kantoren en komen op de markt met

Transcriptie

1 92 nt. J lutl

2 Door de crisis Letten bedrijven beter op de centen. Ze kilken kritischer naar de nota van de advocaat en vragen zich af of ze elders goedkoper een goed juridisch advies kunnen krijgen. Dat kan. Steeds meer juristen hebben genoeg van het keurslijf van de grote kantoren en komen op de markt met nieuwe concepten. De grote Lijn: goedkoop, ktantvriendelijk en snel. door Peter Louwerse '''.:',',:., ''':.,;: ' :;. t grote advocatenkantoren en juridische detacheerders worstelen met hun imago. Niet alleen in Nederland: in veel rvesterse landen vrae tl',. ll g.n de klanten zich af waarom de rekening van de aclvocaat toch vaak zo duur uitvalt' Of, zoals The Eco- nomist in augustus schr:eef: "De traditionele advocatenkantoren brengen enorme uultarieven in rekening en laten het r'verk doen door meder'verkers, terwijl de partners golf spe len op banen die de klanten zich niet kunnen permitteren." Dat wringt, en als de klar-rten in crisistijd steeds meer moeirc hebben om die hoge rekeningen te betalen, ga:ln ze zoeken naar alternatieven. In de Verenigde Staten zijn dat bedrijven als Clearspire. Deze dienstverlener brengt klanterl en gerenomneerde juristen bij elkaat lr'aarbii beide partijen proíiteren. De advocaat, aldus Clearspire, r'vorclt bevrijd van het knellende jr-rk van de veeleisende advoc:rtenkantoren. En de klant krijgt advies tegen een van tevoren afgesproken, overzichtelijk bedrag. Ouerbilling is er niet bij: wie meer uren aan de zaak besteedt clan begroot, kan dat problecnr niet op de klar"rt afschuiven. Ook in Nederland is er meer behoefte aan goecl iuridisch advies voor een redelijke prils. Bechijven die met een juridisch conflict $'orstelen, hebben er genoeg van dat ze uurtarieven van l-ronderden euïo's moeten betalen aan advocatenkantoren en detacherir-rgsbedriiven. En dus verschijnen er ook op de Nederlandse markt talloze'lidl-juristen': goed, maar u.el goedkoper. Juridici rs zo'n bedrijf dat proliteer:t v:rn deze situatie. Oprichter Harmen Hop werkte zelf ooit bii een juridische detacheerder en dacht: dat kan ik beter er.r goedkoper. "De opdrachtgeverheeftcriteriavoorkennisencompetenties> nr

3 '.1,:liLaaarí;.L6t::1.!...:ti " ii'?t:t'lttít"t't;t$1"' rr!,{ái ;lri*r j.aria., t' :rartr ten van de juridische dienstverle- ning' te maken hebben. "Ze moeten nu hard vechten om hun otn./el re \ erg,roten. wrt vroeger ei- genlijk bijna automatisch ging", consta-.ri: t -i teert hii. Maar over het algemeer-r verliezen de advocatenílrma's terrein. Hokken: "Hun marktaandeel daalt." Want terwijl de olifanten op zoek blijven gaan naar grote, bladrijke bomen, vreten kleine, wenclbare planteneters de lage struikjes kaal. Die wendbare planteneters zijn de op ict gebaseerde nieuwe kantoren, aan wier bestaan de olifanten zullen 4t: Harmen Hop IJuridicí]:'0nze klanten zijn vaoral de grotere mkb-bedrilven.' moeten wennen. Voor beide soorten is plaats, meent Hokken' maar dan moeten ze zich wel op hun eigen sterke punten concentreren. "De grote kantoren moeten zich specialiseren", van de jurist die hij zoekt, en zet de opdíacht uit bij een detacheerder", legt Hop de werkwijze uit. "De consultant gaat op zoek binnen de eigen organisatie of binnen het eigen netwerk. Als de gezochte jurist er niet bij zit, wordt veelal het cv van een van de eigen ir-rristen naar de opdracht toegeschreven." C)p basis van zo'n gehpgrade cv be- t:ralt de klant de hoofdprijs. Hop bedacht een svsteem waarin opdrachtgever en -nenler volledig transparant met elkaar zaken kunnen doen en ontwierp de software samen rrret een hoogleraar van de Tecl.rnische Universiteit Delft' De opzet is heel simpel: de klant zet zijn opdracht in het slrsteem, en de 360 aangesloten juristen worden gematcht op competenties. Vervolgens kiest de klant uit een shortlist adviseert l'rij. "Per rechtsgebied: in de diepte. De moeilijke zaken c1us. Dat kunnen alleen de grote en c1e nichekantoren. En Dat laatste houdt meer in dan elbow rubbing bii borrels van de roeiclub. Hok- ze moeten de branche beter ler:en kennen." ken: "Door branchestudies kunnen advocatenfirma's proactief inspelen op de behoelten van de klant." Volger-rs de managementconsr-rltant is die omrventeling al volop gaande bij de grote kantoren: "Ze richten zich op de bovenkant van de nrarkt. De eenvoudiger zaken rttoeten,c aan de'kleinties' laten. Die kunnen door hun werkwiize dergelijke zaken veel goedkoper at-lrandelen." Het is dus kiezen in de juridische clienstverlening, wil Hokken zeggen: "Wil ;e een Lidl zijn, met een kleirr assortiment en dus goedkoop? Of een duurdere Albert Heijn dre veel meer te bieden heeft?" de jurist met wie hij wil praten. Het systeem doet clus het voorwerk, de opdrachtgever houdt de regie. Als het tot een deal komt, str:iikt Hop zes of negen pïocent varr de opdrachtr.vaarde op. Dat percentage is afhankelijk van cle service die Juridici verleent. Controleert de opdrachtgever zelf de administratieve zaken zoals referenties, VAR et cetera' dan betaalt dc klant zes procent' Laat de klant dat administratieve werk over aan uridici, dan geldt een courtage van negen pfocent. Hop is voor de hoogte van zijn beloning dus Lrfhankeliik van :a;a 1,. :at:.:'::,..:,.1:::.t:.i?t,:4,.. t,.a::i Maal volgens Sander Oorthuys van franchiseorganisatie Legaltree heeft de gespecialiseerde advocaat ook nog een derde keuze; gulrstige tarreven rekenen en toch veel te bieden "'Sírj verenigen de voordelen ven een groot kantoor met het werken in een eigen bedrijf", licht Oor:thuys toe. Sahebber-r. InenmetzijncorrfraterArdvanderSteur(r'ruTweedeKa-> "Klopt", bevestigt hi1. "lk geef rnensen die vrijheid. Misschien loop ik daarrnee omzer tnis. Nla:rr als ik er:rchter kom d:rt iem:rnd n-rij belazert, dan zal ik de eerlijkheid van zijn klanten. niet aarzelen dat in rnijn netwerk bekend te maken." Hij beschouwt Juridici als concurrent van advocaterr en ju ridische detacheerders. "Onze klanten ziin vooral de grotere mkb-bedrijven", licht hi1 toe. De iulisten kunnen advocaten en bedrijfsjuristen zijn. Het verscl.ril zit hem erin dat de eerste groep altijd extern blijft. De bedrijfsiurist kan ook intern aan de slag gaan. ::..:,..,..,a:;: í:i.:,.:. Managementadviseur Bert Hokken heeft veel advocatenk:rntoren als klant en herkent de problemen waarmee de'olifan- Bert Hokken IHokken Manaqement & Advies): Het marktaandeelvan advoca te n ka nto re n d a a Lt. nr

4 merlid voor de WD) richtte hij drieeneenhalf jaar geleden Legaltree op. Oorthuys n'erkte ir.r de algemene procespraktijk \ran een van de grote kantoren en merkte daal dat de advocatuur de voordelen i'an ict niet optimaal benutte. "De mogelijkheden r.an het Nieurve \fferken ziyn ongekend", rneent hij. Je kunt rverken rvaar je rvilt en met rvie je rvilt." Oorthuys vond de advocatuur te rveinig flexibel. Vaak zat hij achter zijn bnreau met de gedachte: "Dit rverk had ik thuis ook kunnen doen." En hij merkte nog t\\ree dingen: zijn klanten kregen steeds vaker moeite met de hoogte van de nota's, en zelí zaghti door de beruchte rlrennorm zijn vrouu' en kinderen veel te rveinig naar ztjn zin. Tijd voor iets nieurvs dus. rvet Legaltree denken Oorthuys en Van der Steur het beste van twee *'erelden te hebben ontdekt. "De Legaltree-partners kunnen klanten gespecialiseerde dienstverlening bieden tegen een fair tarief. Dat is de ene kant. En zij kulrnen zelf in zekere mate hun eigen rverktijd bepalen. Er is geen baas boven ons." Het rverkt zo: advocaten die zich aansluiten bij Legaltree, betalen voor de dienstverlening: lt-omgeving, knorvltorv, huisstijl, rvebsite, bijeenkomsten, et cetera. Ze zíjn daarvoor een vast bedrag krvijt, en mogen in ruil de franchiseformule gebruiken. "Ve delen geen rvinst en ook geen kosten", legt Oorthuys uit. "'Síe zullen dus geen gedoe over geld krijgen." De advocaten rverken allen vanuit hun eigen kantoor. Ze bepalen zelf hoeveel uren ze lverken en n'elke tarieven ze berekenen. Alle zestien deelnemers hebben een of meer specialismen. Oorthuys: "Ze zlin allemaal voor-deuren van Legaltree. Kon-rt er een klant met een vraag die buiten het specialisme van de advocaat in krvestie valt, dan kan die advocaat samenrverken met eerl collega die rvel gespecialiseerd is in het gewenste rechtsgebied." Legaltree rverkt met advocaten die minimaal tien jaar bii gerenommeerde kantoren hebben gerverkt, en dus toppers zijn in hun vakgebied. Zo krijgr de klant goede juridische dienstverlening tegen een redelijk tarief. Dat is althans de bedoeling. Maar u,erkt het ook zo? Oorthui.s zegt van rvel. "De klanten weten ons te vinden: van het mkb tot beursgenoteerde ondernemingen uit binnen- en buitenland." Hij denkt dat veel klanten het niet belangrijk i'inden of een kantoor gíoot of klein is. "Het gaat hun om de krvaliteit. Krijgen ze de dienstverlening die ze verrvachten en hebben ze vertíouwen in hun advocaat? BelangÍijk is dat ze weten waat ze aan toe zïjn als ze voor Legaltree kiezen. Zekrijgen geen stagiaire of beginnende meden,erker, nee ze krijgen ons. Specialist dus." Een belangrijke eis van Legaltree is dat advocaten niet mogeu'beunen'. "\íe rvillen niet dat ze iets buiten hun vakgebied doen", licht Oorthuys toe. Op de rvebsite van Legaltree kan de klant zoeken rvelke advocaat het best bij hern past. Een ideaal concept dus. "Ik mis alleen het praatje bij de koffie-automaat", r,ertelt Oorthuys. Nee, de brainstormsessies en sectieoverleg mist hij niet. "'V?e hebben elke drie rveken overleg met zijn allen. Voor de gezelliglieid, maar ook om te kunnen sparren." De advocaat van Legaltree heeft dus r.eel vrijheid. Ën dat vertaalt zich ook in succes, vertelt Oorthuys. Vol instemmilrg citeert hij de uitdrukking: a ltappl, [4111yu,' is a good Iatul'er. "ln een goede sfeer presteer je beter. Ik heb niet langer die urenschrijfdrang.'$íel het gevoel dat ik iets kan doen voor de klant." Sander Oorthuys ILegaLtree): Wij verenigen de voordelen van een grool kantoor met het werken in een eigen bedrijf. Die klant rvil vooral goedkoper en sneller geholpen u'orden, meent jrlriste Monique Doomernik uit Den Bosch. Daarom richtte ze zes jaar geleden, na banen in de advocatuur en het bedrijfsleven, UrvJurist.nl op. Ze houdt zich onder meer bezig met franchiserecht, huurrecht, arbeidsrecht en contracten. Doomernik onderscheidt zich ten eerste met haar tarief. "Bij mi1 betaal je per minuut", vertelt ze. Traditionele kantolen rverken vaak met vaste tijdseenheden, bijvoorbeeld zes minuten. "De klant betaalr dan voor acht minuten adr.ies toch het tu'aalfilinutentarief omdat die systemen afronden. 96 nr

5 Da's makkelijk verdiend." Verder houdt Doomernik rekening met het inkomen of de omzet van de klant. "Een parti- culier kan de btw niet verrekenen en de kosten niet aftrekken. Voor particulieren reken ik in het algemeen dus minder dan voor bedrijven." Een andere optie is de fixed fee; dan Ze noemt haar aanpak klantvriendelijk. "Dat betekent: snel werken. Niet een week wachten omdat je weet dat er toch geen bloed in een zaak vloeit. Die klant zit in de tussentiid '-gw ffiffiw &#ffiffiffi spffiffi& pffiffisyffigffi -l# &xfr- een vast bedrag, ongeacht de handelt ze de zaak af voor uren die ze eíaaí besteedt' Ook mogelijk: het factuurbedrag is (deels) afhankelijk van het succes. Doomernik incasseert dan een percentage van de opbrengst. Haar tarieven variëren van 85 tot 130 euro per uur' Hoe kan zíj zoveel goedkoper werken dan veel collega's? Ten eerste omdat ze vanaf haar huisadres werkt. Zeheeft geen secretaresse, dus kantoorkosten heeft ze nauweliiks. "En status zegt me niets. Een marmeren vloer interesseert me niet. Ik rij in een Toyota Aygo: nog goed voor het milieu ook." Y*ffi. êk F&ffiffi &$&r &-é,ffieffi& ffi8k W&ffi& - $#bëffi**fffiw&pd&"' wel in de stress! En geen ivorentorengedoe. Alles per ' Niet neerkiiken op de klant, en geen uurtje-factuurtiementaliteit. Dus niet beginnen aan een zaak als ie van tevoren weet dat er geen winstkansen zijn." nr

6 Monique Doomernik {UwJurist.nU: lk maak, anders dan veel advocaten, geen misbrutk van het gebrek aan kennis bij de klant. Dergelijk klantonvriendelijk gedrag constareerr Doomernik al te vaak bii advocaterr. Zij kan het rveren, wanr een van de diensten die ze op haar nebsite aanbiedr is'controle van de advocatenfactuur', en daar l-reeft ze haar handen vol aan. "Het is onvoorstelbaar hoeveel misstanden ik tegenkom in de advocatuur", onrhuk ze. "Dan heb ik het niet alleen over veel tijd steken in niet-haalbare zaket." Ze doelt ook op advocaten die te veel uren spenderen in verhouding tot het belang van de zaak, met als schrijnend voorbeeld de zaak van een ontslagen rverknemer die ziclr bij haar meldde. "Zijn advocaat vertelde vooraf dat hij een uuí of vijf krvijt zou ziin aan de zaak. Bleek hij later veertig nur te declareren, en dan rvas de uitkomst (een schadeloosstelling van euro) nog slechter dan de euro die de rverkgever oorspronkeliik had geboden. Die rverknemer kreeg een facruur van euro!" En rl,at te denken van de advocaat die doodleuk'studietijd nieuu'e kantonrechtersformule' op zijn declaratie zette? Doomernik: "Schandalig. Dat hoort bij je parate kennis als je je profileert als specialist arbeidsrecht." Zekan zich gigantisch oprvinden over advocaten die met een vork declareren. Onlangs meldde zich een rvanl-ropige klant die na een echtscheiding een advocatennota van euro in de brievenbus kreeg. "Têrrvijl partijen her eens waíen. Ze hadden geen kinderen, er hoefde geen ouderschapsplan gemaakt te rvorden. Er rvaren verder geen complicaties. lk heb er euro \ran afgepeuterd." Hoe ze dar voor elkaar krijgt? "Ik schrijf een gemoriveerde brief met het verzoek de rekening te ma- tigen. En ik ben een bijtertje, ik ga door totdat ik een goed resultaat heb." Populair is ze daarom niet onder advocaten, maar daar ligt ze niet rvakker van. "lk maak, anders dan veel advocaten, geen misbruik van het gebrek aan kennis bij de klant. Ik heb een schoon gelveten. Ik slaap goed." Het gaat de'luizen in de pels' van de juridische dienstverlening dus voor de rvind. En dat is goed nieurvs voor alle juristen die rvel eens iets anders rvillen dan het voorspelbare leven in de kantoorpiramide. Beheer uw cliënten, uren en declaraties Het eenvoudigste urenregistratie- en declaratiepr0gramma v00r advocaten bespaart u direct tijdl Vraag de gratis demo aan 0p I_ TIOS 9B nr