nederlands tijdschrift voor heelkunde

Transcriptie

1 jaargang 20 - nummer 5 - juni 2011 nederlands tijdschrift voor heelkunde in dit nummer 163 Hoofdredactioneel 164 Van de bestuurstafel 166 Interview: Gouden legpenning voor Jeekel 168 Oproep: NVvH op zoek naar nieuwe voorzitter BBV 169 Van de commissies 170 Ingezonden 173 Column 174 Van de VAGH 175 Korte berichten 177 Keur de cursus 178 Congresverslag 179 Van de NVGIC 180 Van de NVvV 182 Proefschrift: Complicaties en re-operaties na bariatrische chirurgie 184 Casus: Late complicatie na LAGB 187 Casus: Een zuigeling die frequent spuugt en zich verslikt 188 Casus: Solitaire fibreuze tumor van de pleura 191 Casus: Afgaans Wildlife 193 Ingezonden: George Perkins, een miskend genie 195 Commentaar 196 Historische casus: Lucy, spataders en de hedendaagse Heelkunde 198 Personalia en colofon

2 Twee chirurgen Chirurg M/V met aandachtsgebied gastro-intestinale en oncologische chirurgie Vanwege pensionering van één van onze maten is er per 1 december 2011 binnen de maatschap chirurgie een vacature voor een chirurg, met het aandachtsgebied gastro-intestinale en oncologische chirurgie. Uw profiel U bent een enthousiaste teamspeler met aantoonbare ervaring (ten minste) in de vorm van een afgerond CHIVO-schap/fellowship in de gastro-intestinale en/of oncologische chirurgie, en met name in de laparoscopische chirurgie en hepato-pancreato-biliaire chirurgie. U bent bij voorkeur gepromoveerd. Affiniteit met opleiding en onderzoek is een voorwaarde. Vanzelfsprekend participeert u in managementtaken. Toetreding tot de maatschap vindt plaats volgens de richtlijnen van de Orde van Medisch Specialisten. Chirurg M/V met aandachtsgebied mammapathologie Vanwege uitbreiding van de werkzaamheden is er per 1 januari 2012 binnen de vakgroep chirurgie een vacature voor een chirurg met het aandachtsgebied mammapathologie. Uw profiel U bent een enthousiaste teamspeler met aantoonbare ervaring in de vorm van een (bijna) afgerond CHIVO-schap/fellowship in de oncologische chirurgie. De bij voorkeur gepromoveerde kandidaat dient zich te kunnen profileren als het boegbeeld van de chirurgische mammazorg en zal mede leiding geven aan het Borstkankercentrum Isala. Naast uitgebreide chirurgische kennis met inbegrip van oncoplastische technieken wordt kennis verwacht van de behandelingsmodaliteiten van medebehandelaars. Participatie binnen een tweede aandachtsgebied is gewenst, bij voorkeur de hoofd-hals-chirurgie. Affiniteit met opleiding en onderzoek is een voorwaarde. Vanzelfsprekend participeert u in managementtaken. De aanstelling betreft een loondienstverband volgens de AMS met binnen afzienbare tijd uitzicht op toetreding tot de maatschap. Toetreding tot de maatschap vindt te zijner tijd plaats volgens de richtlijnen van de Orde van Medisch Specialisten. Informatie en sollicitatie Voor nadere inlichtingen kunt u zich wenden tot dr G.A. Patijn, (038) , voorzitter, of de heer R. Thieme Groen, lid Raad van Bestuur, (038) Meer informatie over het ziekenhuis en vakgroep kunt u vinden op Uw schriftelijke reactie, vergezeld van uw curriculum vitae, kunt u binnen 4 weken na verschijnen van deze advertentie richten aan: De heer R. Thieme Groen, Raad van Bestuur Isala klinieken, locatie Weezenlanden, Postbus 10500, 8000 GM Zwolle. De Isala klinieken De Isala klinieken zijn een van de grootste algemene ziekenhuizen van Nederland met 5900 medewerkers en 1100 bedden op twee locaties. Zij vervult topklinische functies als cardiothoracale chirurgie, neurochirurgie, neonatologie, level III intensive care, en functioneert als regionaal traumacentrum. De vakgroep chirurgie telt 12 chirurgen en 2 chefs de clinique, en voert al haar werkzaamheden uit op de locatie Sophia. In 2013 zullen beide locaties verhuizen naar de nieuwbouw. De chirurgische aandachtsgebieden zijn verdeeld in GE/oncologie, vaatchirurgie en traumatologie met een volledig gedifferentieerde dienstenstructuur. De gastro-intestinale en oncologische chirurgie wordt in haar volle breedte uitgeoefend, inclusief de slokdarm-, pancreas-, en leverchirurgie. De maatschap participeert in de opleiding heelkunde binnen regio VI, alsmede de opleiding tot SEH-arts.

3 hoofdredactioneel Is een patiënt een vliegtuig? Je kunt tegenwoordig geen blad meer openslaan of de vergelijking met de vliegwereld wordt aangehaald. In toenemende mate imiteren we de luchtvaartwereld: opstijgen mag pas als echt alle checklisten zijn afgevinkt. Zo ook in de heelkunde. Er zijn echter nogal wat kanttekeningen te maken bij deze vergelijking die steeds verdergaande consequenties lijkt te krijgen. Als je een operatie beschouwt als een vliegbeweging, wie is dan eigenlijk wie, en wat is wat? Duidelijk is dat de hoofdpiloot op een lijn gesteld zou moeten worden met de chirurg of hoofdoperateur, maar consequent verder redenerend, is dan het vliegtuig het synoniem voor de patiënt: namelijk datgene wat de piloot bestuurt en tracht te beïnvloeden met zijn handelen. Maar zoals u weet is een patiënt geen levenloos voorwerp. Een vliegtuig maakt deel uit van een vloot en wordt door een maatschappij regelmatig gecontroleerd. De vliegmaatschappij kan daarom de verantwoordelijkheid nemen voor dat product. Bovendien worden vliegbewegingen tot een jaar vooruit gepland. Het is daarom minder complex om zo n operatie tot in de puntjes voor te bereiden. Ook vliegt de piloot meestal op hetzelfde type vliegtuig met een automatische piloot. Wanneer we deze situatie betrekken op de heelkundige wereld zou dit hypothetisch dezelfde situatie zijn als u een jaar van te voren wist dat u een appendectomie zou gaan verrichten. Dit doet u op een vastgestelde dag om uur s ochtends bij een magere vriendelijke jongeman zonder comorbiditeit en medicijngebruik. Bovendien zou u de jongeman preoperatief ook nog wekelijks keuren om zeker te weten dat u een gezonde patiënt zou gaan opereren. Een zieke patiënt opereren is immers levensgevaarlijk! Als u de incisie hebt gezet, laat u de assistent de operatie doen en komt u alleen voor het kwetsen. Wat een prachtig voorspelbaar beroep! de vluchtduur ongewis. Het ene moment bent u thuis het gras aan het maaien, het volgende moment staat u een acuut aneurysma te opereren. En dan de vliegreis zelf: een proeflaparotomie op zaterdagochtend bij een acute buik. Enig idee wat u aan zal treffen, hoe lang de operatie zal duren? Voor een piloot is dat vliegen in dichte mist Uiteraard kunnen we zeker veel leren van de vliegwereld om te zorgen dat we als team optimaal functioneren en voorbereid zijn en daarnaast beter te leren ons handelen kritisch te evalueren. Maar de zorg is een hoogrisicobedrijfstak met zeer eigen kenmerken. Men mag zich dus afvragen of deze veiligheidsprincipes, zoals een klimaat waarin incidenten veilig gemeld kunnen worden, teams waarbinnen hiërarchische verhoudingen geen rol spelen of een veiligheidsmanagementsysteem, in de zorg ook kans van slagen hebben. 1 Op het moment dat deze maatregelen de patiënt juist onzeker maken en laten twijfelen aan het systeem, omdat de naam en geboortedatum die ochtend al acht keer zijn gevraagd, schiet het middel dan niet zijn doel voorbij? Controleprocedures kosten veel tijd met veel wachten op alle teamleden zoals voorgeschreven in de time-out procedure. Wie gaat die rekening betalen? De piloot? De vliegmaatschappij? Of het vliegtuig zelf misschien? «1. Johan F. Lange, Connie M. Dekker-van Doorn, Mark H.T.M. Haerkens, Jan Klein.Veiligheidscultuur in het ziekenhuis, zonder cultuuromslag wordt het een cosmetische ingreep. NTVG 2011;155:A2253. In werkelijkheid is een chirurg een piloot die dagelijks in vliegtuigen zit waar hij nog nooit mee gevlogen heeft. De kwaliteit van zijn materiaal, de patiënt, is hem volledig onbekend. De voorgeschiedenis van een patiënt is datgene wat bekend is over de patiënt. Maar hoeveel mensen lopen er niet rond met atherosclerose, COPD of hypertensie, zonder dat daar iemand van op de hoogte is? Daarnaast zijn met name in de acute zorg zowel de vluchttijden als 163

4 van de bestuurstafel Synopsis Algemene Leden Vergadering dr. G.A.P. Nieuwenhuijzen, Secretaris NVvH Tijdens de Najaarsvergadering 2011 zullen uitgebreide notulen van de Algemene Leden Vergadering (ALV) van 19 mei 2011 worden gepresenteerd en geaccordeerd, echter voor een snellere informatievoorziening naar de leden heeft het bestuur van de NVvH besloten om een synopsis van de ALV reeds eerder in het Nederlands Tijdschrift voor Heelkunde te publiceren. Kort passeren enkele belangrijke agendapunten de revue. - Onze voorzitter dr. P.J. van den Akker heet iedereen welkom en geeft aan dat we aan de vooravond van grote veranderingen in het chirurgische zorglandschap staan. Van het bestuur en actieve leden wordt veel gevraagd en er is derhalve veel werk verzet het afgelopen half jaar, getuige de enorme hoeveelheid bijlagen bij deze vergadering. - Een screenshot van de nieuwe website werd getoond, welke vanaf half juni beschikbaar zal zijn. De nieuwe website zal meer toegankelijk en service gericht zijn. - De gouden legpenning is een onderscheiding voor een lid van onze vereniging dat nationaal of internationaal voor de (wetenschappelijke) ontwikkeling van de Nederlandse Heelkunde van bijzondere betekenis of invloed is geweest. Unaniem werd dan ook in het bestuur besloten dit jaar deze onderscheiding uit te reiken aan prof. dr. J. Jeekel. Onze voorzitter benadrukte de enorme invloed die collega Jeekel heeft gehad op de Heelkunde in het algemeen, maar vooral ook zijn enthousiasmerende invloed op jonge talentvolle collegae in het bijzonder. Collega Jeekel benadrukte in zijn dankwoord hoe vooraanstaand wetenschappelijk gezien de Nederlandse Heelkunde in internationaal verband is. De wetenschap heeft de NVvH enorm bij elkaar gehouden en moet dat blijven doen in de toekomst. (Verderop in dit nummer vindt u een interview met hem. V.K) - De Secretaris Kwaliteit mw. dr. M.J.T.F.D. Baas-Vrancken Peeters licht de activiteiten op kwaliteitsgebied toe. Samen met drs. A. Nutma, beleidsadviseur Kwaliteit is een Beleidsplan Kwaliteit opgesteld. Vanuit een aantal kernwaarden zijn de plannen op het gebied van patiëntveiligheid, richtlijnen, indicatoren, normering, certificering, clinical auditing, complicatieregistratie, kwaliteitsvisitatie, advies en bemiddeling en bij- en nascholing toegelicht. De samenhang in een geïntegreerd kwaliteitsbeleid wordt nog eens benadrukt en verduidelijkt in dit Beleidsplan. Verwezen wordt naar onze site waar het beleidsplan te downloaden is. Onder voorzitterschap van collega dr. P.M.N.Y.H. Go zijn de richtlijnen preoperatief proces TOP1, Appendicitis acuta, Distale radiusfracturen, en shuntchirurgie afgerond en zijn de richtlijnen Diverticulitis, Morbide Obesitas en preoperatief proces TOP2 als concept ter beoordeling aan de leden aangeboden. De LHCR wordt onder voorzitterschap van prof. dr. J.C. Goslings grondig herzien en op korte termijn zal deze versie worden gepresenteerd. De DICA (Dutch Institute for Clinical Auditing) is inmiddels opgericht als overkoepelende organisaties van de verschillende registraties. De DSCA heeft dit jaar haar 2 e presentatie van gegevens georganiseerd en de participatie is groot. Nieuwe audits zijn (bijna) gestart te weten: De BRCA (mamma-audit), Dutch Upper GI Audit (DUCA), Longaudit, AAA-Audit en Pancreasaudit. De Commissie Kwaliteitvisitatie onder voorzitterschap van collega mw. A.J. de Nie heeft een verdere professionalisering doorgemaakt door o.a. een digitaal systeem voor kwaliteitvisitaties te introduceren (ADAS). Daarnaast zullen in de toekomst de kwaliteitsvisitaties worden genormeerd volgens een uniforme waarderingssystematiek welke vastgelegd is in een rapport dat ook via de website is te downloaden. De Commissie Certificering en Normering onder duo-voorzitterschap van dr. J.H.G. Klinkenbijl en dr. L.P.S. Stassen heeft samen met vertegenwoordigers van de subverenigingen en de NVvH-jurist mr. O. van Ardenne enorm veel werk verzet. Een Certficeringsdocument per Subvereniging, een Reglement voor een Toetsingscommissie en Bezwarencommissie en een centrale registratie op het bureau van de Heelkunde zijn opgesteld. Tijdens de ALV worden de Individuele Certficeringsdocumenten voor NVvV-Vaatchirurg, NVL-Longchirurg, NVKC-Chirurg bij Kinderen en NVGIC-NVCO GI-Oncologisch chirurg bij 164

5 - - acclamatie goedgekeurd. Deze documenten waren reeds goedgekeurd tijdens de ALV van de subverenigingen. Het document voor NVT-Trauma chirurg wordt goedgekeurd op voorwaarde dat de ALV van de NVT deze nog goedkeurt. In januari 2011 zijn door de NVvH normen voor goede Chirurgische zorg voor het mammacarcinoom, longcarcinoom, colorectaal carcinoom, sarcoom en is een volumenorm van 20 voor hoogcomplexe laagvolume zorg gepubliceerd (Normering versie 1.0). Veel lof is daarvoor verkregen van IGZ, verzekeraars, VWS, pers en andere externe partijen. Nieuwe normeringsdocumenten voor het Abdominaal Aneurysma, Perifeer Occlusief Vaatlijden, Carotischirurgie, Oesophaguschirurgie, Leverchirurgie, Bariatrische chirurgie, endocriene chirurgie en flexibele endoscopie werden goedgekeurd tijdens de ALV. Ook deze normen zijn te downloaden via de NVvH-Website. De nieuwe Secretaris Patiëntveiligheid prof. dr. J.F. Lange licht een aantal projecten toe voor het komende jaar: Ontwikkeling van een Curriculum patiëntveiligheid voor AIOS Onderzoek Werkbelasting Chirurg Verdere implementatie van het belangrijke Concept Teamwork. De Time Out procedure, SURPASS en Crew Resource Management op de OK, ICU en SEH zullen verder worden geïmplementeerd. Collega dr. J. Oskam (BBV) licht de activiteiten van de Beroeps Belangen Vergadering verder toe. Door de aanstelling van drs. S. Roskam, beleidsadviseur BBV kunnen nu activiteiten sneller en grondiger worden verricht. Het Meso-budget voor de Chirurgie, waarop de honorariumtarieven worden gebaseerd, lijkt zich gunstig te ontwikkelen voor de Heelkunde. Na een korting van 21,8% die we hebben moeten ondergaan het afgelopen jaar, wordt voor 2012 een toename in het budget naar 10,5% voorgesteld. Binnen de nieuwe DOT-procedure wordt het honorarium bepaald door de Minuutprijs x Normtijd. De NVvH heeft alleen invloed op de Normtijd van het zorgproduct. Deze worden op dit moment binnen de BBV vastgesteld. De BBV maakt daarbij enkele strategische keuzes, welke door het DB en het AB zijn geaccordeerd: Aan licht-ambulante, traumatologische zorgproducten wordt een minimaal aantal minuten toebedeeld, omdat er in de toekomst een verschuiving naar de SEH-artsen zal gaan plaatsvinden. Door de verschuiving van klinische opname naar dagverpleging zullen we een verpleegdag in dagverpleging op een zelfde wijze normeren. Bij de conservatieve zorg zal de rol van de chirurg minder belangrijk worden en verwachten wij een grotere rol voor (en substitutie door) verpleegkundig specialisten. Derhalve willen wij ook voor deze type zorg een niet te hoge normtijd voorstellen. Complexe Chirurgie zal lokaal onderhandeld worden, derhalve wordt ook hier niet te veel normtijd aan toebedeeld. Mamma, Colon, PAOD, acute niet-trauma zorg is voor de chirurgie core business. Hier wordt meer normtijd aan toebedeeld. De BBV komt binnenkort met een voorstel voor normtijden voor alle zorgproducten op basis van deze uitgangspunten. Dit is de basis voor DBC Onderhoud en de NZA om de definitieve honorariumtarieven te berekenen. De BBV heeft een Ledenraadpleging verricht. Belangrijke uitkomsten werden gepresenteerd tijdens de ledenvergadering. Deze zijn in de vorige NTvH uitgebreid toegelicht. De BBV zal een belangrijk symposium organiseren over het Budgetmodel en de DOT procedure 2012 op maandag 27 juni. - Onze penningmeester dr. M.H.A. Bemelmans licht de jaarrekening 2010 toe. De activa en passiva zijn ook in 2010 in balans en bedragen ongeveer 1.5 miljoen euro. De vorderingen zijn nog steeds hoog en bedragen euro. De schuldenlast is fors afgenomen van euro naar euro. De opbrengsten zijn toegenomen. En de bedrijfskosten zijn ongeveer gelijk gebleven. Het netto resultaat over 2010 bedroeg euro. Samenvattend is er sprake van een stabiele financiële situatie, waarbij er voor de toekomst nog een aantal uitdagingen met financiële consequenties liggen, te weten de verder professionalisering van het bureau, continuering en eventueel uitbreiden BBV-ondersteuning, implementatie van de certificering en de verdere professionalisering van de communicatie. De Kascommissie heeft tijdens de ALV de jaarrekening goedgekeurd en vraagt verder aandacht te blijven houden voor de nog openstaande vorderingen.» 165

6 interview - Prof dr. I.H.M. Borel Rinkes, voorzitter Concilium Chirurgicum licht belangrijke veranderingen in de opleiding toe. Vanaf heden zullen geen nieuwe CHIVOerkenning aanvragen meer in behandeling worden genomen. Vanaf 01/01/2013 zullen alle AIOS een 2-jarige differentiatie dienen te volgen. Vanaf dan zullen er geen nieuwe CHIVO s meer starten met hun vervolgopleiding. Op 01/01/2015 zullen de laatste CHIVO-Certificaten worden uitgereikt. Voor 2012 zijn er 75 opleidingsplaatsen toegewezen aan de Heelkunde, onder voorbehoud dat het Ministerie van VWS de definitieve goedkeuring zal geven. Alle OOR s zullen 9 plaatsen toegewezen krijgen en Maastricht, Groningen en Rotterdam 10 plaatsen. Met betrekking tot de Differentiatie zullen gedetailleerde lijsten met Key procedures volgen. Certificering en differentiatie zijn in feite twee gescheiden entiteiten, echter voor veel richtingen lijkt dit verschil steeds kleiner. Het opleidingsprogramma staat onder auspiciën van het Concilium Chirurgicum en de Certificering onder auspiciën van de Subverenigingen. Een goede samenwerking tussen het Concilium en de Subverenigingen is derhalve erg belangrijk. Met betrekking tot de NVvV-vaatchirurg certificering is reeds samen met het Concilium Chirurgicum een overgangsregeling opgesteld. - Mw. B.M. Zonderhuis, vertegenwoordiger van de VAGH in het bestuur ligt de AIOS enquête verder toe. De resultaten staan in dit nummer van het NTvH. - Voorzitter dr. P.J. van den Akker meldt nog mutaties in Besturen en Commissies en vervolgens wordt het verslag van de Ledenvergadering d.d. 26 november vastgesteld. - Tijdens de rondvraag werd nog gemeld dat een goedkeuring per acclamatie juridisch valide is. Als een stemming bij acclamatie wordt gehouden, is dat weliswaar zonder hoofdelijke telling, echter gebeurt meestal als er wordt verwacht dat de uitslag duidelijk en dus voorspelbaar is. Gezien het feit dat er geen bezwaren waren tijdens de ALV en de certficeringsdocumenten reeds goedgekeurd waren door de ALV s van de subverenigingen, was deze vorm van goedkeuring dan ook hier op zijn plaats. «Gouden legpenning voor Jeekel Tijdens de afgelopen Chirurgendagen werd aan prof. dr. J. Jeekel de Gouden legpenning uitgereikt. Dit is een onderscheiding van de NVvH voor chirurgen, of anderen, die nationaal of internationaal voor de ontwikkeling van de Nederlandse Heelkunde van bijzondere betekenis of invloed zijn geweest. Het gaat hier om wetenschappelijke verdiensten en/of inspiratie voor de Nederlandse chirurgie. Jeekel kreeg de onderscheiding vanwege de enorme invloed die hij heeft gehad op de Heelkunde in het algemeen, maar vooral ook zijn enthousiasmerende invloed op jonge talentvolle collegae in het bijzonder. Reden genoeg voor een interview. Waardoor wordt u gedreven? Wat maakt dat u nog steeds actief bent in de wetenschap? De combinatie van wetenschap en chirurgie maakt het chirurgische vak onwaarschijnlijk interessant. De wetenschap blijft mij nu nog altijd boeien, ook nu ik de actieve chirurgie vaarwel heb gezegd. Gelukkig kan ik nog betrokken blijven bij onderzoek, in het Erasmus MC, met de TU Delft, en ook internationaal. Wat zijn in uw ogen uw belangrijkste bijdragen geweest aan de wetenschap in Nederland? Het mooist is denk ik het bijbrengen van wetenschappelijke interesse bij zo veel jonge onderzoekers, assistenten in opleiding en de 66 promovendi die uiteindelijk een promotie hebben afgerond. Wellicht zijn mijn belangrijkste bijdragen studies die voor de patiënt het belangrijkst waren, gericht op de behandeling en het voorkomen van de meest frequente complicaties bij abdominale operaties, met name de littekenbreuken, adhesies en anastomoselek. Dit onderzoek wordt met name geïnitieerd door de zgn. REPAIR -groep van prof. Lange. Dit zijn voor de patiënt de belangrijkste studies, die uiteindelijk d.m.v. 166

7 RCT s een betere behandeling of preventie vinden. Mijn belangrijkste bijdragen waren daarom misschien de in totaal 28 RCT s die ik geïnitieerd heb, en die dankzij de participerende chirurgen van diverse centra, zijn uitgevoerd. Wat is de publicatie waar u het meest trots op bent? Publicaties van de jonge (en één oude ) promovendi in NEJM, The Lancet, Annals of surgery of BJS over bloedtransfusie, transplantatie, oncologie en postoperatieve complicaties. Waarom is Nederland zo succesvol in het doen van klinisch wetenschappelijk chirurgisch onderzoek? Inderdaad staat het chirurgisch onderzoek in Nederland op een zeer hoog niveau. Volgens twee studies staat Nederland op de eerste of derde plaats, gerekend naar het aantal publicaties per aantal inwoners - ver boven Amerika, Engeland en Duitsland. Het medisch onderzoek in Nederland is überhaupt zeer hoogstaand. Het Erasmus MC staat volgens de Times HigherEducation ranking op nummer 1 in Europa. Reden is wellicht dat de Nederlanders in de loop van de eeuwen geleerd hebben met elkaar samen te werken, gezamenlijk dijken en polders bouwen, naar verre landen varen om handel te drijven, waardoor we talen spreken en goed met elkaar en anderen kunnen communiceren. We zijn regelmatig de meest productieve werknemer ter wereld en dat niet eens met de grootste inzet. Een belangrijk facet bij de Heelkunde is de samenhang die de NVvH al zo veel jaren creëert met de Chirurgendagen en Najaarsdagen, de cashcursus en vanuit de opleidingsregionen de sportdag. Wel is het van belang dat de NVvH zich realiseert dat het voor een belangrijk deel de jonge onderzoekers zijn die vooruitlopend op de sollicitatie voor een opleiding, eerst willen publiceren en dus onderzoek gaan doen. Dit systeem moet niet ongedaan gemaakt worden. U bent momenteel zeer actief in China, wat doet u daar? Ik ben daar voor het ErasmusMC bezig geweest, sinds ik nu bijna zeven jaar geleden vanwege een medisch akkefietje lange tijd uitgeschakeld was. Als directeur Internationale Zaken heb ik met name voor China gekozen om met de vier beste universiteiten van China in Beijing en Shanghai samenwerking te creëren. Het idée zeven jaar geleden was dat wellicht China het land van de toekomst zou zijn. Dat lijkt nu uit te komen. China zal binnen 15 jaar de eerste economie van de wereld zijn en het land investeert meer in wetenschap dan vele westerse landen, en zeker meer dan Nederland. Tot vijf jaar geleden had ik nog vaak een tolk bij me, nu is dat absoluut niet meer nodig. Ondanks het feit dat de academie onder Mao gesloten was en de universiteiten eigenlijk pas komen kijken, gaat het hard. We hebben reeds vele gemeenschappelijke promovendi en publicaties. Ik zou een ieder aanraden er naar toe te gaan, al is het maar voor een lang weekend Shanghai, waar je dezelfde energie voelt als jaar geleden in New York. Wat zijn uw verwachtingen over de toekomst van het chirurgisch wetenschappelijk onderzoek, waar moeten we de volgende doorbraak verwachten? Deze vraag suggereert dat er al veel doorbraken zijn geweest, wat niet het geval is. Alle cell-biologische/genetische studies hebben voor de chirurgie nog niet tot echte doorbraken geleid, ondanks decaden van onderzoek. Chirurgisch-technisch is de ontwikkeling van de laparoscopische chirurgie een doorbraak. Op kleinere schaal is er op technisch gebied ook wel het een en ander gebeurd. Toch zijn vele operaties nauwelijks veranderd, de Whippleresectie, de colonresectie, etc. zijn in essentie niet veel verschillend met die van jaar geleden. De meest frequente operatie, de liesbreukoperatie van Bassini van de 19 e eeuw, is pas sinds de laatste jaar veranderd sinds de meshprothese zijn intrede deed in de hernia chirurgie. Ondanks alle inspanningen is er nauwelijks een verbetering in de laatste 50 jaar bij de meest frequente complicaties van de abdominale chirurgie, met name de littekenbreuk (10-20% tot 30% bij hoog-risicogroepen) en adhesies (heropname tot 30% na colorectale operaties) en anastomose lek (8-12%). De doorbraken op dit gebied zijn hard nodig» 167

8 en moeten komen uit goed experimenteel onderzoek, maar met name van RCT s. De innovatie die voor de patiënt daadwerkelijk wat betekent, zal voor een groot deel moeten komen van level-1 klinisch onderzoek. Dat is nu juist waar Nederland zo sterk in is. Mijn advies zou dan ook zijn primair hierin te investeren, naast het meer basale onderzoek. Daarbij is de preventie van complicaties een belangrijk facet. Ik zou er ook voor pleiten de chirurgisch assistent in het voortraject naar de opleiding in het onderzoek blijven te betrekken, zoals dat nu vaak het geval is met promotieonderzoek. Dit systeem zou ik handhaven. Eventueel kan dit ook al tijdens de medische studie beginnen. U bent voorzitter geweest van de NVvH. Heeft deze Vereniging nog wel een toekomst, of moeten we opsplitsen in verschillende subverenigingen? De NVvH is - zoals ik tijdens de Chirurgendagen zei - goud waard. De bindende kracht, de rol in onderwijs/ opleiding, en de rol in de politiek zijn van groot belang. Dit zal zeker kunnen blijven bestaan bij de verdere ontplooiing van de subverenigingen. Wat zijn tenslotte uw aanbevelingen voor jonge artsen die chirurg willen worden? Als je dit inderdaad leukste en meest interessante vak in wilt gaan, moet je al vroeg, eventueel al tijdens je medische studie contacten zien te leggen, bijv. zoals ik al eerder zei met onderzoeksactiviteiten of klinische baantjes. Dit ontwikkelt je kennis en je kritische geest, wat ons in Nederland in het chirurgische vak en in de wetenschap groot heeft gemaakt. «oproep NVvH op zoek naar nieuwe Voorzitter BBV De chirurg staat midden in de maatschappij. Volgt u de ontwikkelingen? Weet u wat uw collega s belangrijk vinden? Staat u voor het beroep van chirurg? Nu is het uw kans om mee te praten! Uw kans om op bestuursniveau invloed uit te uitoefenen. Wegens het aflopen van de zittingstermijn zoekt de NVvH per november 2011 een Voorzitter van de Beroepsbelangenvergadering (BBV) Het beroep van de chirurg verandert in hoog tempo. De introductie van kwaliteitsnormen, de veranderende wetgeving en de nieuwe bekostigingsstructuur hebben hun invloed. De chirurg staat midden in de samenleving, is gedreven door kwaliteit en efficiency en wordt daarin ondersteund door een professionele beroepsorganisatie. Chirurgen verenigd in de NVvH ondersteunen en stimuleren elkaar in het borgen van de zorgkwaliteit en de belangen van de chirurg. De NVvH wil hierin een leidende partij zijn. De voorzitter van de BBV speelt een belangrijke rol bij maatschappelijke en financieel-economische vraagstukken die het beroep van de chirurg raken. U maakt deel uit van het Dagelijks Bestuur en bepaalt gezamenlijk het beleid. U wordt ondersteund door de beleidsadviseur beroepsbelangen. Hij volgt de ontwikkelingen voor u, formuleert beleidsvoorstellen en voert het beleid uit. Naast de tweewekelijkse vergaderingen op maandag in de Domus Medica in Utrecht heeft u regelmatig contact met diverse stakeholders zoals de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), Orde van Medisch Specialisten, DBC Onderhoud en het Ministerie van VWS. Een toekomstig voorzitter van de Beroepsbelangenvergadering dient de volgende competenties te bezitten: Affiniteit met beroepsbelangen en financiële vraagstukken Bestuurlijke inzicht en handelen Strategische inzicht en sensitiviteit Enthousiaste persoonlijkheid die mensen kan inspireren en in beweging kan zetten 168

9 Aanwezigheid van een netwerk of in staat om deze op te bouwen Kennis van de dossiers is niet noodzakelijk, deze is op het bureau aanwezig De zeer technische ontwikkelingen en complexiteit van de DBC- en DOT-problematiek zouden u kunnen afschrikken om deze functie te vervullen. Het DB hecht eraan erop te wijzen dat de in het profiel beoogde bestuurlijke ervaring en deskundigheid maar vooral ook het talent om in het netwerk van de stakeholders een aansprekende rol te spelen en open te staan voor communicatie en daarin initierend te zijn, van primair belang zijn. Voor de puur technische aspecten van de functie staat immers de beleidsmedewerker tot uw beschikking. Nieuwsgierig om uw horizon te verbreden? Wilt u zich verder ontwikkelen? Grijp dan deze kans op een bestuurlijke uitdaging. Reageer! Wij hebben u nodig! Voor oriënterende vragen (o.a. voor de hoogte van de vergoeding voor uw inspanningen) en/of aanmelding kunt u contact opnemen met Stefan Roskam, beleidsadviseur beroepsbelangen (s.roskam@nvvh.knmg.nl of tel ). «van de commissies De NORMale kwaliteitsvisitatie Jorianne de Nie, voorzitter Evert Theunissen, secretaris Theo Wiggers, vice-voorzitter Commissie Kwaliteitsvisitatie ADAS, een nieuwe vorm De kwaliteitsvisitatie bestaat nu ongeveer 25 jaar. Van een vrijwillige deelname is dit in de loop der jaren geëvolueerd tot een verplicht onderdeel van de herregistratie sinds Met de veranderende eisen van onszelf en van de omgeving is het nodig de kwaliteitsvisitatie te professionaliseren. Na het beoordelen van diverse digitalisatiesystemen, is gekozen voor het Algemeen Digitaal Audit Systeem (ADAS) dat ontwikkeld is door het CBO. Alle instrumenten die bij de kwaliteitsvisitatie worden gebruikt, zijn daartoe gedigitaliseerd en in het ADAS ingevoerd. Het bureau van de NVvH draagt er zorg voor dat de betrokken partijen toegang hebben tot ADAS middels inlognaam en wachtwoord. Tevens wordt de visitatiedatum ingevoerd. Het ADAS houdt de tijdslijnen bij aan de hand van vooraf ingestelde standaard deadlines. ADAS meldt wanneer wie welke gegevens moet invullen, versturen, wanneer gevraagd moet worden om een voortgangsrapportage, etc. De gevisiteerden kunnen, na inloggen op de goed beveiligde website, alle gegevens online invoeren. Op deze wijze kunnen ook de huisartsen en arts-assistenten vragenlijsten online beantwoorden. De vragenlijst voor de klachtenfunctionaris is bijna definitief en zal vervolgens eveneens online geplaatst worden. De visitatoren kunnen de gegevens online bestuderen en markeringen aanbrengen bij antwoorden die om nadere uitleg vragen bij de fysieke visitatie. Het systeem biedt ook de mogelijkheid spiegelgegevens te genereren en benchmarks aan te brengen. Vooralsnog is dit niet ingericht. Voor de verslaglegging is gekozen voor een standaard sjabloon. Een aantal, door de gevisiteerden aangeleverde gegevens, wordt direct in de rapportage opgenomen. De gespreksverslagen worden separaat ingevoegd onder de daarvoor vastgelegde koppen. Het verslag eindigt standaard met conclusie, voorwaarden, zwaarwegende adviezen en aanbevelingen. Met het gebruik van het ADAS is een belangrijke stap gezet in de professionalisering van de kwaliteitsvisitatie. Chirurgische Normen De Commissie Kwaliteitsvisitatie heeft een nieuwe systematische beoordeling van de visitatie ontwikkeld door normen op te stellen die passend worden geacht voor een kwalitatief goede heelkundige praktijkvoering. Het toetsen van de activiteiten van een vakgroep aan de hand van normen moet leiden tot een gestandaardiseerde wijze van oordeelsvorming. Het waarderingssysteem is zo ontwikkeld dat als niet of onvoldoende aan een norm wordt voldaan, er een vervolgactie komt. Voor iedere norm is een omschrijving gemaakt op basis waarvan de commissie een voorwaarde stelt, of een zwaarwegend advies of een aanbeveling geeft. Als een situatie wordt aangetroffen, die béter is» 169

10 dan de normsituatie, kan die als best practice worden omschreven. Daarom is voor iedere norm ook een best practice omschrijving gemaakt. Aldus is het volgende waarderingssysteem ontstaan: Kwaliteitsvisitatie, dat na beoordeling door de Raad WOK ter advies aan de wetenschappelijke verenigingen is aangeboden. Kort samengevat wordt geadviseerd te zorgen voor een duidelijke uitkomst van de visitatie met conclusies, adviezen en consequenties: a. onder de maat, moet z.s.m. worden verbeterd: voorwaarde; Een driedeling van de adviezen in aanbevelingen, b. marginaal, moet beter: zwaarwegend advies; zwaarwegende adviezen en voorwaarden. c. voor verbetering vatbaar: aanbeveling; Monitoring van de adviezen middels een d. goed, de norm: good clincal practice; voortgangsrapportage. e. een voorbeeld voor anderen: best practice. Een heldere route van de visitatierapporten met tijdstermijnen. Het stuk Normering Heelkundige Praktijkvoering en Waarderingssystematiek voor de Kwaliteitsvisitatie kunt u nalezen op de website van de NVvH. Doorsturen van tenminste de conclusies en adviezen naar de Raden van Bestuur en Stafbestuur. Zo nodig mogelijk maken van het melden aan de Visitatie op Orde In 2009 heeft de Orde van Medisch Specialisten (OMS) de Adviescommissie Kwaliteitsvisitatie opgericht. Deze commissie heeft als doel advies uit te brengen over de kwaliteitsvisitaties, om de effectiviteit van de kwaliteitsvisitatie te vergroten. De commissie bestaat uit vertegenwoordigers van de kwaliteitsvisitatiecommissies van verschillende wetenschappelijke verenigingen, te weten: 3 snijders, 3 beschouwers en 3 ondersteuners. De commissie rapporteert aan de Raad voor Wetenschap Opleiding en Kwaliteit (Raad WOK) van de OMS. De adviezen van 2009 zijn vervat in het Rapport Adviescommissie IGZ door de Wetenschappelijke Verenigingen. Veel van de adviezen zijn binnen de NVvH al dagelijkse praktijk, en tonen aan dat we met de professionalisering van de kwaliteitsvisitatie op de goede weg zijn. Conclusie Met de invoer van ADAS, het vastleggen van de kwaliteitsnormen voor de h eelkundige praktijk en het uniformeren van adviezen en consequenties wordt het visitatieproces professioneler, transparanter en beter toetsbaar. De professionalisering is een dynamisch proces, dat steeds zal worden aangepast aan nieuwe inzichten. Vanaf 1 januari 2012 zullen alle kwaliteitsvisitaties op bovengenoemde wijze plaatsvinden. «ingezonden Fusie maatschappen chirurgie in Tilburg door maten als succes ervaren De maatschappen chirurgie van het Sint Elisabeth ziekenhuis en het TweeSteden ziekenhuis zijn in juli 2009 gefuseerd tot de Maatschap Chirurgie Midden Brabant. Hoe dit succesvolle fusieproces is verlopen, willen we bij deze graag met de leden delen. Tot 2000 waren de maatschappen vooral concurrenten, maar vanafbegin 2000 ontstonden de eerste vormen van samenwerking middels een gemeenschappelijke vaatdienst en participatie van beide maatschappen in de opleiding tot SEH-arts. Verder waren de praktijken echter nog volkomen gescheiden. Onder invloed van veranderende omstandigheden zochten beide maatschappen echter toch toenadering tot elkaar om te bezien of er geen intensievere vorm van samenwerking mogelijk was. Het bijzondere hieraan was dat de maatschappen, op eigen initiatief, met fusiegesprekken begonnen zijn en uiteindelijk ook gefuseerd zijn, terwijl de beide ziekenhuizen geen intentie tot fusie hadden. Beide maatschappen spraken af dat de twee jongste maten van beide maatschappen met elkaar een plan 170

11 zouden uitwerken. Hiervoor werd gekozen omdat deze geen geschiedenis met elkaar hadden. Het werd snel duidelijk dat, gezien de complexiteit van dit proces, begeleiding van externen nodig was. Daarom werd er begonnen met een cultuuronderzoek naar de aanwezige en gewenste (bedrijfs)cultuur in beide maatschappen. Uit die onderzoeken kwam naar voren dat de heersende maatschapcultuur van beide maatschappen sterk verschillend was, maar de gewenste cultuur bij beide groepen bleek nagenoeg identiek. Daar (bedrijfs)cultuur een bepalende factor in het slagen van een fusie is, steunde dit alle betrokkenen sterk in het idee dat een fusie een goede ontwikkeling zou zijn. Met behulp van een van de externe deskundigen werden kritische succesfactoren benoemd, de persoonlijke belangen van alle maten gedefinieerd en werden kansen en bedreigingen benoemd. Simultaan aan de inventarisaties werden gesprekken gevoerd met beide raden van besturen en de stafbesturen om hen mee te nemen in dit proces. Heel duidelijk kon gedefinieerd worden waarom fusie, dan wel uitgebreide samenwerking gezocht werd. Het belangrijkste winstpunt dat gezien werd, was dat d.m.v. een fusie de kwaliteit van patiëntenzorg verbeterd zou kunnen worden:schaalvergroting zou de mogelijkheid geven om specifieke expertise van maten te behouden en hoogcomplexe zorg te behouden. Schaalvergroting zou tevens de mogelijkheid van ingeroosterde gedifferentieerd diensten 24/7 betekenen en er zou een eenduidig beleid in Tilburg komen. Het zou beide maatschapen een sterkere positie binnen de regio geven waardoor topklinische functies die onderhevig zijn aan centralisatie behouden zouden kunnen blijven. Verder zou de fusie onderlinge concurrentie uitschakelen en daardoor rust creëren waardoor de aandacht meer op het werk gevestigd zou kunnen worden. Tevens wilde men de fusie ook gebruiken om de kwaliteit van de organisatie van de maatschap te verbeteren. Als bedreiging werd gezien dat dit een gefuseerde maatschap zou zijn in niet-gefuseerde ziekenhuizen en dat ook belangrijke belendende maatschappen niet gefuseerd waren. Daarnaast werd de benodigde tijd om dit alles uit te werken naast de normale werkzaamheden als een bedreiging gezien. De bevindingen zijn in een notitie neergelegd en in een zogenaamd hei-weekend werd dit besproken. Tevens werd dit weekend voor teambuilding gebruikt. Aan het eind van het weekend werd iedereen gevraagd zijn afzonderlijke overwegingen te geven met een persoonlijke conclusie ten aanzien van het wel of niet fuseren. M.u.v. twee leden sprak ieder maatschapslid zich persoonlijk uit voor de fusie. Twee maten zagen het belang wel maar koesterden zelf geen wens. Wel confirmeerden zij zich aan de meerderheid. Naar aanleiding van dit weekend werden er een aantal werkgroepen gevormd die zich bezig gingen houden met financiën en de contracten, met de uitwerking in differentiaties en met de organisatie. Kort na het hei-weekend werd een werkconferentie georganiseerd, waarin alle zes de werkgroepen terugrapporteerden en er concrete afspraken werden gemaakt. Voor de overgang naar de nieuwe maatschap werden een aantal knelpunten gedefinieerd. Intern waren dit maatschapcontracten en de financiële afwerking. Extern waren dit toelatingscontracten en lidmaatschap van de medische staven. Hoewel er slechts kleine financiële verschillen tussen de beide maatschappen bestonden, was dit punt het lastigst. Goodwillwaarborgen en oog voor eenieders positie losten dit uiteindelijk op. Uiteindelijk is de fusie na een proces van ca drie jaar in juli 2009 gerealiseerd. M.b.t medisch inhoudelijke werkzaamheden is onderscheid gemaakt in hoogvolume, laagcomplexe chirurgie en laagvolume, hoogcomplexe chirurgie. Niet iedereen doet meer alles, en dat geldt niet alleen voor hoogcomplexe maar ook voor laagcomplexe ingrepen(bijv. liesbreuken). Inmiddels is de longchirurgie geconcentreerd evenals de behandeling van de acute aneurysmata. Ook de behandeling van liesbreuken bij ASA 1- en 2-patiënten is geconcentreerd. Voor laparoscopische colorectale chirurgie en delen van de vaatchirurgie worden nu plannen gemaakt. Qua organisatie is de maatschap geprofessionaliseerd en heeft deze aan kwaliteit gewonnen. Er is een dagelijks bestuur aangesteld bestaande uit een voorzitter, twee medisch managers en een lid. Er is een huishoudelijk reglement en dienststructuur met een volledige dienstdifferentiatie over de drie hoofddifferentiaties ingevoerd. Er wordt op dit moment gebruik gemaakt van een vaste adviseur om de maatschap te ondersteunen en de maatschap ondervindt daarvan de voordelen in organisatie en communicatie zowel onderling als met derden. Naar aanleiding van het ontstaan van drie vacatures is met behulp van een onderzoek naar drijfveren de maatschap doorgelicht. Dit lieten we door het bedrijf Real Drives Care & Cure ( uitvoeren. Zij hanteren een methode, die specifiek voor de zorg en dit soort fusieprocessen ontwikkeld is, en waarmee witte vlekken op andere dan medisch inhoudelijke gebieden helder naar voren komen. Hiaten in de onderlinge communicatie kwamen zo aan het licht en welke drijfveren wat te» 171

12 weinig in de maatschap aanwezig waren. Daarom werd het drijfverenonderzoek als ondersteuning gebruikt bij de selectie van de nieuwe maatschapsleden. Samenvattend kan gesteld worden dat de fusie tussen de maatschappen chirurgie in Tilburg door de maten als een succes wordt ervaren. Er is naar onze mening vooruitgang geboekt in kwaliteit zowel op ons vakgebied als de organisatie van de maatschap. Wel is de organisatie van de maatschap complexer geworden en dit vergt met name op het gebied van de onderlinge communicatie extra inspanningen. «Stefan van Zutphen, Frank van der Heijden, Jan Heyligers, John Maring, Maatschap Chirurgie Midden Brabant ingezonden Waardeer de kwaliteit van de BBV-voorzitter! Een pleidooi voor professionalisering Dit is een pleidooi voor verdere professionalisering van ons bestuur. De maatschap van de voorzitter van de BBV moet worden gecompenseerd gedurende zijn/haar afwezigheid. Behalve een wetenschappelijke vereniging is de NVvH ook een beroepsvereniging van een bedrijf met een omzet van meer dan 200 miljoen euro per jaar. De beroepsbelangen van dit bedrijf moeten naar buiten behartigd worden door een chirurg met kennis en ervaring van de financiering van de zorg en juridische verwikkelingen, en continuïteit is belangrijk. De laatste jaren is veel bereikt, de korting op de inkomens is gecompenseerd door in 2012 meer minuten heelkundige zorg te mogen leveren. De overheid, het ministerie en de NZa en DBC-onderhoud zijn diverse malen op gevoelige wijze teruggefloten door de rechter. Dit is vaak gebeurd op initiatief van onze NVvH door ons bestuur, door de voorzitters van zowel de vereniging als die van de BBV. De Orde is vaak passief door interne verdeeldheid, en lijdt aan gebrek aan daadkracht en visie. De leidende rol van de NVvH moet worden gecontinueerd. Inmiddels gelden wij als NVvH wel als een serieuze gesprekspartner van de relevante partijen in het veld van volksgezondheid. Ook binnen de Orde hebben wij belangrijke input. Op dit moment wordt de functie van voorzitter van de BBV ingevuld door een bevlogen individu, die daar al zijn vrije tijd in steekt, en vacatiegeld ontvangt. Dit is echter geen houdbare situatie! Als lid van de BBV weet ik dat de functie van BBV-voorzitter een halve werkweek kost. Er zijn diverse redenen om de maatschap van de voorzitter van de BBV financieel te compenseren. In tegenstelling tot de andere leden van het bestuur is de specialistische kennis van de financiering van de zorg van een geheel andere orde dan die van de organisatie en inhoud van de medische zorg of deelgebieden daarvan. Het kost jaren inlezen en bezig zijn met deze materie om gesprekspartner te worden voor het ministerie, de NZa, DBC-onderhoud en de andere beroepsverengingen. Continuïteit is essentieel, het is niet mogelijk en niet wenselijk deze kennis-intensieve en tijdrovende functie eens per jaar of twee jaar over te dragen. Er is geen ander lid van de NVvH met de kennis en expertise van de huidige BBV voorzitter. Het is duidelijk dan een ervaren BBV-voorzitter veel waarde heeft voor onze vereniging. Het voorstel luidt om de maatschap van de voorzitter van de BBV te compenseren met een chef de clinique gedurende de dagen van zijn of haar afwezigheid. Bent u het eens met dit pleidooi, of wilt u reageren, stuur dan een mail naar prof-nvvh@hotmail.com of via via de groep Professionaliseren NVVH. Het doel is met voldoende steun het huidige bestuur van de NVvH te overtuigen om actie te ondernemen. «Maurits de Brauw, Slotervaartzieken huis Amsterdam 172

13 column Kwaliteit in perspectief Even buiten de hoofdstad rijden drie auto s door modderpoelen het dorp in. Tussen de winkeltjes in de hoofdstraat ingeklemd staat een gebouw met een blauw kruis en het opschrift Hospital en Marternity. Het belooft affordable and quality health care. Uit de eerste twee auto s stapt het uit zeven personen bestaande inspectieteam dat vooral inspecties, gericht op licenties en registraties, uitvoert. Het team bestaat uit vertegenwoordigers van de Colleges van verschillende beroepsgroepen en een politieagente. Uit de derde auto komt een bijna net zo grote groep schrijvende en fi lmende pers. De kliniek beslaat maar enkele kamers. In de spreekkamer hoort een hulpverlener een patiënte aan. Het laboratorium is niet meer dan een koelkast waarop enkele fl esjes met teststrips staan. In een andere kamer, waar nauwelijks licht binnen dringt, ligt een zwangere vrouw in baring. Een infuusnaald is op haar handrug ingebracht. De eigenaar van de kliniek is een arts die naar zijn werk in de hoofdstad is vertrokken, de zorg aan de hulpverlener overlatend. Deze zegt verpleegkundige te zijn maar is nog niet geregistreerd en dus onwettig bezig. Een licentie voor de kliniek ontbreekt. Daadkracht en mobiele telefoons kenmerken de verdere gang van zaken, onder regie van teamleider Daniel. Tenminste twee fi lmcamera s leggen dat ook vast. De zwangere vrouw gaat steunend in een auto die haar over een weg met vele kuilen naar een naburige kraamkliniek brengt. De politie-agente arresteert de hulpverlener en brengt hem over naar het politiebureau voor verhoor en detentie, nadat hij eerst nog onder grote publieke belangstelling de kliniek heeft gesloten. De verschrijving Martyrnity zou nu passender zijn. Vrijwel direct na binnenkomst in de eenvoudige, maar zeer verzorgde verloskliniek bevalt de vrouw van een zoon, die ze, hoe pathetisch, Daniel noemt. Het journaal en de kranten brengen de sluiting in geuren en kleuren. De voorzitter van de Nairobi-Branch van de landelijke artsenorganisatie is woedend. Het heeft geen pas artsen zo te kijk te zetten, wij artsen gaan voor kwaliteit! Tja, dat is nog eens een andere vorm van inspecteren. De drijfveer is vooral eigenbelang. Hoewel de beroepsgroepen nogal eens met elkaar in de clinch liggen weet men elkaar hierin te vinden. Zo schakel je valse concurrenten uit. In het licht van de ontwikkelingen in Nederland is dit een ouderwetse situatie. Er is hier veel veranderd. Zowel in de rol die de (wel onafhankelijke) inspectie heeft als in de insteek van de dokters. Die is al lang niet meer uitsluitend vakbondsgericht, maar ook en veel nadrukkelijker op kwalitatieve inhoud van het vak en op samenwerking gebaseerd. De dokter, de medisch specialist kan en wil niet langer individueel handelen. Er is afhankelijkheid van anderen ontstaan. Het gezamenlijk optrekken van de verschillende professionals vindt zijn noodzaak in de toenemende kennis en vereiste deskundigheid voor de verschillende aspecten van de zorg. En zeker de chirurg ervaart dit, door lid te zijn van een grote groep, van een team dat elke operatieve behandeling voorbereidt, uitvoert en nazorgt. Maar het gaat nog verder. Het team is al niet meer beperkt tot de muren van het eigen ziekenhuis. De collega uit het naburige ziekenhuis kan niet langer de rol van negatief afschrikbeeld vervullen, dat is passé. Concentratie van zorg vereist samenwerking waar dat vroeger uitgesloten was. En als we het zelf niet doen, wordt het voor ons gedaan, zie maar wat er in Friesland is aangekondigd. De Nederlandse Vereniging voor Heelkunde heeft goed ingespeeld op deze ontwikkelingen. Ze heeft hierin een leidende rol genomen. Niet alleen in zaken van concentratie en samenwerking, maar ook in transparantie. Door goede registratie en evaluatie is zichtbaar welke winst met dit samenwerkingsbeleid is geboekt en nog te boeken valt. Het is goed lid van zo n vereniging te zijn! «Willem Nugteren 173

14 van de VAGH AIOS enquête 2010 De AIOS enquête is een jaarlijks terugkerende enquête die door de VAGH (Vereniging voor Assistent Geneeskundigen in de Heelkunde) wordt gehouden onder alle assistenten die de opleiding Heelkunde volgen. De enquête levert informatie op over wat er leeft onder de AIOS Heelkunde, zoals het opleidingsklimaat, aantal operatieve ingrepen, werkbelasting en onderwijs. De gegevens zijn van groot belang voor de VAGH om inzichtelijk te maken of er wat moet veranderen aan bijvoorbeeld de opleiding. De uitkomst van de enquête wordt besproken tijdens de Opleidersvergadering van de NVvH. Tevens wordt de uitkomst van de enquête besproken tijdens de Chirurgendagen bij de Algemene Ledenvergaderingen van de NVvH en van de VAGH. Dit jaar is er een aantal aanpassingen in de enquête gedaan. Er zijn vragen aangaande SCHERP toegevoegd en een apart onderdeel over patiëntveiligheid op verzoek van de Commissie Patiëntveiligheid van de NVvH. De resultaten van dit laatste onderdeel zullen apart verwerkt worden en worden gepresenteerd tijdens de najaarsvergadering De enquête heeft ook dit jaar weer een veelheid aan waardevolle informatie opgeleverd, waarvan de belangrijkste zaken hier worden uitgelicht. Algemeen 77% van de AIOS hebben de enquête ingevuld, na jaren gestage groei van de respons is dat een daling ten opzichte van vorig jaar (82%). Van de respondenten is 37% vrouw (33% 2009). 91% van de AIOS is tevreden met de opleiding. Ontevredenheid wordt gevoed door tekort aan assistenten leidend tot te veel dienst, inflexibiliteit en te veel productie. 36% van de AIOS is gepromoveerd, een sterke toename ten opzichte van vorig jaar (28%). Onderwijs/scherp De vergoeding voor verplichte cursussen is over de jaren verbeterd. 81% van de AIOS krijgt 100% van de kosten vergoed. Er zijn drie regio s waar rond de 40% van de AIOS die 70% vergoed krijgen, te weten Leiden, Utrecht en Maastricht, hetgeen tegen de aanbeveling vanuit het concilium indruist. SCHERP is volgens 60% van de AIOS volledig ingevoerd, volgens 40% gedeeltelijk. 28% van de AIOS is ontevreden over de kwaliteit van de specialistencursus heelkunde. In het commentaar wordt aangegeven dat er te veel frontaal onderwijs wordt gegeven, expert opinions in plaats van evidence based, dat het te vrijblijvend is en dat het onderwijs niet conform SCHERP is. Werkdruk 17% van de AIOS werkt parttime ( %, %). Ook de wens tot parttime werken is de afgelopen jaren sterk gestegen: 37% van de AIOS zou parttime willen werken ( %, %). 58% van de AIOS geeft aan uur per week te werken, 19% uur per week, 2% uur per week. 15% van de AIOS heeft een rooster dat niet voldoet aan het arbeidstijdenbesluit; 29% van de AIOS geeft aan dat het rooster niet reëel is. Er worden niet of nauwelijks problemen ervaren met supervisie. Op de open vraag naar welke problemen er binnen de opleiding worden ervaren, worden vergelijkbare antwoorden gegeven: door te weinig mankracht bestaat er inflexibiliteit ten aanzien van mogelijkheden tot het volgen van stages (binnen en buiten de eigen kliniek) en krijgen AIOS oneigenlijke taken. Differentiatie De verdeling van (verwachte) keuze van differentiatierichting is onveranderd ten opzichte van voorgaande jaren: 50% GE/onco-, 19% trauma-, 16% vaat-, 4% long-, 3% kinderchirurgie. Voor 31% van de Verschuivingen zichtbaar in AIOS enquêtes afgelopen jaren Respons (%) Vrouwelijk (%) Gepromoveerd (%) M.W.J. Stommel, bestuurslid VAGH 100% vergoeding verplichte cursus (%) Parttime werkend (%)

15 huidige differentianten voldoet de differentiatie niet aan de verwachtingen, door te weinig klasse 5-7-ingrepen, onduidelijke invulling van de differentiatie of geen eigen poli. 90% van de AIOS geeft aan in de toekomst een CHIVO-schap of fellowship te willen volgen. Arbeidsmarkt 22% van de 6 e jaars AIOS heeft een baan na de opleiding, vorig jaar was dat 49%. De bereidheid tot verhuizen voor een baan is toegenomen, 37% van de AIOS zou voor een gewenste plek zelfs naar het buitenland verhuizen, vorig jaar was dat 12%. Overigens is net als vorig jaar 27% bereid slechts binnen de regio te verhuizen voor een baan. 36% ambieert als vrijgevestigde te gaan werken, ten opzichte van 59% vorig jaar een duidelijke afname. 59% geeft aan na de opleiding exclusief dienst 8 dagdelen per week te willen werken, 26% meer en 15% minder dan dat. Conclusies Terugval in respons Percentage vrouwen neemt iets toe Veel van aangegeven problemen zijn in relatie met manpower probleem Toename promovendi Vergoeding cursussen steeds beter Het is tijd voor doorvoeren innovatie specialistencursus Parttime werken en wens neemt toe 30% probleem ATB/rooster Differentiatiekeuze blijft gelijk 90% wil CHIVO/fellow worden Slechte arbeidsmarkt zichtbaar aan vermindering van banen 6 e -jaars en toegenomen bereidheid naar buitenland te vertrekken Vrijgevestigd minder vanzelfsprekend «korte berichten Nieuwe website een feit Onlangs is de nieuwe site van de NVvH online gegaan. Veel leden gaven aan een moderne, snelle site te willen waarop zaken gemakkelijk te vinden zijn. Het bestuur besloot hieraan gehoor te geven. Op de nieuwe site kunt u, nadat u bent ingelogd, eenvoudig naar leden zoeken, u kunt er nieuws per rubriek maar ook in een algemene nieuwsbak vinden, u kunt er uw persoonlijke lidmaatschapsgegevens wijzigen, etcetera. De nieuwe site heeft net als u gewend bent ook weer een openbaar deel en een deel dat alleen toegankelijk is voor leden. Aangezien we de site nu bij een andere webprovider hebben ondergebracht, betekent dat ook dat u weer een nieuwe inlogset nodig hebt om tot het besloten deel toegang te krijgen. De nieuwe inlogset is gebaseerd op uw BIG-nummer. U kunt de inlogset ophalen door op de homepage op naar het ledendeel te klikken. Dan wijst het zich verder vanzelf. Alleen de buitengewone leden, die dus geen BIG-nummer meer hebben, zullen een mail krijgen waarin hun persoonlijke inlogset vermeld zal staan. Het feit dat we een nieuwe site hebben gemaakt, betekent ook dat een er een zeker risico is dat in het begin nog niet alles staat waar het zou moeten staan, en er soms wellicht nog iets niet helemaal loopt zoals het zou moeten lopen. We doen er uiteraard alles aan om dit soort eventueel voorkomende onvolkomenheden op te lossen en vragen daarvoor uw begrip. Mocht u vragen of opmerkingen hebben: redactie@nvvh.knmg.nl. SURPASS checklist wint IGZ ZorgVeilig Prijs De (mede) door chirurg Marja Boermeerster ontwikkelde SURPASS-checklist heeft de ZorgVeiligPrijs gewonnen. Dat is bekend gemaakt op het jaarlijkse patiëntveiligheidscongres van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) van 16 juni j.l. Het bestuur van de NVvH feliciteert Marja Boermeester met dit behaalde resultaat. Uit onderzoek onder zes ziekenhuizen is gebleken dat door de toepassing van de SURPASS checklist de sterfte rondom operaties is gehalveerd en het aantal complicaties met een derde is gedaald. Het bestuur van de NVvH beveelt het gebruik van de SURPASS-checklist dan ook van harte aan! Voor meer informatie: en 175

16 Binnenkort vragenlijst over vermoeidheid onder chirurgen In nauwe samenwerking met de NVvH (Commissie Patiëntveiligheid) voert TNO in 2011 een onderzoek uit naar vermoeidheid onder chirurgen en de effecten daarvan. Het doel is om meer inzicht te krijgen in risico s, oorzaken en mogelijke maatregelen. De informatie wordt verzameld via een online vragenlijst. De resultaten zullen de beroepsgroep, maatschappen en ook individuele chirurgen helpen om op een goede manier om te gaan met de vermoeidheidsproblematiek. Binnenkort krijgen alle NVvH-leden deze vragenlijst toegestuurd via een link in de NVvH-nieuwsbrief. Voor een gebalanceerd beeld van de huidige situatie hopen we op een goede respons! Voor meer informatie over het project Fit to perform kunt u contact opnemen met Hein Stockmann (commissie Patiëntveiligheid) of Auke Nutma (bureau NVvH). Advertentie Het Bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) roept SOLLICITANTEN op voor het volgen van de OPLEIDING HEELKUNDE aan te vangen in de eerste helft van Van gegadigden wordt verwacht dat zij op het moment van insturen van de sollicitatieformulieren, het artsexamen met gunstig gevolg hebben afgelegd. Vanaf 1 juli 2011 is op de website van de NVvH de benodigde informatie te vinden over de sollicitatieprocedure en over het aantal beschikbare opleidingsplaatsen per regio. Vanaf deze website kunt u formulieren en een toelichting downloaden. Uiterlijk op 11 augustus 2011 dient het Bureau in het bezit te zijn van het ingevulde registratieformulier en dienen de Regionale Opleiding Commissies (ROC s) in het bezit te zijn van de volledig ingevulde sollicitatieformulieren. De genoemde formulieren dienen te allen tijde PER POST te worden gezonden aan het Bureau van de NVvH, respectievelijk de betreffende ROC s. Adres Bureau NVvH: postbus 20061, 3502 LB Utrecht. T.a.v. mw. M. Balfoort-Griffioen De adressen van de ROC s kunt u vinden op de website. 176 OPLEIDING HEELKUNDE_.indd 1 5/24/2011 5:04:36 PM

17 keur de cursus ESO-ESSO Masterclass in Colorectal Cancer Surgery februari, Cascais, Portugal De ESO-ESSO masterclass in colorectal cancer surgery vond dit jaar plaats in het pittoreske plaatsje Cascais, nabij Lissabon. Twee jaar geleden werd deze masterclass voor het eerst in Amsterdam georganiseerd. Vanwege het overweldigende succes werd besloten om deze cursus opnieuw te organiseren. Gezien de grote internationale faculty werd gekozen voor een plek die voor iedereen centraal en makkelijk te bereiken was. Cascais is overigens geen slechte plek om een week te zitten J. van Bastelaar, AIOS, UMC Groningen S.Kruijff, AIOS, MST Enschede De doelgroep bestond uit chirurgen in opleiding die differentiëren in de GE/onco en GE/onco-chirurgen die niet langer dan vijf jaar praktiseren. 40 deelnemers uit Europa (en zelfs Egypte) werden uiteindelijk geselecteerd. Nederlanders en Zweden waren goed vertegenwoordigd, maar ook waren er deelnemers uit Bulgarije en Kazachstan. De leerdoelen varieerden van klinische besluitvorming na stadiëring, de waarde en indicatie van de verschillende ((neo)adjuvante) behandelingen, behandeling van synchrone levermetastasen en bijvoorbeeld of screening zinvol en kosteneffectief is bij het colorectaal carcinoom. De eerste avond was er een welkomstdiner waarbij iedereen de kans kreeg om zich voor te stellen aan de rest van de groep. Eén van onze Kazachse collega s deed dat af met: I from Kazachstan, I am surgeon. De volgende dagen was er een uiterst druk programma van s ochtends vroeg tot aan het diner s avonds. Iedere dag vonden er workshops plaats na de plenaire sessies. Ik vond het opvallend hoe goed de zorg bij ons in Nederland georganiseerd is en dat wij ons gelukkig mogen prijzen met de faciliteiten die we hebben. In Nederland is een MRI van het bekken niet meer weg te denken bij de stadiëring van het rectumcarcinoom. Genoeg Europese deelnemers vertelden niet eens over een MRI te beschikken in hun ziekenhuis, wat uiteraard andere besluitvorming geeft bij het rectumcarcinoom. Bij de vraag aan onze Kazach of hij gebruik maakte van de MRI bij de stadiëring van het rectumcarcinoom was zijn respons dan ook: I am from Kazachstan, I am surgeon. De anatomische les getiteld autonomic nerves: 7 times at risk was een erg waardevolle toevoeging en zeer illustratief voor een ieder die rectumcarcinomen opereert. Zoals reeds genoemd, werd veel aandacht besteed aan besluitvorming en beeldvorming maar ook aan besluitvorming bij beeldvorming. Met de aanwezigheid van medisch oncologen en radiotherapeuten op deze cursus werd het belang van samenwerken in een multidisciplinair team benadrukt. De cursus werd afgesloten met het opstellen van een nieuw protocol, uiteraard evidence-based. Dit was voor elke deelnemer een leerzame oefening: met name voor de deelnemers die als onderbouwing van hun besluitvorming toch vaak het volgende antwoord gaven: I always do it like this, because in my personal experience... Deze ESO-ESSO masterclass in colorectalcancersurgery is voor iedere differentiant en CHIVO/fellow GE/onco een aanrader. Met name diegenen die zich bezig houden met rectumchirurgie zullen hier enorm van profiteren. Veel dank aan de organisatoren Prof. Wiggers, Prof. Påhlman, Dr Havenga en de ESO-ESSO voor deze topcursus! «177

18 congresverslag Highlights 9 e congres van de E-AHPBA Namens de Werk groep Leverchirurgie: dr. R.J. de Haas, AIOS ZGT, Almelo dr. D.A. Wicherts, AIOS Albert Schweitzer Ziekenhuis, Dordrecht prof. dr. R. van Hillegersberg, chirurg UMC Utrecht Van 12 tot en met 16 april 2011 vond het 9 e congres van de European-African Hepato-Pancreato-Biliary Association (E-AHPBA) plaats in Kaapstad (Zuid- Afrika). Gedurende de afgelopen jaren is de interesse in de HPB-chirurgie zowel in Nederland als wereldwijd duidelijk toegenomen en ook nu was er weer een grote Nederlandse delegatie op het congres aanwezig, bestaande uit HPB-chirurgen, arts-assistenten en onderzoekers. Het totaal aantal geaccepteerde abstracts op het congres bedroeg 332, waarvan er 119 waren geaccepteerd als mondelinge voordracht en 213 als posterpresentatie. Van het totaal aantal abstracts waren er 51 (15%) afkomstig uit Nederland. Na het welkomstwoord van de voorzitters van het congres vond de allereerste Henri Bismuth Lecture plaats. Deze werd gegeven door de naamgever zelf, professor Henri Bismuth (zie foto). Professor Bismuth, inmiddels emeritus hoogleraar hepatobiliaire chirurgie, heeft de afgelopen 30 jaar de hepatobiliaire chirurgie wereldwijd op de kaart gezet. Begin jaren 70 begon hij als pioneer in de leverchirurgie en was hij één van de eerste chirurgen in de wereld die een programma voor levertransplantaties opzette. In 1993 startte hij in Villejuif (net ten zuiden van Parijs) het Centre Hépato-Biliaire, een centrum wat zich tot op de dag van vandaag geheel richt op de multidisciplinaire behandeling van patiënten met hepatobiliaire aandoeningen. Mede dankzij zijn inzet groeide de HPBchirurgie uit tot een volwaardig deelspecialisme binnen de chirurgie. In zijn Henri Bismuth Lecture gaf professor Bismuth een prachtig overzicht van de historie en ontwikkeling van de HPB-chirurgie wereldwijd. Met name gedurende de 20 e eeuw heeft de HPB-chirurgie een duidelijke ontwikkeling doorgemaakt, vooral door de verbeterde inzichten in de anatomie, waardoor de operatie-technieken beduidend beter en veiliger zijn geworden. Na dit uitgebreide overzicht van de geschiedenis van de HPB-chirurgie werd gestart met het wetenschappelijk gedeelte van het congres. Allereerst was er een sessie met Prize Papers, waarin de 12 beste abstracts gepresenteerd werden. Vier van de 12 presentaties waren afkomstig uit Nederland. De prijs voor beste abstract werd uiteindelijk gewonnen door collega Nibourg, werkzaam als arts-onderzoeker in het AMC in Amsterdam. Geert Nibourg presenteerde de resultaten van zijn onderzoek naar de toepassing van HepaRGcellen in een bio-artificiële lever in een rattenmodel en concludeerde dat de toepassing hiervan leidt tot een effectieve bio-artificiële lever met een duidelijke verbetering van de biochemische parameters gerelateerd aan leverinsufficiëntie. Wellicht dat in de toekomst deze techniek een plaats gaat krijgen als overbrugging naar levertransplantatie of leverregeneratie bij patiënten met leverinsufficiëntie. Na deze Prize Papers sessie ging het reguliere programma van start, waarbij sessies met vrije voordrachten werden afgewisseld met symposia, video-sessies en lectures van de experts in de HPB-chirurgie. Tijdens de symposia werden vrijwel alle facetten van de HPB- en transplantatiechirurgie belicht, waarbij door de meeste sprekers een uitgebreid overzicht werd gegeven van de huidige kennis op het specifieke deelgebied binnen de HPB-chirurgie. De nadruk in de video-sessies lag op de complexe lever- en pancreaschirurgie en de nieuwste ontwikkelingen in de laparoscopische HPB-chirurgie. Daarnaast waren er meerdere debatten georganiseerd waarin verschillende inzichten in de behandeling van HPB-aandoeningen werden besproken waarover in de literatuur nog altijd onduidelijkheid bestaat. De prijs voor beste posterpresentatie werd gewonnen door Charlotte van Kessel, arts-onderzoeker in het UMC Utrecht. Zij onderzocht de preoperatieve work-up van patiënten met maligne leveraandoeningen en concludeerde dat intensievere preoperatieve diagnostiek het aantal radicale resecties kan vergroten en peroperatieve irresectabiliteit kan voorkomen. Traditiegetrouw was er s avonds weer een gezamenlijk diner met de Dutch Chapter van de HPB-chirurgie. Dit maal werd het diner gehouden in het centrum van Kaapstad in een traditioneel Afrikaans restaurant. De ruim 70 Nederlandse chirurgen, arts-assistenten en onderzoekers konden uitgebreid kennismaken met de traditionele Afrikaanse gerechten, wat een groot succes was. Al met al was het 9 e congres van de E-AHPBA zeer geslaagd, met een uitgebreid, maar vooral interessant programma waarin alle onderdelen van de HPB-chirurgie aan bod kwamen en weer veel nieuwe kennis kon worden opgedaan. Daarnaast werd wederom duidelijk dat de HPB-chirurgie gedurende de afgelopen jaren een belangrijke positie heeft verworven binnen de chirurgie, niet alleen wereldwijd, maar vooral ook in Nederland. De abstracts van het congres zijn gepubliceerd in HPB 2011;13(Suppl 2): Het volgende IHPBA congres zal van 1 tot en met 5 juli 2012 plaatsvinden in Parijs. «178

19 van de NVGIC In deze nieuwsbrief berichten wij u over de afgelopen Chirurgendagen, de Themajaarreis naar Belfast, de NVGIC-dagen in Zeist, en het NVGIC-NVCO Themajaareindcongres in Den Bosch. Namens het NVGIC-bestuur, Marc Besselink, assistentbestuurslid NVGIC Mark van Berge Henegouwen, secretaris NVGIC en voorzitter Themajaar commissie Chirurgendagen De Chirurgendagen zijn succesvol verlopen; er waren twee symposia mede door de NVGIC georganiseerd ( Functionele coloproctologie en in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Longchirurgie het symposium Pus in de thorax ). Tevens waren er talrijke gastrointestinale sessies. Tijdens de ledenvergadering werd Ronald van Dam, Maastricht UMC, geïnstalleerd als nieuwe penningmeester van het NVGIC bestuur (zie foto 1). Hij vervangt Marc Bemelmans, eveneens uit het Maastricht UMC, die penningmeester van het NVVH-bestuur is geworden. Zoals reeds gememoreerd laat Marc Bemelmans een financieel gezonde organisatie achter. Het bestuur is hem dan ook zeer erkentelijk voor zijn inzet en prestaties voor de NVGIC. Tijdens de ledenvergadering werd tevens het 600 e NVGIC-lid verwelkomd. Herman Frima, chirurg i.o., ontving uit handen van onze voorzitter de NVGIC-das evenals een ticket voor de Themajaarreis naar Belfast (zie foto 2). Themajaarreis Belfast De organisatie heeft een Boeing 737 weten te charteren voor de themajaarreis naar Belfast. Op woensdagavond 14 september zal deze NVGIC-Boeing vertrekken voor de tweedaagse themajaarreis. Het programma is gezamenlijk met debritse en Ierse AUGIS-chirurgenopgesteld en is een mix van bariatrische-, oesophagus-, maag-, HPB- en herniachirurgie. Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Voor arts-assistenten geldt een gereduceerd tarief. U kunt zich nog inschrijven via onze website: NVGIC-dagen Vanwege het naderende einde van de CHIVO-schappen heeft de NVGIC gemeend de bekende, en zeer succesvolle, CHIVO-dagen om te vormen tot de NVGIC-dagen. De opzet van de NVGIC-dagen blijft gelijk, namelijk een interactieve bijeenkomst voor CHIVO s, fellows en differentianten. De organisatie zal steeds gevormd worden door twee differentianten samen met hun opleiders, telkens uit een andere opleidingsregio, aangevuld door twee NVGIC-bestuursleden. Het onderwerp van de twee dagen is afwisselend upper GI en lower GI. Dit jaar is de opleidingsregio Rotterdam verantwoordelijk voor het programma lower GI. De NVGIC-dagen vinden plaats op donderdag 20 en vrijdag 21 oktober 2011 in Conferentiecentrum Woudschoten te Zeist ( Mede dankzij onze sponsoren zijn de kosten voor deelname en verblijf beperkt gebleven tot 150 euro. Inschrijving is mogelijk tot 19 augustus via een aan rianne.duizer@covidien.nl. Themajaar Eindcongres Op donderdag 15 en vrijdag 16 december 2011 vindt in de vernieuwde Brabanthallen in Den Bosch het eindcongres National connections in gastrointestinaloncology plaats, georganiseerd door de NVGIC en de Nederlandse Vereniging voor Chirurgische Oncologie (NVCO). Het gedetailleerde programma kunt u vinden op U kunt zich inschrijven via «Het NVGIC-bestuur in haar nieuwe samenstelling, v.l.n.r Tom Karsten, Mark van BergeHenegouwen (secretaris), Joos Heisterkamp, Richard van Hillegersberg (voorzitter), Erwin van der Harst, Ronald van Dam (penningmeester), Marc Besselink. De voorzitter overhandigt zijn NVGIC-das aan het 600 e NVGIC lid, Herman Frima. 179

20 van de NVvV Nog vrij recent in het voorgaande nummer van het NTvH zonden wij u de laatste Nieuwsbrief van onze vereniging, maar er zijn diverse ontwikkelingen die snel gaan, en waarvan wij u graag op de hoogte houden, vandaar een nieuwe Nieuwsbrief met het laatste nieuws. prof. dr. C.J. Zeebregts Secretaris NVvV Certificering en normering Zoals u wellicht weet werd het certificeringdocument NVvV Vaatchirurg in de algemene ledenvergadering (ALV) van de NVvV tijdens de Vaatdagen unaniem goedgekeurd. Het document bestaat uit een algemeen deel geldend voor alle subverenigingen met ook een NVvH brede Toetsingscommissie, en een specieel deel met specifieke zaken kenmerkend voor de NVvV en beschreven in bijlagen. Hierin werd nu ook opgenomen dat het EBVS/UEMS-examen als exit-examen zal gelden bij de antegrade registratie en dus ook geldend voor de volgens SCHERP opgeleide collega s in de toekomst. Het gehele document is als laatste station nu ook goedgekeurd op de ALV van de NVvH tijdens de Chirurgendagen en zal gelden vanaf 1 juli De goedkeuring van het moederbestuur werd als voorwaarde gezien om ook de hercertificering verder af te ronden en om deze reden liet de definitieve berichtgeving hierover nog even op zich wachten. Op 27 mei j.l. werd iedereen die een aanvraag voor hercertificering had ingediend over de uitslag geïnformeerd per post. Voor het overgrote deel betekende dit dat een nieuwe certificering, geldend tot 31 december 2015 werd verkregen; voor een enkeling werd een tweejarig certificaat uitgereikt. Het bijbehorende certificaat zal spoedig per post worden verstuurd. De groep collega s die niet aan de voorwaarden voldeden, zijn voorgelegd aan de Certificeringcommissie en definitieve uitslag daarvan kunt u binnenkort verwachten. Op de laatste ALV van de NVvV werd eveneens het voorgestelde normeringsdocument goedgekeurd. Dit document is gebaseerd op het bestaande Vaatkeurmerk waarin de beoogde specifieke eisen zijn beschreven waaraan een instelling waar vaatchirurgie wordt bedreven zou moeten voldoen. Inmiddels is dit document (tot aan de paragraaf over normering van varices) ook binnen de ALV van de NVvH goedgekeurd. De normering van varices zal nog verder gestalte moeten krijgen en hieraan wordt momenteel gewerkt. Vaatkeurmerk Vanuit de Hart & Vaatgroep, patiëntenvereniging van en voor mensen met een hart- of vaatziekte, werd eerder al het Vaatkeurmerk uitgereikt. De nieuwe criteria t.a.v. het Vaatkeurmerk 2011 zult u binnenkort ontvangen. Hier zal binnenkort het Keurmerk Spataderzorg aan toegevoegd worden. Dit nieuwe keurmerk is in het leven geroepen voor ziekenhuizen en behandelcentra die zorg bieden aan spataderpatiënten en die voldoen aan de daarvoor geformuleerde kwaliteitscriteria. Binnenkort verzendt De Hart&Vaatgroep een vragenlijst gericht aan de directie van alle ziekenhuizen met als doel om de kwaliteit van het zorgaanbod voor spataderpatiënten te inventariseren. Er is hierbij zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij bestaande kwaliteitstrajecten (Zichtbare Zorg). Deze vragenlijst wordt gelijktijdig uitgestuurd met de vragenlijst voor de grote update van het Vaatkeurmerk. Veneuze behandelingen In de laatste Nieuwsbrief bent u op de hoogte gebracht over de voornemens van CVZ om de vergoeding van varices behandelingen bij C 2 patiënten uit het pakket te nemen. Er is vanuit het bestuur van de NVvV al uitgebreid bezwaar gemaakt tegen dit voornemen, vooral ook met het oog op potentiële gevolgen voor de patiënt op langere termijn en op 10 juni is er onderling overleg geweest tussen het bestuur van NVvV/NVvH, BBV, de patiëntenvereniging Hart&Vaatgroep, en CVZ. Desalniettemin heeft reeds één zorgverzekeraar te kennen gegeven dat per 1 juli de behandeling van C 2 varices niet meer wordt vergoed. Wij houden u op de hoogte van het verdere verloop. Opleiding cq SCHERP Inmiddels zult u bekend zijn met het feit dat vanaf 1 januari 2011 AIOS Heelkunde twee jaar kunnen differentiëren in de Vaatchirurgie en dat dit leidt tot een MSRC-registratie chirurg met de differentiatie vaatchirurgie. Idealiter wordt hiermee ook het certificaat NVvV Vaatchirurg verkregen en momenteel wordt getracht de laatste verschillen in visie hierover tussen het Concilium Chirurgicum en het bestuur NVvV en COV glad te strijken. De beoordeling van de klinieken waar de differentiatie vaatchirurgie zal plaatsvinden, die daarna ook zal leiden tot de uitreiking van het certificaat NVvV. Vaatchirurg zal door het bestuur van de NVvV worden gecoördineerd middels visitaties. Hiervoor worden de oude chivo eisen en het laatst aangeleverde visitatierapport Heelkunde voor gebruikt. Per visitatie worden twee COV-leden uitgenodigd te participeren, aangevuld met een niet-vaatchirurg. Hierbij blijft het van belang dat de aanwezigheid van drie vaatchirurgen en één interventionalist gegarandeerd is. Uitkomst van zorgen vascular audit Na uitvoerige discussies is de dataset waarmee de Vascular Audit van start zou moeten gaan bepaald. Het gaat nu 180