Effectief en efficiënt samenwerken Brzo 2015, Rrzo en PGS 6 Kennisdag BRZO+ 31 mei 2016

Transcriptie

1 Effectief en efficiënt samenwerken Brzo 2015, Rrzo en PGS 6 Kennisdag BRZO+ 31 mei 2016

2 Inhoud Brzo 2015 en Rrzo Linda van Berkel, Bureau BRZO+ PGS 6 Jacques van Steen, voorzitter werkgroep PGS 6 VBS en NTA 8620 Linda van Berkel 2

3 Regels voor Brzo-bedrijven Seveso III (EU-richtlijn) Brzo 2015 (Amvb) Rrzo (ministeriële regeling) PGS 6 (PGS-richtlijn) NTA 8620 (Nederlandse technische afspraak) 3

4 Brzo 2015 en Rrzo Website BRZO+: vergelijkingstabel, vragen en antwoorden Termijnen Brzo 2015 Kennisgeving Stoffenlijst Veiligheidsrapport Daarna Jacques van Steen over PGS 6 Als laatste aan de slag met VBS-elementen (alleen in de lange sessie) 4

5 Website brzoplus.nl 5

6 Website, vragen en antwoorden 6

7 Website, vergelijkingstabel

8 Website, vergelijkingstabel (voorbeeld) 8

9 Inrichting (vanwege overgangstermijnen) Bestaande inrichting Nieuwe inrichting (door veranderingen in bedrijf) Andere inrichting (door verandering regelgeving) 9

10 Termijnen Brzo 2015 Nieuwe Bestaande Andere Extra Toezenden kennisgeving (art. 6) Bij aanvraag vergunning Eén jaar na van toepassing worden besluit (8 juli 2016) Eén jaar na van toepassing worden besluit (8 juli 2016) Opstellen Pbzo (art. 7) Bij aanvraag vergunning Eén jaar na van toepassing worden besluit (8 juli 2016) Eén jaar na van toepassing worden besluit (8 juli 2016) Om de vijf jaar bezien en indien nodig bijwerken Toezenden Veiligheidsrapport (art. 10) Bij aanvraag vergunning 1 juni 2016 Twee jaar na van toepassing worden besluit (8 juli 2017) Actueel in de inrichting Opstellen intern noodplan (art. 11) Redelijke termijn voor inbedrijfstelling of wijziging 1 juni 2016 Twee jaar na van toepassing worden besluit (8 juli 2017) Iedere drie jaar bezien en indien nodig bijwerken 10

11 Kennisgeving Artikel 6 lid 1 en 2 Brzo 2015 Nieuwe kennisgevingen nodig vanwege nieuwe eisen: Classificatie van de gevaarlijke stoffen volgens CLP De informatie over de onmiddellijke omgeving van de inrichting en de factoren die een zwaar ongeval kunnen veroorzaken of de gevolgen ervan ernstiger kunnen maken (artikel 6 lid 1 onder h van Brzo 2015) (Bij een hogedrempelinrichting: het groepsrisico en het plaatsgebonden risico (artikel 6 lid 2 van Brzo 2015)) 11

12 Termijn veiligheidsrapport 1 juni Bezwaren vanuit het bedrijfsleven over termijn vanwege: Late publicatie Rrzo Onduidelijkheid te gebruiken gegevens overstromingsrisico s en aardbevingen (worden ontwikkeld) Bedrijven zonder actueel veiligheidsrapport vanaf 1 juni in overtreding. afgesproken begunstigerstermijn voor ongedaan maken overtreding: 1 jan

13 Veiligheidsrapport Eisen aan het veiligheidsrapport: artikel 10 Brzo 2015, bijlage II Seveso III en artikel 9 t/m 14 Rrzo. Artikel 15 Rrzo over indienen gewijzigde delen Veiligheidsrapport Artikel 16 Rrzo over termijn beoordeling veiligheidsrapport door bevoegd gezag, toezichthouders en waterbeheerders: Redelijke termijn is max 6 maanden Bij onvolledig veiligheidsrapport binnen 8 weken verzoek om aanvullingen Beoordelingstermijn opgeschort tot aanvullingen er zijn (In Brzo 1999 stonden eisen in besluit zelf, nu verwijzing naar Seveso III bijlage II) 13

14 Gewijzigde delen veiligheidsrapport (1) Uitgebreidere beschrijving van procedés met de beschikbare informatie over beste praktijken. Uitbreiding beschrijving scenario s met externe oorzaken (domino) en natuurlijke oorzaken (overstromingen en aardbevingen). Lijst gevaarlijke stoffen, gebaseerd op CLP (Seveso III, bijlage II, punt 3) Beschrijving van aangepaste VBS elementen (Seveso III, bijlage II, punt 1) 14

15 Gewijzigde delen veiligheidsrapport (2) Op basis van beschikbare informatie, identificatie van naburige inrichtingen, alsmede andere bedrijven die buiten het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen, zones en ontwikkelingen die de bron kunnen zijn van, of het risico op of de gevolgen van een zwaar ongeval en domino-effecten kunnen verhogen; (Seveso III, bijlage II, punt 2 onder c) Evaluatie van ongevallen en incidenten uit het verleden waarbij dezelfde stoffen en procedés werden gebruikt, beschouwing van de daaruit getrokken lessen en expliciete vermelding van specifieke maatregelen om dergelijke ongevallen te voorkomen; (Seveso III, bijlage II, punt 4 onder c) 15

16 Stoffenlijsten Artikel 6 lid 1 onder f (Brzo 2015) Bij kennisgeving (artikel 6 lid 7: lijst voor publiek beschikbaar) Bijlage II lid 3 onder c (Seveso III) Als onderdeel veiligheidsrapport Artikel 12 (Brzo 2015) Actuele stoffenlijst voor hulpverleningsdiensten Gecombineerd mag ook: lijst moet voldoen aan alle vereisten 16

17 Domino Gegevens domino in kennisgeving en VR Bevoegd gezag wijst aan Exploitanten moeten gegevens actief uitwisselen (tbv pbzo, vbs, VR en intern noodplan) Samenwerking aangewezen inrichtingen vanwege voorlichting publiek en omwonenden (omliggende bedrijven) en informatievoorziening voor rampenbestrijdingsplannen 17

18 Aanpassen Handhavingstrategie 18

19 Volgende onderdeel: PGS 6 Jacques van Steen 19

20 PGS 6 Aanwijzingen voor de implementatie van het Brzo 2015 Jacques van Steen Voorzitter PGS 6-team Kennisdag BRZO+, Arnhem, 31 mei 2016

21 Inhoud Algemeen Het team Het proces Het resultaat (globaal) Specifieke onderwerpen Aanwijzing / kennisgeving Veiligheidsrapport Installatiescenario s Overstromingsrisico s Aardbevingsrisico s 21

22 Algemeen PGS 6 geeft toelichting op de regels voor bedrijven zoals vastgelegd in het Brzo 2015 en de Rrzo. Uitleg van regelgeving + interpretatie van de regels, maar niet bedoeld als dwingend voorschrift. PGS 6:2016 vervangt PGS 6:2006. Aanleiding tot herziening: Seveso-III d.d. 4 juli 2012 en de daarvan afgeleide Nederlandse implementatie (Brzo 2015 d.d. 7 juli 2015 en Rrzo d.d. 3 maart 2016). Ook: herziening PGS-en iedere vier jaar (streven). Marktverkenning over PGS 6 was in

23 Algemeen (2) Opdrachtgevers: Programmaraad PGS en BRZO+. Plan van aanpak d.d. 22 december Programmaraad PGS Provincies (IPO) Gemeenten (VNG) Inspectie SZW Brandweer Nederland VNO-NCW MKB PGS Projectbureau (NEN) 23

24 Het team Vertegenwoordigers van de betrokken overheden en het betrokken bedrijfsleven, een onafhankelijk voorzitter, en een projectleider (NEN). Overheidsdeelnemers: Wabo-bevoegde gezagen (2), Inspectie SZW (2), Veiligheidsregio s (2), waterkwaliteitsbeheerders (1). Industriedeelnemers: procesindustrie en raffinage (2), grootschalige tankopslag (2), logistieke keten (2), MKB (1). 24

25 Het proces Team is verantwoordelijk voor opstellen geactualiseerde versie. Startvergadering: 3 februari 2015, concept-versie vastgesteld op 15 april 2016 (18 e vergadering). 26 april 2016: gepubliceerd voor openbare commentaarronde én voor commentaar voorgelegd aan Programmaraad PGS en BRZO+. Reactietermijn sloot op 29 mei Team verwerkt commentaar en stelt eindversie op. BRZO+ toetst op kwaliteit. Programmaraad PGS toetst procedureel. Bij geschil beslist uiteindelijk BRZO+. 25

26 Het resultaat (globaal) Uitgangspunten Structuur ongewijzigd. Bijlagen 8 (foutenbomen) en 10 (Stramien voor schema documentbeheer) vervallen. Diverse nieuwe bijlagen. Daar waar mogelijk vereenvoudigd / daar waar nodig verduidelijkt. In lijn met Brzo 2015 en Rrzo. Uitgevoerde marktverkenning is ook input (75 opmerkingen en aandachtspunten). 26

27 H. 1 Inleiding Geactualiseerd / ingekort. H. 2 Overzicht relevante wet- en regelgeving en definities Relevante wet- en regelgeving: geactualiseerd. Definities etc.: aangevuld met een aantal begripsomschrijvingen en afkortingen. 27

28 H. 3 Aanwijzing voor vaststellen Brzo 2015-verplichtingen Bijlage A: Aanwijzingscriteria Brzo 2015 Bijlage B: Voorbeeld kennisgeving 28

29 H. 4 Beheersing van veiligheid i.v.m. gevaarlijke stoffen Bijlage C: PBZO-document (nieuw) Bijlage D: Omschrijving VBS-elementen (nieuw) Bijlage E: Voorbeeldoverzicht procedures VBS 29

30 H. 5 Veiligheidsrapport Bijlage F: Voorbeeldtabel beschrijving voorzienbare gevaren Bijlage G: Installatiescenario s Bijlage H: Inst.scenario s PGS 15-opslagbedrijven (nieuw) Bijlage I: Brandweerscenario s Bijlage J: Rampscenario s Bijlage K: Informatie t.b.v. rampenbestrijding Bijlage L: Overstromingen (nieuw) Bijlage M: Aardbevingen (nieuw) Bijlage N: Kwetsbare natuurgebieden (nieuw) 30

31 H. 6 Wijzigingen Geactualiseerd. H. 7 Meldingen van ongevallen Geactualiseerd. Beperking tot verplichtingen conform Brzo 2015 en Rrzo. 31

32 Aanwijzing / kennisgeving Hoofdstuk fors uitgebreid t.o.v. PGS 6:2006. Aanwijzingscriteria (bijlage A): nu met CLP-indeling. Aanwezigheid van gevaarlijke stoffen vergunde hoeveelheid ( omgevingsvergunning). ontstaan redelijkerwijs te voorzien bij verlies van controle over een proces ( BBT?) Tijdelijke opslag inrichtingen met uitsluitend of nagenoeg uitsluitend vervoershandelingen. geen periode gedefinieerd, daarvoor geen juridische grondslag ( toetsen aan betreffende vervoersregelgeving). 32

33 Veiligheidsrapport Opzet / indeling van PGS 6:2006 gehandhaafd. Deel 0: Samenvatting. Deel 1: Algemene beschrijving. Deel 2: Proces- en installatiebeschrijvingen (apart uitgewerkt voor inrichtingen waar verpakte gevaarlijke stoffen worden opgeslagen). Deel 3: Analyses en uitwerkingen. Op details geactualiseerd. 33

34 Installatiescenario s Op hoofdlijnen hetzelfde gebleven, d.w.z. inclusief een voorbeeld voor beschrijving ervan. Toegevoegd: bijlage Installatiescenario s voor PGS 15- opslagbedrijven (= inrichtingen waar verpakte gevaarlijke stoffen worden opgeslagen). Verschil van mening tussen overheid en bedrijfsleven mate van detail; kwalitatief of kwantitatief; meenemen van LOD s. voorgelegd aan BRZO+ (conform plan van aanpak). 34

35 Overstromingsrisico s Focus op gevolgen en beperking daarvan. Dreigingsbeelden hoogwater van zee (kust). hoogwaterafvoer via de rivier (rivierengebied). combinatie van beide (overgangsgebied). Aanpak Bepalen kans op overstromen ( informatiepakket met o.a. kaartbeelden van maximale waterdiepte*). Nagaan wijze van informeren. Nagaan mogelijke effecten (direct / secundair). Identificeren mogelijke maatregelen (preventief / repressief). 35

36 Overstromingsrisico s (2) 36

37 Aardbevingsrisico s Focus op gevolgen en beperking daarvan. Typen aardbevingen tektonisch (vooral in Limburg). geïnduceerd (vooral in Groningen / noord-drenthe) Aanpak Bepalen kans op aardbeving( contourplots van referentiepiekgrondversnellingen*). Bepalen karakteristieken van een mogelijke aardbeving. Bepalen mogelijke effecten op gebouwen en constructies (geen verdere uitwerking / Checklist* / Handreiking Deltares-TNO). Identificeren mogelijke maatregelen (preventief / repressief). 37

38 Volgende onderdeel: VBS en NTA 8620 Linda van Berkel 38

39 Veiligheidsbeheersysteem (VBS) Artikel 7 lid 6 Brzo 2015 Het preventiebeleid voor zware ongevallen wordt uitgevoerd met een veiligheidsbeheerssysteem dat voldoet aan de elementen, genoemd in bijlage III bij de richtlijn, en met passende middelen en structuren die evenredig zijn aan de gevaren van zware ongevallen en de complexiteit van de organisatie of de activiteiten van de inrichting. 39

40 VBS Seveso III bijlage III a) Het veiligheidsbeheersysteem dient afgestemd te zijn op de gevaren, de industriële werkzaamheden en de complexiteit van de organisatie in de inrichting en moet op de evaluatie van de risico's gebaseerd zijn 40

41 VBS i) de organisatie en het personeel samen met de maatregelen die werden genomen om het bewustzijn te doen toenemen dat voortdurende verbetering nodig is 41

42 VBS ii) de identificatie en beoordeling van de gevaren van zware ongevallen Seveso III de waarschijnlijkheid en de ernst Brzo 99 de kans op en de omvang Zie ook artikel 5 Rrzo 42

43 VBS iii) de controle op de exploitatie aanneming en toepassing van procedures en instructies voor veilige werking, ook met betrekking tot het onderhoud, van de installatie, de processen en de apparatuur, en voor het alarmbeheer en tijdelijke onderbrekingen 43

44 VBS iii) de controle op de exploitatie rekening houdend met de beschikbare informatie betreffende beste praktijken op het vlak van monitoring en controle met het oog op de vermindering van het risico op systeemfalen; beheer en controle van de risico's die samenhangen met verouderende apparatuur die geïnstalleerd is in de inrichting en corrosie; inventarisatie van de apparatuur in de inrichting, strategie en methodologie voor het houden van toezicht op en de controle van de staat van de apparatuur; passende follow-upmaatregelen en noodzakelijke tegenmaatregelen 44

45 VBS iv) de wijze waarop wordt gehandeld bij wijzigingen voor het ontwerpen van een nieuw procedé of een nieuwe installatie of opslagplaats 45

46 VBS v) de planning voor noodsituaties Geen wijzigingen 46

47 VBS vi) het toezicht op de prestaties Tot de procedures kunnen ook prestatie-indicatoren behoren zoals veiligheidsprestatie-indicatoren (safety performance indicators, SPIs) en/of andere relevante indicatoren; 47

48 VBS vii) controle en analyse inclusief het overwegen en opnemen van noodzakelijke wijzigingen die door de controle en analyse aangegeven worden 48

49 VBS en NTA 8620 Dick Hortensius (NEN) Aanleiding herziening Opzet/structuur NTA 8620 Veiligheidsprestatie-indicatoren Afronding 49

50 Aanleiding herziening NTA 8620 NTA 8620:2006 is gebaseerd op Seveso II en BRZO 99 en op ISO 14001:2004 en OHSAS 18001:2000 Seveso is herzien en Brzo is herzien RIVM-onderzoek naar veiligheidsindicatoren ISO en OHSAS worden ingrijpend herzien maar ook: Discussie over kwaliteit veiligheidsbeheersing (Moerdijk, Odfjell) Nieuwe visie vanuit industrie (veiligheid voorop) Ketenverantwoordelijkheid bedrijven (OVV-rapport) Herziening NTA

51 Interne en externe factoren (4.1) Context van de organisatie (4) Toepassingsgebied van het VMS (4.3/4.4) P Behoeften en verwachtingen van belanghebbenden (4.2) VBS 2 VBS 4 A Verbetering (10) VBS 0 VBS 1 VBS 1 VBS 3 VBS 5 D Structuur NTA 8620:2016 en relatie met VBS-elementen VBS 6 VBS 7 C Beoogde resultaten van het VMS

52 Belangrijke discussiepunten Veiligheidsprestatie-indicatoren Consensus in de werkgroep: Toepassing VPI s essentieel onderdeel VMS VPI s voor sturing VMS zijn maatwerk Uiteenlopende meningen in de werkgroep: Generieke set VPI s als normatief uitgangspunt Externe betekenis van VPI s Rol VPI s bij handhaving/toezicht Status eis in Seveso III Verplichting of mogelijkheid? Herziening NTA

53 Belangrijke discussiepunten Veiligheidsprestatie-indicatoren Resultaat: Expliciete eis voor toepassing VPI s in hoofdtekst bij doelstellingen en monitoring Randvoorwaarden en richtlijnen voor effectieve VPI s in bijlage D.2 Voorbeelden van VPI s per VBS-element in bijlage D.3-D.9 (o.a. op basis VPI s uit RIVM-werk) Herziening NTA

54 Afronding NTA 8620 Afronding NTA: Afstemming op tekst Brzo 2015 en aanpalende regeling en richtlijn (Rrzo, PGS 6) Afstemming op concepten ISO 14001, Laatste check bij belanghebbenden Bereiken overeenstemming functie risicobeoordeling en matrix in relatie tot maatregelen en te bereiken veiligheidsniveau Datum gereed: momenteel onzeker Herziening NTA

55 55