een bijdrage willen leveren. In het belang van Rotterdam en de kwalitatieve herwaardering van de wijken." Chris Kabel legt Jan Donia (links) de geheimen van China uit.

5 t topontwerper Chris Kabel (op de achtergrond) met zijn assistente Zoë Bezençon in zijn atelier in voormalig Trefcentrum Middelland. 5 Symposion Gorinchem Met de creativiteit van Chris Kabel maakte ik in 2005 kennis in Gorinchem. Daar werd toen het Symposion georganiseerd, een kunstmanifestatie met vele disciplines die de stad gedurende de zomermaanden een opmerkelijk aanzicht gaf. Met stip de meest interessante tentoonstelling vond plaats in een gebouw waarin tot dan toe het gymnasium gehuisvest was: werk van een tiental Nederlandse ontwerpers, waarin de grenzen tussen toegepaste en autonome kunst vervaagden. Intrigerend was een goudkleurig kabelsysteem door de gangen van het oude gebouw, een installatie van Chris Kabel die als je het in romantisch perspectief bekijkt zijn naam had gematerialiseerd in een creatief project. "De ontwerpers werkten samen met Gorkumse bedrijven die hun materiaal ter beschikking stelden," zegt Kabel. "Mijn installatie werd gerealiseerd met de firma Attema, producent van elektrisch materiaal. Het ging mij er om de school, die al een tijd niet meer gebruikt werd en waar het elektrisch circuit niet meer werkte, met deze gouden installatie nieuw leven in te blazen en tegelijkertijd de installaties van de overige kunstenaars en vormgevers van stroom/energie te voorzien. Ik heb zogezegd het gebouw van nieuwe bloedvaten en zenuwensysteem voorzien met deze installatie. Ik wilde de zenuwen en de hartslag van een huis in beeld brengen." Dat was zeer overtuigend. Het project had een hoge (autonome) beeldende kunstwaarde. Chris Kabel trok buiten Nederland (o.a.) aandacht met een solo-expositie in de Tools Galerie in Parijs (mei 2006). Hij doceert een dag per week op de masters opleiding van de Design Academy in Eindhoven.

6 Interview met Adrie Lesuis, Vestia Vestia zet zich in voor cultureel-econom Afrikaanderwijk Adrie Lesuis van Vestia is niet alleen met steen bezig. Als programmamanager Innovatie zet hij zich in voor de kwalitatieve opwaardering van de Afrikaanderwijk, het plein en de wijde omgeving die op langere termijn de allure van een Parkstad moet krijgen. Hij is zich ervan bewust dat planologische concepten, nieuwbouw en renovatie alleen een optimaal effect kunnen hebben als de ambitieuze plannen gedragen worden door de wijk en haar bewoners. Lesuis: "Het verlangen om tot verbetering te komen is zeker aanwezig. Bij brede lagen van de bevolking. Daarvan ben ik overtuigd. Ik zie het mede als onze taak om de creativiteit van de mensen te mobiliseren, zodat zij een bijdrage willen leveren aan nieuwe initiatieven en die als waardevol voor het wonen en leven in de buurt herkennen". 6 Op langere termijn gaat het om een ontwikkeling die binnen een tijdsbestek van enkele decennia het aanzicht van de wijk tot over de Hilledijk heen ingrijpend moet veranderen. Zonder overigens de identiteit aan te tasten. Het investeringsprogramma dat daarmee is gemoeid, levert vooralsnog problemen op. Dat is een landelijke discussie die niet vrolijk stemt. Ruim een half jaar geleden was iedereen enthousiast over de financieringsplannen van de zogenaamde prachtwijken. De corporaties moeten daarbij een belangrijke rol spelen. Terecht, want het zijn hun huizen en hun huurders. Bovendien willen zij graag en hebben zij geld. Daar ligt het probleem. De corporaties weten dat de (landelijke) overheid hun zeggenschap over hun eigen geld wil beperken en het zelfs wil arresteren voor oneigenlijke doeleinden. Kortom, zij vrezen dat zij worden uitgekleed. Die ontwikkeling kan ook de Parkstad-plannen frustreren, in ieder geval ernstig vertragen. Bruggenhoofd Lesuis laat zich namens Vestia niet uit het veld slaan door een discussie waar hij weinig invloed op kan uitoefenen. "Voorlopig concentreren wij ons op projecten die wij op relatief korte termijn kunnen realiseren. Daarbij ligt een zekere nadruk op de culturele component. Ik onderscheid vier lijnen: de Creative Factory, het Gemaal, Adrie Lesuis op de Afrikaandermarkt. de vroegere HBS aan het Afrikaanderplein en de markt. De Maassilo wordt voor de Creative Factory ingrijpend verbouwd. Zo kunnen zij ruimte scheppen voor startende creatieve ondernemers. Na de herinrichting van het Gemaal door een nieuwe culinaire ondernemer willen wij daar Tent op Zuid, Kosmopolis en een dependance van het Historisch Museum huisvesten. Dat wordt daardoor een cultureel bruggenhoofd. In de tussentijd, tot het Gemaal gereed is, zouden die instituten onderdak kunnen krijgen in de HBS of wellicht aan de Paul Krugerstraat. We overleggen momenteel met De

7 ische ontwikkeling van met een aantal partijen gedacht over nieuwe marktconcepten. Daar zijn kunstenaars bij betrokken, zoals Jeanne van Heeswijk en Dennis Kaspori. Er zijn nogal wat mogelijkheden, bijvoorbeeld het tonen van de productiekant van de Afrikaanderwijk of het stimuleren van eetgelegenheden. Vernieuwing kan de handelsfunctie versterken. Volgend najaar, rond september 2008, willen wij dat laten zien met een soort markt-festival, enerzijds een feest, anderzijds een demonstratie van de nieuwe marktonderdelen die het totaal beeld van de markt verstereken." Voorlopig concentreren wij ons op projecten die wij op relatief korte termijn kunnen realiseren Turkse moskeevereniging die eigenaar is van dit grote gebouw, over de huur van ongeveer tweeduizend vierkante meter. Ik wil over de invulling van die ruimte ook graag overleg hebben met cultuurmakelaar Chris Bouma van SKAR, want klaslokalen zijn uitermate geschikt als atelier. Een intensiever contact tussen ons zou trouwens toch zinvol zijn. Vestia beschikt over een uitstekende onderhoudsdienst. Wij zouden ook in die discipline veel voor elkaar kunnen betekenen." Bloemfontein Vestia onderkent de betekenis die kunstenaars kunnen hebben voor de wijk."hun aanwezigheid is waardevol. Bij ons is sprake van een toenemend besef om hen accommodaties te bieden. Wij zijn ons echter ook bewust van hun financiële afhankelijkheid. Op het moment zijn wij bezig met het stimuleren van plan voor Bloemfontein. Dat is een wijkje tussen het Afrikaanderplein en de metro. Een aantal van die panden wordt in de toekomst gesloopt. Wij willen daar tijdelijk kunstenaars en creatieve ondernemers onderbrengen, met een combinatie van wonen en werken, waarmee wij hen voor een behoorlijke periode uit de brand kunnen helpen." 7 Wat zijn de plannen voor de markt? "Dat is een interessant initiatief. De markt op het Afrikaanderplein is een traditionele markt. Nu wordt

8 Dennis Lausberg, Nieuwe Unie: "Wij zijn op zoek naar het DNA van d "Pendrecht is in planologisch opzicht een prachtig woongebied," zegt regiomanager Zuid Dennis Lausberg van woningcorporatie de Nieuwe Unie enthousiast. "Het is een monumentale compositie van lijnen en vlakken, die na de oorlog ontwikkeld is. Wij hebben een aantal complexen opgeknapt. Geschikt gemaakt voor de nieuwe tijd, waardoor het wonen in de wijk sterk verbeterd is. Wij willen nu een plastisch element toevoegen door de bovenste ramen van de portieken van kunstwerken te voorzien. Siebe Thissen die bij het CBK de kunst in de buitenruimte onder zijn hoede heeft, is daarvan de animator. Wij proberen nu, samen met de gemeente, geld te vinden om dit project te realiseren.naar ons gevoel past het uitstekend binnen Pact op Zuid." 8 Dennis Lausberg heeft een interessante onderbouwing voor het kunstproject in Pendrecht. "Wij zijn op zoek naar het DNA van de wijken, die elk een eigen historie en karakter hebben. Als je iets gaat doen dat niet bij dat DNA past, slaat het niet aan. Dennis Lausberg in het kantoor van de Nieuwe Unie aan het Zuidplein. In principe moet je sociaal-economisch aan de gang, maar cultuur wordt een steeds belangrijker element, met name in Pendrecht en Charlois. Ook daarbij is sprake van keuzes. In Pendrecht gaat het om invulling van de buitenruimte, in Charlois om het scheppen van woon- en werkplekken voor kunstenaars. Je moet initiatieven durven nemen, ondernemend bezig zijn. Alleen dan kun je de kansen grijpen die aanwezig zijn. Dat leidt tot maatschappelijk rendement. Ik ben mij er overigens wel van bewust dat willekeurige bewoners van Zuid zich misschien afvragen: wat merk ik zelf van die mooie plannen? Dat is altijd het geval met langlopende projecten." Bestaansrecht "De corporaties zijn zich ervan bewust dat de toekomst ons hoge eisen stelt. Er moet veel gebeuren in een omvangrijk gebied. Dat is ook de doelstelling van de stedelijke overheid: het stadsbestuur en de deelgemeenten. Daarbij worden wij geconfronteerd met een veelheid van problemen. De woon- en

9 e wijken" levenssituatie in de wijken moet structureel verbeteren. Daarvoor is onder andere het project Pact op Zuid in het leven geroepen. De Nieuwe Unie wil daar graag een constructieve bijdrage aan leveren. Van belang is dat de samenwerkende partijen het enthousiasme vasthouden. Het is wel duidelijk dat er forse investeringen van ons verlangd worden. En daar is de Nieuwe Unie zeker toe bereid. Renovatieproject in Oud-Charlois Op 30 november 2007 vond de oplevering plaats van het renovatieproject Wolphaertstraat en de ingebruikneming van de nieuwe projectruimten Wolfart 1&2. De renovatie was mogelijk door een uniek samenwerkingsverband tussen stichting NAC (Nieuwe Ateliers Charlois), Groeibriljant Oud-Charlois, de Nieuwe Unie en de kunstenaars van de Wolphaertstraat. De afgelopen drie jaar is hard gewerkt om de 45 kunstenaarswoningen aan de Wolphaertstraat te realiseren. Door deze renovatie is de sloop uitgesteld en kunnen deze woonateliers nog tien jaar blijven bestaan. De betrokken kunstenaars kunnen daarmee een positieve impuls geven aan de straat en de wijk. Ook zijn twee projectruimten en een gezamenlijke achtertuin tot stand gekomen voor tentoonstellingen en andere culturele activiteiten. Woonstad Rotterdam De Nieuwe Unie bezit en beheert in Zuid met een zwaartepunt op de deelgemeenten Charlois en Pendrecht (huur)woningen. De onderneming zit in een fusieproces met het WBR, dat eind 2009 wordt afgerond. Dan is het nieuwe bedrijf als Woonstad Rotterdam de grootste corporatie van de stad ( woningen). Woonstad beheert dan in Zuid een groot aantal wooncomplexen in gebieden die op elkaar aansluiten. Schandalig (COLUMN) Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de inkomenspositie van de kunstenaars in Nederland in kaart gebracht. Het gaat om een brede groep van mensen, werkzaam in alle segmenten, van diskjockey tot regisseur, van muzikant tot beeldhouwer. 29 Procent heeft een jaarinkomen onder de euro. Van de beeldend kunstenaars blijft de helft onder dat bedrag. mensen die vervuld zijn van haat en rancune. Het is de stem van de heffe des volks. Nauwelijks was de noodkreet van W. verklonken of minister Plasterk binnengekomen als een heilige koe, maar daar is niet veel meer van over schafte de aankoopsubsidie voor kunstwerken af. Dat gaat gelukkig dankzij de Tweede Kamer niet door. 9 Het verbaast mij niet. Toch vind ik het schokkend. Ik word er kwaad door. En dat geldt dan vooral de erbarmelijke positie van de beeldend kunstenaars. Zij zijn het zout der aarde. Zij bepalen, over generaties heen, de kwaliteit en identiteit van dit land. De 17de eeuw, de belangrijkste periode van de Nederlandse Beschaving, ontleent haar historische betekenis aan de schilderkunst. De cijfers van het CBS vormen een illustratie van het minimale respect van de samenleving voor de autonome kunstenaar. De overheid is daar schuldig aan, of in ieder geval medeschuldig. De creativiteit is bij haar in slechte handen, zij stimuleert haar niet, zij is er bang voor. Geert Wilders bepleitte in de Tweede Kamer de afschaffing van subsidies voor Cultuur en Ontwikkelingssamenwerking. Dat idee wordt vaak geopperd door Ik walg langzamerhand van creatief als bijvoeglijk naamwoord in de term creatieve economie. Dat is een bedrieglijke term, verzonnen in vergadercircuits. Joop van den Ende, dat is creatieve economie. Maar die heeft de overheid niet nodig, het is eerder andersom. Bij autonome kunst is economie een verwaarloosbaar verschijnsel. Het gaat puur om creativiteit. Daarbij is vaak sprake van afwijkend gedrag, omdat de kunstenaar op zoek is naar nieuwe contouren van de samenleving. Dat kan aanstootgevend zijn. Ik vind een leeg stuk linnen op een spieraam het mooiste dat er is. Omdat het een geheim kan openbaren, waarvan W. en P. nog nooit hebben gehoord. Het is de plicht van de overheid kunstenaars de middelen te verschaffen om dat geheim te onthullen. Jan Donia

10 Interview met Jeroen Everaert Mothership treedt buiten het tradition "Mijn grote voorbeeld is Joop van den Ende," zegt kunstproducent Jeroen Everaert (42). "Hij ziet mogelijkheden voor de cultuur die anderen niet zien. Met ons bedrijf bv Mothership proberen wij kansen te scheppen voor beeldende kunstenaars. Een relatief nieuw gebied: stimuleren van vraag en aanbod, die op elkaar afstemmen, bemiddelen, begeleiden, produceren. Dat lukt en leidt zeker tot verdere expansie." Na een carriere in de commercie, als verkoper van trappen en later directeur van een kraanbedrijf, koos Everaert voor de kunst. Hij volgde een avondopleiding aan de Willem de Kooning academie, gaf samen met Boris van Berkum zes jaar leiding aan Mama Showroom en startte ruim twee jaar geleden Mothership. "Omdat ik overtuigd was van de perspectieven buiten het subsidiesysteem," licht hij toe. 10 Het bedrijf dat vijf medewerkers telt, houdt domicilie op de eerste etage van het pand Delftsestraat 25, vlak bij het Centraal Station. Het gebouw is eigendom van het OBR; het is in (tijdelijk) beheer toevertrouwd aan SKAR. "Een fantastische locatie," aldus Jeroen. "Ons is toegezegd dat wij hier vier jaar mogen blijven. Dat is een mooie periode. Wij hebben de ruimte om door te groeien en een positie in en rond het kunstbestel te veroveren." Een van de doelstellingen is het openen van deuren die tot nu toe gesloten waren en het presenteren van nieuwe initiatieven. Zo werd het werk Dutch Glory van Arno Coenen en Hans van Bentem getoond op de Miljonairsbeurs in Cannes. Brandgrens Een intrigerend project was de Brandgrens, in het kader van het Architectuurjaar. Jeroen Everaert kwam op het idee toen hij in Witte de With geconfronteerd werd met

11 ele kunstpatroon (V.l.n.r.) Jasper Pleune, Jeroen Everaert, Natasa Heydra en Joost ten Bruggencate. een installatie met vuurpijlen van Francis Alys. "Zo kun je de begrenzing van de brand van Rotterdam in beeld brengen," dacht hij. Jammer genoeg was dat niet mogelijk. Het lanceren van de (zware) vuurpijlen was te gevaarlijk, bovendien had de kunstenaar het te druk. Het alternatief, door Mothership zelf ontworpen en geproduceerd, was een lint van lampen, op 75 meter van elkaar geplaatst. Een opmerkelijk en indrukwekkend eerbetoon aan de historie van de stad. Mothership heeft inmiddels vaste voet gekregen in de Rotterdamse kunstwereld. Als wij in de Delftsestraat op bezoek zijn, is het team intensief bezig met de voorbereiding van de festiviteit De wereld van Witte de With, de opening van het culturele seizoen. Ook elders wordt gescoord. Op 18 juni 2006 werkten tussen en uur 2000 mensen mee aan de realisatie van het Silent Sky Project van Rob Sweere tijdens het Oerol Festival op Terschelling. Bezoekers van het eiland werden uitgenodigd plaats te nemen in de zandsculptuur Jaarringen van Bruno Doedens en een half uur in volledige stilte naar de hemel te kijken. Het gebeuren werd gefotografeerd uit een vliegtuig. Colofon Uitgave van Stichting KunstAccommodatie Rotterdam SKAR Verschijnt 3 maal per jaar Redactie: Vormgeving: Fotografie: Druk: SKAR Postbus BZ Rotterdam Tel: Fax: Website: Jan Donia Grafisch Bureau DUS, Linda Zoon Rick Messemaker, Eric van der Schalie Marc Vreuls Grafia Silent Sky Project van Rob Sweere tijdens Oerol Festival op Terschelling Eric van der Schalie: detailfoto

12