# 185 ALFRED HOET TURBO S HOET. ECO FLEET Moeten bedrijven een groene vloot overwegen? FAMILIEBEDRIJF Laat de fiscus het bedrijf niet erven

Transcriptie

1 HET MAGAZINE IN HET HART VAN DE ONDERNEMING # 185 AUGUSTUS SEPTEMBER 2008 ALFRED HOET TURBO S HOET ECO FLEET Moeten bedrijven een groene vloot overwegen? FAMILIEBEDRIJF Laat de fiscus het bedrijf niet erven "Met turbo's per jaar zijn wij marktleider in Europa" FINANCIAL MARKETS Zorg voor een dekking van de marktrisico's

2 INHOUDSTAFEL 06 PORTRET VAN EEN ONDERNEMER Turbo s Hoet: de turbogroei van Alfred Hoet In nauwelijks drie decennia maakte Alfred Hoet van een kleine turbogarage een Europese speler van formaat in de transportsector. Vandaag draaien de 32 vestigingen samen een omzet van 350 miljoen. 09 FAQ Fiscaliteit: film als investering De Belgische film ondersteunen en tegelijk minder belastingen betalen: het kán! En het brengt bovendien nog op ook # 185 HET MAGAZINE IN HET HART VAN DE ONDERNEMING ECO FLEET Moeten bedrijven een groene vloot overwegen? FAMILIEBEDRIJF Laat de fiscus het bedrijf niet erven FINANCIAL MARKETS Zorg voor een dekking van de marktrisico's # 185 AUGUSTUS SEPTEMBER 2008 ALFRED HOET TURBO S HOET "Met turbo's per jaar zijn wij marktleider in Europa" augustus september REDACTIECOMITE L. Baltussen, I. Bourgeois, G. Busseniers, G. De Muylder, V. Dumont, A. Janssens, I. Juchtmans, V. Manneback, D. Spaenjers, L. Violon, P. Walkiers, F. Wauters HOOFDREDACTRICE V. Thielemans REDACTIE L. Balthussen, S. Druart, B. Mathieu, P. Segaert, F. Wauters # KMO'S DAG IN DAG UIT Eco Fleet: moeten bedrijven een groene vloot overwegen? De recente evolutie van de fiscaliteit heeft de kostprijs van vervuilende voertuigen gevoelig doen stijgen. Tijd om over te schakelen op een groene vloot? 12 ING, UW PARTNER Financiële markten: uw schild tegen bedrijfsvreemde risico s Tegen de risico s die een ondernemer niet zelf onder controle heeft, kan hij zich beter indekken. Dat kan met tal van financiële producten, van swaps tot slimme depositoproducten. 15 FISCALITEIT EN VERMOGEN Familiebedrijf: laat de fiscus het bedrijf niet erven! Niemand heeft het graag over zijn eigen opvolging. Dat is begrijpelijk, maar die terughoudendheid kan het voortbestaan van het familiebedrijf in gevaar brengen, zeker wanneer de bedrijfsleider plots komt te overlijden. 18 INITIATIEVEN Familiebedrijf: organiseer uw opvolging Op 3 juni jongstleden organiseerde het 'Institut de l'entreprise familiale' (IEF) met de steun van ING een colloquium rond de machtsoverdracht binnen familiebedrijven. De 200 aanwezige bedrijfsleiders kregen interessante stellingen en getuigenissen te horen. FOTO S L. Bazzoni, Corbis, Fotolia, D. de Harlez, ICBR, F. Raevens, Reporters LAY-OUT M. Bourgois, C. Harmignies ING ONDERNEMING Reproductie is toegestaan, mits bronvermelding. Alle rechten voorbehouden voor de reproductie van foto s, de lay-out en de illustraties, die eigendom zijn van Elixis. ING-Onderneming paraît également en français. ISSN-nummer: CONTACTPERSOON ING V. Thielemans Marnixlaan Brussel Tel: Fax: vicky.thielemans@ing.be Website: GRATIS ABONNEMENT REALISATIE ELIXIS bvba Ducpétiauxlaan Brussel Tel: Fax: info@elixis.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ph. Wallez ING België nv Marnixlaan Brussel RPR Brussel BTW BE BIC (SWIFT): BBRUBEBB Rekeningnummer: IBAN: BE

3 [ EDITO ] EEN ROTS in de branding Laetizia Bazzoni Een paar jaar lang zijn kopers op de vastgoedmarkt zo ongeduldig geweest dat ze massaal appartementen kochten nog vòòr die gebouwd waren. De bouwpromotoren genoten van stijgende prijzen. Bovendien konden ze hun projecten grotendeels financieren uit de voorverkoop en hoefden ze dus nauwelijks bij de bank langs. In sommige regio s nog lang niet overal signaleren onze kantoren nu een kentering. De promotoren maken weer meer gebruik van hun kredietlijnen. Hier en daar wordt een project nog even in wacht geplaatst, zelfs al is er een grond en een bouwvergunning. De kopers nemen weer de tijd om hun opties te vergelijken. De vraag is nu wat dit betekent. Sommige Real Estate specialisten zien in deze eerste tekenen meteen de voorbode van een nakende crisis; veel anderen houden het er gewoon op dat de markt stilaan terugkeert naar een meer normale toestand. Het verschil tussen die kampen lijkt voor een groot deel een kwestie van temperament. Wij blijven onze rol als bank spelen in de Real Estate markt Als bank zijn we graag voorzichtig dat levert ons trouwens wel eens wat kritiek op, bijvoorbeeld als we zelfs in goede jaren een project niet voor 100% financieren. Maar het is wel een politiek die ons toestaat ook in minder goede tijden in de markt te blijven. Zo houden we ook in de huidige context het hoofd koel en blijven we de toestand op de markten nauwgezet verder bestuderen en evalueren. Luc TRUYENS Directeur België Ondernemingen & Institutionelen ing-onderneming.be # 185 U wilt reageren op een bepaald artikel of ons gewoon een vraag stellen? Stuur dan een naar ing-onderneming@ing.be. 03

4 NEWS INTERNATIONAL Rijsel: bruggenhoofd van ING in Frankrijk Ondernemingen die handel drijven met Frankrijk, zijn gebonden aan specifieke transactiemethoden. Het gebruik van de cheque en/of de zogenaamde 'Lettre de Change Relevé' (LCR, wisselbrief) is één van die fameuze Franse uitzonderingen. Vandaar dat de European Business Desk van ING in Rijsel onze cliënten helpt bij hun eerste commerciële stappen in Frankrijk. Het meertalige team (Nederlands, Frans, Engels) in Rijsel beheert sinds 1983 de Frans-Belgische en Frans-Nederlandse bankrelaties. Zijn takenpakket is in de loop van de jaren uitgebreid met de Europese ontwikkeling van ING en de oprichting van het EBDnetwerk. De EBD Desk in Rijsel moet alle cliënten begeleiden die een intensieve relatie hebben met ING en willen invoeren uit en/of uitvoeren naar Frankrijk via hun moederbedrijf of hun dochteronderneming. Zo helpt de EBD mee bij de oprichting van een Franse entiteit of bij de invoering van cashmanagementsystemen. De EBD in Rijsel is ook het contactpunt met de entiteiten van de groep die de leasing- en factoringoperaties beheren. Info: Nicole Mairesse, Manager EBD Frankrijk, 24/26 boulevard Carnot, Rijsel, tel.: ; fax: ; nicole.mairesse@ing.fr. DE EUROPEAN BUSINESS DESK VAN ING IN FRANKRIJK IS GEVESTIGD IN RIJSEL. V.R. # 185 ICT 04 ING biedt u toegang tot de Roemeense "Silicon Valley" De ICT-sector is één van de sterkste groeiers op wereldvlak. Vooral Oost-Europa profiteert van die groei, dankzij zijn goedkope geschoolde arbeidskrachten. Roemenië is dan ook een aantrekkelijke bestemming geworden voor bedrijven die hun ICT-activiteiten willen uitbesteden. Zo creëerde Nokia banen in zijn vestiging in de provincie Cluj. Roemenië beschouwt die industrie als een nationale prioriteit en krijgt tussen 2007 en 2013 een 30 miljard nietterugbetaalbare steun van de Europese Unie. Een geschikt moment dus om er uw ICT-activiteiten uit te bouwen. Vandaar dat de Belgisch-Roemeense Kamer van Koophandel op 19 juni met de steun van ING hierover een infoseminarie organiseerde in de Marnix-zetel. Nico Himpe, Manager EBD Desk Belgium, lichtte er de oplossingen toe die het ING-bureau in Roemenië kan bieden aan ondernemingen die er hun activiteiten willen uitbreiden. Info: EBD Belgium, , ebd@ing.be of EBD Romania , laura.voicu@ingromania.ro. Came ra Imobil biliar iara Bel gia Ro mania Michal Popiel - Fotolia.com De meeste distributiebedrijven halen nog altijd minstens 40% van hun omzet in cash TRANSPORT & LOGISTICS CASH COLLECTION FORUM Welke toekomst voor geldverwerkingssystemen? Vandaag halen de meeste distributiebedrijven nog altijd minstens 40% van hun omzet in contanten (biljetten en muntstukken). De veranderingen die op til zijn in de bankwereld onder meer de vervanging van nachtkluizen door automaten zullen het beheer van die geldsommen grondig beïnvloeden. Hoe zullen de logistieke, financiële, juridische en veiligheidsaspecten van geldverwerking evolueren? Al die vragen komen aan bod op het Cash Collection Forum dat ING organiseert op woensdag 17 september Info: Frank Plehiers, frank.plehiers@ing.be of Anne-Marie Van Brakel, annemarie.van-brakel@ing.be. Duurzame logistiek: een cruciale uitdaging Het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) wil de actoren in de sector ondersteunen en organiseert samen met ING op 17 september om 16 uur in de Antwerpse zetel van de bank een seminarie met als thema 'Duurzame logistiek'. Alex Van Breedam, ex-directeur van het VIL, zal er zijn visie uiteenzetten op wat hij als dé uitdaging beschouwt voor de logistieke sector in Vlaanderen tijdens de komende jaren. Transport & Logistics is één van de pijlers van de sectorale aanpak van ING. De bank nodigt naast haar cliënten dan ook alle spelers uit die met die uitdaging te maken krijgen, onder meer in de Antwerpse haven. Wilt u deelnemen aan dit evenement, neem dan contact op met uw relationship manager of met René Prud homme. Info: René Prud homme, National Sector Coordinator Transport & Logistics, , rene.prud-homme@inglease.be.

5 CORPORATE FINANCE ING investeert in AXI AXI ( is een bedrijf dat gevestigd is in België (Willebroek) en Nederland (Breda), en dat informaticaoplossingen op maat biedt aan de overheid, de gezondheidssector en de kleinhandel. AXI werd in 1985 opgericht via een management buy-out van de informaticadiensten van de werkgeversorganisatie VEV (het huidige VOKA). Het telt vandaag 230 medewerkers en haalde in 2007 een omzet van 46 miljoen. De oprichters vonden de tijd rijp om de fakkel door te geven aan een nieuwe directie van vijf topmanagers. Met medewerking van ING Corporate Investments, de nieuwe financiële partner van de onderneming, verwierven ze onlangs alle aandelen van AXI. ING investeert sinds tien jaar in beloftevolle middelgrote ondernemingen in België en Frankrijk, en haar portefeuille telt vandaag 24 participaties. "Met onze financiële participatie willen we de gezonde groei van AXI ondersteunen, aldus Tom Bousmans, Investment Manager ING Corporate Investments. AXI beschikt over een team van dynamische, ervaren managers, en we geloven in zijn strategie." Info: Tom Bousmans, Investment Manager ING Corporate Investments, ou , ENERGIECERTIFICERING Het energieprestatiecertificaat binnenkort verplicht Binnenkort wordt het energieprestatiecertificaat (EPC) bij verkoop en verhuur van woningen, appartementen... verplicht. Het EPC, die enkel door een erkende energiedeskundige kan worden opgemaakt, informeert over de energetische kwaliteit van een gebouw. Het geeft ook inlichtingen over kosteneffectieve maat regelen om die te verbeteren. Het EPC moet door de eigenaar worden voorgelegd aan de (potentiële) kopers of huurders. Bij verkoop wordt het overgedragen aan de koper; bij verhuur moet de huurder een kopie van het certificaat ontvangen. De wetgeving over het EPC bij verkoop van niet-residentiële gebouwen is in voorbereiding. In een snel veranderende wereld hebben CFO's steeds meer als taak om hun onderneming te adviseren bij haar strategische keuzes OP DE CFO TOP LEGDE ING DE VOORDELEN UIT VAN ING TAX SHELTER INVEST EN VAN DE EUROPEAN BUSINESS DESKS. CFO TOP De nieuwe uitdagingen voor financiële leiders Financial Media en CFO magazine organiseerden met de steun van ING op 12 juni in Sint-Martens-Latem de traditionele CFO Top, een seminariedag voor Chief Financial Officers met diverse achtergronden. Gezien de razendsnelle evolutie van de financiële wereld en het wantrouwen dat onder meer de subprime-crisis veroorzaakt, hebben CFO's steeds meer als taak om hun onderneming te adviseren bij haar strategische keuzes. Vandaar dat het belangrijk is om hierover ervaringen te kunnen uitwisselen met collega's. De CFO Top liet bij zijn workshops dan ook veel ruimte voor getuigenissen over best practices (Zetes, Umicore, Delhaize, Inbev ). Bovendien is dit een buitenkans om informele contacten te leggen binnen een netwerk van CFO's. Betafence, Europese leider in de omheiningssector en cliënt bij ING, legde uit hoe het zijn liquiditeitsbeheer optimaliseert via cashpooling. Het was maar één van de talrijke denksporen die werden aangereikt aan de zowat 110 CFO's die dit door uw bank gesteunde evenement bijwoonden. V.R. Info: epcparticulier. V.R. AGRO & FOOD ING is weer aanwezig op de Landbouwbeurs van Libramont Van 25 tot 28 juli had in Walexpo de Landbouw-, bosbouw- en agrovoedingsbeurs van Libramont plaats. Dit evenement werd voor het eerst georganiseerd in 1926 en kent zijn gelijke niet in Europa. Het biedt een uniek overzicht van het plattelandsleven in al zijn aspecten: machines, veeteelt, bosbouw, agrovoeding, tuinbouw, onderzoek, onderwijs en cultuur. De Beurs van Libramont is dan ook een grootschalig commercieel evenement dat zowel openstaat voor professionals als voor particulieren. Het is echter ook een oproep tot reflectie, autonomie en vrijheid, kwestie van de traditie levendig te houden. Dit jaar luidde het thema: "De Europese landbouw: intelligentie en technologie". ING WIL TEGEMOETKOMEN AAN DE SPECIFIEKE BEHOEFTEN VAN VEEHOUDERS EN LANDBOUWERS, EN ONTWIKKELDE DAAROM EEN SPECIFIEKE AANPAK VOOR DE AGRO- & FOOD-SECTOR. ING neemt elk jaar met veel belangstelling deel aan dit evenement. De bank wil immers tegemoetkomen aan de specifieke behoeften van de landbouw en de agrovoeding, en ontwikkelde daarom een specifieke aanpak voor de Agro- & Food-sector. Onze Relationship Managers profiteerden van de Beurs om samen met de praktijkmensen de uitdagingen na te gaan waarmee ze te maken krijgen en met hen te praten over het echte partnerschap dat ING hen aanbiedt. ing-onderneming.be #

6 PORTRET VAN EEN ONDERNEMER Laetizia Bazzoni IN NAUWELIJKS DRIE DECENNIA MAAKTE ALFRED HOET VAN EEN KLEINE TURBOGARAGE EEN EUROPESE SPELER VAN FORMAAT IN DE TRANSPORTSECTOR. VANDAAG DRAAIEN DE 32 VESTIGINGEN SAMEN EEN OMZET VAN 350 MILJOEN. TURBO S HOET De turbogroei van Alfred Hoet # Het hangt soms van kleine dingen af. In 1974 werkte Alfred Hoet als afdelingschef motoronderhoud bij een garage in Hooglede. Hij hoorde over de opkomst van turbomotoren. Een turbo verhoogt het vermogen van een motor door er meer brandstof en zuurstof in te brengen. Een ontwikkeling met toekomst, vond Alfred. Hij sprak erover met zijn chef. Mijn eerste bedrijf ben ik opgestart met 6.000, het laatste met 3 miljoen Als die motoren zoveel potentieel hebben, moet je ze zelf maar verhandelen, antwoordde die hem. Alfred knikte, maar toen hij in bijberoep zijn eerste kapotte turbo s kocht om later te herstellen, wou zijn chef alsnog op de zaak springen. Hij contacteerde Alfred Hoets leverancier. Maar de toeleverancier had zijn woord al aan Alfred gegeven. Alfred kon zijn zaak beginnen, voorlopig nog na zijn uren en in zijn eigen garage in het West-Vlaamse Hooglede bij Roeselare. Had die man zijn woord niet nagekomen, zaten we hier nu niet. Maar goed, enkele maanden later, op 1 januari 1975, ging Turbo s Hoet definitief van start met een bescheiden kapitaal van 6.000, glimlacht de stichter, vandaag gepensioneerd maar nog elke dag op de zaak en voorzitter van de Raad van Bestuur MEDEWERKERS IN ZES EUROPESE LANDEN Goed dertig jaar later hebben de activiteiten van Turbo s Hoet een enorme vlucht genomen. De groep telt nu 32 dochterbedrijven in zes Europese landen. Vorig jaar draaide het bedrijf een omzet van 350 miljoen met medewerkers. De groep doet aan verkoop, onderhoud, constructie en verhuur van zware bedrijfsvoertuigen en hun trekkers. De hoofdvestiging van het bedrijf bevindt zich nog altijd in Hooglede langs de drukke steenweg tussen Brugge en Roeselare. Vooraan heb je de kantoren met het zenuwcentrum van de groep. Een vijftigtal medewerkers verzorgen de boekhouding en de administratie. Via een tussengang komen we in de grote hal achteraan, waar nog eens 175 mensen werken in de productie en de revisie.

7 Na Noord-Frankrijk volgden gauw West- en Oost- Vlaanderen en de rest van België. In 2007 verkocht de ganse groep samen nieuwe DAF-vrachtwagens. TURBO'S HOET IS ACTIEF IN DE VERKOOP, HET ONDERHOUD, DE CONSTRUCTIE EN DE VERHUUR VAN INDUSTRIËLE VOERTUIGEN EN ZIJN ONDERDELEN. STICHTER ALFRED HOET ZIT DE RAAD VAN BESTUUR VOOR. De oorspronkelijke activiteit, het herstellen en leveren van turbo s aan garages, groothandelaars en particulieren, is in de grote hal nog altijd uitdrukkelijk aanwezig. Produceren van turbo s doen we niet. Dat gebeurt wereldwijd slechts door een handvol constructeurs, legt algemeen directeur Piet Wauters (47) uit, sinds 1992 bij het bedrijf en voordien bankkantoordirecteur in Roeselare. In die functie leerde hij Alfred Hoet kennen die hem op een gegeven ogenblik de functie van financieel directeur bij Turbo s Hoet voorstelde. Voor elk type motor bestaat er immers een ander type turbo. Net als de vrachtwagenmerken kopen wij bij de turboconstructeurs onze turbo s aan. Op de vervangingsmarkt zijn wij marktleider in Europa met verkochte turbo s. Wereldwijd verdelen we de meeste turbo s van Garett, zelf de grootste turboconstructeur ter wereld. MINDER MAAR BETERE VRACHTWAGENDEALERS In de garages in Hooglede worden ook opleggers en semitrailers geproduceerd. Die laatste activiteit kwam er in 1985 bij met de overname van Desot, een garage in de buurt die failliet was gegaan. De overname diende in de eerste plaats om extra ruimte te creëren, zegt Alfred Hoet. Maar met de voormalige ingenieur van Desot en enkele goede arbeidskrachten hebben we de activiteiten opnieuw opgestart. Goed twaalf jaar volgde misschien wel de belangrijkste strategische wending in het verhaal van Turbo s Hoet. In 1997 nam de groep zijn eerste DAF-concessie over in het noorden van Frankrijk. Constructeur DAF wilde minder maar betere dealers voor zijn vrachtwagens, herinnert Piet Wauters zich. De dealers moesten voortaan een pak meer diensten aanbieden. Maar daarvoor heb je natuurlijk voldoende personeel en expertise nodig. DAF heeft ons gevraagd in Noord- Frankrijk. Maar zelf waren wij uiteraard ook geïnteresseerd. Het merk DAF was in volle opgang, er zat veel groeipotentieel in en ze leveren goede kwaliteit. DAF-GARAGES IN BULGARIJE EN RUSLAND Al in 1997, kort na de overname van DAF Noord- Frankrijk, trok Turbo s Hoet naar Oost- en Centraal- Europa. Gedurende verschillende maanden bezocht Piet Wauters er alle bestaande DAF-dealers om te bespreken hoe ze met elkaar zaken konden doen, bijvoorbeeld met de handel in tweedehands onderdelen, opleggers of turbo s. Na een tijd begin je elkaar beter te leren kennen en groeit er een wederzijds vertrouwen. Toen na enkele jaren de vraag naar vrachtwagens in Oost-Europa enorm toenam, konden de bestaande dealers niet meer volgen. Wij boden onze hulp aan, zowel financieel als met het management. Op die manier hebben we de garage in het Bulgaarse Sofia (1999) gedeeltelijk en in Moskou (2006) volledig overgenomen. Die overnames hebben we uitgevoerd met alle respect voor de vroegere zaakvoerders. Met succes trouwens, want beide vestigingen lieten in 2007 een groei van ruim 100% optekenen. Na al die jaren voel ik me echt thuis in Oost-Europa. Nu nog vertoef ik een derde van mijn tijd in het buitenland Turbo s Hoet in een notendop Alfred Hoet start in bijberoep Turbo s Hoet, verkoop en onderhoud van turbo s Turbo s Hoet wordt een naamloze vennootschap Overname van Desot. De groep produceert voortaan ook semitrailers Piet Wauters komt de financiële cel versterken Turbo s Hoet haalt zijn eerste DAF-concessie binnen in het Franse departement Nord Pas de Calais Opstart van een vestiging in de Bulgaarse hoofdstad Sofia Van het leasen en verhuren van vrachtwagens wordt een prioriteit gemaakt Turbo s Hoet Groep neemt de vier vestigingen van het Waalse Universal Trucks over. Datzelfde jaar participeert de Antwerpse investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren in THG. THG 07 richt Turbo s Hoet Rusland op in Moskou. ing-onderneming.be # 185

8 PORTRET VAN EEN ONDERNEMER Iedereen kan een bedrijf overnemen, maar je moet ervan overtuigd zijn dat je de juiste mensen hebt om het te doen # 185 ING, EEN TROUWE PARTNER In 2006 nam Turbo s Hoet ook het Waalse Universal Trucks over. Die had drie DAF-concessies in Doornik, Charleroi en Namen plus een Iveco-concessie in Gosselies. De laatste jaren hadden we enorm veel vrachtwagens verkocht in Wallonië, maar we hadden er nog geen servicepunt, vertelt Piet Wauters. De vennoten van Universal Trucks voelden onze hete adem in hun nek en hebben eieren voor hun geld gekozen. Maar de vroegere zaakvoerders werken nog altijd voor ons, en doen dat heel goed. Ik zeg altijd: iedereen kan een bedrijf overnemen, maar je moet ervan overtuigd zijn dat je beter kunt doen dan je voorgangers en dat je over de juiste mensen beschikt. Trouwe partner tijdens het groeiproces was ING. Bij ING is me in zestien jaar tijd steeds de zeer open houding opgevallen. De communicatie loopt zeer vlot langs beide kanten. En ING heeft er steeds voor gezorgd dat we beroep konden doen op onderlegde mensen. De laatste jaren toont de bank bijzondere interesse voor de transportsector. Dat zie je aan de studies die ze publiceren, stelt Piet Wauters. Kind aan huis ben ik niet, maar het scheelt toch niet veel Wim Deschrijver, Relationship Manager in Roeselare, verzorgt sinds januari 2002 de contacten tussen ING en Turbo s Hoet Group. De groep is één van de grotere bedrijven in mijn portefeuille, zeker wat hun groeicijfers betreft. De voorbije jaren hebben ze ongelooflijke resultaten neergezet. Een gemiddelde groei van 15% de laatste 15 jaar, met uitschieters van 36% in 2007 en 26% in Ik ben blij dat ik die enorme expansie van dichtbij mag meemaken. Ik heb een grote bewondering voor hun manier van aanpakken. Altijd met de voeten op de grond. Mijn taak is de groei te helpen financieren, vooral op kredietbasis, maar ook door een optimalisatie van hun liquiditeitsbeheer. Ook voor andere financiële vragen kan het bedrijf uiteraard bij mij terecht. Bij Turbo s Hoet Group is me altijd de grote openheid en zin voor communicatie opgevallen. Daarin zijn ze echt een voorbeeld. Elke trimester sturen ze me automatisch de cijfers door. Daarna komen we samen om de cijfers door te 08 nemen, maar in de praktijk zien we elkaar veel vaker. Kind aan huis ben ik niet, maar het scheelt toch niet veel. VANDAAG WORDT HET BEDRIJF GELEID DOOR PIET WAUTERS, ALGEMEEN DIRECTEUR VAN HET ZESKOPPIGE DIRECTIECOMITÉ. GEMIDDELDE GROEI VAN 15% Mede dankzij die overnames liet het bedrijf elk jaar een gemiddelde groei van 15% optekenen. Dat gebeurde tot 2006 altijd met eigen financieringsmiddelen. Dat lijkt inderdaad bijzonder, maar de familie Hoet heeft van bij het begin geen dividenden uitgekeerd en alle winst in het bedrijf gehouden. Na dertig jaar heb je dan een mooi spaarpotje verzameld. Tweede factor in de zelffinanciering zijn de verhuuractiviteiten die Turbo s Hoet in 2000 opstartte. De vloot in België, Frankrijk en Bulgarije telt ruim voertuigen, waarvan bijna de helft DAFvrachtwagens. Enerzijds is verhuur een uitstekend middel om de verkoop op te drijven. Je kunt de klant meteen helpen. Bovendien heeft de leasing, de verhuur op lange termijn, ons ook heel wat mooie intresten bezorgd. In juni 2006 werd voor het eerst extern geld in de groep geïnjecteerd. THG kon haar groeimogelijkheden onmogelijk op haar eentje uitvoeren. De investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren bracht het noodzakelijke extra kapitaal binnen en heeft nu de helft van de aandelen in handen. Als gevolg van de herstructuring werd Piet Wauters, voorheen financieel directeur, algemeen directeur van het nieuwe bestuurscomité van zes directeurs. Alfred Hoet werd voorzitter van de Raad van Bestuur. GEEN TIJD OM TE GENIETEN Wanneer hij terugkijkt op de voorbije dertig jaar, kan Alfred Hoet soms nog steeds moeilijk geloven tot wat voor een bedrijf Turbo s Hoet uitgegroeid is. Mijn eerste bedrijf ben ik opgestart met 6.000, het laatste met 3 miljoen. De groei is enorm. Elke vier of vijf jaar moet het bedrijf op zoek naar extra ruimte. Zo starten we in Hooglede straks met de bouw van een nieuw administratief centrum naast de bestaande site was met een groei van 35% absoluut een jaar om trots op te zijn. Maar niet om naast je schoenen te gaan lopen. Tijd om van de cijfers te genieten hebben we evenmin. We hebben nog heel wat werk voor de boeg in Oost-Europa. Veel overnames zie ik ons de komende jaren daarom niet doen. Maar je weet natuurlijk nooit. Op tien jaar tijd kan er enorm veel veranderen, dat weten we uit ervaring, besluit Alfred Hoet. Info: Turbo's Hoet Truckcenter n.v. Bruggesteenweg 127, 8830 Hooglede Tel: , construct@turbos-hoet.be

9 FAQ FISCALITEIT Film als investering DE BELGISCHE FILM STEUNEN EN MINDER BELASTINGEN BETALEN: HET KÁN! EN HET BRENGT BOVENDIEN NOG OP OOK Eind 2007 lanceerde ING zich in de filmwereld, via het 'tax shelter'-mechanisme. De bank deed, met steun van de Belgische producenten, een reuzenstap: ze investeerde in 22 films, waarvan er 5 in de prijzen vielen in Cannes. Dat alles dankzij een bankproduct dat bedrijven belastingvoordelen oplevert! Françoise Platteborse staat aan het hoofd van de DEFI-cel, die voortdurend nieuwe financiële instrumenten ontwikkelt. Ze schetst de troeven van deze samenwerking 1 Wat houdt 'tax shelter', het basisprincipe achter het product ING Tax Shelter Invest, precies in? Die 'belastingbescherming' is een fiscale stimulans om investeringen te promoten in de Belgische audiovisuele en filmwereld. Bedrijven die gebruikmaken van 'tax shelter', kunnen hun belastbare grondslag verminderen tot 150% van het geïnvesteerde bedrag. Deze vrijstelling mag wel niet hoger liggen dan 50% van de belastbare winst of een plafond van De investering bestaat voor 40% uit een gewaarborgde lening en voor 60% uit 'equities', waarbij men gedurende vijf jaar de rechten op de filminkomsten behoudt. 2 Gaat het om een typisch product voor kenners? Absoluut niet! Het is bestemd voor alle Belgische bedrijven die onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting en een belastbare gereserveerde winst boeken van minstens , na aftrek van de uitgekeerde dividenden. Je hoeft dus geen filmspecialist te zijn: het is bestemd voor het grootst mogelijke publiek. De lening wordt terugbetaald, met intresten. 3 Bezit de investeerder dan automatisch de filmrechten? Ja. Hij kan het financiële rendement aan het succes van de film koppelen en zijn rechten behouden. Of zijn verkoopoptie uitoefenen en zijn 'equities' overdragen aan de producent, tegen een vooraf overeengekomen prijs. De investeerder heeft 12 maanden om te beslissen, wat ruimschoots volstaat om de succeskansen van de film in te schatten. 4 Zijn er nog andere tussenpersonen die investeringen bieden via de tax shelter? Uiteraard. Maar het ING-product werd samen met de verenigingen van filmproducenten ontwikkeld. Het gaat dan ook om een ethisch product, want het is het enige dat het evenwicht respecteert tussen de belangen van de investeerders en die van de producenten. Bovendien is het een flinke steun in de rug voor de Belgische film. ING verplicht om meer te investeren in de lokale industrieën dan de wet voorschrijft. Sinds eind 2007 hebben we 15 miljoen opgehaald, en tegen eind dit jaar mikken we op 30 miljoen. 5 Welk belang hebben ondernemingen daar uiteindelijk bij? ING Tax Shelter Invest is een bankproduct waarvan het rendement hoger ligt dan de marktrente. Als het bedrijf zijn rechten verkoopt, bedraagt het jaarrendement 6,847% bruto, dat is 4,52% netto na aftrek van belastingen. Het is een soepele formule, want de investering kan gespreid worden over 6, 12 of 18 maanden. Bovendien is het ook veilig: de bank waarborgt de lening, terwijl Tax Shelter Partners, het platform dat ING en producenten samenbrengt, het goede verloop van het filmproductieproces garandeert en de in België gedane uitgaven controleert. We draaien! Het bankproduct ING Tax Shelter Invest biedt een brutojaarrendement van 6,847%. Er wordt heel het jaar door kapitaal opgehaald (minimaal , maximaal per bedrijf). Zodra het bedrijf een voldoende klare kijk heeft op zijn winst, belt het gewoon naar ING om een simulatie uit te voeren. Info: Harold Ravoet , harold.ravoet@ing.be Tim Corten , tim.corten@ing.be Met ING Tax Shelter Invest wordt investeren in film kinderspel! De investeerder ondersteunt niet alleen Belgische producties, maar hij verlaagt ook zijn belastbare grondslag en hij profiteert van een rendement dat hoger ligt (6,847%) dan dat van de markt. ing-onderneming.be #

10 KMO S DAG IN DAG UIT DE RECENTE EVOLUTIE VAN DE FISCALITEIT HEEFT DE KOSTPRIJS VAN VERVUILENDE VOERTUIGEN GEVOELIG DOEN STIJGEN. TIJD OM OVER TE SCHAKELEN OP EEN GROENE VLOOT? ECO FLEET Moeten bedrijven een groene vloot overwegen? Corbis # Sinds 1 april van dit jaar, is er geen ontkomen meer aan: de aftrekbaarheid van de kosten voor het gebruik van bedrijfswagens wordt voortaan bepaald door de CO 2 -uitstoot. Gedaan met het oude systeem waarbij alle uitgaven, uitgezonderd brandstof en financieringskosten, konden afgetrokken worden ten belope van 75%. Het nieuwe percentage voor de aftrek van deze kosten varieert, naargelang de milieuvriendelijkheid van het voertuig, van 60 tot 90%. Dit laatste percentage is voorbehouden voor de 'properste' voertuigen. Jammer genoeg, bestaat deze categorie uit heel wat kleine (of zelfs mini) stadswagens, die niet groot genoeg zijn voor een dertigjarig kaderlid en zijn kroostrijk gezin. Een geleidelijke overgang naar de ecoheffing De recente aanpassing van de aftrekbaarheidsvoorwaarden is niet de eerste ecomaatregel die de bedrijfswagens treft. Op 1 januari 2005 heeft de regering al de solidariteitsbijdrage aangepast die aan de RSZ verschuldigd is voor de voertuigen die door de onderneming ter beschikking gesteld worden van de werknemers. Deze bijdrage, de zogenaamde CO 2 -taks, eveneens berekend op basis van de CO 2 -uitstoot, is verschuldigd zodra het voertuig gebruikt wordt voor privégebruik, dus met inbegrip van de verplaatsingen tussen de woonplaats van de werknemer en zijn onderneming. VOERTUIGEN DIE BESCHOUWD WORDEN ALS 'VERVUILEND', ZOUDEN WEL EENS ZEER DUUR KUNNEN WORDEN VOOR DE ONDERNEMINGEN. EEN GEPEPERDE REKENING De verandering zal niet pijnloos gebeuren: van de meeste voertuigen zal de fiscale aftrekbaarheid verminderen. De maatregel treft vooral de monovolumes en de terreinwagens, en niet alleen de chicste en duurste modellen die voorbehouden zijn aan de directieleden! Een Renault Espace 2,0 CDI zal bijvoorbeeld terechtkomen in de ongunstigste schijf, die van 60% aftrekbaarheid. Met een jaarlijks leasingbudget van ongeveer 9.295, stijgen de verworpen uitgaven bijgevolg van tot 3.718, m.a.w. een stijging van 60%! Aan het gemiddelde tarief van de vennootschapsbelasting, komt deze verandering neer op een bijkomende heffing van bijna 500. Als het bedrijf beschikt over een grote vloot vervuilende voertuigen, zou de rekening wel eens hoog kunnen oplopen! VERANDEREN VAN POLITIEK "Dat is precies wat de overheid wil bereiken, zegt Jan Van Roon, Director Sales & Marketing bij ING Car Lease. De verhoogde fiscale druk zal de ondernemingen uiteindelijk dwingen om een nieuwe politiek te voeren inzake bedrijfswagens." Maar hoe kan men de werknemers overtuigen om te kiezen voor propere voertuigen? "De meeste bedrijven, vervolgt Jan Van Roon, wijzigen hun car policy zodat deze ecotaks begrepen is in de totale gebruikskosten van het voertuig. Tot nu toe bevatte de 'Total Cost of Ownership' alleen maar de brandstofkosten en het leasingbudget. "Een maandelijks budget van 600 zal bijvoorbeeld stijgen tot 670, inbegrepen de impact van de nieuwe heffing. Als de werknemer een minder vervuilend voertuig kiest, zal hij kunnen genieten van de fiscale besparing om zich een aantal bijkomende opties aan te schaffen."

11 FISCALE ONZEKERHEID Het effect van deze fiscale maatregel op het milieu mag dan wel positief zijn, toch zal het niet meteen merkbaar zijn. Eerst moet het bestaande wagenpark geleidelijk vervangen worden. Ondertussen zullen bedrijven de weerslag van de nieuwe maatregel moeten ondergaan. Dit zal het geval zijn bij bedrijven die de bestaande leasingcontracten nog moeten uitdoen of die voertuigen aangekocht hebben die voortaan fiscaal benadeeld worden. Jan Van Roon vervolgt: "De relatieve fiscale onzekerheid waarin de ondernemingen moeten werken, is geen nieuw verschijnsel. In dit geval weten we tenminste waar we naartoe gaan: deze ecologisch gerichte aanpak van de fiscaliteit lijkt definitief". In de toekomst zou deze aanpak wel eens uitgebreid kunnen worden tot de heffing op de voordelen van alle aard voor de werknemer. Deze wordt immers nog altijd belast op het fiscale vermogen van het voertuig en op een forfaitair aantal kilometers, afhankelijk van de afstand tussen de woonplaats van de werknemer en de plaats van tewerkstelling. "Wij sluiten deze mogelijkheid niet uit, zeker omdat ze overeenkomt met een in Europa waarneembare evolutie, verduidelijkt Jan Van Roon. Een dergelijk systeem wordt in sommige landen reeds toegepast, o.a. bij onze Franse zuiderburen." DUURDERE BRANDSTOF De stijging van de olieprijzen heeft het effect van deze ecologische fiscaliteit nog versterkt. 'Vuile' voertuigen zijn ook grote brandstofverbruikers, een reden temeer voor de ondernemingen om het anders aan te pakken. De recente vermindering van het verschil tussen de prijzen van benzine en diesel zal niet leiden tot een wijziging in de samenstelling van het huidige voertuigenpark. "Bijna 90% van de bedrijfswagens rijdt op diesel, legt Jan Van Roon uit, en het prijsverschil tussen de brandstoffen is hiervan slechts één verklaring." Andere factoren spelen hierbij ook een rol: het verbruik, de onderhoudskosten en vooral de waarde van het voertuig op het einde van het De nieuwe aftrekbaarheidspercentages CO 2 -uitstoot CO 2 -uitstoot Percentage diesel benzine aftrekbaarheid < 105 g < 120 g 90% tussen 105 en 115 g tussen 120 en 130 g 80% tussen 115 en 145 g tussen 130 en 160 g 75% tussen 145 en 175 g tussen 160 en 190 g 70% > 175 g > 190 g 60% Wilt u weten hoeveel CO 2 uw voertuig uitstoot? U vindt een nuttige link op contract. «Deze residuwaarde is duidelijk hoger voor dieselvoertuigen. Dit is een doorslaggevende factor voor de berekening van de maandelijkse huurprijs. Uiteindelijk slaat de weegschaal nog altijd door in het voordeel van dieselvoertuigen.» TOEKOMSTPERSPECTIEVEN Zullen de evolutie van de fiscaliteit en het huidige economische klimaat het gebruik van bedrijfswagens ontmoedigen? «Niet zoals de zaken er nu voorstaan, beweert Jan Van Roon. De toekenning van een bedrijfsvoertuig is nog altijd voordeliger dan een salarisverhoging. Dat bewijzen de statistieken: meer en meer ondernemingen breiden dit voordeel uit naar categorieën werknemers die er tot nu toe nog niet van genoten." De bij voorkeur groene bedrijfswagen heeft dus nog een mooie toekomst voor zich. Info: ING Car Lease Belgium Tel.: , info@ingcarlease.be "Part of the solution" Naar schatting 73% van de bedrijfswagens (categorie dieselvoertuigen) zou getroffen zijn door de nieuwe fiscale maatregelen. De uitgaven, uitgezonderd brandstof en financieringskosten, bestemd voor deze voertuigen zullen niet meer ten belope van 75% aftrekbaar zijn, maar slechts voor 70%, en zelfs 60% voor de meest vervuilende onder hen (zie tabel). Deze maatregelen treffen ook de voertuigen waarvan het leasingcontract nog loopt. Omdat ze een bijdrage wilde leveren aan de aanpassing van de voertuigenvloten aan de nieuwe milieunormen, heeft ING een opgemerkt initiatief genomen: 'Part of the Solution'. ING Car Lease stelt haar klanten die bedrijfsvoertuigen bezitten die in de categorieën 70% of 60% dreigen terecht te komen en waarvan het leasingcontract uiterlijk eind december afloopt, voor om hun voertuigen vervroegd en zonder ontbindingskosten over te nemen. Op voorwaarde althans dat die voertuigen vervangen worden door minder vervuilende exemplaren. "Deze vervanging zal nochtans niet ten koste gaan van het rijcomfort van de werknemers, legt Jan Van Roon uit. De meeste constructeurs hebben de laatste jaren enorme inspanningen gedaan om de CO 2 -uitstoot te verminderen. De technologische vernieuwingen die verwerkt zijn in de nieuwe generaties dieselmotoren maken het mogelijk hetzelfde vermogen te leveren met een aanzienlijk lagere CO 2 -uitstoot." ing-onderneming.be #

12 ING, UW PARTNER FINANCIËLE MARKTEN Uw schild tegen bedrijfsvreemde risico s TEGEN DE RISICO S DIE EEN ONDERNEMER NIET ZELF ONDER CONTROLE HEEFT, KAN HIJ ZICH BETER INDEKKEN. DAT KAN MET TAL VAN FINANCIËLE PRODUCTEN, VAN SWAPS TOT SLIMME DEPOSITOPRODUCTEN. # 185 Corbis 12 Elke ondernemer neemt ELKE risico s. En zo hoort het BEDRIJFSLEIDER ook. Het is immers MOET ZELF DE precies door het nemen RISICO'S BEPALEN van berekende risico s dat een ondernemer waarde creëert. WAARTEGEN Door zijn terreinkennis kan een HIJ ZICH WIL ondernemer de risico s beter INDEKKEN. inschatten dan iemand anders, er de juiste prijs op plakken en er uiteindelijk aan verdienen. Zolang een ondernemer dus risico s neemt met dingen waar hij verstand van heeft, is er geen probleem, zegt Ellen Aelvoet van ING Financial Markets. Wij houden ons bezig met de risico s waarop hij als ondernemer helemaal geen vat heeft en die buiten zijn competentiegebied vallen. Stel dat een bedrijf zich aanzienlijk in de schulden heeft gestoken. Op zich is daar niets mis mee. Best mogelijk dat de ondernemer correct berekend heeft hoeveel rente hij met zijn cashflow kan betalen en hoeveel schuld hij zich dus kan veroorloven. Dat is allemaal dik in orde, aldus Ellen Aelvoet, zolang de rente niet stijgt. Maar we maken momenteel behoorlijk woelige tijden door en met veel factoren die vorig jaar nog niet speelden, moet er nu wel degelijk rekening gehouden worden. Daardoor kan een bedrijf met veel schulden ineens wél in moeilijkheden komen. VAN WINST NAAR VERLIES EN OMGEKEERD Op dezelfde manier hebben we het voorbije jaar een aantal luchtvaartmaatschappijen in het rood zien gaan. De prijzen voor kerosine zijn enorm gestegen en dat weegt zwaar door. Wie zich onvoldoende indekte, kan zijn concurrenten nu niet meer bijbenen, zegt Jos Van Lishout, Product Manager Deposits. En het kan nog veel erger. Bedrijven die gevoelig zijn voor de stijging van de olieprijzen, mogen zich nog altijd gelukkig prijzen dat die stijging getemperd wordt door de lage dollarkoers. Maar wat als

13 ook de dollar weer wat terrein zou terugwinnen op de euro? Dan komen die bedrijven pas écht in de problemen! Het complexe spel van rente, olieprijzen, grondstoffen, dollarkoers en andere factoren kan voor een onderneming uiteindelijk het verschil maken tussen winst en verlies. En het zijn factoren die wereldwijd spelen, waarop de onderneming zelf geen invloed uitoefent en die ze ook niet echt kan voorspellen. Als bank is het onze taak om bedrijven bewust te maken van dergelijke economische omgevingsfactoren, vindt Jos Van Lishout. Natuurlijk is niet elk bedrijf even gevoelig voor elke factor. Maar een goede Relationship Manager moet zijn cliënten goed kennen en met hen meedenken. Een cliënt die voorschotten opneemt, betaalt daarvoor momenteel een procentpunt meer dan een jaar geleden. Indien de Relationship Manager zo n behoefte bij zijn cliënt detecteert, moet hij hem hierop aanspreken: "Heb je gezien dat de rente beweegt? Zou je niet willen dat onze specialisten eens kijken hoe we dat risico kunnen inperken?" Idem dito voor een bedrijf dat veel in dollar factureert. Frédéric Raevens Dankzij het rendement van de Inflation Linked Note, kunnen de negatieve gevolgen van de inflatie gecompenseerd worden WAAR LIGT UW PIJNGRENS? Is er een risico dat moet worden afgedekt? Dat is de eerste stap in het proces en uiteindelijk is het de ondernemer die de vraag moet beantwoorden. Hij kan het best beoordelen waar zijn 'pijngrens' ligt, noemt Ellen Aelvoet dat. Maar wij kunnen hem wel helpen de juiste vragen te stellen. Als een cliënt een "DANKZIJ ONZE KENNIS VAN DE MARKTEN, LEGT ELLEN AELVOET UIT, KUNNEN WIJ DE ONDERNEMER HELPEN DE JUISTE VRAGEN TE STELLEN." krediet heeft dat gekoppeld is aan de Euribor op 3 maanden bij om het even welke bank dan kan de Relationship Manager de verschillende scenario s uittekenen die verbonden zijn aan de evolutie van de rente. Als blijkt dat de kostprijs van het krediet mogelijkerwijs de draagkracht van de onderneming kan overstijgen, zal hij zich buigen over mogelijke oplossingen. Dan kunnen we bijvoorbeeld een swap voorstellen: wij nemen de betaling van de variërende Euriborrente voor onze rekening en de cliënt betaalt ons in ruil een vooraf afgesproken vaste rentevoet. Wij nemen dan dus het renterisico over. De liquiditeitscrisis opent perspectieven Ook in Europa is er sprake van een liquiditeitscrisis, maar dat uit zich niet in terugbetalingsmoeilijkheden, stelt Jos Van Lishout vast. Reële cijfers over falende kredieten vallen bij ons eigenlijk goed mee. Toch moeten ondernemers ook in Europa meer betalen voor hun krediet. Dat komt vooral omdat de gebruikelijke kredietverlening tussen de banken onderling sterk is afgenomen: zolang niet duidelijk is welke banken delen in de klappen van de Amerikaanse vastgoedcrisis, rekenen ze aanzienlijke extra s aan voor wat ze elkaar nog willen lenen. En die hogere interbancaire rente duwt ook de rente omhoog die ondernemingen voor hun bankleningen betalen. UITLENEN LOONT! Maar die toestand kunnen cliënten ook in hun voordeel gebruiken, zeker als ze over middelen beschikken die ze niet meteen nodig hebben. Jos Van Lishout: Was er vorig jaar nog een heel vlakke rentecurve, dan loont het tegenwoordig heel erg de moeite om fondsen voor een jaar of langer uit te zetten. Dat de vraag naar kredieten groot blijft, terwijl de banken elkaar onderling geen leningen meer willen toestaan, opent mogelijkheden voor cash rich bedrijven die wel op die vraag willen ingaan. ing-onderneming.be #

14 ING, UW PARTNER Onze specialisten kunnen inschatten wat duur of goedkoop is op de financiële markten. Hebben de markten volgens ons overdreven veel schrik voor inflatie? Dan zullen wij als bank een stuk van dat risico overnemen en de markten zullen ons er een prijs voor betalen. Door die werkwijze in producten te gieten, kunnen ook onze cliënten meestappen in dat verhaal. C orb is i # LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJEN DIE ONVOLDOENDE INGEDEKT ZIJN TEGEN DE STIJGING VAN DE KEROSINEPRIJZEN, WORDEN TEGENWOORDIG GECONFRONTEERD MET ERNSTIGE MOEILIJKHEDEN. Beslissen of het bedrijf een bepaald risico kan dragen of niet, behoort tot de kerntaken van de ondernemer. De bank steekt dan ook veel tijd in het confronteren van ondernemers met allerlei mogelijke risico s. Jos Van Lishout geeft meteen toe dat daar wat eigenbelang tussen zit; een onvoldoende dekking van de risico s kan ook de bank schade berokkenen: Iemand kan soms goede redenen hebben om bepaalde risico s niet af te dekken. Maar als die redenen niet afdoende zijn of als hij de risico s onderschat, kan het bedrijf in moeilijke papieren terechtkomen. En dat zien we als bank natuurlijk liever niet gebeuren. DE BANK HEEFT DE OPLOSSINGEN Bepalen of een risico moet afgedekt worden, is één ding. Beslissen hoe dat best gebeurt, is dan de tweede stap. In die tweede stap wordt de rol van de bank natuurlijk een stuk belangrijker, geeft Ellen Aelvoet aan. Het draait dan om vragen als: welke onderliggende waarde moet het product hebben, welke looptijd enzovoorts. Om die vragen te bekijken, moet je goed op de hoogte zijn van de financiële actualiteit. Frédéric Raevens VOLGENS JOS VAN LISHOUT, MOET EEN GOEDE RELATIONSHIP MANAGER DE AANDACHT VAN ZIJN KLANT VESTIGEN OP DE EXTERNE RISICO'S DIE ZIJN ONDERNEMING BEDREIGEN. STRUCTURED NOTES Onder de naam structured notes ontwikkelen specialisten van ING Financial Markets regelmatig nieuwe producten, die inspelen op actuele marktopportuniteiten. Op dit moment is er bijvoorbeeld een Inflation Linked Note waarvan het rendement gekoppeld is Beslissen of het bedrijf een bepaald risico kan dragen of niet, behoort tot de kerntaken van de ondernemer aan de evolutie van de inflatie. Jos Van Lishout: De negatieve gevolgen die een bedrijf mogelijkerwijs van de inflatie ondervindt, kan het via die Inflation Linked Note compenseren met de opbrengst van de gestructureerde deposito. Bedrijven kunnen zich op tal van manieren indekken. "Een cliënt die berekend heeft dat hij zich nooit meer dan 5% rente kan veroorloven op zijn schuldportefeuille, kan voor die zekerheid gewoon een premie betalen, zegt Ellen Aelvoet. Wij geven hem dan een niet-vaste rentevoet die bijvoorbeeld schommelt tussen 4% en 5%. Hij betaalt een vaste vergoeding, maar weet meteen ook zeker dat hij niet langer wakker moet liggen van de volatiliteit op de geldmarkten. De techniek kan toegepast worden op om het even wat: rente, inflatie, grondstofprijzen, wisselkoersen... Voor het beheersen van risico s waarover een ondernemer geen controle heeft, kan de bank dus een creatieve partner zijn. De marktkennis, aanwezig bij de specialisten van Financial Markets, maakt het mogelijk om de meest uiteenlopende ongewenste risico s op gepaste wijze af te dekken. Een oplossing op maat De inflatie, de olieprijzen, de dollarkoers, de rente... Belangrijke economische parameters die de laatste tijd de meest onvoorspelbare bokkensprongen maken en waartegen u niets kunt doen. Toch kan uw bedrijf zich die volatiliteit misschien niet veroorloven. Vraag raad aan uw Relationship Manager. Wellicht kan hij een oplossing voorstellen die voldoet aan uw behoeften.

15 FISCALITEIT EN VERMOGEN Corbis FAMILIEBEDRIJF Laat de fiscus het bedrijf niet erven! NIEMAND HEEFT HET GRAAG OVER ZIJN EIGEN OPVOLGING. DAT IS BEGRIJPELIJK, MAAR DIE TERUGHOUDENDHEID KAN HET VOORTBESTAAN VAN HET FAMILIEBE- DRIJF IN GEVAAR BRENGEN, ZEKER WANNEER DE BEDRIJFSLEIDER PLOTS KOMT TE OVERLIJDEN. die wil uitblinken in het oplossen van problemen, doet dat best alvorens die problemen zich voordoen", "Hij schreef de Chinese generaal Sun Tzu in 'De kunst van het oorlog voeren'. Dit citaat is ook van toepassing op de overdracht van familiebedrijven. Zonder voorafgaande regeling, kan het overlijden van de bedrijfsleider rampzalige gevolgen hebben: naast de ontreddering en het verdriet, wordt de familie ook geconfronteerd met heel wat vragen over de voortzetting van de activiteiten van de KMO en over de betaling van de successierechten. Deze rechten, die de familie zouden kunnen dwingen om het bedrijf geheel of gedeeltelijk te verkopen, kunnen nochtans herleid worden tot een minimum, tenminste als men vooraf de nodige voorbereidingen treft. HET RAMPSCENARIO VERMIJDEN "De successierechten, die een bevoegdheid zijn van de gewesten, zijn altijd progressief, zegt Xavier Bocquet, director Wealth Analysis & Planning bij ING. Zelfs in geval van erfopvolging in rechte lijn, zal het tarief van de successierechten in de hoogste schijf 27% bedragen in Vlaanderen en 30% in Wallonië en Brussel!" KMO's spelen een vitale rol voor de economie, en de Gewesten hebben dan ook een aantal specifieke stelsels voorzien die het mogelijk maken familiebedrijven 'pijnloos' over te dragen. Dit betekent verminderde successierechten en soms zelfs een vrijstelling naargelang het Gewest, zolang het bedrijf een aantal voorwaarden in acht neemt. "Bij de eerste stap van elke erfrechtelijke planning, vervolgt Xavier Bocquet, wordt er nagegaan in hoeverre het bedrijf beantwoordt aan die voorwaarden." DE FISCALE VERBLIJFPLAATS Op de eerste plaats moet vastgesteld worden waar de fiscale residentie van de belastingplichtige zich bevindt, dit om te weten welke voorwaarden voor het bedrijf gelden. Dit is zeer belangrijk omdat er grote verschillen zijn tussen de Gewesten: in Brussel worden holdingmaatschappijen uitgesloten van het stelsel van verminderde tarieven, terwijl in Wallonië de vastgoedmaatschappijen er niet van kunnen genieten. "Mensen weten vaak niet in welk Gewest zij hun fiscale verblijfplaats hebben, vervolgt Xavier Bocquet. Vanuit het standpunt van de successierechten en ook van de schenkingen, is dat Gewest ing-onderneming.be #

16 FISCALITEIT EN VERMOGEN # Verminderde tarieven? Sinds bijna twintig jaar, zijn de successierechten (1989) en de schenkingsrechten (1991) een bevoegdheid van de Gewesten. Deze hebben veel werk verricht om de toekomst van familiebedrijven te verzekeren. Zij hebben ook gezorgd voor een stelsel met verminderde tarieven in geval van successie of schenking. De voordelen van dit stelsel zijn nochtans onderhevig aan de naleving van voorwaarden die bij decreet (Vlaanderen en Wallonië) en beschikking (Brussel) bepaald werden. Hoewel verschillend van Gewest tot Gewest, betreffen ze dezelfde thema's: de juridische vorm van de onderneming, de aard van de activiteit, bedrijven met hoofdzakelijk familiale eigenaars, het behoud van de activiteit en de tewerkstelling. Voor zover de onderneming in overeenstemming is met het decreet of de beschikking die haar aanbelangt, bedragen de rechten voortaan 0% in Vlaanderen en Wallonië en 3% in Brussel. Beter nog, in elk van de Gewesten, is er geen voorwaarde betreffende de identiteit van de begunstigde(n), en dat zowel voor de successie- als de schenkingsrechten! bevoegd waar de belastingplichtige de voorbije vijf jaren het langst ononderbroken heeft gewoond. Als een bedrijfsleider van Gent naar Luik verhuist, zal hij dus minstens twee en een half jaar moeten wachten om voor de fiscus tot het Waalse Gewest te behoren. Voor het overige telt de dagelijkse realiteit als bewijs. "In principe, legt Xavier Bocquet uit, telt de inschrijving in het bevolkingsregister als vermoeden van hoofdverblijfplaats. De Administratie kan dit De drie Gewesten hebben een aantal specifieke stelsels voorzien die het mogelijk maken familiebedrijven pijnloos over te dragen vermoeden wel weerleggen, bijv. door te bewijzen dat u uw privé-uitgaven nog doet in de buurt van uw vorige verblijfplaats en dat u niet van bankagentschap of postadres bent veranderd." HARMONISATIE Zodra de fiscale verblijfplaats vastgesteld is, moet men de situatie van het bedrijf toetsen aan de voorwaarden die recht geven op de verminderde tarieven. Naargelang de juridische structuur van het bedrijf en de uitgeoefende activiteit, kan dit een vrij complexe oefening worden. Wat gebeurt er bijv. wanneer de ondernemer zijn deelname aan het bedrijfskapitaal in een holding heeft ondergebracht? Als hij in Brussel woont, kan hij in dat geval niet van de verminderde tarieven genieten, vermits holdings hiervan uitgesloten zijn. De bedrijfsleider zal dan of naar een ander Gewest moeten verhuizen met het risico dat hij niet gedekt is indien hij overlijdt voordat hij beschouwd wordt als een belastingplichtige van dat Gewest -, of hij zal voortaan zijn participatie in eigen naam moeten bezitten. "Het probleem, benadrukt Xavier Bocquet, is dat beslissingen die gunstig zijn voor de belastingheffing op inkomsten niet noodzakelijk voordelig zijn voor de verminderde tarieven, en omgekeerd." MOEILIJKE FISCALE KWESTIE In sommige gevallen is het in overeenstemming brengen van de voorwaarden een moeilijke kwestie, die men moet benaderen met de hulp van een expertboekhouder en een fiscalist. "We hernemen ons voorbeeld, zegt Xavier Bocquet. Indien u geen Brusselaar bent, maar een belastingplichtige uit het Vlaamse gewest, kunt u genieten van het stelsel van verminderde tarieven. Maar wie moet zich dan houden aan de voorwaarden? De holding of het bedrijf dat door de holding wordt gecontroleerd? In de Vlaamse wetgeving kan men zich of beperken tot de holding, of diezelfde holding als transparant beschouwen en dan moeten de bedrijven die door de holding gecontroleerd worden zich aan de voorwaarden houden. Dit houdt o.a. in dat men, om zich te houden aan de eis van behoud van activiteit, geen enkele van die ondernemingen mag liquideren tijdens de eerste vijf jaren na het overlijden van de bedrijfsleider." VERDER DAN DE TARIEFVERMINDERING Om een opvolgingskwestie 'pijnloos' te laten verlopen na het overlijden van de ondernemer, moet men niet alleen aandacht besteden aan het vaak complexe probleem van de verminderde successierechten. Hoe zit het bijv. met de bezittingen voor privégebruik die deel uitmaakten van de ondernemingen, zoals het huis van de bedrijfsleider? "Talrijke ondernemers beseffen niet tot welke problemen dit kan leiden, betreurt onze gesprekspartner. Bij DE EERSTE STAP: CONTROLEREN OF DE ONDERNEMING AAN ALLE CRITERIA BEANTWOORDT OM TE KUNNEN GENIETEN VAN DE VERMINDERDE TARIEVEN. Renee Jansoa - Fotolia.com

17 Corbis afwezigheid van de juiste schikkingen, zoals een reglementair huurcontract, zal de partner van de overledene het recht niet hebben om na het overlijden in het huis te blijven wonen!" Gewoonlijk stellen de eerste problemen zich wanneer men een onroerend goed voor privégebruik uit het bedrijf wil halen, want deze operatie kost veel geld. Naast de registratierechten, moet men ook vennootschapsbelasting betalen op de gerealiseerde meerwaarde. "Die meerwaarde is vaak aanzienlijk groot ten gevolge van de prijsstijgingen op de immobiliënmarkt enerzijds en de afschrijvingen anderzijds, verduidelijkt Xavier Bocquet. U doet er dus wellicht veel beter aan deze problematiek aan te pakken op het moment dat u het goed aankoopt." EEN GLOBALE AANPAK DE OVERDRACHT VAN HET FAMILIE- Deze problematiek toont de noodzaak aan van een globale aanpak BEDRIJF IS EEN LANGETERMIJNwanneer de bedrijfsleider een PROCES DAT ZO beslissing neemt die een impact VROEG MOGELIJK heeft op het ondernemingsvermogen. "Het gevaar, aldus MOET OPGESTART WORDEN. Xavier Bocquet, is dat men zich slechts op één thema concentreert, bijv. de belastingheffing op de inkomsten. Het is vanuit dat standpunt natuurlijk heel interessant om het huis te laten aankopen door het bedrijf en belast te worden op een voordeel van alle aard. Maar dit voordeel zou wel eens een serieus nadeel kunnen worden op het ogenblik van de opvolging of van de verkoop van de onderneming." Op lange termijn denken en alle aspecten van het probleem samen met een expert-boekhouder overlopen, is een noodzaak, des te meer omdat het 'rechtzetten' van verkeerde beslissingen veel tijd en veel geld kan kosten. EN DAARNA? Hoewel onontbeerlijk, is de reorganisatie van het bedrijfsvermogen, met de bedoeling de fiscale impact van de opvolging te beperken, slechts de eerste stap van een langetermijnprocedure: de overdracht van het familiebedrijf aan de volgende generatie. Het gaat hier om een werk van lange adem, dat soms jaren duurt en niet beperkt mag worden tot alleen maar het fiscale aspect. "Het is belangrijk een continuïteitsscenario uit te werken dat de kansen van de onderneming maximaliseert op het ogenblik dat de huidige bestuurders het bedrijf verlaten", besluit Xavier Bocquet. Het pionierswerk van de Gewesten maakt het voortaan mogelijk deze continuïteit te verzekeren zonder fiscaal nadeel te ondervinden. Het is nu aan de ondernemers om de kans te grijpen die hen geboden wordt om de toekomst van het familiebedrijf te verzekeren. Een voorbeeld: tewerkstellingsvoorwaarden Het Vlaamse en het Waalse Gewest hebben voorwaarden uitgevaardigd over het aantal werknemers van de overgedragen onderneming. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is dat niet het geval. In Vlaanderen moet de onderneming, gedurende de drie jaren voorafgaand aan het overlijden van de bedrijfsleider, minstens salaris gestort hebben aan werknemers die actief waren binnen de Europees Economische Ruimte. Aan deze voorwaarde kan voldaan zijn zowel door de over te dragen onderneming als door de bedrijven die eventueel in het bezit zijn van deze onderneming (in het geval van een holding). Opgelet: de keuze zal de opvolgers wel verplichten om de tewerkstelling gedurende vijf jaren minstens op hetzelfde peil te houden! In het Waalse Gewest, moet de onderneming minstens één werknemer (zelfs deeltijds) in Wallonië tewerkstellen. Deze voorwaarde is echter een beetje delicaat. Zo zal de eigenaar, belastingplichtig in Wallonië, van een café in Vlaanderen of Brussel niet van de verminderde tarieven kunnen genieten omdat zijn zaak niemand tewerkstelt in het Waalse Gewest! De Waalse wetgever zal wellicht zijn voorwaarde moeten herzien: het Europese Hof van Justitie beoordeelde een gelijkaardige tewerkstellingsvoorwaarde, zoals die vroeger van toepassing was in het Vlaamse Gewest, als strijdig met het Europese recht. ing-onderneming.be #

18 INITIATIEVEN FAMILIEBEDRIJF Organiseer uw opvolging Damienne de Harlez JOHAN LAMBRECHT CITEERT HET VOORBEELD VAN TEMPLADO, HET PARADEPAARD VAN CAVALIA DAT WEER AAN DE SHOW MOCHT DEELNEMEN OMDAT HET ZIJN PENSIONERING NIET AANKON. OP 3 JUNI JONGSTLEDEN ORGA- NISEERDE HET 'INSTITUT DE L'ENTREPRISE FAMILIALE' (IEF) MET DE STEUN VAN ING EEN COLLOQUIUM ROND DE MACHTSOVERDRACHT BINNEN FAMILIEBEDRIJVEN. DE 200 AANWEZIGE BEDRIJFSLEIDERS KREGEN INTERESSANTE STELLINGEN EN GETUIGENISSEN TE HOREN. # Afgaande op het grote aantal bedrijfsleiders dat in de Aula Magna van Louvain-la-Neuve verzamelde, is de machtsoverdracht binnen familiebedrijven een bijzonder populair thema. Begrijpelijk, want volgens een studie van het Studiecentrum voor Ondernemerschap (SVO) in 2007 krijgt meer dan 30% van de Belgische kmo s de komende tien jaar met een machtswissel te maken! Toch heeft meer dan de helft van de ondernemers geen flauw benul van de moeilijkheden die zo n proces met zich meebrengt, meent Johan Lambrecht, hoogleraar aan de EHSAL-KUBrussel en directeur van het SVO. Erger nog, 30% van hen weigert pertinent om erover na te denken! SCHEIDEN DOET LIJDEN Vanwaar die terughoudendheid? Het is slechts een van de vragen uit de studie die professor Lambrecht voor het IEF uitvoerde en waarvan hij de resultaten kwam voorstellen. De cruciale vraag in het overdrachtsproces luidt: hoe staat de bedrijfsleider die zijn hele leven aan zijn bedrijf heeft gewijd zelf tegenover zijn opvolging? Niet gespeend van enige humor citeerde Johan Lambrecht het voorbeeld van een hengst: Templado, de ster van het spektakel 'Cavalia'. Nadat hij met pensioen was gestuurd, kwijnde hij helemaal weg. Resultaat: het dier mocht weer optreden, maar kreeg een minder zware rol toebedeeld. Als een paard het er al moeilijk mee heeft, stel u dan voor wat het betekent voor een bedrijfsleider om van het toneel te moeten verdwijnen! VIER ZEER VERSCHILLENDE PROFIELEN De studie deelt de ondernemers onder in 4 categorieën, volgens de mate waarin ze bereid zijn om afstand te doen van de macht. 'Monarchen' willen van geen aftreden weten, tenzij ze ernstige gezondheidsproblemen hebben of van hun troon worden gestoten. 'Generaals' vertrekken met tegenzin en hopen stiekem op een gelegenheid om weer op het voorplan te treden. Alleen 'ambassadeurs' en 'gouverneurs' zijn echt bereid om de scepter door te geven. De eersten behouden vaak een zitje in de Raad van Bestuur, de tweeden gaan elders op zoek naar nieuwe uitdagingen. Zoals Michel Engels bijvoorbeeld, die op het colloquium kwam getuigen: nadat hij het familiebedrijf Perlarom had verkocht, richtte hij Synapsis op, een risicokapitaalfonds dat hij samen met zijn twee dochters beheert. EEN WERK VAN LANGE ADEM Johan Lambrecht belichtte ook de verschillende stadia van de ideale familiale overdracht én de te mijden valstrikken. Volgens hem duurt een overdrachtsproces meer dan 35 jaar en begint het al in de kindertijd.

19 JOHAN LAMBRECHT, AUTEUR VAN DE STUDIE OVER DE MACHTSOVERDRACHT BINNEN FAMILIEBEDRIJVEN, ZIET IN DE BAAS VAN EEN FAMILIEBEDRIJF EEN SOORT DR JEKYLL AND MR HYDE: ZIJN KWALITEITEN, ZOALS BIJVOORBEELD DE DIEPGEWORTELDE VERKNOCHTHEID AAN ZIJN ONDERNEMING, ZIJN DE FOUTEN DIE HET OPVOLGINGSPROCES IN DE WEG STAAN. Reporters CHARLES SASSE, AUTEUR VAN HET BOEK 'LES SEPT RÈGLES D OR DE LA TRANSMISSION DE L ENTREPRISE FAMILIALE' BENADRUKT HET BELANG VAN EEN SYMBOLISCHE DAAD, ZOALS HET VERLATEN VAN HET DIRECTIEKANTOOR. PIERRE GUSTIN, DIRECTEUR WALLONIË ONDERNEMINGEN EN INSTITUTIONELEN ING, GETUIGT OVER ZIJN ERVARINGEN MET DE VELE BEDRIJFSOVERDRACHTEN DIE HIJ VOOR DE BANK HEEFT BEGELEID. Reporters Reporters LAURENT WEERTS, GEDELEGEERD BESTUURDER VAN HET IEF BEKLEMTOONT HOEZEER ONDERHUIDSE SPANNINGEN EEN VOOR SOPHIE LAMMERANT VAN DE FAMILIE BEKAERT MOET EEN 'FAMILIAAL CHARTER' DE PARTICIPATIE VAN DE FAMILIE IN HET BEDRIJFSBELEID OMKADEREN. BEKEND FENOMEEN IN FAMILIEBEDRIJVEN DE OPVOLGING KUNNEN BEMOEILIJKEN. Biebuyck kiest zijn toekomstige leider 'spontaan' Reporters Reporters Georges Cuvelier, Chairman en Managing Director van de n.v. Établissements Biebuyck, kwam met zijn zoon David naar het colloquium van het IEF. Hij behoort tot de derde generatie van het familiebedrijf, dat machines en gereedschap voor decoratief glas vervaardigt. Ongeveer tien jaar geleden gaf mijn oom de fakkel aan mij door, en ik bereid mijn opvolging nu al actief voor. Zijn vooruitziendheid spruit voort uit de ervaringen van de vorige generaties. In plaats van meteen een opvolger aan te duiden, stoomt Georges Cuvelier een directieteam klaar, waarin ook kaderleden van het bedrijf zetelen. In die groep zal mijn opvolger zich spontaan aandienen. Het kan een van mijn zonen zijn, maar ook iemand anders: als hij maar bekwaam is en door iedereen aanvaard wordt. Op dit ogenblik staat nog niet vast wie het roer zal overnemen, het hele proces zal nog minstens vijf jaar duren. Tijdens hun studies steken de toekomstige leiders een handje toe. Nadat ze hun diploma op zak hebben, doen ze werkervaring op buiten het bedrijf. Pas daarna krijgen ze beetje bij beetje meer verantwoordelijkheid in het eigen bedrijf. De eindfase van de machtswissel bestaat uit drie fases, die al dan niet synchroon verlopen: de overdracht van het dagelijks beleid, van de eigendom en van de impliciete kennis, d.w.z. kennis over het bedrijf, zijn leveranciers en zijn klanten, vroeger en nu. Een cruciale fase, want die kennis is het laatste machtselement waar bedrijfsleiders die de teugels niet kunnen loslaten zich aan vastklampen. DE ACTIEVE ROL VAN DE BANKIER Als bank hebben we al talloze machtsoverdrachten binnen familiale kmo s meegemaakt, getuigt Pierre Gustin, Directeur Wallonië Ondernemingen en Institutionelen bij ING. Op basis van die ervaring kunnen wij onze klanten advies verstrekken: over bankzaken organisatie van de externe overdracht, financiering, structurering van het vermogen, schatting van de waarde van de onderneming, maar ook over meer persoonlijke zaken zoals het organiseren van de verhoudingen binnen de familie of het opstellen van een familiaal charter. Een kostbare hulp in een langdurig proces, dat best zo vroeg mogelijk wordt opgestart. Reporters GEORGES CUVELIER EN ZOON DAVID VAN DE NV ÉTABLISSEMENTS BIEBUYCK. ing-onderneming.be #