Methode. Begroting en Verantwoording

Transcriptie

1 Methode Begroting en Verantwoording Pieter Duisenberg VVD Tweede Kamerfractie Rotterdam, 24 januari 2017

2 Controlerende taak Vervullen wij deze rol voldoende?

3 De werkwijze Opzet: Twee raadsleden, één van de coalitie en één van de oppositie, kijken namens de commissie naar de jaarrekening of de begroting. Opdracht: beoordelen van de begroting en de verantwoording namens de gemeenteraad. Hierbij mag alles worden betrokken: lokale rekenkamers, beleidsdoorlichtingen, benchmarks, wetenschappelijke rapporten, andere externe rapportages, EU/OECD rapporten etc. Uitkomst: technische conclusies, op basis hiervan kan het politieke debat op inhoud gevoerd worden.

4 De zes hoofdvragen In de methodiek vanuit Den Haag gebruiken we de volgende zes hoofdvragen om een begroting of jaarrekening door te lopen: 1. Wat is het beeld van het beleidsterrein op hoofdlijnen? 2. Welke doelen zijn er gepland/ behaald? 3. Welke prestaties zijn er gepland/ geleverd? 4. Wat gaat het kosten/ heeft het gekost? 5. Wat is het oordeel over de rechtmatigheid, doeltreffendheid en doelmatigheid? 6. Welke aanbevelingen heb ik als rapporteur voor de commissie (of gemeenteraad)?

5 De vragenlijst

6 Helpt het? 1. Versterking informatie- en controlepositie van Kamer- /Staten-/Raadsleden Inzicht in financiële complexe stromen Goede besteding van belastinggeld (ea en ep) Doelmatigheid van beleid/effecten (ea en ep) Focussering op de belangrijkste aandachtspunten 2. Professionaliseren werkwijze Efficiënt gezamenlijk invulling geven aan formele verantwoordelijkheden De verantwoordingsdocumenten beter gebruiken 3. Voorspelbaarheid/ lange termijn vaste koers Korte en lange termijn doelen Vaste jaarlijkse cyclus ex ante- ex post 4. Transparantie naar buiten Communicatie over belangrijkste doelen, middelen en de resultaten van de controle door volksvertegenwoordigers

7 Brede belangstelling Gemeente: Amsterdam, Zeist, Utrechtse Heuvelrug, Eindhoven, Rotterdam, Heerhugowaard, Woerden, Utrecht. Provincie: Utrecht, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant Amsterdam Aanbevelingen aan de gemeenteraad van Amsterdam, 7 maart 2016

8 1. Wat is het beeld op hoofdlijnen? Hoeveel geld wordt er jaarlijks uitgegeven en hoeveel komt er binnen? Stand van zaken op de beleidsterreinen Ontwikkelingen op deze beleidsterreinen Benchmark met soortgelijke gemeenten Bronnen: jaarverslagen, begrotingen, SER, IPO enzovoorts.

9 Wat is het beeld op hoofdlijnen? Inkomsten en uitgaven

10 Wat is het beeld op hoofdlijnen? Voorbeelden: Ontwikkeling van de Rotterdamse haven Groei van de gemeente in bewonersaantal Groene- en grijze druk Vergelijking met soortgelijke provincies

11 2. Welke doelen zijn bereikt? Wat wil regering/gs/b&w bereiken? Is de formulering van de doelen dusdanig dat het te meten is? Welke indicatoren zijn er gekozen om te meten of de doelen behaald zijn? Wat is de invloed van de provincie op het te bereiken doel?

12 Welke doelen zijn bereikt? Legenda Volgens verwachting Verdient aandacht Niet volgens verwachting Bronnen: begroting provincie Noord-Brabant en een gemeente (voor de onderste twee) Doelstelling Indicator Programma 0-meting Tussenwaarde Streefwaarde (2017) Bladzijde Oordeel rapporteurs Opmerkingen/ bron Bevordering sport Aantal Lekker Fit!-scholen Sport, recreatie en cultuur Percentage niet-sporters Sport, recreatie en cultuur 53,5% Waar kom je vandaan? Hoe betrouwbaar als gegevens niet compleet zijn? Kwaliteit van het water is stabiel op verbetert Ondersteunen initiatieven met positieve bijdrage aan duurzame leefomgeving Natuur, water en milieu 2 30 Emissie neutraliteit Verlagen aantal bijstandsuitkeringen Bijstandsuitkeringen per inwoners CO2 uitstoot gemeente Sociale zekerheid CBS Participatie/ Waarstaatjegemeente.nl Duurzaamheid en milieu Waar wil je naartoe? 75% 75,5% 100% (2030) 83 Duurzaamheidsmonitor Is het een goede indicator?

13 3. Welke prestaties zijn er geleverd? Wat gaat het college doen om de doelen te bereiken? Doel Beleidsagenda 2017 Verantwoording 2017 Verminderen percentage niet-sporters Meer Lekker Fit! scholen Ondersteunen van initiatieven met positieve bijdrage aan duurzame leefomgeving Verlagen bijstandsuitkeringen Ondersteunen van minimaal 2 initiatieven op dit gebied. Raadsvoorstel en x aantal mensen begeleiden naar werk.

14 4. Wat heeft het gekost? Hoeveel geld is er begroot voor de verschillende beleidsterreinen en de doelen die daaronder hangen? Is er een koppeling gemaakt tussen de doelen, acties en het geld? Welke afwijkingen vallen er op? Worden deze afwijkingen toegelicht? Worden intensiveringen en hun effecten verantwoord? Bronnen: begroting, jaarrekening, voorstellen aan de gemeenteraad enzovoorts.

15 Wat heeft het gekost? Van Rotterdam waren deze gegevens bijna niet te vinden na een korte zoektocht. Taakveld (bron: raadsbegroting Utrecht) Sport Sport stimuleren 2,440 2,629 2,590 2,590 Buitensport accommodaties 8,762 9,442 9,960 9,960 Topsport- en talentenontwikkeling 2, Openbare ruimte en groen Achterstallig onderhoud wegwerken 54,408 53,713 43,982 45,065 Schoonhouden openbare ruimte 15,454 16,695 16,336 16,178 Veiligheid Uitvoeren van de aanpak van jeugdgroepen 5,353 6,351 6,472 6,453 Uitvoeren van de wijkveiligheidsprogramma s 2,917 3,519 4,411 4,403 Regie voeren op de integrale aanpak 3,003 2,740 2,316 2,299 Onderwijs Talentontwikkeling 0-12 jaar 35,598 33,131 30,709 30,789 Bibliotheek Utrecht 11,403 11,918 11,419 11,385

16 5. Wat is het oordeel over de rechtmatigheid, doeltreffendheid en doelmatigheid? Bevindingen accountant over de jaarstukken Rapporten van de (lokale) rekenkamer Evaluaties vanuit het college Andere externe rapporten? Andere signalen?

17 6. Welke conclusies en aanbevelingen als rapporteurs? Welke technische conclusies zijn er te trekken uit het begrotingsonderzoek vragen 1 t/m 5? Advies aan de gemeenteraad over goedkeuring jaarrekening of begroting met het oog op de helderheid van de doelstellingen of verantwoording.

18 Vragen om te stellen bij de uitvoering Wie voert het onderzoek uit namens de gemeenteraad? Welke rol hebben de leden ten opzichte van bijvoorbeeld de auditcommissie? Hoeveel uur gaat het kosten om rapporteur te zijn? Bijvoorbeeld twee of drie sessies van 2 uur. Welke rol krijgen de uitkomsten van het begrotingsonderzoek?

19 Mogelijke besluiten Overijssel Om tijdig van start te gaan stelt de auditcommissie voor om per commissie bij de begrotingsbehandeling aan te geven: (1) Welke commissies hier mogelijkheden in zien, (2) Welke thema s u onderzocht wilt hebben en (3) Welke twee Statenleden de rapporteurs worden per commissie om met de Duisenbergmethode aan de slag te gaan. Noord-Brabant Verzoekt Gedeputeerde Staten: De methode Duisenberg met ingang van 2017 op te nemen in de P&C-cyclus. Amsterdam Introduceer de methode Duisenberg van de Tweede Kamer: benoem twee raadsleden als rapporteurs voor de begroting en jaarrekening in iedere raadscommissie van de gemeenteraad + oprichting van het Bureau Onderzoek Ondersteuning Raad (BOOR) ter assistentie van de rapporteurs. Heerhugowaard Een voorbereidende werkgroep in te stellen waarbij er gekeken kan worden naar de uitwerking en invoering van de voorgestelde methodiek, en hierbij gebruik te maken van de voorgestelde vragenlijst in bijlage 1.

20 Vragen?