Evaluatie duikbrevetten 2005 na één jaar

Transcriptie

1 Verhandeling 3*Instructeur NELOS Evaluatie duikbrevetten 2005 na één jaar Glenn Tessens 2*Instructeur CMAS-NELOS nr. 785 Churchilllaan 177 B 2900 Schoten Tel.: +32 (0) GSM: +32 (0) Glenn.tessens@telenet.be Mei 2006

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Voorwoord De vernieuwingen Duikbrevetten 2005 een modulair systeem voor veilig duiken Belangrijke wijzigingen Evaluatie Hoe vernieuwingen tot stand komen Tijdstip Integratie Informatiedoorstroming naar de duikscholen Modulair systeem Vernieuwingen in het zwembad Dieptebeperkingen DAN-verzekering Tabel commerciële federaties Duikleidingen Vernieuwingen bij de openwaterproeven Recente aanpassingen door het Duikonderricht: Vademecum Belasting voor de duikschool Rolverdeling 4*D en instructeurs Doorstroming en homologaties Regiogebonden verschillen Besluit Vernieuwingen in het zwembad Invoeren van dieptebeperkingen Duikleidingen Aanpassen openwaterproeven Het Vademecum Modulair systeem Communicatie Bibliografie Infokanalen Verzamelde informatie Websites Bijlagen

3 Voorwoord Wereldwijd doet men verscheidene onderzoeken in verband met de duiksport: zowel op medisch, militair en technisch gebied zodat verbeteringen zich continue opdringen. Hierdoor is onze duiksport de laatste jaren sterk geëvolueerd, waardoor het noodzakelijk is om deze evolutie mee op te volgen. Dit kan men enkel doen door regelmatig veranderingen, aanpassingen of vernieuwingen aan te brengen aan het huidige duikonderricht, want stilstaan is achteruitgaan. Velen onder ons houden niet zo van veranderingen, we houden liever vast aan datgene wat we kennen en weten. Wanneer men veranderingen doorvoert in het duikonderricht, houdt dit automatisch in dat instructeurs en kandidaten zich de nieuwe regels eigen moeten maken en voor velen gaat dit soms te snel. Wanneer men constateert dat bepaalde proeven (stijgen zonder mondstuk en krachtreddingen) vele ongevallen met zich meebrengen, kan men niet anders dan deze aanpassen of zelfs afschaffen. We zouden hier dan kunnen spreken van gevaarlijke proeven die men afschaft of vervangt door nieuwe proeven. Deze nieuwe proeven zijn technischer en meer op de realiteit gericht waardoor dikwijls de complexiteit toeneemt. Foutieve duikplanningen en slecht luchtmanagement hebben ook voor meer ongevallen gezorgd. Waardoor we genoodzaakt zijn om onze kandidaten vertrouwt te maken met degelijke duikplanningen en correct luchtmanagement. Een vroegtijdige integratie van deze materie in de opleiding is zeker noodzakelijk, het moet ook regelmatig onder de aandacht van iedere duiker worden gebracht. De laatste jaren is ook gebleken dat de mensen die kennis maken met de duiksport van een andere generatie zijn; niet zo gepassioneerd, minder gedreven, doen vaak nog vele andere sporten en vooral fysiek zijn ze minder sterk. Dit brengt natuurlijk grote gevolgen met zich mee, één daarvan is dat we de duiksport toegankelijker moeten maken voor iedereen, weliswaar tot een zeker niveau. Naar gelang men evolueert in de duiksport zal er een scheiding komen tussen recreatieve duikers en sportduikers. Of deze scheiding gunstig gekozen is zal de toekomst uitwijzen. Een tweede gevolg is dat men moet trachten om de fysieke conditie van duikers te verbeteren. Dit doen we via een modulair systeem waarbij men telkens de oefeningen en proeven systematisch moeilijker maakt. Hierbij kan de kandidaat goed uitmaken welk niveau haalbaar is voor hem. Sommige mensen zijn beperkt in hun theoretische of praktische capaciteiten waardoor men niet kan stellen dat elk niveau haalbaar is voor iedereen. Een derde is dat men de passie en gedrevenheid van duikers moet proberen aan te scherpen. Dit zou men kunnen doen door de duiker meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid te geven. Dit laatste wordt gedaan door duikleidingen en planningen vroeger te integreren. Natuurlijk zijn er nog andere manieren om de interesse van duikers te verhogen, waaronder: fauna & flora, foto & film, wrakduiken, technisch duiken, reizen,. 3

4 Het vierde gevolg is de voortdurende evolutie van ons duikmaterieel (jackets, ontspanners, computers, duikpakken,...). Het materieel is ergonomisch en technisch vele malen beter dan vroeger en ook de betrouwbaarheid ervan is enorm toegenomen. Hierdoor is het noodzakelijk om het gebruik van ons duikmaterieel meer te integreren in het protocol van de openwaterproeven en de duikleidingen. Dit werd dan ook gedaan in het protocol van de brevetten van De hierboven besproken problemen, onderzoeken en gevolgen hebben de grote veranderingen en vernieuwingen teweeggebracht. Deze grote vernieuwingen in ons duikonderricht hebben toch wel enkele stormen doen opwaaien. Of deze stormen ondertussen geluwd zijn en de leden deze vernieuwingen goed verteerd hebben, zal mijn evaluatie voor een groot deel weergeven. 4

5 1. De vernieuwingen 1.1. Duikbrevetten 2005 een modulair systeem voor veilig duiken Duiken toegankelijker maken voor iedereen: o Recreatieve duikers. o Sportduikers. Veiliger duiken door: o Aangepaste dieptebeperkingen. o Doorgedreven opleiding voor duikleiders. o Aan de moderne duiker aangepaste proeven. o Nieuwe OW-protocollen Belangrijke wijzigingen Duidelijk onderscheid tussen recreatieve duiker en sportduiker. Voor 2*D: o Krijgen een opleiding voor duikleidingen. o Beperkingen voor 2*D-ploeg: Beide duikers moeten minstens 18 jaar zijn. Geen decoduiken. Maximaal 2 duikers per ploeg. Dieptebeperking tot 20 m. Duikleider moet bekend zijn met de duikplaats. Wateren met stroming of beperkte zichtbaarheid moet een instructeur ter plaatse zijn goedkeuring geven. Geen bijzondere duiken Beide duikers moeten elk minstens 3 duikleidingen gedaan hebben. Het niveau 3*D is toegankelijker (op vraag van de duikschoolleiders). Voor 3*D: o Vermindering van het aantal proeven. o Opdrijven van fysiek en recuperatievermogen. Voor 4*D: o Opdrijven van fysiek en recuperatievermogen. o Opleiding over het afnemen van duikleidingen. o Themaduikleidingen. Afschaffen loodreflex Duidelijkere protocollen (motivatie van de proef, normering, gevaren, ). Onderlinge afstemming CMAS- en NELOS-brevetten. Al deze gegevens en wijzigingen kan men tot in detail terugvinden in de presentatie: Duikbrevetten 2005 van het NELOS Duikonderricht. Veranderingen, aanpassingen en vernieuwingen zal ik in de verhandeling met de term vernieuwingen omschrijven. 5

6 2. Evaluatie Wanneer men grote veranderingen en vernieuwingen doorvoert, is het nuttig en noodzakelijk om deze na verloop van tijd te evalueren, om te zien of ze hun doelstelling hebben gehaald. Een goed instrument om doelstellingen op te stellen, op te volgen en te evalueren is het SMART-principe: Specifiek: helder en concreet, geen plaats voor misverstanden. Meetbaar: resultaten moet je kunnen vaststellen (bereikt hebben). Aanvaardbaar: doelstelling is belangrijk, je streeft na, je gelooft erin. Resultaatgericht: realistisch (anders geen inspanning) en toch uitdagend. Tijdsbepalend: tijdsperspectief opleggen, zeker een tijdslimiet Wanneer men volgens dit principe werkt, is het voor beide partijen duidelijk wat bedoeld wordt. Men kan de doelstellingen goed opvolgen en zien of ze gerealiseerd worden binnen de afgesproken termijn. Met andere woorden dit is een goede manier van communiceren, uitvoeren en verwezenlijken. We gebruiken volgende termen: PLAN DO CHECK ADJUST Ik heb deze evaluatie uitgevoerd met behulp van volgende zaken: Prikbord van onderwerp: Duikonderricht. Rondsturen van een vragenlijst via aan verschillende clubs: o Ducs, Brabo, Arronax, AJD, Albatros, Poseidon, Aquanauten, Duikteam Hemiksem en The SeaMasters. Debat bij duikclubs uit de verschillende regio s: o Antwerpen: Amphora, Moby Dick, De Otters en The SeaMasters. o Brabant: VVDC. o Limburg: Samantha en Cowol. o Oost-Vlaanderen: Flipper, Gentse Dolfijnen en Manta. o West-Vlaanderen: Nereus en Nereiden. De vragenlijst is een leidraad en moet dan ook niet gezien worden als een enquête. Hij heeft geen wetenschappelijke waarde. Maar geeft wel een goed beeld hoe de veranderingen onthaald zijn bij onze leden en wat er leeft binnen de clubs. De vragenlijst behandelde volgende punten: Tijdstip van de veranderingen en de integratie. Doorstroming van informatie naar de duikscholen en de leden. Veranderingen in het zwembad. Dieptebeperkingen. Duikleidingen en openwaterproeven. Vademecum en de infomap. Belasting voor de club en het kader, alsook de rolverdeling. Doorstroming tussen de verschillende brevetten, vooral 2*D en 3*D. 6

7 De informatiestroom die uit deze vragenlijsten, rondvragen en debatten naar voor komt, vormt een duidelijk beeld over wat goed en niet goed is. Ook geeft het weer waar verbetering of uitbreiding mogelijk en zelfs noodzakelijk is. Deze informatie is zeer bruikbaar voor het Duikonderricht om eventueel bij te sturen waar nodig. Tevens geeft ze ook de verschillen tussen de regio s weer (zie regiogebonden verschillen). 3. Hoe vernieuwingen tot stand komen Vernieuwingen komen tot stand door ze op een bepaald tijdstip aan te kondigen via de gekende kanalen: NELOS-info, website, Hippocampus en het vademecum. Vervolgens worden ze geïntegreerd in de duikscholen. Hieronder worden de termen beschreven en hoe dit in de praktijk wordt toegepast Tijdstip Een tijdstip kiezen om veranderingen, aanpassingen of vernieuwingen door te voeren is een relatief begrip en zal nooit goed zijn voor iedereen. Dit blijkt uit volgende uitspraken van de verschillende regio s: Rampzalig voor examens die plaatsvinden in de winterperiode. Tijdstip tussen kenbaar maken en veranderen kan veel beter. December is een slecht tijdstip voor grote vernieuwingen indien de overgangsmaatregelen tijdens de winterperiode lopen. Veranderingen stapsgewijs doorvoeren, mits overleg en communicatie. Niet elk jaar grote veranderingen, dit is niet te volgen. Omdat dit door iedereen anders wordt ingevuld, moeten er afspraken rond gemaakt worden. Zodat iedereen weet wanneer en waarom een bepaald tijdstip wordt gekozen. Volgende afspraken zijn van toepassing: December en juni zijn de twee data van vernieuwingen en implementatie. Vanaf deze tijdstippen en met de verschijning in Hippocampus zijn vernieuwingen van kracht. Er wordt zelfs geopperd om maar eenmaal per jaar te veranderen, namelijk in december. Dit is de winterperiode en deze is ideaal en rustiger om te vernieuwen. Bijkomend voordeel is dat het vademecum een gans jaar ongewijzigd zou blijven. Slechts eenmaal per jaar vernieuwen zou natuurlijk een grotere inertie met zich meebrengen, waardoor we steeds een beetje achter de feiten aanlopen. Daarom is het noodzakelijk om tweemaal per jaar vernieuwingen door te voeren. Waarbij in december de grote vernieuwingen gebeuren via de zogenaamde implementatiegolf. In juni gebeuren de kleinere vernieuwingen. Kleine vernieuwingen worden vlot aanvaard. Grote vernieuwingen veroorzaken makkelijker weerstand. Bij het punt integratie zal duidelijk worden waarom grote vernieuwingen soms problemen met zich meebrengen. 7

8 3.2. Integratie Integreren van vernieuwingen is een proces dat niet van vandaag op morgen loopt, maar dat de nodige tijd vergt. Uit gesprekken met instructeurs is gebleken dat een periode van 3 jaar noodzakelijk zal zijn om deze vernieuwingen te integreren. Persoonlijk vind ik 3 jaar veel te lang, daarom moet deze periode ingekort kunnen worden mits de juiste aanpak. Deze is vooral gestoeld op: Goede communicatie en duidelijke doelstellingen. Feedback en wisselwerking tussen Duikonderricht, regio s en duikscholen. Het tijdstip tussen kenbaar maken en het eigenlijke uitvoeren. De betrokkenheid van alle partijen. Hier volgen enkele uitspraken vanuit de verschillende regio s: Regionale vergaderingen worden niet overal of veel te weinig gebruikt om informatie uit te wisselen tussen Duikonderricht en duikscholen. NELOS-info komt steeds te laat bij vernieuwingen. Er wordt veel te weinig rekening gehouden met the field. Paniekvoetbal naar aanleiding van de ongevallen, doktersproblematiek en Europese richtlijnen, alles snel veranderen zonder tijd voor communicatie. Voor een sport op vrijwillige basis en voor het plezier verandert NELOS veel te veel en veel te snel, dit is niet op te volgen voor oudere instructeurs. Veel te complexe en onrealistische overgangsmaatregelen, die nadien nog wat aangepast zijn vanwege onduidelijkheden. Vernieuwingen worden dictatoriaal opgedrongen zonder feedback. Grote vernieuwingen moet men tijdig kenbaar maken zodat kandidaten niet eerst heel de reglementering of protocollering volgens de oude methode aanleren en vervolgens enkele dagen of weken voor hun examen iets compleet anders dit stuit op onbegrip ook discussie onderling bij instructeurs op examens zorgt voor verwarring. Gelieve enkel jaren eens geen veranderingen meer te doen zodat de mensen terug kunnen bijbenen. De vele veranderingen zijn voor sommige instructeurs de druppel om af te haken. The counter op de website vond men belachelijk en provocerend. Het management van grote bedrijven werkt volgens een cultuur van open communicatie en transparantie. Tevens wordt er gretig gebruik gemaakt van computer, , nieuwsbrieven, websites en gsm. Met andere woorden de moderne communicatiemiddelen. Ik denk dat we ook naar zulke manier van werken moeten streven. We evolueren steeds meer naar een grote en professionele organisatie, dus mogen en moeten we dat uitstralen naar onze leden. Ik verwacht veel meer begrip en appreciatie van de leden indien we deze weg gaan bewandelen en dit komt de integratie zeker ten goede. 8

9 De huidige tendens verwacht ook dat men doelstellingen opstelt en deze uiteenzet naar de leden en verduidelijkt waar nodig. Dit zorgt ervoor dat leden: Weten welke weg men wil of zal gaan bewandelen. Zich betrokken voelen bij de vernieuwingen, omdat er communicatie is en de mogelijkheid om feedback te geven. Weten waarom dergelijke vernieuwingen er zijn en hoe ze tot stand gekomen zijn. Wanneer mensen zich erbij betrokken voelen, door ruimschoots op voorhand informatie te krijgen, een goede uiteenzetting te krijgen en de mogelijkheid om feedback te geven. Dan zal de integratie veel makkelijker verlopen en beter aanvaard worden. In mijn besluitvorming zal ik nog terugkomen op deze materie en verduidelijken waar mijn inziens nog verbetering mogelijk is Informatiedoorstroming naar de duikscholen De informatiedoorstroming naar de duikscholen is onvoldoende en dit blijkt uit volgende informatie uit de regio s: Via de regio waren we op de hoogte van vernieuwingen, maar niks concreet. Ronde tafelgesprekken zijn ontoereikend qua info en te laat gehouden. Sommige duikscholen met een 3*I hadden een wezenlijk voordeel. Toch was dit niet overal zo, omdat de 3*I niks mochten vertellen. Duikschoolleiders werden veel te laat op de hoogte gebracht en moesten hun club nog inlichten nadat de vernieuwingen al in voege waren. Dit brengt de nodige frustraties mee en het duurt lang vooraleer men alle instructeurs en 4*D ingelicht heeft. Men moest naar een presentatie komen luisteren, maar was onvoldoende of zelfs niet voorbereid waardoor relevante feedback wordt geminimaliseerd. Vooral via zelfstudie in het vademecum of de website, trek uw plan ermee!! De aanpassingen op de stuntelige overgangsmaatregelen, via Hippocampus, was voor sommige de druppel die de emmer deed overlopen. Dat de informatiedoorstroming ontoereikend is, ondervind ik als duikschoolleider ook regelmatig. Soms ben ik gewoon te laat op de hoogte van vernieuwingen en dit werkt frustrerend. Ook hier beschikken we over tal van kanalen om duikschoolleiders en duikscholen vroeger in te lichten of zelfs goed te wapenen. Dit zou de vernieuwingen acceptabeler maken en het geheel vlotter laten verlopen. We komen dikwijls op hetzelfde punt COMMUNICATIE. Denk maar aan: NELOS-info, website en presentatie voorkennis, men is beter geïnformeerd als de eigenlijke vergadering of uiteenzetting plaatsvindt. Ronde tafelgesprekken voorkennis aan de duikschoolleiders en feedback aan het Duikonderricht. Regionale vergaderingen uiteenzetting over de vernieuwingen aan de instructeurs en mits goede wisselwerking bekomt het Duikonderricht feedback. 9

10 Academische zitting verduidelijking, uiteenzetting en zelfs voorkennis, de informatie die we van de sectie technisch duiken hebben gekregen op de Academische zitting 2006 was al een stap in de goede richting. 4. Modulair systeem In het modulair systeem worden de brevetten iets anders opgebouwd waardoor de moeilijkheidsgraad gradueel verhoogt en niet meer plots een sprong maakt. Hierdoor wordt elk brevet toegankelijker en wordt het voor elke kandidaat een haalbare kaart om het brevet van 3*D te behalen. Volgende grafieken (bron: NELOS) tonen dit aan. % Duikloopbaan 2004 Algemeen Duikleider Duikleider Moeilijkheid Aantal kandidaten Elementair Duikleider 1*D 2*D 3*D 4*D Tijd % Duikloopbaan 2005 (Modulair systeem) Algemeen Duikleider Duikleider Moeilijkheid Aantal kandidaten Elementair Duikleider 1*D 2*D 3*D 4*D Tijd 10

11 In de praktijk zien we dat de bottleneck toch nog blijft bestaan tussen 2*D en 3*D, waardoor de groep 2*D zeer groot wordt. Voor sommige clubs geeft dit al problemen in het zwembad en tijdens de doorstroming naar kader. Het grote probleem zit hem in de module theorie. Het zwembad, de openwaterproeven en duikleidingen zijn aangepast, maar de module theorie is hetzelfde gebleven voor alle brevetten waardoor voor een heleboel kandidaten het probleem blijft bestaan. Vele kandidaten beginnen aan het brevet maar slechts enkelen houden vol en velen haken af, of doen er meerdere jaren over. Sommigen proberen ook sneller door te stromen om terug dieper te duiken, maar moeten constateren dat ze er fysiek nog niet klaar voor zijn. Voor anderen is de hoeveelheid leerstof nog steeds een struikelblok. Dit is ook niet verwonderlijk want de theorie van 3*D is eigenlijk de moeilijkste. Indien men doorstroomt naar 4*D en 1*I, dan heeft men meestal te maken met goed gemotiveerde en ervaren kandidaten met voldoende maturiteit, waardoor dit struikelblok min of meer verdwijnt. Modulair systeem modules afbakenen per brevet, ook voor theorie. Dit is beperkt mogelijk voor de vakken: fysica, geneeskunde en tabellen. Voor de vakken: materiaal, administratie en praktisch duiken kan men perfect de leerstof in modules opsplitsen per brevet. Vanaf 4*D is het nodig om terug alles te herhalen en dan dieper op de materie in te gaan. 5. Vernieuwingen in het zwembad 1*D geen tijdslimiet 2*D geen tijdslimiet 3*D tijdslimiet: 45 4*D tijdslimiet: m zwemmen 200 m zwemmen 1 min recuperatie 100 m zwemmen tussen de proeven met ABC 10 m in apnea 20 m in apnea 25 m in apnea 40 m in apnea 20 sec stilstaande apnea 30 sec stilstaande apnea 45 sec stilstaande apnea 60 sec stilstaande apnea 1 x masker ledigen 1 x masker ledigen 2 x masker ledigen 3 x masker ledigen Ster met 4 duikers Ster met 6 duikers Fles monteren en demonteren 20 m in apnea met fles 25 m in apnea met fles 50 m onder water zwemmen op 30 m twee op één fles 60 m twee op één fles 60 m drie op één fles ontspanner Gecombineerde Gecombineerde Gecombineerde Uitrusting aan en proef Equiperen en rechtopstaand dalen Proef met reddingsvest + 2 de ontspanner proef 4 x 10 m tussen 2 flessen Nieuwe proef met reddingsvest proef 4 x 20 m tussen 2 flessen uit doen 4 x 25 m tussen 2 flessen 11

12 Doorgaans worden de vernieuwingen in het zwembad als positief beschouwd. Hierboven kan je deze aanschouwen in de tabel zwembadproeven. Vernieuwingen zijn in het rood aangebracht. Enkele vaststellingen vanuit de verschillende regio s: Protocol is goed en duidelijk omschreven, maar neemt veel tijd in beslag. Afschaffen van de loodreflex is zeer positief. Meer gebruik van jackets en wisselademhaling zijn een goede zaak nochtans brengt dit extra kosten mee voor de club. Te pedagogisch en nog te weinig fysiek jaarlijkse daling van het niveau. Tijdslimiet zorgt voor discussie: o Positief: 60% van de ondervraagde mits de nodige logistieke steun is dit een meerwaarde voor de fysiek conditie, kennis van het protocol en discipline van de kandidaat. o Negatief: 40% van de ondervraagde te krap en te streng, zorgt voor discussie onder de instructeurs, schiet het doel voorbij: een 4*D moet zijn plan kunnen trekken, geen uniformiteit, met grote groepen (meer dan 6 kandidaten) en bij onvoldoende logistieke steun geeft het problemen. Oefeningen voor een examen zouden sec moeten zijn zonder te veel franjes, dit is voor sommige oefeningen niet het geval. Deze oefeningen werken tijdvertragend en belemmerend voor een examen: o 2*D proef met trimvest en 2 de ontspanner (vastzwemmen). o gecombineerde oefeningen 2*D en 3*D. Het protocol is ruimschoots voldoende beschreven, maar doordat het zo nauwgezet beschreven is moet men het goed analyseren en opvolgen. Kandidaten lezen dit ook grondig na (voor hun brevet) waardoor ze goed op de hoogte zijn. Vroeger kon men het protocol van alle brevetten memoriseren, maar dit is nu bijna onmogelijk geworden. De fysieke kwaliteit van onze leden gaat inderdaad omlaag maar ik denk dat we daar allemaal mee schuld aan hebben. Doordat leden sportzappen en niet wekelijks op de training aanwezig zijn, moet men telkens opnieuw beginnen en dit komt de progressie van het trainingsschema niet ten goede. Misschien moeten we ons trainingsschema toch redelijk strak houden en iets meer inspanning van onze leden vragen. Wij doen dit bij ons in de club sinds vorig jaar en ik merk een positief verloop op. De gecombineerde oefeningen maar vooral de nieuwe proef voor 2*D (vastzwemmen) zijn erg omslachtig en nemen veel tijd in beslag. Ik vind deze oefeningen ook minder geschikt om op een examen te geven. Nochtans bieden deze oefeningen wel een meerwaarde voor de duiker. Maar ze zouden beter onder permanente evaluatie uitgevoerd worden, naar analogie van het brevet 1*D. Bij de tijdslimiet sluit ik me volledig aan, ik vind dit positief en een meerwaarde voor de brevetten 3*D en 4*D. Het verbetert de fysieke conditie van de kandidaat, maar ook voor de kennis van het protocol en het engagement van de kandidaat. 12

13 6. Dieptebeperkingen De dieptebeperkingen worden als een zeer positieve evolutie gezien, vooral voor beginnende duikers. Naarmate men meer ervaring en bagage bekomt en brevetten met succes behaald krijgt men meer bevoegdheid en kan men dieper duiken. Zie tabel: Diepte Brevet Verklaring 15 m 1*D Eerste 5 duiken zijn beperkt tot 15 m 20 m 1*D Vanaf de 6 de duik blijft de 1*D tot 20 m beperkt 20 m 2*D Duikploeg met enkel 2*D is tot 20 m beperkt 30 m 2*D 2*D blijft beperkt tot 30 m 40 m 3*D 3*D blijft beperkt tot 40 m 57 m 3*D 3*D gehomologeerd voor 2006 > 40 m Vanaf 4*D Beperking tot 90 m, afgeraden dieper dan 57 m Als we een mentaliteitswijziging willen invoeren, die diep duiken moet afremmen of tegengaan, dan moeten we ons hier sterk op focussen. Het ligt in de tijdsgeest, een andere generatie van duikers en de beperkingen (30 à 40 m) die in het buitenland (tropisch en subtropisch water) worden opgelegd. Toch is er geen rekening gehouden met de mensen die al jaren duiken en alle kwalificaties uit het verleden netjes behaald hebben. Zij werden teruggefloten en dit zorgde voor de nodige commoties zoals kan blijken uit de opmerkingen van de verschillende regio s: 2*D en 3*D worden teruggefloten zonder enige vorm van respect, schending van het vertrouwen. Was onze opleiding vroeger dan toch niet goed? Instructeurs, 4*D en 3*D (type: 57 m) vinden dit een goede maatregel omdat ze er zelf weinig of geen last van ondervinden en beginnende duikers weten niet beter. De verandering van kwalificatie naar beperking heeft een negatieve bijklank, kwalificatie klonk positiever. 2*D en 3*D duiken gewoon verder als voorheen en houden geen rekening met de dieptebeperking. Sommige duiken zijn niet meer mogelijk voor 2*D en 3*D (type: 40 m), denk maar aan de wrakken in Egypte, Middellandse Zee en de Noordzee. Dit maakt de organisatie van clubduiken of reizen er niet gemakkelijker op. Mensen die in 2004 nog meegingen worden nu plots geweigerd. Andere nemen een DAN-verzekering, soms gepaard met een specialty van een andere federatie, om deze beperking te omzeilen en terug dieper te duiken. Uit bovenstaande opmerkingen heb ik kunnen afleiden dat er in de praktijk veel overtredingen van het NELOS-Duikonderricht gebeuren. Dit is natuurlijk ontoelaatbaar, maar soms te begrijpen. Persoonlijk vind ik het ook jammer dat geen rekening is gehouden met de vroeger behaalde dieptekwalificaties. Dan zouden de dieptebeperkingen veel beter aanvaard zijn. Deze mensen waren immers opgeleid volgens het oude systeem, met krachtreddingen (voor 3*D) en dieptekwalificaties. Maar wanneer we vaststellen dat bepaalde brevetten en specifieker, bepaalde ploegindelingen voor meer ongevallen zorgen, kan ik me verzoenen met de huidige regel. Sterker nog, hem verdedigen!!! 13

14 Toch mag het Duikonderricht niet stellen dat deze mensen maar moeten doorgroeien om terug dieper te duiken, dit is trouwens een verkeerde motivatie om door te groeien. Ik heb kunnen vaststellen dat 2*D dit soms op zeer creatieve wijze oplossen, om terug dieper te duiken. Op de dieptebeperkingen kom ik nog terug in mijn besluitvorming. Bij navraag in deze commerciële federaties (zie tabel) en bij DAN blijkt dit allemaal perfect in orde zonder gevaar voor de desbetreffende duiker, hiermee bedoel ik dan vooral verzekeringstechnisch. Volgende paragrafen maken dit duidelijker DAN-verzekering Wanneer men als 2*D of 3*D, respectievelijke maximum diepte 30 en 40 m, een DAN-verzekering (Basic Membership) neemt, dan kan men rustig dieper duiken zonder de regels van de federatie (dieptebeperking, ploegindeling, reglement successief duiken, ) te volgen. Het is echter wel wenselijk om de locale reglementering te volgen, anders zouden er discussies kunnen optreden. Er zijn natuurlijk wel uitzonderingen maar deze hebben niet direct met de dieptebeperking te maken Tabel commerciële federaties Onze leden kunnen bij verschillende commerciële organisaties terecht om een specialty te behalen, en zo kunnen ze terug dieper duiken. Al deze brevetten zijn toegankelijk voor een NELOS 2*D. Hij kan deze brevetten, mits betaling, volgen en behalen. Nadien kan hij rustig dieper duiken zonder zich zorgen te maken over de regels van het Duikonderricht, vooral in combinatie met een DAN-verzekering. Op de Academische zitting werd door de Sectie Technisch Duiken aangehaald dat iedereen kan inschalen. Natuurlijk kunnen ze dan geen gebruik meer maken van de voordelen van het commercieel brevet. Naam van federatie Brevet Diepte PADI Deep Diver 40 m IANTD EANx Diver (nitrox) Deep Diver (lucht) Advanced EANx 39 m 39 m 42 m NAUI Deep Diver 40 m ANDI TDI EANx Complete Safe Air Technical Safe Air Extended Range Advanced Nitrox Extended Range 46 m 40 m 50 m 50 m 40 m 50 m Maar vele van onze leden willen helemaal niet inschalen, het gaat hen vooral om te duiken als voorheen en terug te doen wat ze graag doen. Daarom behalen ze deze specialty om dieper te kunnen duiken. Dit dieper duiken wordt vooral tijdens clubreizen en wrakduiken gedaan. Het is een vrij eenvoudige oplossing, die vooral niet teveel tijd en inspanning vergt. 14

15 Natuurlijk moeten we deze manier van werken afkeuren en zouden we als federatie een gepaste oplossing moeten bieden. Ik bespreek dit verder in mijn besluit. 7. Duikleidingen Met duikleidingen kan men makkelijk het niveau van een kandidaat inschatten, dus door deze vroeger te integreren in de opleiding is het een goede parameter om de kwaliteit, ervaring en zelfstandigheid van een duiker aan te tonen. Stelselmatig kan men de moeilijkheidsgraad verhogen, noodzakelijk voor het behalen van een volgend brevet. Deze gaat van elementaire duikleider (2*D) over duikleider (3*D) naar algemeen duikleider (4*D). Hoe hoger men gaat in brevet, hoe meer men zal streven naar de perfectie. Brevet Controle Duikleiding 1*I (4*D) BL1: Elementaire duikleiding 2*D 1*I (4*D) BL2: Elementaire duikleiding 1*I BL3: Elementaire duikleiding 1*I (4*D) CL1: Duikleiding 3*D 1*I (4*D) CL2: Duikleiding 1*I CL3: Duikleiding OSB + kompas 1*I CL4: Duikleiding in Oosterschelde + OSB + kompas 2*I (1*I) DL1: Duik met beginneling 4*D 2*I (1*I) DL2: Duik met interpretatie van duiktekens 2*I DL3: Duikleiding vanaf een boot 2*I DL4: Proefafname duikleiding Deze duikleidingen in ons opleidingssysteem worden zeer positief onthaald en als een vervollediging beschouwd. Enkele vaststellingen uit de verschillende regio s: Zeer positieve en noodzakelijke vernieuwing, dit ontbrak in onze opleiding. De duikleidingen sneller integreren in het opleidingstraject van de NELOS-duiker is een zeer goede zaak omwille van volgende items: o Sneller zelfstandig duiken en meer verantwoordelijkheidszin. o Meer ervaring met duikplanning en luchtmanagement, wat de veiligheid enorm ten goede komt. o Beter inzicht in de mogelijke gevaren van een duikleiding. o Graduele verhoging van de moeilijkheidsgraad. o Betere spreiding over de verschillende brevetten waardoor de belasting van de kandidaat gelijkmatiger verloopt. o Thema s zijn goed en in functie van het niveau van de kandidaat. o Beter en zelfstandiger kunnen communiceren onder water. De thema s bij 3*D en 4*D zijn zeer goed en geven de instructeur een leidraad (instrument) om de competenties van de kandidaat in te schatten, tevens brengen ze uniformiteit. 15

16 Ik kan me volledig aansluiten bij deze uitspraken, maar toch vind ik het jammer dat sommige instructeurs en 4*D het belang van deze duikleidingen onderschatten, waardoor er soms onvoldoende aandacht aan wordt besteed. Deze duikleidingen zijn één van de steunpilaren van onze praktische opleiding. Het is dan ook absoluut noodzakelijk om hier voldoende aandacht aan te schenken en de kandidaat zeer goed te begeleiden. Dit wil zeggen: Bespreken van de regels, gevaren en criteria s om te slagen. Briefing van de kandidaat. Duikleiding examineren in functie van het niveau. De-briefing van de kandidaat. Degelijke de-briefing van de instructeur met de nodige feedback naar de kandidaat, ook weer rekeninghoudend met het niveau. 8. Vernieuwingen bij de openwaterproeven Omwille van de vele ongevallen die sommige proeven met zich meebrachten, was het noodzakelijk om hier grote vernieuwingen door te voeren. Volgens de artsen van de Medische Commissie is de pulmonale conditie (fysiek, longinhoud en recuperatievermogen) niet meer hetzelfde als vroeger, waardoor er makkelijker longoverdruk kan optreden. Dit advies heeft het Duikonderricht ter harte genomen en heeft mee aan de basis van de vernieuwingen gelegen. Deze vernieuwingen zijn natuurlijk niet van vandaag op morgen tot stand gekomen, maar door bepaalde omstandigheden (doktersproblematiek en media) zijn de vernieuwingen versneld doorgevoerd. Vandaar dat dit soms als zeer drastisch werd ervaren en minder goed geaccepteerd werd. Gelukkig is dit een fenomeen dat zal verdwijnen naarmate de nieuwe protocollen ingeburgerd zijn en leden de logica achter de proeven begrijpen. Hopelijk betekent dit ook een vermindering van het aantal ongevallen. Want dit is toch een doelstelling die we graag willen realiseren. Nieuwe leden stellen zich geen vragen over het nieuwe protocol, zij aanvaarden dit. In 2003 heeft men reeds de stijgproeven zonder mondstuk afgeschaft omwille van het gevaar dat deze proeven met zich meebrachten. Sommige instructeurs en duikers vonden dit jammer omwille van het psychologisch aspect van deze proef. Hiermee bedoelen ze: De proef geeft een psychologische meerwaarde en een veiligheidsgevoel aan de duiker. In nood weet je, dat je de opstijging zonder lucht kunt maken. Na een boeiend en levendig gesprek met deze instructeurs zag men in dat dit veiligheidsgevoel, een vals gevoel is. Als je echt zonder lucht valt, is dit onaangekondigd en niet zoals bij de proef waar je rustig je longen kan voltrekken en dan met de proef begint. In deze verklaring konden de meerderheid zich vinden. 16

17 Brevet Controle Proef 1*I (4*D) B1 500 m palmen 1*I B2 Opstijgen van zone (13-15 m) tot 0 m aan 10 m/min 2*D B3 Redding van zone (8-10 m) tot 0 m 50 m slepen 1*I CPR O 2 1*I B4 zone (13-15 m): enkele statische wisselademhalingen + stijgen op 2 de ontspanner naar oppervlakte 1*I (4*D) C m palmen 1*I C2 Opstijgen van zone (25-30 m) + OSB 3*D 1*I C3 Redding van zone (8-10 m) tot 0 m 100 m slepen CPR O 2 1*I C4 zone (25-30 m): enkele statische wisselademhalingen + stijgen op 2 de ontspanner naar oppervlakte 1*I C5 Redding van zone (25-30 m) tot 10 m 2*I (1*I) D m palmen 2*I D2 Opstijgen van zone (35-40 m) + OSB 4*D 2*I D3 Redding van zone (13-15 m) tot 0 m 150 m slepen CPR O 2 2*I D4 zone (35-40 m): enkele statische wisselademhalingen + stijgen op 2 de ontspanner naar oppervlakte 2*I D5 Redding van zone (35-40 m) tot 15 m 2*I D6 Krachtredding van zone (35-40 m) tot 15 m Vaststellingen bij de proeven B1, C1 en D1 (tijdslimieten bij palmproeven): Sommige vinden de tijdslimieten krap, maar zien er wel het nut van in. Vele instructeurs weten niet dat er een tijdslimiet op deze proeven staat. Proeven worden niet uniform uitgevoerd, afstand en tijdslimiet worden niet strikt genomen. De tijdslimiet is niet nieuw en is niet gewijzigd tijdens de vernieuwingen, toch zijn verschillende instructeurs hier niet van op de hoogte. Eens te meer een bewijs dat het vademecum onvoldoende wordt gebruikt en het protocol onvoldoende gekend is. Vaststellingen uit verschillende regio s: Positief: Zeer goede evolutie, goed protocol, realistische proeven en minder gevaarlijk. Heel goed in functie van materiaal, mentaliteitswijziging en veiligheidsgevoel. Proeven B2, C2 en D2 (gecontroleerd stijgen + OSB) worden zeer positief onthaald, daar veel duikers hier onvoldoende ervaring mee hebben. B3, C3 en D3 (redding, slepen en CPR) is een zeer goede en realistische proef, maar fysiek heel zwaar en tijdrovend. Het invoeren van dieptezones is zeer goed, geen 10%-afwijking meer. Afschaffen van de vrijduik vindt men meestal goed, daar het geen meerwaarde heeft voor onze duikopleiding. 17

18 C5 en D5 (redding op jacket), zeer nuttige proef, technisch en meer op de realiteit gestoeld. Geen gaten meer in de nummering van de proeven (logische volgorde). Negatief: Krachtredding enkel bij 4*D. Er is een te grote overgang van 3*D naar 4*D. Inboeten aan fysiek, geen krachtredding, men verwacht problemen met de reddingen bij 3*D. Voor de brevetten 2*D en 3*D zijn de proeven te makkelijk. NELOS verandert teveel en te snel, zodat velen niet meer kunnen volgen. De scheiding tussen recreatieve en sportduiker is ongelukkig gekozen, beter tussen 2*D en 3*D. Protocol wisselademhaling (relevantie niet voldoende), kandidaten weten niet welke ontspanner op welke kraan is gemonteerd. Proeven en duikleidingen die gebruik van OSB vergen kunnen gevaarlijk zijn bij uitvoering in de Oosterschelde (vaarwater). Zoals je hierboven kan vaststellen, worden de wijzigingen algemeen positief onthaald. Toch zijn er negatieve punten die dikwijls te wijten zijn aan; onvoldoende communicatie, betrokkenheid en feedback van onze instructeurs. Soms speelt persoonlijke voorkeur mee, daar kan men dan over discussiëren, maar zonder argumentatie is dit zinloos. Natuurlijk zal de toekomst uitmaken waar men best de scheiding tussen recreatieve en sportduiker had kunnen maken, maar daar zal ik in mijn besluitvorming op terugkomen. Ook het inboeten aan fysiek en kwaliteit van de kandidaat, het toegankelijker maken van de brevetten, als het ontbreken van een krachtredding bij 3*D, zal ik verder in de besluitvorming behandelen, want over deze krachtredding bestaan tegenstrijdige meningen. De relevantie van het protocol van de proeven B4, C4 en D4, is zeer hoog. In geval van een noodsituatie je mededuiker van lucht kunnen voorzien en veilig de opstijging uitvoeren. Dat kandidaten niet weten welke ontspanner op welke kraan staat heeft rechtstreeks niets met deze proef te maken, dit moet eerder aangeleerd worden aan de kandidaten bij het configureren van hun duikmateriaal. Het gebruik van de OSB in de Oosterschelde kan inderdaad gevaarlijk zijn, maar dit gevaar moet ingeschat worden door de instructeur die de proef afneemt. Dit gevaar is afhankelijk van de keuze van de duikplaats, het tijdstip en het getij. Sommige duikplaatsen komen extreem dicht bij de vaargeul en andere hebben dan weer veel stroming op een bepaald tijdstip of getij. 8.1 Recente aanpassingen door het Duikonderricht: Gebruik van 2 de en gescheiden luchtbron: o Zie veiligheidsreglement punt Verplichte bijkomende uitrustingstukken voor de duikleider: In onze wateren moet de tweede luchtbron volledig afzonderlijk zijn, d.w.z. een tweede kraan met afzonderlijke ontspanner of een afzonderlijke tweede fles met ontspanner. In wateren met een tropisch of mediterraan karakter, en wanneer de ter beschikking gestelde flessen niet van een dubbele kraan voorzien zijn, volstaat een tweede luchtbron voorzien van een volwaardige tweede trap ( octopus ). 18

19 B4, C4 en D4 moet voor alle deze proeven hetzelfde protocol zijn: o Zie Openwaterproeven punt Beschrijving: Er gebeurt nu bij alle drie de proeven een wisselademhaling (driemaal) om dan over te schakelen op de 2 de ontspanner en aan de opstijging te beginnen, terwijl dit voorheen bij B4 niet het geval was. Deze aanpassingen zijn er gekomen naar aanleiding van opmerkingen en feedback van onze instructeurs en leden. Dit moeten we dan ook duidelijk kenbaar maken zodat de leden het gevoel krijgen dat er wel degelijk rekening wordt gehouden met hun mening. 9. Vademecum Het vademecum wordt beschouwd als een heel nuttig, bruikbaar en noodzakelijk instrument. De informatie is zeer goed en voldoende omschreven. Toch zijn hier ook nog enkele opmerkingen zoals blijkt uit het volgende: Proeven afnemen is tegenwoordig een administratieve aangelegenheid geworden, die zeer veel tijd in beslag neemt. Structuur is veranderd, lay-out werd grondig gewijzigd: o Moeilijk om snel iets op te zoeken. o Test uitgevoerd met enkele mensen om snel iets op te zoeken, dit duurt meestal erg lang. o Niet meer per brevet onderverdeeld. o Onlogische samenstelling. Kandidaten lezen het vademecum soms zeer grondig voor ze aan hun proeven beginnen. Hierdoor weet de kandidaat soms beter hoe een proef in elkaar zit en moet uitgevoerd worden dan de instructeur. Dit is een onprettig gevoel voor de instructeur en geeft een amateuristische indruk naar de kandidaat toe. Vroeger kenden instructeurs de proeven uit het hoofd omdat er niet zoveel protocol, normering en gevaren stonden beschreven. Toch nog ruimte voor twijfel bij sommige omschrijvingen. Ik vind het vademecum een zeer nuttig en noodzakelijk instrument, dat alle informatie bevat die ik nodig heb aan de waterkant. Het protocol staat er ruimschoots voldoende in beschreven. Doordat het zo goed omschreven is, moet men wel voldoende tijd uittrekken om een proef af te nemen en het protocol met de kandidaat te overlopen. Anderzijds houdt dit ook in dat er veel administratie bij het afnemen van een proef gekomen is. Een klein minpuntje is de gebruiksvriendelijkheid, deze is voor verbetering vatbaar. Dit zal ik aantonen in mijn besluitvorming. Het onderverdelen per brevet lijkt makkelijker, maar bij vernieuwingen is dit een situatie waarbij er al gauw fouten ontstaan in de tekst van het vademecum. Het is een permanente opdracht voor het brevettencomité, om de omschrijvingen in het vademecum duidelijk en up to date te houden. 19

20 10. Belasting voor de duikschool De belasting die duikscholen (instructeurs en 4*D) ondervinden is afhankelijk van volgende factoren: Hoeveelheid kandidaten >< hoeveelheid actief kader. Benodigde duiken voor het behalen van een brevet. Aantal proeven, duikleidingen en mislukkingen. Theoretische lessen. Praktische lessen in het zwembad. Activiteiten aangaande de duiksport (vergaderingen, examens, ). Tijdsduur van een activiteit. Of de belasting van de duikscholen is toegenomen ten gevolge van de vernieuwingen zal duidelijk worden uit de informatie van de verschillende regio: 4*D hebben beperkte bevoegdheden, dus meer belasting voor de instructeur. Vooral 2*I ondervinden meer belasting. Tijdens de overgangsfase meer belasting. Wij hebben voldoende kader, dus geen extra belasting. Belasting na één jaar is terug hetzelfde als voorheen. Bij aanvang van de vernieuwingen en tijdens de overgangsfase heb ikzelf ook een zwaardere belasting ondervonden, maar nu is deze terug normaal geworden. Aan de voorwaarden van de brevetten is gelukkig niets gewijzigd, waardoor de belasting gelijk blijft. Het aantal proeven en duikleidingen is iets geminderd in aantal, dus dit zou de belasting ten goede moeten komen. Men spreekt over een zwaardere belasting vanaf 2*I, maar dit is volgens mij te wijten aan een slechte rolverdeling binnen de duikschool. Sommige duikscholen houden nog te sterk vast aan de regels van vroeger, waardoor ze zichzelf en hun instructeurs in moeilijkheden brengen alsook zwaarder belasten. Dit komt ook naar voor tijdens de rolverdeling van 4*D en instructeurs Rolverdeling 4*D en instructeurs Doordat 4*D, 1*I, 2*I en 3*I niet dezelfde bevoegdheden hebben, wordt er een bepaalde rolverdeling vanuit NELOS opgemaakt. Deze is vrij logisch; hoe hoger in brevet, hoe meer bevoegdheden. Deze rolverdeling met de daaraan gekoppelde bevoegdheden, geeft aan hoe proeven, doopduiken en duikleidingen worden geëxamineerd. Rond deze rolverdeling zijn uit de regio s toch wel gemengde gevoelens naar voor gekomen en enkel opmerkingen die een mogelijk probleem schetsen. Positief: Minder homologaties, dus minder werk. Rolverdeling = zeer goed. Duikers worden zelfstandiger en dit komt de belasting ten goede. 20

21 Duidelijke omlijning: o 4*D = doopduiken, palmen B1 en B2, duikleiding BL1, BL2, CL1, CL2. o 1*I = Alles, behalve proeven 4*D uitgezonderd D1, DL1 en DL2. o 2*I = Alles van de brevetten + opleiding 1*I o 3*I = Alles + opleiding instructeurs Negatief: 4*D hebben een beperkt bevoegdheid, mogen geen echte proeven afnemen. 4*D haken af omdat ze enkel de vuile karweitjes moeten opknappen. Men kan onvoldoende proeven delegeren. Kersverse 1*I mogen wel stijgproeven afnemen, maar zijn er onvoldoende voor opgeleid. Meer duiken en duikleidingen op 20m en 30m afnemen frustrerend. Wanneer men de taken verdeeld volgens de bevoegdheden van het kader, zoals hierboven beschreven, dan is er een gelijkmatige belasting. Deze is zeker niet hoger als voorheen. 4*D hebben vooral het gevoel dat ze minder bevoegdheden hebben, want eigenlijk is er aangaande deze bevoegdheden niet veel veranderd. Ze mogen al langer geen stijgproeven meer afnemen en dit is terecht want stijgproeven moeten met de nodige aandacht afgenomen worden. Indien er iets misloopt tijdens een stijgproef, kan een instructeur adequater optreden. Doopduiken en duikleidingen kan men toch moeilijk vuile karweitjes noemen. Indien 4*D dit wel doen, dan denk ik dat ons opleidingssysteem niet duidelijk is voor deze personen. Duidelijke communicatie en een gestructureerde rolverdeling vanuit de duikschool kan hier veel oplossen. Het is echter wel zo dat kersverse instructeurs weinig of geen ervaring hebben met stijgproeven afnemen en toch bekomen ze plots deze bevoegdheid. Dat er meer duiken moeten uitgevoerd worden in de dieptezone 20 m tot 30 m is inderdaad een gevolg van de dieptebeperkingen. Maar deze mentaliteitswijziging moet ondersteund worden door onze instructeurs anders heeft het weinig zin. Daar durft het schoentje al eens te wringen. Anderzijds kan het in de zomerperiode geweldig druk zijn in de Oosterschelde, vooral tijdens de weekends, waardoor de zichtbaarheid tussen 20 m en 30 m beperkt wordt. Dieper duiken is dan dikwijls een geschenk. 11. Doorstroming en homologaties Wanneer we de statistieken en gegevens van NELOS bekijken over de homologaties zien we een dalende trend, uiteraard wordt dit ook zo in de duikschollen aangevoeld. Deze grafieken zijn van de periode 1996 tot 2003 en de meting zijn telkens uitgevoerd in oktober van dat jaar. Deze vernieuwingen aan het opleidingssysteem moeten de dalende trend pareren en zelfs verbeteren, door middel van de doorstroming naar een volgend brevet te vereenvoudigen. Alsook het toegankelijker maken van de brevetten. Of deze vernieuwingen voldoende impact hebben op deze problematiek zal de toekomst uitwijzen. 21

22 METINGEN OKTOBER *D 2*D 3*D 4*D Bij raadpleging in verschillende clubs heeft het nieuwe systeem tot nog toe niet tot meer homologaties geleid, dus ook niet tot meer of snellere doorstroming. Het is nog te vroeg om hier reeds uitspraken over te doen of in te grijpen. Maar naar mijn gevoel is het niet voldoende omwille dat het theoretische gedeelte van de opleiding onveranderd is gebleven. Dit had ik reeds kenbaar gemaakt bij het puntje modulair systeem. 12. Regiogebonden verschillen Antwerpen Goede werking van AVOS, wordt gebruikt om betere communicatie te krijgen tussen NELOS en de Antwerpse duikscholen. Toch is men nog niet tevreden. Duiken vinden hoofdzakelijk plaats in de Oosterschelde, veel ervaring met proefafname in dit gebied. Clubs uit de regio Antwerpen maken dan weer minder gebruik van steengroeven en dergelijke om proeven af te nemen. Systeem van de dieptebeperkingen vindt men goed, toch serieuze tegenkanting bij de gedupeerde 2*D. Brabant Beperkte medewerking vanuit deze regio aan de evaluatie. Doen veel OW-proeven in steengroeven, waardoor ze minder ervaring hebben met het afnemen van proeven in de Oosterschelde. Dit kan tot gevaarlijke toestanden leiden bij sommige proeven (OSB-gebruik, stroming, kennis van de duikplaatsen, ). Duikleidingen worden wel regelmatig in de Oosterschelde afgenomen. 22

23 Limburg Deze mensen wonen ver van de Oosterschelde en maken dikwijls gebruik van proevendagen of -weekends. Op andere dagen gaan ze zoveel mogelijk genieten van de fauna en flora. De meeste proeven en doopduiken worden in putten, groeven of stuwmeren uitgevoerd (veiligheid is groter). Minder ervaring met het afnemen van doopduiken en openwaterproeven in de Oosterschelde. Serieuze ontevredenheid tegenover de Commissie Duikonderricht en het College. Sommige spreken zelfs van ledenverlies op termijn door dictatoriaal beleid, mensen zoeken alternatieven. Regionale orgaan (LIMOS) wordt minder ingezet voor de verspreiding van informatie naar de clubs toe. Oost-Vlaanderen Bij sommige clubs start het seizoen hier echt in september, waardoor de opleiding doorloopt in de winter. Met als gevolg dat grote vernieuwingen in december voor problemen zorgen, vooral bij 3*D en 4*D. Dit schept ook onduidelijkheden bij afname van examens onder instructeurs, zij weten het zelf ook niet goed (discussies amateuristische indruk naar de kandidaten toe). Er zijn zelfs clubs die geen leden meer aannemen in de loop van het seizoen (januari, februari, ). Hier zijn duidelijk twee strekkingen aanwezig, namelijk: o Uitermate positief: Vernieuwingen direct invoeren korte pijn!!, toch hadden ze reeds voorkennis in november 2005 over de vernieuwingen via 3*I uit de eigen club. Weinig 2*D, die klagen over de dieptebeperking, want ze hebben deze bijna allemaal kunnen doorstromen naar 3*D. o Negatief: Te veel vernieuwingen ineens en dit op te korte tijd. Zeer complexe en stuntelige overgangsmaatregelen. Veel klachten over de dieptebeperkingen, vooral door wrakduikers. Scheiding tussen recreatief en sportduiker. Opmerking: NELOS = Antwerpen. West-Vlaanderen Goede werking van WEVOS Beperkte medewerking aan de evaluatie vanuit deze regio, verschillende afspraken trachten te maken maar zonder succes. Veel duiken op de Noordzee en wrakken in Frankrijk, hierdoor veel tegenkanting op de dieptebeperkingen. Negatieve houding ten opzichte van NELOS, vooral tegenover het Duikonderricht en het College. NELOS is vooral een Antwerpse aangelegenheid, de rest is de ver van m n bed-show. 23

24 13. Besluit Wanneer we de balans opmaken van de vernieuwingen in het Duikonderricht 2005, dan kan ik vaststellen dat deze positief onthaald werden. Met de vernieuwingen bedoel ik dan: Vernieuwingen in het zwembad. Invoeren van dieptebeperkingen. Herschikking van de duikleidingen en integratie ervan, vanaf 2*D. Aanpassen van de openwaterproeven aan de moderne duiker. De duidelijke en gestructureerde omschrijvingen in de NELOS-infomap en het vademecum. Spijtig genoeg heb ik ook minder positieve zaken vastgesteld. Ze staan beschreven onder het puntje negatief Vernieuwingen in het zwembad Positief: De vernieuwingen in het zwembad zijn doorgaans zeer positief. De opleiding in het zwembad is nu veel logischer opgebouwd. De moeilijkheidsgraad verloopt progressief en vele oefeningen komen terug in een volgende brevet maar dan zwaarder. Het protocol van al deze oefeningen staat zeer goed beschreven in de NELOS-infomap en het vademecum. Het is zeer duidelijk voor de instructeur en de kandidaat. Deze vernieuwingen in het zwembad zijn er om de fysieke kwaliteit van onze duikers te verbeteren. Ook leren de kandidaten een aantal technieken aan die ze in open water goed kunnen gebruiken. Deze technieken zijn: Materiaalconfiguratie. Gecontroleerd gebruik van jacket en ontspanners (materiaalhandeling). Masker ledigen. Reddingen en wisselademhaling. Van de instructeurs die ik gesproken heb, ziet ongeveer 70% dit als een verbetering. Ikzelf behoor ook tot deze groep. Toch kan de fysieke kwaliteit maar verbeteren als de trainingen een strak schema volgen. Dit wil zeggen dat de kandidaten een inspanningen moeten leveren door wekelijks aanwezig te zijn op deze trainingen. Enkel op deze manier kan er progressie optreden in de fysieke kwaliteit. Negatief: Minder positief vind ik de nieuwe oefening voor 2*D. Voor deze oefening moet men veel fantasie aan de dag leggen om ze uit te voeren opdat ze toch een meerwaarde voor de kandidaat brengt. Tevens heb ik vastgesteld dat de uniformiteit bij het afnemen van deze oefening ver te zoeken is. Het wordt overal anders gedaan. Aanbeveling: Deze oefening en de gecombineerde oefeningen voor 2*D en 3*D zouden dan ook beter onder permanente evaluatie worden uitgevoerd. Ik vind ze minder geschikt om op een examen te evalueren. Ze nemen ook zeer veel tijd in beslag. 24