Studie. Herbestemming van de voormalige coöperatie De Eendracht in Hoorn. Een project van De Architecten Op De Veluwe (DAODV)

Transcriptie

1 Studie Herbestemming van de voormalige coöperatie De Eendracht in Hoorn Een project van De Architecten Op De Veluwe (DAODV) Architecten: De Architecten op de Veluwe (DAODV) Projectteam: Stefan Lakkas, Erwin de Haas, Fons van de Poel tel: (0578) i-site: Datum: 1 september 2016

2 Inhoudsopgave 01. Inleiding... pag Introductie De architecten op de Veluwe Aanleiding tot de studie Keuze project 02. Apeldoorns Kanaal... pag Locatie Historisch kader Huidige stand Beoogd toekomst 03. Project pag Locatie Historisch kader Huidige stand Beoogd toekomst 04. Uitvoerbaarheid.. pag Maatschappelijk Economisch 05. Bronvermelding.. pag Bijlagen... pag. 13 Bijlage 01 (loop Apeldoorns Kanaal) Bijlage 02 (markante punten Apeldoorns Kanaal) Bijlage 03 (panden Apeldoorns Kanaal) Bijlage 04 (kruising Apeldoorns Kanaal/Rijksweg A50) Bijlage 05 (huidige situatie voormalig coöperatiegebouw te Hoorn) Bijlage 06 (huidige gevels coöperatiegebouw met de bouwfasen) Bijlage 07 (beoogde situatie voormalig coöperatiegebouw te Hoorn) Bijlage 08 (beoogde gevels voormalig coöperatiegebouw te Hoorn) Bijlage 09 t/m 17 (nadere uitwerking beoogde situatie en gevels) Bijlage 18 (bronvermelding) 07. Foto s.. pag. 31 pag. 1

3 01. INLEIDING Dit document is een studie naar de herbestemming van het gebouw van de voormalige coöperatie De Eendracht liggend aan het Apeldoorns kanaal, aan Beatrixweg 1 te Hoorn. De bedoeling van dit document is de eventuele investeerders, de gemeente en andere betrokkenen (o.a. de gebruikers en bezoekers van het gebied) de potentie van dergelijke herbestemming aan te geven en samen met hen de herbestemming te realiseren. In dit 1 e hoofdstuk worden de makers van deze studie geïntroduceerd, de aanleiding tot de studie vermeld en de keuze van het project aan het Apeldoorns kanaal gemotiveerd. In de 2 e hoofdstuk wordt het historische kader van het Apeldoorns Kanaal beschreven, de huidige stand van zaken rondom het kanaal en de beoogde toekomst aangegeven. In de 3 e hoofdstuk wordt het project en de potentie daarvan voor herbestemming nader uitgewerkt en in de 4 e hoofdstuk wordt de economische en maatschappelijke haalbaarheid aangegeven. In de 5 e hoofdstuk zijn de bijlagen van dit document opgenomen Introductie De architecten op de Veluwe SAMENWERKINGSVERBAND De Architecten Op De Veluwe (DAODV) is een samenwerkingsverband van acht bureaus die op of tegen de Veluwe aan zijn gevestigd. In dit samenwerkingsverband werken diverse architecten, restauratiearchitecten, interieurarchitecten, stedenbouwers en landschapsarchitecten samen. Ieder bureau heeft zijn eigen opdrachten en identiteit maar bij specifieke vraagstukken wordt binnen het samenwerkingsverband kennis en kunde gedeeld. Ten behoeve van deze vraagstukken worden dan gelegenheidsteams gevormd die gezamenlijk aan deze projecten werken MEERWAARDE THEMA S De bundeling van krachten levert een grote gezamenlijke expertise, zodat zowel kleine als grote (multidisciplinaire) projecten behandeld kunnen worden. Bij het behandelen van de projecten wordt steeds op maatwerk ingezet, van oudsher een sterke punt van de architecten. Behorend tot de creatieve economie en allen tevens maatschappelijk betrokken ondernemers bestuderen de bureaus samen aan diverse maatschappelijke thema s, zoals duurzaamheid, herbestemming, levensloopbestendigheid en energiezuinigheid. Door gezamenlijke kennis en kunde aan te wenden kunnen de genoemde studiethema s meer uitgediept worden Aanleiding tot de studie Een van de thema s van DAODV is herbestemming. Als architecten willen wij ons cultuurlandschap beschermen en leegstand van markante gebouwen tegengaan. Wij achtten het behouden van dit erfgoed van groot belang. In dat kader werd gezocht naar markante gebouwen in onze regio, gebouwen die het behouden waard zijn en voor herstemming geschikt zijn. In de zone van het Apeldoorns Kanaal is een aantal van dergelijke gebouwen te vinden. Gebouwen die cultureel wel gewaardeerd worden maar zijn toch in onbruik geraakt. De oorzaak daarvan lag vaak in nieuwe industriële of economische ontwikkelingen. Langs het pag. 2

4 Apeldoorns Kanaal zijn nu onder andere de volgende leegstaande gebouwen en terreinen te vinden: Berghuizer Papierfabriek in Wapenveld, industrieterrein Het Veen in Hattem, cooperatiegebouw in Hoorn en papierfabriek (De Middelste Molen) in Eerbeek. Indien aan een aantaal voorwaarden wordt voldaan kan de zone rondom het Apeldoorns Kanaal uitgroeien tot een lineair recreatiegebied op de Veluwe. De belangrijkste van deze voorwaarden zijn: - het bevaarbaar maken van het kanaal - het opwaarderen c.q. herbestemmen van de omliggende gebouwen en terreinen tot recreatieve voorzieningen. Als architecten kunnen wij slechts aan de tweede voorwaarde bijdragen. De eerste voorwaarde is meer zaak van de bestuurlijke visie van de politiek. Om een aanzet te geven tot het vervullen van de tweede voorwaarde wil DAODV een aantal markante locaties aan het kanaal voor herbestemming of ontwikkeling uitwerken. Wellicht kunnen wij daarmee eventuele investeerders daarmee aanmoedigen om samen met ons deze herbestemmingen of ontwikkelingen ten uitvoer te brengen Keuze project Ons projectteam koos het voormalige coöperatiegebouw De Eendracht in Hoorn tot onderwerp van de studie. Het gebouw staat nu nagenoeg leeg. Het wordt slechts gedeeltelijk voor vatenopslag gebruikt. Ons projectteam acht het gebouw een zeer waardevol element aan het kanaal dat zeker het behouden waard is. Hoewel het zijn functie al lang verloren heeft, is het nog steeds van een hoge visuele waarde. pag. 3

5 02. APELDOORNS KANAAL In dit hoofdstuk worden de locatie, historisch achtergrond en huidige stand van het Apeldoorns Kanaal toegelicht. Tevens wordt de beoogde toekomst van het Apeldoorns Kanaal aangegeven Locatie Het Apeldoorns Kanaal stroomt van Dieren tot Hattem en loopt parallel aan de IJssel. Het doorkruist daarbij zes gemeenten: Rheden, Brummen, Apeldoorn, Epe, Heerde en Hattem. Het kanaal vormt de oostkant van de Veluwe, hier gaat het Veluwemassief over naar het open landschap van de IJsselvallei. Zie Bijlage 01 voor de loop van het Apeldoorns Kanaal aan de oostkant van Veluwe. Zie Bijlage 02 voor de markante punten aan het Apeldoorns Kanaal, die tot recreatieve voorzieningen herbestemt kunnen worden. De lengte van deze gegraven waterweg was 52 km. Over de gehele lengte heeft het kanaal een verval van ca. 13 m. Er zijn 6 sluizen in het kanaal. De stuwpanden (vakken tussen twee sluizen) worden op vaste waterpeilen gehouden. Het kanaaldeel Apeldoorn-Hattem heeft vier panden, het kanaaldeel Apeldoorn-Dieren heeft slechts één pand daar de sluis in Dieren oorspronkelijk een drietraps sluis was. Zie Bijlage 03 voor een overzicht van het Apeldoorns Kanaal en zijn panden Historisch kader Het kanaal is gegraven onder het bewind van Koning Willem I ten behoeve van transport over water. Het is in de 19 e eeuw twee delen geopend. Deze opening vond in twee delen plaats. In 1829 het deel Apeldoorn-Hattem (als z.g. Griftkanaal) en in 1868 het deel Apeldoorn-Dieren. In Apeldoorn loopt het kanaal dwars door de stad heen. Daar maakt het een merkwaardige bocht om het voormalige Landgoed Welgelegen heen. Dit landgoed was destijds eigendom was van de gepensioneerde admiraal Jan Hendrik van Kinsbergen, de toenmalige adviseur van Koning Willem I. Het kanaal zou voor goedkoper beroepsvaart zorgen en daarmee meer welvaart op de Veluwe brengen. Bij lage en hoge rivierstanden was de IJssel moeilijk te bevaren (door onvoldoende vaardiepte of te sterke stroming). Het varen via het kanaal was dan gemakkelijker en dus goedkoper. Na de oorlog verminderde snel het belang van het kanaal door de ontwikkeling van de spoorwegen en gemotoriseerd wegverkeer. De scheepvaartfunctie werd toen zó marginaal, dat het kanaal in de 20 e eeuw alweer buiten gebruik is gesteld. Ook deze sluiting vond in twee delen plaats. In 1962 het deel Apeldoorn-Hattem en in 1972 het deel Apeldoorn-Dieren. Na de opheffing van het kanaal als waterweg, is het Apeldoorns Kanaal in de vergetelheid geraakt. Er bestonden geen plannen voor de toekomst van het kanaal en het onderhoud bleef achterwege Huidige status Het kanaal ligt nu vrij verlaten en stil in het landschap. Scheepvaartverkeer en industrie langs het kanaal zijn nagenoeg verdwenen. pag. 4

6 Begin 21 e eeuw hebben diverse instanties initiatieven ontplooid om het Apeldoorns Kanaal een nieuwe toekomst en betekenis te geven. De voorstellen tot deze revitalisering van het kanaal zijn vastgelegd in diverse rapporten en beleidsnota s. Zie Bijlage 18 voor de door ons geraadpleegde documenten (tevens bronvermelding). Bij al deze initiatieven wordt met name cultuurhistorische, ecologische en recreatieve waarde van het kanaal benadrukt. De cultuurhistorische waarde van het Apeldoorns Kanaal wordt vertegenwoordigd door de doorlopende waterlijn met bomenrijen aan één of beide kanten, jaag- en schouwpaden, bruggen en brugwachtershuisjes. Een wisselend beeld van water, oevers met opgaand groen, open landschap en bebouwing maakt van het kanaal een aantrekkelijk landschappelijk element. De ecologische waarde van het kanaal schuilt in zijn waterbergende functie. Het kanaal verzorgt de waterhuishouding in het gebied door water van diverse Veluwse sprengen (o.a. Oosterhuizerspreng en de Vrijenberger Spreng) en beken naar de IJssel af te voeren. Tientallen sprengen en beken monden direct (of indirect via de Grift) in het Apeldoorns Kanaal uit. Het uitgestrekt stelsel van natuurlijke, half natuurlijke beken en sprengen werden gebruikt om wasserijen, watermolens (papierindustrie) van water te voorzien. Daartoe zijn deze beken vaak opgeleid ten opzichte van het maaiveld om voldoende verval te krijgen om een watermolen aan te drijven. Het stelsel van opgeleide beken en molens vormt een industrieel erfgoed. De recreatieve waarde van het kanaal is nu nauwelijks aanwezig. Hoewel enkele delen van het kanaal door kano s en/of waterfietsen al worden bevaren, kan de pleziervaart geen gebruik maken van het gehele kanaal. Slechts 20% van de 65 kunstwerken (sluizen, bruggen, dammen) kunnen door de pleziervaart worden gepasseerd. De recreatieve waarde is dus sterk afhankelijk van de toekomstige bevaarbaarheid van het kanaal. Het bevaarbaar maken van het hele Apeldoorns Kanaal wordt verhinderd door de hoge kosten van de uitvoering. De kosten voor een totale aanpassing van het kanaal aan de behoeftes van de recreatieve scheepvaart zijn in 2009 geraamd op ca. 120 miljoen. Voor de rijksoverheid heeft het bevaarbaar maken van het Apeldoorns Kanaal geen enkele prioriteit. De lagere overheden (provincie, gemeenten, waterschappen) staan welwillend tegenover de plannen maar hebben nog geen concrete plannen tot uitvoering ontwikkeld Beoogd toekomst DAODV ondersteunt de visie om het Apeldoorns Kanaal te ontwikkelen tot een duidelijk lint waarin cultuurhistorie, ecologie en recreatie worden gecombineerd. De al aanwezige cultuurhistorische waarde is te versterken door het behoud van waardevolle gebouwen en historische bruggen en sluizen bij het kanaal. Bij herbestemming en eventuele nieuwbouw moet steeds worden gelet op het samengaan van historisch gebouwde elementen met de aanwezige of toegevoegde groene elementen. De al aanwezige ecologische waarde van het kanaal is te versterken door de aanwezige beken en sprengen te herstellen en de verontreinigde waterbodems te saneren. De inrichting van de oevers moet dan op dit duurzaam watersysteem worden gericht. De nog niet aanwezige recreatieve waarde is te ontwikkelen door van het kanaal een doorgaande waterroute voor kleine schepen te maken. Deze route zorgt dan voor waterrecreatie en werkt als katalysator voor recreatiemogelijkheden op de oevers van het kanaal. De karakteristieke leegstaande gebouwen op de oevers zijn dan voor toeristische doeleinden aan te wenden en daarmee de recreatieve waarde versterken. pag. 5

7 Op de oever langs het kanaal kan gelijktijdig een doorgaande route voor wandelaars en fietsers worden aangelegd waarmee natuurbeleving en agrotoerisme wordt bevorderd. Veluwe heeft immers al een uitgebreid routenetwerk voor wandelaars en fietsers. De nieuwe recreatie functie moet uiteraard met de cultuurhistorische en ecologische functie een integraal geheel gaan vormen. Vanuit dit standpunt beziet DAODV ook de oplossingen voor de kruising van het kanaal met de snelweg A50. Om het kanaal hier doorvaarbaar te maken moet het waterniveau van het kanaal hier worden verlaagd of de A50 worden verhoogd of een botenlift (Boat Conveyor) over de A50 worden geplaatst. De Stichting Apeldoorns Kanaal heeft voorkeur voor de Boat Conveyor doch wij zien liever sluizen aan weerszijden van de snelweg verschijnen. Dit achten wij beter samengaan met de bestaande kunstwerken op het kanaal waar de doorgaande waterweg door middel van sluizen wordt geregeld. Zie Bijlage 04 voor de voorstel voor dit kruispunt. pag. 6

8 03. PROJECT In dit hoofdstuk worden de locatie, historisch achtergrond en huidige stand van het gekozen project aan het Apeldoorns Kanaal toegelicht. Tevens wordt de beoogde toekomst van het project aangeduid Locatie Hoorn is een buurtschap in de gemeente Heerde. De buurtschap ligt op de Hoornse Enk, telt ca. 220 inwoners en wordt door het kanaal in twee delen. Het oostelijke deel is oudste, het café De Brug markeerde vroeger het oude hart van het dorp. De westelijke deel is later ontstaan. Het gebouw van de voormalige coöperatie De Eendracht bevindt zich op de westelijke oever. Dit gebouw, samen met de Oost-Indische brug, het café De Brug en de karakteristieke schuren ernaast, vormen gezamenlijk een aparte groep rondom het kanaal. Het café De Brug staat al sinds 1882 op deze plek. De genoemde gebouwen zijn op het kanaal georiënteerd en beeldbepalend voor het buurtschap Hoorn. Verder doet het buurtschap Hoorn niets met het kanaal. De resterende bebouwing is op de infrastructuur (Beatrixweg en Meenseweg) georiënteerd of ligt verspreid. De infrastructuur (oost-west) ligt haaks op het kanaal (noord-zuid). Zie Bijlage 02 voor de locatie van het project. Zie Bijlage 05 voor de situatie van het project Historisch kader Het karakteristieke gebouw is in 1910 opgericht door de boeren met het doel gezamenlijk landbouwbenodigdheden (o.a. veevoer en kunstmest) in te kopen en daardoor kosten te verlagen. In de wederopbouwjaren bloeide de coöperatie op, in 1950 waren 162 boeren lid; in 1966 driehonderd. Het gebouwencomplex is destijds in drie fasen gebouwd. Het oudste deel is het middelste deel (uit 1915?). Het noordelijke deel c.q. de winkel met woning is in 1931 bijgebouwd. Het zuidelijke deel c.q. de opvallende silo is in 1953 neergezet. Zie Bijlage 06 voor de bestaande toestand van de gebouwgevels met zijn 3 bouwfasen. Nadat de coöperatie De Eendracht door Novaco is overgenomen, zijn alle activiteiten naar Emst verplaatst en is het gebouw in 1974 gesloten Huidige stand Huidige bestemming van het gebouw is opslag van vaten danwel leegstand. Het nu aanwezig langgerekt gebouwcomplex laat de 3 bouwfasen, zowel in vorm als materialisering, goed zien. Het terrein achter het gebouwcomplex wordt ook als opslag voor de vatenhandel gebruikt. Er liggen hier ook wat rudimentaire bedrijfsloodsen. Dit terrein wordt ontsloten vanaf de Beatrixweg, met een weg tussen het coöperatiegebouw en de voormalige school. Achter deze oude school ligt het evenemententerrein van Hoorn. Noordelijk van het gebouw, op dezelfde oever, bevindt zich een braakliggend terrein. Dit terrein is op het kanaal georiënteerd. pag. 7

9 Aan weerszijden van de brug en het kanaal zijn er mogelijkheden voor de realisatie van een kade met aanlegen in- en uitstapvoorzieningen voor boten. Daaraan kunnen eventueel ook recreatieve activiteiten worden gekoppeld. Door de kade op de bestaande waterlijn te realiseren is er meer ruimte tussen het water en de bebouwing. Zie Bijlage 05 voor de huidige situatie van het project Beoogd toestand Op basis van de voorgaande uit de voorgaande hoofdstukken, kiezen wij als nieuwe bestemming voor het gebouw voor een multifunctionele accommodatie. In het gebouw zullen de volgende functies worden gehuisvest: - Hotel voor fietsers en wandelaars: voor korte (K-hotel?) recreatieve overnachtingen aan het kanaal voor wandelaars en fietsers. Er wordt hier geen ontbijt of diner geserveerd, daarvoor dient het restaurant De Brug aan de overkant worden bezocht. Het gebouw vormt een perfect vertrekpunt voor wandel- en fietstochten (kort of lang) in de omgeving. Voor fietsers kan langs het kanaal, van het begin tot het eind, worden gefietst. Deze route is 55 km lang en start bij station Zwolle en eindigt bij station Dieren. In de buurt van het kanaal loopt ook De Nederlandse fietsroute LH3 (Hanzeroute). Deze route maakt deel uit van de Europese Hanzefietsroute (van Kampen-Zwolle-Hattem- Deventer-Zutphen-Doesburg-Westerfoort-Millingen aan de Rijn) en is 135 km lang. Voor wandelaars is een keur aan wandel- en fietsroutes door de uitgestrekte weiden, bossen en heidevelden in de omgeving. Men kan o.a. wandelen of fietsen naar de Renderklippen, de Dellen, Klooster Hulsbergen, het Zwolse bos of de IJsselvallei Op een zeer korte afstand ligt kasteel Vosbergen, lopend langs het kanaal bereikt men al snel de buitengracht van het kasteel. - Botencentrum: voor dagtochten met een narrowboat langs het kanaal, of verhuur van kano s of elektrische boten voor korte tochten op het kanaal. Een narrowboat kan gezien worden als een interpretatie van de boten die speciaal voor de smalle kanalen van Engeland en Wales zijn gebouwd. Het kenmerk van deze boten is de afmeting: breedte maximaal ca 2,10 m, lengte 9,5 tot 15 m; door zijn slankheid lijkt narrowboat erg lang. De standplaats en onderhoud van deze boten onder de silo. - Klimontspanning: door het beklimmen van de de westelijke wand van de silo. Er wordt tevens instructie en training in klimbalans en klimlenigheid gegeven. - Streekwinkel: voor verkoop en proeverij van streekproducten Men kan hier kennismaken met streekproducten van Veluwe, zoals water, bier, kaas, honing of eieren. In een permanente proeverij kunnen de bezoekers ook een waardeoordeel over deze producten geven. - Museum: voor educatie in Veluwse historie (Apeldoorns Kanaal met jaagpaden, sluizen en schouwpaden, Veluws massief, kastelen), ambachten (papier, waterwinning), ecologie (sprengen, beken) e.d.. De bedrijfsloodsen ten zuiden van het coöperatiegebouw Recreatiewoningen zijn niet bruikbaar voor herbestemming, ze zijn daarvoor te rudimentair. Na de sloop van deze loodsgebouwen kunnen op dezelfde plek recreatieve woningen worden neergezet, wonin- pag. 8

10 gen waarmee de recreatieve en toeristische structuur van het hoofdgebouw versterkt kan worden. Te denken valt aan Tinyhouses (max 40 m 2 ) voor zowel permanente als tijdelijke bewoning. Door deze kleine woningen in nagenoeg dezelfde contouren als de bedrijfsloodsen te plaatsen, wordt de huidige oriëntatie op het kanaal gehandhaafd. De materialisatie zal in overeenstemming met de industriële uitstraling van het coöperatiegebouw moeten zijn. De Tinyhouses direct aan het kanaal kunnen eventueel in de oever worden verdiept De (beperkte) hotelfunctie van het coöperatiegebouw kan nog verder worden uitgebreid als het braakliggend terrein, aan de noordwestzijde van de brug, als een camperstandplaats en/of een dagkampeerterrein kan worden gebruikt. De stedenbouwkundige Visie Hoorn geeft daartoe al een aanzet en wil dit terrein ook geheel op het kanaal oriënteren. Alle opstallen en terreinen rondom de brug hebben dan een relatie met het kanaal. Deze relatie wordt versterkt door aanlegplaatsen op de westoever voor de recreatievaart te maken. Zie Bijlage 07 voor de beoogde situatie van het voormalig coöperatiegebouw te Hoorn. Zie Bijlage 08 voor de beoogde gevels van het voormalig coöperatiegebouw te Hoorn. Zie Bijlage 09 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 1). Zie Bijlage 10 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (voorgevel). Zie Bijlage 11 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 0 - kanaal). Zie Bijlage 12 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 2). Zie Bijlage 13 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 3). Zie Bijlage 14 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 4). Zie Bijlage 15 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 5). Zie Bijlage 16 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 6). Zie Bijlage 17 voor de nadere uitwerking van de beoogde toestand (niveau 7). OPMERKING: Bijlagen op A4 -formaat zijn fotografisch verkleint en dus niet op schaal. Bijlagen op A3-formaat zijn op schaal. pag. 9

11 04. UITVOERBAARHEID In dit hoofdstuk worden de maatschappelijke en economische aspecten van de herbestemming van het gebouw aan het Apeldoorns Kanaal aangegeven Maatschappelijk Het voormalige coöperatiegebouw De Eendracht in Hoorn is een zeer markant gebouw aan het Apeldoorns Kanaal. De visuele zeggingskracht van het gebouw is groot. Het toont de esthetische, economische en maatschappelijke waarden uit het verleden. De nu aanwezige leegstand is een ruimtelijke, economische een sociale verspilling. Ook het omliggende landschap, dat jarenlang door dit gebouw is beïnvloedt, lijdt eronder. Het gebouw nagenoeg leeg en raakt steeds meer in verval. Het gebouw kwam leeg te staan omdat de functie ervan verviel of veranderde. Door herbestemming kan het gebouw zijn functionele waarde terugkrijgen en de kanaalzone versterken. Het gebouw zal dan een positieve invloed op de omgeving uitoefenen. Het is van groot belang om onze culturele uitingen (en dat is architectuur) te beschermen. Ons cultuurlandschap vormt immers ons historisch monument het vertelt ons verhaal. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hanteert de volgende definitie voor het cultuurlandschap: Cultuurlandschap is het door menselijk denken en handelen bepaalde en gevormde deel van de Nederlandse ruimte. Het investeren in behoud van de historie, in combinatie met ecologie en recreatie, kan dan ook duurzaam blijken Economisch In 2005 is door Monumentenwacht Gelderland een onderzoek verricht naar de bouwkundige staat van het gebouwencomplex. Toen al bleek al het casco van de gebouwen in matige bouwkundige staat te verkeren. De daken, gevels en vloeren waren dringend aan restauratie/renovatie toe. Ook alle vensters, (van hout, staal en beton) waren in een matige bouwkundige staat. Afhankelijk van de herbestemming diende, zowel het exterieur als het interieur, toen al ingrijpend te worden gerenoveerd. De volgende werkzaamheden waren volgens het rapport noodzakelijk: - oudste deel (midden): omvangrijk herstel van de kalkzandsteengevels, vervanging van alle stalen ramen, vervanging van dakbedekking en het herstel van de houten dakvloer. - noordelijk deel (winkel): vervanging van de dakbedekking, herstel van de dakvloer en vervanging van alle houten kozijnen. - zuidelijk deel (silo): vervanging van de dakconstructie en dakbedekking, herstel of vervanging van alle betonnen vensters, vervanging van het voegwerk in westgevel en zuidgevel en het herstel van metselwerk van de zuidgevel bovendakse muurdeel silo. Deze werkzaamheden zijn destijds (2005) op ca begroot. Sindsdien is er weinig gebeurt en de staat van het gebouw is alleen verder achteruit gegaan. Behalve als opslagruimte van vaten, is het gebouwencomplex al een aantal decennia niet gebruikt en er is geen onderhoud gepleegd. Gezien dit feit en de voortschrijdende kostenindex zal nu op gerekend moeten worden. De herbestemmingkosten zijn afhankelijk van het uiteindelijke ontwerp die in samenspraak met de investeerder tot stand komt. pag. 10

12 Een schatting op basis van de voorstellen levert een investering van ca op. De totale schatting van de kosten van de herbestemming zal dan 2,5 miljoen belopen (exclusief honoraria, leges, aankoop e.d.) In de afgelopen jaren is al ca. 11 miljoen geïnvesteerd in het bevaarbaar maken van het Apeldoorns Kanaal. Het project ligt in het 5 e pand van het kanaal. Voor de sanering (baggeren) van dit pand en het beweegbaar/bedienbaar maken van een aantal bruggen in dit pand is, in 2012, door het samenwerkingsverband Veluwekroon (= provincie Gelderland, Waterschap, Rijkswaterstaat, gemeente Hattem en gemeente Heerde) extra 11 miljoen beschikbaar gesteld. De verkenningstudie Gebiedsagenda 5 e en 6 e pand Apeldoorns Kanaal laat de huidige situatie en de lopende ontwikkelingen in dit gebied zien en geeft vervolgens concrete maatregelen en bijbehorende kosten aan. Dit project kan als een voortzetting van de reeks initiatieven die de oevers van het Apeldoorns kanaal moeten revitaliseren. In deze reeks is o.a. - de oude haven in Apeldoorn gerestaureerd en het oude havengebied tot woon- en leefgebied getransformeerd, - een herbestemmingsplan (bo-hotel annex zorgcentrum) voor de Berghuizer Papierfabriek in Wapenveld gemaakt, - een bestemmingsplan voor Eekterveld-Grift-Apeldoorns Kanaal gemaakt. pag. 11

13 05. BRONVERMELDING In het onderstaande overzicht zijn de namen van de door ons geraadpleegde documenten opgenomen. Ontwikkelingsvisie Apeldoorns Kanaal: Witteveen + Bos (2000); Bewaren door varen, haalbaarheidsstudie naar het bevaarbaar maken van Apeldoorns Kanaal: Gemeente Apeldoorn, Waterschap Veluwe, Stichting Apeldoorns Kanaal, ANWB (2001); Inspectierapport coöperatiegebouw De Eendracht Hoorn: Monumentenwacht Gelderland (2005) Apeldoorns Kanaal, kansrijk water: Grontmij (2008); Statennotitie: provincie Gelderland (2009) Het kanaal terug in beeld, gebiedsagenda 5e en 6e pand Apeldoorns Kanaal: Veenenbos en Bosch Landschapsarchitecten (2010); Structuurvisie Veluweflank Epe: Nieuwe Gracht stedebouw milieu landschap (2010) Samenwerkingsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Apeldoorns Kanaal: Provincie Gelderland en de gemeenten Hattem & Heerde (2012); Stedenbouwkundige Visie Hoorn: Buro Hoogstraat (2013); Nota Vitale verblijfsrecreatie: Gemeente Epe (2016); pag. 12

14 06. BIJLAGEN In dit hoofdstuk zijn alle bijlagen opgenomen waar in de voorgaande hoofdstukken naar wordt verwezen. pag. 13

15 N 35 N 337 ZWOLLE HATTEM WAPENVELD A 28 A 50 HEERDE A km Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau WIJHE N 337 IJssel Apeldoorns Kanaal A 50 EPE N 309 OLST DEVENTER N 337 VAASSEN A 50 N 344 N 348 IJssel A 1 TWELLO N 344 N 345 APELDOORN N 344 N 304 ZUTPHEN N 348 N 345 N 345 BRUMMEN Apeldoorns Kanaal EERBEEK A 1 A 50 SL atelier voor architectuur N 314 IJssel DIEREN adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 01. schaal 1: loop Apeldoorns Kanaal

16 N 35 N 337 ZWOLLE I H G HATTEM F WAPENVELD A 28 A 50 HEERDE f A km Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau N 344 N 348 ZUTPHEN DEVENTER IJssel N 348 N 345 N 345 BRUMMEN A 1 WIJHE A 50 N 337 IJssel Apeldoorns Kanaal EPE OLST N 337 E D e VAASSEN A 50 N 344 TWELLO C APELDOORN N 345 b A 1 B Apeldoorns Kanaal A A 50 a EERBEEK N 309 d c N 344 N 304 Direct aan het Apeldoorns Kanaal In de buurt van het Apeldoorns Kanaal A B C D E F G H I PAPIERFABRIEK DE MIDDELSTE MOLEN ALBA OOSTERHUIZEN BRUCHTWACHTHUIS APELDOORNS BRUG VAASSENSE SLUIS RECREATIEGEBIED KIEVITSVELD KASTEEL VOSBERGEN Vm COOPERATIEGEBOUW HOORN Vm BERGHUIZER PAPIERFABRIEK INDUSTRIETERREIN HET VEEN a b c d e f g h i PARK DE HOGE VELUWE RECREATIEGEBIED BUSSLOO PALEIS HET LOO KASTEEL CANNENBURCH RECREATIEGEBIED HET SMALLERT RECREATIEGEBIED HEERDERSTRAND SL atelier voor architectuur N 314 IJssel DIEREN adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 02. schaal 1: markante punten Apeldoorns Kanaal

17 N 35 N 337 ZWOLLE 0 VI 5 HATTEM WAPENVELD A 28 A 50 HEERDE A km Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau V N 344 N 348 ZUTPHEN DEVENTER IJssel N 348 N 345 N 345 BRUMMEN A 1 WIJHE N 337 IJssel OLST N 337 TWELLO Apeldoorns Kanaal Apeldoorns Kanaal A 50 EPE 4 IV VAASSEN 3 A 50 N 344 III 2 II N 345 A 1 1 EERBEEK APELDOORN A 50 N 309 N 344 N 304 Panden van het Apeldoorns Kanaal Sluizen van het Apeldoorns Kanaal 1 PAND 1 (13,21 m+nap) I DIERENSE SLUIS PAND 2 (10,80 m+nap) PAND 3 (8,27 m+nap) PAND 4 (5,55 m+nap) PAND 5 (4,00 m+nap) IJSSELNIVEAU II III IV V VI APELDOORNSE SLUIS KOUDHOORNSE SLUIS VAASSENSE SLUIS BONENBURGER SLUIS HEZENBERGER SLUIS SL atelier voor architectuur N 314 IJssel I DIEREN adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 03. schaal 1: (stuw)panden Apeldoorns Kanaal

18 Sluis 4b Apeldoorns Kanaal Rijksweg A50 Sluis 4a Sluis 4b Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau Sluis 4a SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 04. kruising Apeldoorns Kanaal met Rijksweg A50

19 31 kanaal Meenseweg vm. bedrijfsloodsen 2 Oost-indische brug 4 café "De Brug" 30 Kanaaldijk Beatrixweg 1 3 voorm. school 3b 3a kanaal schuren loodsen evenem. veld Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau vm. coöperatiegebouw Apeldoorns Kanaal SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 05. schaal 1:1000 schaal 1:500 huidige situatie voormalig cooperatiegebouw te Hoorn (Heerde)

20 voorgevel achtergevel Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau rechter zijgevel SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 06. schaal 1:500 linker zijgevel schaal 1:500 schaal 1:500 schaal 1:500 huidige gevels voormalig cooperatiegebouw te Hoorn (Heerde)

21 31 kanaal Oost-indische brug 4 café "De Brug" Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 07. Meenseweg 2 30 tiny houses Kanaaldijk Beatrixweg 1 3 voorm. school 3b 3a tiny houses kanaal schuren tiny houses evenem. veld multifunctiegebouw Apeldoorns Kanaal schaal 1:1000 schaal 1:500 beoogde situatie voormalig cooperatiegebouw te Hoorn (Heerde)

22 voorgevel achtergevel Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau rechter zijgevel SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 08. schaal 1:500 linker zijgevel schaal 1:500 schaal 1:500 schaal 1:500 beoogde gevels voormalig coöperatiegebouw te Hoorn (Heerde)

23 tiny houses tiny houses niveau 1 (b.g.) Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau receptie 400+p klimwand lift lift trap museum/hotel 1000+p kade Apeldoorns Kanaal 1400-p narrowboat p = 0,00 streekwinkel p = 0,00 SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 09. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

24 voorgevel Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 10. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

25 tiny houses tiny houses niveau 0 (kanaal) Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau narrowboats techniek 2000-p lift lift trap museum 1400-p kade Apeldoorns Kanaal 1400-p p = 0,00 voorrrad winkel 2400-p adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) SL atelier voor architectuur bijlage 11. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

26 niveau 2 Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau lobby 3450+p klimwand lift lift trap hotelkamers 4800+p Apeldoorns Kanaal vide hotelkamers 4800+p 3200+p proeverij SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 12. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

27 niveau 3 Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau 6500+p kantoren klimwand lift lift trap eventuele uitbreiding 7500+p Apeldoorns Kanaal SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 13. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

28 niveau 4 Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau 9550+p klimwand lift lift trap Apeldoorns Kanaal SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 14. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

29 niveau 5 Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau p klimwand lift lift trap Apeldoorns Kanaal SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 15. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

30 niveau 6 Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau klimwand p lift trap Apeldoorns Kanaal SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 16. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

31 niveau 7 Auteursrecht: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze tekening mag worden verveelvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of welke andere wijze ook, en evenmin in een retrival systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ons architectenbureau trap p Apeldoorns Kanaal SL atelier voor architectuur adres: Leenhofweg ZM Epe info@lakkas.nl telefoon: (0578) fax: (0578) bijlage 17. schaal 1:200 nadere uitwerking beoogde toestand

32 07. Foto s In dit hoofdstuk zijn, ter illustratie, een aantal foto s van de huidige locatie opgenomen. pag. 31

33 pag. 32

34 pag. 33

35 pag. 34