Volledig inzetten op preventie bespaart 70% op zorgkosten!

Transcriptie

1 MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING 14 e JAARGANG EDITIE Volledig inzetten op preventie bespaart 70% op zorgkosten! Oudkerk maakt de balans op - Diabetes 2 een halt toeroepen Genezen zonder operatie, medicijnen of extreem dieet - Bewegen stimuleren bij bedrijven De uitdaging voor beweegspecialisten - (Na)zorg bewust meten Het volgen van uitbehandelde patiënten levert waardevolle inzichten op! Een analyse van de literatuur

2 PROFITEER VAN ONGEKEND VOORDEEL! op shockwave en echografie apparatuur Speciale aanbiedingen! ACTIEPRIJZEN TOT 31 DECEMBER A.S. Belasting voordeel TOT MAAR LIEFST MAXIMAAL 50% AFSCHRIJVEN Extra voordeel bij dubbele investering EXTRA EXTRA VOORDEEL BIJ DUBBELE INVESTERING Voordeel op opleidingen DIRECT DOORSTROMEN NAAR ONZE OPLEIDINGSPROGRAMMA S Investeren is nu echt dubbel dubbel aantrekkelijk! En met Fyzzio bekwaamt u zich het snelst in de nieuwe toepassingen. Als enige leverancier bieden wij maatwerk opleidingen, in uw eigen tempo en op uw eigen niveau. Topkennis, met de nieuwste internationale inzichten, zodat u de beste keuze maakt voor praktijk en patiënt! Kijk nú op voor informatie! nieuwe naam: voorheen Nederland Fyzzio International B.V. Overbeeke BL Berlicum Telefoon: info@fyzzio.nl Echografie Shockwave Medische fitness Behandelbanken Fysiotechniek Opleidingen

3 Inhoud Volledig inzetten op preventie bespaart 70% op zorgkosten! 6 Oudkerk maakt de balans op Diabetes 2 een halt toeroepen 12 Genezen zonder operatie, medicijnen of extreem dieet 6 Gezond gasthuis 18 Werken aan duurzame gedragsverandering in de Betuwe (Na)zorg bewust meten 26 Het volgen van uitbehandelde patiënten levert waardevolle inzichten op! Shockwave therapie als best evidencebased fysiotherapie 34 Een analyse van de literatuur Bewegen stimuleren bij bedrijven 40 De uitdaging voor beweegspecialisten Wij bieden patiënten kwaliteit in een vertrouwde omgeving 50 FysioHolland biedt hoogstaande zorg in lokale praktijken En verder 26 Top! 5 Voorwoord Zorgconsumptie kan iets stijgen, maar oorzaak is zorgelijk 48 Benchmarken in de paramedische sector MoveMens Partners 56 Colofon

4 Wilt u een audit laten uitvoeren? HCA staat borg voor de kwaliteit van uw zorg! HealthCare Auditing staat voor: Het eerste auditbureau voor fysiotherapeuten en oefentherapeuten in Nederland Ruime ervaring in het uitvoeren van audits voor de paramedische markt (>2000 audits uitgevoerd) Werkt met uitsluitend opgeleide fysiotherapeuten en oefentherapeuten Goede bereikbaarheid en snelle service Flexibiliteit en persoonlijke aandacht Landelijke dekking Extra service Gratis informatiebijeenkomsten over het auditproces Snelle service die antwoord geeft op al uw vragen Bel vrijblijvend voor of advies naar Pascal of Brenda tel:

5 Top! We sluiten weer een bijzonder jaar af met dit topnummer van MoveMens. Op naar het derde lustrum alweer. Traditioneel blikken we nog een keer terug en kijken we vooruit. Onze columnist van de afgelopen twee jaar blikt terug op de opiniërende interviews van de toppolitici die hun visie op de zorg gaven. Een zeer lezenswaardig artikel met veel aandacht voor preventie. Futuroloog Bakas stelt dat 70% op de kosten kan worden bespaard door volledig in te zetten op preventie. Dat kan kloppen; de grootste kostenveroorzakers (Diabetes, Hart- en vaatziekten, kanker en longziekten) zijn voornamelijk leefstijl gerelateerd. Een gezonde leefstijl is de sleutel naar een gezond leven. Eenvoudig is dat niet. Om de leefstijl te veranderen moet je gewoontes (= gedrag) veranderen. Er ligt dus een grote uitdaging om gezond gedrag te stimuleren. Bijvoorbeeld met een puntensysteem waarmee je meer bewegen beloont In deze MoveMens weer mooie voorbeelden van echt ondernemen in de zorg; daar ontstaat de echte marktwerking. Het zijn de topondernemers die het lef hebben om bijvoorbeeld een gasthuis nieuwe stijl op te zetten, diabetes onconventioneel aan te pakken, bedrijven in beweging te brengen of fysiotherapie een kwaliteitsimpuls te geven. Zorgverzekeraars zouden naar deze topondernemers moeten kijken en moeten inkopen op resultaat en kwaliteit. Inkopen op prijs en volume, zoals ze nog steeds doen, werkt niet in deze markt. De afgelopen jaren hebben we veel toppers aan het woord gelaten. Je zou haast denken dat het podium van MoveMens de ex-politici geen windeieren heeft gelegd. Klink, Bos, Van Boxtel, Rouvoet; ze zijn nu allemaal actief in de zorg als voorzitter van de Raad van Bestuur. Volgend jaar zoeken we weer nieuwe toppers die ons inspireren om te ondernemen en in beweging te blijven. Er komen weer vier nummers uit en we worden steeds actiever als communicatieplatform. Niet alleen op internet maar ook in het land. Wij wensen al onze lezers een top 2014! Namens de uitgever en redactie, Geert-Jan van der Sangen Reageren? Lezersonderzoek MoveMens Recent hebben we een lezersonderzoek laten uitvoeren. We presenteren met trots de belangrijkste feiten. Qua bekendheid staan we samen met FysioPraxis op 1 met een naamsbekendheid van 89%. MoveMens is bovendien het meest gelezen blad (86%), voor FysioPraxis (75%) en InFysio (66%). Lezers zijn ook tevreden over het magazine. 97% scoort positief waarvan 75% goed tot zeer goed. De reden om MoveMens te lezen is om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen in de markt (69%) en concrete marktinformatie (54%). Het magazine krijgt ook een tweede leven, 32% legt het na het lezen in de wachtkamer en 36% geeft het door aan een collega. Het magazine wordt maar liefst door 54% door 2 of meer personen gelezen in de praktijk. De lay-out, leesbaarheid en fotografie worden hoog gewaardeerd. Al met al een top resultaat waarvoor wij onze lezers dankbaar zijn. 5

6 6

7 Oudkerk maakt de balans op Volledig inzetten op preventie bespaart 70% op zorgkosten! Tekst: Martijn Plantinga Beeld: Ivar Pell De afgelopen jaren prijkten diverse prominenten, waaronder vooral (ex) politici op de cover van MoveMens. Vanuit verschillende functies en invalshoeken keken zij naar de staat van de gezondheidszorg. Dat er echt ingegrepen moet worden in de explosief stijgende zorgkosten, daar was iedereen het wel over eens. Hoe dat precies moet gebeuren en wat er in het algemeen beter zou kunnen in de gezondheidszorg, daar verschilden de meningen nog wel eens over. Moeten we inzetten op preventie, zoals oud-minister Klink opperde? Moeten we veel meer sturen op de uitkomst van zorg, wat Roger van Boxtel bepleitte? Of is het vooral het bewustzijn van de mensen zelf, waarover Wouter Bos sprak? Rob Oudkerk, zelf huisarts, ex-politicus en vaste columnist van MoveMens, reageert normaal gesproken op de achtergrond via zijn column, maar vragen we in deze uitgave op de voorgrond te treden. Wat overigens opvalt is dat alle genoemde ex politici, en ook bijvoorbeeld André Rouvoet, na hun politieke carrière voor een goedbetaalde baan in de zorg kozen. Oudkerk noemt het op zijn minst opvallend dat veel oud-politici na hun politieke carrière kiezen voor bestuurlijke banen in de zorg: Rouvoet, van Boxtel, Klink, Bos... Zolang het de begeestering is die ze drijft is dat meer dan prima, het zijn stuk voor stuk goeie mensen. Maar ik heb het gevoel dat ook financiële motieven een rol spelen bij sommigen. In het algemeen vind ik dat voor dergelijke functies veel te veel wordt betaald. 7

8 Preventie Oud-minister Ab Klink, hoogleraar gezondheidszorg aan de VU en consultant bij Booz & Company treedt per 1 januari toe tot de Raad van Bestuur bij zorgverzekeraar VGZ. Klink is van mening dat we de zorgkosten kunnen drukken en de arbeidsproductiviteit hoog kunnen houden, de lading, maar laten we het toch een verspillingsrapport noemen. Het geeft heel helder weer waar er verspild wordt en hoe we daarop kunnen bezuinigen. Wat preventie betreft, ook daar heeft hij groot gelijk in. In veel andere landen wordt veel meer gedaan aan preventie. Al heb je hierbij wel te maken met de paradox: Het rapport van Klink waarmee we 4 tot 8 miljard kunnen besparen op de zorgkosten? Direct uitvoeren! door veel meer te investeren in preventie. hoe meer preventie, des te langer mensen Dit is een taak van de overheid, maar ook leven, des te hoger weer de zorgkosten van het bedrijfsleven. Klinkt noemt hierbij Hart en vaatziekten, diabetes, kanker en onder andere de bewegingsprogramma s longaandoeningen zijn de vier belangrijkste doodsoorzaken en de grootste kos- waarover u ook in deze MoveMens kunt lezen. Oudkerk is het met hem eens: tenmakers. Als je daarbij bedenkt dat de Geen speld tussen te krijgen. Het is oorzaken aantoonbaar komen van teveel dezelfde Klink die niet zo lang geleden en ongezond eten, te weinig beweging, een zorgplan heeft geschreven waarmee roken en alcohol, lijkt de oplossing me we 4 tot 8 miljard euro kunnen besparen. niet zo moeilijk. We kunnen de curatieve Meteen uitvoeren dat plan! Vooral door zorgkosten uiteindelijk tot 70% verlagen de eenvoud ervan. De term dekt niet echt als we hier vol op inzetten! Met Klink s uitspraak dat mensen niet voor elk wissewasje naar de huisarts moeten gaan is (voormalig praktiserend huisarts) Oudkerk het niet eens. De huisarts moet 0-drempelig blijven. Iedere vraag aan de huisarts is een terechte vraag. Het is zo dat 94% van de cliënten weer naar huis gaat zonder dat er kosten worden gemaakt. Laat de huisarts vooral de poortwachter blijven. Eenzelfde rol voor de huisarts ziet overigens ook Eerste Kamerlid voor de VVD, Heleen Dupuis. Zij heeft net als Oudkerk veel vertrouwen in de huisartsen en noemt hen in een eerder interview met MoveMens de spil in de gezondheidszorg. Een gezondheidsklacht is vaak een onderdeel van een breder scala aan problemen. En wie kent een patiënt beter dan de huisarts? Natuurlijk maken huisartsen ook kosten, vervolgt Oudkerk, maar dat is een schijntje op het grote totaal. De huisarts mag uiteraard wél opvoeden: De volgende keer dat u 38,5 graden koorts heeft, moet u eerst maar een dagje in bed blijven liggen 8

9 Monopolie zorgverzekeraars Oudkerk kan zich deels vinden in de visie van Roger van Boxtel, voorzitter van de Raad van Bestuur bij zorgverzekeraar Menzis. Deze gaf in zijn interview met MoveMens aan dat het vooral noodzakelijk is om te sturen op de uitkomst van zorg. Oudkerk vindt dit een logische visie, maar plaatst hier direct enkele kanttekeningen bij. Is dat wel een taak van de zorgverzekeraars? Wat doen zij eigenlijk? De overheid moet sturen, zorgaanbieders zijn onmisbaar, maar de zorgverzekeraars? Ik vertel tijdens presentaties wel eens dat zij de enigen zijn die we best kunnen missen in zorgland. We zouden ons ook kunnen verzekeren via bijvoorbeeld patiëntenorganisaties. Ik vind dat de verzekeraars teveel een monopoliepositie hebben. Je kunt wel zeggen dat er keuze is en dat je makkelijk kunt overstappen, maar zie jij de verschillen? Ik zie liever kleinschalige zorgverzekeraars. De grote jongens moeten eerst maar eens waarmaken dat ze écht de belangen van de patiënten dienen. Eerst zien, dan geloven. Dit jaar nog kwam André Rouvoet, voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland aan het woord. Hij vindt dat de zorgverzekeraars het zo slecht nog niet doen. De marktwerking in de zorg werkt wel degelijk, zo betoogde hij. Oudkerk noemt Rouvoet één van de beste Kamerleden ooit, maar is minder gecharmeerd van zijn huidige functie. Ik vind hem nu voorzitter van een machteloze koepel. Wat heeft Zorgverzekeraars Nederland nu in te brengen bij de grote zorgverzekeraars? Er is in mijn ogen nauwelijks verschil en zeker geen echte concurrentie. Dat ze vorig jaar winst hebben gemaakt door beter in te kopen en op kwaliteit te sturen, prima, daar heb ik waardering voor, maar laat dat direct zien in een evenredige substantiële premieverlaging! Meer winst is een lagere premie, zo simpel moet het zijn. Ze mogen het zelfs nog investeren in bijvoorbeeld nóg betere inkopers of efficiëntere ICTsystemen. Maar ze moeten hier volledig open in zijn. Als Rouvoet zegt dat van elke euro winst 95 cent direct terugvloeit in de zorg moeten we exact weten waar dat geld blijft. Niet iets vaags vertellen als we hebben extra plekken gerealiseerd, maar wáár is dat gebeurd, hoe is dat gebeurd, wat kostte dat precies? Het gaat niet om de getallen, maar om de data erachter. Hier moet veel meer openheid in komen. Salarisplafond In de vorige uitgave had ABN AMRO topman Zalm een duidelijke mening over winst maken in de zorg. Hij zei letterlijk: Wat mij betreft mogen zorgverzekeraars en zorgaanbieders ongelimiteerd winst maken. Oudkerk reageert: Als je echt rijk wilt worden moet je niet in de zorg gaan werken. Al blijft het in mijn ogen raar dat een psychiater een ton kan verdienen terwijl een radioloog het vierdubbele krijgt. De verschillen zijn te groot. Ik ben zeker niet vies van geld verdienen, maar moet het zo buitensporig? Anderhalve ton is toch voor iedereen een mooi salaris? Ik ben voorstander van een salarisplafond, dat zou bijvoorbeeld best de Balkenendenorm kunnen zijn. Ik geloof ook niet dat specialisten de kantjes eraf gaan lopen als ze maar anderhalve ton verdienen. Als je het werk leuk vindt of het is je roeping, doe je het graag. Telkens een procentje eraf bij bijvoorbeeld de huisartsen zet geen zoden aan de dijk en we moeten kwaliteit ook zeker belonen, maar ongelimiteerd winst maken gaat me te ver. Zeker voor de zorgverzekeraars. 9

10 In hetzelfde gesprek vertelde Zalm dat hij zich niet zo n zorgen maakt over de dreigende arbeidstekorten in de zorg. Ondanks de vergrijzing. De markt van vraag en aanbod zou vanzelf zijn werk doen. Oudkerk: Zalm is natuurlijk een rasoptimist. Dat is mooi want dat zie ik liever dan pessimisme. We zullen echter altijd mensen nodig hebben in de zorg. Het blijft tenslotte mensenwerk. Er kan best bezuinigd worden. Als je nu ziet dat mensen van de thuiszorg om tien uur, drie uur en acht uur een pilletje komen brengen dan denk ik: Dat kan echt niet meer. Daar moet je eigen verantwoordelijkheid nemen en bijvoorbeeld iets regelen met je familie. Allemaal je ouders of schoonouders in huis nemen (of tienduizenden euro s betalen voor een verzorgingstehuis zoals de Duitse situatie waarover trendwatcher Adjiedj Bakas in MoveMens vertelde) gaat mij ook wat ver. Maar ik heb vroeger wel eens serieus overwogen om mijn moeder naast mij of in de buurt te laten wonen. Tel maar eens uit hoeveel we daarmee aan zorgkosten zouden kunnen besparen. Zelfbewustzijn Eigen verantwoordelijkheid, de term komt regelmatig terug in dit gesprek, maar viel ook al in het interview dat we eind 2011 hadden met Wouter Bos. De sectorleider Healthcare en verantwoordelijke voor adviespraktijk voor de Publieke Sector bij KPMG zei hierover: Het bewustzijn van mensen moet veranderen. Laat de mensen zelf aangeven hoeveel van de salarisgroei besteed mag worden aan zorg. Oudkerk beaamt dit. Dat gebeurt nu natuurlijk al. Mensen kunnen sparen voor zorg, met name voor de dure zorg in de laatste levensjaren. Dat kan bijvoorbeeld via je pensioen of via je eigen huis. Je blijft echter onderscheid houden tussen cliënten en patiënten. Cliënten zijn zorgconsumenten die dit prima zelf kunnen regelen. Maar patiënten die bijvoorbeeld een genetische ernstige ziekte hebben? Die hebben vaak niet zoveel te kiezen. Het bewustzijn van mensen kan je sturen. Zeker met geld. Leef je gezond? Dan krijg je 30% premiekorting. Belonen en leuk maken werkt Veel scholen hebben kantines waar de vetlucht je al tegemoet komt. Dan moet je niet zeggen: Zo, vanaf nu gaan alle snacks eruit en maken we een kantine met alleen gezond voedsel. Laat die kinderen zelf hun kantine regelen. Vraag aan de scholieren wat zij een gezonde kantine vinden en laat ze deze zelf inrichten. Als kinderen op de basisschool basketbal écht niet leuk vinden, dan vraag je toch welke sporten ze wél leuk vinden? Het hoeft allemaal niet zo moeilijk te zijn. Meer winst voor de zorgverzekeraars betekent direct een lagere premie, zo simpel moet het zijn. 10 Zorgpremie levensstijlafhankelijk in plaats van inkomensafhankelijk Eerder in het gesprek hadden we het al over de directe relatie tussen ongezond leven en ernstige ziekten waarmee torenhoge zorgkosten gemoeid zijn. Trendwatcher Adjiedj Bakas pleitte begin dit jaar in MoveMens voor levensstijlafhankelijke zorgpremies in plaats van inkomensafhankelijke. Ook eerder genoemd parlementslid Heleen Dupuis uitte de stelling dat als je veel gebruik maakt van zorg, je dan ook meer moet Laat de huisarts vooral de poortwachter blijven! betalen. Op het moment dat bijvoorbeeld rokers meer zorg afnemen moeten ze daarvoor ook iedere keer betalen. Vooral in het plan van Bakas kan Oudkerk zich prima vinden: We kunnen de kosten uiteindelijk met 70% terugdringen! Niet roken, gezond bewegen, gezond eten en voorzichtig met alcohol. Doe je dat niet, dan betaal je daar een prijs voor. Ik was laatst in Amerika, waar je 1000 dollar boete moet betalen als je rotzooi op straat gooit. Reken maar dat het werkt. We moeten in Nederland minder bang zijn om mensen aan te pakken. Werk maar met een puntensysteem. Je moet alleen niet straffen, maar belonen. Dat werkt het beste. Rook je niet, eet je gezond en beweeg je voldoende? Dan betaal je minder premie. Blijkt dat je de boel belazert? Dan ga je het dubbele betalen. We moeten echt gezonder gaan leven anders is de gezondheidszorg binnen een paar jaar onbetaalbaar. Daarin hoeven we ook geen onderscheid te maken in arm of rijk. In mijn praktijk waar veel mensen kwamen met lagere inkomens, hoorde ik wel eens: En nu pakken ze mijn sigaretje ook nog af. Onzin! Iedereen kan stoppen met roken, iedereen kan op zijn eten en drinken letten. Je mag heus af

11 en toe nog een sigaartje of een biertje, maar zoals het nu gaat kan gewoon niet meer. Een hele goede minister Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Edith Schippers, luidde kort geleden de noodklok over de alsmaar stijgende zorgkosten. Om dit tegen te gaan vindt ze onder andere dat de huisartsen (nog) belangrijker moeten worden. Mensen gaan te veel naar het ziekenhuis, terwijl ze de zorg ook bij de huisarts kunnen krijgen. Oudkerk: Schippers is echt een heel goede minister en het is volkomen waar. Als mensen in het ziekenhuis komen voor iets wat niet nodig is? Wegsturen! Niet voor niets zie je nu huisartsenposten bij de ziekenhuizen. Ook hier hebben ze de rol als poortwachter. Een huisarts met goede ondersteuning van bijvoorbeeld praktijk- en wijkverpleegkundige kan zoveel kosten reduceren. Verreweg de meeste klachten kunnen al in de praktijk verholpen worden. We moeten eenvoudigweg onderscheid maken tussen zorg die écht nodig is, dat mag wat mij betreft onbegrensd zijn, en onnodige zorg, daar moeten we dan ook geen geld meer aan uitgeven. Een tweede opmerking van de minister betrof de belangrijkste oorzaak van de stijgende zorgkosten: niet de vergrijzing, maar het feit dat de mogelijkheden in de zorg zo enorm zijn toegenomen. Oudkerk vindt dit een moeilijke discussie: Op zich heeft ze daar gelijk in, maar ik denk dat je dan moeilijke afwegingen moet gaan maken. Stel dat er wonderpillen worden uitgevonden ter preventie van diabetes. Deze kosten alleen miljarden. Doen we dat dan? We moeten altijd blijven innoveren, maar het wordt ook steeds duurder allemaal. Als we een bejaarde van 85 twee nieuwe kunstheupen geven, kan hij of zij hier de marathon mee lopen. Maar willen we dat? Hier moet in ieder geval duidelijkheid over bestaan. Als we dat echt willen, moet de zorgpremie omhoog. Wat is leuk en wat is noodzakelijk? Vroeger had je geen echo als je zwanger was. Nu maken we op grote schaal pretecho s. Prima, zolang we het maar zelf betalen. Alles gaat om het collectief. Wat willen we met zijn allen en wat zijn we bereid daarvoor te betalen? Dat de stijgende zorgkosten een groot probleem zijn, moge duidelijk zijn. Maar er valt wel degelijk veel winst te halen volgens Oudkerk. Als we nou eens beginnen met het plan van Klink, waarmee relatief eenvoudig 4 tot 8 miljard valt te besparen. Vervolgens gaan we aan de slag met onze gezondheid. Zelfbewustzijn! Dan zijn we al een heel eind in de goede richting. Verder blijft kwaliteit van zorg natuurlijk altijd een speerpunt. Wat dat betreft kunnen we de private gezondheidszorg als voorbeeld nemen. Die lopen echt soms lichtjaren voor op de publieke gezondheidszorg. De kwaliteit die zij leveren moet de norm zijn. Ondernemen in de zorg is een must om deze noodzakelijke kwaliteitsnorm te halen. Een mooie afsluiting van Rob Oudkerk, waar de lezers van MoveMens zich zeker in zullen vinden Reageren? Rob Oudkerk (1955) is huisarts, publicist en politiek commentator. Momenteel is Oudkerk als lector verbonden aan de Haagse Hogeschool en is hij directeur van de Jeugdfabriek. Hij was lid van de Tweede Kamer ( ) en wethouder in de gemeente Amsterdam ( ) namens de Partij van de Arbeid. Oudkerk schreef de afgelopen twee jaar in iedere uitgave van MoveMens een column waarin hij verschillende issues in de zorg, en vooral zijn visie hierop, aan de kaak stelde. 11

12 12

13 Genezen zonder operatie, medicijnen of extreem dieet Diabetes 2 een halt toeroepen Tekst: Rianne Kofman Patiënten met diabetes 2 zijn niet klaar met een pilletje van de dokter. Gezond eten en veel en verstandig bewegen zijn minstens zo belangrijk. En misschien zelfs nog belangrijker. Steeds meer onderzoek wijst uit dat mensen met een multidisciplinaire aanpak van diabetes 2 kunnen genezen; zonder operatie, zonder geneesmiddelen én zonder extreem dieet. In 2011 verscheen een artikel van de universiteit van Newcastle over een dieet waarin elf mensen met een BMI van 33 binnen twee weken diabetesvrij waren. Ze bereikten dat door middel van een dieet van 600 kcal per dag, aangevuld met drie porties zetmeelvrije groente. De uitkomsten van het onderzoek waren opmerkelijk omdat diabetes 2 nog vaak wordt beschouwd als een chronische en steeds erger wordende ziekte. Leefwijze veranderen Onderzoek wijst uit dat een streng dieet niet de enige mogelijkheid is om van diabetes 2 te genezen. Betere resultaten worden behaald bij een multidisciplinaire aanpak van de ziekte. Het drastisch veranderen van leefwijze, gedrag en gewoontes spelen daarbij een belangrijke rol. Aangetoond is dat specifieke voeding (langzame koolhydraten en weinig eiwitten), een aangepast eetpatroon, veel bewegen en voedingssupplementen factoren zijn die de cirkel van het spuiten van steeds meer insuline en het slikken van zwaardere medicijnen kunnen doorbreken. Een gecombineerde aanpak zorgt ervoor dat de cellen rust krijgen. Hoe minder de cellen worden blootgesteld aan een hoog insulineniveau, hoe beter ze kunnen herstellen. Op termijn is het met deze aanpak zelfs mogelijk dat de gevoeligheid voor insuline bij diabetespatiënten terugkeert en de ziekte een halt wordt toegeroepen. Suiker grootste vijand Diabetes is een ziekte waarbij er in het lichaam iets mis gaat met de aanmaak van de stof insuline. Het hormoon insuline wordt aangemaakt als reactie op onder andere het eten van koolhydraten en is betrokken bij het regelen van de hoeveelheid suiker in het bloed. Er zijn twee typen diabetes. Bij type 1 maakt het lichaam nauwelijks nog zelf insuline, bij type 2 maakt het lichaam de stof wel aan, maar reageert het lichaam er minder goed op. Een hoog suikergehalte in het bloed is de grootste vijand van diabetespatiënten. De stijging van glucose in het bloed wordt bij diabetes 2 veroorzaakt door ongevoeligheid voor insuline. De ziekte komt voor bij ouderen, maar wordt ook veroorzaakt door een ongezonde leefstijl. Mensen die dit type diabetes krijgen, bewegen vaak te weinig en zijn te zwaar doordat ze te veel, te zoet en te vet eten. Minder gevoelig Door voortdurende blootstelling aan een hoog insulineniveau worden cellen minder gevoelig waardoor de insuline zijn werk niet meer doet. Het proces is te vergelijken met het wennen aan een bepaalde geur. Als het ergens vreemd ruikt, dan merken veel mensen dat na een tijdje niet meer. Hetzelfde gebeurt als mensen lange tijd worden blootgesteld aan te veel insuline. Cellen worden resistent omdat ze zich proberen te beschermen tegen het toxisch, giftige effect daarvan. De lever is het eerste orgaan dat resistentie voor insuline ontwikkelt, gevolgd door de spiercellen en pas veel later de vetcellen. Rem eraf Is de lever eenmaal resistent dan heeft dat gevolgen voor het bloedsuikerniveau. Dat niveau is namelijk niet alleen afhankelijk van de hoeveelheid suiker die mensen consumeren, maar ook van de hoeveelheid suiker die door de lever wordt aangemaakt. Het glucosegehalte op een nuchtere maag is de maat voor de hoeveelheid suiker die de lever aanmaakt. Heeft de lever een normale gevoeligheid voor insuline, dan zal deze s nachts niet 13

14 veel suiker aanmaken. Is de lever echter resistent, dan is de rem eraf en zal het orgaan ook s nachts suiker aanmaken. Als na de lever ook de spiercellen resistent voor insuline worden, dreigt de bloedsuikerspiegel verder te stijgen. Insuline helpt de spieren suiker op te nemen. Zijn de spieren minder gevoelig, dan nemen ze de suiker die door de lever is gemaakt niet meer op. Hoewel een strikt dieet het bloedsuikerniveau snel naar beneden kan brengen, is het volhouden van een dieet product te vermijden. Voorbeelden van met weinig calorieën zeker op langere voeding die de suikerproductie in het termijn voor veel mensen moeilijk vol lichaam en het insulinepeil verhogen te houden. Beter is het een totaalplan zijn aardappelen, (wit) brood en suiker. te maken waarbij niet alleen het aan- Het eten van voeding met een lage Bij een multidisciplinaire aanpak van de ziekte worden betere resultaten behaald Gewichtstoename Er gaat veel meer tijd overheen voordat de vetcellen resistent worden. Insuline zorgt voor vetopslag, het hormoon slaat suiker op als vet. Tot het moment waarop de vetcellen resistent zijn, neemt de vetopslag dus toe en komen mensen aan. Als uiteindelijk ook de vetcellen resistent zijn, stopt de gewichtstoename. Dit kan bij 100, 120 of 150 kilo zijn, maar er komt altijd een moment dat ook de vetcellen zichzelf gaan beschermen en resistent worden voor insuline. Totaalplan tal calorieën centraal staat, maar ook naar andere aspecten wordt gekeken zoals het soort voeding, het eetpatroon, beweging en voedingssupplementen. Anders eten Omdat insuline wordt aangemaakt als reactie op het eten van koolhydraten en andere voeding, is het belangrijk de insulemische index in de gaten te houden. Deze index is de maat voor de insuline respons op voedingsmiddelen. Voeding met veel koolhydraten, maar ook melk en eiwitten kunnen een insulinepiek veroorzaken. Wordt een product snel afgebroken en geeft het veel glucose af? Dan is het beter dat waarde op de insuline-index is één manier om cellen minder te belasten. Minder en langzamer eten heeft ook een gunstig effect. Net als het slikken van voedingssupplementen. Vitamine K, vitamine D, magnesium, alfalinoleen zuur en kaneel versterken de gevoeligheid voor insuline. Eetpatroon aanpassen Een andere manier om de cellen tot rust te brengen is het eetpatroon aan te passen. Insulineresistentie ontstaat namelijk niet alleen door hoge insuline waarden in het bloed, maar vooral ook doordat de waarden voortdurend hoog zijn. Doordat mensen meer tussendoortjes eten, wordt vaker insuline aangemaakt. Cellen staan daardoor voortdurend onder druk. 14

15 Multidisciplinaire gedragsinterventie Genezen van diabetes 2 doe je niet alleen. Een multidisciplinaire aanpak met cognitieve gedragstherapie en (wellicht blijvende) ondersteuning zijn nodig voor succes op langere termijn. Het effect van periodiek vasten is groot. Na 24 uur is de insulinespiegel gedaald met 70 procent. De laatste decennia zijn mensen steeds onbeperkt mag worden gegeten. In de anders gaan eten. Aten mensen vroeger praktijk blijkt dat men in totaal minder drie maaltijden op een dag, tegen- of evenveel calorieën eet als daarvoor. woordig wordt kinderen op school al Periodiek vasten is voor de meeste mensen geleerd tussendoor een koek te eten of echter gemakkelijker dan een streng dieet fruit als gezond alternatief. Tussendoor volgen met weinig calorieën. Het effect wordt limonade of frisdrank gedronken. van periodiek vasten is groot. Na 24 vasten s Avonds eten mensen vaak nog snacks, daalt de insulinespiegel met maar liefst 70 drinken ze fris of alcohol. Het gevolg is procent. Ook blijkt dat na periodiek vasten dat cellen voortdurend worden belast. de gevoeligheid voor insuline toeneemt. Het effect van bewegen op insuline gevoeligheid is een vaak onderschat fenomeen Periodiek vasten Intensief trainen Er zijn verschillende manieren de insuline Het effect van bewegen op insuline waarden te laten dalen. Een van de oplossingen is het stoppen met snacken en het fenomeen. Het blijkt dat bewegen een gevoeligheid is een vaak onderschat drinken van frisdrank en vruchtensap. Een zeer positief effect heeft. Wel is er andere mogelijkheid is periodiek vasten. onderscheid tussen korte- en lange termijn effecten. Dit is het afwisselen van perioden van 16 tot 24 uur waarin nauwelijks wordt Op de lange termijn is vooral de intensiteit van de training van belang. gegeten (300 kcal), met dagen waarop Bij De ziekte aanpakken vergt voor vrijwel alle mensen met diabetes 2 een grote gedragsverandering. Onderzoek op dat gebied laat zien dat slechts vijf procent van de mensen er in slaagt een nieuwe levensstijl vijf jaar of langer vol te houden. Goede begeleiding is voor diabetespatiënten van groot belang. Zowel op fysiek, psychisch als sociaal vlak. Daarnaast is het belangrijk een aanpak samen te stellen die past bij wat de patiënt nodig heeft en die hij of zij gedurende langere tijd kan volgen. Zo kan bijvoorbeeld worden gekozen voor een geleidelijke opbouw waarin steeds een stapje verder naar een gewenste levensstijl wordt gezet. Maatwerk is belangrijk. Zo is het goed een individueel programma samen te stellen met een combinatie van aanpassingen op het gebied van voeding, eetpatroon en beweging. Mensen bijvoorbeeld die het niet lukt om snelle koolhydraten te laten staan, kunnen met periodiek vasten en bewegen hun gevoeligheid voor insuline vergroten. Voor andere mensen zal wellicht alleen bewegen of periodiek vasten voldoende zijn om de insuline gevoeligheid voldoende te herstellen. 15

16 Ondernemers in beweging?! Geavanceerde software 3.0 Bewegen meetbaar maken Motiverende FIT-punten Gezondheidstest en fittesten Beweegadvies en programma Oefengroepen en doelgroepen Ook thuis en buiten bewegen Onderbouwde methodiek Facultatieve opleidingen Optioneel kwaliteitssysteem Duurzame gedragsverandering MyFitplan is een methode om mensen niet alleen in beweging te brengen, maar vooral te houden. MyFitplan is een uniek motiverend beweegconcept dat mensen permanent ondersteunt om te bewegen waar, wanneer en hoe ze maar willen. Met behulp van de modernste technieken is constante begeleiding gegarandeerd. MyFitplan werkt met een fitheidsladder en FIT-punten. De fitheidsladder geeft aan op welk niveau de fitheid van de deelnemer zich bevindt. In een periode van 10 weken kan men een trede hoger komen op de ladder. De FIT-punten maken fitheid meetbaar en helpen bij het halen van individuele doelen. Ze zijn gebaseerd op de Frequentie, de Intensiteit en de Tijdsduur van de beweging. Deze punten werken motiverend en maken het bewegen extra leuk. MyFitplan biedt een oplossing voor alle bezwaren om mensen in beweging te laten komen en te laten blijven bewegen. En biedt groeimogelijkheden voor u als ondernemer. MyFitplan kan functioneren voor verschillende doelgroepen of als scholingsprogramma waarbij alle klanten leren bewegen met MyFitplan. FITpunten staan centraal in de aanpak, zowel wat betreft training als wat betreft motivatie, loyaliteit en communicatie. Met GET YOUR POINTS als terugkerende uitdaging. Voor meer informatie kijk op of stuur een mailtje naar info@myfitplan.com en wij nemen contact met u op.

17 vergelijking van twee groepen patiënten die zestien weken lang, drie keer per week op 70- en op 90 procent van de maximaal gemeten hartslag trainden, scoorde de training met de hoge intensiteit beter. Op korte termijn blijkt dat weerstandstraining de spieren tot zestien uur na de training extra gevoelig maakt voor insuline. De eerste drie uur is de gevoeligheid het hoogst. In de bodybuilding wereld is dat al jaren bekend. Eten direct na de training zorgt ervoor dat voeding de route naar de spieren neemt en niet als vet opgeslagen zal worden. Alle soorten beweging zijn belangrijk Maatwerk Hoewel alle aspecten voor veel patiënten belangrijk zijn, is maatwerk belangrijk. De gevoeligheid van cellen voor insuline varieert sterk van persoon tot persoon. Ook de insuline respons op verschillende voedingsmiddelen verschilt. Dit is de oorzaak dat de een probleemloos een hele doos koekjes kan eten en de ander na het eten van één koekje al aankomt. Ook het effect van bewegen verschilt sterk per persoon. Het herstellen van insuline gevoeligheid zal daarom bij iedereen anders verlopen. Om blijvend resultaat te bereiken moet de aanpak niet alleen op korte termijn werken, ze moet ook voor langere tijd, liefst voor altijd, vol te houden zijn. Bewegen tegen diabetes Beweging bij diabetes is belangrijk. Met name patiënten met diabetes 2 kunnen goede resultaten bereiken en door middel van bewegen het suikergehalte in het bloed verlagen. Door de spieren aan het werk te zetten, kan het bloedsuiker zelfs worden verlaagd buiten de insulineroute om. Suiker wordt tijdens het sporten verbrand via zogeheten AMPK-moleculen. Deze geven de spieren rechtstreeks een signaal om bloedsuiker te verbranden, zonder de tussenkomst van insuline. Omdat beweging AMPKmoleculen in het lichaam activeert, is beweging bij diabetes 2 zo ontzettend belangrijk. Het diabetesfonds geeft patiënten het advies vooral veel te bewegen in het dagelijks leven. Vaker op de fiets naar het werk, het station of naar de supermarkt. De trap nemen in plaats van de lift. Een van de belangrijkste redenen voor het advies veel te bewegen, is dat kleine aanpassingen soms beter zijn vol te houden dan een intensief trainingsprogramma. Intensief sporten Mensen die intensief willen sporten kunnen daar wel veel baat bij hebben. Fietsen, wandelen, zwemmen; alle soorten beweging zijn belangrijk en goed voor diabetespatiënten. Zowel activiteiten waarbij nog genoeg adem over is om te praten, als flinke inspanningen waarbij dat niet meer lukt. Ook krachttraining is een aanrader bij diabetes 2. Uit onderzoek naar het effect van bewegen blijkt dat sporten de insulinegevoeligheid van diabetespatiënten flink kan verhogen. Afhankelijk van het soort training neemt deze met 24 tot 47 procent toe. Met name de combinatie van aerobics en weerstandstraining blijkt effect te hebben. Een combinatie van minstens drie keer in de week beide trainingen geeft op lange termijn het beste resultaat. Voor mensen met weinig tijd is High Intensive Interval Training (HIIT) onder deskundige begeleiding een goede keuze. Meer info? 17

18 18

19 Werken aan duurzame gedragsverandering in de Betuwe Gezond gasthuis Tekst: MP tekst Beeld: Inge van de Weem Midden in de Betuwe wordt een nieuw concept op het gebied van zorg en gezondheid geïntroduceerd. Pur Sang en Partners is initiatiefnemer en gaat hier een gezond gasthuis te realiseren. Een gasthuis waar alles draait om gezondheid en waar klanten zich thuis voelen en tegelijkertijd gast zijn. Naar oude tradities krijgt het gasthuis de naam van de oprichter: Gasthuis Pur Sang. En dat is tegelijkertijd een verwijzing naar de visie en kernwaarden van dit gasthuis. In en om het gasthuis is het mogelijk voor gasten om zowel fysiek, mentaal, sociaal als spiritueel rondom gezond te werken. Dat kan door regelmatig op bezoek te komen, een interventie te doorlopen, een seminar te volgen of een korte kuur te ondergaan. Gasthuis nieuwe stijl Vanaf de middeleeuwen was een gasthuis een instelling waar zieken en ouderen verpleegd en verzorgd konden worden. Later werd een gasthuis ook een instelling voor andere doelgroepen. Aanvankelijk werden gasthuizen gebouwd door de kerk of gesticht door een bisschop, later ook door leken. De stichter werd ook vaak de naamgever van het gasthuis. In de 18e en 19e eeuw was de zorg in de gasthuizen niet goed. In de 20e eeuw zijn er veel gasthuizen opgeheven. De goede gasthuizen ontwikkelden zich tot moderne ziekenhuizen. En nu, in de 21e eeuw, neemt Pur Sang en Partners het initiatief tot een gasthuis nieuwe stijl, een gezond gasthuis! Om dit zo meteen ook te ervaren is bij de aanvang van het plan al goed nagedacht over waar een gezond gasthuis aan moet voldoen. De locatie is belangrijk: in het groen, in de natuur en in een rustige omgeving. Hart van de Betuwe Het gasthuis ligt letterlijk en figuurlijk midden in de Betuwe. De Betuwe is een prachtig gebied tussen de Waal, Nederrijn en de Lek. De Betuwe bestaat uit drie delen: de Over-Betuwe, de Neder- Betuwe en de Tielerwaard. De landstreek valt zowel onder bestuursregio s Arnhem- Nijmegen als Rivierenland. 19

20 Moderata Duran De kloosterhoeve van Frans Vandueren heeft van de monniken in de middeleeuwen een heel actueel thema meegekregen: Moderata Duran = matigheid is duurzaam. Het lijkt erop dat de multiple crisis waar we ons heden ten dage in bevinden de oorzaak kent in het tegenovergestelde. Overvloed, weelde, verspilling, luxe (meer dan het nodige) en het idee dat alles onuitputtelijk is, is niet alleen de oorzaak van de financiële crisis, maar ook van de klimaatcrisis en misschien ook wel van de zingevingscrisis waar ook over wordt gesproken. Matigheid is duurzaam is dan ook niet voor niets het uitgangspunt van Frans Vandueren, ontwerper en auteur uit het Belgische Heers. Pur Sang heeft met VDF, het ontwerpbureau van Frans en zijn drie zonen, samengewerkt om deze uitgangspunten in de praktijk te brengen. Want ook voor VDF staat gezondheid voorop in de realisatie van (ver)bouwplannen. Dat betekent dat de gebruiker of gast van het gebouw de harmonie met de functionaliteit ervaart. Thema s die daaraan bijdragen zijn bijvoorbeeld licht, lucht, groen, ruimte, gevoel en veiligheid, die allen meewerken aan een ontspannen ambiance en een positieve beleving. In het kader van duurzaam verbouwen heeft Pur Sang er voor gekozen om materialen uit het pand waar mogelijk te hergebruiken. Voor de inrichting wordt enkel naar gebruikt en origineel meubilair van Nederlandse ontwerpers (Dutch Design) gezocht. Wanneer het niet nodig is hoeven deze spullen niet steeds opnieuw worden gemaakt, de hele wereld over worden getransporteerd om aan het einde van de rit ergens op een grote afvalberg te belanden. Matigheid is duurzaam. 20

21 De Linge stroomt van oost naar west door de Betuwe. De Betuwe staat vooral bekend om haar fruitteelt (appels, peren, kersen), dit komt vooral vanwege de goede bodemgesteldheid van het gebied. De naam Betuwe betekent goede grond, waarbij de Veluwe slechte grond zou betekenen. Althans dat is de ene verklaring van de naam. De andere verklaring is dat het is afgeleid van de Bataven, die dit gebied als thuisland hebben gehad. De Betuwe is een veelzijdig gebied, waar culthuurhistorie, nostalgie, water en natuur hand in hand gaan. Tussen de fruitboomgaarden, met in het voorjaar de overweldigende bloesem, langs de kronkelige rivieren en slingerende dijkjes is het iedere dag genieten in de Betuwe. Van gemeentehuis naar gasthuis Net als de locatie is ook het pand zorgvuldig gekozen. Wanneer echtheid en puurheid kernwaarden zijn is het ook van belang dat het pand authentiek is. Natuurlijk is het belangrijk dat alle gewenste functionaliteiten gerealiseerd kunnen worden, maar het vertrekpunt is wel de gast en hoe die het gaat ervaren. omgeving. De villa is omgeven door een Pur Sang en Partners heeft deze plannen parkachtige tuin met een historische aanleg en diverse monumentale bomen. De uitgewerkt op basis van eigen ervaringen, inzichten en het gedachtegoed van openheid zorgt dat de natuur echt binnen Frans Vandueren (zie kader) en Pur Sang. komt kijken. Tijdens de verbouwing is het De uitdaging was een monumentaal pand weer in ere hersteld waarbij enkel pand te vinden met voldoende ruimte gebruik is gemaakt van pure materialen. zonder dat het groot zou worden. De Licht, ruimte en gevoel zijn als uitgangspunt voor de omvangrijke verbouwing gekozen villa is in de 19e eeuw opnieuw gebouwd op een oudere bouwplaats uit genomen. Een gasthuis waar alles draait om gezondheid en waar klanten te gast zijn en zich tegelijkertijd thuis voelen de 16e eeuw, getuige de aanwezige tongewelven. De statige notariswoning is gegraven en kunnen deze weer worden In het souterrain zijn de oude kelders uit- later in gebruik genomen als gemeentehuis waarvoor het grondig is verbouwd verbinding met buiten. Mede om die gebruikt. Het souterrain heeft een mooie en van de oorspronkelijke details en reden zijn alle fysieke activiteiten in het monumentale waarden weinig over is souterrain gevestigd. Binnen of buiten gebleven. bewegen, het kan allebei. In de ochtend Er is veel aandacht besteed aan een Thai-Chi in de boomgaard, mindfulness harmonieuze indeling met respect voor in de voormalige kluis van het gemeentehuis of yoga op het de authenticiteit van het pand en de grasveld. 21

22 Gasten voelen zich thuis ook op voorbereid. Centraal thema is dat gasten zich thuis voelen in het gasthuis. Plato en Pur Sang De filosofie van Pur Sang past helemaal bij het gasthuis van deze tijd. Basis voor de realisatie van het gasthuis zijn authenticiteit, harmonie, soberheid en duurzaamheid. Op een plek waar de natuur binnenkomt en waarbij ruimte en rust het vertrekpunt zijn. Het Pur Sang gedachtegoed zal ook terug te vinden zijn in de exploitatie van het gasthuis. Rondom gezond, gezond management Duurzame gedragsverandering is het leidende thema Er zijn ook vernieuwende ideeën over bijvoorbeeld de receptie of behandelkamers. De receptie van het voormalige gemeentehuis is gesloopt en de muren in oude luister hersteld. Er is geen receptie omdat gasten daadwerkelijk worden ontvangen bij de monumentale voordeur en vervolgens door de gastvrouw (m/v) naar de ontvangstruimte worden begeleid. De behandelkamers zijn kleine huiskamers geworden. Gasten die bijvoorbeeld een multidisciplinair programma volgen en enkele dagdelen aanwezig zijn krijgen een eigen kamer. Daar hebben ze en Ondernemen pur sang zijn de uitgangspunten. Dat proef je door de een plek voor zichzelf en wanneer ze een individuele afspraak hebben met de echtheid en puurheid van alles in het psycholoog komt hij of zij naar de kamer Gasthuis Pur Sang. Of het nu het duurzame materiaalgebruik is, de echtheid van de gast. In sommige programma s is het wenselijk dat gasten ook kunnen van de inrichting of de puurheid van het overnachten. Daar is de gastenkamer eten en drinken. Het symbool van Pur Sang is het volbloed paard. En in de oudheid werden paarden ook vaak gebruikt om complexe beelden te visualiseren. In het kader van gedragsverandering is de filosofie van Plato inspirerend voor Pur Sang. In de filosofie van Pur Sang zijn er vier perspectieven van waaruit je bijvoorbeeld naar gezondheid kunt kijken. Hoofd, hart, lichaam en ziel. De ziel is voor Plato het belangrijkste, de kern van ieder mens. Hij ziet het lichaam slechts als een verpakking van de ziel. Volgens Plato huizen er in ons twee paarden. Een sober liefdevol wit paard en een gulzig wellustig zwart paard. Rond 370 voor Christus beschrijft filosoof Plato op een treffende wijze de worsteling tussen willen toegeven aan verlangens en het proberen weerstand te bieden aan verleidingen in zijn boek Phaedrus. Treffend wordt de worsteling tussen het volgen van onze lichamelijke impulsen en het luisteren naar ons verstand uiteengezet. Dit doet hij door de ziel te beschrijven als een gevleugeld tweespan. Het 22

23 witte en een zwarte gevleugelde paard zijn voor een wagen gespannen waarop een menner (manager) staat. Het witte nobele paard staat voor liefde, passie, wilskracht en doorzettingsvermogen en houdt van waarheid, matiging en bescheidenheid (hogere gedeelte van de ziel). Het zwarte paard staat voor begeerte, wellust en gulzigheid en is eigenzinnig en respectloos (lagere gedeelte van de ziel). De wagenmenner representeert onze wijsheid, kennis, logica en verstand (het hoofd). De belangrijkste boodschap van Plato is niet dat je het zwarte paard moet negeren of dat je het met brute kracht je wil op moet leggen, maar dat de wagenmenner matigheid als uitdaging heeft. Want het witte en zwarte paard zijn beiden nodig voor een volwaardig leven waarin lichaam en geest in harmonie zijn. Duurzame gedragsverandering Goed mennen is een kunst. Het is beter om onze driften te beteugelen zonder ze te negeren. We leven in een wereld van overvloed en moeten leren onze begeertes en verlangens beter te begrijpen en aan te voelen. In de oudheid schreven filosofen als Plato, maar ook om Inzicht in je eetgewoonten te krijgen Socrates al over de worsteling tussen en kennis over wat minder goed voor je lichamelijke verlangens en de gevolgen is en wat jouw geschikte alternatieven voor gezondheid. Hoe kun je bijvoorbeeld je eetlust beheersen? Met louter den tussen gezond eten en zijn. En vervolgens een balans vin- voldoende Alles kan: Thai-Chi in de boomgaard, mindfulness in de voormalige kluis of yoga op het grasveld wilskracht gaat dat bijvoorbeeld niet. Het nooit meer eten van de dingen die je juist zo lekker vindt werkt ook niet. Want begrippen als nooit, eeuwig en oneindig kunnen wij als mensheid niet bevatten. Duurzame gedragsverandering is een proces waarbij zowel hoofd, hart, lichaam en ziel zijn betrokken. En dat gaat in fases, maar begint bij het herkennen van het mechanisme hoe het werkt. Pas dan kun je overwegen er iets aan te doen en de verandering inzetten. Het managen van gedragsverandering gaat met kleine stapjes, in veel gevallen komt het neer op aanleren van nieuwe gewoonten. Met het voorbeeld van eten is het dus van belang bewegen. Het mennen van paarden lijkt dan toch gemakkelijker. Het gedachtegoed van Pur Sang en de filosofie van Plato zijn belangrijk voor de gasten, maar ook voor de gastheren en -vrouwen. Duurzame gedragsverandering is het leidende thema. Of het nu gaat om gezondheid, leefstijl of duurzame inzetbaarheid. Gedragsverandering, niet voor even maar voor het leven. Gastheren en partners Het Gasthuis kent diverse gastheren. De monumentale villa heeft een aantal vaste bewoners en is ook voor bijzondere gelegenheden te huur. Diverse partners van MoveMens gaan ook gebruikmaken van het Gasthuis Pur Sang wanneer ze 23

24 De beste manier om de toekomst te voorspellen, is om deze zelf te creëren. Opleidingen in echografie en shockwave! Opleidingen Nationaal Trainingscentrum echografie Als fysiotherapeut bent u benieuwd naar nieuwe ontwikkelingen die u helpen om effectiever te worden. U wilt erover horen, de evidentie beheersen, en natuurlijk de praktische toepassingen leren en trainen. Maar boven alles wilt u na een cursusdag geïnspireerd thuiskomen en direct gebruik kunnen maken van alle nieuwe vaardigheden en kennis. De opleidingen in het NT-e bieden dit allemaal. U wordt geïnformeerd door ervaren collega s, geschoold door professoren en geïnspireerd door ondernemers en pioniers. U kiest zelf uit verschillende cursusvormen en instapniveaus. Door de modulaire opbouw zijn onze cursusdata flexibel en bepaalt u uw eigen tempo. De meeste cursussen zijn geaccrediteerd, krijgen hoge waarderingscijfers en zijn ook onderdeel van masterstudies: manuele-, sportfysio- en bekkenfysiotherapie. Als grootste opleider voor echografie en shockwave therapie helpen wij u graag op weg in de zorgmarkt! Echografie opleidingen Shockwave opleiding Kijk snel op voor een van de opleidingen. Bel , mail naar info@nt-e.nl of ga naar Shockwave opleidingen

25 een mini-conferentie, masterclass of invitational conference willen organiseren. Ook voor opleidingen en trainingen in kleine gezelschappen is het Gasthuis Pur Sang uitermate geschikt. Rondom gezond in de Betuwe De hoofdbewoner van het Gasthuis is De Gezonde Zaak met een multidisciplinair team bestaande uit (medisch) specialisten, psychologen, fysiotherapeuten en bewegingsdeskundigen. Zij werken aan het (functie)herstel van mensen met lichamelijke en psychische klachten. De multidisciplinaire gedragsinterventies worden landelijk vanuit de 2e lijn vooral ingezet voor SOLK (Somatisch Onvoldoende Verklaarde Lichamelijke Klachten). Op deze nieuwe locatie zullen ook nieuwe programma s met dezelfde uitgangspunten worden opgestart voor bijvoorbeeld obesitas en diabetes gerelateerd aan de zorg. Maar er zijn bijvoorbeeld ook programma s voor duurzame inzetbaarheid van ouderen of zelfverwerkelijking van managers, meer gerelateerd aan het werk dus. Alle programma s hebben als uitgangspunt dat werken gezond is. Ook de MyFitplan Academy is gevestigd in het Gasthuis Pur Sang. Omdat er voor De Gezonde Zaak mogelijkheden zijn gecreëerd om zowel binnen als buiten te bewegen heeft deze locatie ook ideale praktijkmogelijkheden voor diverse opleidingen en trainingen van MyFitplan. Verder maakt MoveMens Media regelmatig gebruik van het Gasthuis Pur Sang voor ronde tafel conferenties en masterclasses. De management academy van MoveMens maakt ook gebruik van de voormalige raadszaal in het Gasthuis. Meer info? 25

26 26

27 Het volgen van uitbehandelde patiënten levert waardevolle inzichten op (Na)zorg bewust meten Tekst: Simone Fens, Ellis van Duist, Marjon Woudstra Qualizorg en MTCZorg zijn twee jaar geleden een initiatief gestart om recidive in de zorg te meten onder uitbehandelde fysiotherapiepatiënten. Hiermee wilden zij in kaart brengen hoe het patiënten na drie maanden en twaalf maanden vergaat. Simone Fens, fysiotherapeut/manueel therapeut MSc. bij MTCZorg, heeft de resultaten geanalyseerd en op basis van de resultaten die uit het eerste metingsmoment naar voren zijn gekomen (na drie maanden, over een periode van 18 maanden), een tussentijdse conclusie geformuleerd. Sinds 2005 wordt de Consumer Quality Index (CQi) ingezet door fysiotherapiepraktijken. Middels de CQi wordt de kwaliteit van zorg vanuit het patiëntenperspectief op een betrouwbare en wetenschappelijk verantwoorde manier gemeten. Wanneer de patiënt is uitbehandeld wordt deze uitgenodigd om zijn/ haar ervaring te delen door middel van het invullen van de CQi-vragenlijst. Zo wordt bij MTCZorg, een eerstelijns centrum voor revalidatie, re-integratie en preventie, ook al jaren gebruik gemaakt van de diensten van Qualizorg, een dataverzamelingsbureau die in de zorg de CQi-vragenlijst uitzet. Met de uitkomsten van de CQi-vragenlijst kan MTCZorg zijn zorg evalueren op basis van de ervaring van de patiënt. Dit kan op therapeutniveau, maar ook op praktijkniveau. Aangezien deze inventarisatie alleen wordt gedaan op het moment dat de patiënt net de behandeling heeft afgerond, weet de fysiotherapeut van MTCZorg niet wat er op de lange termijn met de patiënt gebeurt. Zo kan de uitbehandelde patiënt na drie maanden het gevoel hebben terug bij af te zijn of kan deze andere zorgverleners bezocht hebben om uiteindelijk wel de klachten onder controle te krijgen. Om het lange termijn resultaat van de fysiotherapeuti- 27

28 er preventief anders gehandeld worden tijdens de behandeling. Ook kan men de cliënt daarover nadrukkelijk adviseren hoe dit in de toekomst te voorkomen is. Tabel 1: Parameters CQi en nazorg. sche behandeling beter te inventariseren wordt er een extra nazorgmeting gedaan. De doelstellingen van deze nazorgmeting zijn divers. Qualizorg wil voor de patiënten een toegevoegde waarde bieden. Door deze nazorg-vragenlijst uit te zetten, hopen zij de waardering en betrokkenheid te vergroten onder de patiënten, wat weer leidt tot een positieve relatie tussen patiënt en fysiotherapeut. MTCZorg heeft vooral belang bij de uitkomsten van deze nameting om op de lange termijn de resultaten van de behandeling beter te kunnen inventariseren. Middels de nazorgmeting is het mogelijk om per diagnosecode een inventarisatie te maken. Zo kan er per diagnosecode(groep) gekeken worden in hoeverre de klachten zijn verminderd en of er bijvoorbeeld recidieven zijn opgetreden. Wanneer dit bij bepaalde diagnosecodes vaker voorkomt bij MTCZorg, kan De nazorgvragenlijst versus CQi-vragenlijst Na afname van de CQi-vragenlijst worden de patiënten benaderd of zij mee willen doen met de nazorgmeting. In deze nazorgmeting worden er vragen gesteld die nogmaals hun fysieke en psychische status inventariseren. Hiernaast worden er ook andere factoren geïnventariseerd: worden adviezen die door de fysiotherapeut zijn geopperd opgevolgd? Voldoet de patiënt aan een gezonde norm van bewegen? Hoe is de mentale gezondheid van de patiënt? Deze factoren kunnen weer in relatie gebracht worden met de huidige status omtrent de klachten van de patiënt. Dankzij de CQi-vragenlijst beschikt de fysiotherapiepraktijk over verschillende kenmerken van de patiënt en de behandeling. Zo worden de patiëntkenmerken (leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, DTF/ Figuur 1: Onderlinge relatie vragen CQi en Nazorg (oranje relaties die in huidige artikel worden beschreven). 28

29 verwijzing, diagnosecode), interventiekenmerken (aantal behandelingen en behandelvorm) en parameters die wat zeggen over het behandelresultaat en de tevredenheid van de patiënt geïnventariseerd. In de vragenlijst van de nazorgmeting worden de parameters voor het behandelresultaat herhaald. Hierna wordt dieper ingegaan op recidief van klachten en bezoek van andere zorgverleners. In bijgaande tabel zijn alle parameters opgesomd die vallen onder populatiekenmerken, interventiekenmerken, de parameters van het behandelresultaat en die van de promotiezorg welke in de CQivragenlijst worden gemeten en welke in de nazorg-vragenlijst. Aanpak In de periode van september 2011 tot maart 2013 is de CQi-vragenlijst 526 keer ingevuld door patiënten. Hiervan reageerde 48% (253) positief op de vraag of ze benaderd wilden worden voor een extra nazorgmeting. Op basis van diagnosecodes is er een onderverdeling gemaakt op aard/locatie van klachten. Bij het maken van de subgroepen was een vereiste dat de subgroep minimaal 25 patiënten bevatte, zodat er een goede afspiegeling van de populatie was. Om het lange termijn resultaat te evalueren is er met name gekeken naar parameters die het behandelresultaat meten. Er is gekeken of er een relatie was tussen verschillende populatiekenmerken of interventiekenmerken met de score van de parameters die het behandelresultaat meten. In Figuur 1 zijn alle relaties te zien die zijn geanalyseerd tussen de subgroepen van de vragen. Deze worden weergegeven met een pijl. De stip geeft Het is zinvol om de lange termijn resultaten van de fysiotherapiepatiënt te inventariseren aan dat er ook gekeken is naar relaties van parameters binnen één subgroep. In dit artikel worden als voorbeeld slechts drie analyses besproken: 1. Is er sprake van een significant verschil in de mate van verandering van klachten tussen de twee meetmomenten (CQi(T1) en Nazorg(T2)) in relatie tot directe toegankelijkheid fysiotherapie (DTF) of verwijzing door huisarts/specialist? 2. Welke diagnosecodegroepen scoren beter op zelfredzaamheid tijdens de nazorgmeting (T2)? 3. Is er een relatie tussen de mening van de patiënt over zijn/haar psychische status (CQi(T1)) en de mate van verandering van de klachten tussen de twee meetmomenten (CQi(T1) en Nazorg (T2))? Uitkomsten Mate verandering in klachten in relatie tot DTF of verwijzing Er is gekeken of er een significant verschil is voor de mate van de verandering in klachten tussen de patiënten die verwezen zijn of middels DTF onder behandeling zijn gekomen bij de fysiotherapeut. Zoals te zien is in Figuur 2 is er op beide meetmomenten een significant verschil gevonden tussen verwijzing en DTF. De patiënten die door verwijzing naar de fysiotherapeut zijn gegaan geven aan dat de klachten minder veranderd zijn ten opzichte van de patiënten die direct naar de fysiotherapeut zijn gegaan en onder behandeling zijn gekomen bij MTCZorg. Naar aanleiding hiervan is het praktijkbeleid en de behandelstrategie van MTCZorg aangepast. Figuur 2: Mate van verandering klachten in relatie tot verwijzing of DTF. Cijfer tussen de 1-10, waarbij 1 staat voor De klachten zijn geheel verdwenen 29

30 Naast onze vertrouwde diensten en services voor ICT implementaties en -beheer biedt Comvio: Online diensten van Comvio: Met afstand de grootste! Met Server Based Computing wordt uw administratie beheerd vanaf een centrale server van Comvio. Uw administratie is zo veilig, goedkoop en vanaf verschillende locaties (praktijk, sublocaties en thuis) bereikbaar en beschikbaar. Deze dienst is verkrijgbaar vanaf 20,50 ex BTW per maand. De voordelen Onafhankelijk Server Based Computing zonder kinderziekten Hosting van zowel uw beroeps applicatie als MS-Office of zelfs Open Office Uw gegevens staan in een centrale en veilige omgeving Updates, back-up, onderhoud en beheer doet Comvio voor u U bent niet gebonden aan een vaste werkplek Dure investeringen zijn verleden tijd Vakkundige, adequate en snelle support Aansluiting Vecozo en ZorgMail, Uzi register en Abacus Alle pakketten: Intramed, RAAM, Fysio Road Map, FIS-i, Fysiologic, Medikad, Health software, Prosoftware en Het Gezonde Net Dit betekent Groot gemak Super veilig Communicatie met overige zorgverleners in 1e en 2e lijn Nooit meer verlies van data Tijd-en kosten besparend Dagelijks meer dan tevreden gebruikers actief Online demonstratie op aanvraag! Comvio b.v. Postbus AB Didam Telefoon: Fax: info@comvio.nl Web: www. Comvio.nl

31 Zelfredzaamheid en locatie/aard van klachten Met deze analyse wordt er gemeten of er bepaalde diagnosecodegroepen zijn die op basis van diagnosecodes duidelijk minder hoog scoren op zelfredzaamheid, omdat de patiënten zelf minder goed kunnen omgaan met de ervaren klachten. Middels deze gegevens kan MTCZorg Inventarisatie van psychische status wordt tijdens de intake nog meer benadrukt inventariseren welke patiëntengroepen beperkt scoren op zelfredzaamheid. In Figuur 3 is te zien dat met name postoperatieve knieklachten, conservatief beleid na lage rug hernia en klachten op meerdere plekken beperkt scoren op zelfredzaamheid. Daarnaast is te zien dat patiënten met klachten in bekken/ lies, ellebooggewricht en onderbeenregio juist hoog scoren op zelfredzaamheid. Naar aanleiding van onderstaande gegevens heeft MTCZorg besloten bij de laag scorende diagnosecodegroepen de behandelstrategie aan te passen en extra aandacht te geven aan het aspect zelfredzaamheid tijdens de behandeling. Relatie tussen psychische status en mate verandering klachten Er is gekeken of de mening van de patiënt over zijn/haar psychische status een relatie heeft met de mate van verandering van de klachten, zie Figuur 4. Wanneer de patiënt aangaf in het CQi meetmoment (T1) dat de psychische gezondheid uitstekend was, bleek de mate van verandering van klachten significant te verschillen ten opzichte van de mensen die aangaven dat hun psychische gezondheid goed, redelijk of slecht was. Tijdens de nazorgmeting (T2) bleek dit significante verschil niet meer aanwezig. Er was echter wel een duidelijke trend zichtbaar, mogelijk is dit het gevolg van de kleinere steekproef. Op basis van deze resultaten heeft MTCZorg besloten om haar praktijkbeleid licht te wijzigen; inventarisatie van psychische status wordt tijdens de intake nog meer benadrukt. Dit geldt met name voor diagnoses waar uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de psychische status van de patiënt het herstel van een lichamelijke klacht negatief kan beïnvloeden. Figuur 3: Diagnosecode groepen in relatie tot het beter omgaan met klachten door gegeven adviezen van de fysiotherapeut. 31

32

33 Verwezen patiënten hebben minder klachtenafname dan patiënten die door DTF onder behandeling komen Figuur 4: Mening psychische gezondheid (T1) en mate verandering klachten ten opzichte van periode voor de behandeling (T1 / T2). Voorlopige conclusies Op basis van de resultaten van de nazorgmeting van Qualizorg kan er geconcludeerd worden dat het zinvol is om de lange termijn resultaten van de fysiotherapiepatiënt te inventariseren. Middels de nazorgmeting is er te zien wat er op lange termijn gebeurt met de fysiotherapiepatiënt. MTCZorg is hierdoor in staat om haar behandeling indien nodig aan te passen, zodat de lange termijn resultaten verbeteren. Zo is gebleken dat verwezen patiënten minder klachtenafname hebben dan patiënten die middels DTF onder behandeling zijn gekomen. Hiernaast komt naar voren dat de mening van de patiënt omtrent zijn/haar psychische gezondheid gerelateerd is aan de mate van verandering van klachten. Naar aanleiding van de resultaten zijn MTCZorg en Qualizorg de vragenlijst aan het optimaliseren en onderzoeken zij of dit verder uitgezet kan worden. Meer info? 33

34 34

35 Een analyse van de literatuur Shockwave therapie als best evidencebased fysiotherapie Tekst: Floris Goes Wie op PubMed zoekt naar wetenschappelijk onderzoek rond shockwave therapie komt al snel honderden artikelen tegen. Shockwave therapie is effectief in het reduceren van pijn en het verbeteren van functies bij patiënten met chronische plantaire fasciopathie of Shockwave therapie vermindert pijn, verbetert de schouderfunctie en is effectief in het afvoeren van verkalkingen bij patiënten met calcificerende schouder tendinopathie. Dit is slechts een greep uit de wetenschappelijke literatuur op het gebied van shockwave therapie. Naast systematic reviews/metaanalyses vindt men vele andere RCT s (Randomized Controlled Trial), reviews en case reports. Wetenschappelijk bewijs Een analyse van de meest recente publicaties leert niet alleen dat er een berg aan evidentie voor shockwave therapie is, maar ook dat de kwaliteit en betrouwbaarheid van de onderzoeken de afgelopen jaren sterk zijn toegenomen. In vergelijking met andere fysiotherapeutische interventies kun je concluderen dat het gebruik van shockwave therapie opvallend beter onderzocht is en consistent betere effecten rapporteert dan sommige andere behandelvormen. Zo blijkt bijvoorbeeld uit een Cochrane Review naar de effecten van spinale manipulatie bij acute lage-rug pijn dat manipulatie technieken niet effectiever lijken te zijn dan placebo-behandeling of andere interventies maar blijkt ook vooral dat er slechts een geringe hoeveelheid evidentie van lage kwaliteit over dit onderwerp beschikbaar is. En ook in een andere Cochrane Review naar fysiotherapie bij parkinson-patiënten werd geconcludeerd dat verschillende interventies op de korte termijn positieve resultaten laten zien, maar dat men voor- 35

36 Evidence-Based Practice Evidence-based practice kan worden uitgelegd als de combinatie van de individuele expertise van de therapeut, voorkeuren en kenmerken van de patiënt en het op dat moment beschikbare wetenschappelijk onderzoek. Het ene onderzoek is echter het andere niet en dus is het nuttig de betrouwbaarheid van een onderzoek te bepalen door bijvoorbeeld de methodologische kwaliteit te analyseren of naar de onderzoeksvorm te kijken. zichtig moet zijn met de interpretatie van zoals peesverkalkingen snel gemaakt. deze resultaten gezien de lage kwaliteit, Ondanks een op dat moment matige grote variëteit in behandelprotocollen en succes-rate en slechte wetenschappelijke onderbouwing werd de behandeling kleine groepsgrootte van de beschikbare onderzoeken. Hoewel dit slechts twee meer en meer toegepast totdat rond 1997 voorbeelden zijn geldt voor veel (para) onder meer door toedoen van Duitse medische behandelingen dat de hoeveelheid evidentie vaak nog gering en soms een halt werd geroepen. De consensus zorgverzekeraars deze ontwikkeling tot tegenstrijdig is, iets wat uiteraard niet was dat er onvoldoende onderzoek was Ook op het gebied van Shockwave valt nog genoeg te onderzoeken Ter illustratie hier een opsomming van onderzoeksvormen en hun betrouwbaarheid (van hoge betrouwbaarheid naar lagere betrouwbaarheid) 1. Meta-analyses en systematic reviews op basis van RCT s 2. Randomized Controlled Trials (RCT s) 3. Niet gerandomiseerd vergelijkend onderzoek (controlled trials) 4. Niet-vergelijkend onderzoek (retrospectief onderzoek, case-studies, case-reports) 5. Expert opinions 36 betekent dat een behandeling niet effectief kan zijn, maar ook dat het tegendeel nog niet wetenschappelijk betrouwbaar is aangetoond. Men zou dus kunnen stellen dat het (fysiotherapeutisch) wetenschappelijk onderzoek in opkomst is maar dat er voor meerdere behandelingen nog geen brede basis van wetenschappelijk betrouwbare evidentie ligt, echter lijkt deze betrouwbare evidentie er voor shockwave therapie meer en meer wel te zijn. Akoestische drukgolven Shockwave therapie wordt gegeven met behulp van akoestische drukgolven (shockwaves) die worden gekenmerkt door een aantal specifieke eigenschappen. Zo is de penetratiediepte in het lichaam van deze golven relatief hoog, evenals de hoeveelheid energie die een golf met zich mee draagt. Dit maakt dat met shockwave therapie een behandeling op hoge intensiteit voor een breed scala aan (musculoskeletale) aandoeningen gegeven kan worden. Nadat de techniek in de jaren 80 voor het eerst succesvol werd toegepast in niersteenvergruizers (lithotriptoren) was de overstap naar musculoskeletale indicaties gedaan naar de werking en effectiviteit van shockwave therapie bij de behandeling van musculoskeletale indicaties. Fundamenteel onderzoek De periode hierna kan worden gezien als de start van evidence-based shockwave therapie en heeft de behandelvorm gebracht waar het vandaag staat: een goed onderbouwde en effectieve interventie. Er werd gestart met fundamenteel onderzoek (dierexperimenteel onderzoek, cel-onderzoek, histopathologisch onderzoek e.d.) waaruit bleek dat shockwave therapie meer kan dan alleen peesverkalkingen en nierstenen afbreken, mits het op een andere manier (met andere behandelinstellingen) wordt toegepast. Recent zijn de bevindingen van deze onderzoeken onder andere samengevat door Wang: behandeling van peesweefsel middels shockwave therapie resulteert in een verhoogde celstofwisseling en activiteit, meer groeifactoren in het weefsel en toegenomen doorbloeding, mits de juiste behandelinstellingen worden gebruikt. Shockwave therapie blijkt dus een regeneratief effect op (tendinopatisch) peesweefsel te hebben.

37 Dit sluit nauw aan op het onderzoek naar peesproblematiek van de afgelopen jaren. Hieruit blijkt onder andere dat in tegenstelling tot wat men vroeger dacht, er vaak geen sprake is van een ontsteking (tendinitis) maar van degeneratie van het peesmateriaal, iets wat bij chronische klachten niet meer door het lichaam zelf kan worden hersteld. Kijkend naar evidentie van de laatste tijd kan worden gesteld dat men inmiddels een stuk verder is in de wetenschappelijke onderbouwing van het gebruik van shockwave therapie dan alleen een regeneratief werkingsmodel en een hypothese over de effectiviteit bij de behandeling van chronische tendinopatische klachten. Zo is in klinisch onderzoek naar de 3 meest bekende indicaties voor shockwave therapie plantaire fasciopathie (hielspoor), achillespees tendinopathie en (verkalkende)rotator-cuff tendinopathie steevast de conclusie dat shockwave therapie een veilige en effectieve interventie is met goede resultaten op de korte en lange termijn. Voor elk van deze indicaties afzonderlijk geldt ook nog eens dat er in de afgelopen 3 jaar meerdere systematic reviews en metaanalyses zijn gepubliceerd waarin deze conclusies nogmaals onderstreept worden. Vergelijk dit met alternatieve behandelvormen voor de behandeling van chronische tendinopathieën en de keuze voor shockwave therapie is te rechtvaardigen. Zo concluderen Mallarias et al in een systematic review dat er tegenstrijdige evidentie is op het gebied van excentrische oefeningen bij tendinopatische klachten en concluderen Gross et al dat ook de evidentie voor de toepassing van verschillende vormen van injecties bij Nederlands onderzoek Het onderzoek beperkt zich echter niet alleen tot deze bekende en veel voorkomende problematiek. Met name de laatste 3 jaar zijn er interessante trials gepubliceerd waarin minder frequente maar lastig te behandelen aandoeningen met shockwave therapie succesvol worden behandeld. Daarbij zijn ook bijdragen van eigen bodem. Zo was er vorig jaar bijvoorbeeld de promotie van sportarts Maarten Moen die aantoonde dat shockwave therapie een effectieve behandeling is voor Mediaal Tibiaal Stress Syndroom (MTSS/shin splint) in Het gebruik van shockwave therapie is opvallend beter onderzocht dan sommige andere behandelvormen chronische achillespeesklachten tegenstrijdig en onvolledig is, met operatief onderzoekers toonden de effectiviteit van combinatie met een loopschema. Andere ingrijpen als een van de weinige andere shockwave therapie aan bij chronische alternatieven heeft shockwave therapie tendinopathieën zoals proximale hamstring tendinopathie en heup dan al snel de voorkeur. tendino- 37

38

39 pathie. Ook in de behandeling van myofasciale pijn en botaandoeningen zoals slecht helende fracturen (non-unions) en stressfracturen blijkt shockwave therapie effectief te zijn. Er zijn zelfs meerdere dierexperimentele onderzoeken waarbij De regeneratieve capaciteiten van shockwave therapie blijken bij steeds meer aandoeningen van toegevoegde waarde te zijn Floris Goes is aangetoond dat shockwave therapie de klachten van beginnende artrose lijkt te verminderen. Dat shockwave therapie niet alleen op peesweefsel maar ook bijvoorbeeld op botweefsel een regeneratief effect heeft is niet heel verassend, getuige het vele fundamentele onderzoek waaruit bleek dat met shockwave therapie zowel peescellen als ook botcellen gestimuleerd kunnen worden. Zodoende is het dus een behandeling in ontwikkeling en blijken de regeneratieve capaciteiten van shockwave therapie bij de behandeling van steeds meer aandoeningen een toegevoegde waarde te zijn. Patiëntenvoorkeur Uiteraard is evidence-based practice meer dan alleen een aantal artikelen met positieve conclusies. Net zo belangrijk zijn de expertise van de therapeut en de individuele kenmerken en voorkeuren van de patiënt. Daarnaast valt ook op het gebied van shockwave therapie nog genoeg te onderzoeken, denk bijvoorbeeld aan het fine-tunen van behandelparameters, flankerend beleid en aanscherpen van inclusie criteria. Feit is echter dat shockwave therapie een evidence-based behandeling voor een aantal musculoskeletale aandoeningen is en de nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen op dit gebied elkaar steeds sneller opvolgen. Geconcludeerd mag worden dat shockwave therapie een van de wetenschappelijk beter onderbouwde fysiotherapeutische interventies is. Combineer dit met de goede praktische resultaten en je kunt niet anders dan stellen dat de scepsis die er soms nog heerst ten opzichte van deze behandeling niet meer gefundeerd is. Op internet ( zijn literatuurverwijzingen opgenomen, op basis waarvan dit artikel tot stand kwam. Floris Goes is sinds 3 jaar eigenaar van consultancy bedrijf DINO Advies van waaruit hij zich heeft gespecialiseerd in onder meer musculoskeletale shockwave therapie en andere innovaties in de (fysiotherapeutische) zorg. In deze hoedanigheid is hij in opdracht van Fyzzio International BV al zo n 2 jaar als docent actief in het Nationaal Trainingscentrum echografie ( in Amersfoort en geeft hij op uitnodiging ook internationaal presentaties. Floris werkt als fysiotherapeut en echografist, studeert bewegingswetenschap aan de VU Amsterdam en is actief op het gebied van wetenschappelijk onderzoek naar shockwave therapie. Shockwave therapie is als behandelvorm voor mij een uitkomst. Hiermee bied ik patiënten met langdurige lastig te behandelen problematiek een interventie met een hoge succes-rate. 39

40 40

41 De uitdaging voor beweegspecialisten Bewegen stimuleren bij bedrijven Tekst: Caroline Mangnus Ondanks fiscaal aantrekkelijke voorwaarden van de overheid, blijkt dat slechts een beperkte groep werknemers gebruik maakt van de mogelijkheden om vanuit het bedrijf te bewegen. Bezuinigingen hebben ook hun effect op het gebied van bewegingsstimulering. Daarbij heeft bedrijfsfitness in het verleden niet de effecten opgeleverd die er verwacht werden. Dit is jammer, omdat bewegingsstimulering bij bedrijven zowel gezondheidseffecten als economische voordelen voor zowel medewerkers als bedrijven met zich meebrengt. Het vergt een andere aanpak om bewegen binnen bedrijven weer te stimuleren. Een aanpak die ook mogelijkheden biedt voor ondernemers in beweging. Dat voldoende bewegen heel goed is voor de gezondheid is inmiddels breed bekend. Maar ook vanuit het bedrijfsperspectief is stimuleren van bewegen van werknemers heel aantrekkelijk. De positieve effecten van veranderingen in leefstijl gesteund door deelname aan beweeg- en gezondheidsprogramma s zijn groot, met name het preventieve effect op cardiovasculaire ziekten, kanker, beroerte, burn-out en andere chronische ziekten. Ook is aangetoond dat door meer beweging de gezondheidsgerelateerde fitheid toeneemt en risicovol gedrag gereduceerd wordt. Door regelmatige fysieke inspanning voelen mensen zich beter. Dit uit zich in een vermindering van medische klachten. Doorvertaald naar het bedrijfsleven betekent dit gezonder, fitter en productiever personeel. Het leidt tot een daling van het ziekteverzuim en het voorkomen van productiviteitsdaling. Uit studie blijkt dat regelmatig bewegen (twee maal per week) tot een significante daling van de ziektekosten leidde ten aanzien van werknemers die niet bewogen. Ook zullen er minder opleidingskosten gemaakt worden en draagt bewegen bij bedrijven bij aan meer werkplezier en meer tevreden personeel. Op langere termijn betekent dit minder verloop, door grotere 41

42 binding van de medewerkers met het bedrijf. Bewegen via het werk biedt ook de mogelijkheid om medewerkers en leidinggevenden in een informele sfeer in contact met elkaar te komen. Bovendien draagt het sociale contact van de medewerkers onderling tijdens de activiteiten en de verwachting is dat de rest vanzelf zal gaan. Dit zal in het begin nog wel lukken: gemiddeld 30% van de werknemers komt vol goede voornemens en enthousiasme in beweging. Na zes maanden is dit echter nog maar 20%, na een jaar 15% en na twee jaar nog slechts 10%. Het blijft een uitdaging om de inactieven in beweging te krijgen en vervolgens te houden bij tot een positieve sfeer op de werkplek zelf en kan het integratie van de afdelingen bevorderen. Tot slot blijken beweeg- en gezondheidsprogramma s een goede stap voor het verbeteren van het bedrijfsimago te zijn. Een organisatie laat zien dat het investeert in mensen. Uit bovenstaande blijkt dat bewegingsstimulering bij bedrijven naast gezondheidseffecten van de medewerkers ook economische voordelen voor de bedrijven oplevert. Kritische kanttekeningen Naast positieve effecten dienen er ook kritische kanttekeningen gemaakt te worden bij de inzet van de beweegprogramma s binnen bedrijven. De resultaten van de onderzoeken naar de effecten van bewegingsstimulering binnen bedrijven zijn niet altijd significant, mede doordat de doelgroep zich beperkt tot de reeds actieve medewerkers. Het blijft een uitdaging om de inactieven in beweging te krijgen en vervolgens te houden. Dan gaat het veel meer over gedragsverandering in plaats van enkel bewegingsstimulering. Wanneer bedrijven bewegen bij hun werknemers willen stimuleren, denk je al snel aan bedrijfsfitness. Binnen het bedrijf wordt een ruimte ingericht met apparatuur, gespecialiseerde begeleiding Vaak is dit ook de groep die al aan sport doet. Het is een verplaatsing van de fitnessclub naar de bedrijfsfitness club. Het effect op verzuim en productiviteit blijkt dus marginaal en de exploitatie is zeer kostbaar, waardoor veel bedrijven hiermee stoppen. Grote bedrijven zoals Du Pont, Corus, Coca Cola, ABN-AMRO, ING en de meeste ministeries zijn al afgestapt van een bedrijfsfitnesscentrum. De trend heeft zich al verplaatst naar het organiseren van bedrijfsfitness, maar dan bij het dichtstbijzijnde fitnesscentrum of voor grote landelijke bedrijven via de fitnessketens of speciaal opgerichte netwerken. Ook dit blijkt niet het gewenste resultaat te hebben: het is vooral aantrekkelijk voor actieve werknemers en de inactieve doelgroep, waarvoor je het vooral doet, voelt zich onvoldoende aangesproken. En houdt het ook niet vol omdat de begeleiding onvoldoende specifiek en deskundig is. Haalbare doelstellingen Waarom werkt bovengenoemde aanpak niet? Met bedrijfsfitness wordt maar een beperkte groep aangesproken. Lang niet iedereen vindt fitness leuk en er wordt te snel de associatie met sport gelegd. Voldoende bewegen geeft een ruimere context aan en kan dus ook worden ingevuld met wandelen of zwemmen. Het 42

43 gaat om de juiste begeleiding binnen de individuele wensen van de medewerkers. Maar ook zal het criterium de Norm van Gezond Bewegen (vijf keer per week 30 minuten matig intensief bewegen) moeten zijn. Werknemers moeten worden gemotiveerd om te bewegen met de norm als uitgangspunt. Maar, de norm zegt het al, je wordt wel gezonder, maar niet fitter. Daarvoor zal je drie maal per week 20 minuten intensief moeten bewegen, je in het zweet moeten werken, buiten adem raken. Dat kan alleen op een manier die bij je past en waar je interesse ligt, want dat motiveert. De laatste jaren is hardlopen heel populair geworden. Het aantal deelnemers aan bekende hardloopwedstrijden groeit jaarlijks, want trainen voor een doel houdt je gemotiveerd. Dit zie je ook bij wielrennen. Gezamenlijk de Mont Ventoux beklimmen of een (goed) doel nastreven, zoals bij Alpe d HuZes neemt in populariteit toe. Het gaat niet altijd om De effecten van deze programma s zijn immers het grootst wanneer de gewenste doelgroep bereikt. Wanneer bewegen daarnaast blijvend wordt gemotiveerd, gedragen door het management en met zichtbare resultaten, leidt het tot succes. Hoe moeten bedrijven dit aan de medewerkers aanbieden en hoe kunnen ze hierbij worden geholpen? Een bedrijfsintern fitnesscentrum is niet afdoende, evenals een kortingsabonnement voor een sportcentrum in de buurt. Als bedrijf heb je weinig controle en de effecten zijn nagenoeg niet meetbaar. Beweging moet worden gestimuleerd met afstemming op zowel het bedrijf als de medewerkers en is ook afhankelijk van het budget. Het uitgangspunt moet zijn dat er een individueel en op maat gemaakt beweegplan kan worden samengesteld op basis van een terugkerende test, waarbij elke deelnemer op zijn of haar niveau kan Het gaat erom dat medewerkers gezonde en haalbare doelstellingen krijgen die bij de persoon passen grote prestaties die men moet leveren om fitter te worden. Teveel bewegen brengt zelfs risico s met zich mee. Het gaat erom dat medewerkers gezonde en haalbare doelstellingen krijgen die bij de persoon passen. Dit zal uiteindelijk bijdragen aan het succes. Voorwaarden voor succes Bewegen en bewegingsstimulering binnen bedrijven leidt tot succes, mits de aanpak en introductie voldoet aan een aantal voorwaarden. Bewegen dient namelijk vanuit een breder perspectief te worden gezien dan alleen fitness en dient voor iedereen toegankelijk te zijn. bewegen. Dit programma dient voor ieder individu geschikt te zijn. Bovendien dienen de deelnemers zelf te kunnen kiezen waar ze bewegen; thuis, buiten of bij een club. Een bedrijf moet vervolgens een afweging maken in hoeverre een beweegconcept wordt geïmplementeerd in de organisatie. Keuzemogelijkheden Deels uit deskresearch en deels uit de ervaringen van voormalige bedrijfsfitness aanbieders, zijn er verschillende mogelijkheden om bewegen binnen bedrijven te stimuleren. PróFit People bijvoorbeeld kiest voor een duidelijke positionering 43

44 U kent Chemodol, de hypo-allergene afwasbare massage-olie. Maar Chemodis heeft meer massage-oliën. Zoals Chemotherm, een massage-emulsie met milde en verantwoorde warmtewerking. Het zuiver plantaardige Olivine, zonder conserveermiddelen en emulgatoren. Chemovine, speciaal voor de sterk behaarde huid. Over de rug van Chemodol. En, speciaal voor de overgevoelige huid, Chemoderm met natuurlijke werkstoffen en de ongeparfumeerde Baselin Emulsion met biologische eigenschappen. Uw leveranciers kunnen u er alles over vertellen. Of bel voor meer informatie: 0800-chemodis ( ). CHEMODIS Dat ligt voor de hand Chemodis B.V. Para-medische Farmacie Postbus 9160 NL-1800 GD Alkmaar Tel. +31 (0) Fax +31 (0)

45 met het MyFitplan concept. Deze formule wordt door veel ondernemers in beweging gebruikt en kan een mooie basis zijn om bedrijven in beweging te krijgen. Men kan kiezen uit drie concepten die aansluiten bij de behoefte van werkgevers en rekening houden met de wensen van werknemers. Het doel is om alle medewerkers in beweging te krijgen en te houden. 1. Gericht op beweegadviezen Een bedrijf kiest voor een testunit (een vaste testunit in het bedrijf zelf of een gen: thuis, buiten of bij een club. De beweegspecialist komt elk kwartaal de testen afnemen en geeft als beweegspecialist gedegen advies. De coaching kan op afstand plaatsvinden door online mogelijkheden inclusief een App. 2. Gericht op beweegalternatieven Een bedrijf kiest voor een testunit inclusief een aantal extra cardio-apparaten zodat medewerkers in het bedrijf (bij slecht weer) kunnen bewegen. Daarnaast verzorgt de beweegspecialist een aantal De beloning voor de werkgever is vele malen groter: betere prestaties, fitte en gezonde werknemers mobiele testunit) waarbij alle medewerkers ieder kwartaal een fittest en kennis maken met de juiste alternatieven extra begeleidingsuren zodat deelnemers een beweegplan krijgen voor 12 weken. voor sport en dus ook leren bewegen. Deelnemers kunnen overal gaan bewe- Binnen dit concept worden er ook gezamenlijke activiteiten georganiseerd zoals samen wandelen tijdens de lunch of joggen na het werk. Ook binnen het bedrijf worden alternatieven aangeboden om sneller in beweging te komen door bijvoorbeeld de toegang tot de lift te beperken of de printer een eindje verderop te zetten. 3. Gericht op beweegactiviteiten Het bedrijf kiest voor een beweegclub in het bedrijf waar allerlei lessen gegeven kunnen worden aan medewerkers. Deze beweegclub is het centrum voor gezondheid en vitaliteit. Daar worden dus niet alleen beweegprogramma s aangeboden maar allerlei activiteiten gericht op gezondheidsmanagement. Dit centrum is niet alleen toegankelijk voor medewerkers, maar bijvoorbeeld ook voor partners en kinderen. Dit blijkt namelijk ook heel stimulerend te werken en geeft het bedrijf (de werkgever) een heel andere en positievere plaats in de beleving van 45

46

47 het gezin. Het is zelfs mogelijk om de beweegclub open te stellen voor de directe omgeving. Op die manier blijft deze ook betaalbaar door een bijdrage van externe gebruikers. Het kan ook vanuit sociaal/maatschappelijk oogpunt een doelstelling zijn om de buurt bijvoorbeeld te compenseren voor de overlast of vanuit het perspectief van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Succesvolle projecten MyFitplan is bij verschillende bedrijven en ministeries ingezet als het bewegingsstimulerende programma met succesvolle resultaten: bij bijvoorbeeld het grote bouwbedrijf Vorm Bouw heeft men met behulp van MyFitplan 75% van de medewerkers actief gekregen. Ook bij het ministerie van VROM heeft het gezorgd voor meer enthousiaste en gemotiveerde deelnemers, die ook na 2 jaar in beweging blijven. MyFitplan is ook succesvol ingezet DELA. Met een mobiele testunit zijn alle vestigingen van DELA bezocht en zijn alle medewerkers getest en voorzien van een persoonlijk beweegadvies. De deelnemers konden zelf hun persoonlijke beweegprogramma uitvoeren en werden geadviseerd en online ondersteund. De werkgever verwacht dat werknemers iedere dag weer presteren, fit zijn voor hun werk, targets halen, maar ook dat ze tevreden zijn en dit uitstralen richting klanten. Zelfs in tijden van crisis moet men stressbestendig zijn en loyaliteit tonen. Daarentegen is er de ontwikkeling dat werknemers steeds minder op het bedrijf komen, meer vanuit huis of de auto werken (veel zittend werk), waardoor de sociale contacten op de werkvloer minder worden. De eerste negatieve effecten van Het Nieuwe Werken zijn al bekend: productiviteitsverlies, verhoging van verzuim, minder betrokkenheid en meer stress. Ook om die reden zou het goed zijn om bewegen in te zetten vanuit een sociaal perspectief. Het is voor alle beweegspecialisten in Nederland de uitdaging om werknemers uit die (vracht)auto, die luxe kantoorstoel, de file, de thuiswerkplek en vooral uit die mindset te krijgen. Om vanuit die passieve houding en mindset werknemers te stimuleren vaker actief te zijn door (matig) intensief te bewegen en/of af en toe te sporten. Dat kan worden gestimuleerd door de juiste dosis beweging aan te bieden en de deelnemers daar ook nog voor te belonen met FIT-punten die weer ingewisseld kunnen worden voor gezonde en leuke dingen of zelfs een ontspannen reisje. De beloning voor de werkgever is vele malen groter: betere prestaties, fitte en gezonde werknemers die minder snel ziek zijn, sneller herstellen en duurzamer inzetbaar zijn. Kortom, volop kansen voor ondernemers in beweging om zaken te doen met bedrijven die in beweging willen komen. Effecten van bewegen binnen bedrijf - Daling ziekteverzuim - Verhoging productiviteit - Vermindering personeelsverloop - Meer ontspannen en minder gestresst personeel - Meer tevreden personeel - Gezonder, fitter, productiever personeel - Vergroting werkplezier - Vergroting betrokkenheid - Meer communicatie - Aantrekkelijke secundaire voorwaarden - Verlaging ziektekosten - Positief bedrijfsimago Kansen voor ondernemers in beweging Meer info? 47

48 Benchmarken in de paramedische sector: Zorgconsumptie kan iets stijgen, maar oorzaak is zorgelijk Met benchmarken voor de paramedische sector kunnen we op grote schaal prestaties en cijfers vergelijken van grote groepen ondernemers en praktijken. In deze uitgave van MoveMens vindt u weer recente cijfers. Meest opvallende constatering is dat er na een lange tijd van daling, ook iets positiefs is te melden. De zorgconsumptie stijgt namelijk weer, zo blijkt uit een onlangs verschenen onderzoek van patiëntenfederatie NPCF. Dit is echter vooral te verklaren door uitgestelde zorg. Verder laten we een aantal grafieken zien die een goed beeld geven van welke mensen, met welke klachten, nu precies bij de fysiotherapeut komen. In totaal gaat het bij ParaBench om patiënten en klachten. Het aantal aangesloten praktijken tot de benchmark bedraagt 424. In de vorige uitgave gaven we al aan dat er in 2012 voor het eerst een daling was te zien in de omzetcijfers van de fysiotherapiepraktijken. Deze daling zou ook in 2013 doorzetten. Het onlangs gepubliceerde onderzoek van de NPCF laat echter zien dat 43% van de respondenten ( mensen) zorg heeft uitgesteld, vooral de bezoeken aan de fysiotherapeut. Dit is ook zichtbaar in de trends die ParaBench laat zien. Het positieve hiervan is dat de praktijken meer patiënten kunnen verwachten, maar de reden is minder positief. Uit het onderzoek dat de NPCF deed naar bezuinigingen in de zorg, gaf maar liefst 43% aan wel eens zorg uit te stellen of zelfs te mijden. Belangrijkste redenen die hiervoor worden genoemd, zijn Ik kon het niet betalen (42%) en het eigen risico is verhoogd naar 350 euro (39%). Een kwart van de mensen geeft aan dat hierdoor de Verschillen in aantal zittingen tussen de jaren gezondheid onnodig snel achteruit ging, en in 9% ging de gezondheid volgens patiënten zelfs onherstelbaar achteruit. In onderstaand overzicht van ParaBench zijn de relatieve verschillen in aantal zittingen tussen de jaren weergegeven. Waar je in 2013 een daling zou verwachten ten opzichte van 2012, blijkt dat het aantal zittingen vanaf het tweede kwartaal van dit jaar zelfs licht is gestegen ten opzichte van dezelfde periode het jaar ervoor. De uitgestelde zorg, waarnaar de NPCF onderzoek deed, kan een belangrijke oorzaak hiervan zijn. Relatieve verschillen (cumulatief) in aantal zittingen tussen de jaren per maand % 13% 10% 8% 5% 3% 0% -3% -5% maand 48

49 Instroom patiënten Bij de instroom van chronische en niet chronische patiënten hebben we de jaren 2011, 2012 en 2013 naast elkaar gezet. Nieuw in dit overzicht is de rangschikking naar leeftijd. Hoe groot is de stijging of daling van de instroom en welke leeftijden hebben de patiënten die de fysiotherapiepraktijk bezoeken? Wat duidelijk zichtbaar is in de grafieken, is dat de instroom van oudere patiënten (60+) is gestegen ten opzichte van Dit geldt zowel voor chronische als voor niet chronische patiënten. Verder ligt de piek bij chronische patiënten tussen 60 en 69 jaar en tussen 70 en 79. Bij de niet chronische patiënten ligt de piek tussen 50 en 59 jaar. Van het totaal aantal patiënten dat de fysiotherapiepraktijk bezoekt, is 58,2% man en 41,8% vrouw. Klinimetrie gegevens Eind van dit jaar vindt er opnieuw een uitbreiding plaats in ParaBench. De aangesloten praktijken kunnen dan gebruikmaken van een nieuw tabblad klinimetrie waar klinimetrie gegevens kunnen worden afgelezen. Aan de hand van verschillende meetinstrumenten (in de afbeelding bijvoorbeeld VAS pijn ) zijn overzichtelijk de resultaten per klacht af te lezen. Ook de verschilscores per klacht, gerangschikt naar aandoening, zijn hier zichtbaar. De verschilscores zijn tevens onderverdeeld naar leeftijd. Aan de hand van een begin- en eindscore kunnen de aangesloten praktijken zien hoe ze scoren ten opzichte van de benchmark. 49

50 50

51 FysioHolland biedt hoogstaande zorg in lokale praktijken Wij bieden patiënten kwaliteit in een vertrouwde omgeving FysioHolland startte in 2009 als samenwerkingsorganisatie. De organisatie is een snelle groeier geweest en inmiddels vallen 46 praktijken onder FysioHolland, die zich voornamelijk in de Randstad, Gooi en omstreken en het zuiden van Nederland bevinden. Directeur Boris van der Vorst gelooft heilig in product-markt-combinaties (pmc s). Die maakt het ons mogelijk schaalvergroting, innovatie en kwalitatief hoogstaande zorg hand in hand te laten gaan. Tekst: Renso van Nuland Beeld: Wim van IJzendoorn Arbeidsgerelateerde zorg Het lijkt onwaarschijnlijk, maar Boris van der Vorst rondde in 1997 zowel de studie fysiotherapie als Moderne Letterkunde af. Niet op één en dezelfde dag, dat niet, zegt de zorgondernemer. Hij koos ervoor om als fysiotherapeut aan de slag te gaan, aanvankelijk in de arbeidsgerelateerde zorg. De komst van de computermuis bracht een golf van RSI met zich mee, die nu overigens nagenoeg weer verdwenen is. Van der Vorst begon in Hilversum behalve een fysiotherapiepraktijk, ook een re-integratiebedrijf dat zich richtte op arbeidsrelevante klachten. Hij zocht daarbij samenwerking met psychologen, loopbaanadviseurs en bedrijfsartsen. Samenwerking en integrale, op de patiënt toegesneden zorg zijn nu nog steeds zijn belangrijkste drijfveren. Lokale betrokkenheid Ik houd me nog steeds bezig met arbeidsgerelateerde zorg en re-integratie. Momenteel ben ik betrokken bij de implementatie van een nieuwe werkwijze bij de Belastingdienst. Maar de fysiotherapiepraktijk die Boris van der Vorst begin 2000 in Hilversum had gevestigd, eiste steeds meer aandacht door ontwikkelingen in de zorg. In 2009 constateerde hij dat de toenemende druk van het overheidsbeleid en vanuit verzekeraars om schaalvergroting vroeg, om zowel specialisatie als een veelzijdig aanbod tot stand te brengen en de groeiende overhead beter het hoofd te kunnen bieden. Samen met partner Bart Smit besloot hij de organisatie FysioHolland op te zetten. Behalve Van der Vorst s eigen FysioHilversum sloten zich in hoog tempo praktijken aan. Inmiddels zijn er 46 praktijken in Nederland waarvan de meesten een PLUS-certificaat bezitten. Van der Vorst benadrukt dat de lokale benadering diep in alle vestigingen is verankerd. FysioHolland profileert zichzelf niet als keten. Juist die lokale betrokkenheid moeten we koesteren. Herkenbaarheid en een vertrouwd gevoel voor de patiënt. Dat vinden de zorgverleners ook prettig. Totaalaanbod verschillende zorgdisciplines Per augustus is een samenwerking gestart met Fysiotherapie Spanjersberg, bestaande uit vijftien praktijken. Fysiotherapie Spanjersberg zal binnenkort haar activiteiten onder de vlag van de FysioHolland-koepel voortzetten. Voor FysioHolland betekent de samenwerking met Fysiotherapie Spanjersberg een kwaliteitsinjectie op het gebied van 51

52

53 sportfysiotherapie, echografie en voeten loopanalyse. Specifieke kwaliteiten die praktijken toevoegen aan onze organisatie zijn belangrijk. Patiëntenzorg vraagt steeds meer om gespecialiseerde zorg met gekwalificeerde professionals. Schaalvergroting is niet alleen noodzakelijk op fysiotherapiegebied. De afgelopen jaren hebben we spectaculaire overnames gezien in de gezondheidszorg. In mijn ogen een onomkeerbare tendens. Steeds meer organisaties zoeken toenadering en bundelen de krachten. Het is niet zo dat alleen fysiotherapie naar schaalvergroting moet zoeken, stelt Van der Vorst. Binnen de farmacie en fitnesscentra zie je het ook vaker. Het gaat vrijwel onmogelijk worden om als individuele organisatie een gezonde exploitatie te voeren, met de kwaliteits- en administratieve eisen waar je aan moet voldoen. Alleenstaande lokale praktijken zullen er waarschijnlijk wel blijven, maar voor het merendeel zullen het samenwerkingsorganisaties worden waarin men kennis met elkaar deelt en waar zowel integrale als gespecialiseerde zorg kan worden geboden. Product-marketing-combinatie Van der Vorst ziet bij FysioHolland een belangrijke rol voor zogeheten productmarketing-combinaties (pmc s). In het kort betekent het dat kant-en-klare zorgproducten worden aangeboden aan een specifieke zorgdoelgroep. Of zoals hij het omschrijft: Een vergaande vorm van toegesneden zorg voor een doelgroep van patiënten met specifieke klachten. Voor elke doelgroep die we willen helpen, Affiniteit van een zorgverlener met de behandeling van bepaalde klachten of fysieke problemen blijft de basis om een goed werkende pmc op te zetten. Wat heeft de patiënt nodig? De behoefte van de patiënt is altijd leidend bij het opstellen van een productmarketing-combinatie. We passen ons behandelprotocol op die behoefte aan. Patiënten willen niet per se naar een Alleenstaande, lokale praktijken zullen er wel blijven, maar grote zorgorganisaties zijn de toekomst werken we samen met een gespecialiseerde partner. In het programma voor voor een fysiek probleem. Transparante fysiotherapeut, zij willen een oplossing kinderen die last hebben van overgewicht combinaties van zorgdisciplines zijn en bij een van onze behandelaars komen, dan bijzonder prettig voor patiënten. Eenvoudig is het niet altijd. Bij betrekken we bijvoorbeeld diëtisten erbij. Maar een pmc stellen we ook op bij FysioHolland breekt men zich regelmatig oncologische revalidatie. Dan zoeken we het hoofd over hoe specifieke problemen samenwerking met huisartsen en ziekenhuizen. Een product-marketing-comderd. Lijkt me logisch. We zijn continu op de beste wijze kunnen worden benabinatie sluit vaak aan bij de belangstelling en vaardigheden van een therapeut. methode waar de patiënt zich prettig op zoek naar een effectieve behandel- bij 53

54 Impuls-NVMST, de Nederlandse Vereniging voor Musculo- ulo- Skeletale Shockwave Therapie, vormt een landelijk netwerk van fysiotherapiepraktijken met shockwave therapie. Impuls behartigt de belangen van haar leden, informeert patiënten en stimuleert het goede gebruik van shockwave therapie. De eerste zorgverzekeraar die shockwave behandelingen door NVMST leden vergoedt is over de brug. Terechte erkenning en honorering voor een krachtig therapeuticum. Nog geen lid maar wel gebruiker? Schrijf u dan snel in! Interesse om aan te sluiten en shockwave therapie toe te passen? Informeer dan naar de mogelijkheden van deze effectieve en evidence based therapie. naar info@shockwavenet.nl. Verwijs uw patiënten gerust naar

55 voelt. Elk individu reageert op een andere manier. En je kunt nog net zo n uitgebreid mogelijke behandeling aanbieden, uiteindelijk moet het resultaat voor de patiënt opleveren. Van der Vorst ziet veel in de gekozen aanpak: Onze pmc s bieden de patiënt duidelijkheid: hoe lang het behandeltraject duurt en welke doelen we willen bereiken. Het aanbieden van pmc s is een vak apart. Belangrijk is dat pmc s tussen locaties gedeeld worden. De communicatie en marketing moet goed uitgewerkt zijn: je moet voor een goede huisstijl zorgen en internetprofilering vraagt om een goed opgezette website met heldere informatie. Om een zorgproduct succesvol in de markt te zetten, heb je echt meer nodig dan louter een fysiek behandelplan. Innovatie FysioHolland streeft er naar om tijdig te innoveren. De pmc s zijn daar uiteraard het beste voorbeeld van, maar ook in de randvoorwaarden is innovatie noodzakelijk. Wat ICT betreft, is Intramed de partner. De administratieve lastendruk is groot, weet Van der Vorst. Ik voel me soms meer boekhouder dan behandelaar. Intramed helpt ons om die lastendruk te verminderen door hun systeem steeds verder door te ontwikkelen, waar betreft. Patiënten moeten in de wachtkamer alvast benodigde gegevens kunnen invullen, dat scheelt behandelingstijd. Of afspraken in de agenda zetten met een speciale app. En wat te denken van behandeling op afstand, een nog redelijk onontgonnen gebied. Van belang bij dergelijke innovatie is dat er geen sprake moet zijn van substitutie, maar van integratie in de behandelaanpak van de fysiotherapeut. Zelf behandelen Ondanks zijn drukke bestaan houdt Van der Vorst altijd een gaatje vrij voor een andere passie: boksen. Sinds oktober 2012 is hij voorzitter van de Nederlandse Boksbond, maar je kunt hem ook regelmatig zien boksen in boksschool De Voltreffer in Nieuwegein. Daarnaast loop ik veel hard en voetbal. Mijn schema is bomvol, maar ik vind altijd wel gaatjes in mijn agenda, waarin ik even lekker kan hard lopen, zegt hij. Van der Vorst benadrukt het belang om genoeg te bewegen. Het motto van FysioHolland past hier goed bij: Gezond en Actief. We stimuleren een gezonde leefstijl. Zo voorkom je toekomstige klachten en de meeste mensen voelen zich er gezonder en gelukkiger bij. Door alle (neven)activiteiten schiet het zelf behandelen er soms bij in. De lokale betrokkenheid moeten we koesteren mogelijk en gewenst. Zij luisteren goed, Maar ik werk altijd nog wel zo n acht uur hebben een uitstekend zicht op de ontwikkelingen binnen de fysiotherapie en blijven houden met mijn vak en dan men- per week zelf als fysiotherapeut. Voeling bovenal is Intramed gericht op innovatie die onze praktijken faciliteert. actief door het leven gaan, blijft de kern sen beter maken en ervoor zorgen dat ze Van der Vorst voorziet verder dat in van mijn werkende bestaan. de toekomst steeds meer om E-health toepassingen gevraagd zal worden. De Ook ondernemen? patiënt verandert namelijk ook wat dat De groei van FysioHolland benadrukt ook dat het anno 2013 knokken is voor zorgondernemers: De start van onze organisatie gaat tegen de aanhoudende crisis in ons land in. Maar ik ben van mening dat je juist in tijden van crisis ook risico moet durven te nemen. Eenvoudig is dat natuurlijk niet en in de praktijk moeten we enorme hobbels nemen. Het is toch de kunst dat onze werknemers geïnspireerd blijven en niet te veel last krijgen van soms onvermijdelijke organisatorische wijzigingen. Wat dat betreft zijn wij ons nog volop aan het ontwikkelen en leren we elke dag bij. Elke locatie wordt aangestuurd door een speciaal aangestelde locatiemanager. Bij ons kan de patiënt terecht voor product-markt-combinaties als orthopedische revalidatie, hoofdpijn, Back to Move voor lage rugklachten, (kinderen met) overgewicht, beweeggroepen voor COPD, diabetes en hartfalen, sportbegeleiding en echografie. 55

56 MoveMens is een communicatieplatform voor ondernemers, leveranciers, partners en netwerken in de markt van ondernemers in beweging Primair richt MoveMens zich niet op het eerste vak van de professional, maar op het tweede vak, dat van ondernemen. MoveMens belicht zoveel mogelijk facetten van het ondernemerschap in de gezondheidszorg en heeft als doel opinies te presenteren, informatie te geven, kennis te delen en de branche in beweging te houden. T: E: I: Intramed levert overzichtelijke, efficiënte en betaalbare software voor de zorg. Software die meer dan professionele (para)medici ondersteunt in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Gebruiksgemak en optimale service zijn de belangrijkste uitgangspunten van Intramed. Intramed biedt één geïntegreerde oplossing voor administratie en beroepsinhoudelijke zaken. Met de module Intramed PLUS is er een uitstekend EPD voor de fysiotherapie, o.a. om aan plus-contracten van zorgverzekeraars te voldoen. Ook voor alle andere paramedische beroepsgroepen zijn de richtlijnen van de betreffende beroepsvereniging opgenomen en zijn er per beroepsgroep handige functionaliteiten beschikbaar. Met de keuze voor Intramed weet u als organisatie en zorgverlener zeker dat u voor een toekomst- en bedrijfszekere oplossing bij een servicegerichte partner hebt gekozen! T: E: info@intramed.nl I: Pharmeon is gespecialiseerd in websites en internettoepassingen voor zorginstellingen. Pharmeon maakt standaard en op maat gemaakte websites voor met name paramedici. Met informatie over verschillende paramedische specialisaties, diverse formulieren en nieuwsupdates bieden onze klanten hun patiënten een online service zonder dat het hen tijd kost. De Uw Praktijk Online website is uitermate geschikt voor paramedici zoals fysiotherapeuten, manueel therapeuten, podotherapeuten, oefentherapeuten en huidtherapeuten. T E. info@pharmeon.nl I. Comvio is een automatiseringsbedrijf, gespecialiseerd in het automatiseren van paramedische praktijken. Met een deskundig team van R&D-ers en supportmedewerkers staan wij praktijken bij in het opzetten en beheren van de IT-omgeving. Comvio ontzorgt praktijken met Cloud Computing (SBC), hardware leveringen en -installaties, systeembeheer en Back-up voorzieningen. Praktijken in het hele land weten Comvio al te vinden. Van Comvio kan en mag u ouderwetse kwaliteit verwachten in de zich steeds vernieuwende IT-wereld. T F I. De Nederlandse Associatie voor Orthopedische Manuele Therapie (N.A.O.M.T.) behartigt de sociaal- maatschappelijke belangen van de Orthopedisch Manueel Therapeuten. De leden hebben de opleiding orthopedische manuele therapie gevolgd of zijn daarvoor in opleiding. Alleen afgestudeerden kunnen de titel OMT dragen. De Associatie verplicht de Orthopedisch Manueel Therapeuten hun vakkennis op peil te houden door middel van bij- en nascholing. De leden staan allen geregistreerd in het Centraal Kwaliteitsregister voor manueel therapeuten. Daarnaast wil de NAOMT de OMT een zelfstandige plek geven in de veranderende zorgmarkt. T E. info@naomt.nl I. 56

57 Abakus B.V. richt zich als onderdeel van de Winbase Groep op het ontwikkelen van praktijksoftware voor paramedici, waarbij het primaire proces optimaal ondersteund wordt. De software onderscheidt zich op het gebied van gebruiksgemak en efficiëntie, maar biedt bovendien een uitgebreid instrumentarium om de zorgverlener te ondersteunen in zijn of haar handelen. Klinisch redeneren, evidence based handelen en sturen op basis van outcome zijn daar slechts enkele voorbeelden van. Samenwerkingsverbanden met o.a. hogescholen, de SOMT en TNO borgen de kwaliteit en de toekomstbestendigheid van de producten. T E. I. Het Gezonde Net is een netwerk van ondernemende fysiotherapiepraktijken, actief in gezondheid en zorg. Ruim 125 praktijken werken met elkaar samen om marktkansen optimaal te benutten. De helft van het netwerk is al Plus- of Topzorgpraktijk. De centrale organisatie van Het Gezonde Net stimuleert uitwisseling van kennis en ervaring tussen de praktijken, in samenwerking met de MoveMens partners. Een Plus- of Topzorgpraktijk is ook bedrijfsmatig een gezond bedrijf. Wij begeleiden deze praktijken in het succesvol managen van de eigen onderneming. Samenwerken maakt samen sterk. T E. I. Qualizorg is gespecialiseerd in het faciliteren van continu-onderzoek voor en door eerstelijns zorgaanbieders. Patiëntervaringonderzoek wordt bijvoorbeeld continu gemeten en online gerapporteerd. Dit gebeurt door een dataverzamelingsoplossing te faciliteren waarmee ervaringen gemeten en gerapporteerd kunnen worden. Dit gebeurt op gebruiksvriendelijke, laagdrempelige, actuele en kostenefficiënte wijze. Zowel vanuit de optiek van de zorgaanbieder als van de patiënt. Qualizorg is werkzaam voor zo n zorgaanbieders met producten als Fysio Prestatie Monitor en met vergelijkbare producten voor huisartsen, ketenzorg, kraamzorg en apothekers. T E. info@qualizorg.nl I. Fyzzio International BV, kortweg Fyzzio, is de nieuwe naam van GymnaUniphy Nederland. Met de naam Fyzzio geven we uitdrukking aan wie wij zijn, wat we doen en voor wie we dat doen; het logo van Fyzzio zegt alles. Inrichten: onze vernieuwende producten vonden en vinden hun weg naar bijna alle fysiotherapie praktijken in Nederland. Opleiden: met onze opleidingen voor onder andere echografie en shockwavetherapie dragen we bij aan een professionele toepassing van nieuwe onderzoeks- en behandelmethoden. Ondernemen: we adviseren praktijken bij de uitvoering van hun bedrijfs- en marketingactiviteiten. T E. info@fyzzio.nl I. / De werking van het andullatie therapiesysteem is gebaseerd op de combinatie van infra-roodwarmte type A en mechanische vibraties. Stochastische resonantie veroorzaakt spierontspanning en een grotere productie van ATP in de lichaamscellen. Hierdoor kan het andullatie therapiesysteem ondermeer ingezet bij tal van chronische aandoeningen. Verschillende fysiotherapeuten ontdekten de effecten van andullatie op hun patiënten en erkennen volgende voordelen: T E. info@andullatie.nl I. MyFitplan is een methode om mensen niet alleen in beweging te brengen, maar vooral te houden. MyFitplan is een uniek motiverend beweegconcept dat mensen permanent ondersteunt om te bewegen waar, wanneer en hoe ze maar willen. Met behulp van de modernste technieken is constante begeleiding gegarandeerd. MyFitplan werkt met een fitheidsladder en FIT-punten. MyFitplan biedt een oplossing voor alle bezwaren om mensen in beweging te laten komen en te laten blijven bewegen. MyFitplan biedt groeimogelijkheden voor ondernemers in beweging. MyFitplan kan functioneren voor verschillende doelgroepen of als scholingsprogramma waarbij alle klanten leren bewegen met MyFitplan. FITpunten staan centraal in de aanpak, zowel wat betreft training als wat betreft motivatie, loyaliteit en communicatie. Met GET YOUR POINTS als terugkerende uitdaging. E. info@myfitplan.com I. 57

58 14 e JAARGANG EDITIE Colofon 14e jaargang editie MoveMens Magazine voor ondernemers in beweging MoveMens is een toonaangevend magazine voor ondernemers in beweging: ondernemers met een (para) medische achtergrond die zichzelf herkennen in de formule van het blad. Primair richt het blad zich niet op het eerste vak van professional maar op het tweede vak, dat van ondernemer. Het magazine richt zich op alle facetten van ondernemerschap in de gezondheidszorg en heeft als doelstelling opinies te presenteren, informatie te geven, kennis te delen en de branche in beweging te houden. Hoofdredactie/uitgever MoveMens Media BV Postbus CA Rijswijk T: E: uitgever@movemens.nl W: Eindredactie Martijn Plantinga Redactieadvies Dick Hartog, Janneke Hermans, Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem (redactie@movemens.nl) Aan dit nummer werkten verder mee MP tekst, Renso van Nuland, Martijn Plantinga, Rianne Kofman, Caroline Mangnus, Martijn Plantinga, Koen Lim, Marjon Gerritsen, Ard Agteresch, Floris Goes MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING Fotografie Ivar Pell, Inge van de Weem, Wim van IJzendoorn, Jeroen van Kooten Mediamanagement Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem Sales en marketing Cees de Zoete (sales@movemens.nl) MoveMens MoveMens is een communicatieplatform voor ondernemers, leveranciers, partners en netwerken in de markt van ondernemers in beweging. Dit communicatieplatform geeft een magazine en een nieuwsbrief uit, onderhoudt een website en organiseert seminars. MoveMens Website De website is de plaats waar ondernemers uit de branche zich kunnen verdiepen: waar het magazine stopt gaat de website verder. Www. movemens.nl dient als naslagwerk voor de lezer. Bovendien zijn op de website relevante en ondersteunende onderzoeken te vinden, uitgebreide bronvermeldingen, relevante links en publicaties van geïnterviewden. MoveMens Nieuwsbrief De MoveMens nieuwsbrief is een maandelijkse uitgave waarin ondernemers in bewegingworden geïnformeerd over actuele kwesties die spelen in hun branche. Meld u aan voor de nieuwsbrief via Vormgeving Atalba (movemens@atalba.nl) Volledig inzetten op preventie bespaart 70% op zorgkosten! Oudkerk maakt de balans op - Diabetes 2 een halt toeroepen Genezen zonder operatie, medicijnen of extreem dieet - Bewegen stimuleren bij bedrijven De uitdaging voor beweegspecialisten - (Na)zorg bewust meten Het volgen van uitbehandelde patiënten levert waardevolle inzichten op! Een analyse van de literatuur DTP, lithografie, druk en verspreiding Hollandse InDruk - Drukkerij Damen B.V. Werkendam Partners MoveMens wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de partners van MoveMens: Intramed, Fyzzio, Het Gezonde Net, NAOMT, De Gezonde Wereld, Abakus, Pharmeon, Qualizorg, Comvio en HHP Professional Adreswijzigingen Adreswijzigingen kunt u doorgegeven via de website U kunt ook het adreslabel van het magazine met daarop het oude en het nieuwe adres opsturen naar: Postbus 1027, 2280 CA Rijswijk. Het is niet mogelijk om telefonisch een adreswijziging door te geven. Verschijning, oplage en abonnement MoveMens verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van ca exemplaren. Het magazine wordt aangeboden aan ondernemers in de gezondheidszorg. Via de website kunnen ondernemers zich aanmelden voor het lezersbestand. Geïnteresseerden die niet behoren tot de doelgroep kunnen zich abonneren via de website Een jaarabonnement kost 24,00 inclusief BTW en kan op ieder moment ingaan. Opzeggen kan uitsluitend per einde jaar. Copyright 2013 MoveMens Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever MoveMens Media B.V. MoveMens Management Academy: MoveMens kent een Academy, een opleidingsinstituut voor ondernemers in beweging. MoveMens Event: MoveMens organiseert jaarlijks een event. Op een exclusieve locatie wordt dan een dag georganiseerd voor relaties van MoveMens. In het voorjaar van 2013 organiseerde zij de MoveMens Experience. Social Media Volg MoveMens op 58

59 Complete praktijksoftware voor de fysiotherapeut We hebben nooit geweten dat Intramed zo compleet is. Intramed levert uiterst overzichtelijke, efficiënte en betaalbare software voor de zorg. Software die inmiddels meer dan professionele (para)medici ondersteunt in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Altijd up-to-date en met de zekerheid van alleen de allerbeste support door mensen die het pakket door en door kennen. Een greep uit de basisfunctionaliteiten van Intramed: Gegevens meenemen Op de website treft u tevens uitgebreide productinformatie voor uw praktijk: Met Intramed PLUS een volledig EPD De praktijk gaat erop vooruit Noordkade GA Waddinxveen T F info@intramed.nl

60 Gaat u ook voor de hoogste kwaliteit? Het Gezonde Net is een kwaliteitsnetwerk waarbij de aangesloten praktijken begeleid worden in het behalen van het HKZ- en HCA-certificaat. Met deze certificaten op zak heeft uw praktijk de mogelijkheid om bij zorgverzekeraars de maximale contracten af te sluiten. In het netwerk van Het Gezonde Net praktijken zijn al 60 Topzorg- en/of Pluspraktijken actief. Bent u de volgende? informatie koppelen procesbewaking audit rapportages analyse en review Webbased kwaliteitsmanagementsysteem De praktijken van Het Gezonde Net maken gebruik van een webbased kwaliteitsmanagementsysteem. Dit systeem is exclusief voor Het Gezonde Net ontwikkeld en biedt o.a. de volgende functies: digitaal handboek met zoekfuncties processen voor klantreacties, interne klachten en verbetermaatregelen jaarplanning en periodieke management review praktijkoverleg met agenda, notulen en acties Het systeem wordt gebruikt door alle praktijkmedewerkers. Afhankelijk van de functie is de autorisatie vastgelegd. Interesse? Heeft u interesse in dit webbased kwaliteitsmanagementsysteem neem dan contact op met de centrale organisatie van Het Gezonde Net: info@hetgezondenet.nl of bel Cees de Zoete op