pollaertshof te grathem, gemeente leudal Plan plangroep heggen Opdrachtgever verkennend natuurwaardenonderzoek aangepaste versie Gulpen, 10 maart 2009

Transcriptie

1 Plan pollaertshof te grathem, gemeente leudal verkennend natuurwaardenonderzoek aangepaste versie Opdrachtgever plangroep heggen Heukelom Verbeek landschapsarchitectuur Gulpen, 10 maart 2009 kon. julianastraat 21a 6271 cb gulpen tel: +31 (0) fax: +31 (0)

2 pollaertshof te grathem, gemeente leudal verkennend natuurwaardenonderzoek aangepaste versie dossiernummer: LD Heukelom Verbeek landschapsarchitectuur gulpen, 10 maart 2009

3 3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 Inleiding 4 1 Methode 5 2 Terreinbeschrijving 6 3 Flora en fauna Flora Fauna 8 4 Beleid 10 5 Conclusies en vervolgtraject Flora en fauna Zorgplicht ex artikel 2 van de Flora- en faunawet Gevolgen vanuit het beleid 13 Literatuurlijst 14 Bijlage: Lijst van aangetroffen soorten 15

4 4 Inleiding Aan de Pollaertshof, gelegen aan de zuidwestrand van de bebouwde kom van Grathem, zijn plannen voor nieuwbouw. Voor de benodigde bestemmingsplanwijziging is een natuurwaardenonderzoek noodzakelijk. In het kader hiervan heeft Plangroep Heggen aan Heukelom Verbeek landschapsarchitectuur te Gulpen opdracht gegeven een verkennend natuurwaardenonderzoek uit te voeren naar het voorkomen van natuurwaarden in het plangebied. Dit rapport bevat de resultaten van dit onderzoek. Figuur 1 geeft de ligging van het plangebied weer. Figuur 1: Ligging plangebied. Heukelom Verbeek landschapsarchitectuur ir. M.A. Blaas landschapsarchitect bnt drs. G.M.T. Peeters ecoloog Gulpen, 10 maart 2009

5 5 1 Methode Op 13 juni 2008 is een veldbezoek gebracht aan het onderzoeksgebied. Alle tijdens dit veldbezoek in het onderzoeksgebied aangetroffen wilde planten- en diersoorten zijn genoteerd. Van alle aangetroffen soorten is nagegaan of ze wettelijke bescherming genieten krachtens de Flora- en faunawet en of hun voorkomen in ons land als bedreigd wordt beschouwd (Rode Lijsten). Tevens zijn de Natuurgegevens van de Provincie Limburg geraadpleegd voor bestaande gegevens van beschermde en/of bedreigde soorten.

6 6 2 Terreinbeschrijving Het onderzoeksgebied is gelegen ten zuidwesten van de bebouwde kom van Grathem. Hier maakt het deel uit van een agrarisch gebied dat wordt omsloten door de Uffelsche beek, Kasteel ten Hove en de bebouwde kom van Grathem. Aan de oostzijde grenst het onderzoeksgebied aan de tuinen van woningen in de Brugstraat en de Lindenhof te Grathem. De in het agrarisch gebied gelegen begrenzing van het onderzoeksgebied is in het veld niet herkenbaar. Het onderzoeksgebied heeft een oppervlakte van circa 2 ha. Figuur 2: Begrenzing plangebied In het onderzoeksgebied kunnen globaal twee deelgebieden worden onderscheiden. Ruim drie kwart van de oppervlakte van het gebied bestaat uit intensief beheerd, soortenarm productiegrasland (figuur 3). De begroeiing van dit grasland wordt gedomineerd door raaigras (Engels raaigras, Italiaans raaigras en/of de hybride tussen beide soorten), met daarnaast vooral veel Witte klaver, Klein streepzaad en Zachte dravik. Aan de zuidzijde wordt een smalle strook van een wat schraler, door witbol gedomineerd grasland eveneens tot het onderzoeksgebied gerekend (figuur 4). Min of meer centraal in het onderzoeksgebied ligt een cluster van vier huispercelen met een afwijkende begroeiing. De noordelijke drie percelen (perceelnr. 1618, 120 en 115) zijn niet meer in gebruik en derhalve sterk verruigd (figuur 5). Naast ruigte en ruderale vegetaties komen hier verspreid enkele fruitbomen en wat struweel voor. Ook is op één van deze percelen een vervallen schuurtje aanwezig (figuur 6). Het zuidelijke huisperceel (perceelnr. 1207) bestaat uit grasland met een schuurtje en enkele fruitbomen; hier wordt momenteel wat pluim- en kleinvee gehouden.

7 7 Figuur 3: Het onderzoeksgebied gezien vanuit het noorden (Lindestraat). Het grootste deel van het onderzoeksgebied bestaat uit eenvormig grasland. Figuur 4: Het onderzoeksgebied gezien vanuit het oosten (Brugstraat). Een smalle strook van het aangrenzend witbolgrasland (links op de foto) behoort eveneens tot het onderzoeksgebied. Figuur 5: Enkele voormalige huispercelen behoren eveneens tot het onderzoeksgebied. Figuur 6: Vervallen schuurtje op één van de voormalige huispercelen.

8 8 3 Flora en fauna In de onderstaande paragrafen wordt de in het plangebied aangetroffen flora en fauna beschreven en is aangeven of er beschermde planten- en/of diersoorten zijn aangetroffen of zijn te verwachten. 3.1 Flora Tijdens het veldbezoek zijn 79 soorten wilde of verwilderde planten aangetroffen in het onderzochte gebied. Een overzicht van de waargenomen plantensoorten is in de bijlage bij deze notitie opgenomen. Alle tijdens het veldbezoek in het onderzoeksgebied aangetroffen plantensoorten komen algemeen tot zeer algemeen voor in Nederland en Limburg en zijn niet in hun voorkomen bedreigd. Geen van de gevonden soorten is wettelijk beschermd. In de Natuurgegevens van de Provincie Limburg is geen informatie over flora en vegetatie van het onderzoeksgebied aanwezig. 3.2 Fauna Vogels Tijdens het veldbezoek zijn in het onderzoeksgebied tien vogelsoorten waargenomen. Van enkele soorten zijn waarnemingen verricht die duiden op de aanwezigheid van een territorium in het onderzoeksgebied, namelijk Zwartkop, Groenling, Merel en Fazant. De waarnemingen van de overige soorten hadden betrekking op foeragerende of overvliegende vogels. Een overzicht van alle waargenomen vogelsoorten is in de bijlage bij deze notitie opgenomen. Het betreft alle in Nederland en Limburg vrij algemeen tot zeer algemeen voorkomende broedvogelsoorten die hier merendeels niet in hun voorkomen bedreigd zijn. Zowel Huiszwaluw als Boerenzwaluw staan als kwetsbaar op de landelijke Rode Lijst. Tijdens het veldbezoek werden van beide soorten enkele overvliegende en foeragerende exemplaren waargenomen. Er zijn geen waarnemingen verricht die duiden op de aanwezigheid van nesten van één of beide soorten in het onderzoeksgebied. In de Natuurgegevens van de Provincie Limburg is geen informatie over de broedvogels van het onderzoeksgebied of aangrenzende tuinen en erven aanwezig. Alle inheemse vogelsoorten in Nederland zijn wettelijk beschermd krachtens de Flora- en faunawet (streng beschermde soorten). De fruitbomen, struweel en ruigte op de vier (voormalige) huispercelen vormen mogelijke broedlocaties voor diverse vogelsoorten, met name kleine zangvogelsoorten. De intensief beheerde graslanden in de rest van het onderzoeksgebied zijn daarentegen niet aantrekkelijk als broedgebied voor vogels. Libellen Tijdens het veldbezoek werd in het onderzoeksgebied één libel waargenomen, namelijk een Lantaarntje. Dit is in Nederland en Limburg een zeer algemeen voorkomende soort. Door het ontbreken van open water vormt het onderzoeksgebied geen geschikt leefgebied voor libellen. Behoudens zwervende exemplaren hoeft in het onderzoeksgebied niet met libellen

9 9 gerekend te worden, en een duurzame aanwezigheid van wettelijk beschermde soorten is uitgesloten. Overige diersoorten Overige diersoorten zijn tijdens het veldbezoek niet waargenomen. Door de beperkte dekkingsmogelijkheden is het grootste deel van het onderzoeksgebied weinig aantrekkelijk als leefgebied voor zoogdieren. Met name op de vier (voormalige) huispercelen kan gerekend worden met de aanwezigheid van een aantal algemene zoogdiersoorten, waaronder mogelijk vleermuizen. Potentiële vaste verblijfplaatsen voor vleermuizen zijn niet aanwezig, en er valt waarschijnlijk slechts met overvliegende of foeragerende dieren te rekenen. Door het ontbreken van open water is het onderzoeksgebied niet aantrekkelijk als duurzaam leefgebied voor amfibieën. Mogelijk dat algemene soorten zoals Bruine kikker en Gewone pad soms in het gebied aanwezig zijn, maar meer bijzondere amfibieënsoorten zijn in het gebied niet te verwachten. Door het ontbreken van geschikte biotopen en de ten opzichte van natuurgebieden geïsoleerde ligging van het onderzoeksgebied is een duurzame aanwezigheid van wettelijk beschermde soorten van overige soortgroepen uitgesloten.

10 10 4 Beleid Bij de inventarisatie van het beleid is in het bijzonder gekeken naar de van belang zijnde beleidsdocumenten, waarin het beleid op het gebied van natuur en landschap is vertaald. In het geval van dit project is het Provinciaal Omgevingsplan Limburg en het Stimuleringsplan Natuur, Bos en Landschap geraadpleegd. Provinciaal Omgevingsplan Limburg In het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL2006; Provincie Limburg, 2006) wordt het plangebied geclassificeerd als perspectief 4 Vitaal landelijk gebied, perspectief 3 Veerkrachtig watersysteem en perspectief 6 Plattelandskern (zie kaart R01). Met perspectief 4 zijn voornamelijk landbouwgronden aangeduid die gelegen zijn buiten de beekdalen, de steile hellingen en de ecologische structuur van Limburg. Soms gaat het om gebieden met een hoge cultuurhistorische waarde, soms om stiltegebieden, grondwaterbeschermingsgebieden, hydrologische bufferzones rondom natte natuurgebieden of om leefgebieden voor ganzen en weidevogels. Met perspectief 3 zijn voornamelijk de gebieden met een relatief open karakter aangeduid, die zijn ingericht voor gebruik door voornamelijk grondgebonden landbouw. Met perspectief 6 worden de overwegend kleinschalige plattelandskernen aangeduid. Conclusie: Het nieuwbouwproject aan de Pollaertshof vindt plaats binnen het perspectief Vitaal landelijk gebied, het percpectief Veerkrachtig watersysteem en het perspectief Provinciale ontwikkelingszone groen. Het nieuwbouwproject is binnen deze perspectieven in principe mogelijk, wanneer dit gebeurt in harmonie met de omgevingskwaliteiten. Stimuleringsplan natuur, bos en landschap In het Stimuleringsplan (Provincie Limburg, december 2001, herzien december 2007) zijn de EHS en de POG nader geconcretiseerd. Het Stimuleringsplan vormt een gebiedsgerichte uitwerking, waarbij per gebied is aangegeven welke natuurdoeltypen ontwikkeld kunnen worden. Daarnaast is aangegeven welke subsidiepakketten uit de subsidieregelingen Natuurbeheer en Agrarisch natuurbeheer van toepassing zijn op een gebied. Het plangebied aan de Pollaertshof in Grathem is niet gelegen binnen een via het stimuleringsplan natuur, bos en landschap beschermd gebied. De subsidieregelingen Natuurbeheer en Agrarisch natuurbeheer zijn niet van toepassing op het plangebied.

11

12 12 5 Conclusies en vervolgtraject In de onderstaande paragrafen wordt aangegeven wat de conclusies vanuit het verkennend natuurwaardenonderzoek zijn en welk vervolgonderzoek al dan niet noodzakelijk is. Vervolgens wordt de algemeen geldende zorgplicht kort toegelicht. Ten slotte wordt aangegeven wat de gevolgen zijn voor het plangebied vanuit het vigerende natuurbeleid. 5.1 Flora en fauna Tijdens het veldbezoek zijn in het onderzoeksgebied geen bijzondere natuurwaarden waargenomen. Voor een volledig beeld van de aanwezige natuurwaarden is één veldbezoek echter onvoldoende. Op grond van de gegevens verzameld tijdens het veldbezoek en het karakter van het terrein is de aanwezigheid van bijzondere natuurwaarden in het onderzoeksgebied daarentegen onwaarschijnlijk. In het plangebied zijn tien vogelsoorten aangetroffen. Aangezien alle vogels (ook akker- en weidevogels) wettelijk beschermd zijn via de Flora- en faunawet het volgende: Om te voorkomen dat eventueel nesten van broedende vogels worden verstoord en vernietigd, dienen de werkzaamheden in het plangebied bij voorkeur buiten het broedseizoen (15 maart - 15 juli) plaats te vinden. Afhankelijk van de weersomstandigheden komen diverse vogelsoorten ook buiten het broedseizoen al of nog tot broeden. Om zeker te zijn, dat de werkzaamheden in het plangebied zonder problemen kunnen worden uitgevoerd, dient het plangebied minimaal één week voor aanvang van de werkzaamheden door een ecoloog/bioloog te worden nagelopen op de aanwezigheid van broedlocaties van in het plangebied voorkomende vogels. Deze controle dient in ieder geval bij werkzaamheden in het broedseizoen te worden uitgevoerd en wordt ten strengste aangeraden bij werkzaamheden in de periode van 15 juli tot en met eind september. Daarbuiten zijn de weersomstandigheden bepalend voor de mogelijkheid tot het aantreffen van broedgevallen. Indien nesten worden aangetroffen, dienen in een voor de soort specifieke zone rond het nest geen werkzaamheden te worden uitgevoerd, totdat de jongen het nest verlaten hebben. De gunstige staat van instandhouding van de lokale populaties van de in het plangebied broedende vogelsoorten komt zodoende niet in gevaar. Met betrekking tot vleermuizen (streng beschermd, categorie 3) hoeft slechts gerekend te worden met foeragerende en overvliegende exemplaren. Gezien de voorgenomen ingreep wijzigt alleen het type foerageergebied. Dit heeft geen gevolgen voor de mogelijke aanwezigheid van vleermuissoorten. Nader onderzoek naar vleermuizen is daarom niet nodig. Gezien het karakter van het terrein is de duurzame aanwezigheid van andere beschermde flora en fauna onwaarschijnlijk. Nader onderzoek is daarom niet nodig. 5.2 Zorgplicht ex artikel 2 van de Flora- en faunawet Voor het vervolgtraject geldt, dat te allen tijde de algemene zorgplicht ex artikel 2 van de Floraen faunawet van toepassing is. Dit houdt in, dat handelingen die niet noodzakelijk zijn met betrekking tot de voorgenomen ingreep en die nadelig zijn voor de in en om het plangebied voorkomende flora en fauna, achterwege moeten blijven. Hieronder valt onder andere beschadiging van te handhaven beplantingen en opzettelijke verstoring van de (mogelijk) aanwezige fauna.

13 Gevolgen vanuit het beleid Het plangebied is in het POL2006 aangewezen als Vitaal Landelijk, Veerkrachtig watersysteem en Plattelandskern. Voor deze perspectieven is van aanvullende bescherming van natuurwaarden is geen sprake. Nader onderzoek is dan ook niet nodig.

14 14 Literatuurlijst Provincie Limburg, Provinciaal Omgevingsplan Limburg. Provincie Limburg, Maastricht Provincie Limburg, 2007, Stimuleringsplan Natuur, Bos en Landschap. Partiële herziening VI. Provincie Limburg, Maastricht. Provincie Limburg, Stimuleringsplan Natuur, Bos en Landschap Midden-Limburg-West en de Maasplassen. Provincie Limburg, Maastricht Provincie Limburg, z.j. Gegevens Provinciale broedvogelkartering van kilometerhok (jaar: 2001). Internetpagina: Provincie Limburg, z.j. Gegevens Provinciale vegetatiekartering van kilometerhok (jaar: 2001). Internetpagina:

15 15 Bijlage: Lijst van aangetroffen soorten Nederlandse naam Vaatplanten Gewoon duizendblad Wetenschappelijke naam Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Achillea millefolia Witte dovenetel Lamium album Hondspeterselie Aethusa cynapium Hoenderbeet Lamium amplexicaule Fioringras Agrostis stolonifera Paarse dovenetel Lamium purpureum Basterdamarant s.l. Amaranthus hybridus s.l. Akkerkool Lapsana communis IJle dravik Anisantha sterilis Italiaans raaigras Lolium multiflorum Fluitenkruid Anthriscus sylvestris Engels raaigras Lolium perenne Glanshaver Arrhenatherum elatius Klein kaasjeskruid Malva neglecta Bijvoet Artemisia vulgaris Echte kamille Matricaria chamomilla Uitstaande melde Atriplex patula Schijfkamille Matricaria discoidea Zwart tandzaad Bidens frondosa Tuinbingelkruid Mercurialis annua Zachte dravik Bromus hordeaceus Stijve klaverzuring Oxalis stricta Melganzevoet Chenopodium album Grote klaproos Papaver rhoeas Akkerdistel Cirsium arvense Veenwortel Persicaria amphibia Speerdistel Cirsium vulgare Beklierde duizendknoop Persicaria lapathifolia Akkerwinde Convolvulus arvensis Perzikkruid Persicaria maculosa Haagwinde Convolvulus sepium Rietgras Phalaris arundinacea Canadese fijnstraal Conyza canadensis Smalle weegbree Plantago lanceolata Rode kornoelje Cornus sanguinea Grote weegbree Plantago major ssp. major Kleine varkenskers Coronopus didymus Straatgras Poa annua Klein streepzaad Crepis capillaris Ruw beemdgras Poa trivialis Europese hanenpoot Echinochloa crus-galli Varkensgras Polygonum aviculare Kweek Elytrigia repens Wouw Reseda luteola Beklierde basterdwederik Epilobium ciliatum Gewone braam Rubus fruticosus Heermoes Equisetum arvense Ridderzuring Rumex obtusifolius Japanse duizendknoop Fallopia japonica Gewone vlier Sambucus nigra Gewone hennepnetel Galeopsis tetrahit Bezemkruiskruid Senecio inaequidens Kaal knopkruid Galinsoga parviflora Klein kruiskruid Senecio vulgaris Harig knopkruid Galinsoga quadrifradiata Gewone raket Sisymbrium officinale Kleefkruid Galium aparine Gekroesde melkdistel Sonchus asper Kleine ooievaarsbek Geranium pusillum Gewone melkdistel Sonchus oleraceus Hondsdraf Glechoma hederacea Vogelmuur Stellaria media Moerasdroogbloem Gnaphalium uliginosum Paardenbloem Taraxacum officinale Klimop Hedera helix Rode klaver Trifolium pratense Gestreepte witbol Holcus lanatus Witte klaver Trifolium repens Gladde witbol Holcus mollis Klein hoefblad Tussilago farfara Gewoon Hypochaeris radicata Grote brandnetel Urtica dioica biggenkruid Jacobskruiskruid Jacobaea vulgaris s.l. Veldereprijs Veronica arvensis Greppelrus Juncus buffonius Ringelwikke Vicia hirsuta Pitrus Juncus effusus Vergeten wikke Vicia sativa ssp. segetalis Kompassla Lactuca serriola Vogels Gierzwaluw Apus apus Boerenzwaluw Hirundo rustica Groenling Chloris chloris Fazant Phasianus colchicus Houtduif Columba palumbus Spreeuw Sturnus vulgaris Kauw Corvus monedula Zwartkop Sylvia atricapilla Huiszwaluw Delichon urbica Merel Turdus merula Libellen Lantaarntje Ischnura elegans

16