DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN OUDMUNSTER UIT HET JAAR 1295,

Transcriptie

1 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN OUDMUNSTER UIT HET JAAR 1295, MEDEGEDEELD DOOR Mr. R. VAN ROI JEN. De achterstaande text, voorzooveel met groote letter gedrukt, vormt de langst bewaard gebleven rekening van het kapittel van Oudmunster te Utrecht. Zij wordt gevonden in 's kapittels archief onder no. 184 en is geschreven op perkament met afmetingen 7I bij 24 c.m. Van dergelijke in rolvorm gestelde stukken van comptabelen aard bevat het genoemde archief nog een aantal (I3), liggende tusschen de jaren 1296 en Met het jaar 1347 vangt daarop de serie, in boekvorm op papier gestelde, rekeningen aan, die zich, behoudens eenige onderbreking tusschen en , als een vrijwel gave rij zoowel voor de groote als kleine kamer dienende over meerdere eeuwen voortzet. Vergelijken wij deze reeks met die van de 4 andere kapittelkerken, dan blijken voor het kapittel van Oudmunster de stukken het verst terug te pan; bij St. Pieter is het aanvangsjaar 137o, bij St. Jan 1379 (fabriek 1367), bij den Dom 1394 (voor de Groote Kamer n.l., voor de Kleine Kamer 1389) ; de rekeningreeks van St. Marie kan de vergelijking veel minder doorstaan, daar de betrekkelijke serie eerst met 1473 inzet, hetgeen niet wordt goedgemaakt door de omstandigheid, dat van de Groote Kamer van dit kapittel eene rekening van 1417 is behouden gebleven. Een kleine compensatie voor het verlies der vroegere rekeningen zal moeten worden gezien in een bewaard uitvoerig manuaal" 1) van dit kapittel, 1 ) Als zoodanig staat het in den Inventaris van St. Marie in het h.s. bekend. Cf. Handleiding voor het ordenen en beschrijven van Bijdr. en Meded. LVIII. 1

2 2 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN dat tot de eerste helft der 14e eeuw moet worden gerekend en een aantal jaren is gebezigd. Alzoo neemt de rekening van Oudmunster, hierachter gesteld, eene achtenswaardige plaats in ; terloops worde opgemerkt, dat de stukken van rekenplichtigen aard, in het Bisschoppelijk Archief zich bevindend 1), van lateren datum zijn. Gelijk werd opgemerkt, zijn meerdere dergelijke rolrekeningen in het Oudmunsterarchief behouden ; zij dragen de jaarcijfers 1296 (Inventaris Vermeulen no. 567), 1299 (no. 184 Rekeningen Groote Kamer), 1300 (no. 623 en 634 Inventaris Vermeulen), 1315 en 133o (le afd. Oudmr. no. 7o), 1319 (le afd. Oudmr. no. 14), 1336 (le afd. Oudmr. no. 96), 1337 (le afd. Oudmr. no. 102), 1339 (le afd. Oudmr. no. 112), 134o (le afd. Oudmr. no. 122), 1342 (le afd. Oudmr. no. 131), 1344 (no. 145 le afd.), 1346 (no. 165 le afd.). Niet alle zijn gelijkwaardig te achten. Vanzelfsprekend overtreffen de latere de vroegere in omvang alleen reeds door de vermelding van het sterk toegenomen goederenbezit; onder genoemde nummers zijn exemplaren, die voor onze begrippen de sporen dragen van een kladrekening en de bestemming kunnen hebben gehad te eeniger tijd in den loop of kort na het besluit van het dienstjaar plaats te moeten maken voor een in het net geschreven rekening. Of dit is geschied, is niet uit te maken. Wel echter geeft het feit, dat de laatste van de opgesomde rolrekeningen het jaar 1346 aangaat en de eerste rekening van de bovenvermelde Oudmunsterreeks het jaar 1347 betreft, ruimte aan eene veronderstelling, dat men in laatstgenoemd jaar met de aanlegging in boekvorm kan zijn begonnen. Evenwel blijft ook mogelijk, dat de kameraar na 1347 met de aanhouding van rolrekeningen is doorgegaan, daar deze vorm ongetwijfeld voor den boek- archieven door mrs S. Muller, J. A. Feith en R. Fruin Th.Az., waarin wordt medegedeeld, dat manualen die boeken zijn, waarin de rekenplichtige ambtenaar dagelijks zijne aanteekeningen stelde, die later ten grondslag werden gelegd aan de door hem uit te brengen rekening. Zij zijn in Middeleeuwsche archieven slechts zeer zelden bewaard. 1) Rekeningen en Registers van het bisdom Utrecht ( ), uitgegeven door Mr. S. Muller Fz. in Werken Hist. Genootschap, Nieuwe Serie nos. 53 en 56.

3 OUDMUNSTER UIT HET JAAR houder-schrijver vele voordeelen moet hebben gehad; naderhand kunnen deze dan zijn vernietigd, omdat de noodige wetenschap uit de rekeningserie kon worden geput ; bij ontstentenis van oudere boekrekeningen zullen de over de voorliggende jaren nog aanwezige rolrekeningen zijn bewaard, waarvan aldus een 13-tal tot ons is gekomen. Aanvankelijk moet het beheer bij een functionaris hebben berust. Overeenkomstig de latere regeling moet een kanunnik daartoe bij toerbeurt zijn aangewezen ; bijzondere gaven voor de behartiging van de belangen in het tijdelijke zullen afwijkingen in het leven hebben geroepen, zoodat men in b.v en 1302 eenzelfde kameraar Matheus (Eremberti) ziet fungeeren. Het geheele beheer berustte bij dezen kameraar aanvankelijk in vollen omvang. Het opschrift der hierna volgende rekening luidt dan ook... recepta de tbonis camere ecclesie S. Salvatoris". Wanneer men de hierachter in grootere letter gedrukte rekening, voorzooveel de ontvangstafdeeling betreft, vluchtig overziet, valt onmiddellijk op, dat het zwaartepunt van het kapittelbezit in den aanvang is opgesomd. Ook thans zal een kapitalist zijn opgave voor de vermogensbelasting dienovereenkomstig indeelen. Na post gemerkt no. 14 de Utermere" vermeldt de optelling reeds ruim 410 pond. Hierbij vergeleken vertoont het aan het slot der ontvangsten (na no. i6o) genoemd cijfer een veel to bescheiden stijging. Hoe de opteller tot dit resultant is gekomen, is niet duidelijk. Het blijft evenwel vast staan, dat de belangrijkste goederen het eerst worden gememoreerd. Blijkens de onmiddellijk opvolgende, hiervoor opgesomde, rekeningen bestond voor de gekozen volgorde gegronde redenen. Die van 1296 licht ons in, dat de in de hierachter afgedrukte rekening onder de nos en 15 tot 44 genoemde goederen de magna bona" vertegenwoordigen, van welke in de rekeningen van 1299, 1300, 1302 en 1319 als maiora bona" nader wordt gesproken. Zien wij goed, dan vormde dit gedeelte van het kapittelbezit de kern van zijn bezit en van zijn bestaan. Immers verschillende der onder 1-44 genoemde goederen zullen op de oudste koninklijke en bisschoppelijke schenkingen terug gaan. Van deze magna bona moet in de oudste tijden zoonvel het onderhoud van het kerkgebouw als de gemeenschappelijke huishouding zijn gefinancierd; naderhand plachten, in den tijd waarvan

4 4 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN archiefstukken tot ons zijn gekomen, uit deze goederen de uitdeelingen aan de kanunikken plaats to vinden 1). Daarnaast waren, zooals ook in het Domkapittel, de andere bezittingen, die wij in 1300 genoemd vinden als de bona minoris officii camere S. Salvatoris", voor de memories en viering der feesten bestemd. Deze laatste houden onverbrekelijk verband met elkaar, daar de instelling van zeer vele feesten plaats vond bij erfstelling door leden van het kapittel alsook door anderen, die voor de bekostiging daarvan gelden afzonderden, met bepaling dat mede hun sterfdag zou worden herdacht. Door den loop der eeuwen ziet men mitsdien eene zeer groote toeneming van het goederenbezit van deze latere kleine kamer, gepaard gaande dienovereenkomstig met belangrijke uitbreiding van het getal der memories en feesten, daartegenover blijft de Groote Kamer de gevestigde instelling zonder noemenswaardige wijzigingen. Gelijk bij kennisneming van de hierachter in druk gebrachte langst bewaarde rekening zal blijken, zijn bij verschillende posten overeenkomstige gegevens met kleine letter gesteld, ontleend aan de bovengenoemde rolrekeningen, speciaal van 1296 en 1300, een enkele maal aan die stammende uit 1315 of aan de eerste rekening van de serie, aanvangende 1347 ; van bewerking van de overige rekeningen is afgezien, aangezien met het voortschrijden der jaren eene vergelijking van alle posten haast onoverwinlijke moeilijkheden oplevert en de toelichting alsdan door haar omvang verwarrend zou werken. Menige aanteekening is voorts ontleend aan het Necrologium van Oudmunster 2), aangelegd in de le helft der ise eeuw, dat langen tijd dienst heeft gedaan en aan het Goederenregister, zich bevindend in Archief Oudmunster no. 6 met opschrift : Istud registrum collectum est et scriptum per Johannem dictum Visker 3), nostrum concanonicum, de quibusdam bonis 1) Zie Inventaris van het Archief van het Kapittel ten Dom door Dr. K. Heeringa, Inleiding. 2) Archief Oudmr. no. 4, uitgegeven door A. J. J. van Rossum in het Archief van het Aartsbisdom Utrecht, deel X, XI en XII. Een afschrift hiervan uit de 16e eeuw berust in het Archief van Oud- Inunster onder no. 5. 3) Hii overleed blijkens het Necrologium in 1309 als deken.

5 OUDMUNSTER UIT HET JAAR nostre ecclesie Sancti Salvatoris in quorum bonorum possessione vel quasi fuit ipsa ecclesia anno Domini 130o." In Oudmunster no. 4, waarin het op bldz. 31 seqq in lateren vorm 1 ) voorkomt, is hieraan toegevoegd: sed multa bona sunt postmodum empta et hic conscripts". Voor zooveel de in de hierachter volgende rekening genoemde posten tevens in bedoeld goederenregister van kanunnik Johannes Visscher werden aangetroffen, zijn aan het laatste verschillende bijzonderheden ontleend en bijgesteld met kleine letter, gelijk gemakkelijk te ontwaren valt 2 ). Daar de bewerking van eene rekening als de onderhavige in verband met andere soortgelijke vele moeilijkheden oplevert, daar nu eens de overeenkomstige posten in het oog springen, dan weer zelfs met de grootste inspanning niet kunnen worden gevonden, heeft de bewerker ten einde aan de onvolmaaktheid, die hiervan het gevolg is, te ontkomen besloten alle regels in achterstaande rekening van 1295 te nummeren van 1-265, en om daarop alle in de rekening voorkomende plaats- en eigennamen in klapper te brengen ; hierdoor werd de vergelijking der latere, vorengenoemde stukken zeer vergemakkelijkt. Na de bewerking der rekening, gelijk die hier wordt aangeboden, zijn mede de in de toevoegingen gestelde namen in de klapper opgenomen, met dien verstande, dat doorgaans de weinigzeggende namen van pachters van de onderscheiden kapittelgoederen, overeenkomstig de door Dr. Heeringa in diens Indices op de: Rekeningen van het Bisdom Utrecht ( ) 3) gevolgde gedragslijn voor de latere toevoegingen buiten beschouwing zijn gelaten. Het lijdt geen twijfel, dat door de aangebrachte nummering der regels, correspondeerende met de klapper de stof gemakkelijker toegankelijk is gemaakt, dan zij antlers met vermelding van het bladzijdenummer zou zijn geweest. R. VAN ROIJEN. 1) Vermoede:ijk dateerende uit de jaren ) Een overeenkomstig register kent voorzooveel de Kleine Kamer betreffende het Domkapittel (c. 1320). Zie no. 598 van den Inventaris van het Archief van het Kapittel ten Dom a.g.w. Het stuk is uitgegeven door Mr. S. Muller Fz. in het Rechtsboek van den Dom (Oud-Vad. Rechtsbronnen) bldz ) Werken Historisch Genootschap, 3e serie, no. 60.

6 6 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN ANNO DOMINI 1295 A FESTO BEATI REMIGII RECEPTA DE BONIS CAMERE ECCLESIE SANCTI SALVATORIS PER MATHEUM 1). I. De decimis in Gasperwerde et aliis 2) Giselbertus de GOye 140 libras In de rekening van 1296 is deze post, waarmede de opsomming der magna bona aanvangt, aldus gespecificeerd: In Gasperwerde: De Ummehage: Engelbertus Scamere lib. Under den Wert: Hubertus de Turri 21 lib. 10 sol. Hamme: Arnoldus Snerke 9 lib. Helsdinghen: Henric de Helsdinghen 13 lib. 5 sol. Sliterhuve: Theodoricus dts Vorbroet 14 lib. Enge, den Wert et Bonic: dominus Hubertus de Everdinghen senior 13 lib. 5 sol. Vincswerde: Bertoldus Scinkel 14 lib. 10 sol. Nesse: Gerardus Sprunc 5 lib. 10 sol. De Huven: Petrus Cuckoc (?) 4 lib. 15 sol. Decimas minutas Rutgerus presbiter 50 sol. Orden...(?) mit idem Rutgherus 7 lib. 1) Matheus Eremberti, die als kameraar in de rekeningen van 1299 en 1302 eveneens voqrkomt. 2) Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300, bevat de volgende toelichting: De Gasperde decime. Iste decime pertinebant olim ad denarios piscuum ut credo, quarum partes tales sunt: Onder den Wert habet 12 mansos, 3 firtellas et 3 iugera; Op den Wert 3% mansos; Ommehaghe, Huven et Nesse 16 mansos, Bonic 18 iugera vel plus, Hamme 9 mansos et firtellam, Sliterhove, Helsdinghen et Vinscwert 21 mansos; inter Ziepe et Milengrave iacent 19 mansi; de his pertinet media pars ad duo capitula et pars reliqua ad sacerdotes de Gasperde et Everdinghen. Enghe 6 mansos et PA iuger. In Everdinghen: decime de 18 mansis vel circiter, quarum media pars pertinet ad nostram ecclesiam, aliam vero partem illi de Sancto Martini infeodaverunt. In Godebrectinge decime de 300 iugeribus inter Sloetacker et Gronewech. De Huntswiec decime de 240 iugeribus inter Hove et Pothusen. In Scalcwiec et que dicuntur Pisteltiende, decime; in Wale decime, in Tulle decime.

7 OUDMUNSTER UIT HET JAAR Decimas de Everdinghen: Henricus de Everdinghen 15 lib. Decimas de Godbrechtinghen, Tulle, Wale, Huntswic et Pistelcorne: Swederus de Vianen et Wesselo de Everdinghen 75 lib. De rekening van 13,00 (maiora bona camere eccl. Sancti Salv.) bevat het navolgende: Decima de Gasperwerde (ontvangst niet genoemd) Decima de Everdinghen Henricus de Everdinghen 15 libr. Mart. et Petri Decima de Godebrechtinghe, Tulle, Wale, Hunswijc et Pisteltiende 1), Wesselo 60 libr. Mart. et Petri Rekening 1347: De Decimis in Ghasperde et in Goberdinghe a domino de Arkel 130 libras 2. De decimis in Laxmunde Dominus Hubertus de Vianen 46 libras Rekening (magna bona) 52 libras. Het goederenregister samengesteld door kanunnik Johannes Visscher in 1300 zegt van dit bezit: Apud Lexmunde decime maiores et minute; media pars iurisdictionis, media pars census et piscature ibidem; pertinent pro indiviso ad istas duas congregationes, hoc excepto quod ecclesia Sancti Martini habet precipue decimam quinque mansorum, in cuius recompensam habet ecclesia nostra collationem vel ius patronatus ecclesie de Lexmunde. Proventus vero nostre partis in decimis istis distribuuntur inter prebendas plenas et semiplenas, quoadmodum supra de decimis in Outena signatum apparet. Zie hierna onder no De censu et iurisdictione ibidem idem 2 libras Rekening 1296 (magna bona): de censu, iurisdictione et piscatura ibidem 2 libras Andree. Rekening 1300 (maiora bona) : Decima de Laxmunde, de Clareboutstiende (cf. hieronder no. 60), de censu, iurisdictione, piscaria et minuta decima ibidem, Dominus Hubertus de Vianen 40 solidos Traiectenses. Andree. Rekening 1347 Groote Kamer: de iurisdictione in L. a domino Wilhelmi de Duvenvorde 3 libr. 4 st. Martini tantum. Brom ) Later bij afwisseling, episteltiende genoemd wordende.

8 8 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN 4. De decimis in Iudefaes 8 libras Rekening 1296 (magna bona) conform met toevoeging: Stephanus de Weyda. Rekening 1300 maiora bona: dominus Jacobus de Olthusen 8 libr. /V!artini et Petr. Rekening 1347 GrOote Kamer: de decimis in Jutfaes 35 pont. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 luidt: Apud Judefaes decime quinque mansorum, de quibus dantur duo libre ad memoriam illorum de Lent XIV Kal. Febr. Met het patronaatsrecht behoorden deze tienden aan Oudmunster. Brom in voce. Zie hieronder onder no De decimis et censu in Linscoten ac predio ibidem 70 libras Rekening 1296 conform, met toevoeging: Erembertus et Gerardus Vrenke 100 libr. Rekening 1300 maiora bona: dominus Erembertus 100 libr. Martini et Petri. Rekening 1347 Groote Kamer: a Rovere de Montforde 180 et 60 pont. Eene uitvoerige omschrijving van de iurisdictio bassa, census et decime in Linscoten de laatste onderscheiden wordende in de Oevertiende, Tusschentwezlusen, de Grote tiende, de Rapinentiende ende Polretiende vindt men in Oudmunster no. 1 (liber catenatus) bldz. 13. Zie Brom 1056, 1071, 1078, 1113, De decimis in Oldewater 20 libras Rekening 1296 onder magna bona conform met toevoeging: Henricus de Hunthorst. 22 libr. In een aanhangsel daarvan wordt gezegd: dominus Hermannus de Worden. Rekening 1300 (maiora bona) : de decima in Oldewater, Petrus Vere et Reynerus Ansekiin pro 26 libr. Martini et Petri. Tusschengevoegd: Decima minuta in Oldewater Hugo Symonis 15 sol. Rekening 1347 (Gr. Kam.) de decimis in Oudewater Hermannus Coutemont 36 libr. Over de herkomst van dit bezit, gekocht in 1240 van Rotardus miles de Hamme, zie Brom 938 (Vermeulen 106 en 108). 7. De Achtersloet 26 libras io sol. Rekening 1296 (magna bona): conform met toevoeging: Giselbertus de Ruel. Rekening 1300 conform. Mart. et Pet. Zie voor de goederen in Achtersloot de aanteekening bij no De Custwic et Milant 15 libras

9 OUDMUNSTER UIT HET JAAR Rekening 1296 (magna bona): conform; in het aanhangsel daarvan wordt hieraan toegevoegd: Hermannus de Worden. Rekening 1315 K1. Kamer: de Custwic in Milant 33 libras 11 sol. 3 denar. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 luidt: De bonis in Milant et Custwiec; agitur memoria Henrici episcopi infra II Nonas Juny. De istis bonis habet episcopus noster portionem praecipuam 62 librarum, videlicet de Milant 50 lib. et de Custwiec 12 lib. De toto vero residuo, undecumque etiam proveniente iurisdictione excepta, quod est episcopi, recipiet idem episcopus partem mediam. Et sex conventuales ecclesie reliquam partem. De parte autem ecclesiarum fit talis divisio, videlicet ubi ecclesia Beati Martini recipit 10 lib., ibi recipiet ecclesia nostra VA libr., Sancti Petri 7 1/2 lib., Sancti Johannis VA lib., Sancte Marie 9 libr. et Sancti Pauli 5 libras et sic proportionaliter de summa totali excrescente nunc et in futurum. Custwiec habet 2 partes, quae dicitur Rugheweyde, una vero pars habet 16 mansos, alia autem pars, quae appellatur Pascua Inferior 42 mansos minus 6 iugera. Milant habet 4 partes, videlicet Dyepermye, Zecvelt, Nyencoep et Camerike; de pacto predictorum precium episcopus annuatim dictis ecclesiis solvere tenetur 45 libr. prout infra IV Nonas Juny,plenius continetur. Et prout pactum de Custwyc prima Dominica post Martini per colonos exsolvitur, sic eciam de Milant prima Dominica post Johann. Baptiste. Zie Brom 1726, 1911, 2077, 2243, 2274 en 2802 j. Rekeningen van het Bisdom Utrecht door Dr. K. Heeringa, , I, bldz De decimis in Marcenbruke 5 libras Rekening 1296 (magna bona) hieraan toegevoegd: Wilhelmus de Brokelhede 7 libr. Rekening 1300: Splinter de Loenreslote 7 libr. et 10 sol. Mart. et Petri. Rekening 1347: 12 pond. Jo. De decimis in Hermalrewert 7 libras Rekening 1296 (magna bona): conform, met toevoeging: Johannes de Malcen, 60 modios avene. In het aanhangsel daarvan: Ulric de Hermale, 65 modios. Martini et Petri et haec decima est de 12 mansis cum iurisdictione et censu, de qua decima habet prepositus noster 100 modios avene

10 I0 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN et quidquid ultra 100 modios superfuerit, habebit capitulum. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 voegt hierbij: et si minus quam 100 modii inde pervenerit, illud totum prepositus percipiet; quid autem de decima minuta, censu et iurisdictione dirivari poterit, hoc competit camerario ecclesie. Rekening 1300 (maiora bona) : Lambert Utenhove 60 modios avene. Martini et Nativitate Domini. Rekening 1347: 180 modios avene 47 pont, modio pro 5 sol. et 3 denar. computato. I I. De Poderoy 10 libras Rekening 1296 (magna bona) : conform, met toevoeging: Hugemannus de Gysen. In het aanhangsel daarvan: Hugemannus filius domini Wastradi de Gisen. Martini. 12. De Altena 27 libras io sol. Rekening 1296 (magna bona): conform, met toevoeging: Dominus de Horne. In Nativitate Johannes Baptiste. 27 libr. et 10 sol. Traiectenses. In het aanhangsel daarvan: Dom. de Horne sive Wilhelmus de Worpe pro eo. Blijkens het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 was de voor de verdeeling van deze gelden getroffen regeling een maatstaf voor de besteding van vele andere opbrengsten. Aan het kapittel kwam 20 mark en aan de proost 6 mark; de 20 vero marcis capituli habet semiplena prebenda in distributione septimum denarium tantummodo, videlicet ubi plena prebendia recipient 7 solidos, ibi semiplena unum solidum tantummodo recipiet." De oorspronkelijke pacht was 26 Keulsche mark van 27/2 sol. Zie Brom 969, 1382, 1577, 1746, 2938, 2946, 2964 en De Gisen Jo libras Rekening 1296 (magna bona) : De Gisen, prepositus noster 20 libras in Carnisprivium et Pentecostes. In de rekening 1300 (maiora bona) : de decimis et area etc. 20 libr. In het aanhangsel van de rekening van 1296: De Gisen, idem dominus de Horne. 1 ) Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 zegt hiervan: quarum pars media pertinet ad prepositum, alia vero ad capitulum. 14. De Utermere 24 libras To sol. Rekening 1296 (magna bona): De Utermere prepositus 1) Zie ook onder no. 12.

11 OUDMUNSTER UIT HET JAAR II major 1) 25 libras. Petri ad Cathedram et Ascensio Domini. In het aanhangsel daarvan: De Utermere, Jacobus Mundolf ibidem. Rekening 1300 (maiora bona): de piscaria in Utermere Jac. Mundolf 32 1ibr. 19 sol. 6 (?) den. Pet. ad Cath. et Acs. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 zegt hiervan: Stagnum quod appellatur Utermere commune est ecclesie nostre et Sancti Martini, de parte vero nostra fit distributio sicut de aliis bonis maioribus, hoc excepto quod prebendarius dormitorii habebit 20 denarios et camerarius ecclesie 20 denarios. Huius proventus debantur antiquitus ad denarios piscium. Summa 410 librae et io solidi 2) ) In Apikewolde de duobus mansis Arnoldus et Wilhelmus 6 libras io sol. 1) Zie oak Oorkondenboek Sticht Utrecht bldz. 46 en 97. 2) De rekening 1296 besluit bovenstaande opgave der magna bona met: De Zelandia. Incertum est quid pervenerit. De Groninga. De rekening 1300 bevat onder maiora bona zonder opbrengstvermelding de posten: De bonis in Groninghen, de bonis in Drentia, de bonis in Zelandia. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 verluidt aangaande de bezittingen in Zeeland. bona provenientia de ecclesiis Zelandie pertinent ad warscatum; voorts omtrent de bona in Groninghen in comitatu Drentie, dat van de opbrengst daarvan krachtens schenking van Keizer Henricus IIIe 2/3 aan het Domkapittel en 1/3 aan Oudmunster toekwam prout hec reperiuntur plenius et lucide non solum in memorialibus nostre ecclesie, verum etiam in registris, documentis et munimentis antiquissimis ecclesie Beati Martini. Si quid ergo de bonis huiusmodi nostre ecclesie pervenerit in futurum, de illo fiet talis distributio qualis de decimis in Outena fieri consuevit. De bonis istis olim infeodati solvere consueverunt ad cellarium vini 100 libras et 100 solidos illius monete. Item 40 libras de iustitia et moneta ibidem ad cellarium elemosinarum cum servitio quod fiebat camerariis." 3) In de rekening 1300 (maiora bona) staat boven de posten ais opschrift: Ista pertinent ad warscatum. Een tweede opsomming van deze goederen uit 1300, met latere bijvoegingen, cf. Oudmunster no. 4, bldz. 41, met opschrift: Hec sunt bona specialiter

12 12 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN In de rekening 1296: Arn. et Wilh. de Ricwoude etc. 6% libr. Martini et firtella buturi ad opus camerarii. Ad vitam eorum. In de rekening 1300 maiora bona: Arnoldus Gertrudis et W. de R. Martini et Petri. 16. De manso in Bartangen 3o sol. Rekening 1300 (maiora bona): De manso in Bartangen. Henricus de Otterspoer... (? onleesbaar) libras. Martini. Het Necrologium van Oudmunster luidt: X Kal. Sept. (23 Aug.) obiit Mengotus, praepositus, qui contulit nobis unum mansum in Bartangen, pro quo dantur hic 10 sol. de bonis in Reynaerscoep. (Mengotus wordt als domproost bij Pijnacker Hordijk genoemd tusschen 1118 en 1131.) 17. De decimis magnis et minutis in Bodegrave 9 libras Io sol. Rekening 1296: In Bodegrave, decima magna et minuta de octo mansis, Wilhelmus Yde, 13 libr. 17 sol. 6 den. Mart. et Petri. Rekening 1347: Florencius de Inghen. 6 pond 15 st. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 vermeldt: Apud Bodegraven decime 8 mansorum, pertinet ad warscatum. Decima vero minuta pertinent ad camerarium ecclesie nostre; est et ibidem alia decima, quae appellatur Camertiende, quam nostri maiores et antecessores affirmabant similiter ad camerarium pertinere. 18. De telonio in Worden et predio in Bodegrave 26 sol. Rekening 1296 conform met toevoeging: Dominus de Worden 26 sol. Petri. Rekening 1300: De telonio in Worden, dominus Guido seu ballivus suus, 45 sol. et 4 den. Martini. Cf. ook Oudmr. no. 4, bldz. 141 v. 19. Census de dimidio manso in Vloten 20 sol. Rekening 1296: In Vloten dat censum Rotardus... verder cf. Martini. 20. Lubertus Bolle de dimidio manso 20 sol. Rekening 1296: cf. met toevoeging: in iustitia H. Ultra Vecht. 30 sol. Martini. 21. Tarant de Merloghe de 7 14 mansis. Census est 13 sol. 9 den. ad warscatum spectantia, quod alio modo vocabatur antiquitus vestitura fratrum; bona in Zelandia simuli modo pertinent ad vestituram dominorum. Zie ook aldaar, bldz Vgl. Liber Camere van den Dom (uitg. Mr. S. Muller Fz., bldz. 48), alwaar wordt onderscheiden in magnum en parvum waerscat.

13 OUDMUNSTER UIT HET JAAR Rekening 1296: Tarant apud Merloghe. Idem 1300 (maiora bona) : de censu 7/2 mansorum et iustitia apud Merloghe 13 sol. 9 den. Traiectenses. Martini. 22. Dominus Walterus Scade de dimidio manso in Goye 35 sol. Rekening 1296: conform... in Goye apud Uutwege. Rekening 1300 (maiora bona) : de dimidio manso apud Uutwegen, dominus Walterus Scade, miles, 7 libras. Martini et Petri. Rekening 1315: Berhardus de 4 iugeribus apud Utweghe 50 sol. pullos 4. (K1. Kam.) ) D ewekinus de Ecke de Echtelt. Census est 4o sol. Rekening 1296: conform. Victoris. Idem rekening ) (maiora bona). 24. Theodoricus de Velde de duobus iugeribus iuxta Loric 6 sol. 8 den. Rekening 1300: conform. 8 sol. Petri. Nihil iuris habet et plus valent. 25. Arnoldus ex manso de uno iugere Henrici Bowman io sol. Rekening 1296: conform. Martini. 26. De area Custodis in Oldella 3 ) 5 sol. Rekening 1296: conform. Idem 1300 (maiora bona) : De area custodis in Oldella, Petronilla soror Werneri. 5 sol. Martini. 27. Arnoldus Scilant et Jacobi Alardi de Mordrecht. Census est 3 sol. novorum Rekening 1296: conform... dant censum de Mordrecht de tribus firtellis 3 sol. novorum. Martini. 28. De area Waddini retro Sanctum Petrum Dominus H. de Bucholt 32 den. 1) In de rekening van 1296 staat voor 23 een post: De Covelwade pertinet ad warscatum 10 sol. Bij de opgave in Oudmr. no. 4 (bldz. 141 v.-142) van de voor kleeding bestemde goederen luidt het hiervan: De Kovelwade de 8 iugeribus; pactus; 10 sol. et 15 sol. in circumcisione Domini. Cf. no ) Omtrent den omvang van het latere bezit in de Betuwe (c ) geeft de opgave in Oudmr. no. 4, genoemd in de vorige noot, een beeld. 3) Zie over de Oudelle, waar Oudmr. de iurisdictio temporalis, voor zooveel het Oostelijk gedeelte betreffende, bezat, vooral het Coederenregister van (Inv. Oudmr. no. 182*.)

14 14 DEOUDSTE KAPITTELREKENING VAN Rekening 1296: conform... dat censum dominus H. de Bucholt. Idem 1300 (maiora bona): De area Waddini. Cf. hierna onder no De area Luberti ibidem Everardus Luscus... 2 sol. Rekening 1296: conform. Martini. Idem De area Andree Weyteman Dominus Joannes de Koesvelt 2 den. Rekening 1296: dat censum dms J. de K. Rekening 1300: De area Andre Witemans. Hierboven is geschreven: e(st) dominus H. de Bucholt, dabit... (?) 31. De campo retro eandem aream Albero Goutnagel 2 den. Rekening 1296: dat censum A. G. Rekening 1300, bovengeschreven: Giselbertus Calewart. 32. Giselbertus de Alsmer 18 den. Rekening 1296: Giselb. de Alsmer sive de Blasenberg dat censum 18 den. Evenzoo in de rekening van Rudolfus Lutfart de quinque iugeribus et una area in Goye 15 den. Rekening 1296 conform; in de rekening van 1300 zonder plaatsaanduiding. 34. Jacobus et Henricus de tribus iugeribus cum dimidio in Godbrechtinghe 3 den. 1 ob. Rekening 1296: Henricus de Aken. Eerst stond er Petrus et Henricus de Aken. 35. Wilhelmus de Everdinghe de uno iugere 7 den. 2 ob. Rekening 1296 conform den. Eveneens in de rekening van Bernardus Boc de Everdinghen, 3 den. Rekening 1296 conform; in die van 1300: B. B. de 2 iugeribus. 37. Engelbertus de Es I den. Rekening 1300: Domina Clementia de Kulenburg de 2 iugeribus. 38. Theodoricus filius Nanne de uno iugere et uno hunt I den. Rekening 1300: Theodoricus Eygenbroec et Katrina etc. 39. Henricus Scinkel de uno iugere et uno hunt I den. Rekening 1296 conform: In de rekening van 1300: Swederus de Vianen de... etc. 40, Jacobus Bruno de 1 o hunt 12 den. et ob. Rekening 1296: Jacobus Bruno de Wellincwic dat censum

15 OUDMUNSTER UIT HET JAAR de 10 hunt ut credo 12/2 den. Eveneens aldus in de rekening De area in Wic quae fuit Henrici de Zeyst (niet ingevuld) Rekening 1300 conform 9 den.; in de rekening van 1296 echter: Henrici de Diest. 42. Gerardus Sprunc in Wercunde de dimidio manso. Census est 20 den. Evenzoo in de rekeningen van 1296 en 1300 opgegeven. 43. Otto de Blochove. De Mulacker. Census est. 16 den. Rekening 1296 conform; rekening 1300: De Mulacker Theodoricus de Aken 16 denar. 44. De Personatu in Worden Decanus Noster 1) (niet ingevuld) Rekening 1296: De personatu in Oudewater decanus noster dabit 20 solidos. In de rekening 1300: de personatu in Oldewater etc. 20 sol.; eveneens in het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 in Oudmr. no. 4. Summa 27 libras 7 denarios I obolus ) Illi de Reynarscop in Universo 30 libr. 23 den. 3 ) In de rekening 1296 wordt vermeld: Reynarscop habemus 42 iugera duobus hunt minus, de quolibet iugere dantur 17 solidi et 6 denarii. Dezelfde grootte wordt aangegeven in het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van De rekening 1300 (bona minoris officii) luidt: De Reyra rscop : 1) Het collatierecht van Woerden behoorende sinds 1265 aan Oudmunster. Zie Vermeulen 259, gedrukt v. d. B. II, ) De rekening 1296 opent na no. 45 een nieuw hoofdstuk met opschrift Hec sunt bona sita sparsim extra civitatem in superiors parte exceptis magnis bonis." Het vangt aan aldus: De Wesemal, dominus Gerardus, 2 1/2 libr. et 2 sol. Martini. De Tungerlo. 3 solidos Colonienses. Martini. In Paris, Otto de Hunt de uno manso 7 libr. Mart. et Petri. Idem de alio manso 7 libr. eisdem terminis, de quibus dabuntur preposito nostro 20 sol. pro piscaria in Lecka et de residuo fiet memoriam domini Theodorici Snoy prout ordinavit. 3) Hierbij staat aangeteekend: defalcaverunt ad morgengelt 23 sol. 2 denar.

16 16 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN Bertoldus (1296: Bertoldus de Ysela) de 12 iugeribus 10 lib. 10 sol. Hugo de Vioten de 10 iugeribus 8 libras 15 solidos. Johannes de Zanten de 10 iugeribus 8 libras 15 solidos. Gerardus filius Nicolai Blosart de 5 iugeribus 4 libr. 7 soli 6 den. Adam de 5 iugeribus minus 2 hunt 4 libras 20 den. 46. Dominus Gerardus de Wesemale 2 libras Rekening 1300 (maiora bona) : Dominus Gerardus de Wesemale marcam et dimidium Coloniensium legalium. Martini. Dominus de Wesemale 4 marcas et dimidium Col. leg. Martini. In de goederenlijst van kanunnik Johannes Visscher van 1300 luidt het:... pertinent indiviso et mero iure propretario ad ecclesiam Sancti Martini et nostram; et hec bona tenent illi de Wesemale in pactum hereditarium pro 16 marcis Coloniensium legalium, de quibus recipiet ecclesia Sancti Martini 10 marcas et nostra ecclesia 6 marcas; isti dabantur olim ad denarios piscuum. Zie over deze veel beschreven schenking van bisschop Ansfrid, laatstelijk Dr. R. R. Post, de St. Maartenskerk kathedraal sedert St. Bonifacius tot de regering van bisschop Adelbold, in Historisch Tijdschrift 1931, bldz en de aldaar besproken litteratuur. Zie Brom 938, 1095 (in den index foutief 1085), 1119, 1120, 1251, 1270, 1271, 1272, 1286, 1297, 1425 (10 jaar achterstallig), 1704, 1784, 1854, 1868, 1919, 1977, 2333, De Tungerlo 7 sol. 6 den. Rekening 1300 (maiora bona): Abbas de Tungerlo 3 sol. Colon. legalium. Martini. Voor de goederenlijst 1296 zie hiervoor onder no. 45. Voor de schenking door bisschop Ansfrid, zie hiervoor onder no. 46. Brom De verhouding Wesemale tot Tongerloo blijkt duidelijk uit Brom, nos , 1252, 1253, , 1269, 1270, 1296, De verlijbrieven van het aan Oudmunster behoorend 1/3 deel moeten verloren zijn gegaan. 48. Johannes Dunk... (?) de duobus mansis io libras Zie de noot bij no. 45 onder Paris. 49. Prepositus Noster ad tres memorias 15 sol. Rekening 1296 en die van 1300 conform. 5o. De Velua Custos 5 sol. Rekening 1296: De Velua dat custos 5 solidos. Jacobi.

17 OUDMUNSTER UIT HET JAAR Blijkens de goederenlijst van kanunnik Johannes Visscher van 1300 bezat het kapittel goederen: supra Veluam in Hessende, in Hoenscorne et Brele... 7 mansi vel 6, de quibus dabit thesaurarius noster 5 sol. ad memoriam Blitgeri prepositi V Ydus Octobris et quid superest, pertinet ad luminaria Sancti Crucis et luminare nocturnale. In het Necrologium van Oudmunster wordt Blitgerus, presbiter, praepositus noster, als de schenker der goederen genoemd. Hij wordt bij Pijnacker Hordijk als proost genoemd tusschen 1158 en ) In Wicke Petrus Mudde de 7 areis 4o sol. Rekening 1296: conform; rekening 1300, Martini et Petri, rekening 1315: 48 sol. et 10 pullos = Blijkens het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 waren deze grondstukken afkomstig van schenkingen van Henricus de Alfen, subdiaconus, concanonicus noster, Johannes de Nova Fossa en zekeren weldoener, genoemd als Ghiselbertus. 52. Wilhelmus Cuc, de dimidio manso apud Scalcwic 4 libras Rekening 1296: 5 1 libr. Eveneens in Martini et Petri. 53. Ibidem Theodorus de Osterhem de dimidio manso 8 libras 1 o sol. Rekening 1296: conform, met nadere uitleg: de quibus dabuntur 6% libras ad memoriam et festa Werneri scolastici et 20 solidos ad festum Translationis Bonefacii et 10 solidos capellano in capella Sancte Crucis. Rekening 1300: Martini et Petri. Een van deze twee halve hoeven wordt bedoeld bij Brom Ibidem Dominus Wilhelmus de Blochove de dimidio manso 9 libras Rekening 1296: conform met uitleg: 9 libras. Martini et Petri, de quibus habebit presbiter serviens ad altare Jo- 1) De rekening van 1300 (bona minoris officii) vangt aldus aan: In superiori parte civitatis de manso in Middelbruec Theodoricus de Zassekin, 5 libr. 17 sol. et 6 den. Martini et Petri. Daarna volgt het hiergenoemde no. 51, met welke post de rekeningen der Kleine Kamer naderhand steeds beginnen, gevolgd door nos. 54, 53, 52, 55, 56, 59 en 58; daarop pleegt het verzamelnummer De Veno" cf. hierna no. 67 to worden vermeld. Bijdr. en %leded. ISM. 2

18 18 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN hannis Halfpape 36 solidos et 5 libras ad memoriam domini Egberti prout ipse ordinavit. Residuum dabitur ad memoriam Henrici decani in recompensam bonorum de Tulle. Blijkens mededeelingen in het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300, dat geruimen tijd is bijgehouden geworden, wordt vermeld: venditus est ad pavimentum ecclesie, met toevoeging van de verschuldigde diensten. 55. Apud Hauten. Arnoldus Grimer de 4 hunt 12 sol. Rekening 1296: conform. Rekening 1300 (bona minoris officii) eveneens aldus. 12 sol. Remigii. 1315: Kl. Kam. Henricus filius Amelii 15 sol. 2 pullos. Goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300: de quibus celebratur festum Sancti Victoris. 56. Arnoldus ex manso apud Bulhove de 2 14 iugeribus Jo sol. Rekening 1296:... apud Bulhorne apud Goye. Rekening 1300 (bona minoris officii): Hugo de Loen apud Bulhorne in Goye sol. Rekening 1315: Johannes filius Ghiselberti Seine sol. pullos 2. Martini et Petri. 57. Idem Arnoldus de 4 iugeribus in Goye 20 sol. Rekening 1296: Arnoldus ad vitam suam ex manso de 4 vel 5 iugeribus in Goye apud Westerhem 50 sol. Martini et Petri. Rekening 1300 (maiora bona) : de 5 iugeribus apud Westrem, Arnoldus ex manso 2 libras. Martini et Petri. De uno iugere in Goye Arnoldus ex manso 10 solidos. Martini. 58. Wilhelmus Edele de 8 iugeribus in Kovelwade 1 ) 5 libras Rekening 1296:...5 libras, ad warscatum dantur 10 sol. 2). Rekening 1300 (bona minoris officii) : de 7 iug. apud Kovelwade Thomas Edele. 5 libr. Martini et Petri Goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300: Petrus filius Thomas Edele de 7 iug. iuxta Coppel 6 libr. ad vitam. capones De Insula in Jarsfelt. Henric Overdijc 2 libras Rekening 1296: De insula in Jarsfelt, quae communis est 1) Over den naam Kovelwade, zie Dr. K. He2ringa in Jaarboekje van Oud Utrecht" 1924, Bijdrage tot de oude geschiedenis van de Stad Utrecht en haar naaste omgeving, bldz ) Zie de noot bij no. 23.

19 OUDMUNSTER UIT HET JAAR nobis et dominis Sancti Martini. 2 libr. Martini. ad 5 ann. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 zegt: Pars autem nostra pertinet ad lectoriam ewangeliorum et epistolarum. 6o. De Clareboutstinden apud Laxmunde (geen opbrengst vermeld) Rekening 1296: conform met toevoeging: et est uterdiec. Eveneens zonder opbrengstvermelding. Rekening 1300, zie de aanteekening bij no. 3. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 zegt hiervan: Item versus Lexmunde ab alia parte Lecke in loco qui vocatur Odenroy, Clareboetstiende; uterdiec est; de illa fiant quod placet. 6i. 1 ) Gerardus Musekin de 4/2 iugeribus et domo (a) 4 libras To sol. Adam frater domini Rutgeri (b) 5 sol. (a) Rekening 1296: conform, met toevoeging: Martini et Petri. De quibus deducentur tres librae ad denarios piscarie in Lecka et de hiis tribus libris habebit prepositus 20 solidos; item deducentur 5 solidi ad reverentiam Spes Mea, quid instituit dominus Nicolaus Coleman. Zie no (b) In genoemde rekening van 1296 staat deze post, conform, na no. 75, alwaar Rutger wordt genoemd: concanonicus noster. 62. De Piscariis in Lecka 2). 1) De Rekening 1300 (maiora bona) vermeldt hiervan: In Laxmunde de 4 iugeribus, domibus et area Albertus filius Acrini 5 libras et 10 sol. Martini et Petri. De istis denariis deducentur due libre ad denarios piscarie in Lecka et due libre habebit prepositus noster de dominio piscarie in Lecka et 5 sol. ad reverentiam Spes Mea; de eo autem quid tunc residuum fuerit, agatur festum Sancti Odulphi et propinetur, si placet, vinum in eius vigilia. Na de vermelding van no. 62 met de bijbehoorende regels 63 66, die alle omhaald zijn met toevoeging van de termijnbetaling: Pasche, heeft de rekening 1296 als opschrift: Extra civitatem in inferiori parte. 2) Voor deze post heeft de rekening 1300 (maiora bona) een post: De piscariis in Ysela, waaraan geen verdere gegevens zijn toegevoegd. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher

20 20 DE OUDSTE KAPITTELREKENINU VAN Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 luidt: Piscarie in Lecka, descendentes a Scoenhoven usque ad locum qui dicitur Zietwende, proxime iacentes supra - Scoenenberch. Fundus etiam istius piscarie in ipsa Lecka pertinet ad ecclesiam nostram; huius proventus in festo Pasche distribuuntur 1 ). 63. Arnoldus de Beyla 16 sol. Rekening 1300; Petrus de Beyla 12 sol. Dordracenses. 64. Theodoricus de Wic 20 sol. 8 den. Rekening 1300: Theod. de Wike 20 sol. 65. Gerardus Nannonis 26 sol. 4 den. Rekening 1300 Ger. fil. Nann. 16 sol. 66. Johannes de Slusa 5 sol. 4 den. Rekening 1300: conform. 4 sol. omnis infra Octavas Pasche et hunc inde hereditarie. In de rekening 1339 worden van deze visscherij 5 posten genoemd, van welke twee ten name stonden van dominus Herbernus de Liesvelt. Summa 84 libras 5 sol. 9 den. 67. De Veno de 5 mansis 13 libras To sol. Rekening 1296: In Veno in iurisdictione domini Stephani de Zulen habemus 5 mansos, dantur 13 libras, Martini omnes. (1300: domini Joh. de Zulen, militis): Giselbertus filius Aleydis de 3 firtellis 2 libr. 6 den. Nicolaus Zasse de una firtella 13 sol. Theodoricus Herte de dimidio manso 27 sol. Petrus dictus Line de dimidio manso 27 sol. Theodoricus dictus Scoutekin de 3 fertellis 2 1ibr. 6 den. Henricus filius Steneldis de dimidio manso 27 so1. 1 ). Gerardus Zasse de uno manso 2 libr. et 4 sol. Henricus de Capella de 3 firtellis 2 libr. et 6 den. Rekening 1300 (bona minoris officii)... De Veno 43 sol. Traiect., residuum videlicet 10 libr. recipiet camerarius alterius camere. van 1300 bericht hierover: Item omnes piscarie in Ysela, que Stale appellantur, iacentes infra Golderake et Yselmijde. In isto etiam loco fundus est ecclesie nostre. De provenientibus istius fiet quod adhuc placebit dominis. Cf. hiernevens Brom 1788 juncto ) Zie Vermeulen, Inventaris van het archief der provincie Utrecht no De inspringing der volgende nummers geeft de onderverdeeling van post 62 aan.

21 OUDMUNSTER UIT HET JAAR Blijkens het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 werden van de opbrengst 10 libre afgenomen ter verdeeling in festo Natalis Domini et vocantur denarii d2 Veno", terwiji verder naderaangegeven memories werden gevierd. 68. Hugo de Vloten de veno in Alendorp io sol. Rekening 1296: conform... quem habet pro uno iugere. 10 sol. Victoris. Blijkens het Necrologium van Oudmunster werden uit deze opbrengst en die van de Gulden hoeve (no. 137) uitkeeringen gedaan in festo Symonis et Judae apostolorum. 69. Gerardus Ridder de 6 iugeribus 27 sol. Rekening 1300 (bona minoris officii) : filius Ger. Ridder etc. Martini et Petri. 7o. Theodoricus Zunderlant de dimidia fertella io sol. Rekening 1300 (bona minoris officii) : Sanderus filius Hermanni de firtella vel minus. 15 sol. Martini. ad 4 annos a data presentium. 71. Lubertus Bolle de dimidio manso Predicto sol. Rekening 1296: conform. 30 sol. Petri. Rekening 1300 (bona minoris officii): 3 libras de dim. manso. Mart. et Petri. 72. Johannes de Hove de dimidio manso 3 libras Rekening 1296: conform... in Veno in jurisdicione prepositi Sancti Johannis. Rekening 1300 (bona minoris officii) :... 3 libras. Victoris et Pasche. 73. Lubertus Edelkint de una fertella 20 sol. Rekening 1296: conform... de una fertella, que seritur. 20 sol. Pasche. 74. Gerardus de Veno de 4 iugeribus 16 sol. Rekening 1296: conform. In Nativitate Domini. Rekening 1300 (bona minoris officii):... idem de una firtella 20 solidos. Pasche; idem de 4 iugerib. etc ) Johannes de Zulen de manso domini Stephani 5 libras Rekening 1296: De manso domini Stephani. Pertinet ad warscatum. 18 sol. 4 denarios. Rekening 1300 (maiora bona) : De manso, qui vocatur mansus domini Stephani, 1) De rekening 1296 vangt hierna eene nieuwe afdeeling aan met opschrift: met opschrift: Hec sunt bona sita in inferiori parte civitatis, magnis bonis exceptis.

22 22 DE OUDSTE KAPITTELREKENING VAN dominus Johannes de Zulen, 5 libr. Martini et Petri. Het Necrologium van Oudmunster vermeldt: VIII Idus Aprilis (6 Apr.) obiit Stephanus, subdiaconus, frater noster, qui dedit nobis firtellam supra Venum in iurisdictione domini Ludo1phi ultra Vecht. Quidquid inde provenerit, distribuetur hic. 76. Hugo de Vloten de firtella in Heyencoep... 2 libras Rekening 1300 (bona minoris officii) : conform. Martini et Petri. Rekening 1315: Wilhelm filius Hugo de Vl. de 6 iugeribus apud Themaet. 3 libr. Blijkens het Necrologium van Oudmunster werd dit land geschonken door Arnoldus, prepositus St. Martini, vermeld tusschen 1164 en Hij overleed II Kal. Dec. 77. Idem de 2 iugeribus iuxta Marne 9 sol. Rekening 1296: Hugo (gewijzigd in Gerardus) de Vloten de 2 iug. iuxta M. iuxta domum domini G. de Vorne 20 solidos. Martini. Rekening 1300 (bona minoris officii) : Gerardus Wilhelmi etc. ad 6 annos. 25 sol. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 luidt: Ab ista parte pontis Maerne non longe a domo Wilhelmi de Voerne 2 iugera, de quibus fit memoria Walteri VII Idus Aprilis. Zie hierna no Idem apud Uthove de 4 hunt - 3o den. Rekening 1296: idem gewijzigd in Hugo. 23 sol. Martini. Het land was afkomstig van Walterus, proost van Oudnunster, die het bij testament van Incarnacionis Dominice (25 Maart of 25 Dec.) 1220 o.m. aan het kapittel schonk (Oudm. no. 4, bldz. 26). Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 deelt mede: Apud Vloten iuxta Nuethove 4 hunt, de quibus celebratur festum Sancti Andree ) Johannes de Molendino de area apud Vloten 12 sol. Rekening 1296: conform, 12 sol. In Nativitate Marie Virginis. Rekening 1300: Arnoldus filius Joh. de M. 14 sol. 4 den. pullos Hermannus Noteboom de area ibidem 12 sol. Rekening 1296: de area ibidem, que continet 3 hunt. In Nativitate Marie. 1 ) In de goederenlijst 1300 (bona minoris officii) zijn de posten 79 tot en met 85 door een accolade verbonden met eene opmerking: ad decem (annos).

23 OUDMUNSTER UIT HET JAAR i. Ibidem Wilhelmus Textor de area 6 sol. Rekening 1296: eodem termino (als no. 80). Rekening 1315: 7 sol. 2 den. pullos Ibidem Aleydis de area 5 sol. Rekening 1296: eodem termino (als no. 80). Rekening 1315: 6 sol. 83. Ibidem Johannes de Hoflant de area io sol. Rekening 1296: eodem termino (als no. 80). Rekening 1315: 12 sol. pullos Idem Johannes de 7 iugeribus prope Themaet 5o sol. Rekening 1296: 2 libr. Martini et Petri. 85. Theodoricus Noteboem de II iugeribus apud \Tloten 4 libras 2 sol. Rekening 1296: conform. 4 libr. 2 sol. Martini et Petri. 1315: 4 libr. 18 sol. 4 den. ad vitam. Blijkens het Necrologium van Oudmunster werd uit deze opbrengst o.m. de memorie van heer Johannes Halfpape, deken van Oudm., op 30 Jan. gevierd. 86. Gerardus de Putcupe de dimidio manso 5o sol. Rekening 1296: conform, met toevoeging: iuxta Hermelen in Brodike. 21/2 libr. Mart. ct Petri. Rekening 1315 (K1. kam.) Gerardus de Cattenbrock de 1/2 manso apud Putcupe. 6 libr. ad vitam, pullos 6. Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 luidt: Apud Harmalen iuxta Putcupe dimidius mansus, de quo dantur ad memoriam Gerardi, militis,10 sol. infra VI Kal. Martii, item Sophie 10 sol. infra VII Kal. Juny et de toto residuo agitur memoria Reymari prepositi infra XVI Kal. Jan. 87. Dominus Wychardus de Putcupe 5 sol. Rekening 1296: Dominus W. dat 5 sol. de Putcupe. Rekening 1300 (bona minoris officii): Capitulum Sancti Martini de bonis apud P. 5 sol. Het Necrologium van Oudmunster vermeldt: XII Kal. Aprilis (21 Maart) obiit Cecilia, soror nostra, quae dedit nobis aream in terra dominorum Sancti Martini iuxta Putcupe, quae continet 28 iugera... 5 solidos. Item dedit nobis ibidem dimidium iuger vet iuxta et quod inde provenerit, dabitur hic. 88. Theodoricus de Zeyst de dimidio iugere apud Hermale 20 den. Rekening 1296: conform. Rekening 1300 (bona minoris officii) : ibidem (sc. apud Putcupe). Rekening 1315 (KI. Kam.) 32 den. Martini.

24 24 DE OUDSTE KAP1TTELREKENING VAN 89. Johannes Volcmar de 11 iugeribus prope Worden 3 libras Rekening 1296: prope Worden in Oudelant. 4 libr. Martini et Petri. Rekening 1300 (bona minoris officii): in Oldelant apud Worden, Tatso Volbarg 5 libr. Martini et Petri. Het Necrologium van Oudmunster vermeldt: Nonas Aprilis (5 Apr.) obiit Hermannus, dominus de Woerden, miles, qui dedit nobis apud Woerden in Oudelant 10 iugera cum censu, iurisdictione et decima, ut fructus inde provenientes aeque distribuantur in anniversario suo et uxoris suae Salome, cuius anniversarius est in Vigilia Sancte Katarinae Virginis. Zie hierbij Brom 2598 (Vermeulen 568), alwaar zijne vrouw Elizabet wordt genoemd, alsmede Brom go. Johannes Speyart de 6 iugeribus ibidem 4o sol. Rekening 1296: conform, echter: de 9 iug. 40 sol. Martini et Petri. ad 5 annos. 91. Petrus Scutter et Hugo Symonis de Oldewater 3 libr. Rekening 1296: conform; de firtella et 5 areis in Oldewater. 5 libras. Martini et Petri. ad vitam. Evenzoo rekening Het goederenregister van kanunnik Johannes Visscher van 1300 luidt: In Oudewater 5 aree et extra oppidum una firtella; hec fuerunt empta pro 23 libris, de quibus dantur 3 libre ad memoriam Florentii comitis V Kal. July. 92. Presbiter de Worden de 3 iugeribus in Oldelant 21 sol. Rekening 1296: conform, echter 30 sol. Rekening 1300 (bona minoris officii): de 3 iug. ibidem (sc. Worden), 1 ). dominus Lambertus de Worden. 30 sol. Martini 93. 2) Wedigo apud Oldewater de area 20 den. Rekening 1300 (bona minoris officii) : Wedigo de Oldewater de area in Oldewater. 20 den. Martini ) Fredericus Holtscomaker To sol. 1) In de rekening 1296 staat nog een post, op deze omgeving betrekking nebbende: Johannes de Gersdorp de 11 hereditarie iugeribus apud Worden. 7 libras. Nicolai et Pasche. Zie noot bij no ) In de rekening 1296 volgen na deze post de nos. 124 en voig. 3) In de rekening 1296 volgen de posten 94 tot en met 104 op no. 152; tezamen vormen de posten en naderhand in de rekening 1300 en later het hoofdstuk: De Oldella.

25 OUDMUNSTER UIT HET JAAR Rekening 1296: Johannes Holtscomaker et Machteldis mater sua. 9 sol. Pasche. et 20 den. de censu quam habet custos. Martini. 95. Giselbertus et Th(eodoricus) 18 sol. Rekening 1296: Giselbertus Ultra Vecht et Theodoricus dictus Oldenridder. 19 sol. Martini. 96. Dydardus 6 sol. 3 den. Rekening 1296 cf. met 6 sol.; eveneens in de rekening Martini. 97. Martinus 6 sol. 3 den. Rekening 1296: 6 sol. Martini. Eveneens in de rekening Gersindis 6 sol. 3 den. Rekening 1296: 6 sol. Martini. Eveneens in de rekening Gerardus de Woude 6 sol. 3 den. Rekening 1296: 6 sol. Martini; eveneens in de rekening Johannes Munter 6 sol. 3 den. Rekening 1296: 6 sol. Martini; in de rekening 1300: 10 sol Benedicta 6 sol. 3 den. Rekening 1296: 6 sol. Martini; in de rekening 1300: quedam puella. 6 sol Jacobus Phie 6 sol. 3 den. Rekening 1296: Jacobus filius Fie. 6 sol. Martini. In de rekening 1300 wordt alhier, evenals in no. 94 genoemd: Johannes Holtscomaker. 6 sol Hermannus 7 sol. 3 den. Rekening 1296: 7 sol. Martini. Eveneens Petrus Margarete Jo sol. Rekening 1296: 10 sol. In Nativitate Marie Virginis; 1300 idem. DE AREIS SUPRA FOSSATUM. Rekening 1296: supra fossatum has habemus areas. Rekening 1300: De areis supra novum fossatum 1 ). Het Necrologium van Oudmunster luidt: VI Kal. Apr. (27 Maart) obiit Otto, episcopus, qui dedit nobis areas 1 ) Over het adjectief novus" zie Mr. S. Muller, Rechtsbronnen van den Dom, in Werken Vereen. uitg. bronnen Oud Vad. Recht, 2e reeks no. 5, bldz. 5. Zie over de hier bedoelde erven ook het Goederenregister van 1348, Oudmr. Inv. no. 182*.