Directieverslag Financiële positie 6. Balans per 31 december Staat van baten en lasten 9

Transcriptie

1 UNIÜ V A N W A T Ü R S C H A P P Ü N Jaarrekening 2011

2 Directieverslag Financiële positie 6 Balans per 31 december Staat van baten en lasten 9 Grondslag voor waardering van de activa en passiva en de resultaatbepaling 10 Toelichting op de balans per 31 december Toelichting op de staat van baten en lasten 14 Overige gegevens 16

3 Strategie De Unie van Waterschappen is de vereniging van alle waterschappen in Nederland en is de werkgeversorganisatie van ongeveer waterschapsmedewerkers bij 25 waterschappen. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor het regionale waterbeheer. De Unie ondersteunt de leden op het gebied van beleidsontwikkeling, belangenbehartiging en de lobby bij o.a. ministeries, het parlement en de Europese Unie. Dit jaarverslag beschrijft in kort bestek de activiteiten van het Uniebureau. De waterschappen werken aan duurzaam waterbeheer. De Unie heeft een leidende positie in de strategische discussie over regionaal waterbeheer. Deze leidende positie verwerft de Unie door een inspirerende gesprekspartner te zijn en strategische initiatieven te nemen binnen relevante netwerken. Corporate Governance De Nederlandse waterschappen zijn verenigd in de Unie van Waterschappen. Het hoogste orgaan is de ledenvergadering. Alle leden van de Unie zijn in de ledenvergadering vertegenwoordigd. De ledenvergadering vergadert 4 keer per jaar. De ledenvergadering benoemt de leden van het bestuur. De bestuursleden en de voorzitter van het bestuur worden benoemd voor een periode van 3 jaar met de mogelijkheid tot eenmalige herbenoeming. De algemeen directeur van de Unie is secretaris van het bestuur. Op verzoek van het bestuur kan de ledenvergadering commissies instellen die, op hun afgebakende beleidsterreinen, besluiten kunnen nemen. KPMG is de controlerend accountant van de Unie sinds De werkzaamheden ten behoeve van de jaarrekening zijn door KPMG gestart op 6 februari Door de Unie is gezorgd voor een uitgebreide hoeveelheid relevante gegevens op basis van een door KPMG van te voren uitgereikte checklist. Alvorens met de daadwerkelijke controle van de jaarrekening werd gestart heeft in oktober 2011 een interim-controle plaatsgevonden. Daar zijn geen nieuwe bevindingen en relevante verbetersuggesties uit naar voren gekomen. Organisatie Onder leiding van een 2-hoofdig directieteam is in 2011 gewerkt binnen programma's en het account. Samen clusteren deze producten van het Uniebureau op een samenhangende wijze. Ontwikkelingen kunnen leiden tot nieuwe programma's, stopzetten van bestaande programma's of het vergroten/verkleinen van de inzet in een programma. De jaarlijkse begrotingscyclus vormt hiervoor het kader. 1 januari 2011 is vanwege de betere herkenbaarheid en evenredige verdeling van medewerkers over de programma's een wijziging doorgevoerd. De taken zijn per die datum verdeeld over de volgende programma's: Waterbeleid Moderne Overheid Vereniging en Communicatie «Innovatie en Internationaal Bestuurlijk-Juridisch Account Het Stafbureau Bedrijfsvoering ondersteunt de programma's door middel van automatisering, financiën, personeelszaken, een secretariaat en facilitaire zaken. 3

4 Beleidsmedewerkers kunnen werkzaam zijn in meer dan één programma. De invulling van taken door middel van de programma's heeft betekenis voor de werkwijze, reservering van tijd en middelen en voor de ontwikkeling van kernwaarden en competenties. De directe doorvertaling van programma's, producten, tijd en benodigde financiën worden jaarlijks expliciet zichtbaar gemaakt in jaarbegroting, programmaplannen en werkplannen. De veranderde werkwijze (nadruk op hobby, communicatie en regie) is binnen de Unie een bijzonder punt van aandacht wat betreft persooneelsbeleid waarbij ontwikkeling van deze kernkwaliteiten centraal staat. In 2011 is mede om die reden een overkoepelend HR beleid vervaardigd dat de basis vormt voor het personeelsbeleid. In het Bestuursprogramma ( ) zijn de volgende prioriteiten benoemd.: Behartigen van belangen van de waterschappen Bevorderen van de zichtbaarheid van de waterschappen Bevorderen van de samenwerking tussen waterschappen en met ketenpartners. Bevorderen van innovatie (bestuurlijk, organisatorisch en instrumenteel)» Vormgeven van goed werkgeverschap van de waterschappen opdat de waterschappen zich als moderne, diverse en duurzame werkgever kunnen presenteren Prestaties 2011 Centraal in de werkzaamheden van het Uniebureau staan de uitvoering van het Bestuursprogramma en het Bestuursakkoord Water. Nadat in 2009 de zgn. Storm brief was uitgekomen, waarin de waterschappen eensgezind aangaven hoe zij de Rijksbegroting met structureel 100 miljoen minder konden belasten is in het in 2010 opgestelde Regeerakkoord afgesproken dat het Rijk met de betrokken overheden wilde komen tot een doelmatiger waterbeheer. In 2011 heeft de Unie veel inspanningen geleverd om op het juiste moment en op de juiste wijze invloed te krijgen in het zogenaamde Bestuursakkoord (Water) dat de basis voor dat doelmatige waterbeheer is. Samen met het Rijk, IPO en V N G is dit in 2011 afgerond (Bestuursakkoord Water) en is gelijk gestart met de uitvoering van de daarin afgesproken acties. Het Uniebureau heeft in deze een coördinerende en initiërende taak. In 2011 bleek nogmaals dat een solide en gerichte lobby zijn vruchten kan afwerpen en dat de waardering voor de waterschappen groeide. Dit via een alerte wijze van communiceren waarbij de taakuitoefening van de waterschappen hoog werd geacht. De uitreiking van de prijs 'Waterman van het Jaar door de Deltacommissaris aan de voorzitter van de Unie is daar een mooi resultaat van. 1 In 2011 is gezorgd voor een significante bijdrage vanuit de Unie in het Deltaprogramma waarmee invloed wordt aangewend op bijvoorbeeld de gebieden Waterveiligheid, Zoetwatervoorziening en met betrekking tot het dossier Nieuwbouw en herstructurering. In het kader van het Waterketenbeleid is er voor gezorgd dat de samenwerking tussen waterschappen en gemeenten steeds duidelijker vormen begint aan te nemen. Een visie op bedrijfsvergelijkingen is in 2011 afgerond. Ook is in 2011, samen met het Water Governance Centre een voorstel geschreven om, aan de hand van cases, inzicht te krijgen in de bestuurskracht van de waterschappen. Visies op dienstverlening maar ook op innovatie zijn in 2011 eveneens gepubliceerd. Inzet is geleverd aan de zogenaamde innovatie-estafette met daaruit voortvloeiende o.a. een Convenant 'Building with Nature'. In 2011 is een belangrijke richting gegeven aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma en de voortgang bij het KRW project. Er is in oktober een 'Green Deal' namens de waterschappen met als doel de duurzaamheid in het werk te versterken.in 2011 is ook gestart met de positionering van de Unie op het Wereld Water Forum 6. Aan het ministerie van l&m zijn verschillende adviezen uitgebracht, o.a., voor aanpassing van het belastingsysteem. De voorkeur van de Unie voor directie verkiezingen is op diverse plaatsen kenbaar gemaakt. Daarnaast heeft de Unie gereageerd op de vele wetsvoorstellen en AMvB's. In het bijzonder in de discussie over het Omgevingsrecht in verband met het belang van het behoud van de regulerende bevoegdheden van de waterschappen. Veel inspanning is geleverd vanuit de Unie om als uitvloeisel van afspraken uit de CAO het Individueel Keuze Budget te implenteren. Dit vergde coördinatie- en improvisatietalent maar vooral doorzettingsvermogen.

5 meer mogelijkheden om snel gegevens tussen waterschappen onderling en tussen Unie en waterschappen uit te wisselen. De vernieuwing van de website van de Unie (met de vele afgeleiden daarvan) is een belangrijk vliegwiel bij het verbeteren van het imago van de waterschappen en de herkenbaarheid van de Unie. De dagelijks uitgebrachte nieuwsbrief (digitaal) door de Unie is ook in 2011 een succes gebleken dat zal worden voortgezet. In het kader van de uitbreiding van de mogelijkheden inzake Social Media heeft de Unie sinds kort een account op Twitter. De HRM cyclus is gedigitaliseerd op basis van een bij andere waterschappen gebruikt systeem. Het exploitatie resultaat 2011 bedraagt ,- (negatief). Geraamd was een tekort van ,-. Het verschil wordt hieronder op enkele hoofdpunten verklaard : een algemeen en meer strikt begrotingsbeleid niet geraamde inkomsten van nieuwe huurders (Aqua for All en het Water Governance Centre) lagere hypotheekrente-kosten i.v.m. eind 2010 afgesloten rente-herziening lagere energiekosten minder afschrijvingskosten dan was geraamd; het uitstel van investeringen in 2010, vanwege wel of niet continuering huisvesting werkte door in 2011 en dit gold ook voor de voorziening Groot Onderhoud op posten Huisvesting, Algemene Lasten en Diensten is door scherpe begrotingsdiscipline minder uitgegeven zoals vorig jaar aangekondigd bij de behandeling van de jaarrekening was er de mogelijkheid dat het bestemde bedrag van ,- voor de gedragscode Flora-Wet en Fauna-Wet toch niet benut zou worden (en terug zou vloeien naar de Algemene Reserve), hetgeen ook daadwerkelijk is gebeurd. Risicomanagement/interne beheersing De programma's en het account worden aangestuurd door programmaleiders. Drie keer per jaar rapporteren zij over de voortgang van de werkzaamheden aan de directeur. Wekelijks zijn er bilaterale gesprekken tussen de directie en programmaleiders over ontwikkelingen die van invloed zijn op de prestaties. De administratieve organisatie met daarin begrepen maatregelen van interne beheersing vormt een belangrijk en onmisbaar instrument om een betrouwbare en toereikende informatievoorziening te verkrijgen. Dit is van belang voor elk niveau in de organisatie ter ondersteuning en sturing van het interne beheer en het interne toezicht. De tijdregistratie van externe projecten, van belang voor bijvoorbeeld het verkrijgen van subsidies, is in 2011 goed verlopen. Vooruitblik 2012 Vanwege de lage rente-inkomsten op deposito's is de Waterschapsbank in 2011 uitsluitend benut als bank voor de rekening-courant. De liquide middelen zijn via flexibele spaarvormen ondergebracht bij de ING. Dit beleid zal worden gecontinueerd. De liquiditeitspositie van de Unie is blijvend een punt van aandacht en zal scherp in de gaten gehouden worden teneinde te voorkomen dat korte tijd geld geleend zal moeten worden. Tijdige betaling van de contributie door de waterschappen zal daarbij helpen. l mei 2012 verlaat een grote huurder het pand van de Unie. Een makelaar is reeds enige tijd bezig een nieuwe huurder te vinden. Echter, gezien de leegstand is de verwachting dat dit niet heel spoedig gerealiseerd zal zijn. In de begroting 2012 is daarmee rekening gehouden. In 2011 is bij de begrotingsbesprekingen een afspraak gemaakt over het benutten van het overschot van de Algemene reserve. Den Haag, 9 maart 2012 A.J.Vermuë Algemeen Directeur

6 Hierna een overzicht van de financiële positie per 31 december Dit overzicht richt zich in het bijzonder op de middelen die beschikbaar zijn voor de financiering van het werkkapitaal. De gegevens zijn ontleend aan de balans per 31 december Mutatie 2011 Middelen op lange termijn Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Vastgelegd op lange termijn Vaste activa Netto werkkapitaal Middelen op korte termijn Schulden in verband met financieringsprojecten Schulden aan leveranciers Schulden inzake belastingen, premies sociale verzekeringen en pensioenen Schulden aan personeel Overige schulden en overlopende passiva B Beschikbaar Aangewend voor Voorraden Vorderingen Liquide middelen De afname van de liquide middelen is middels onderstaand kasstroomoverzicht als volgt te analyseren: Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat voor financiële baten en lasten Aanpassingen voor: Afschrijvingen op materiële vaste activa Onttrekking voorzieningen EUR EUR Verandering in werkkapitaal: Vorderingen Voorraden Kortlopende schulden (exclusief financieringsprojecten) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen rente Betaalde rente Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Kasstroom uit financieringsactiviteiten Afname financieringsprojecten Aflossing langlopende schulden Toename/afname geldmiddelen Mutatie geldmiddelen Geldmiddelen per 1 januari Toename/Cafname) geldmiddelen Geldmiddelen per 31 december

7 a o. o E E E E rorar - fli te «Ë r- C r- C r- C w q rc ID io v "O "O "O w C C C g> (U 0) V > > > > QJ CJ CJ :=r qj cu v-f- O CT jjj D '5 '5 *Jö QJ ai QJ TD -DT3 T) c c c e OJ rn -o- ol -< rv mi «i IN tf (N Px H CO CT* I f M H» Lr, N N irt IN v w r*i co rsi rn 4' m i- O OlIS r4 TT O Mn ON N <\ * rï LT, N co *-i cn N OD i/i o t-v n co in fi ^ i-t N U5 ob IO ^CTis 4 3! P c jï C ID fclu W <U c > [0 ij JS I u o; c O l/l Ql _ t; c ai c u o > n «8 a 3.S 1 o c a X <!«r < 'E»«.? cc» QJ QJ > - o: O! oltn

8 (voor resultaatbestemming : ACTTVA A. VASTE ACTIVA I. Materiële vaste activa I. Gebouwen II. Inventaris 12.0S B. VLOTTENDE ACTIVA I. Voorraden II. Vorderingen III. Belastingen IV. Overige vorderingen en overlopende activa IV. Liquide middelen e activa PASSIVA C. EIGEN VERMOGEN I. Bestemmingsreserve II. Verenigingsvermogen III. Exploitatiesaldo D. VOORZIENINGEN I. Pensioenen II. Egalisatievoorziening E. LANGLOPENDE SCHULDEN I. Langlopende geldlening F. KORTLOPENDE SCHULDEN I. Financieringsprojecten II. Crediteuren III. Belastingen, premies sociale verzekeringen en pensioenen IV. soneel V. Overige schulden en overlopende passiva C passiva

9 BflBI A. Baten Werkelijke cijfers 2011 ri,cj,v -r, >011 Werkelijke - cijfers I. Contributies II. Verhuur III. Programma's IV. Overige baten , B. Lasten I. Projectkosten programma's en directie II. soneelskosten III. Huisvestingskosten IV. Algemene kosten V. Kosten diensten VI. Afschrijvingen vaste activa VII. Onvoorzien/Reorganisatie Totale bedrijfslasten Resultaat voor financiële baten en lasten C. Financiële baten en lasten I. Rentebaten II. Rentelasten III. Overige lasten Saldo financiële baten en lasten Exploitatieresultaat Onttrekkingen (Toevoegingen) via verenigingsvermogen

10 [Grondslag voor waardering van de activa en passiva en de Deze jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. ï De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben. Baten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs verminderd met de cumulatieve en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van de noodzakelijk geachte voor het risico van oninbaarheid. De vorderingen hebben een looptijd van maximaal één jaar. Liquide middelen De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. P\ Ö \ / r \ r \ i r i e m innon uiarrlom nq\»fa ^ r^oarrl *Hö Karf Ö C~/ \~* -S4-*-Ï t-t /~i \ / -ï r-* ra /~* k^rj n nnr\i4-t^i/nl!<!l/ rj u^iw vwuitiuiiiiiyun V Ï U I U I - I I yuvvuui ULSI u ut^uc oui IULLII ly vuil UC UCU [ QL)CI UIC I I UUUZ.O rvci IJ K ^.IJll Lt.yt.ii I om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. Schulden Schulden zijn gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Indien er geen sprake is van agio of of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs gelijk aan de nominale waarde van de schuld. Schulden zijn gerangschikt onder de kortlopende schulden als deze binnen 12 maanden na kunnen worden opgeëist en onder-de langlopende schulden als dit niet het geval is. Pensioenen Uitgangspunt is dat de pensioenlast gelijk is aan de verschuldigde pensioenpremie, tenzij sprake is van additionele verplichtingen op balansdatum. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Kasstromen in buitenlandse valuta zijn herleid naar euro's met gebruikmaking van de gewogen gemiddelde omrekeningskoersen voor de betreffende periodes. 10

11 ltöë7tcirttng~op~ffe balans per Ti december 2óil ACTIVA A. VASTE ACTIVA I. Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa kan als volgt worden weergegeven: Boekwaarde Investering Afschrijving Boekwaarde per per Gebouwen en terreinen 2. Inventaris De verwachte economische levensduur voor gebouwen bedraagt 50 jaren. Op grond wordt niet afgeschreven. De verwachte economische levensduur voor hardware en software bedraagt 3 jaren. De verwachte economische levensduur voor de overige inventaris bedraagt 7 jaren. B. VLOTTENDE ACTIVA I. Voorraden Voorraad publicaties Af: Voorziening voor incourantheid II. Vorderinaen Deze post is als volgt te specificeren: Waterschappen Derden Af: Voorziening voor oninbaarheid III. Belastinaen Omzetbelasting IV. Overige vorderinaen en overlopende activa Vooruitbetaalde en nog te ontvangen posten Nog te factureren posten NWB fonds Diversen V. Liouide middelen, Nederlandse Waterschapsbank N.V., betaalrekeningen ING Kas ,

12 PASSIVA C. Eigen vermogen I. Bestemminasreserve Het verloop van de bestemmingsreserve kan als volgt worden weergegeven Stand per Bij Af Stand per C08 Digitale communicatie L1121 Kaderrichtlijn Water P12 Beleid arbeidsvoorwaarden en HRM F19 Financiën algemeen 110 Waterbeleid II. Vereniainasvermoaen Het verloop van het verenigingsvermogen kan als volgt worden weergegeven: Stand per Bij Af Stand per Saldo aanvang boekjaar Resultaat vorig boekjaar , III. ExDloitatiesaldo Saldo D. VOORZIENINGEN Het verloop van de voorzieningen kan als volgt worden weergegeven: Stand per Bij Af Stand per Dotaties Onttrekkingen Pensioenen 2. Egalisatievoorziening Pensioenen betreft een pensioenvoorziening in eigen beheer van één oud-medewerker. Egalisatievoorziening is t.b.v. uitgaven conform het meerjaren-onderhoudsplan van het kantoorpand. E. LANGLOPENDE SCHULDEN I,Langlopende leningen 31 december zijn de volgende langlopende leningen aanwezig: Nederlandse Waterschapsbank N.V Betreft een een langlopende lening met een afgegeven negatieve hypotheekverklaring verstrekt voor een bedrag van EUR met een resterende looptijd van 22 jaar. De rente over deze lening bedraagt 4,28% en is vastgesteld tot en met 1 januari De bedrijfsgebouwen en terreinen dienen als zekerheid voor deze lening.

13 F. KORTLOPENDE SCHULDEN I. Financierinosproiecten Deze post is als volgt te specificeren: Rnancieringsprojecten , Deze post is per ultimo 2011 als volgt te specificeren: Bestede Gefactureerde Saldo kosten termijnen per Veiligheid Nederland in Kaart Kadastraal Recht Bouwbestekken Project duurzaam inkopen Fuwater XBRL-EMU WOZ-compensatie EUWMA Ziektekostenverzekering Arbeidscommunicatie VNG Zuid Afrika Glami Regionale Uitvoeringsdiensten Aanbesteding Arbodienst Implementatie 1KB VROM DGM Klimaataccoord Nationale Ombudsman Nederland van Boven Data beheer bedrijfsvergelijkingen , , H, Crediteuren Deze post is als volgt te specificeren: Derden Waterschappen III. Belastingen, premies sociale verzekeringen en pensioenen Deze post is als volgt te specificeren: Loonbelasting en premies sociale verzekeringen Pensioenpremies IV. soneel Deze post is als volgt te specificeren: Reservering vakantiegeld Reservering vakantiedagen Reservering bijdrage levensloop Te betalen netto lonen , V. Overioe schulden en overlopende passiva Deze post is als volgt te specificeren: Te betalen project- en overige kosten Kortlopende deel hypothecaire lening NWB bank Te betalen hypotheekrente Te betalen advieskosten Te betalen energiekosten Vooruitontvangen huur Onterecht ontvangen bedragen , Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen De verplichtingen uit hoofde van met derden aangegane leaseovereenkomsten van bedrijfsauto's en kopieerapparatuur bedragen in totaal Hiervan vervalt na 1 jaar en het overige binnen 5 jaar.

14 A. Baten Opbrengst "Het Waterschap" Opbrengst overige publicaties III. Proaramma's Diversen IV. Overiqe baten B. Lasten Moderne Overheid Vereniging en Communicatie Innovatie en Internationaal Waterbeleid Account BJZ Directie Bijzondere posten * * De zogenaamde bijzondere posten (vroeger extracomtabele posten) zijn in 2011 in de begroting opgenomen als apart onderdeel. In 2012 zijn de bijzondere posten conform afspraak over de Programma's verdeeld. I. Projectkosten programma's ,991,774 Salariskosten Pensioenlasten Uitzendkrachten Sociale lasten Wervingskosten Overige personeelskosten Opleidingskosten.Reis- en verblijfkosten Terug ontvangen salarissen II. soneelskosten Gemiddeld aantal fte , A -7-ï UW.-T / ,9 Schoonmaak Energie Klein Onderhoud gebouw Belastingen Kantoor Brussel Beveiliging gebouw Overige huisvestingskosten III. Huisvestingskosten

15 t van baten cijfers zo: Begroting -: Kantoorkosten Telefoonkosten Accountants- en advieskosten Documentatie Portokosten / drukwerk Contributies en abonnementen Verzekeringen IV. Algemene kosten Restaurant Receptie Lasten verhuur VI. Kosten diensten Afschrijvingslasten gebouwen Afschrijvingslasten hardware Afschrijvingslasten software Afschrijvingslasten overige inventaris VII. Afschrijvingen vaste activa Onvoorzien/Reorganisatie VIII. Reorganisatiekosten C. Financiële baten en lasten Rente betaalrekeningen Rente fiscus I. Rentebaten Rente hypothecaire lening Financiële lasten II. Rentelasten Mutatie voorziening groot onderhoud Dotatie pensioenvoorziening Dotatie dubieuze debiteuren III. Overige lasten

16 iov.erma gegevens VOORSTEL TOT VERWERKING VAN HET RESULTAAT In het jaar 2011 is een exploitatieresultaat behaald van Wij stellen voor de resultaten aan de navolgende reserves te bestemmen: Exploitatieresultaat Vrijgekomen bestemmingsreserve Waterbeleid Dotatie bestemmingsreserve 2011 C20 Vereniging en Communicate (Waterschapsdag) R05 Innovatie en Internationaal (Waterwegen) Lil Waterbeleid (Waterkwaliteit) Onttrekken aan verenigingsvermogen CONTROLEVERKLARING

17 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Directie en het Bestuur van de Unie van Waterschappen Wij hebben de jaarrekening 2011 van de Unie van Waterschappen te Den Haag gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de staat van baten en lasten over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vereniging is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 "Organisaties zonder winststreven". Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vereniging. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de vereniging gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. UVWCO/1 2X Z1P KPMG Accountants N.V., ingeschreven bij het handelsregister in Nederland onder nummer is een dochtermaatschappij van KPMG Europe LLP en lid van het KPMG-netwerk van zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Cooperative l'kpmg International'], een Zwitserse entiteit.

18 Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van de Unie van Waterschappen per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 "Organisaties zonder winststreven". Den Haag, 9 maart 2012 KPMG ACCOUNTANT UVWCO/I2X Z1P 2