hbo-ma Rehabilitation Counselor Hanzehogeschool Groningen 5 juni 2010 NVAO Toets Nieuwe Opleiding

Transcriptie

1 hbo-ma Rehabilitation Counselor Hanzehogeschool Groningen 5 juni 2010 NVAO Toets Nieuwe Opleiding Paneladvies

2 Inhoud Inhoud 2 1 Samenvattend advies 3 2 Inleiding en verantwoording Werkwijze panel Opbouw paneladvies 5 3 Beschrijving van de opleiding Algemeen Profiel instelling Profiel opleiding 6 4 Beoordeling per onderwerp Doelstellingen opleiding Programma Inzet personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Continuïteit 28 5 Overzicht advies 30 Bijlage 1: Samenstelling panel 31 Bijlage 2: Programma site visit 32 Bijlage 3: Overzicht van bestudeerde documenten 34 Bijlage 4: Lijst met afkortingen 36 pagina 2

3 1 Samenvattend advies De hbo-masteropleiding Rehabilitation Counselor (MRC) van de Hanzehogeschool Groningen (HG) is een 2-jarige Masteropleiding in deeltijd voor werkers in het veld van Zorg & Welzijn met minimaal een afgeronde relevante bacheloropleiding en minimaal twee jaar relevante werkervaring. De opleiding is ontwikkeld in opdracht van de Academie voor Sociale Studies in samenwerking met de Stichting Rehabilitatie 92. Laatstgenoemde is een landelijk opererend bij- en nascholingsinstituut dat zich bezighoudt met het verzorgen van trainingen en consultatie op het gebied van Rehabilitatie. Zij is sinds 1 juni 2009 gevestigd in Utrecht. De Rehabilitation Counselor is de aanduiding van een specialistische en onderzoekend ingestelde professional op masterniveau die hieraan tegemoet komt. Centraal in zijn functioneren, staat het verantwoord toepassen, implementeren en doorontwikkelen van de methodiek: Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB), ontwikkeld door het Center for Psychiatric Rehabilitation van de Boston University in USA. De IRB is een zorgvuldig uitgewerkte, ontwikkelingsgerichte methode die hulpverleners in staat stelt cliënten met beperkingen te begeleiden en te ondersteunen bij het nastreven van zelf gekozen doelen in zelf gekozen omgevingen. De Rehabilitation Counselor beschikt over competenties op het gebied van ondersteuning van participatie en burgerschap van mensen met langdurige en ernstige beperkingen. Deze master waarvoor de Hanzehogeschool Groningen (HG) een toets nieuwe opleiding aanvraagt bij de NVAO, voorziet naar de stellige overtuiging van het werkveld in een maatschappelijke behoefte. Voor de post-hbo opleiding Rehabilitation Counselor, de voorganger van de aangevraagde master, bestaat al vanaf 2006 meer dan voldoende belangstelling om aan te kunnen geven dat de master kwantitatief een succes zal zijn. Het panel komt op grond van de bestudering van de aanvraag, maar meer nog op grond van de gesprekken tijdens het locatiebezoek, tot de conclusie dat de opleiding hbo-master Rehabilitation Counselor ook kwalitatief aan de maat is. Vooral door het gesprek met de vertegenwoordigers van het werkveld is het panel daarvan overtuigd geraakt. De opleiding MRC verkrijgt op alle facetten en op alle onderwerpen een voldoende. De doelstellingen, competenties, rollen en kwalificaties zijn helder omschreven. Alleen de rol van innovator (het innoveren) verdient meer aandacht naar de mening van het panel. De verschillen tussen de post-hbo afgestudeerde en de nieuwe master betreffen vooral de onderzoekscomponent en de communicatieve vaardigheden. Het werkveld heeft behoefte aan professionals die op grond van deskundigheid en onderzoekskwaliteiten volwaardig kunnen communiceren met veelal medici en psychologen in de instellingen en met vooral ambtelijk ingestelde overlegpartners erbuiten. Daarin voorziet de opleiding. Het personeel is sterk op het werkveld georiënteerd, kwantitatief voldoende beschikbaar en kwalitatief op alle aspecten van het programma deskundig. Het kwaliteitszorgsysteem van de HG is voldoende beproefd en de praktische uitwerking van het systeem voor de MRC is aanwezig. Het panel wil benadrukken dat de kwaliteit van de opleiding de verantwoordelijkheid is en blijft van de HG en niet uitbesteed kan worden aan een samenwerkingspartner. Daarnaast pleit het panel voor handhaving van de indringende bijdrage die het werkveld tot nu toe leverde. Bij de voorzieningen plaatst het panel de opmerking dat de bibliotheek van de HG wel ver verwijderd is van Utrecht, de locatie waar de master wordt uitgevoerd, om boeken fysiek te kunnen raadplegen. De begeleiding van studenten acht het panel uitstekend geregeld. pagina 3

4 De continuïteit van de nieuwe master roept geen enkele vraag op bij het panel. Het panel adviseert de NVAO om positief te besluiten ten aanzien van de kwaliteit van de nieuwe opleiding hbo-ma Rehabilitation Counselor van de Hanzehogeschool Groningen. Den Haag, 6 juli 2010 Namens het panel ter beoordeling van de toets nieuwe opleiding hbo-ma Rehabilitation Counselor van de Hanzehogeschool Groningen. dr J. Vedder (voorzitter) drs C. van de Meent (secretaris) pagina 4

5 2 Inleiding en verantwoording Informatie over procedure toetsing door de NVAO 2.1 Werkwijze panel Op 2 maart 2010 heeft de Hanzehogeschool Groningen een aanvraag toets nieuwe opleiding (TNO) voor een hbo-master Rehabilitation Counselor bij de NVAO ingediend. De NVAO heeft op 13 april 2010 een panel van deskundigen benoemd met de vraag een advies uit te brengen over deze master. Het ingediende aanvraagdossier bevatte een hoofddocument onder de titel Aanvraag Accreditatie Master Rehabilitation Counselor dat vergezeld ging van 24 bijlagen. Het panel heeft het dossier digitaal en op papier ontvangen. Na bestudering van de stukken vond een eerste bijeenkomst van het panel plaats op 29 april 2010 in het kantoor van de NVAO in Den Haag. Tijdens die bijeenkomst heeft het panel de gang van zaken besproken en eerste indrukken uitgewisseld over de opleiding op grond van zijn bevindingen. Tevens zijn vragen geformuleerd die de opleiding voor het locatiebezoek diende te beantwoorden. Op 7 mei 2010 heeft de NVAO de antwoorden op de vragen ontvangen. Een agenda en tijdsindeling voor het locatiebezoek werden met een enkele wijziging op grond van een voorstel van de opleiding uitgevoerd. Aan het eind van het bezoek op 21 mei 2010 heeft het panel alle onderwerpen en facetten besproken en beoordeeld. Op grond van de eerste verkenningen, de beantwoorde vragen en de bevindingen tijdens het locatiebezoek heeft de secretaris een conceptadvies opgesteld en dat de panelleden voorgelegd voor commentaar. De opmerkingen van de panelleden zijn verwerkt in een tweede versie van het advies. Dat tweede conceptadvies is uitsluitend afgestemd met de voorzitter, met goedvinden van de panelleden, aangezien de gemaakte opmerkingen niet van wezenlijk belang waren voor de formulering van een definitieve versie. Het definitieve advies is op 5 juni 2010 naar de NVAO verstuurd. 2.2 Opbouw paneladvies Het advies begint met een samenvatting. De verantwoording en de werkwijze worden in het tweede hoofdstuk verwoord. Het ontstaan van de opleiding en de plaats die de hbo-master inneemt, landelijk en internationaal, komen aan de orde in een beschrijving van de instelling en de opleiding. Met een beoordeling per facet en per onderwerp is het panel gekomen tot completering van het voorliggende advies. Informatie over de samenstelling van het panel, een overzicht van bestudeerde documenten en een lijst met afkortingen worden in de bijlagen gegeven. pagina 5

6 3 Beschrijving van de opleiding 3.1 Algemeen Land Instelling Opleiding Niveau Oriëntatie Graad Locatie Variant Sector Nederland Hanzehogeschool Groningen Rehabilitation Counselor master hbo Master Rehabilitation Counselor Utrecht deeltijd gedrag en maatschappij 3.2 Profiel instelling De Hanzehogeschool ziet studenten en medewerkers als partners in een kennisgemeenschap die elk hun eigen bijdrage leveren aan het gezamenlijke doel: professionals leveren aan de maatschappij. De student en diens individuele ontwikkeling tot competente beroepsbeoefenaar staat in het middelpunt. Centraal staan de kernwaarden: individuele ontplooiing, respect en actieve tolerantie, ondernemingszin en verantwoordelijkheid. De Hanzehogeschool Groningen is een multisectorale hogeschool die al meer dan 200 jaar bestaat. Met vestigingen in Groningen, Assen, Leeuwarden en Amsterdam telt de hogeschool ruim studenten en personeelsleden. De Hanzehogeschool Groningen ontwikkelt zich, met ruim 30 lectoraten en 6 kenniscentra (waaronder Care, Rehabilitation, Education & Sports) tot een kennisinstelling voor toegepast onderzoek. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven en non-profit instellingen. Het onderwijsaanbod van de Hanzehogeschool Groningen omvat: 70 bacheloropleidingen, 4 programma's voor Associate degrees en13 masteropleidingen. Daarnaast verzorgt de hogeschool contractonderwijs. (Bron: website en aanvraagdossier) 3.3 Profiel opleiding Het lectoraat Rehabilitatie van de Hanzehogeschool Groningen is de eenheid die de master Rehabilitation Counselor zal verzorgen. Dit lectoraat is verbonden aan de Academie voor Sociale Studies en de Academie voor Verpleegkunde. De focus van het lectoraat Rehabilitatie ligt op vier thema s: - Rehabilitatie op het gebied van arbeid en onderwijs; - Rehabilitatie op het gebied van sociale contacten, met speciale aandacht voor de familierol en de rol van de familie; - Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid; - Wellness. De thema s omvatten alle leeftijdscategorieën (jeugd, volwassenen en ouderen). Rehabilitatie richt zich op mensen met functiebeperkingen die samenhangen met een ziekte of aandoening of een ongeluk en die vanwege de ernst van deze beperkingen langdurig belemmerd worden in het uitvoeren van taken en acties en in hun vermogen bepaalde pagina 6

7 maatschappelijke/sociale rollen te vervullen. Binnen deze groep van mensen zijn er subgroepen te onderscheiden, zoals dak- en thuislozen, mensen met psychiatrische beperkingen, fysieke beperkingen, verstandelijke beperkingen, verslavingsproblematiek, niet-aangeboren hersenletsel, (getraumatiseerde) vluchtelingen en ter beschikking gestelden (TBS). De masteropleiding Rehabilitation Counselor (MRC) van de Hanzehogeschool Groningen (HG) is een 2-jarige opleiding in deeltijd voor werkers in het veld van Zorg & Welzijn met minimaal een afgeronde relevante bacheloropleiding en minimaal twee jaar relevante werkervaring. De opleiding is ontwikkeld in opdracht van de Academie voor Sociale Studies in samenwerking met de Stichting Rehabilitatie 92. Laatstgenoemde is een landelijk opererend bij- en nascholingsinstituut dat zich bezighoudt met het verzorgen van trainingen en consultatie op het gebied van rehabilitatie. Zij is sinds 1 juni 2009 gevestigd in Utrecht. De MRC komt voort uit een tweejarige post-hbo opleiding. pagina 7

8 De inhoud en het programma van de MRC is gebaseerd op het opleidingsmateriaal van het Center for Psychiatric Rehabilitation van de Boston University. Sinds 1992 zijn er duizenden mbo-, hbo- en wo-geschoolde hulpverleners getraind in de rehabilitatie. Beroepsrol Rol 1 De rehabilitation counselor als expert Rol 2 De rehabilitation counselor als coach Rol 3 De rehabilitation counselor als consulent Rol 4 De rehabilitation counselor als onderzoeker Rol 5 De rehabilitation counselor als innovator Eindkwalificaties De master zet specifieke en specialistische expertise in op het gebied van rehabilitatie in nieuwe en onbekende omstandigheden, in samenwerking met de cliënt en relevante andere disciplines. Hij past zijn specialistische kennis van methodiek en methodiekontwikkeling toe in complexe situaties. Waar nodig past hij praktijkgericht onderzoek toe om nieuwe vraagstukken op te lossen. Hij toont een gefundeerd oordeel over de kwaliteit van handelen met en naar individuele cliënten en relevante andere disciplines. De master realiseert deskundigheidsbevordering en scholing in zijn instelling of organisatie met als doel het realiseren van kwaliteitsvergroting, kwaliteitsborging, accountability, resultaatgerichtheid, doelmatigheid en effectiviteit van interventies. Hij brengt kennis, motieven, overwegingen en conclusies duidelijk en ondubbelzinnig over op collega s en multidisciplinair samengestelde teams. De master voert binnen een instelling of organisatie, in opdracht, innovatietrajecten uit op het gebied van rehabilitatiemethodiek. Hij doet dit in de rol van consulent/inhoudelijk expert of als projectleider. Hij zet zijn innovatiekracht in om nieuwe producten en programma s voor doelgroepen te ontwikkelen, te introduceren en te implementeren. Hij is consulent voor instellingen en organisaties, directies en management ten aanzien van inrichting, invoering, effecten en consequenties van nieuwe programma s en mogelijkheden. Hij adviseert vanuit zijn kennis over internationale en nationale ontwikkelingen binnen het vakgebied en het werkveld. Hij weet zijn adviezen te onderbouwen vanuit historisch perspectief, het perspectief van de professional en vanuit onderzoeksresultaten over de effectiviteit van kwaliteitsverbetering en optimalisering van zorg. De master beheerst verschillende methoden en technieken van onderzoek en weet deze op de juiste wijze in te (laten) zetten. Hij onderbouwt zijn aanbevelingen of (beleids-)voorstellen vanuit een gewogen oordeel naar aanleiding van cijfermatige evaluaties en/of onderzoeksresultaten. De master geeft sturing en richting aan het ontwikkelen van de eigen professionaliteit, weet verworvenheden adequaat te integreren in de organisatie en stuurt ten aanzien van zijn eigen employability, zowel in de organisatie als in het expertisedomein. De werkterreinen van de rehabilitation counselor zijn onder andere de Geestelijke Gezondheidszorg, Justitiële inrichtingen, Ouderenzorg, Gehandicaptenzorg, Jeugdzorg, Thuiszorg, Gemeenten, Sociale Diensten, Woningbouwcorporaties en Reïntegratiebedrijven. pagina 8

9 Het professioneel handelen van de master in de verschillende rollen levert acht kerncompetenties op: Kerncompetentie Startkwalificatie 1. Diagnosticeren Het op micro-, meso- en macroniveau vaststellen van behoeften en problemen die van invloed zijn op de uitvoeringspraktijk. 2. Interveniëren Het plannen, uitvoeren en evalueren van een vastgestelde behoefte / probleem / ontwikkeling en op basis van de gestelde kwaliteitseisen aanpassen c.q. bijstellen van de praktijk. 3. Adviseren Op basis van onderzoek en/of diagnose een overtuigend en onderbouwd advies geven. Het creëren van draagvlak en betrokkenheid bij de uitvoering van advies- en begeleidingstrajecten van individuen en teams, rekening houdend met behoeften / problemen en ontwikkelingen. Zelf het initiatief nemen en voorstellen doen ten aanzien van de oplossingen. 4. Innoveren Zelfstandig, op basis van een adequate analyse van gegevens en (wetenschappelijk (inter-)nationaal theoretisch) materiaal, realistische en originele oplossingen kiezen voor rehabilitatievraagstukken die zich voordoen in een nieuwe, onbekende omgeving. 5. Implementeren Het doelgericht en doelmatig uitvoeren van verbeterings- of verdiepingstrajecten met betrekking tot rehabilitatie in een organisatie. Het beoogde resultaat faciliteren, invoeren en borgen. 6. Praktijkgerichte Zelfstandig op methodologisch verantwoorde wijze opzetten en onderzoeken uitvoeren van praktijkgericht onderzoek rondom complexe praktijkvraagstukken die gerelateerd zijn aan de kennis- en innovatiebehoefte van de instelling. 7. Interdisciplinair In en buiten de eigen arbeidsorganisatie samenwerken in een samenwerken multidisciplinaire, multiculturele en internationale context. 8. Reflectief vermogen Door spiegeling en zelfontwikkeling: - de effectiviteit en efficiency van de eigen beroepshandelingen en beroepsrollen verbeteren; - op integere, betrokken en respectvolle wijze omgaan met cliënten, rekening houdend met de heersende ethiek; - zichzelf weten te stimuleren. Nieuwe opleiding voor de instelling De hbo-master Rehabilitation Counselor is nieuw voor de instelling. Studieomvang De studie omvat 60 studiepunten verdeeld over twee jaar. pagina 9

10 4 Beoordeling per onderwerp In dit hoofdstuk toetst het panel de aanvraag aan de hand van de zes onderwerpen en negentien facetten uit het toetsingskader. Per facet is telkens de letterlijke omschrijving ervan uit het toetsingskader overgenomen. Daarna volgen eveneens per facet een summiere samenvatting van de informatie verstrekt door de instelling, en de overwegingen en het oordeel van het panel. Tot slot geeft het panel per onderwerp een samenvattend oordeel. 4.1 Doelstellingen opleiding Voor de beschrijving van de doelstellingen, beroepsrollen en competenties wordt verwezen naar het voorgaande hoofdstuk Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). De Boston University heeft een methode ontwikkeld voor individuele rehabilitatie counseling, inclusief een beschrijving van de competenties van de counselor. De beschrijving is begin jaren 90 door de Stichting Rehabilitatie 92 in samenwerking met het lokale werkveld vertaald en aangepast aan de Nederlandse situatie tot de Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB). De IRB is een Evidence Based Rehabilitation Practice, die in meer dan 40 (geestelijke) gezondheidszorginstellingen (GGz) in Nederland wordt toegepast, waaronder provinciale en grootstedelijke zorginstellingen. Een dertigtal freelancers, verbonden aan de Stichting Rehabilitatie 92 heeft vervolgens de competentiebeschrijvingen van de IRB verwerkt in competenties voor het hoger onderwijs. In bijeenkomsten op expertniveau zijn de competenties afgestemd met vertegenwoordigers van GGz- instellingen die met de IRB werken. Internationaal zijn de Principals van een Rehabilitation Counselor, zoals ontwikkeld door de United States Psychiatric Rehabilitation Association, de beroepsvereniging op dit gebied, bij het samenstellen van het programma betrokken. Daarnaast zijn conceptformuleringen vergeleken met de formuleringen van het Council on Rehabilitation Education, het accreditatie ondersteuningsinstituut in de USA op het gebied van rehabilitatie. Eind 2009 zijn de competenties voorgelegd aan bestuurders uit het werkveld en aan functionarissen die verantwoordelijk zijn voor de aanstelling van nieuwe medewerkers. Dit heeft geleid tot daadwerkelijke inbreng in het programma van belangrijke GGz-instellingen. Het panel stelt vast dat de masteropleiding Rehabilitation Counselor aansluit op de beroepspraktijk. De vertegenwoordigers van het werkveld lieten daarover in het gesprek dat het panel met hen voerde geen enkele twijfel bestaan. De opleiding is een welkome aanvulling op wat het werkveld zelf organiseert aan incompany activiteiten op het gebied van trainingen en onderwijs. Het panel merkt op dat deze opleiding een grensgebied van geestelijke gezondheidszorg en welzijnswerk betreft. Met de master wordt een gedeelte van de breedte van het social work afgedicht. pagina 10

11 Hiermee ontstaat een spanning tussen de specialistische masteropleiding Rehabilitation Counselor en een algemene master Social Work. Bij meer van dergelijke opleidingen op specialistische deelgebieden van het social work wordt de breedte van de discipline daardoor uitgehold. Het panel heeft niet de verantwoordelijkheid daarover uitspraken te doen in positieve dan wel negatieve zin. Maar niets daarover opmerken vindt het panel een nalatigheid. Door de contacten met de Boston University krijgt de master een internationale dimensie. Het is het panel niet duidelijk geworden in hoeverre dit contact heeft geleid tot tweerichtingsverkeer tussen de Hanzehogeschool en de Boston University. Het panel kreeg de indruk in het gesprek met de docenten dat in Boston de ontwikkelingen in Groningen in ieder geval intensief worden gevolgd. De inzet van een gastlector vanuit Boston is daarbij een goede zet om aantoonbare kennisuitwisseling tot stand te brengen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.1 Domeinspecifieke eisen als voldoende Master (facet 1.2) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een master. De opleiding ziet de Dublin descriptoren niet als losstaande onderdelen waarbij één opleidingscompetentie gekoppeld wordt aan één Dublin descriptor, maar ziet deze als een integraal geheel. Het niveau van de master Rehabilitation Counselor wordt gedefinieerd en dus zichtbaar in de beschrijvingen van de vijf beroepsrollen en de acht kerncompetenties. De opleiding heeft op uitgebreide wijze bijbehorende prestatie indicatoren geformuleerd in een bijlage van de aanvraag. De relatie van de Dublin descriptoren met de opleidingscompetenties: Kennis en inzicht De student maakt gebruik van vakliteratuur en relevante websites, die toonaangevend, internationaal georiënteerd en waar mogelijk actueel zijn. Per onderdeel wordt aangegeven welke literatuur imperatief dan wel aanbevolen wordt. Hierbij gaat het ook om wetenschappelijke en Engelstalige literatuur. Kennis die de student daarmee verwerft, bouwt hij verder uit door middel van onderzoek en gebruikt hij om problemen en vragen in zijn beroepspraktijk te analyseren en te komen tot verbeteringen en vernieuwingen. Dit sluit aan bij de competenties 1 tot en met 6. Toepassen van kennis en inzicht Voor de toepassing van kennis en ervaring op basis van gedegen analyse, ook in nieuwe en complexe situaties, is de afgestudeerde opgeleid. Deze descriptor sluit aan bij de competenties 1, 4, 6 en 7. Oordeelsvorming De master is in staat om oordelen te formuleren op grond van onvolledige of beperkte informatie en daarbij rekening te houden met sociaal-maatschappelijke en ethische verantwoordelijkheden, die zijn verbonden aan het toepassen van de eigen kennis en oordelen. pagina 11

12 Van de afgestudeerde wordt verwacht dat hij verantwoordelijkheid neemt in het (aan-)sturen van processen vanuit gewogen oordelen. Gedurende de opleiding komen genoemde elementen bij voortduring aan de orde. Oordeelsvorming komt met name tot uitdrukking in de competenties 1 tot en met 4. Communicatie De master is in staat om conclusies, alsmede de kennis, motieven en overwegingen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten of niet-specialisten. Communicatie, ingezet als effectief middel om doelstellingen te realiseren, maakt deel uit van het gehele opleidingstraject tijdens tussenen eindpresentaties, tussen- en eindevaluaties, (peer-)assessments en studievoortgangbesprekingen. Aspecten van communicatie maken deel uit van alle competenties. Leervaardigheden De master bezit de leervaardigheden die hem of haar in staat stellen een vervolgstudie aan te gaan met een grotendeels zelfgestuurd of autonoom karakter. Aansturing van de eigen leervragen en zelfsturend vermogen worden van alle studenten in de masteropleiding verwacht. Ondersteunend daarbij is de programmalijn innovator waarbij de student gevraagd wordt eigen leerdoelen te formuleren en te realiseren. In een Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) dat onderdeel van het portfolio van de student is, beschrijft de student zijn vorderingen. In het portfolio worden daarnaast per competentie bewijsstukken opgenomen waarmee de student zijn competentieontwikkeling kan onderbouwen en aantonen. De opleiding hecht grote waarde aan dit vermogen en heeft dit expliciet ondergebracht in competentie 8. Het panel is van mening dat over het geheel genomen de eindkwalificaties aansluiten bij de Dublin descriptoren. Het panel heeft gelet op de beroepsrol van innovator wel bedenkingen over het kennisniveau en de vaardigheden die daarbij gewenst zijn. Het implementeren van vernieuwingen krijgt te weinig aandacht naar de mening van het panel. Dit geldt zowel de theorie als de praktijk van de implementatie. Naar de mening van het panel onderschat de opleiding de problemen die daarbij spelen. Het panel heeft kennis genomen van het gegeven dat alle rollen, dus ook die van innovator, zowel integraal als specifiek in de opleiding aan de orde komen. Het panel vindt de rol van innovator mede zo belangrijk omdat het werkveld veel verwacht van de vernieuwende invloed van de afgestudeerde master op de werkers in het veld. De rol van onderzoeker heeft de opleiding naar de mening van het panel goed uitgewerkt. Een lector met kenniskring voert eigen onderzoek uit en ondersteunt en faciliteert daarnaast het onderzoek dat de studenten uitvoeren. In de gesprekken werd de opzet van dit facet op bevredigende wijze verduidelijkt aan het panel. Een betere verwoording van dit aspect in de handleiding(en) wordt door het panel aanbevolen. Het werkveld stelt hoge eisen aan de opleiding. De opleiding heeft plannen om het werkveld een belangrijke stem te geven in de verdere vormgeving en ontwikkeling van de MRC. Het panel vindt de invloed van het werkveld op de opleiding voor nu en in de toekomst van groot belang. In het gesprek met het werkveld werden veel onduidelijkheden die in de aanvraag na lezing aanwezig bleven, opgelost. pagina 12

13 Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.2 Master als voldoende Oriëntatie hbo (facet 1.3) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een master in hbo: De beoogde eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepencompetenties. Een hbo-master heeft de kwalificaties voor het niveau van een zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van het functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarvoor een hbo opleiding vereist is of dienstig is. De eindkwalificaties zijn in samenspraak met het nationale werkveld opgesteld en afgestemd met de eindkwalificaties zoals die internationaal zijn gedefinieerd. Innovatie, evidence based werken, onderzoek doen en uitkomsten van onderzoek implementeren zijn belangrijke elementen die in de rol- en competentiebeschrijvingen tot uiting komen. In het curriculum wordt dit geborgd door de uitvoering van veel praktijkopdrachten. Het lectoraat rehabilitatie heeft het ontwerp van de master aangestuurd. De twee betrokken lectoren hebben sterke relaties met de beroepsgroepen in het werkveld. De competenties, de rollen en de prestatie indicatoren zijn in samenspraak met het werkveld opgesteld. Het werkveld verwacht dat de afgestudeerde in staat is met gekwalificeerde collega s uit andere disciplines op het gewenste niveau over cliënten te communiceren. Het werkveld en de coaches vinden genoemd aspect van de volwaardige acceptatie van de counselor één van de belangrijkste meerwaarden van deze te starten masteropleiding. Het panel tekent hierbij aan dat de master veelal werkzaam zal zijn in een enigszins therapeutische setting waarin merendeels medisch opgeleide krachten werkzaam zijn. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.3 Oriëntatie hbo als voldoende Samenvattend oordeel onderwerp 1 Doelstellingen opleiding Het panel acht het onderwerp 1 Doelstellingen opleiding voldoende op grond van de voldoendes voor de onderliggende facetten. pagina 13

14 4.2 Programma Voor de beschrijving van het programma wordt verwezen naar het voorgaande hoofdstuk Eisen hbo (facet 2.1) Het beoogde programma sluit aan bij de volgende criteria voor het programma van een hboopleiding Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Actuele vakliteratuur in relatie met andere kennisbronnen vormt de basis voor kennisoverdracht aan de studenten en is de basis voor de vaststelling van een literatuurlijst. Uitgangspunt bij het vaststellen van de literatuurlijst is dat de daarin opgenomen werken niet ouder zijn dan vijf jaar, behoudens bepaalde toonaangevende nationale of internationale standaardwerken. Ieder onderdeel kent verplichte en aanbevolen literatuur. Daarnaast zoeken studenten zelfstandig recente vakliteratuur om te bestuderen en te betrekken in de onderzoeksopdracht. Studenten kunnen gebruik maken van de mediavoorzieningen van de HG en van de Stichting Rehabilitatie 92. Het gegeven dat de studenten werkend leren en lerend werken, levert praktijkervaringen en casuïstiek op die tijdens de lesdagen worden besproken. In de praktijkopdrachten moeten de studenten aan het beroep gerelateerd materiaal gebruiken. Tevens krijgen de studenten opdrachten mee om vanuit hun praktijkervaringen kennis te zoeken om beroepsproblemen op te lossen, daarbij gestimuleerd door de docenten. Van studenten wordt gevraagd casuïstiek te bespreken met de docent en in de intervisiegroepen. Specialisten worden uitgenodigd om specifieke thema s in te leiden en te bespreken. De studenten zijn werkzaam in de verschillende velden van gezondheidszorg en (maatschappelijke) dienstverlening. Hierdoor brengen zij werkervaringen in vanuit verschillende organisaties en bovendien leveren ze daarmee informatie aan over ontwikkelingen en trends binnen de eigen organisatie. Daarnaast dragen de docenten informatie aan over nieuwe trends en ontwikkelingen in de sector. De studenten maken gebruik van persoonlijke actieplannen om de verworven kennis en beroepsvaardigheden toe te passen en te oefenen in de praktijk. Het lectoraat ontwikkelt met behulp van haar onderzoeksprogramma nieuwe kennis die direct in het programma kan worden opgenomen. Het onderzoek vanuit het lectoraat, vindt plaats in nauwe samenwerking met het Trimbos-instituut, het Rob Giel Onderzoekscentrum en het landelijk Kenniscentrum Rehabilitatie. Diverse onderzoekers uit het lectoraat (gaan) promoveren en zijn, naast de beide lectoren, als docent betrokken bij de uitvoering van het programma. Op deze wijze levert de opleiding een wezenlijke bijdrage aan de kennisontwikkeling en kenniscirculatie rond rehabilitatie. pagina 14

15 Het programma staat op verschillende manieren in directe verbinding met de beroepspraktijk, door: - de eindkwalificaties die ontleend zijn aan de eisen van de beroepspraktijk; - het leerplan, de leerdoelen en de leeractiviteiten die gebaseerd zijn op te verwerven competenties; - de docenten die voor het overgrote deel zelf werkzaam zijn in de beroepspraktijk en regelmatig seminars en andere congressen bezoeken; - het lectoraat dat 2-jaarlijks een landelijk congres verzorgt met en voor de relevante sectoren en dat vele internationale contacten en samenwerkingsverbanden kent. Het panel acht dit facet voldoende, maar maakt daarbij wel een aantekening. In werd al gerefereerd aan het specifieke karakter van de MRC. Het panel vindt, vooral door de uitleg van het werkveld, de opleiding wel voldoende breed van opzet. Het werkveld en de coaches gaven in de gesprekken aan dat de opleiding universeler en diepgaander van karakter is dan het panel uit de aanvraag afleidde. Het panel had het idee op grond van de aanvraag dat de opleiding MRC zo specifiek en specialistisch van opzet was dat nauwelijks gesproken kon worden van een benaderingswijze op het terrein van social work, maar overwegend de uitwerking betrof van een kale methodiek die nauwelijks stoelde op een bredere social workvisie. De methode diende ook nog systematisch gevolgd te worden om haar uitwerking niet te missen. Het panel liet zich overtuigen van zijn ongelijk. Het werkveld omschreef met argumenten het werken met het rehabilitatieconcept als een universeel systemische benaderingswijze. En dat is ook naar de mening van het panel meer dan een methode. Wat verder voor het panel overtuigde waren drie aspecten: - De beroepsbeoefenaren bewerkstelligen door hun werk als coach en consulent wijzigingen in de organisatie en de werkwijze in de instelling waardoor ook andere werkers dan counselors de ideeën en werkwijze gaan aanvullen. De verbreding tot meer dan een methode krijgt ook daardoor vorm. - De resultaten die door het werken als rehabilitatie counselor worden bereikt, zijn verbluffend, zo werd benadrukt, maar de methode is zeker niet voor iedere cliënt heilzaam. In de gesprekken werd benadrukt dat de werkwijze niet gezien moet worden als haarlemmerolie, maar naast en in combinatie met andere methoden bijzonder goede resultaten oplevert. - De methode is na de tweede wereldoorlog in de VS ontwikkeld. Teruggekeerde militairen uit Europa hadden dringend behoefte aan hulp om hun pijn, fysiek en geestelijk, te doen verminderen. De methode van werken heeft zich verbreed naar meer zorg- en sociaal werk gebieden. De werkwijze wordt nu ook, onder meer, toegepast in de verslavingszorg, de jeugdzorg en in het werken met ouderen. Het panel verwacht dat de verbreding in werkveld zal doorzetten naar meer op het welzijnswerk georiënteerde terreinen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.1 Eisen hbo als voldoende. pagina 15

16 4.2.2 Relatie tussen doelstelling en programma (facet 2.2) Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. De master is de aanduiding van een specialistische en onderzoekend ingestelde professional op masterniveau. Centraal in zijn functioneren, staat het verantwoord toepassen, implementeren en doorontwikkelen van rehabilitatie en de Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB). De inhoud van het programma is in overleg met het werkveld vastgesteld. Om de twee jaar zullen werkconferenties worden georganiseerd waarin de competenties van de opleiding worden voorgelegd aan de beroepspraktijk. Per setting (intramuraal en extramuraal) worden de competenties beoordeeld op relevantie en zo nodig aangevuld. De bijgestelde competenties worden gebruikt om het onderwijs aan te passen. In een aparte matrix die in de aanvraag wordt vermeld zijn de competenties geconcretiseerd en gecontextualiseerd naar de vijf verschillende rollen. Zo wordt aangegeven dat de samenhang tussen de eindkwalificaties en de kenmerken van de beroepspraktijk is gewaarborgd. integrale opdracht: concepten vaardigheden (20 studiepunten) (3 studiepunten) (2 studiepunten) Schrijven van Rehabilitatie Doelvaardigheidsprofiel Herstel IRB Rehabilitatiedoelformulering Trends en ontwikkelingen in Functionele het werkveld en diagnostiekkaart maatschappelijke Vaardigheidslesplan Ontwikkelingen IRB Hulpbronnendiagnostiekkaart methodiek en rehabilitatie-plan op basis van de uitkomsten van de begeleiding van de cliënt Voorbeeld uitwerking: rol expert rol inhoud competenties expert Ontwikkelingsgericht 1, 2, 3, 7, coachen van 8 de cliënten, uitgaande van diens wensen, sterke kanten en groeimogelijkheden periode Jaar 1 De eindkwalificaties zijn vertaald in leerdoelen per onderdeel in twee stappen: - elk programmaonderdeel is gekoppeld aan een rol en de daarbij horende kerncompetenties; - aan de hand van deze koppeling zijn de leerdoelen per programmaonderdeel geformuleerd. Ieder onderdeel wordt door de studenten, docenten, coaches en studieloopbaanbegeleider in samenwerking met de coördinator geëvalueerd volgens een vastgestelde systematiek. De opleiding is competentiegericht. Competentiegericht onderwijs neemt realistische, complexe beroepstaken en beroepsopdrachten als uitgangspunt. Het leren binnen de opleiding is zowel individueel als interactief. Dit betekent dat studenten in de opleiding multidisciplinair samenwerken, kennis en inzicht krijgen in andere werksoorten en over de grenzen van de eigen beroepspraktijk heenkijken. pagina 16

17 De eigen beroepspraktijk maakt deel uit van de leeromgeving van de student. Kenmerkend voor deze opleiding is dat het leren voor een groot deel in de praktijk gebeurt. Dit betekent dat vanuit de lessen opdrachten in de leerwerksituatie worden uitgewerkt en toegepast. Op basis van haar visie op onderwijs heeft de opleiding gekozen voor een model waarin vier leerlijnen worden onderscheiden: - de conceptuele leerlijn waarin kennisverwerving centraal staat gerelateerd aan een thema; - de vaardighedenleerlijn bestaat uit trainingen; de onderwerpen van de trainingen zijn direct gerelateerd aan de beroepssituatie; - de integrale leerlijn waarin het uitvoeren van beroepsopdrachten centraal staat; - de studieloopbaanbegeleiding met reflectie als centraal gegeven. De verschillende typen beoordelingen in de opleiding toetsen niet alleen het afsluiten van studieonderdelen en dienen niet alleen het bijschrijven van studiepunten, maar zijn ook gericht op het vergroten van het inzicht van de studenten in eigen sterke en zwakke kanten en het stellen van nieuwe leerdoelen. Beoordelingen krijgen hiermee ook een ontwikkelingsgerichte functie. Het toetsplan bevat een overzicht van alle toetsen en de criteria die van toepassing zijn. Voor formatieve toetsing verzamelt men met korte tussenperiodes informatie om het leerproces van de student beter te kunnen begeleiden en bij te sturen. Bij de start van een module wordt alle relevante informatie over de toetsing aan de studenten bekend gemaakt. Alle opdrachten worden individueel uitgevoerd met uitzondering van het praktijkonderzoek. Het panel vindt de relatie tussen doelstellingen en programma evident terug in het curriculum. Het accent op het praktijkgericht onderzoek dat in het programma wordt uitgewerkt kan wat de resultaten daarvan betreft nog een betere uitwerking krijgen in de innoverende rol van de afgestudeerde. Het panel vindt, als exempels, een onderzoek naar mogelijkheden om rehabilitatie ook meer toepasbaar te maken voor het werken met verstandelijk gehandicapten overtuigend, evenals het onderzoek dat uitgevoerd wordt naar de mogelijkheid om ouders te ondersteunen in het leren opvoeden. Over het implementeren van de resultaten van een dergelijk onderzoek in het werkveld heeft het panel op grond van de aanvraag en de gesprekken enige twijfels. Het uitgevoerde onderzoek wordt maatschappelijk gewaardeerd gezien de bekostiging door instellingen en overheid. De ervaringen van de vertegenwoordigers van het werkveld met afgestudeerden van de al jaren bestaande post-hbo opleiding hebben opgeleverd dat dringend behoefte bestaat aan praktijkonderzoek en aan verbetering van de communicatie tussen counselors en collega s psychologen, psychiaters, artsen en ambtenaren. In het programma is die doelstelling helder terug te vinden. Het panel heeft waardering voor de wijze van toetsen als het gaat om het kiezen van de juiste toetsvorm bij de specifieke inhoud van een onderwijseenheid. De uitwerking van het tweede jaar voor wat betreft de eindopdracht dient nog verder uitgewerkt te worden. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.2 Relatie tussen doelstelling en programma als voldoende. pagina 17

18 4.2.3 Samenhang programma (facet 2.3) Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. Horizontale samenhang De opleiding maakt gebruik van vier zogenaamde leerlijnen. Elke leerlijn kent haar eigen dynamiek. De vier leerlijnen zijn de integrale leerlijn, de conceptuele leerlijn, de vaardighedenleerlijn en de ervaringsreflectie leerlijn. De horizontale samenhang wordt bevorderd doordat het programma niet bestaat uit losse vakken met losse eindtermen, maar uit onderwijseenheden die door middel van een aan de beroepspraktijk ontleende rol, in hun samenhang expliciet zijn gekoppeld aan de competenties / eindkwalificaties. De samenhang en de integratie worden extra bevorderd door de integrale beroepsopdracht. Verticale samenhang Om de verticale samenhang te borgen, is het programma ontwikkeld aan de hand van drie criteria: - toenemende complexiteit van taken/context en kennisontwikkeling; - toenemende zelfsturing en verantwoordelijkheid; - toenemende reflectie en transfer. Samenhang tussen binnen- en buitenschools De opdrachten worden vanaf de eerste periode gerealiseerd in de beroepspraktijk. Deze opdrachten zijn gerelateerd aan vier rollen die toenemend complex zijn. De samenhang in het programma is in de gesprekken nauwelijks teruggekomen. Het panel kreeg op grond van de aanvraag voldoende inzicht in de samenhang. De horizontale en verticale samenhang zijn goed uitgewerkt. De verbinding tussen de binnen- en buitenschoolse component van de opleiding is uitstekend geregeld door de inzet van getrainde coaches die incidenteel ook op andere wijze, bijvoorbeeld als docent, met de opleiding zijn verbonden. De samenhang leidt naar de mening van de docenten niet tot overlap van de inhouden van studieonderdelen omdat zij regelmatig met elkaar overleg voeren over de studieonderdelen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.3 Samenhang programma als voldoende Studielast (facet 2.4) Het beoogde programma is studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. De studielast wordt uitgedrukt in studiepunten waarbij een punt gelijk is aan 28 uren studie. Het studiejaar van 40 studieweken is onderverdeeld in twee semesters. De toetsing is gespreid en vindt volgens een rooster plaats op verschillende momenten in het jaar. Cijfers worden binnen vijftien werkdagen bekend gemaakt. In de uitwerking van de studiebelasting is een onderscheid gemaakt tussen opleidingsuren en zelfstudie, waaronder de praktijkopdrachten vallen. Doordat er vaste lesdagen zijn, is het programma per jaar en week beschreven. pagina 18

19 De studielast staat verder toegelicht in de studiehandleidingen. Hierin is ook informatie opgenomen over de toetsing en de mogelijkheden voor herkansing. Begeleiding en monitoring vinden plaats in een aparte leerlijn, namelijk de studieloopbaanbegeleiding. Studievertraging of -uitval wordt zoveel mogelijk voorkomen door iedere student te koppelen aan een studieloopbaanbegeleider vanuit de opleiding. De persoonlijke coach van de student kan contact opnemen met de opleiding en interveniëren. Om de studievoortgang te bewaken hanteert de opleiding verschillende instrumenten: het POP, het portfolio, de toetsing en het studievoortgangsysteem. Om de studeerbaarheid te bevorderen zijn evaluaties en feedback gebruikelijk. Twee keer per jaar wordt het programma uitgebreid schriftelijk en zo nodig ook mondeling geëvalueerd. Eventuele structurele belemmeringen, ontwikkelingen van externe eisen en de afstemming met het afnemend beroepenveld maken deel uit van deze structurele toetsingen. Studenten die gezien hun vooropleiding in aanmerking menen te komen voor erkenning van eerder en elders verworven competenties kunnen gebruik maken van een EVC-procedure. Het panel acht het programma studeerbaar. Zeker ook door de goede begeleiding die rond de studenten is georganiseerd. Het panel vindt de eisen die aan de studenten worden gesteld wel hoog door de combinatie van studie en werk. De opleiding her- en erkent dit en heeft daarom de jaarplanning ruim van te voren tot in detail uitgewerkt. De afgestudeerden van de post-hbo opleiding kunnen de MRC in één jaar halen. Het panel vindt dat juist, maar heeft geen inzicht gekregen in de opbouw van dat programma terwijl in de gesprekken met enkele afgestudeerde post-hbo- ers bleek dat de belangstelling van die groep voor de MRC juist omvangrijk is. Het panel heeft wel het vertrouwen dat de belangstelling van die categorie studenten zal resulteren in een studeerbaar programma. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.4 Studielast als voldoende Instroom (facet 2.5) Het beoogde programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: hbo-master: bachelor en eventueel (inhoudelijke) selectie. De master is een deeltijdopleiding voor werkende professionals die in staat zijn werken en leren te combineren. Studenten werken in het veld van rehabilitatie op hbo+ niveau. Op hun werk worden studenten in staat gesteld opdrachten uit te voeren en gericht vorm te geven aan hun competentieontwikkeling. Zij worden tevens in hun arbeidsomgeving in de gelegenheid gesteld een praktijkgericht onderzoek op te zetten, uit te voeren en op grond van de verkregen resultaten veranderingen te ontwerpen en indien van toepassing te implementeren. Dit wordt expliciet vastgelegd in een onderwijsarbeidsovereenkomst. De masteropleiding is bedoeld voor maatschappelijk werkers, sociaal pedagogische hulpverleners, verpleegkundigen en andere werkers in het veld van zorg en welzijn. De instroomeisen zijn: - afgeronde hbo-opleiding of equivalent daarvan; - minimaal twee jaar relevante praktijkervaring; - een dienstverband van tenminste 0,5 fte; - beheersing van de Nederlandse (NT2-II) en Engelse taal. pagina 19

20 De student zorgt zelf voor de invulling en ondertekening van de eerder genoemde onderwijsarbeidsovereenkomst. De instelling krijgt korting als er een interne gekwalificeerde coach aanwezig is in de organisatie die de individuele supervisie/coaching van de student in werktijd verzorgt. Jaarlijks wordt er contact opgenomen met het potentiële werkveld door het verstrekken van informatiemateriaal. Dit is een samenwerking tussen de Stichting Rehabilitatie 92, de Academie voor Sociale Studies en het lectoraat Rehabilitatie. Op basis van de ervaringen met de post-hbo opleiding Rehabilitation Counselor mag verwacht worden dat een voldoende instroom van studenten zal plaatsvinden. Het panel acht de criteria voor instromende studenten juist en goed doordacht. Op grond van vooropleidingseisen en ervaring zijn die studenten toelaatbaar die een juist beginniveau hebben. Het panel wil wel opmerken dat de verplichte werkervaring van twee jaar wat aan de magere kant is. In het gesprek met de docenten kwam naar voren dat ook de opleiding de twee jaar ervaring het absolute minimum vindt. De opleiding ziet liever instromers die een rijkere werkervaring hebben. Het panel geeft de opleiding in overweging de werkervaringseis uit te breiden naar drie jaar. Een werkveldovereenkomst is ontwikkeld en is getest in de post-hbo opleiding. Het panel heeft de overeenkomst bekeken en acht daarin alles aanwezig wat voor een goede studievoortgang noodzakelijk is. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.5 Instroom als voldoende Duur (facet 2.6) De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: hbo-master met minimaal 60 studiepunten. De MRC is een nieuwe hbo-masteropleiding. De studieduur beslaat twee jaar en omvat in totaal 60 studiepunten (1680 studiebelastinguren). De student heeft gedurende de studie een gemiddelde studiebelasting van 21 uren per week met een doorlooptijd van 40 weken per studiejaar. Het onderwijsprogramma is gericht op een vaste dag per 2 weken en 6 tweedaagsen. Het panel stelt vast dat de opleiding voldoet aan de formele eisen en dat de organisatie van de opleiding in balans is. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.6 Duur als voldoende Samenvattend oordeel onderwerp 2 Programma Het panel acht het onderwerp 2 Programma voldoende op grond van de voldoendes voor de onderliggende facetten. pagina 20

21 4.3 Inzet personeel Eisen hbo (facet 3.1) De opleiding sluit aan bij de volgende criteria voor de inzet van personeel van een hboopleiding: Het onderwijs zal voor een belangrijk deel worden verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Het verbinden van theorie met praktijk en van praktijk met theorie is een wezenlijke taak van de docent. Daarom worden aan het onderwijzend personeel de eisen gesteld: - werkzaam als rehabilitation counselor, dan wel uitgebreide praktische ervaring als zodanig; - gekwalificeerd docent Rehabilitation Counselor met een IRB onderwijsbevoegdheid, erkend door de Stichting Rehabilitatie 92; - opgeleid en werkzaam zijn in het veld van zorg en welzijn en beschikken over een specialisatie in het onderdeel waarin wordt lesgegeven; - minimaal twee jaar actuele werkervaring, niet langer dan vijf jaar geleden opgedaan; - een academische opleiding, wo- of hbo-master. De helft van de docenten is verbonden aan de HG en heeft een didactische aantekening. De andere helft werkt in de praktijk, beschikt over een 1e graads onderwijsbevoegdheid en heeft voldaan aan het docententraject van de Stichting Rehabilitatie 92. Nieuwe docenten en coaches worden geworven uit de alumni van de MRC en zullen een docentenopleiding volgen bij de Stichting Rehabilitatie 92 tenzij ze al als docent werkzaam zijn binnen de HG. Aan rehabilitatiecoaches worden de volgende eisen gesteld: - hij is een expert in rehabilitation counseling; - hij beschikt over minstens twee jaar werkervaring met direct cliëntencontact na diplomering; - hij heeft affiniteit met het begeleiden van studenten; - hij staat positief tegenover ontwikkelingen van de professie van rehabilitatie counseling; - hij toont professionele kwaliteiten. Het panel heeft de cv- s van de docenten bestudeerd. De docenten voldoen voor het grootste gedeelte aan het geschetste profiel. De verbinding tussen theorie en praktijk die de docenten leggen, waardeert het panel positief. De lijn Boston, HG en docent met ervaring als rehabilitation counselor acht het panel wel een gevaar inhouden omdat zodoende een tunnelvisie kan ontstaan. Het panel heeft echter de indruk dat het werkveld in staat is die tunnelvisie tegen te gaan. De hoge eisen die aan de coaches worden gesteld, vindt het panel een goede zaak omdat daardoor de kwaliteit van de opleiding wordt versterkt. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 3.1 Eisen hbo als voldoende. pagina 21

22 4.3.2 Kwantiteit personeel (facet 3.2) Er wordt voldoende capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen starten. Er wordt voldoende capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen continueren. Voor uitvoering, evaluatie, verbetering en ondersteuning van het onderwijs aan 15 studenten wordt aanvankelijk uitgegaan van een bezetting van 3 fte, waaronder 1 fte voor het opleidingssecretariaat. Jaarlijks worden de taken van de docenten en medewerkers en de bijbehorende uren vastgelegd. De eerste keer op basis van de definitieve instroomcijfers. De opleiding geeft afgestudeerde MRC-studenten de mogelijkheid zich aan te melden als docent. Er wordt aan de hand van een gesprek tussen de coördinator, een docent en de oud-student een plan gemaakt voor scholing. De alumni kunnen ervaring opdoen middels activiteiten van de Stichting Rehabilitatie 92. Op deze wijze wil de opleiding zorgen voor een grotere capaciteit aan docenten en coaches om zo mogelijk ziekte en vergrijzing in de toekomst te kunnen ondervangen. Het panel constateert dat voldoende kwalitatief geschoold personeel wordt ingezet om deze master te bemensen. Met de twee fte s die aanvankelijk beschikbaar zijn voor onderwijs en ontwikkeling staat niets een goede uitvoering en verdere vormgeving van het onderwijsprogramma in de weg. Het panel verwacht dat voor de verdere ontwikkeling van de master ook in de toekomst een ruime inzet van personeel noodzakelijk zal zijn. Dit alleen al om de breedteontwikkeling van de master in de sociale sector verder uit te werken. Het panel acht een snelle terugkeer na de opleiding als docent niet pleiten voor de kwaliteit van de opleiding. Het voedt de gedachte van een circulair mechanisme. Eerst zouden afgestudeerden substantiële andere ervaring moeten opdoen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 3.2 Kwantiteit personeel als voldoende Kwaliteit personeel (facet 3.3) Het in te zetten personeel is gekwalificeerd voor een inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. De docenten zijn nagenoeg allen werkzaam in de praktijk en hebben daardoor contact met cliënten. Zij zijn gekwalificeerd rehabilitatiedocent en beschikken over een post-hbo of academische opleiding. Enkelen zijn daarnaast actief als onderzoeker. Voor de dagelijkse aansturing en uitvoering van het curriculum wordt een coördinator benoemd. Naast de coördinator worden docenten en coaches aangesteld. De lector is de hoofdopleider. Voor de inhoudelijke, didactische en organisatorische afstemming tussen de opleidingsonderdelen en de verschillende docenten is een kernteam ingesteld, onder leiding van de lector. pagina 22