Risico Management. Stellingen DET NORSKE VERITAS RISICO MANAGEMENT 1. Kwaliteitszorg en Risico Management gaan hand in hand

Transcriptie

1 Waardevolle bijdrage tot goed ondernemerschap DNV Certification Benelux Peter Denis Handout deel 1 Stellingen Kwaliteitszorg en gaan hand in hand Een goed Managementsysteem is gebaseerd op uitgangspunten Slide 2 RISICO MANAGEMENT 1

2 Opzet Korte introductie DNV - Terminologie - Het proces - Technieken en voorbeelden - Relatie met kwaliteitszorg en managementsystemen - EFQM Model voor Risk Based Certification - Aanpak - DNV Rating Systemen Conclusies / Vragen Slide 3 DNV in het kort DNV is een onafhankelijke stichting opgericht in 1864, met als doelstelling het beschermen van leven, eigendom en milieu, en is een leidende internationale dienstverlener op het gebied van risico management. DNV is een kennis-organisatie. Het belangrijkste DNV kapitaal is de creativiteit, kennis en expertise van zijn medewerkers. DNV is een internationale organisatie met 300 kantoren in 100 verschillende landen. DNV is één van de leidende Certificatie Instellingen wereldwijd met meer dan 80 accreditaties in verschillende landen en bijna 10% van alle uitgereikte Management Systeem certificaten. Slide 4 RISICO MANAGEMENT 2

3 Een introductie Drie pertinente vragen Weet U wat er in uw organisatie zoal kan mislopen (of goed moet lopen)? Weet U hiervan wat echt belangrijk is? En doet U genoeg om wat belangrijk is ook goed te managen? It takes 20 years to build a reputation, and five minutes to ruin it Warren Buffet, Chairman, Berkshire Hathaway Slide 6 RISICO MANAGEMENT 3

4 Maakt anticiperen een verschil? Bedreiging of of probleem Identificatie Was Was het het bekend? Ja Nee Had het het bekend moeten zijn? Nee Ja Onvermijdbare verrassing Voorspelbare verrassing Prioritering Mobilisatie Was het prioritised? Ja Was respons voorzien? Ja Nee Nee Had het het prioritised moeten zijn? Had respons voorzien moeten zijn? Nee Ja Nee Ja Onvermijdbare verrassing Voorspelbare verrassing Onvermijdbare verrassing Voorspelbare verrassing Effectieve preventieve respons Harvard Business Review, March 2003 Slide 7 John Adams over risico s We are not seeking a zero risk life; we are balancing the expected rewards against the perceived costs of failure. Slide 8 RISICO MANAGEMENT 4

5 Het Proces terminologie Threat Identification Risk Assessment Risk Management RISICO MANAGEMENT 5

6 Risico Standaard (AS/NZ 4360:2004) Stage 1. Risk recognition Establish the Context Stage 2. Prioritise risks Communicate and Consult Identify Risks Analyse Risks Evaluate Risks Risk Assessment Monitor and Review Stage 3. Mobilise response Treat Risks AS/NZS 4360:2004 Slide 11 Model (IRM/ALARM/AIRMIC) The Organisation s Strategic Objectives Modification Risk Assessment Risk Analysis Risk Identification Risk Description Risk Estimation Risk Evaluation Risk Reporting Threats and Opportunities Decision Formal Audit Risk Treatment Residual Risk Reporting Source: IRM/ALARM/AIRMIC Monitoring Slide 12 RISICO MANAGEMENT 6

7 COSO ERM Raamwerk (SoX) Slide 13 Het Proces (EFQM) Slide 14 RISICO MANAGEMENT 7

8 Risk Recognition > De Risico s vaststellen Het Proces Slide 16 RISICO MANAGEMENT 8

9 De Context Ui Project Afdeling Organisatie Business Unit Supply Chain Slide 17 SMART Doelstellingen Specifiek Meetbaar GeAccepteerd Realistisch Tijd-gebonden Wanneer doelstellingen niet SMART zijn, is het onduidelijk wat er op het spel staat en dus over welk risico we het hebben! Slide 18 RISICO MANAGEMENT 9

10 Risico? de combinatie van de kans dat een gebeurtenis plaatsvindt en zijn gevolgen Zonder een gebeurtenis, hebben we met een trend te maken, vb. toegenomen wereldhandel Gevolgen kunnen zowel positief als negatief zijn Wanneer er zekerheid is, betreft het een management issue, vb. Feit: onze IT systemen zijn niet op elkaar afgestemd Slide 19 Risico-identificatie technieken HAZID SWIFT (Structured What IF Technique) HAZOP (HAZard and OPerability Study) Brainstorming FMEA (Failure Mode and Effect Analysis) FMECA (Failure Mode, Effect and Criticality Analysis) Slide 20 RISICO MANAGEMENT 10

11 Het Vlinderdasje Slide 21 Risico Kwis Welke gebeurtenis is een risico voor het realiseren van de volgende doelstelling: Bereiken van de top van de Mount Everest tegen einde van dit jaar (niet spieken in de hand-out s.v.p.!) Slide 22 RISICO MANAGEMENT 11

12 Risico Kwis Antwoorden Doelstelling: Bereiken Mount Everest top tegen jaareinde Een verborgen kloof X - Een gevaar De tocht is zwaarder dan verwacht en gevaarlijk Bevroren lichaamsdelen Te weinig aandacht voor veiligheid Barre weersomstandigheden beletten de laatste klim naar de top Niet slagen in het opzet om de top tegen het jaareinde te halen X Heeft geen betrekking op de doelstelling X Een gevolg X Een oorzaak - Een risico X Tegendeel van de doelstelling Risico - de combinatie van de kans dat een gebeurtenis plaatsvindt en zijn gevolgen Slide 23 Risk Prioritisation > De Risico s analyseren RISICO MANAGEMENT 12

13 Het Proces Slide 25 Van intuitief naar systematisch Intuitief Oordeel (al dan niet professioneel) Systematisch (Risk based) Kwalitatief Kwantitatieve onderbouwd analyse oordeel Dagelijkse beslissingen gebaseerd op individuele ervaring Gestructureerde sessies gebruikmakend van multidisciplinaire ervaring Studies door specialisten wanneer complexiteit hoog is en detail-informatie nodig Slide 26 RISICO MANAGEMENT 13

14 Risico Matrix Een risico matrix is een hulpmiddel voor kwalitatieve analyse van risico s High 1 Twee assen: - kans (waarschijnlijkheid) en - gevolgen (impact) De kleuren van de vlakken vertegenwoordigen een hoog dan wel laag risico PROBABILITY Medium Low Low Medium High IMPACT Critical (high priority) Significant (medium priority) Insignificant (low priority) Slide 27 Risico Matrix Very high probability High probability Moderate probability Low probability Very low probability Negligible consequnece Minor consequence Moderate consequence Major consequence Catastrophic consequence De kwalitatieve aanpak kan ook meetbaar gemaakt worden door waardes toe te kennen aan de gevolgen. De gevolgen kunnen ook vanuit verschillende invalshoeken benaderd worden, vb. veiligheid, milieu, productkwaliteit, Slide 28 RISICO MANAGEMENT 14

15 Risico Index HOOG RISICO Onaanvaardbaar ALARP = As Low As Reasonably Practicable Acceptabel VERWAARLOOSBAAR RISICO Slide 29 Risico Matrix Kansen en bedreigingen Slide 30 RISICO MANAGEMENT 15

16 Het Risico Analyse proces samengevat 1. HAZID - Wat kan misgaan? 5. Conclusies/ aanbevelingen 4. Kosten-baten analyse 2. Beoordeling - kans -gevolgen Risico = p C ALARP Evalueer! 3. Risicobeheersings maatregelen JA! Ga Door! Risico aanvaardbaar? NEE! Voer in! Slide 31 Managing Risk > De Risico s managen RISICO MANAGEMENT 16

17 Het Proces Slide 33 Meten is Weten Het belang van meten bij What gets measured gets done. Thomas J. Peters If you can't measure it, you can't manage it. Peter Drucker Management will attach a greater dimension of importance to things that are measured. Frank E. Bird Performance measurement and motivation are almost synonymous. Dan Peterson Slide 34 RISICO MANAGEMENT 17

18 Aanpak Product x Voordelen Project HAZID Kwalitatieve Analyse Semi- Kwantitatieve Analyse Beslissingen Business Enterprise Kwantitatieve Analyse Risk Analysis Risk Assessment Risk Management alarp Kosten Slide 35 Kosten-Baten Analyse Bij het bepalen van de gepaste beheersingsmaatregelen geldt dat het voordeel van het verminderd risico moet opwegen tegen de kost van de beheersingsmaatregel Netto voordeel = ΣVoordelen maatregel - ΣKosten maatregel ΣVoordelen maatregel Kosten Baten Ratio = ΣKosten maatregel Kosten Baten Slide 36 RISICO MANAGEMENT 18

19 De gepaste maatregelen invoeren Control - beheersing Maatregelen Kans verkleinen Gebeurtenis Kans en Gevolgen Contingency - noodplan Maatregelen Gevolgen ondervangen Slide 37 Link met Management Systemen Slide 38 RISICO MANAGEMENT 19

20 De 4 Ts Slide 39 Hierarchie Slide 40 RISICO MANAGEMENT 20

21 Risico Profiel # risico s Huidig Risico Profiel Laag Midden Hoog # risico s Risico Profiel na uitvoering actieplan Laag Midden Hoog Slide 41 Correctieve en preventieve maatregelen Correctieve maatregelen L M H Risico Register H M RE1 RE3 RE2 RE1 Kans # title Criticality 220 RE1 Critical 228 RE2 Significant 204 RE3 Negible L RE1 Preventieve maatregelen Gevolgen Slide 42 RISICO MANAGEMENT 21

22 Risico Register L Alan Slide 43 Risico-map Bedrijf X Impact Area - Relative Level of Risk PRODUCT SAFETY MARKETPLACE WORKING CONDITIONS SOCIETY & COMMUNITY BRIBERY & CORRUPTION BUSINESS ETHICS RECRUITMENT & RETENTION STRATEGIC POSITIONING EMISSIONS ECOSYSTEM & BIODIVERSITY USE OF NATURAL RESOURCES CLIMATE CHANGE HUMAN RIGHTS DIVERSITY Low Risk Medium Risk High Risk Slide 44 RISICO MANAGEMENT 22

23 EFQM Framework for Risk Management EFQM Framework for Risk Management Slide 46 RISICO MANAGEMENT 23

24 Onderdeel van de EFQM Familie EFQM Framework for Innovation EFQM Framework for Risk Management Frameworks EFQM Framework for CSR EFQM Framework for Knowledge Management EFQM Excellence EFQM Model Fundamental Fundamental Concepts of Excellence Concepts Slide 47 EFQM Framework for Risk Management Het EFQM Framework for Risk Management is: Een raamwerk om organisaties te helpen bij het toepassen van risico management Gebaseerd op het bekende EFQM Excellence Model, dat met gebruikers zijn waarde bewezen heeft Geschikt voor alle risico categorieën Niet-voorschrijvend aanmoediging om verder te gaan Universeel Slide 48 RISICO MANAGEMENT 24

25 Gebruik van het Framework Als een instrument voor selfassessment Als benchmark met andere organisaties Als richtlijn om verbeterkansen te identificeren Als een gemeenschappelijke woordenschat en manier van aanpak/denken Als een raamwerk waarrond de organisatie haar bekwaamheden kan ontwikkelen Slide 49 Contact details: Peter Denis DNV Tel Slide 50 RISICO MANAGEMENT 25