Vereniging van Nederlandse Gemeenten

Transcriptie

1 Vereniging van Nederlandse Gemeenten BRIEF AAN DE LEDEN t.a.v. burgemeester en wethouders nummer Lbr. O01186 ons kenmerk BJZl datum 4 januari 2001 nadere informatie bij front-office BJZ (tel ) onderwerp afkoopovereenkomst reprorechten 2001 en 2002 t Onlangs hebben wij met de Stichting Reprorecht overeenstemming bereikt over de afkoop van de gemeentelijke verplichtingen inzake het kopiëren van auteursrechtelijk beschermd werk (reprorecht) voor de jaren 2001 en 2002 (met de mogelijkheid tot jaarlijkse verlenging). Hierbij informeren wij u over het onderhandelingsresultaat en verzoeken wij u ons vóór 15 februari 2001 te machtigen om de overeenkomst met de Stichting Reprorecht af te sluiten. De inhoud van de overeenkomsten is grotendeels gelijk aan eerdere contracten voor de jaren 1991 tot en met Dit betekent dus dat het bedrag al vanaf 1991 niet is verhoogd. Gemeenten betalen voor de jaren 2001 en 2002 jaarlijks ongeveer f 0,091 per inwoner. Met de Stichting Reprorecht is wederom overeengekomen dat deze stichting bij een beperkt aantal gemeenten onderzoek zou kunnen doen naar de aard van de door de gemeente gemaakte kopieën. Dit onderzoek is nodig om het repartitiesysteem te verfijnen. In overleg met de VNG zal worden bepaald op welke wijze gemeenten worden betrokken bij het onderzoek. Het onderzoek zal op geen enkele wijze van invloed zijn op de door de gemeente te betalen hoogte van het reprorecht. Nieuw is de mogelijkheid van (stilzwijgende) verlenging van de overeenkomst. Dit heeft als voordeel dat wij na afloop van de contractspenode u niet opnieuw om een machtiging hoeven te vragen om de overeenkomst met de Stichting Reprorecht te sluiten. Uiteraard geldt dit alleen voorzover er in de overeenkomst bij verlenging geen wijzigingen worden aangebracht. Indien zich de komende jaren relevante wetswijzigingen voordoen, hebben beide partijen het recht in overleg te treden over een mogelijke herziening van de overeenkomst. 0 VNG Exfni exemplaren van deze brief z@ te bestellen bovengenoemd telefaonnummer tegen vergoeding van j 1,- perpagina. Kopiëren t.b. v intem gebruik dwrleden VNG is toegestaan postbus GK Den Haag Nassaulaan JS Den Haag Tel. (070) Fax (070)

2 Vereniging van Nederlandse Gemeenten De leden (t.a.v. burgemeester en wethouders) doorkiesnummer (070) uw kenmerk datum 4 januari ondemerp ons kenmerk afkoopovereenkomt Lbr reprorechten 2001 en 2002 BJ~ Onlangs zijn de onderhandelingen over de overeenkomst 'reprorechten gemeenten' voor de jaren 2001 en 2002 afgerond. Het onderhandelingsresultaat wordt u in deze brief voorgelegd. Ten aanzien van voorgaande jaren doen zich geen grote wijzigingen voor. Nieuw is dat de overeenkomst na afloop van de contractsperiode telkenmale stilzwijgend voor een jaar wordt verlengd, tenzij de overeenkomst door een der partijen wordt opgezegd. Wij verzoeken u ons, door middel van het invullen van bijgevoegd machtigingsformulier, te machtigen om de overeenkomst met de Stichting Reprorecht te sluiten. In deze brief informeren wij u over: - de overeenkomsten sinds 1991 ; - ontwikkelingen in wet- en regelgeving; - de overeenkomst 2001 en 2002; - de fmancïele gevolgen van de overeenkomst en de wijze van verrekening met gemeenten; - de reikwijdte van de overeenkomt. 1. De overeenkomsten sinds 1991 Sinds 1991 heeft de VNG viermaal eerder een overeenkomst gesloten met de Stichting Reprorecht. Postbus GK Den Haag Nassaulaan JS Den Haag Tel. (070) Fax (070)

3 De eerste maal was dat voor de jaren 1991, 1992 en U bent hierover geïnformeerd in een brief van 8 juli 1991 (kenmerk Lbr ). De tweede maal betrof bet een overeenkomst voor de jaren 1994 en Hierover bent u geïnformeerd in een brief van 30 november 1993 (kenmerk Lbr ). De derde keer is een overeenkomst gesloten voor de jaren 1996, 1997 en Lbr ). Ten slotte is voor de jaren 1999 en 2000 een vierde overeenkomst gesloten (kenmerk Lbr. 99/20). 1.1 Inhoud van de eerdere overeenkomsten De eerdere overeenkomsten zijn gebaseerd op een in 1990 gehouden onderzoek bij gemeenten naar het reprorechtplichtige kopieergedrag. Dit onderzoek bestond uit een kwantitatief deel (het tellen van het totaalaantal door de gemeenten gemaakte kopieën) en een kwalitatief deel (het bepalen van het aantal kopieën die van auteursrechtelijk beschermd werk zijn gemaakt). De uitkomsten van dit onderzoek hebben bij alle onderhandelingen de inhoud van de overeenkomst bepaald. Het eerste kwantitatieve deel van het onderzoek bestond uit een enquête onder alle gemeenten. Doel van deze enquête was het achterhalen van het totale kopieervolume van alle gemeenten tezamen. Gemeenten bleken jaarlijks in totaal ongeveer 875 miljoen kopieën te maken. Het tweede deel van het onderzoek bestond uit het bepalen welk percentage van het totaalaantal kopieën van auteursrechtelijk werk wordt gemaakt. Uit dit onderzoek bleek dat 3,06% van het totale volume auteursrechtelijk relevant is. 1.2 Reprorechtplichtige kopieën Niet over elke kopie van een auteursrechtelijk beschermd werk behoeft een vergoeding betaald te worden. Kopieën die uit niet-beroepsmatige overwegingen (privé) worden gemaakt, zijn niet voor rekening van de gemeente. Zulks geldt ook voor kopieën die voor de samenstelling van (gemeentelijke) knipselkranten worden Kopieën die gemaakt worden van een origineel dat door iemand die bij de gemeente werkt is opgesteld, zijn eveneens niet belast. Daarnaast vallen de kopieën die voor eigen oefening, studie of gebmik worden gemaakt, volgens de letter van de wet buiten de vergoedingsplicht. Een exacte definiëring van deze categorie is echter niet goed mogelijk. De onderzoekers hebben indertijd vastgesteld dat 2,66% van het totaalaantal kopieën die door de gemeente worden gemaakt, onder het reprorecht valt. Dit percentage was inclusief de kopieën die behoorden tot de categorieën voor knipselkranten en 'voor eigen oefening, studie of gebruik'. I Zie HR 10 november 1995, NI 1996, l77

4 1.3 Onderbandelingsresultaat bij eerdere contracten De hoogte van de uiteindelijk voor alle jaren vanaf 1991 overeengekomen afkoopsom is door twee factoren beïnvloed. In de eerste plaats heeft het percentage reprorechtplichtige kopieën een vedaging ondergaan als gevolg van de betwistbaarheid van de vergoedingsplicht voor twee categorieën kopieën. Zo was het op het moment dat de onderhandelingen plaatsvonden nog onduidelijk of de categorie kopieën die voor knipselhten werden gebruikt reprorechtplichtig waren (in 1995 heeft de Hoge Raad beslist dat knipselkranten niet onder het reprorecht vallen, zie noot l). Ten tweede bestond er (en bestaat er nog steeds) tussen de Stichting Reprorecht en de VNG verschil van mening over de status van een deel van de kopieën die onder de wijstelling 'voor eigen studie of gebruik vallen'. Bij wijze van compromis was de Stichting Reprorecht tijdens de onderhandelingen daarom bereid het tijdens het onderzoek vastgestelde percentage reprorechtplichtige kopieën met enkele tienden van procenten te verlagen. De beslissing van de Hoge Raad dat knipselkranten niet reprorechtplichtig zijn was dus reeds verdisconteert in het percentage reprorechtplichtige kopieën, zodat door ons geen verdere verlaging van het percentage kon worden bewerkstelligd. Het totaalaantal kopieën waarvoor de gemeentelijke overheid een reprorechtvergoeding dient te betalen is toen vastgesteld op Dit aantal moet worden vermenigvuldigd met f 0,10 (artikel 7 Reprobesluit). De tweede beïnvloedende factor was het kortingspercentage dat de Stichting Reprorecht bereid is toe te passen in verband met het feit dat de VNG namens alle gemeenten een contract sluit. Partijen hebben elkaar indertijd gevonden op een korting van 20%. Na toepassing van de korting van 20% op de totaal verschuldigde vergoeding (j ,--), is het bedrag afgerond op f ,--. Dit bedrag is dus uiteindelijk betaald voor de jaren 1991 tot en met Deze afkoopsom kwam voor de gemeenten neer op een bijdrage van ongeveer f 0,091 per inwoner per jaar. 2. Ontwikkelingen in wet- en regelgeving Bij (gelijkluidende) brieven van 8 september 1997 aan de voorzitters van de Eerste en de Tweede Kamer heeft de minister van Justitie het wetsvoorstel tot wijziging van de Auteurswet 1912 (nr ) ingetrokken. De door de minister ingestelde commissie van deskundigen, de Commissie Auteursrecht, heeft in februari 1996 een interim-rapport uitgebracht, waarin drie modellen voor een wettelijke regeling van het reprorecht ter discussie zijn gesteld. Een aantal belanghebbenden, waaronder de VNG, heeft de modellen becommentarieerd. Model I1 (Heffing op apparatuur) en model I11 (Privatisering) werden door vrijwel alle respondenten afgewezen. Model I (Een aangepast reprorecht) houdt een verbeterde versie in van de huidige wettelijke regeling. Dit model is door de commissie verder uitgewerkt in haar eindrapport. De minister gaf in de brieven van

5 8 september 1997 aan het advies van de commissie grotendeels te zullen volgen in een nieuw wetsvoorstel. De minister doet in de brieven onder andere de volgende voorstellen. In het wetsvoorstel zou neergelegd moeten worden dat de kopieerder het totaalaantal kopieën die hij jaarlijks maakt, moet opgeven. De huidige wettelijke tarieven zouden gehandhaafd blijven. De vrijstelling voor eigen gebmik zou volgens de minister beperkt moeten blijven tot het kopiëren voor privé-doeleinden. Kopieën die voor dossiervorming gemaakt worden, zouden dan niet onder deze vrijstelling vallen. Het wetsvoorstel is inmiddels goedgekeurd door de ministerraad en ter advisering toegezonden aan de Raad van State. Deze heefì echter nog geen advies uitgebracht. 3. De overeenkomst voor 2001 en 2002 Gelet op het feit dat de omstandigheden ten opzichte van voorgaande jaren niet zijn gewijzigd (het is nog steeds niet duidelijk wanneer de nieuwe wettelijke regeling voor het reprorecht in werking zal treden) zijn wij met de Stichting Reprorecht overeengekomen om tegen (nagenoeg) dezelfde voorwaarden de overeenkomst voor de jaren 2001 en 2002 te verlengen. Dit betekent dus dat het bedrag al vanaf 1991 niet is verhoogd. Nieuw is dat in de overeenkomst is bepaald dat na afloop van de contractsperiode de overeenkomst (stilzwijgend) telkenmale jaarlijks wordt verlengd. Dit heeft als voordeel dat u ons bij het aflopen van de contractspenode niet opnieuw hoeft te machtigen voor het aangaan van een overeenkomst met de Stichting Reprorecht. Uiteraard geldt dit alleen indien de overeenkomst onder dezelfde voorwaarden wordt verlengd. Bij een eventuele wijziging van de voorwaarden worden deze eerst ter goedkeuring aan u voorgelegd. Gedurende de contractperiode heeft de Stichting Reprorecht de gelegenheid om te bezien of zij een nieuw onderzoek bij gemeenten wenselijk acht en kan er tegelijkertijd meer duidelijkheid komen over mogelijke wijzigingen (wetsvoorstel) van de wettelijke regeling van het reprorecht in de Auteurswet. Indien zich gedurende de contractperiode relevante wetswijzigingen voordoen, hebben beide partijen het recht in overleg te treden over een mogelijke herziening van de overeenkomst. Verder is overeengekomen dat de Stichting Reprorecht bij een beperkt aantal gemeenten nader onderzoek zou kunnen doen naar de aard van de door gemeenten gemaakte kopieën. Dit onderzoek is nodig om het repartitiesysteem van de Stichting Reprorecht te verfijnen. Dit systeem bepaalt op welke wijze de door de Stichting geïnde gelden worden uitgekeerd aan de schrijvers van auteursrechtelijk beschermd werk. De wijze waarop dit onderzoek kan worden uitgevoerd, is nog niet bekend. In overleg met de VNG zal worden bepaald op welke wijze gemeenten worden

6 betrokken bij dit onderzoek. Het onderzoek moet voor gemeenten zo min mogelijk belastend zijn en zal op geen enkele wijze van invloed zijn op de door gemeenten te betalen bedragen voor reprorecht. 4. De financiële gevolgen van de overeenkomst en de wijze van verrekening met gemeenten Met inachtneming van de in het voorgaande geschetste uitgangspunten is het volgende overeengekomen. De VNG koopt namens de gemeenten de reprorechtverplichtingen over 2001 en 2002 af tegen dezelfde voorwaarden en hetzelfde tarief als die in de periode 1991 tot en met Bij een eventuele verlenging van de overeenkomst koopt de VNG eveneens tegen dezelfde voorwaarden de reprorechtverplichtingen per jaar af. De atkoopsom bedraagt jaarlijks f ,--. Dit bedrag is gelijk aan de vergoeding die voor de jaren 1991 tot en met 2000 is betaald. De VNG zendt jaarlijks de facturen aan de gemeenten. De verdeling over gemeenten vindt plaats naar rato van het aantal inwoners. Per jaar komt dit neer op ongeveer f 0,091 per inwoner. Afhankelijk van de groei van het aantal inwoners in Nederland en de verandering van inwonertal in elke individuele gemeente zal de afkoopsom per inwoner en per gemeente per jaar iets kunnen variëren. Voor 2001 geldt dat het inwonertal per 1 januari 2000 maatgevend is; voor 2002 wordt het inwonertal per 1 januari 2001 gehanteerd (CBS-gegevens). 5. Reikwijdte van de overeenkomst De reikwijdte van de overeenkomst is gelijk aan die in de voorafgaande periode. De overeenkomst strekt zich uit tot alle gemeenten en de door hen in het leven geroepen organen en lichamen waaraan een taak voor de openbare dienst is opgedragen. Een uitzondering wordt gemaakt voor de zogenaamde basisregelingen volgens de Wet gemeenschappelijke regelingen, voorzover deze over een eigen (los van de gemeente georganiseerd en gehuisvest) secretariaat beschikken. Met deze samenwerkingsverbanden sluit de Stichting Reprorecht een afzonderlijke overeenkomst. Voorts vallen buiten de overeenkomst: nutsbedrijven en gemeentelijke instellingen voor openbaar primair en voortgezet onderwijs. Voor de Onderwijsinstellingen is in de afgelopen jaren een afzonderlijke regeling met de Stichting Reprorecht afgesloten. Eveneens vallen niet onder de overeenkomst: 'andere in het algemeen belang werkzame instellingen', die geen taak voor de openbare dienst hebben. Dit zijn instellingen waarvan de uitgaven geheel of hoofdzakelijk uit door de overheid ter beschikking gestelde gelden bekostigd

7 worden, waarbij 'hoofdzakelijk' kan worden opgevat als voor ten minste 7096, aldus de toelichting op het Reprobesluit. 6. Verzoek om machtiging Wij menen dat het bereikte onderhandelingsresultaat aanvaardbaar is. Er is tegemoetgekomen aan onze wens om een overeenkomst te sluiten voor twee jaar met een mogelijkheid van jaarlijkse verlenging. Tevens is de Stichting Reprorecht opnieuw bereid gebleken een jaarlijkse korting van 20% op de totale afkoopsom toe te passen. Gedurende de contractpenode heeft de Stichting Reprorecht de gelegenheid om te bezien of zij een nieuw onderzoek bij gemeenten wenselijk acht en kan er tegelijkertijd meer duidelijkheid komen over mogelijke wijzigingen (wetsvoorstel) van de wettelijke regeling van het reprorecht in de Auteurswet. Indien zich gedurende de contractpenode relevante wetswijzigingen voordoen, hebben beide partijen het recht in overleg te treden over een mogelijke herziening van de overeenkomst. Als dergelijke ontwikkelingen zich voordoen, zullen wij u zo spoedig mogelijk hierover informeren. Aangezien de VNG niet in staat is de overeenkomst af te sluiten indien niet alle leden met het onderhandelingsresultaat (en de daaruit voortvloeiende financiële verplichtingen) kunnen instemmen, is uw medewerking van groot belang. Daarom verzoeken wij u dringend in te stemmen met het voorliggende onderhandelingsresultaat en de VNG te machtigen om de overeenkomst voor de jaren 2001 en 2002 (eventueel te verlengen) met de Stichting Reprorecht af te sluiten. Wij verzoeken u het machtigingsformulier vóór 15februari 2001 ingevuld te retourneren aan: Vereniging van Nederlandse Gemeenten t.a.v. het secretanaat van de sector BJZ Postbus GK DEN HAAG VERENIGING VAN E prof. dr. J.Th.