Zeven Gaten. KNNV afdeling Delfland. Margreet Hogeweg Jeannette van Zeijl Cor Nonhof

Transcriptie

1 Zeven Gaten KNNV afdeling Delfland Margreet Hogeweg Jeannette van Zeijl Cor Nonhof

2 Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus AC DELFT Inhoud Inleiding... 3 Percelen 1& Perceel Perceel Ganzen...10 Perceel Bijlage 1: Soortenlijsten percelen 1&2 en Copyright: KNNV afdeling Delfland, 2014 Referentie: Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland, 2014 Overname van delen van de tekst is toegestaan onder bronvermelding. Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

3 Inleiding Twee cursisten van de Natuurgidsencursus van het IVN Delft eo hadden de Zeven Gaten als adoptieterrein gekozen. Zij kwamen bij de KNNV afdeling voor ondersteuning bij het inventariseren van het terrein. Normaal is het gebied gesloten voor het publiek, maar Margreet Hogeweg en Jeannette van Zeijl hadden toegang geregeld bij het Zuid-Hollands Landschap. In het broedseizoen keken we verlekkerd vanaf de weg naar het gebied en daarna mochten we er ook in. In het gebied lijkt niet veel gebeurd sinds de gebroeders Kruikius er in 1712 een kaart van maakten. In 1134 is er een grote overstroming geweest die een dik pakket klei en zand over het veen heeft gelegd. Bij een grondboring kwam pas met de allerlaatste boring een puntje veen mee omhoog uit ongeveer 1,20 m diepte. Legenda: Rood omcirkeld: bewoningskernen Paarse lijn: grens van de overstroming van 1134 W: Wateringen, t W: t Woudt, S: Schipluiden Bruin: veen Groen: slikken en gorzen Licht- en donkergeel: zand Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

4 Zeven Gaten volgens de Topgrafische kaart 1:25.000, bron: Kadaster Zeven Gaten volgens de kaart van Delfland van de gebroeders Kruikius, 1712; bron: Hoogheemraadschap van Delfland. Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

5 Percelen 1&2 Voor de perceelsnummering zie de topografische kaart hierboven. Perceel 1 Dit perceel ligt hol en is in het midden s winters plasdras. Er groeien haarden van Scherpe zegge in een grote oppervlakte die in de lente bijna kaal is. Daar groeien zompvergeet-mijnietje en soorten die kale grond snel via uitlopers kunnen koloniseren, zoals zilverschoon. In de scherpe zegge hangt later in het jaar de veldlathyrus. Overzicht Perceel ligt hol Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

6 Scherpe zegge en veldlathyrus Zompvergeet-mij-nietje Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

7 Zilverschoon Perceel 2 Dit perceel ligt in zijn geheel wat hoger en maakt een grazige indruk. Er is veel geel van de grote ratelaar, maar ook de gewone brunel geeft kleur. Verder hebben we de rietorchis gevonden. Gewone brunel Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

8 Soort dijkje bij de watergang Rietorchis Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

9 De soortensamenstelling van het centrale deel van het perceel en hun bedekking trok onze aandacht. We hebben daarom een opname gemaakt. Opname: Smalle weegbree 70% Grote ratelaar 20% Ridderzuring 5% Akkerdistel 2% Ruw beemdgras 2% Zegge spec. 2% Zo n monocultuur van smalle weegbree, of beter gezegd het bijna ontbreken van grassen, is zeldzaam. De grote ratelaar parasiteert op grassen en zal aan het onderdrukken daarvan bijdragen. Maar het kan ook zijn dat de ganzen selectief vreten. Smalle weegbree, grote ratelaar en ridderzuring Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

10 Ganzen Canadese ganzen hebben het gebied ook gevonden en drukken er sterk hun stempel op. Je ziet looppaden in het gras en op veel plaatsen is er een zeer zware bemesting. Looppad Canadese ganzen Mest van de Canadese gans Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

11 Perceel 3 Dit perceel lijkt erg op perceel 1. Overzicht Grondboring We hebben hier ook een grondboring gedaan tot op 1,20m. Pas de allerlaatste boring gaf een puntje veen te zien. Voor de rest ligt er een dikke kleilaag overheen. Klei kun je met een beetje water tot een worstje rollen en dat rond buigen. De klei gaf gley-verschijnselen te zien. Volgens Wikipedia 18 dec 2014: Gley-verschijnselen zijn vaak goed zichtbaar doordat sommige bodembestanddelen wel door Fe(III)-oxiden zijn gekleurd en andere juist niet. In de zone in de bodem waar de grondwaterspiegel fluctueert vinden afwisselend oxidatie - en reductieprocessen plaats. Deze processen leiden tot een herverdeling van m.n. ijzer- en mangaanverbindingen. Dit is zichtbaar als roestvlekken waar de ijzerverbindingen zich concentreren en grijs tot grijsblauwe plekken waar het ijzer uit verdwenen is. De permanent natte laag in de bodem onder de laag met gley-verschijnselen, de gereduceerde zone heeft veelal een homogene grijs tot grijsblauwe kleur. Nog dieper is de klei helemaal niet aan lucht blootgesteld. Ongerijpte klei kun je door je vingers heen persen. Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

12 Pas op het diepste punt kwam er veen mee naar boven. Dat is heel langzaam in ontbinding en ruikt naar rotte eieren. Dit veen is tijdens de watersnood van 1134 begraven onder meer dan een meter klei. Hard werk in de klei! Gley-verschijnselen Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

13 Ongerijpte klei loopt door je vingers Veen op het diepste punt Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

14 Margreet Hogeweg, Martijn van Schie (Z-H Landschap) en Jeannette van Zeijl Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

15 Bijlage 1: Soortenlijsten percelen 1&2 en 3 CBSnr Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Duizendblad Achillea millefolium X 7 Kalmoes Acorus calamus X X 11 Zevenblad Aegopodium podagraria X 18 Fioringras Agrostis stolonifera X X 36 Zwarte els Alnus glutinosa X X 60 Gewone engelwortel Angelica sylvestris X X 70 Fluitenkruid Anthriscus sylvestris X X 135 Madeliefje Bellis perennis X X 143 Zwart tandzaad Bidens frondosa X X 1156 Heen Bolboschoenus maritimus X 1804 Raapzaad Brassica rapa X 161 Zachte dravik s.s. Bromus hordeaceus subsp. hordeaceus X 188 Haagwinde Calystegia sepium X X 211 Scherpe zegge Carex acuta X X 259 Oeverzegge Carex riparia X 1766 Knoopkruid Centaurea jacea X 296 Gewone hoornbloem Cerastium fontanum subsp. vulgare X X 331 Akkerdistel Cirsium arvense X X 336 Speerdistel Cirsium vulgare X 358 Kleine varkenskers Coronopus didymus X 386 Kamgras Cynosurus cristatus X 890 Rietorchis Dactylorhiza majalis subsp. praetermissa X 451 Harig wilgenroosje Epilobium hirsutum X X 457 Viltige basterdwederik Epilobium parviflorum X X 1642 Kantige basterdwederik s.l. Epilobium tetragonum X 490 Koninginnenkruid Eupatorium cannabinum X 570 Slipbladige ooievaarsbek Geranium dissectum X X 582 Hondsdraf Glechoma hederacea X X 585 Liesgras Glyceria maxima X 607 Gewone berenklauw Heracleum sphondylium X X 631 Gestreepte witbol Holcus lanatus X X 637 Veldgerst Hordeum secalinum X X 654 Gewoon biggenkruid Hypochaeris radicata X 665 Gele lis Iris pseudacorus X X 675 Greppelrus Juncus bufonius X 680 Pitrus Juncus effusus X X 684 Zeegroene rus Juncus inflexus X 700 Witte dovenetel Lamium album X 708 Akkerkool Lapsana communis X Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

16 CBSnr Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Veldlathyrus Lathyrus pratensis X 727 Kleine leeuwentand Leontodon saxatilis X X 756 Engels raaigras Lolium perenne X X 761 Gewone rolklaver Lotus corniculatus var. corniculatus X 772 Echte koekoeksbloem Lychnis flos-cuculi X X 780 Wolfspoot Lycopus europaeus X X 782 Penningkruid Lysimachia nummularia X X 796 Schijfkamille Matricaria discoidea X 794 Echte kamille Matricaria recutita X 799 Hopklaver Medicago lupulina X 813 Watermunt Mentha aquatica X X 841 Zompvergeet-mij-nietje Myosotis laxa (subsp. cespitosa) X X 844 Moerasvergeet-mij-nietje s.l. Myosotis scorpioides 865 Gele plomp Nuphar lutea X X 866 Witte waterlelie Nymphaea alba X X 967 Veenwortel Persicaria amphibia X X 977 Perzikkruid Persicaria maculosa X 926 Groot hoefblad Petasites hybridus X 932 Timoteegras s.s. Phleum pratense subsp. pratense X 933 Riet Phragmites australis X X 937 Dubbelkelk Picris echioides X 946 Smalle weegbree Plantago lanceolata X X 947 Grote weegbree s.s. Plantago major subsp. X major 952 Straatgras Poa annua X X 959 Ruw beemdgras Poa trivialis X X 1006 Zilverschoon Potentilla anserina X X 1017 Gewone brunel Prunella vulgaris X X 1029 Heelblaadjes Pulicaria dysenterica X X 1040 Scherpe boterbloem Ranunculus acris X X 1066 Grote ratelaar Rhinanthus angustifolius X X 1074 Gele waterkers Rorippa amphibia X 1097 Kluwenzuring Rumex conglomeratus X X 1098 Krulzuring Rumex crispus X 1101 Ridderzuring Rumex obtusifolius X 1173 Blauw glidkruid Scutellaria galericulata X 2290 Jakobskruiskruid s.l. Senecio jacobaea X 1218 Bitterzoet Solanum dulcamara X X 1225 Gewone melkdistel Sonchus oleraceus X X Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,

17 CBSnr Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Moerasandoorn Stachys palustris X X 1250 Vogelmuur Stellaria media X 1259 Gewone smeerwortel Symphytum officinale X 1305 Rode klaver Trifolium pratense X X 1306 Witte klaver Trifolium repens X X 1316 Klein hoefblad Tussilago farfara X 1321 Grote brandnetel Urtica dioica X X 1333 Echte valeriaan Valeriana officinalis X X 1349 Beekpunge Veronica beccabunga X Margreet Hogeweg, Jeannette van Zeijl en Cor Nonhof, Zeven Gaten, KNNV afdeling Delfland,