STUDEREN OP DE NSG S C H O O L G I D S VMBOT HAVO VWO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "STUDEREN OP DE NSG 2 0 1 3-2 0 1 4 S C H O O L G I D S2 0 1 3-2 0 1 4 VMBOT HAVO VWO"

Transcriptie

1 Een school die ertoe doet! STUDEREN OP DE NSG S C H O O L G I D S VMBOT HAVO VWO

2

3 Een school die ertoe doet! STUDEREN OP DE NSG S C H O O L G I D S VMBOT HAVO VWO

4 1. EEN SCHOOL DIE ERTOE DOET 2. STUDEREN OP DE NSG 3. MET HET OOG OP DE LEERLING 4. NSG-EXTRA: SPORT, CULTUUR EN ONTSPANNING 5. DOOR HET JAAR HEEN 6. AFSPRAAK IS AFSPRAAK: ENKELE BELANGRIJKE REGELS 7. DE STEM VAN OUDERS EN LEERLINGEN 8. KIEZEN VOOR KWALITEIT 9. MEER INFORMATIE 1.1 Naam en identiteit: een school die ertoe doet! Het schoolgebouw en de situering De schoolorganisatie De studierichtingen De basisvorming De brugperiode Het eerste jaar Het tweede jaar Het derde leerjaar havo en vwo De afdeling vmbo-t De Tweede Fase havo en vwo Passende programma s voor leerlingbegeleiding De mentor en het team Loopbaanbegeleiding Persoonlijke en sociale begeleiding Begeleiding bij bijzondere leer- of ontwikkelingsproblemen Begeleiding van allochtone leerlingen Een school om te vertrouwen Geschillen en klachten Een rijke traditie Samenwerking in kunstzinnige vorming Lestijden Vakanties en vrije dagen Rapporten en spreekuren Bevordering Programma van Toetsing en Afsluiting in de Tweede Fase Eindexamens Doorstroming De aanschaf van boeken Verzuim en verlof Schoolwide Positive Behaviour Support (SWPBS) Genotmiddelen Garderobe Schoolfeesten Ouderbijdrage Schade en aansprakelijkheid Ouderraad Leerlingenraad Medezeggenschapsraad Luisteren naar leerlingen De resultaten Enkele publicaties Nuttige adressen Belangrijke telefoonnummers 63 Plattegrond 64

5 Geachte ouders, Voor u ligt de schoolgids van de NSG. Een gids heeft de taak om mensen de weg te wijzen, uitleg te geven, dingen duidelijk en begrijpelijk te maken. Deze schoolgids is in de eerste plaats bedoeld als naslagwerk en bevat dus veel praktische informatie. Voor ouders van nieuwe leerlingen geeft deze gids een beeld van de NSG, niet alleen van de organisatorische aspecten, maar ook van het onderwijs waar de NSG voor kiest, de doelen die de school wil bereiken, de idealen waar de NSG voor staat. De NSG wil een school zijn die ertoe doet voor leerlingen. De NSG kiest voor onderwijs dat aantrekkelijk, eigentijds en betekenisvol is voor jongeren. Onderwijs dat, waar dat mogelijk is, aansluit bij hun belevings wereld. Daarom hebben we op de NSG het leren georganiseerd in een kleinschalige, goed gestructureerde omgeving, waarin het leren een gezamenlijke activiteit is van leerlingen en leraren. In zo n veilige omgeving kan uw kind groeien, leren van zijn fouten, zijn talenten ontwikkelen en nieuwe mogelijkheden ontdekken. Dat laatste vinden we erg belangrijk: kinderen uitdagen om zich breed te ontplooien, om hun talenten te ontdekken. Een belangrijke taak van de school is het opleiden van leerlingen voor een passend diploma. Onze examenresultaten zijn al jarenlang uitstekend. Een goede opleiding is een wezenlijke voorwaarde voor het verwerven van een goede positie in de maatschappij. Maar de NSG ziet de school ook als een oefenplaats voor kinderen om te leren medeverantwoordelijkheid te dragen voor de maatschappij waarin we leven. We willen leerlingen opvoeden tot burgers die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de samenleving van de toekomst. We hopen dat we dat samen met u kunnen doen. We rekenen erop dat u met ons meedenkt, samen met ons verantwoordelijk wilt zijn. U mag ons te allen tijden aanspreken en bevragen. Ik vertrouw op een prettige en vruchtbare samenwerking en een leuk, goed schooljaar voor iedereen die bij de NSG betrokken is. Mevrouw drs. J.N.M. Arpots Rector VMBOT HAVO VWO 3

6 Leren is een ontdekkingsreis. Socrates

7 EEN SCHOOL DIE ERTOE DOET 1 VMBOT HAVO VWO 5

8 Les Schoolslag, zei ik, schoolslag, maar de vis keek verbaasd. En rugslag, en op het eind dan moeten we vaak watertrappelen. De vis legde een vin achter zijn oor. Wa-ter-trap-pe-len, herhaalde ik. Ken je dat niet, watertrappelen? De vis antwoordde niet, maar draaide zich om en zwom weg. Ik lette heel goed op. Die slag kende ik Nog niet. Ik zat ook nog maar pas op zwemles. Gerard B. Berends 1.1 N A A M E N I D E N T I T E I T : E E N S C H O O L D I E E R T O E D O E T! Op 5 mei 1955 werd de stichting Het Nijmeegs Lyceum opgericht, in 1988 omge - doopt tot Nijmeegse Scholengemeenschap Groenewoud, kortweg NSG. Vanaf januari 2002 maakt de NSG deel uit van de Scholengroep Rijk van Nijmegen. De NSG heeft in de loop der jaren een eigen gezicht ontwikkeld. Een belangrijk kenmerk van de NSG is haar maatschappelijke betrokkenheid. Verdraagzaamheid, redelijkheid en respect worden beschouwd als belangrijke voorwaarden voor succesvol onderwijs. In een open en inspirerende werksfeer krijgt de samenwerking tussen leerlingen, docenten en ouders gestalte. De NSG is een actieve en creatieve school, die niet gehinderd door dogma of traditie, moeite blijft doen haar eigen identiteit vorm te geven. Dat uit zich o.a. in de voort - durende aandacht voor het onderwijsconcept ontwikkelingsgericht leren, waarin bij de vormgeving van het onderwijs ook rekening gehouden wordt met de persoonlijke interesse en kwaliteiten van leerlingen. Eén ideaal heeft het doen en denken op de NSG altijd doortrokken: kinderen met hun verschillende talenten allemaal een optimale kans tot ontplooiing geven. Daarbij past een breed vakkenaanbod, zowel in de onderbouw als in de bovenbouw. Zo wordt in de onderbouw aan alle leerlingen drama aangeboden en ook het vak Spaans staat voor alle leerlingen op de tabel. Leerlingen die de gymnasiumstroom willen volgen, kunnen in het eerste jaar het vak Griekse en Latijnse Taal en Cultuur (GLTC) kiezen. In de bovenbouw worden o.a. Spaans, klassieke talen, filosofie, Natuur, Leven en Technologie (NLT) en maatschappijwetenschappen als examenvak aangeboden. De NSG is Cultuurprofielschool en Bèta-Excellentschool Er is een rijke traditie op het gebied van kunst en cultuur. Dat is o.a. terug te zien in de lessentabel. Alle leerlingen van leerjaar één en twee volgen wekelijks twee uur muziek, drama en beeldend vormen. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan fotografie en film. Zowel tekenen, handvaardigheid als muziek kunnen gekozen worden als examenvak. Maar ook buiten de lessentabel biedt de NSG een breed scala van culturele activiteiten. Meer weten? Ga naar de website van de NSG: en klik op het icoontje NSG-cultuur. De NSG is tevens Bèta-Excellentschool. Er is een breed aanbod van bètavakken. Op het vwo worden de natuurprofielen met vakken als wiskunde, scheikunde, natuurkunde en Natuur, Leven en Technologie (NLT) verreweg het meest gekozen. In vaksamenwerkingsprojecten zoals TNA (techniek en natuurkunde) in de onderbouw en NLT in de bovenbouw, krijgen leerlingen een brede kijk op de mogelijk - heden die deze vakken bieden. NLT wordt in 5 en 6 vwo op de RU gegeven, zodat 6

9 leerlingen kennis kunnen nemen van de nieuwe ontwikkelingen en de drempel naar de bètafaculteit voor hen geen barrière is. Meer weten? Ga naar de website van de NSG: en lees meer bij Bèta. In ons werk staat de leerling centraal. Daarom is de school in de onderbouw ge - organiseerd in teams van docenten die samen verantwoordelijk zijn voor de lessen en de begeleiding in twee opeenvolgende jaarlagen. In de bovenbouw zijn domeinteams samengesteld van docenten uit verwante vakken met als doel een optimale afstemming tussen de vakken en leergebieden te realiseren. In een open en inspirerende werksfeer geven we zo de samenwerking tussen leerlingen en docenten gestalte. Door de overzichtelijke structuren kunnen leerlingen zich veilig en gerespecteerd voelen. Je kunt dan veel leren en presteren: de NSG is een school naar menselijke maat. Voor de NSG is leren meer dan het opnemen van kennis. Een diploma halen met een mooie cijferlijst is belangrijk, maar is niet de enige factor voor succes in het leven. Daarom is er op onze school ook aandacht voor levensbeschouwelijke ontwikkeling, voor sportbeoefening en kunst. Maar ook kenmerken als zelfstandigheid, onder - nemingszin en doorzettingsvermogen zijn voor ons belangrijke aandachtspunten. Onze zorg en aandacht voor heel de leerling komt in de praktijk ook tot uitdrukking in een brede leerlingbegeleiding en een intensief contact met ouders. De NSG wil een school zijn die ertoe doet. 1.2 H E T S C H O O L G E B O U W E N D E S I T U E R I N G Het schoolgebouw is een belangrijke factor voor goed en eigentijds onderwijs en voor het welzijn van leerlingen en leraren. De leeromgeving heeft in onze visie grote invloed op wat mensen kunnen en willen presteren. Zo beschikken de brugklassers over een eigen gebouw, waardoor de specifieke doelstellingen van het brugjaar beter tot hun recht kunnen komen. Het hele brugklasgebouw is voorzien van een draadloos netwerk. Het hoofdgebouw is aangepast aan de moderne onderwijseisen. Naast de tradi tio - nele leslokalen zijn er diverse ruimtes met adequate ICT-voorzieningen, zowel geschikt voor het volgen van lessen als voor zelfstudie. Voor klas 1 en 2 is er een nieuwe bèta-verdieping gerealiseerd, voorzien van de modernste AV- en ICT-voor - zieningen en een collegezaal, waar leerlingen techniek, practicum en theorie krijgen aan geboden. De Nijmeegse Scholengemeenschap Groenewoud ligt in het oostelijk deel van Nijmegen. De school is vanuit alle stadswijken en de randgemeenten van Nijmegen gemakkelijk te bereiken (zie ook de plattegrond op pagina 64). E E N S C H O O L D I E E R T O E D O E T 7

10 Brief van een leerling Het is al weer lang geleden Dat ik zat bij u in de klas Wat u mij leerde ben ik vergeten Maar ik draag nog bij me wie u was. Ongeveer de helft van onze leerlingen is afkomstig uit Nijmegen, de anderen komen uit allerlei randgemeenten, zoals Heumen, Groesbeek, Mook, Cuijk, Wijchen, Beek, Ooij, Beuningen en Ewijk. Op enkele minuten lopen van de school liggen NS-station Heyendaal en diverse bushaltes. De meeste leerlingen komen echter op de fiets. 1.3 D E S C H O O L O R G A N I S A T I E De NSG telt ongeveer 1700 leerlingen en 170 personeels leden. Om onderwijs en begeleiding in de afzonderlijke leerjaren zo goed mogelijk af te stemmen op de specifieke behoefte van groepen leerlingen is de school opgedeeld in twee afzon - derlijke sectoren. Elke sector bestaat weer uit kleinere afdelingen met teams van mentoren en een teamleider aan het hoofd. Zo ontstaan voor zowel leerlingen als leraren heel overzichte lijke werkverbanden. 1. De sector onderbouw of Eerste Fase bestaat uit het eerste en tweede brugjaar en het derde en vierde leerjaar vmbo-t. 2. De sector bovenbouw of Tweede Fase bestaat uit het derde, vierde, vijfde en zesde leerjaar vwo en het derde, vierde en vijfde leerjaar havo. Elke sector heeft een sectorrector, elke afdeling een teamleider. De centrale leiding is in handen van de rector. D E L E I D I N G S T A K E N Z I J N A L S V O L G T V E R D E E L D : Rector: Mevrouw Hanneke Arpots Sectorleiding: sectordirecteur onderbouw: De heer Robert van Galen sectordirecteur bovenbouw: Mevrouw Martinette Selten 8

11 Teamleiders De eerste twee leerjaren vmbo-t, havo en vwo zijn verdeeld over twee teams. De klassen B1A, B1B, B1E, B1F, B1G, B2A, B2B, B2E, B2F, B2G en B2H Mevrouw Astrid Hoevers De klassen B1C, B1D, B1H, B1J, B1K, B2C, B2D, B2J, B2K en B2L Mevrouw Petra Escher Vmbo-t, leerjaar 3 en 4 De heer Hans van den Ende Havo Havo 3, klas A en B en havo 4 De heer Bert Fiddelers Havo 3, klas C en D en havo 5 De heer Henk Schut Vwo Leerjaar 3 en 4 De heer Tons Janssen Leerjaar 5 en 6 De heer Wim Beerkens Conrector interne organisatie De heer Jos van Driel Examensecretariaat De heren Jos van Driel en Henk Schut E E N S C H O O L D I E E R T O E D O E T 9

12 Even stilstaan: Je hersencellen kunnen 1,8 biljard schakelingen maken, meer dan er atomen zijn in het heelal!

13 STUDEREN OP DE NSG 2 VMBOT HAVO VWO 11

14 Lijmen Ik had drie beestjes, Drie beestjes van steen. Een vogeltje, Een veulentje, een varkentje. Ze zijn gevallen. Ze braken stuk. Ik heb ze gelijmd. 2.1 D E S T U D I E R I C H T I N G E N De NSG is een scholengemeenschap voor vwo, havo en vmbo-t. Op het vwo kan een leerling kiezen voor de gymnasium- of atheneumrichting. De NSG kent een tweejarige brugperiode. De leerlingen zitten in de brugperiode in een gemengde brugklas vmbo-t/havo of havo/vwo. We hebben voor deze opzet gekozen in de overtuiging dat we onze leerlingen zó beter kunnen begeleiden naar een voor hen geschikte en gewenste studierichting. De leerlingen krijgen meer tijd om te wennen aan de nieuwe situatie, die de overgang van de basisschool naar de middelbare school met zich meebrengt. Bovendien hebben ze langer en bij meer vakken de kans om te achterhalen waar hun capaciteiten en belangstelling liggen. De onderwijskundige structuur van de NSG: G = Gymnasium A = Atheneum V = Vwo H = Havo T = V mbo-t T H H A A A G G G Het is bijna gelukt. T H V 3 Ik heb drie beestjes, T-H H-V-G 2 Drie beestjes van steen. T-H H-V-G 1 Een volentje, Een veukentje, Een vargeltje. Joke van Leeuwen 2.2 D E B A S I S V O R M I N G De eerste twee jaren van de middelbare school worden besteed aan de zogenaamde basisvorming. Tijdens de basisvorming krijgen de leerlingen een breed pakket aan vakken aangeboden. Hoewel de vakken en totale onderwijstijd voor alle leerlingen gelijk zijn, is het programma niet voor iedereen hetzelfde. Leerlingen die eventueel naar het gymnasium willen, kunnen vanaf het eerste jaar het vak Griekse en Latijnse Taal en Cultuur (GLTC) volgen. Als ze in het derde leerjaar Grieks en Latijn volgen en in leerjaar 4 besluiten om in één van de klassieke talen examen te doen, behalen ze daarmee het gymnasiumdiploma. Ook zijn er in de basisvorming niveauverschillen tussen vmbo-t, havo en vwo. Aan het eind van het tweede leerjaar moet een keuze gemaakt worden tussen vmbo-t, havo en vwo. Een belangrijk motto voor de basisvorming is: al doende leert men. Er wordt veel aandacht besteed aan vaardigheden, zoals studievaardigheden en onderzoeksvaardigheden. Studiewijzers ondersteunen de leerlingen bij hun taken. De leraar volgt, helpt en ondersteunt waar dat nodig is. 12

15 2.3 D E B R U G P E R I O D E De overgang van de basisschool naar de middelbare school is behoorlijk groot. Om deze overgang geleidelijk te laten verlopen, is er een brugperiode van twee jaar. In de brugperiode gaat alles nog wat anders dan in de hogere leerjaren. Omdat brugklassers erg moeten wennen aan hun nieuwe school en het nieuwe onderwijs, is een goede opvang en begeleiding heel belangrijk. In leerjaar 1 en 2 wordt gewerkt met teams van vaste docenten die voor een groot deel aan dezelfde klassen lessen geven. Het team stemt vaklessen en begeleidingsactiviteiten op elkaar af en bespreekt regelmatig vorderingen en welbevinden van de leerlingen. Elke brugklas heeft een klassenmentor die de leerlingen in principe twee jaar begeleidt. Aan de mentor is een belangrijk deel van de zorg voor de klas toevertrouwd. Hij verzorgt naast een aantal vaklessen ook de studielessen. Hij onderhoudt de contacten met de ouders en is bij allerlei activiteiten van de klas betrokken. Samen met de overige docenten vormt hij een team dat de leerlingen goed kent. Zo kunnen onderwijs en begeleiding optimaal op elkaar worden afgestemd. In het tweede brugjaar kunnen de leerlingen achterhalen welke onderwijsrichting (vmbo-t, havo, atheneum of gymnasium) het meest aansluit bij hun capaciteiten en interesses. In de maanden februari en maart bereidt de mentor de leerlingen voor op enkele belangrijke aspecten van het tweede leerjaar, zoals de afdelings keuze. In een speciale brochure en op ouderavonden informeren we ouders over de gang van zaken in het tweede jaar. Het team van het eerste jaar gaat zo veel mogelijk met de klas mee naar het tweede jaar, de klassengroepen blijven nagenoeg ongewijzigd en de mentor blijft bij zijn klas. Zo raken leerlingen en leraren goed met elkaar vertrouwd en zal het besluit dat de leraren op het einde van het tweede jaar over de vervolgstudie moeten nemen veel betrouw baarder zijn. 2.4 H E T E E R S T E J A A R T O E L A T I N G E N P L A A T S I N G Een leerling wordt in principe tot het eerste leerjaar toegelaten op basis van het advies van de basisschool en een valide eindtoets (zoals de CITO): In de vmbo-t /havo-brugklassen kunnen leerlingen met een advies vmbo-t of vmbo-t /havo of havo geplaatst worden. In de havo/vwo-brugklassen kunnen leerlingen met een advies havo, havo/vwo of vwo geplaatst worden. Wanneer plaatsing van een leerling niet zonder meer logisch is, besluit de plaatsingscommissie van de NSG over toelating. Dit kan het geval zijn als zich een leerling met een speciale indicatie heeft aangemeld of als er sprake is van een fors verschil tussen het advies van de basisschool en een valide eindtoets. S T U D E R E N O P D E N S G 13

16 Soms denkt men dat de wereld van de kinderen nauw omlijnd is, niet verder reikt dan de horizon van de dagelijkse hemel. Maar die wereld is even ruim en wijd als die der volwassenen: een afstand voor het kind is niet gelijk aan de onze: mijlen zijn nog ongeteld. Kester Freriks H E T B R U G K L A S G E B O U W Op de NSG beschikken de eerstejaars over een eigen brugklasgebouw, enkele minuten lopen van het hoofdgebouw. Elke brugklas heeft zoals op de basisschool een eigen lokaal. Er zijn bovendien een aula, een computer- en studieruimte en een kantine. Het aparte gebouw stelt ons in staat een eigen brugklascultuur te realiseren, die de overgang van basisschool naar voortgezet onderwijs vergemakkelijkt. De betrokkenheid van leerlingen bij hun nieuwe school is groter. Ze gaan zich snel thuis voelen, waardoor het leren ook makkelijker gaat. K E N N I S M A K I N G E N I N T R O D U C T I E De mentor fungeert als speciale vertrouwens persoon en vormt een belangrijke schakel tussen school en thuis. De eerste schoolweken zijn echte introductieweken met allerlei gerichte kennis - makingsactiviteiten. Kennis making met elkaar en met de nieuwe vakken staat centraal. Daarbij krijgen de basis- en studievaardigheden, die belangrijk zijn voor een succesvolle start, speciale aan dacht. Alle t / h-leerlingen worden in deze periode getest en krijgen op basis van de uitslag vaardigheidslessen aangeboden. De tijdens deze periode behaalde studie resultaten zijn nog voorlopig en hebben geen consequenties voor het eerste rapport, dat in december verschijnt. In september vindt de eerste ouderavond plaats. Na de eerste toetsperiode nemen we een enquête af onder de leerlingen waarin we hen vragen naar hun wel en wee op de nieuwe school. Medio november is er voor de ouders gelegenheid om de mentor te spreken. Tijdens begeleidingsvergaderingen worden de gegevens door het team besproken. Wanneer nodig, worden ouders en leerlingen op de hoogte gesteld van onze bevindingen. Leerlingen die zich nog wat onzeker voelen, krijgen door extra oefeningen een steuntje in de rug. H E T L E S R O O S T E R In de eerste twee leerjaren hebben de leerlingen vrijwel altijd een aan eengesloten lesrooster. De schooldag begint om uur en eindigt voor de brug klassers meestal om uur. Bij afwezigheid van een leraar worden de leerlingen van de onderbouw door een andere leerkracht of onderwijsassi stent opgevangen, die de geplande les overneemt of de leerlingen zelfstandig laat werken. 2.5 H E T T W E E D E J A A R Na het eerste jaar maken de leerlingen de overstap naar het hoofdgebouw. De klassen van het tweede jaar zijn nagenoeg van dezelfde samenstelling als die van het eerste brugjaar. De mentor blijft bij zijn klas en ook de vakleraren gaan zo veel mogelijk met hun klassen mee. In de didactiek wordt rekening gehouden met de niveau - verschillen in de klassengroep. De studiebegeleiding van het eerste leerjaar wordt voortgezet in het tweede leerjaar. De studieaanpak, het samenwerken en de aanstaande afdelingskeuze vormen 14

17 belang rijke thema s. Na het tweede cijfer rapport heeft de mentor een individueel gesprek met de leerling en zijn ouders over de afdelingskeuze: gaat het richting vmbo-t, havo of vwo? 2.6 H E T D E R D E L E E R J A A R H A V O E N V W O Aan het einde van het tweede leerjaar havo/vwo worden de leerlingen bevorderd naar het derde leerjaar havo of het derde leerjaar vwo (atheneum of gymnasium). In het derde leerjaar werpt de Tweede Fase haar schaduw vooruit. In de mentorlessen wordt veel aandacht besteed aan loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB). Mentoren en decanen verzorgen samen de keuzebegeleiding en voorlichting over de profielkeuze in de Tweede Fase. Zo krijgen de leerlingen informatie over de inhoud van de nieuwe vakken in de Tweede Fase en worden ze via zoekopdrachten in de informatheek van het decanaat en de mediatheek wegwijs gemaakt in de wereld van beroepen en vervolgopleidingen. Tevens vult elke leerling een beroepskeuzetest in. De mentor voert individuele gesprekken en stelt met de leer - lingen een individuele onderzoeksopdracht op, waaraan alle leerlingen werken. De centrale vraag is: wat zijn mijn capaciteiten en wat wil ik in de toekomst gaan doen? Alle informatie wordt per leerling opgeslagen in het digitale programma voor loopbaanoriëntatie en begeleiding: dedecaan.net. Alle leerlingen van havo-3 volgen in januari/februari 2014 een week praktische profieloriëntatie. In deze week bezoeken ze vervolgopleidingen, ze oriënteren zich op de inhoud van de vakken in de Tweede Fase en ze maken een miniprofielwerkstuk. U wordt als ouder ook actief bij de profielkeuze betrokken, zowel via dedecaan.net als via voorlichtingsavonden. In de maand april voert de mentor met elke leerling een eindgesprek. Ook op andere wijzen worden de derdeklassers voorbereid op het studiehuis. In toenemende mate maken leerlingen gebruik van studie wijzers. Er worden meer toepassingsgerichte opdrachten gegeven. Er wordt vaker een onderzoekje gedaan en er vinden meer samenwerkingsopdrachten plaats. In de loop van het jaar doen alle leerlingen van leerjaar 3 een maatschappelijke stage. Deze duurt drie dagen en wordt begeleid door de mentoren en de leden van de werkgroep maatschappelijke stage van de NSG. 2.7 D E A F D E L I N G V M B O - T De NSG biedt de theoretische leerweg van het vmbo aan. Deze leerweg die het meest overeenkomt met de vroegere mavo-opleiding biedt de beste perspectieven voor alle soorten mbo. Bovendien is het de enige leerweg waarmee leerlingen kunnen doorstromen naar het havo. S T U D E R E N O P D E N S G 15

18 Mijn hoofd Mijn hoofd is een wolk Waarin een storm woedt Allesomvattend ploegt ze Mijn gedachten om. Op de theoretische leerweg kiest de leerling aan het eind van het derde leerjaar naast een vijftal verplichte vakken (Ned, Eng, mas, lop en ckv) een pakket van tenminste vier examenvakken. De keuze is afhankelijk van de sector waarbinnen de leerling zijn vervolgopleiding zoekt. Er zijn vier sectoren: zorg en welzijn economie techniek landbouw. Op onze vmbo-t- afdeling werken de leerlingen vanaf het derde jaar aan hun schoolexamen. De school biedt een tweejarig curriculum aan waarbij de leerlingen in principe in het derde leerjaar niet doubleren. Het onderwijs is zo georganiseerd dat de leerlingen minder verschillende docenten hebben, waardoor persoonlijke aandacht en hulp beter tot hun recht komen. Een team van docenten begeleidt de leerlingen twee jaar lang. Dit team stemt vaklessen en begeleidingsactiviteiten op elkaar af en bespreekt zeer regelmatig de vorderingen en het welbevinden van hun leerlingen. De leerlingen kiezen in het derde leerjaar zelf één keer per dag een uur waarin ze zelfstandig gaan werken of extra hulp van de vakdocent kunnen krijgen. In de vierde klas doen ze dit drie keer per week. In de begeleiding is frequent persoonlijk contact en kleinschaligheid kenmerkend. Elke klas heeft twee mentoren die de spil vormen in alle begeleidingsactiviteiten. De begeleidingsactiviteiten starten steeds in het mentoruur. Afhankelijk van de tijd van het jaar wordt dat uur gebruikt voor introductieactiviteiten, voor oriëntatie op vervolgopleidingen met het oog op vakkenkeuze, voor reflectie op studieresultaten en studieaanpak, voor groeps- en klassenbegeleiding en soms ook voor persoonlijke gesprekken. 2.8 D E T W E E D E F A S E H A V O E N V W O Vanaf leerjaar 4 van havo en vwo start de Tweede Fase. In de Tweede Fase is het onderwijs ingericht volgens profielen. Een profiel is een samenhangend onderwijsprogramma dat leerlingen voorbereidt op verwante opleidingen in het hoger onderwijs. Leerlingen kunnen kiezen uit vier profielen: cultuur en maatschappij, economie en maatschappij, natuur en gezondheid en natuur en techniek. Elk profiel bestaat uit: Een gemeenschappelijk deel, een voor alle profielen gelijk en verplicht programma Een profieldeel, een voor het profiel kenmerkend programma met drie verplichte profielvakken en één profielkeuzevak Een door de leerling geheel vrij te kiezen examenvak Een vrij deel. 16

19 Om de brede vorming van leerlingen gestalte te geven, wordt op de NSG in het vrije deel het vak levensbeschouwing aan alle leerlingen aangeboden. Ook oriëntatie op vervolgopleidingen en beroepen (LOB) is een vast onderdeel in het vrije deel. Het vrije deel kan daarnaast worden ingevuld met eigen keuzes van leerlingen. De NSG wil leerlingen de kans bieden hun diverse talenten te ontwikkelen. Dus is er ook in de Tweede Fase een zeer breed scala van te kiezen vakken. Leerlingen van havo en vwo die zich extra willen bekwamen in de Engelse taal en cultuur kunnen, mits ze voldoen aan toelatingscriteria, Cambridge English volgen. Als ze slagen voor het examen van Cambridge University, ontvangen ze het internationaal erkende certificaat voor Cambridge English (CAE), dat toelating verschaft tot vrijwel alle internationale universiteiten. Een extra vak in het vrije deel wordt toegestaan mits het gemiddelde van alle vakken (m.u.v. lop) 6,8 is. In de Tweede Fase wordt de tijd die voor een vak beschikbaar is, uitgedrukt in studielast. Studielast is de gemiddelde tijd die de leerling nodig heeft om zich het vak eigen te maken. De studielast omvat naast de lessen dus ook de tijd die nodig is om werkstukken te maken, boeken te lezen, excursies voor het vak en het huiswerk. Per leerjaar heeft de leerling 1600 uren beschikbaar, 40 weken van 40 uur. De totale studielast voor havo-leerlingen in de Tweede Fase is dus 3200 uur, voor vwo-leerlingen 4800 uur. Het onderwijsprogramma omvat instructielessen, toetsen, excursies, sportdagen en stages. Op de NSG wordt in de Tweede Fase geleidelijk meer nadruk gelegd op zelfstandigheid van de leerling. Dat betekent niet dat we de leerlingen aan hun lot overlaten. Ook in de bovenbouw is een intensieve begeleiding een van de prominente kenmerken van de NSG. Alle leerlingen hebben nog een mentor. De docenten zorgen voor een programma waarmee de leerlingen zelfstandig aan de slag kunnen. In domeinteams zijn docenten van verwante vakken verantwoordelijk voor een optimale afstemming van vakinhouden en vaardigheden, zodat de samenhang van de vakken van het gekozen profiel voor de leerlingen duidelijk is. Vrijwel alle vakken in de Tweede Fase kennen praktische opdrachten. Dit zijn samenwerkingsopdrachten waarin leerlingen zelfstandig een onderzoek uitvoeren en de resultaten presenteren. Het examen in de Tweede Fase valt uiteen in een centraal deel (CE) en een deel dat door school wordt getoetst, het schoolexamen (SE). Een deel van de vakken kent alleen een schoolexamen. Vanaf klas 4 krijgt de leerling, naast rapportcijfers, ook al cijfers voor het examendossier. S T U D E R E N O P D E N S G 17

20 Een kind met een slecht rapport: Wat denk je pa, zit het in de genen of in de omgeving?

21 MET HET OOG OP DE LEERLING 3 VMBOT HAVO VWO 19

22 Beste God, Ik wil niet zeuren Maar de zon doet het niet vandaag Vriendelijke groet, Peter PS: de regen doet het prima 3.1 P A S S E N D E P R O G R A M M A S V O O R L E E R L I N G B E G E L E I D I N G Leerlingbegeleiding is in het moderne onderwijs niet meer weg te denken. Onze leerlingbegeleiding is er allereerst op gericht om voor alle leerlingen zo goed mogelijke condities te scheppen voor een optimale ontplooiing: een veilig en aangenaam leef- en werkklimaat. Daarnaast heeft leerling begeleiding belangrijke aanvullende en ondersteunende functies. Zo zal een goede begeleiding bewerkstelligen dat leerlingen met leer- of sociaal-emotionele problemen tijdig worden opgemerkt en vervolgens adequaat geholpen. Daarvoor is in de eerste plaats nodig dat de teams hun leerlingen goed in het oog houden en met elkaar overleggen. Ook is een goed contact met ouders belangrijk. Leerlingen die plotseling slechter gaan presteren of een onverwachte gedragsverandering tonen, worden zo snel opgemerkt. De NSG streeft steeds naar een goed sluitend systeem van leerlingbegeleiding, waarbinnen elke leerling adequate hulp ontvangt. Elke afdeling heeft een op de leerlingen afgestemd begeleidingsprogramma. Zowel studiebegeleiding, studiekeuzebegeleiding als sociaal-emotionele begeleiding zijn daar in opgenomen. Zo kennen de begeleidingslessen in de eerste leerjaren een doorlopende leerlijn met betrekking tot genotmiddelen. In klas 1 wordt aandacht besteed aan alcohol, in klas 2 aan blowen. Ook een veilig leefklimaat is onderwerp van de begeleidingslessen. De volgende onderwerpen komen achtereenvolgens aan bod: in klas 1 pesten, in klas 2 diversi - viteit en in klas 3 seksuele diversiviteit. Aan het begin van elk schooljaar vindt voor elk leerjaar een ouderavond plaats. Op deze ouderavonden informeren wij u uitvoerig over de gang van zaken in dat leerjaar in het algemeen en de begeleiding in het bijzonder. In de eerste drie leer - jaren zijn met het oog op afdelings- of vakkenkeuze ook later in het jaar nog ouderavonden. Daarnaast is er een aantal ouderspreekuren. 3.2 D E M E N T O R E N H E T T E A M Een centrale rol in de begeleiding speelt de mentor. De mentor volgt de leerlingen van zijn of haar klas systematisch op het terrein van studieresultaten en persoonlijkheidsontwikkeling. Hij of zij trekt veel met de klas op, onderhoudt in eerste instantie de contacten met de ouders en treedt als intermediair op tussen de leerlingen en de vak leraren en de conrector van de afdeling. Kortom, de mentor is de spil in alle begeleidingsactiviteiten. Een belangrijk onderdeel van de begeleidingsactiviteiten vormen de mentoruren. Afhankelijk van de tijd van het jaar wordt dat uur gebruikt voor introductie-activiteiten, voor oriëntatie op vervolgopleidingen met het oog op vakkenkeuze, voor reflectie op studieresultaten en studie-aanpak, voor groeps- en klassenbegeleiding en ook voor persoonlijke gesprekken. In de begeleiding staat de mentor er niet alleen voor. In de teamvergaderingen bespreekt hij de vorderingen en het welbevinden van zijn leerlingen met de overige 20

23 teamleden. Bij de studie- en beroepskeuzebegeleiding speelt de decaan een belangrijke rol; bij persoonlijke en sociale problematiek wordt soms een beroep gedaan op de counselor die ook bemiddelt bij verwijzing naar externe deskundigen. Voor sommige leerproblemen wordt de orthopedagoog ingeschakeld. In de onderbouw vormen de mentoren samen met een groep docenten van hun klassen een team dat verantwoordelijk is voor onderwijs en begeleiding van enkele klassen. Daarnaast kan er een beroep gedaan worden op de teamleiders die de begeleidingsactiviteiten in en door de leerjaren heen aan elkaar knopen en op elkaar afstemmen. In de praktijk van alledag zorgen deze vaak voor de eerste opvang van leerlingen, als de mentor bijvoorbeeld vanwege zijn lessentaak tijdelijk niet beschikbaar is. In havo 3 en vwo-4 heeft elke klas twee mentoren die samen alle begeleidingstaken op zich nemen. In havo 4/5 en vwo 5/6 is er geen klassenmentoraat, maar een persoonlijk mentoraat. Elke mentor begeleidt maximaal 20 leerlingen. In deze leerjaren mogen de leerlingen een voorkeur voor een bepaalde mentor uitspreken. Er wordt getracht hier zo goed als mogelijk aan tegemoet te komen. Enkele mentoren maken deel uit van het afdelingskernteam. Er zijn twee afdelingskernteams, één voor havo en één voor vwo. Het kernteam, bestaande uit enkele mentoren, is onder voorzitterschap van de teamleider, verantwoordelijk voor het programma van de leerlingbegeleiding. De decaan is nauw bij het afdelingsteam betrokken. Studiebegeleiding door de mentor vindt plaats in gesprekken met individuele leerlingen, soms naar aanleiding van studieresultaten, maar regelmatig ook op verzoek van leerlingen die problemen ervaren bij hun studie. In speciale projecten wordt niet alleen aandacht besteed aan het kiezen van een vervolgopleiding na de middelbare school, maar vooral ook aan een brede oriëntatie op de toekomst. Doordat een mentor zowel leerlingen heeft uit de voorexamenklassen als uit de examenklassen, kunnen leerlingen uit de voorexamenklassen profiteren van de kennis en ervaringen van de oudere leerlingen. 3.3 L O O P B A A N B E G E L E I D I N G Tijdens hun middelbare schooltijd moeten leerlingen vaak ingewikkelde en ver - reikende keuzes maken over zaken als het gewenste diploma (vmbo-t, havo of vwo), de afstudeerrichting (het profiel) en het vakken pakket. Keuzes die van invloed zijn op latere studies en een toekomstige loopbaan. Een systematische aanpak en zorgvul dige begeleiding daarbij is onontbeerlijk. De NSG heeft een uitgebreid programma ontwikkeld om gedurende de gehele schoolloopbaan leerlingen te helpen bij het kiezen. Zowel mentoren als vak leraren hebben daarbij een taak. Een bijzondere rol is in dit verband weggelegd voor de decanen. De decanen ondersteunen de leerlingen in het tweede en derde jaar bij de profiel- en vakkenkeuzes. Daarnaast adviseren zij hen bij het kiezen van de vervolgstudie. De decanen maken daarbij gebruik van de adviezen van de vakdocenten. M E T H E T O O G O P D E L E E R L I N G 21

24 Gymles Vroeger bij het touwklimmen Als de zon in strepen viel Zat ik boven in het touw En zag de wereld dan Een beetje zoals God Ik zag de klasgenootjes Beneden op de grond En zwaaide minzaam Met mijn hand Dat moet je niet doen Als je in een touw hangt. Ingmar Heytze De decanen ondersteunen de mentoren bij de begeleiding van het keuzeproces van de leerlingen. Het decanaat beschikt over een uitgebreid documentatiesysteem, dat door de leerlingen zelfstandig kan worden geraadpleegd. Alle leerlingen van de bovenbouw hebben toegang tot de decaan.net, een online programma voor loopbaanbegeleiding waarin naast informatie ook diverse opdrachten staan die leerlingen helpen bij de keuze van hun studie en vervolgopleiding. Zo is het bezoeken van Open Dagen een verplicht onderdeel van de loopbaanoriëntatie. De decanen zijn: de heer Jo Bodelier (hav0/vwo) en mevrouw Ingrid Wouters (vmbo-t). 3.4 P E R S O O N L I J K E E N S O C I A L E B E G E L E I D I N G De mentor vormt de spil in de persoonlijke begeleiding van leerlingen. De mentor is als het ware de eerste vertrouwenspersoon voor elke leerling en de belangrijkste contactpersoon tussen ouders en school. Bij bijzondere, meer ernstige problemen die het leren of het gedrag op school of thuis negatief beïnvloeden kan de mentor de hulp inroepen van een van de counselors of de jeugdarts, die aan de school verbonden zijn. De counselors ondersteunen de mentoren bij de individuele be - geleiding van leerlingen. Tevens is een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Deze is te vinden op de website van de NSG. De school beschikt over een Klachtenregeling. De counselors participeren in het zorgadviesteam (ZAT) van de NSG samen met bureau Jeugdzorg, SMW (school maatschappelijk werk), Bureau Leerplichtzaken, GGD en de orthopedagoog/ zorgcoördinator. In het zorgadviesteam worden leerlingen besproken die om welke reden dan ook vastlopen op de NSG. Het zorgadviesteam richt zich met name op de sociaal-emotionele en sociaal-medische problemen en op de gedrags problematiek van leerlingen. Het zorgadviesteam geeft een advies voor de vervolgaanpak. Ouders moeten voor bespreking van hun kind in het ZAT schriftelijk toestemming geven. Het doel is leerlingen sneller en beter te begeleiden zodat de schoolloopbaan zo goed mogelijk kan worden doorlopen. De orthopeda - goog/ zorgcoördinator is de schakel tussen school, het zorgadviesteam en de externe hulpverlening. De counselors zijn: mevrouw Nicole Janssen en de heer Sjef Poels. De orthopedagoog / zorgcoördinator is: mevrouw Marjolein Maureau. G E Z O N D H E I D Het schoolgezondheidsteam van de GGD Nijmegen ondersteunt de school bij het op sporen maar vooral ook het voorkomen van gezondheids - problemen bij leer lingen. Alle leerlingen worden in het tweede leerjaar na een klassikale kennismaking met de sociaal-verpleegkundige, uitgenodigd voor een lichamelijk onderzoek en een gesprek over de leefstijl en algemene ontwikkeling. De arts en verpleegkundige houden een keer per maand op school spreekuur voor leerlingen en ouders. De tijden daarvan worden op school bekend gemaakt. U kunt des gewenst via het secretariaat van de school een afspraak maken, maar leerlingen mogen ook uit zichzelf naar het spreekuur komen. 22

25 B E G E L E I D I N G B I J L A N G D U R I G E Z I E K T E Als een leerling langere tijd niet naar school kan komen, wordt in overleg met de ouders/verzorgers bekeken hoe we het onderwijs en de bijbehorende sociale contacten zo goed mogelijk kunnen voortzetten. De NSG kan daarbij gebruik maken van externe deskundigen. Voor leerlingen die zijn opgenomen in een academisch ziekenhuis zijn dat consulenten van de educatieve voorziening. Voor alle andere leerlingen betreft het de consulenten van de onderwijsbegeleidingsdienst. Naast het voorkomen van leerachterstanden, vinden we het ook belangrijk dat de zieke leerling contact blijft houden met de mentor en de klasgenoten. Het schoolgezondheidsteam van onze school bestaat uit: mevrouw T. Räkers, jeugdarts en mevrouw W. Selbach, sociaal verpleegkundige. 3.5 B E G E L E I D I N G B I J B I J Z O N D E R E L E E R - O F O N T W I K K E L I N G S P R O B L E M E N Tijdens hun schoolloopbaan worden leerlingen soms geconfronteerd met tijdelijke of structurele leerproblemen. Gaat het om studiehouding of -aanpak, dan vindt individuele studiebegeleiding plaats door de mentor. Wanneer meer specialistische hulp vereist is, dan wordt de hulp ingeroepen van een externe remedial teacher. Als er sprake is van structurele leerproblemen, dan wordt de aan de school verbonden orthopedagoog geconsulteerd. Zij gaat na wat er moet gebeuren. Een heel specifiek leerprobleem betreft dyslexie. Alle leerlingen die op onze school het eerste leerjaar binnenkomen, worden onderzocht op eventuele spellingsproblemen. Indien nodig krijgen zij tijdens het eerste trimester spellingsbegeleiding. Als blijkt dat er sprake is van meer structurele taalproblemen, volgt nader onderzoek door de orthopedagoog. Een leerling wordt aangemerkt als dyslectisch als er op school een onderzoeksrapport met een dyslexieverklaring aanwezig is, opgesteld door een GZ-psycholoog met BIG-registratie. Vervolgens wordt door de orthopedagoog een begeleidingsplan opgesteld en uitgevoerd. In geval van dyslexie worden de leraren van de betreffende leerling op de hoogte gebracht. Zij ontvangen een instructie waarin aangegeven wordt op welke extra faciliteiten de leerling recht heeft, welke problemen ze kunnen verwachten en op welke wijze ze de leerling kunnen begeleiden.in geval van ernstige dyslexie kunnen leerlingen van het tweede leerjaar, vmbo-t leerlingen en in beperkte mate ook leerlingen van de Tweede Fase worden vrijgesteld van één moderne vreemde taal. De precieze regeling kunt u verkrijgen via de orthopedagoog van de school. Ook op onze school kunnen zogenaamde rugzakleerlingen worden aan gemeld. Het betreft dan kinderen die op grond van een bepaalde handicap een positieve beschikking van de Commissie voor Indicatiestelling hebben. Als voldaan is aan de wettelijk vereiste criteria, wordt in overleg met ouders, kind en afleverende (basis) school besloten over de toelating. Het definitieve besluit wordt, net als bij de andere leerlingen, door de school genomen, op basis van vooraf vastgestelde criteria. Deze zijn op school op te vragen. De NSG streeft ook bij deze groep leerlingen uiterste zorgvuldigheid bij toelating na. Het besluit wordt genomen na overleg met betrok - M E T H E T O O G O P D E L E E R L I N G 23

26 Woordjes leren Jongens, heb je verdriet sprak toen de leraar Grieks dan moet je woordjes leren, woordjes leren. Hij knikte energiek zodat er as viel op zijn vest maar dat was toch al vies. Wij lachten half vertederd, half meewarig, want tragiek daar wist je alles van en hij, heel oud, haast vijftig, niets. En dat het overging als je maar woordjes leerde, dat was iets zo absurds, zo dolkomieks dat het in omloop kwam als een gevleugeld woord. Het klapwiekt nu verdrietig om mij heen kenen. De zorgcoördinator coördineert de extra zorg voor leerlingen met LGF en/ of een zorgbudget. Meer informatie over LGF is te vinden op de website van de NSG. R E M E D I A L T E A C H I N G O P D E N S G Voor leerlingen die remedial teaching nodig hebben, is de volgende regeling vastgesteld: 1. RT is beschikbaar voor leerlingen uit klas 1 t/ m Leerlingen hebben maximaal één keer per week RT, ook bij gestapelde problematiek. 3. Leerlingen kunnen in principe maximaal één schooljaar gebruik maken van RT op de NSG. Na ieder trimester wordt geëvalueerd of voortzetting van RT noodzakelijk is. 4. Elke leerling krijgt een intake volgens een vast protocol. Deze intake vindt zo spoedig mogelijk na aanmelding plaats. Het vervolg van de intake kan zijn dat een leerling RT krijgt op de NSG of elders of dat er andere externe begeleiding wordt geadviseerd. 5. In het eerste brugjaar start RT na de herfstvakantie. De regeling zoals hierboven beschreven is niet van toepassing op leerlingen met LGF, een zorgbudget of leerlingen die in het ZAT zijn besproken. RT is wel beschikbaar voor leerlingen uit de bovenbouw die Kurzweil bij het eindexamen willen gebruiken. Ze moeten immers leren hoe Kurzweil werkt. De orthopedagoog is: mevrouw Marjolein Maureau. 3.6 B E G E L E I D I N G V A N A L L O C H T O N E L E E R L I N G E N Leerlingen voor wie Nederlands niet de moedertaal is, kunnen extra begeleiding krijgen. De allochtone leerlingen die onze school binnen komen, maken wanneer vermoed wordt dat extra begeleiding zinvol is enkele taaltoetsen. De resultaten hiervoor bepalen in eerste instantie de inhoud en de frequentie van de begeleiding. Deze begeleiding wordt verzorgd door de remedial teachers. Door het gebruik van de computer is een grote mate van differentiatie mogelijk om begeleiding op maat te kunnen geven. De RT ers overleggen regelmatig met de mentor en de conrector over de vorderingen van de leerlingen. omdat ik later woordjes leerde waarmee je t monster kunt bezweren en ik hem niet meer zeggen kan hoe ik soms naar die stem verlang, naar dat onhandige advies. J. Eijkelboom 3.7 E E N S C H O O L O M T E V E R T R O U W E N De NSG wil niet alleen kennis overdragen, maar ook bijdragen aan de ontwikkeling van sociale competenties en een sterk besef van normen en waarden. Dat kan alleen als school en ouders gezamenlijk optrekken en als er een veilige omgeving ge - creëerd is waar mensen elkaar kunnen vertrouwen. Daarom heeft de NSG een veiligheidsbeleid geformuleerd dat is vastgelegd in een schoolveiligheidsplan. De voor de leerling belangrijkste regels zijn vastgelegd in het leerlingenstatuut. Dit document wordt vijfjaarlijks in samenspraak met de leerlingenraad geactualiseerd. In het leerlingenstatuut staan de rechten en plichten van leerlingen, leraren en schoolleiding in hun onderlinge relaties geformuleerd. Er zijn regels over bij- 24

27 voorbeeld proefwerken, verzuim, genotmiddelen en privacybescherming. Er is aandacht voor het vóórkomen en voorkómen van ongewenst gedrag. Er worden in de onderbouw projecten uitgevoerd over pesten, over omgaan met elkaar en er worden samen klassenregels opgesteld. Docenten nemen stelling als ze merken dat leerlingen worden gepest. De aanpak is gericht op de pestende kinderen, het gepeste kind en de klas als geheel. De mentor is de eerst aangewezen persoon bij wie ouders, leerlingen en docenten melding kunnen maken van pestgedrag. Daarnaast heeft de school twee counselors aangesteld, mevrouw Nicole Janssen en de heer Sjef Poels. 3.8 G E S C H I L L E N E N K L A C H T E N Het bestuur van de Scholengroep Rijk van Nijmegen heeft een klachtenregeling opgesteld, die voor alle scholen onder het bestuur van toepassing is. In deze regeling staat wat er voor afspraken zijn gemaakt over de behandeling van klachten en hoe er met klachten wordt omgegaan. De klachtenregeling staat op de website van de Scholengroep Rijk van Nijmegen ( en op de website van de NSG ( We gaan ervan uit dat veruit de meeste bezwaren tegen en klachten over de dagelijkse gang van zaken in de school in onderling overleg tussen ouders, leerlingen, personeel en schoolleiding op een juiste wijze zullen worden opgelost. Ouder, leerling of personeel bespreken deze daarom in eerste instantie met de direct betrokkenen (bijvoorbeeld de mentor of de teamleider). Komen ze er samen niet uit, dan kan hij/zij terecht bij het directieteam van de school. Indien dit echter, gelet op de aard van de klacht niet mogelijk is, of indien de afhandeling niet naar tevredenheid heeft plaatsgevonden, kan een beroep gedaan worden op de klachtenregeling en direct contact worden opnemen met de interne vertrouwenspersoon, die hem/haar verder zal begeleiden in deze procedure. De klachtenregeling is niet bedoeld voor bezwaren die op school opgelost kunnen worden of thuis horen. Indien een bezwaar niet naar tevredenheid afgehandeld is of de aard van de situatie dermate ernstig is dat dit leidt tot een klacht, kan er een beroep worden gedaan op de klachtenregeling. De procedure van deze klachtenregeling geldt in geval van klachten van schoolorganisatorische aard (denk aan beoordeling en begeleiding van leerlingen, aanpak in de klas) en klachten omtrent machtsmisbruik (seksuele intimidatie, discriminerend gedrag en agressie, geweld en pesten). Deze klachtenregeling geeft aan dat leerlingen met de klacht eerst terecht kunnen bij de interne vertrouwenspersoon van de school. De interne vertrouwenspersoon van de NSG is mevrouw Margriet Kusters. De klachtenregeling staat in relatie tot andere documenten zoals de Gedragscode voor medewerkers van de Scholengroep Rijk van Nijmegen. Indien een leerling of ouder meent dat de examenregeling onjuist of onzorgvuldig is toegepast dient men eerst langs informele weg of via mentor of teamleider het ontstane geschil op te lossen. Leidt dat niet tot een bevredigende oplossing dan kan men het geschil of de klacht voorleggen aan de commissie van beroep eindexamens. M E T H E T O O G O P D E L E E R L I N G 25

28 Ik heb een leven lang moeten oefenen om te kunnen tekenen als een kind. Picasso

29 NSG-EXTRA: SPORT, CULTUUR EN ONTSPANNING 4 VMBOT HAVO VWO 27

30 Als je groot bent Wil je dan niet meer spelen Of mag het dan niet meer? Is er een leeftijd waarop iemand je komt vertellen: Vanaf heden is spelen verboden, en wie zou degene zijn die me dat komt vertellen? Tjitske Jansen 4.1 E E N R I J K E T R A D I T I E Een school die haar vormingsopdracht serieus neemt, biedt haar leerlingen meer dan lessen: een breed scala van extra activiteiten, waarin leerlingen zich meer en anders kunnen ontplooien dan in het kader van de lessen mogelijk is. De NSG biedt een gevarieerd programma van extra-curriculaire activiteiten dat evenwichtig is verdeeld over de verschillende leerjaren en afdelingen. In het NSG-extra curriculum worden naar doelstelling vier soorten van activiteiten onderscheiden: 1. zingeving 2. extra intellectuele verbreding 3. sport en ontspanning 4. kunst en cultuur. De hele mens aan bod laten komen. Dat is het uitgangspunt dat ten grondslag ligt aan de aandacht van de NSG voor extra vorming van haar leerlingen. Om dat uitgangspunt waar te maken, werkt de school zowel in de diepte als in de breedte: enerzijds probeert de school toppers te creëren via vooropleidingen voor conser va - torium of het kunstvakonderwijs. Anderzijds trachten we bij de vier genoemde terreinen alle leerlingen te betrekken. Het geheel is te veel om op te noemen. Enkele voorbeelden geven een indruk van de rijke NSG-traditie op deze terreinen. Z I N G E V I N G Voor alle leerlingen zijn er diverse vieringen en feesten. De leerlingenraad organiseert jaarlijks een actieweek met diverse activiteiten, zoals een sponsorloop, een bandjesavond, een ontbijt op school en een leerlingenfeest. Er wordt daarmee geld ingezameld voor een goed doel. Jaarlijks wordt in de regenboogweek aandacht besteed aan diversiteit. Voor de leerlingen uit klas 3 staat een toneel - voorstelling met dit thema op het programma. Alle leerlingen uit klas 3 doen drie dagen werkzaamheden in het kader van hun maatschappelijke stage. E X T R A I N T E L L E C T U E L E V E R B R E D I N G Leerlingen uit leerjaar 1 en 2 die wellicht het gymnasiumdiploma willen behalen, kunnen zowel in de eerste als in de tweede klas kiezen voor het vak Griekse en Latijnse Taal en Cultuur. Bovenbouwleerlingen havo en vwo kunnen Cambridge Engels volgen. Heel wat vakken kennen vakexcursies. Jaarlijkse reisdoelen zijn o.a. Amsterdam, Keulen, het binnenhof en de Belgiëreis (Brussel, Gent, Brugge en Antwerpen). In de bovenbouw kan het voordrachtfestival rekenen op een groot aantal deelnemers. Er zijn uitwisselingen met scholen in Frankrijk en Spanje. De reizen naar London, Berlijn, Parijs en Rome zijn voor veel leerlingen hoogtepunten van hun schoolcarrière. S P O R T E N O N T S P A N N I N G Er zijn sportdagen en sporttoernooien. Een rijke traditie kennen de activiteitenavonden voor klas 1 en 2, waar sport, spel en expressie centraal staan. De zeilkampen in Friesland voor klas 2 en hoger, de klimkampen voor klas 1 en 2 in de Ardennen en het skikamp voor klas 3 zijn razend populair. 28

STUDEREN OP DE NSG 2 0 1 2-2 0 1 3 S C H O O L G I D S2 0 1 2-2 0 1 3 VMBOT HAVO VWO

STUDEREN OP DE NSG 2 0 1 2-2 0 1 3 S C H O O L G I D S2 0 1 2-2 0 1 3 VMBOT HAVO VWO Een school die ertoe doet! STUDEREN OP DE NSG 2 0 1 2-2 0 1 3 S C H O O L G I D S2 0 1 2-2 0 1 3 VMBOT HAVO VWO Een school die ertoe doet! STUDEREN OP DE NSG 2 0 1 2-2 0 1 3 S C H O O L G I D S2 0 1 2-2

Nadere informatie

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3 KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3 2014-2015 Belangrijke data i.v.m. profielkeuze schooljaar 2014 2015 9 dec. Ouderavond 10 dec. Mentoravond 26-30 jan. Elke derde klas gaat één dag op keuzedag 2 feb

Nadere informatie

KEUZEBEGELEIDING KLAS 3

KEUZEBEGELEIDING KLAS 3 KEUZEBEGELEIDING KLAS 3 2013-2014 Afdelingsleiders Decanen dhr. drs. G.C. Zijlstra (vwo) en dhr. R de Boef (havo) mw. E. de Neef en mw. drs. A.C.R.I. Govaarts Mentoren 3A mw. E.A.M. van Veen 3GA dhr.

Nadere informatie

Onderwijs en begeleiding B2 gymnasium

Onderwijs en begeleiding B2 gymnasium Onderwijs en begeleiding B2 gymnasium 2017-2018 Inhoud Pagina INLEIDING... 1 1 ONDERWIJS... 1 1.1 Algemeen... 1 1.2 Onderwijs in het tweede brugjaar... 1 1.3 Rapportage en overleg... 2 1.4 Afdelingskeuze

Nadere informatie

Zorg en begeleiding zijn goed georganiseerd op de NSG. Dat vinden we belangrijk. In hoofdstuk 1 zetten we onze uitgangspunten voor u op een rijtje.

Zorg en begeleiding zijn goed georganiseerd op de NSG. Dat vinden we belangrijk. In hoofdstuk 1 zetten we onze uitgangspunten voor u op een rijtje. INHOUD Uitgangspunten in de leerlingenbegeleiding Basisondersteuning voor alle leerlingen Aanvullende zorg en begeleiding op maat Beste ouder(s), verzorger(s) Zorg en begeleiding zijn goed georganiseerd

Nadere informatie

Een uitdagende en succesvolle schooltijd

Een uitdagende en succesvolle schooltijd Een uitdagende en succesvolle schooltijd HAVO ATHENEUM GYMNASIUM 2015 Past het Boni bij mij? Je bent op zoek naar een school met een veilige en prettige sfeer? Je wil graag docenten die met je meedenken

Nadere informatie

Informatieboekje leerjaar 2

Informatieboekje leerjaar 2 2016 Vakkenpakket TL 3 kiezen Inhoud Beste leerlingen en hun ouder(s) of verzorger(s),... 2 Het vmbo 3 Vakkenkeuze voor de 3 e klas vmbo-tl.4 De gevolgen van je keuze..5 Doorstroom van 4 vmbo -tl naar

Nadere informatie

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2015-2016

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2015-2016 Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2015-2016 havo/vwo 1 Inhoud Pagina Inleiding 1 1 ONDERWIJS 1 1.1 Algemeen 1 1.2 Onderwijs in het tweede brugjaar 1 1.3 Rapportage en overleg 2 1.4 Afdelingskeuze

Nadere informatie

AANVULLENDE ZORG EN BEGELEIDING OP MAAT

AANVULLENDE ZORG EN BEGELEIDING OP MAAT HET INTERNE ZORGADVIESTEAM (ZAT) Soms heeft een leerling meer behoefte aan ondersteuning dan de mentor en docenten kunnen bieden. In dat geval wordt de leerling besproken in het interne ZAT. Dit team bekijkt

Nadere informatie

Informatieboekje leerjaar 2. Vakkenpakket TL 3 kiezen

Informatieboekje leerjaar 2. Vakkenpakket TL 3 kiezen 2017-2018 Vakkenpakket TL 3 kiezen Inhoud Beste leerlingen en hun ouder(s) of verzorger(s),... 2 Het vmbo 3 Vakkenkeuze voor de 3 e klas vmbo-tl.4 De gevolgen van je keuze..5 Doorstroom van 4 vmbo -tl

Nadere informatie

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2016-2017 Inhoud Pagina INLEIDING... 1 1 ONDERWIJS... 1 1.1 Algemeen... 1 1.2 Onderwijs in het tweede brugjaar... 1 1.3 Rapportage en overleg... 2 1.4 Afdelingskeuze

Nadere informatie

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2017-2018 Inhoud Pagina INLEIDING... 1 1 ONDERWIJS... 1 1.1 Algemeen... 1 1.2 Onderwijs in het tweede brugjaar... 1 1.3 Rapportage en overleg... 2 1.4 Afdelingskeuze

Nadere informatie

2 Wettelijke kaders m.b.t. het verlenen van ontheffing voor één der twee moderne vreemde talen Frans of Duits in het tweede leerjaar

2 Wettelijke kaders m.b.t. het verlenen van ontheffing voor één der twee moderne vreemde talen Frans of Duits in het tweede leerjaar Protocol vrijstelling van onderwijs Frans of Duits in het tweede leerjaar 1 Inleiding Dit protocol geldt voor de Nijmeegse Scholengemeenschap Groenewoud, met ingang van het schooljaar 2014-2015 en maakt

Nadere informatie

ONZE LEERLINGEN AANDACHT EN ZORG VOOR ELKE LEERLING EXTRA ONDERSTEUNING OP MAAT. c in

ONZE LEERLINGEN AANDACHT EN ZORG VOOR ELKE LEERLING EXTRA ONDERSTEUNING OP MAAT. c in - rbegeleiding VAN ONZE LEERLINGEN AANDACHT EN ZORG VOOR ELKE LEERLING EXTRA ONDERSTEUNING OP MAAT c in BESTE OUDER(S), VERZORGER(S), Zorg en begeleiding zijn goed georganiseerd op NSG Groenewoud. Dat

Nadere informatie

Informatiebrochure. Ouders 3 VMBO-T Leerlingen. Vakkenpakket 4 vmbo -T

Informatiebrochure. Ouders 3 VMBO-T Leerlingen. Vakkenpakket 4 vmbo -T Informatiebrochure Ouders 3 VMBO-T Leerlingen Vakkenpakket 4 vmbo -T 2015/2016 Inhoud. 1. Inleiding. 2. Voorbereiding op de keuze en de website www.huygens.dedecaan.net 3. Vakkenpakket examenjaar. 4. Uitbreiding

Nadere informatie

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2014-2015

Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2014-2015 Onderwijs en begeleiding B2 havo / vwo 2014-2015 Inhoud Pagina Inleiding 1 1 ONDERWIJS 1 1.1 Algemeen 1 1.2 Onderwijs in het tweede brugjaar 1 1.3 Rapportage en overleg 2 1.4 Afdelingskeuze en bevordering

Nadere informatie

Protocol vrijstelling van onderwijs in één der drie moderne vreemde talen Frans, Duits of Spaans

Protocol vrijstelling van onderwijs in één der drie moderne vreemde talen Frans, Duits of Spaans Protocol vrijstelling van onderwijs in één der drie moderne vreemde talen Frans, Duits of Spaans 1. Inleiding Dit protocol geldt voor de Nijmeegse Scholengemeenschap Groenewoud, met ingang van het schooljaar

Nadere informatie

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen.

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen. Havo Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen. Met havo op weg naar succes! Al jarenlang heeft onze havo-afdeling heel

Nadere informatie

HORN. Bezoekmiddagen Woensdag 14 januari 2015 Woensdag 28 januari 2015 Woensdag 4 februari 2015 Woensdag 11 februari 2015

HORN. Bezoekmiddagen Woensdag 14 januari 2015 Woensdag 28 januari 2015 Woensdag 4 februari 2015 Woensdag 11 februari 2015 HORN Bezoekmiddagen Woensdag 14 januari 2015 Woensdag 28 januari 2015 Woensdag 4 februari 2015 Woensdag 11 februari 2015 WELKOM GEACHTE OUDERS Dit boekje bevat een beknopte, zakelijke weergave van de informatie

Nadere informatie

Cultuur Bèta Begeleiding

Cultuur Bèta Begeleiding VMBOT HAVO VWO SCHOOLGIDS 2014-2015 Cultuur Bèta Begeleiding N I J M E E G S E S C H O L E N G E M E E N S C H A P G R O E N E W O U D V M B O T H A V O A T H E N E U M G Y M N A S I U M inhoudsopgave

Nadere informatie

Profielkeuze 4 MAVO

Profielkeuze 4 MAVO Profielkeuze 4 MAVO 2019-2020 2 Inleiding Kiezen in de derde klas. Vorig schooljaar heb je in de tweede klas de eerste keuze gemaakt in de richting van een profiel. Doordat de meeste vakken in de derde

Nadere informatie

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen.

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen. Havo Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen. Met havo op weg naar succes! Al jarenlang heeft onze havo-afdeling heel goede

Nadere informatie

Onderwijs en begeleiding B2 vmbo-t / havo

Onderwijs en begeleiding B2 vmbo-t / havo Onderwijs en begeleiding B2 vmbo-t / havo 2016-2017 Inhoud Pagina INLEIDING... 2 1 ONDERWIJS... 3 2 BEGELEIDING... 6 3 MENTOREN / teamleiders tweede brugjaar vmbo-t/havo... 9 16-17 onderwijs en begeleiding

Nadere informatie

Liever Laurens! Meer dan onderwijs alleen

Liever Laurens! Meer dan onderwijs alleen Liever Laurens! Meer dan onderwijs alleen Waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege Verbondenheid, Inspiratie, Verantwoordelijkheid, Ambitie, dit zijn waardevolle woorden voor het Laurens. De basisgedachte

Nadere informatie

Ouderavond Profielkeuze 3 VWO

Ouderavond Profielkeuze 3 VWO Ouderavond Profielkeuze 3 VWO Donderdag 12 november 2015 Schooljaar 2015-2016 Informatie over Belang van juiste profiel Keuzebegeleiding Profielen Dominicuscollege.dedecaan.net Belang van juiste profiel

Nadere informatie

1e klas: met vrienden en vriendinnen van de basisschool in één klas

1e klas: met vrienden en vriendinnen van de basisschool in één klas 1 mavo Intro Deze brochure geeft u informatie over de vmbo-theoretische leerweg op hethml: de mavo. Met vragen kunt u terecht bij de afdelingsleider bovenbouw mavo, Thomas ter Hart. 1e klas: met vrienden

Nadere informatie

Met atheneum op weg naar succes!

Met atheneum op weg naar succes! Atheneum Ruimte voor je eigen talent, met veel ruimte om extra vakken te kiezen en mogelijkheden om eerder examen te doen. Het Picasso Lyceum is één van de weinige scholen in Nederland die dit toestaat.

Nadere informatie

Samen bouwen aan je toekomst. Het Maerlant in 10 stappen

Samen bouwen aan je toekomst. Het Maerlant in 10 stappen SC H L OO JA AR 20 1 20 5-16 Samen bouwen aan je toekomst Het Maerlant in 10 stappen Je wilt naar... een leuke school, waar iedereen elkaar kent. Een relaxte, overzichtelijke school, waar je jezelf kunt

Nadere informatie

Waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege

Waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege Waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege Verbondenheid, Inspiratie, Verantwoordelijkheid, Ambitie: dit zijn waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege. We kunnen veel bereiken als school,

Nadere informatie

Hardenberg Tel 0524 593800. Coevorden. Your next step! Tel 0523 262170. www.denieuweveste.nl

Hardenberg Tel 0524 593800. Coevorden. Your next step! Tel 0523 262170. www.denieuweveste.nl Van Heeckerenlaan 2 Piet Heinstraat 1 Coevorden Hardenberg Tel 0524 593800 Your next step! Tel 0523 262170 www.denieuweveste.nl Your next step! informatie 2014/2015 ontwikkel(t) je talent De Nieuwe Veste

Nadere informatie

Samen bouwen aan je toekomst. Het Maerlant in 10 stappen

Samen bouwen aan je toekomst. Het Maerlant in 10 stappen SC H L OO JA AR 20 1 20 6-17 Samen bouwen aan je toekomst Het Maerlant in 10 stappen Je wilt naar... een leuke school, waar iedereen elkaar kent. Een relaxte, overzichtelijke school, waar je jezelf kunt

Nadere informatie

Informatieavond Klas 3 Welkom

Informatieavond Klas 3 Welkom Informatieavond Klas 3 Welkom Programma opening het 3 vwo team uw kind op 3 vwo communicatie LOB: Profielkeuzeproces in 3 vwo Pauze (kopje koffie in het dolninarium) kennismaking met de mentor Leerlingen

Nadere informatie

Wessel Gansfortcollege vestiging Heerdenpad

Wessel Gansfortcollege vestiging Heerdenpad Wessel Gansfortcollege vestiging Heerdenpad Film bekijken? Scan met Layar! vmbo-theoretisch leerweg (tl) havo, atheneum, atheneum+ 900 leerlingen Uit de kunst! Ongeveer 900 leerlingen komen elke dag naar

Nadere informatie

SCHOOLGIDS 2015-2016. Cultuur Bèta Begeleiding NIJMEEGSE SCHOLENGEMEENSCHAP GROENEWOUD VMBO T HAVO ATHENEUM GYMNASIUM HAVO VWO

SCHOOLGIDS 2015-2016. Cultuur Bèta Begeleiding NIJMEEGSE SCHOLENGEMEENSCHAP GROENEWOUD VMBO T HAVO ATHENEUM GYMNASIUM HAVO VWO VMBOT HAVO VWO SCHOOLGIDS 2015-2016 Cultuur Bèta Begeleiding NIJMEEGSE SCHOLENGEMEENSCHAP GROENEWOUD VMBO T HAVO ATHENEUM GYMNASIUM INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD HOOFDSTUK 1. WIE WE ZIJN 4 1.1 Nijmeegse Scholengemeenschap

Nadere informatie

College voor. beroepsonderwijs. vmbo basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen. algemeen toegankelijk

College voor. beroepsonderwijs. vmbo basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen. algemeen toegankelijk College voor vmbo basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen algemeen toegankelijk beroepsonderwijs College voor Beroepsonderwijs Wie zijn we? Alle leerlingen die de basisberoepsgerichte of de kaderberoepsgerichte

Nadere informatie

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas 24 november 2015 26-06-14 1 Na vanavond begrijpt en weet U: Wat profielen zijn. Welke profielen er op het Cosmicus College zijn. Hoe een profiel gekozen

Nadere informatie

Ouderavond 3HAVO 12 januari 2016

Ouderavond 3HAVO 12 januari 2016 Ouderavond 3HAVO 12 januari 2016 19.30 uur Ben Wester (afdelingsleider) over klas 3 19.45 uur Monica ten Hagen (decaan HAVO) over de profiel- en vakkenkeuze 20.15 uur Pauze Koffie/thee in de hal 20.30

Nadere informatie

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen.

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen. Havo Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen. Met havo op weg naar succes! Al jarenlang heeft onze havo-afdeling heel goede

Nadere informatie

Rapportage Overgangsnormen rapportvergaderingen binnen havo-vwo

Rapportage Overgangsnormen rapportvergaderingen binnen havo-vwo 29-01-2013.................................................................. Rapportage Overgangsnormen rapportvergaderingen binnen havo-vwo Wim Krijbolder Inhoudsopgave 1. Rapportage en Rapportvergaderingen

Nadere informatie

Locatie Fedde Schurer Je doet ertoe!

Locatie Fedde Schurer Je doet ertoe! HAVO/ VWO Locatie Fedde Schurer Je doet ertoe! VAN ONDER - NAAR BOVENBOUW Wie binnen Openbare Scholengroep Sevenwolden overgaat van het tweede leerjaar basisvorming naar het derde leerjaar havo of vwo,

Nadere informatie

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO KIESWIJZER 2015 Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO INHOUD INLEIDING... 3 STROOMKEUZE V3 EN T3... 4 PROFIELKEUZE HAVO... 5 Maatschappijprofielen in havo 4 en 5... 6 Natuurprofielen

Nadere informatie

Profielkeuze 3 (t) VWO. 22 november 2018

Profielkeuze 3 (t) VWO. 22 november 2018 Profielkeuze 3 (t) VWO 22 november 2018 Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) Doel: Op zoek gaan naar het meest geschikte profiel toekomst Hulpmiddelen: Keuzebegeleidingsmethode: Profielkiezer Digitaal

Nadere informatie

vmbo theoretische leerweg (tl), havo, atheneum, atheneum+ 820 leerlingen

vmbo theoretische leerweg (tl), havo, atheneum, atheneum+ 820 leerlingen vmbo theoretische leerweg (tl), havo, atheneum, atheneum+ 820 leerlingen De CSG Wessel Gansfort is een open christelijke school, waar elke dag ongeveer 820 leerlingen onderwijs volgen. Iedereen is van

Nadere informatie

Inleiding. Veel succes met het maken van jouw profielkeuze! S. Koningsveld, decaan Havo H. Lubberdink, decaan Vwo - 1 -

Inleiding. Veel succes met het maken van jouw profielkeuze! S. Koningsveld, decaan Havo H. Lubberdink, decaan Vwo - 1 - Inleiding Dit schooljaar sta je voor een belangrijke keuze: het kiezen van je profiel. De ervaring leert dat het maken van deze keuze niet altijd even gemakkelijk is. Het profiel en de eventuele extra

Nadere informatie

Welkom. Ouderavond klassen 3 h/v

Welkom. Ouderavond klassen 3 h/v Welkom Ouderavond klassen 3 h/v Programma De presentatie wordt op de website gepubliceerd Centraal Opening / voorstellen Algemene informatie Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding (door de decaan) Profielen

Nadere informatie

vmbo theoretische leerweg (tl), havo, atheneum, atheneum+

vmbo theoretische leerweg (tl), havo, atheneum, atheneum+ Erkende CultuurProfielSchool Erkende VECON Business School vmbo theoretische leerweg (tl), havo, atheneum, atheneum+ 800 leerlingen Welkom op ons Wessel! De CSG Wessel Gansfort is een open christelijke

Nadere informatie

Decanenavond klas 3H/V/G

Decanenavond klas 3H/V/G Decanenavond klas 3H/V/G 28 januari 2019 De decanen B3L, B3P, B3Q, B3R en G3G Henriëtte van Hout B3E, B3F, B3J, en B3K Peter Grootveld Back to the future Sectoren vervolgopleidingen aan het HBO of de Universiteit

Nadere informatie

Profielkeuze 3 VWO. 6 december 2017

Profielkeuze 3 VWO. 6 december 2017 Profielkeuze 3 VWO 6 december 2017 Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) Doel: Op zoek gaan naar het meest geschikte profiel toekomst Hulpmiddelen: Opdrachtenboek Profielkiezer Advies van de mentor,

Nadere informatie

Elke dag inspirerend. vwo / havo. elke dag een uitdaging

Elke dag inspirerend. vwo / havo. elke dag een uitdaging Elke dag inspirerend vwo / havo elke dag een uitdaging Samen met uw zoon of dochter staat u voor een belangrijke keuze. Op basis van het advies van de basisschool ligt de uitdaging op vwo of havo-niveau.

Nadere informatie

BROCHURE VERDER NA DE TWEEDE KLAS IN 2015-2016

BROCHURE VERDER NA DE TWEEDE KLAS IN 2015-2016 BROCHURE VERDER NA DE TWEEDE KLAS IN 2015-2016 Geachte ouder(s)/verzorger(s), Uw zoon of dochter zit op dit moment in het tweede leerjaar van de onderbouw vwo en havo. Na het tweede rapport ontvangen de

Nadere informatie

WELKOM GEACHTE OUDERS

WELKOM GEACHTE OUDERS INFORMATIE HORN WELKOM GEACHTE OUDERS Dit boekje bevat een beknopte, zakelijke weergave van de informatie over onze school in Horn zoals we die op de regionale voorlichtingsavonden hebben gegeven. Samen

Nadere informatie

BELEEF HET ASSINK. Locatie Bouwmeester OM THUIS NA TE LEZEN

BELEEF HET ASSINK.  Locatie Bouwmeester OM THUIS NA TE LEZEN BELEEF HET ASSINK OM THUIS NA TE LEZEN Locatie Bouwmeester www.hetassink.nl IEDEREEN IS ANDERS DAAROM DAGEN WIJ ONZE LEERLINGEN UIT OP ALLERLEI MANIEREN EN BEGELEIDEN EN ONDERSTEUNEN WIJ HEN WAAR NODIG

Nadere informatie

Informatie over de brugklas voor ouders

Informatie over de brugklas voor ouders Open Huis vrijdag 29 januari 2016 16.00-21.00 uur scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo (atheneum en gymnasium) Informatie over de brugklas voor ouders Open lessen 11, 12, 14 en 15 januari 2015 Deelname

Nadere informatie

Elde College. Elke dag Een uitdaging

Elde College. Elke dag Een uitdaging Elde College Elke dag Een uitdaging VMBO Theoretisch Kader VMBO Kader- Basisberoeps Denny Arians Teamleider Onderbouw VMBO Keuze voor een schooltype De basisschool zegt : Theoretische leerweg En dan? U

Nadere informatie

Overgangsnormen en uitslagregels 2015-2016

Overgangsnormen en uitslagregels 2015-2016 Overgangsnormen en uitslagregels 2015-2016 inhoud overgangsnormen TOPmavo havo en vwo uitslagregels overstap Interactieve pdf Met deze interactieve pdf heeft u eenvoudig toegang tot alle informatie van

Nadere informatie

Determinatie en Bevordering 2013-2014

Determinatie en Bevordering 2013-2014 Determinatie en Bevordering 2013-2014 Aug. 2013 versie 4 1 Algemeen klas 1, klas 2 en Mavo Als tekort geldt: 5 = 1 tekort, 4 = 2 tekorten Een rapportcijfer lager dan 4 is niet toegestaan. Bij het eindrapport

Nadere informatie

OPEN DAG 2015. www.staring.nl. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. Borculo Beukenlaan

OPEN DAG 2015. www.staring.nl. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. Borculo Beukenlaan OPEN DAG 2015 Borculo Beukenlaan 24 januari 10 tot 13 uur Borculo Herenlaan bovenbouw vmbo 24 januari 10 tot 13 uur Lochem Zutphenseweg 24 januari 10 tot 13 uur www.staring.nl Het Staring College daagt

Nadere informatie

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar 2015-2016

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar 2015-2016 REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar 2015-2016 Vastgesteld door de medezeggenschapsraad d.d. 27 mei 2015 ALGEMEEN In gevallen waarin deze

Nadere informatie

INFORMATIEBOEKJE PAKKETKEUZE VMBO 2014-2015

INFORMATIEBOEKJE PAKKETKEUZE VMBO 2014-2015 1. VMBO: DE THEORETISCHE LEERWEG (TL)... 2 2. SECTORKEUZE... 2 3. VAKKENPAKKETKEUZE VAN KLAS 2 VMBO-TL/TL-HAVO NAAR KLAS 3 VMBO-TL... 3 KEUZEFORMULIER VAN KLAS 2 NAAR 3 VMBO... 4 4. VAKKENPAKKETKEUZE VAN

Nadere informatie

Decanenavond klas 3H/V/G

Decanenavond klas 3H/V/G Decanenavond klas 3H/V/G 29 januari 2018 De decanen B3P, B3Q, B3R en G3G Henriëtte van Hout B3E, B3F, B3J, B3K en B3L Peter Grootveld Back to the future De toekomst komt naar ons toe Profielkeuze Studiekeuze

Nadere informatie

Accent op jouw talent! Welkom op het Rythovius College Eersel

Accent op jouw talent! Welkom op het Rythovius College Eersel Accent op jouw talent! Welkom op het Rythovius College Eersel Een kleinschalige school met grote mogelijkheden 2015 Accent op jouw talent Elke leerling heeft talent. De meesten hebben zelfs meer dan één

Nadere informatie

Informatiefolder voor ouders. Kempenhorst College: Hart voor de leerling Klein en Betrokken. Kempenhorst, een fijne school!

Informatiefolder voor ouders. Kempenhorst College: Hart voor de leerling Klein en Betrokken. Kempenhorst, een fijne school! Informatiefolder voor ouders Kempenhorst College: Hart voor de leerling Klein en Betrokken Kempenhorst, een fijne school! Structuur van de school Leerjaar 4 Leerjaar 3 Theoretische leerweg Keuze uit 2

Nadere informatie

Inrichting van de Tweede Fase op het HML

Inrichting van de Tweede Fase op het HML 1 tweede fase Inrichting van de Tweede Fase op het HML 1. Uitgangspunten van de school 2. De profielen 3. Werken in de bovenbouw 4. Examendossier 5. Het studiehuis op het HML 6. Leerlingbegeleiding 7.

Nadere informatie

Informatie voor ouders en leerlingen 2015 2016. Openbaar onderwijs voor leerlingen met pit!

Informatie voor ouders en leerlingen 2015 2016. Openbaar onderwijs voor leerlingen met pit! Informatie voor ouders en leerlingen 2015 2016 Openbaar onderwijs voor leerlingen met pit! Welkom op Schoonoord Doorn Schoonoord Doorn is een kleine school voor voortgezet onderwijs met ongeveer 400 leerlingen.

Nadere informatie

ZORGPLAN AOC TERRA ASSEN 2012-2013

ZORGPLAN AOC TERRA ASSEN 2012-2013 ZORGPLAN AOC TERRA ASSEN 2012-2013 Versie: Vensters voor Verantwoording en Schoolkompas, januari 2013 Overzicht Leerlingbegeleiding AOC Terra Assen Mentor De mentor is de eerste persoon om alles aan te

Nadere informatie

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar

REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN. Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar REGELING CIJFERGEVING/BEOORDELING EN BEVORDERINGSNORMEN Stedelijk Dalton College Alkmaar schooljaar 2016-2017 Vastgesteld door de medezeggenschapsraad d.d. 1 juni 2016 ALGEMEEN In gevallen waarin deze

Nadere informatie

Overgangsnormen en uitslagregel

Overgangsnormen en uitslagregel Overgangsnormen en uitslagregel 2012 2013 Picasso Lyceum gymnasium, atheneum, havo en TOPmavo Paletsingel 38c 2718 NT Zoetermeer Tel. (079) 347 17 00 Fax (079) 347 17 99 E-mail:info@picasso-lyceum.nl Website:

Nadere informatie

Elke Leerling Doet Ertoe

Elke Leerling Doet Ertoe Elke Leerling Doet Ertoe Vmbo Gerard Spijkers Sectordirecteur vmbo en praktijkonderwijs Typisch Elde College De leerling is in beeld Goede resultaten en prima kwaliteit van het onderwijs; slagingspercentage

Nadere informatie

CITAVERDE maakt werk van leren!

CITAVERDE maakt werk van leren! CITAVERDE maakt werk van leren! CITAVERDE College maakt werk van leren Informatie CITAVERDE College Horst Maakt werk van leren CITAVERDE College, natuurlijk! Welkom! Welkom Welkom! Welkom LOCATIES CITAVERDE

Nadere informatie

Surf ook naar www.rvec.nl

Surf ook naar www.rvec.nl Een succesvolle leerloopbaan voor ieder kind Welkom bij Roelof! Het Roelof van Echten College in Hoogeveen is een school voor ieder kind. Wij bieden alle vormen van onderwijs aan: praktijkonderwijs, leerwegondersteunend

Nadere informatie

Open Huis op vrijdag 22 januari 2016 maandag 1 woensdag 3 donderdag 4 februari 2016 Afdelingsleider klas 1

Open Huis op vrijdag 22 januari 2016 maandag 1 woensdag 3 donderdag 4 februari 2016 Afdelingsleider klas 1 (Hoog)begaafd? Met onderwijs op maat, uitdagingen in je eigen interesses en jaren ervaring in onderwijs aan (hoog)begaafden ben je bij ons aan het goede adres! (Hoog)begaafd? Wat is (hoog)begaafdheid nou

Nadere informatie

Handboek Loopbaanoriëntatie en Profielkeuze Havo/Vwo

Handboek Loopbaanoriëntatie en Profielkeuze Havo/Vwo Handboek Loopbaanoriëntatie en Profielkeuze Havo/Vwo Inhoudsopgave: 1. Inleiding - Loopbaanoriëntatie en - begeleiding (LOB) 2. Profielkeuze Tweede Fase 3. Yubu, het persoonlijke loopbaankeuzetraject 4.

Nadere informatie

IVKO-school voorlichtingsavond keuzetraject maandag 10 februari 2014. Van 2 naar 3 Kiezen is een kunst

IVKO-school voorlichtingsavond keuzetraject maandag 10 februari 2014. Van 2 naar 3 Kiezen is een kunst IVKO-school voorlichtingsavond keuzetraject maandag 10 februari 2014 Van 2 naar 3 Kiezen is een kunst Kiezen in leerjaar 2 leerlingen in 2 MAVO èn 2 HAVO maken keuze voor vakken (taal en kunstvakken) ook

Nadere informatie

1 e Voorlichtingsavond 3 VWO

1 e Voorlichtingsavond 3 VWO Kiezen is een kunst 1 e Voorlichtingsavond 3 VWO Jaarprogramma 2015/2016 Vakkenoverzicht VWO 2 e fase Kiezen en keuzebegeleiding : - Doorlopende leerweg - Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) - Keuzebegeleiding(slessen)

Nadere informatie

KIESWIJZER LAAR & BERG

KIESWIJZER LAAR & BERG KIESWIJZER LAAR & BERG 2018-2019 Versie: 9 april 2018 Stroomkeuze MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo Laar & Berg - 2 - Kieswijzer 2018-2019 Inhoud Inleiding... 4 Profielkeuze havo... 5 Maatschappijprofielen

Nadere informatie

maandag 24 november 2014

maandag 24 november 2014 I N F O R M A T I E A V O N D woensdag 19 november 2014 en maandag 24 november 2014 L E E U W A R D E R L Y C E U M Beste leerling, Welkom bij het Leeuwarder Lyceum! We zijn blij dat je interesse hebt

Nadere informatie

Elde College. Elke dag een uitdaging

Elde College. Elke dag een uitdaging Elde College Elke dag een uitdaging Vmbo/PRO Jeanine Hamers Decaan vmbo Theoretische /Gemengde Leerweg Vmbo KB-TK brugklas Typisch Elde College De leerling is in beeld > we kennen de leerling Goede resultaten

Nadere informatie

VOORLICHTING 2016 - vmbo WELKOM

VOORLICHTING 2016 - vmbo WELKOM VERBINDEND ONDERWIJS VOORLICHTING 2016 - vmbo WELKOM C O N N E C TC O L L E G E. N L KIND Aanleg Belangstelling Schoolpresta2es Beroepswens BASISSCHOOL Leerlingvolgsysteem Toetsen Leerpresta2es Interesses

Nadere informatie

Samen het beste uit jezelf halen

Samen het beste uit jezelf halen Samen het beste uit jezelf halen Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag. 6 Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag.

Nadere informatie

BORNEGO COLLEGE. 25 oktober Een belangrijk keuzemoment in het leven van uw zoon of dochter. Hier kan een onderschrift komen

BORNEGO COLLEGE. 25 oktober Een belangrijk keuzemoment in het leven van uw zoon of dochter. Hier kan een onderschrift komen BORNEGO COLLEGE 25 oktober 2016 Een belangrijk keuzemoment in het leven van uw zoon of dochter Hier kan een onderschrift komen 1 Programma (in hoofdlijnen) (voortgezet) Onderwijs in Nederland Bornego College:

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure Belangrijke

Nadere informatie

TOELATING NSG EERSTE BRUGJAAR VOOR HET SCHOOLJAAR 2013 2014

TOELATING NSG EERSTE BRUGJAAR VOOR HET SCHOOLJAAR 2013 2014 TOELATING NSG EERSTE BRUGJAAR VOOR HET SCHOOLJAAR 2013 2014 Nijmeegse Scholengemeenschap Groenewoud VMBO-T HAVO VWO GYMNASIUM Hoofdgebouw NSG Van Cranenborchstraat 7, 6525 BM Nijmegen Brugklasgebouw NSG

Nadere informatie

Don Bosco College Jouw groei is ons doel

Don Bosco College Jouw groei is ons doel Don Bosco College Jouw groei is ons doel Advies basisschool LVS Ervaringen met de leerling Brede scholengemeenschap VWO HAVO VMBO Voortgezet Onderwijs in schema WO HBO MBO Werken 6 VWO 5 HAVO 4 V M B O

Nadere informatie

GYMNASIUM OP NSG GROENEWOUD VOOR VWO-LEERLINGEN DIE VAN EXTRA UITDAGING HOUDEN

GYMNASIUM OP NSG GROENEWOUD VOOR VWO-LEERLINGEN DIE VAN EXTRA UITDAGING HOUDEN GYMNASIUM OP NSG GROENEWOUD VOOR VWO-LEERLINGEN DIE VAN EXTRA UITDAGING HOUDEN GYMNASIUM OP NSG GROENEWOUD HEEFT UW KIND EEN EENDUIDIG VWO-ADVIES EN HER- KENT U UW KIND IN ONDERSTAANDE BESCHRIJVING? MIJN

Nadere informatie

Exellius (vwo) HAVO TTO (havo/vwo) VMBO. www.sgreigersbos.nl

Exellius (vwo) HAVO TTO (havo/vwo) VMBO. www.sgreigersbos.nl 2016-2017 Exellius (vwo) HAVO TTO (havo/vwo) VMBO www.sgreigersbos.nl De grote stap Nog even en je maakt de grote stap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs. Een heel belangrijke stap. Waar

Nadere informatie

Bevorderingsnormen. Locatie Stationslaan. scholengemeenschap voor VMBO HAVO Atheneum Gymnasium

Bevorderingsnormen. Locatie Stationslaan. scholengemeenschap voor VMBO HAVO Atheneum Gymnasium scholengemeenschap voor VMBO HAVO Atheneum Gymnasium In dit document wordt beschreven wanneer een leerling is bevorderd naar een volgend schooljaar. Bij situaties waarin de regeling niet voorziet beslist

Nadere informatie

Een uitdagende en succesvolle schooltijd

Een uitdagende en succesvolle schooltijd Een uitdagende en succesvolle schooltijd HAVO ATHENEUM GYMNASIUM 2016 Past het Boni bij mij? Je bent op zoek naar een school met een veilige en prettige sfeer? Je wil graag docenten die met je meedenken

Nadere informatie

Profielkeuze 3 Havo. 22 november 2018

Profielkeuze 3 Havo. 22 november 2018 Profielkeuze 3 Havo 22 november 2018 Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) Doel: Op zoek gaan naar het meest geschikte profiel toekomst Hulpmiddelen: Opdrachtenboek Profielkiezer Digitaal portfolio vragenlijsten

Nadere informatie

Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit het derde leerjaar tvwo

Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit het derde leerjaar tvwo Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit het derde leerjaar tvwo Alphen aan den Rijn, december 2009 Kenmerk: SBR0915c Betreft: keuze profiel Geachte ouder(s)/verzorger(s), Uw zoon/dochter is

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure Belangrijke

Nadere informatie

Voorlichtingsavond GSg Schagen. 18 & 19 januari 2006

Voorlichtingsavond GSg Schagen. 18 & 19 januari 2006 Voorlichtingsavond GSg Schagen 18 & 19 januari 2006 CONCEPT ONDERWIJS en BEGELEIDING De GSg Schagen is een dynamische leer-, leef- en werkgemeenschap, gekenmerkt door: respect, vertrouwen en een veilig

Nadere informatie

Determinatie en Bevordering

Determinatie en Bevordering Determinatie en Bevordering 2014-2015 sept. 2014 def. 1 Algemeen klas 1, klas 2 en Mavo Als tekort geldt: 5 = 1 tekort, 4 = 2 tekorten Een rapportcijfer lager dan 4 is niet toegestaan. Bij het eindrapport

Nadere informatie

OUDERAVOND DINSDAG 17 NOVEMBER 2015

OUDERAVOND DINSDAG 17 NOVEMBER 2015 OUDERAVOND DINSDAG 17 NOVEMBER 2015 2 OUDERAVOND 3 (T)VWO 2015-16 Dinsdag 17 november 2015 Op deze speciale ouderavond voor de leerlingen van klas 3 tvwo en 3 vwo krijgt u informatie over de inrichting

Nadere informatie

Informatie over de Profielkeuze. Havo 3

Informatie over de Profielkeuze. Havo 3 Informatie over de Profielkeuze Havo 3 Januari 2017 1 Inleiding Beste leerling, Het maken van een keuze voor je profiel in de bovenbouw van de Havo (klas 4 en 5) is belangrijk. Je voert over dit onderwerp

Nadere informatie

Groenewald. Waar staat. voor?

Groenewald. Waar staat. voor? groenewald Waar staat Groenewald voor? Groenewald is een persoonlijke, kleinschalige school waar kwalitatief, eigentijds, toekomstgericht onderwijs wordt gegeven. Binnen een duidelijke structuur is er

Nadere informatie

Inleiding. Keuzes in:

Inleiding. Keuzes in: Keuzes in: 5 Inleiding Tijdens de ouderavond heb ik u uitgelegd hoe de keuzebegeleiding in klas 3 plaats vindt. In dit artikel zet ik de belangrijkste punten nog even op een rij. Mocht u na het lezen ervan

Nadere informatie

PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE

PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE LOB/PAKKETKEUZE OP HET BERNARD NIEUWENTIJT COLLEGE de loopbaan begeleiding is de verantwoordelijkheid van de decaan, mentoren en vakdocenten. de decaan coördineert de

Nadere informatie

Ons. Onderwijs. Kwaliteit in onderwijs

Ons. Onderwijs. Kwaliteit in onderwijs Ons Onderwijs Kwaliteit in onderwijs Voorwoord Bij Marianum staat de ontwikkeling van de leerling voorop. Wij staan voor aantrekkelijk en afgestemd onderwijs, gemotiveerde leerlingen en goede eindresultaten.

Nadere informatie

leren met uitzicht vmbo-basis/kader/tl, vmbo-tl/havo/(vwo)

leren met uitzicht vmbo-basis/kader/tl, vmbo-tl/havo/(vwo) leren met uitzicht vmbo-basis/kader/tl, vmbo-tl/havo/(vwo) informatie schooljaar 2018/2019 Over Groene Hart Rijnwoude Onze school is kleinschalig met een breed onderwijs- aanbod. Wij bieden de niveaus

Nadere informatie

Mavo Met! Aandacht. Anglia. Meer mogelijkheden op het Hondsrug College. Mavo + (7e vak) Ondernemend Leren. Praktijkvakken (T&T en D&P)

Mavo Met! Aandacht. Anglia. Meer mogelijkheden op het Hondsrug College. Mavo + (7e vak) Ondernemend Leren. Praktijkvakken (T&T en D&P) Mavo Meer mogelijkheden op het Hondsrug College Mavo + (7e vak) Ondernemend Leren Aandacht Anglia Praktijkvakken (T&T en D&P) Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Mavo Ga je straks

Nadere informatie