VRAESTEL I DAVID SE NUWE ROVER

Transcriptie

1 VRAESTEL I AFDELING A LEESBEGRIP VRAAG 1 ARTIKEL Lees die volgende artikel versigtig deur. DAVID SE NUWE ROVER 1. Hy kon nie wag om agter die stuurwiel van sy nuwe motor in te skuif nie, maar net 'n paar maande later het David Bowler se blink blou Rover hom erg laat bloos. 2. In plaas van 'n droommotor met 'n kragtige enjin wat die koppe laat draai, het dit meer soos 'n trekker geklink en ook so stadig soos een gery. David moes voet in die hoek sit om teen 'n bult uit te kom en duim vashou dat hy dit sou haal. Die grootste verleentheid was toe die enjin geknal het dat jy net rook en vlamme sien trek. 3. Hy het sy nuwe motor teruggevat na die garage wat gesê het daar is waarskynlik iets los. Maar so eenvoudig was dit nie werktuigkundiges kon skaars hul oë glo toe hulle onder die enjinkap loer en sien presies wat fout is: Meer as grondboontjies van sowat 3,5 kg was in die lugfilter weggesteek! 4. Ons dink 'n ywerige eekhoring het in die lugpyp opgeklim en sy wintervoorraad in die filter gebêre. Die skelm eekhoring het moontlik die grondboontjies uit 'n voëlbak in David se tuin gesteel en dit snags in die lugfilter weggesteek terwyl die Rover in die motorhuis geparkeer was. 5. Gelukkig is die probleem opgelos toe die grondboontjies verwyder is. David se motor ry nou soos hy moet en almal is tevrede behalwe die eekhoring wat so hard gewerk het. 6. Die eekhoring sal nie weer die filter kan gebruik nie, want David gaan die opening onder sy motorhuisdeur so gou moontlik laat toemaak. Gee slegs die antwoord. Jy hoef nie die vrae in volsinne te beantwoord nie. Verwerk uit: Huisgenoot, 28 April 2005

2 1.1 Noem TWEE redes waarom David Bowler se nuwe Rover hom laat bloos het. (2) 1.2 Haal VYF opeenvolgende woorde aan wat beteken dat jy die petrolpedaal diep trap. (1) 1.3 Wat was David se grootste verleentheid met sy nuwe motor? (1) 1.4 Wat was die garage se eerste verduideliking vir die motor se probleem? (1) 1.5 Haal VYF opeenvolgende woorde aan wat die werktuigkundige se verbasing toe hulle die grondboontjies kry, beskryf. (1) 1.6 Verduidelik hoe die grondboontjies in die motor se lugfilter beland het. (2) 1.7 Waar kom die grondboontjies vandaan? (1) 1.8 Verduidelik hoekom David, maar nie die eekhoring nie, aan die einde tevrede is. (2) 1.9 Hoe het die eekhoring waarskynlik in die motorhuis gekom? (1) (12) VRAAG 2 RESEP Lees die volgende resep versigtig deur. HOENDER PARMIGIANA Gaynor Tapson van Doebai in die Verenigde Arabiese Emirate het dié heerlike hoenderresep ingestuur. 100 ml koekmeel sout en peper na smaak 50 g gerasperde, vars Parmesaankaas 4 hoenderfilette 1 eier, geklits 10 ml botter 100 g Mozzarellakaas, in 4 skywe gesny 15 ml olyfolie 1 ui, fyn gekap 2 knoffelhuisies, gekneus 4 jong murgpampoentjies, in ringe gesny 1 blik (410 g) geskilde, gekapte tamaties 15 ml tamatiepasta 5 ml gekapte, vars orego 5 ml gekapte, vars basielkruid sout en vars gemaalde swartpeper * Voorverhit die oond tot 180 grade Celsius en smeer 'n oondvaste bak. Die bak moet groot genoeg wees sodat die filette in 'n enkellaag kan inpas. * Meng die meel, sout, peper en die helfte van die Parmesaankaas. Doop die hoenderborsies eers in die geklitste eier en daarna in die meelmengsel om dit goed te bedek. * Verhit die botter in 'n pan en braai die borsies tot goudbruin alkant.

3 * Plaas dit in die voorbereide bak en sit 'n skyf Mozzarella op elke borsie. * Vee die pan met 'n papierhanddoek skoon en verhit die olie daarin. * Soteer die ui en knoffel 5 minute oor matige hitte. * Voeg die murgpampoentjies by en soteer nog 2 minute. Voeg die tamaties, tamatiepasta, kruie, sout en peper by en laat 15 minute onbedek prut by lae hitte. * Gooi die tamatiemengsel oor die hoender, bedek met tinfoelie en bak 15 minute. * Verwyder die tinfoelie en bak nog 25 tot 30 minute. Sprinkel die res van die Parmesaan net voor opdiening op. Genoeg vir 4 mense. Verwerk uit: Huisgenoot, 21 April 2005 Gee slegs die antwoord. Jy hoef nie die vrae in volsinne te beantwoord nie. 2.1 Waar het Huisgenoot die resep gekry? (1) 2.2 Watter woord sê dat jy die oond moet aanskakel voor jy die hoender insit? (1) 2.3 Is die volgende stellings WAAR of ONWAAR? Haal 'n gedeelte van 'n sin aan om jou antwoord te bewys Die hoenderfilette word in lae gepak. (2) Die oondbak moet met olie of botter gesmeer word. (2) Met hierdie resep kan jy 'n gesin van 6 kos gee. (2) 2.4 Haal EEN woord aan wat beteken: Om iets stadig, oor lae hitte gaar te maak. (1) Om iets soos uie in olie te braai tot dit sag is. (1) 'n Bak wat nie teen hoë hitte sal bars nie. (1) 2.4 Noem die TWEE dinge wat jy met die Parmesaankaas moet doen. (2) (13)

4 VRAAG 3 STROKIE Lees die volgende strokie versigtig deur. Uit: Rapport, 26 Februarie 2006 Gee slegs die antwoord. Jy hoef nie die vrae in volsinne te beantwoord nie. 3.1 Voor watter winkel staan Flo en haar vriendin? (1) 3.2 Wat wil Flo in Australië gaan doen? (1) 3.3 Wie sal na homself moet kyk terwyl sy weg is? (1) 3.4 Wat dink die vriendin bedoel Flo met te ver? (1) 3.5 Wat bedoel Flo met te ver? (1) 3.6 Wat suggereer Flo in verband met Andy in raampie 6? (2) 3.7 Watter TWEE woorde in raampie 1 sê dat Flo 'n groot begeerte het om Australië toe te gaan? (1) Hoe sal Flo in Australië kom? (1) Watter EEN woord in raampie 1 sê dit? (1) (10) TOTAAL VIR AFDELING A: [35]

5 AFDELING B OPSOMMING VRAAG 4 Lees die artikel aandagtig deur. Soek SEWE maniere waarop jy jou brein kan oefen as jy dinge begin vergeet. Skryf elke manier in jou eie goeie volsin neer. Jy mag nie meer as een sin oor elke manier skryf nie. Skryf jou sinne puntsgewys van 1 tot 7 neer. Laat 'n reël oop tussen sinne. Jou opsomming mag nie meer as 100 woorde lank wees nie. Jy moet die aantal woorde aan die einde van die opsomming aandui. Jy sal gepenaliseer word as jy baie meer as 100 woorde skryf of as jy nie die getal woorde aandui nie. HOE OM JOU BREIN TE OEFEN Deur goed neer te skryf, dwing jy jouself om dinge te organiseer en jou aandag te fokus. Wees baie spesifiek met die lysies wat jy maak. Net soos jou lyf lui raak as jy nie oefen nie, raak jou brein ook in 'n groef as jy niks nuuts leer nie. Mense wat die heeltyd nuwe dinge leer, het nie net 'n beter geheue nie, maar hul kans om hul geheue te verbeter, is ook beter as mense wat niks nuuts leer nie. Dit help ook om te visualiseer. As jy byvoorbeeld jou kar op vlak 3D van die parkeergarage geparkeer het, kan jy probeer onthou waar dit staan deur jou voor te stel daar sit drie donkies voor jou kar. Herhaling van inligting help ook. Herhaal mense se name as jy hulle die eerste keer ontmoet. As jy assosiasies maak, sal jy ook beter onthou. Verbind mense se name met iets ongewoons in hul voorkoms. As Ben byvoorbeeld blond is, kan jy hom as Blonde Ben onthou. Dit is beter om 'n roetine te volg. Sit spesifieke goed altyd op spesifieke plekke. Wanneer 'n mens slaap, het jou brein minder werk. Kry dus genoeg slaap, want dan kan jou brein deur ervarings sif en herinneringe bêre. Maak seker dat jy aan genoeg breinkos knibbel. Groente, vrugte en graankos verskaf foliensuur, vitamien B12 en tiamien, wat noodsaaklik is vir die werking van jou brein. Blokkiesraaisels, woordspeletjies en vasvraspeletjies is alles goed vir jou brein. AFDELING C KOMMUNIKATIEWE TAALGEBRUIK VRAAG 5 WOORDGEBRUIK EN WOORDSTRUKTURE Verwerk uit: Dit, Maart 2006 TOTAAL VIR AFDELING B: [10]

6 Bestudeer die volgende illustrasie versigtig. Uit: Weg, Maart 2006 Voltooi die volgende paragrawe soos aan die regterkant aangedui. Skryf net die nommer en die antwoord neer. Die prent 5.1 (beskryf / herskryf) 'n baie 5.2 (stil) stasie. Daar staan baie 5.3 (koffers, sakke, ens.) rond. Die kruier stoot die trollie met al die 5.4 (tas). Hy kreun en 5.5 ( ), want dit is warm en hy is 5.6 (baie moeg). Die klein 5.7 (meisie) loer 5.8 (uit / by) die venster uit. Sy is byna twaalf 5.9 (jaar / jare) oud. Sy 5.10 (rys / reis) alleen, want haar 5.11 (ma en pa) moes 5.12 (by die huis) bly. Die trein ry vanaf Kaapstad na 5.13 (Oos-Vrystaat / Oosvrystaat). Die meeste mense woon in 5.14 (SA), maar daar is ook 'n paar 5.15 (mense wat die land besoek). Op die perron lê selfs twee klein 5.16 (springbokke). Die boer gaan seker biltong maak. Die man by die kiosk 5.17 (leuen / leun) teen die toonbank. Hy koop 'n klein 5.18 (glas) koeldrank. Die koeldrank is 5.19 (baie duur), want dit is 5.20 (wat vars gedruk is) suurlemoensap (Iemand) 5.1 Kies die korrekte woord. 5.2 Gee die teenoorgestelde betekenis. 5.3 Gee een woord. 5.4 Gee die korrekte vorm. 5.5 Voltooi die uitdrukking. 5.6 Gee een woord. 5.7 Gee die korrekte vorm. 5.8 Kies die korrekte woord. 5.9 Kies die korrekte woord Kies die korrekte woord Gee een woord Gee een woord Kies die korrekte woord Skryf voluit Gee een woord Gee die korrekte vorm Kies die korrekte woord Gee die korrekte vorm Gee een woord Gee een woord.

7 verstaan wat die aankondiger sê nie, want hy praat baie 5.22 (duidelik). Die twee 5.23 (ma) hou die kinders se hande vas, want hulle kan maklik 5.24 (gedwaal / verdwaal) Gee die teenoorgestelde betekenis Gee die teenoorgestelde betekenis Gee die korrekte vorm Kies die korrekte woord. (24 2 = 12) VRAAG 6 SINSTRUKTURE Bestudeer die volgende illustrasie versigtig. Verwerk uit: Keine Panik

8 6.1 Skryf die volgende sinne oor, maar begin soos aangedui Die fiets het haar omgery. Sy... (2) Sy kry baie seer. Gister... (2) Was jy al ooit in 'n ongeluk? Nee, ek... (2) Pieter vra: Het jy baie seergekry? Pieter vra vir haar... (2) Ek kyk waar ek loop. Môre... (2) Die bus stop nie. Die bus hoef... (1) Pieter help die meisie. Die meisie... (2) Help die beseerde meisie! Nee,... (2) Pieter help die meisie. Sy het baie pyn. Aangesien sy... (2) Pieter help die meisie. Pieter behoort... (1) (18) VRAAG 7 KOMMUNIKASIE Bestudeer die onderstaande prente. Lees die situasie by elke prent. Voltooi dan die opdrag.

9 7.1 Versoek Situasie: Uit: Shuters Business Studies Sipho en sy vriende verstaan nie die nuwe wiskunde nie. Gelukkig is Thandi baie goed daarmee. Hoe sal Sipho vir Thandi vra om hulle te help? Opdrag: Skryf EEN sin (nie meer as 15 woorde nie). Sipho:? (2) 7.2 Bestelling plaas Uit: Shuters Business Studies

10 Situasie: Jy en jou vriende kuier saam in 'n restaurant. Julle wil graag bestel. Wat sal jy vir die kelner sê? Opdrag: Skryf EEN sin (nie meer as 15 woorde nie). Jy:. (2) 7.3 Uitdrukking Situasie: Uit: Onbekend Sarie moes al die skottelgoed na die ete was. Dit maak haar moeg. Opdrag: Wat sal sy sê? Kies een van die moontlikhede: A Lekker! Ek is nou moeg. B Sjoe! Ek is nou moeg. C Voorspoed! Ek is nou moeg. D Geluk! Ek is nou moeg. (1) (5) TOTAAL VIR AFDELING C: [35] GROOTTOTAAL: [80]