leden van de gemeenteraad Zeist : vragen RT kinderopvang Geachte leden van de gemeenteraad,

Transcriptie

1 Postadres Bezoekadres Telefoon Postbus 513 Slotlaan 20 Telefax (030) AM Zeist 3701 GK Zeist G e m e e n t e Z e i s t leden van de gemeenteraad Zeist O N S K E N M E R K : 11uit08833 D A T U M : 11 november 2011 U W K E N M E R K : B E H A N D E L D D O O R : mevr. M. Vonk B U R G E R S E R V I C E N R : C L U S T E R : Jeugd & Arbeidseconomie B I J L A G E N : - T E L E F O O N N U M M E R : O N D E R W E R P : vragen RT kinderopvang Geachte leden van de gemeenteraad, In de Ronde Tafel van 6 september 2011 is bij de bespreking van het agendapunt Verordening Ruimteen Inrichtingseisen peuterspeelzalen stilgestaan bij het handhavingbeleid kinderopvang en de rol van de gemeente daarin. Er is door de portefeuillehouder toegezegd dat een aantal vragen schriftelijk beantwoord zou worden. De volgende vragen kwamen aan de orde: I. Welke mogelijkheden heeft de gemeente om verscherpte eisen te stellen aan kinderopvang en peuterspeelzalen? Dit naar aanleiding van de adviezen van de commissie Gunning in de zedenzaak van Amsterdam; II. Zijn er mogelijkheden om een antecedentenonderzoek in te stellen? III. IV. Kunnen er aanbevelingen worden gedaan ten aanzien van het protocol kindermishandeling? Waarom is kinderopvang aan de Kwikstaartlaan toegestaan en welke invloed heeft de gemeente op de locatiekeuze van een kinderopvang of peuterspeelzaal? In deze brief wordt ingegaan op deze vragen. Daarbij wordt allereerst een toelichting gegeven op de landelijke ontwikkelingen en het rapport van de Commissie Gunning. Dit kan namelijk niet los worden gezien van het lokale beleid. Landelijke ontwikkelingen en de Commissie Gunning De zedenzaak eind 2010 in Amsterdam heeft geleid tot verscherpte aandacht voor het welzijn en de veiligheid van kinderen binnen kinderopvangorganisaties en de zoektocht naar verbetermogelijkheden inganggezet. De commissie Gunning door de gemeente Amsterdam ingesteld naar aanleiding van de zedenzaak kwam in april 2011 met een aantal belangrijke aanbevelingen voor de sector: 1. Het vierogenprincipe: in een kinderdagverblijf moeten altijd twee volwassenen zijn die de groep kinderen kunnen zien of horen; 2. Meer aandacht voor herkenning risicosignalen; 3. Opleidingsniveau medewerkers kinderdagverblijven een kwaliteitsimpuls geven; 4. Aanscherpen van procedure van werving en selectie voor nieuw personeel; 5. Impact bestuurlijk toezicht en handhaving vergroten.

2 2 11 november uit08833 De landelijke politiek neemt deze aanbevelingen serieus. In een brief aan de tweede kamer 1 van juni 2011 geeft Minister Kamp aan op welke wijze de aanbevelingen opgepakt zullen worden door de landelijke politiek. Het kabinet legt het initiatief daarbij voor een deel in eerste instantie bij de brancheorganisaties zelf neer. Onderstaand een beknopte weergave van de maatregelen van het kabinet. Ad1 Vierogenprincipe De minister vraagt de branchepartijen tot een voorstel te komen voor een nadere uitwerking van het vierogenprincipe. Hij verzoekt daarbij te komen tot een voorstel dat in de uitvoering realistisch en pedagogisch verantwoord is. Op dit moment mag op een groep drie uur per dag worden volstaan met één volwassene ( ten tijde van halen/brengen van de kinderen) Het kabinet heeft met de convenantpartijen in de kinderopvang afgesproken dat deze partijen hun voorstel binnen 6 maanden na juni 2011 gereed hebben. Als zij hier niet in slagen, bereidt het kabinet eigen regelgeving voor. Ad 2 Herkenning risicosignalen De kinderopvangsector kent al een verplichting tot het hanteren van een Protocol Kindermishandeling. Dit is opgenomen in de wet Kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen. Het kabinet bereidt daarnaast momenteel een wettelijke meldplicht kindermishandeling gepleegd door professionals voor. Een dergelijke meldplicht bestaat al voor aanbieders van jeugdzorg en onderwijsinstellingen. Na melding bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK), deelt het Meldpunt de informatie met andere instanties, zoals de jeugdzorg en de jeugdgezondheidszorg, maar ook het Bureau Zedenpolitie. Zo wordt voorkomen dat er kinderen tussen wal en schip vallen, omdat hulpverleners langs elkaar heen werken. Naast de meldplicht gaat er naar verwachting vanaf 2012 ook nog de wettelijke verplichting in voor het hanteren van een meldcode kindermishandeling. Dit wetsvoorstel wordt binnenkort in de tweede kamer behandeld. Deze meldcode bestaat uit een stappenplan dat gebruikt moet worden bij vermoedens van mishandeling. Met de combinatie van Protocol, meldcode en meldplicht wordt beoogd een sluitend geheel te creëren rond het signaleren, melden en opvolgen van (vermoedens van) kindermishandeling. Uiteraard blijft het mensenwerk : de effectiviteit staat of valt met het juist gebruik van richtlijnen. Om die reden adviseert de Commissie Gunning dan ook om medewerkers in de kinderopvang beter te scholen in de onderdelen herkennen, signaleren en bespreekbaar maken van kindermisbruik. Daarvoor doet het kabinet een beroep op de kinderopvangbranche zelf. Ad 3 Opleidingsniveau Pedagogisch medewerkers In het verlengde van het voorgaande vindt het kabinet het primair de verantwoordelijkheid van de kinderopvangbranche zelf om het deskundigheidsniveau in brede zin van de pedagogisch medewerkers te verbeteren. Het kabinet roept de branche op meer aandacht te besteden aan (bij)scholing en training. Ad 4 Werving- en selectieprocedure Op het terrein van werving en selectie werkt de minister toe naar een systeem van Continue screening van medewerkers in de kinderopvang. Als er in het Justitieel Documentatie Systeem (JDS) van het ministerie van Veiligheid en Justitie een melding binnenkomt van een relevant strafbaar feit, bijvoorbeeld kindermisbruik, dan wordt de werkgever op de hoogte gesteld. Daarnaast worden vanaf april 2012 bij een aanvraag voor een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) ook automatisch de gegevens uit andere Europese landen meegenomen. Momenteel onderzoekt het kabinet in samenspraak met de kinderopvangbranche op welke wijze deze vorm van Continue screening in de kinderopvang kan worden geïntroduceerd. Daarvoor is namelijk een actueel overzicht van alle medewerkers in de kinderopvang noodzakelijk, dat beschikbaar kan worden gesteld aan de dienst Justitie. Hiervoor is een wijziging in wet- en regelgeving in voorbereiding. Ad 5 Bestuurlijk toezicht en handhaving Het kabinet roept gemeenten op om strikter te handhaven. Hiervoor stelt zij vanaf 2012 structureel een hoger budget beschikbaar en stuurt zij aan om risicogestuurd te inspecteren. Dat wil zeggen dat aanbieders 1 Kamerstuk SZW

3 3 11 november uit08833 met een laag risicoprofiel korter en beperkter door de GGD worden bezocht en ondernemers met een hoog risicoprofiel te maken krijgen met zwaarder toezicht. Met gemeenten die onvoldoende invulling geven aan het handhavingsbeleid ( achterblijvende gemeenten ), worden verbeterafspraken gemaakt. I Mogelijkheden in Zeist om verscherpte eisen te stellen aan kinderopvang en peuterspeelzalen Uit het voorgaande blijkt te meer dat er landelijk veel beweging is op dit terrein en er diverse verbetermaatregelen worden ingezet. Het kabinet spreekt betrokken partijen daarbij uitdrukkelijk aan op hun verantwoordelijkheid. De maatregelen die het kabinet neemt, worden voor een deel al op korte termijn tot uitvoer gebracht, zoals een verbetering van de VOG s met buitenlandse informatie, het invoeren van een meldplicht en een verplichting tot het hanteren van een meldcode kindermishandeling. Voor andere maatregelen wordt het initiatief bij de branche organisaties zelf gelegd of is een wetswijziging nodig. Wat doen we al in Zeist? In Zeist is het handhavingsbeleid op orde. Dit wordt onderschreven door de conclusie van de onderwijsinspectie in september 2011 dat Zeist haar handhavingstaak goed uitvoert en op alle onderdelen af is van haar status van achterblijvende gemeente 2. Naar aanleiding van de landelijke ontwikkelingen en de adviezen van de Commissie Gunning wordt geen reden gezien om het toezicht in de gemeente Zeist nog verder te verscherpen. Het aantal inspecties en her-inspecties in Zeist is de afgelopen periode vergroot. We steken in op het jaarlijks inspecteren van alle opvanglocaties in Zeist. De GGD geeft aan dat als gevolg van de flinke toename van het aantal inspecties de planning voor 2011 onder druk staat. De GGD is bezig met formatie-uitbreiding, maar deze is in 2011 nog niet geheel gerealiseerd. Op dit moment zijn we in gesprek met de GGD over mogelijke oplossingen. Wat doen we extra? Aansluitend op het strikte handhavingbeleid en in het verlengde van de adviezen van de Commissie Gunning worden in Zeist de volgende zaken inganggezet: - De cursus Signaleren en Herkennen van Bureau jeugdzorg wordt in samenwerking met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) (weer) onder de aandacht gebracht van alle kinderopvangen peuterspeelhouders in Zeist. Het kunnen signaleren als eerste schakel in het proces is immers van enorm belang. Deze cursus is voor de opvangorganisaties gratis af te nemen. Subsidiering vindt grotendeels plaats vanuit de provincie. Gemeente draagt per cursus een gering bedrag bij ( ± 350,--). - Het gebruik maken van de meldcode Kindermishandeling wordt bij gesubsidieerde instellingen zoals peuterspeelzalen als subsidievoorwaarde opgenomen. Dit, vooruitlopend op de verwachte wettelijke verplichting per Voor kinderopvangorganisaties in Zeist geldt dat de meeste organisaties de meldcode al in hun organisatie hebben ingebed en de aanpak kindermishandeling in hun organisatieprocessen hebben opgenomen. Vanaf 2012 geldt voor allen de wettelijke verplichting. Bouwkundige eisen In de Ronde Tafel is de vraag geuit of er mogelijkheden zijn om vooruitlopend op landelijk overleg en richtlijnen al bouwkundige eisen te stellen aan kinderopvangorganisaties, zodat daarmee wordt voldaan aan het vierogenprincipe. ( continue toezicht door 2 volwassenen). Er wordt in de landelijke discussie bijvoorbeeld gesproken over het plaatsen van glazen wanden, het samenvoegen van groepen begin en eind van de opvangdag, het instellen van camera s ed. Zoals aangegeven heeft de minister de branchepartijen gevraagd om zelf met een concreet voorstel te komen, aangezien deze organisaties ook inzicht hebben in de praktische mogelijkheden. Omdat verwacht wordt dat hier op korte termijn duidelijke afspraken uit komen, wordt er niet voor gekozen om lokaal al vooruit te lopen op dit thema. 2 Gemeente Zeist is sinds september 2011 van haar status achterblijvende gemeente af. De onderwijsinspectie concludeerde dat Zeist haar handhavingstaak nu goed op orde heeft. Er wordt door de GGD-Midden Nederland reeds risicogestuurd geïnspecteerd.

4 II III IV B L A D D A T U M O N S K E N M E R K 4 11 november uit08833 Mogelijkheden om een antecedentenonderzoek verplicht te stellen? Vanuit de Wet Kinderopvang zijn organisaties van kinderopvang en peuterspeelzalen verplicht om na te gaan of ( aankomend) medewerkers een VOG hebben. De GGD als toezichthouder controleert of een kindercentrum zich hieraan houdt. Daarnaast zorgt de verwachte landelijke invoering van het systeem van Continue screening en de koppeling aan strafbare feiten begaan in het buitenland, voor een duidelijke verscherping van de werving en selectieprocedure van personeel in de kinderopvang. Als organisaties aanvullend een antecedentenonderzoek willen (laten) uitvoeren bij aanname van hun personeel is dat prima, maar het verplicht stellen vraagt veel van organisaties in financiële en organisatorische zin. De commissie Gunning adviseert overigens geen antecedentenonderzoek uit te voeren maar geeft als aanbeveling om als kinderdagverblijf altijd referenties na te gaan, ook bij werkervaring in het buitenland, en tevens de reden van ontslag na te gaan bij eerdere werkgevers. Aanbevelingen Protocol kindermishandeling Zoals aangegeven zijn kinderdagverblijven volgens de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang (artikel 10a), behorend bij de wet Kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen reeds verplicht een protocol kindermishandeling te hanteren dat voldoet aan de eisen. Daarnaast is in de Beleidsregel opgenomen dat de houder van het kinderdagverblijf ervoor zorgdraagt dat beroepskrachten de inhoud van het protocol kindermishandeling kennen. De GGD toetst de aanwezigheid en uitvoering van het protocol bij haar inspectiebezoek. In het protocol zijn verantwoordelijkheden per organisatielaag uitgesplitst in taken en bevoegdheden. Het protocol bevat een stappenplan waarin minimaal de volgende fases aan bod komen: vermoeden, overleg, plan van aanpak, beslissen, handelen, evaluatie en nazorg. Gecombineerd met de ophanden zijnde meldplicht en - code en het verhogen van de signaleer- en meldcultuur onder medewerkers binnen de instellingen, geeft dit een sluitend geheel in de keten van signaleren - melden - actie. Waarom is kinderopvang aan de Kwikstaartlaan toegestaan en welke invloed heeft de gemeente op de locatiekeuze van een kinderopvang of peuterspeelzaal? Het kinderdagverblijf De Geheime Tuin, gevestigd op de Kwikstaartlaan is sinds januari 2010 geopend en is gelegen op het bedrijventerrein. Het is een kleinschalige opvang ( 30 kindplaatsen) op antroposofische grondslag. De bedrijfsactiviteit kinderopvang past binnen het in dat gebied geldende bestemmingsplan 3. Om die reden is vestiging van een kinderdagverblijf op die locatie toegestaan. De invloed van de gemeente op de locatiekeuze van een kinderdagverblijf is beperkt tot de toetsing of deze bedrijfsactiviteit past binnen het bestemmingsplan. De raad heeft in de gemeenteraadsvergadering van 4 oktober 2011 wel de motie aangenomen om in de nieuw op te stellen Luchtnota, locatie-eisen op te nemen voor vestiging van gevoelige bestemmingen, zoals peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Verder dient er uiteraard vóór opening van een kinderdagverblijf ook altijd een gebruiksvergunning van de brandweer en exploitatievergunning van de GGD te zijn. Tot slot We hopen uw vragen met bovenstaande toelichting en reactie voldoende te hebben beantwoord. Het handhavingbeleid kinderopvang in Zeist is op orde. Het geheel uitsluiten van incidenten is helaas niet mogelijk, maar samen met de GGD en de brancheorganisaties wordt de veiligheid van de kinderen in de kindercentra goed gewaarborgd. Mocht u naar aanleiding van deze brief behoefte hebben aan een nadere bespreking over dit onderwerp, dan kunt u dat doorgeven aan de griffie. Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd, Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Zeist, 3 Volgens het bestemmingsplan zijn op die locatie bedrijfsactiviteiten toegestaan binnen categorie 1 t/m 3.2 zoals die zijn genoemd in de bij de planregels behorende Staat van Bedrijfsactiviteiten.Kinderopvang valt in dit kader binnen categorie 2 van deze lijst en is ook als zodanig in de lijst genoemd (onder SBI-code 853). Met andere woorden, kinderopvang is toegestaan op deze locatie.

5 5 11 november uit08833 de gemeentesecretaris, W.C.M. Lissenberg- van Dam de burgemeester drs. J.J.L.M. Janssen