Soortverspreidingen in RAM De invoer van verspreidingskaarten van in RAM te berekenen indicatorsoorten

Transcriptie

1 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat -Generaal Rijkswaterstaat Rijksinstituut voor Kust en Zee/RIKZ Soortverspreidingen in RAM De invoer van verspreidingskaarten van in RAM te berekenen indicatorsoorten Stef P.C. Louwers Werkdocument RIKZ/OS x november 1996

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Benthos Benthosatlas/SONOR-database Noordzee Waddenzee Samenvoegen Waddenzee en Noordzee Overige soorten WSV-gegevens Eenheden 5 3 Vissen Gegevens RIVO WSV-gegevens Eenheden 6 4 Vogels Tellingen Noordzee Waddenzee Samenvoegen Waddenzee en Noordzee Strand- en waadvogels WSV-gegevens Aan te vullen gegevens Eenheden 8 5 Zoogdieren Aan te vullen gegevens Eenheden 9 6 Overige organismen Eenheden 10 7 Ontbrekende gegevens 11 8 Literatuurlijst 12 9 Bijlage 14 Soortverspreidingen in RAM 1

3 1 Inleiding Voor het RAM-project zijn verspreidingskaarten van alle in RAM te berekenen soorten opgenomen. Deze gegevens zijn nodig om naast de potentiële blootstelling aan verstoringen door menselijk gebruik ook de actuele blootstelling van een soort te berekenen. In andere woorden waar komt een soort voor en in welke mate staat hij daar onder druk van menselijke activiteiten. In dit document wordt beschreven wat de bronnen zijn van de verspreidingsgegevens, hoe de gegevens vergrid c.q. geïnterpoleerd, en wat de eenheden zijn waarin de gegevens staan. Aangezien de gegevensbronnen zeer divers zijn en er in sommige gevallen helemaal geen data voorhanden zijn, zijn de verspreidingskaarten zeer verschillend voor de verscheidene soorten en soortsgroepen. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van gegevens uit monstercampagnes zoals die door instituten als het RIKZ, de Directie Noordzee, het NIOZ en het RIVO zijn uitgevoerd of van daaruit afgeleide gegevens. In sommige gevallen is gebruik gemaakt van schattingen of alleen van een mogelijk voorkomen (ja/nee). Van veel amoebesoorten zijn ook de gegevens opgenomen zoals die zijn opgeleverd in het kader van het WSV-project. Deze getallen zijn per WSV-deelgebied (database J.H.M. Schobben), te weten: het NCP (het zuidelijke en noordelijke deel samengevoegd), de Voordelta, de Kustzone, de Westelijke Waddenzee, de Oostelijke Waddenzee en de Eems-Dollard. Dit zijn dan de dichtheden van zowel de referentiesituatie als van de huidige toestand. Voor alle soorten is in ieder geval een kaart opgenomen met daarin een uniforme verspreiding over het NCP en de Waddenzee. Maar in veel gevallen zijn data uit meerdere bronnen gebruikt en bestaat er binnen RAM de mogelijkheid om tussen deze kaarten te kiezen. In tabel 1 in de bijlage staat een overzicht van alle soorten, brongegevens en vergriddingsmethoden. Naast de informatie in dit document zijn alle gegevens over de bronbestanden, zoals die in het RAM-GIS-instrumentarium worden gebruikt, beschreven in GeoKey. Deze database zal t.z.t. aan de centrale GeoKey-database worden toegevoegd. Soortverspreidingen in RAM 2

4 2 Benthos Voor RAM zijn de verspreidingen van vier zoöbenthossoorten gebruikt die opgenomen zijn in de benthosatlas (Holtmann et al. 1996). Dit zijn het Goudkammetje (Lagis koreni of Pectinaria koreni), het Nonnetje (Macoma balthica), de Noordkromp (Arctica islandica) en de Zeeklit (Echinocardium cordatum). Van de Garnaal (Crangon crangon) en de Draadworm (Heteromastus filiformis) zijn de gegevens gebruikt uit de SONOR-database (Buijs & Craeymeersch 1994), die ook de basis is geweest voor de benthosatlas. Van deze soorten zijn ook de gegevens uit WSV opgenomen. Van de Kokkelbank (Cerastoderma edule), de Mosselbank (Mytilus edulis) en de Purperslak (Nucella lapillus) zijn alleen gegevens uit WSV bekend. De verspreiding van de Zeeanjelier (Metridium senile) is geschat aan de hand van het voorkomen van hard substraat. Van al deze soorten is een uniforme verspreiding opgenomen. 2.1 Benthosatlas/SONOR-database Noordzee Voor het berekenen van de verspreiding van de RAM-benthossoorten op het NCP is dezelfde methodiek aangehouden als in de benthosatlas. Dit is interpolatie d.m.v. kriging waarbij voor de berekening gebruik wordt gemaakt van de vier dichtstbijzijnde punten met een maximale radius van 25 km. Er wordt niet verder geïnterpoleerd dan de kust en de grenzen van het NCP Waddenzee In de benthosatlas zijn de dichtheden in de estuaria opgenomen als grove polygonen (subtidal zone) of punten (intertidal zone). Om de verspreidingskaart van benthos in de Waddenzee te maken zijn de in de benthosatlas opgenomen dichtheden omgezet naar een gebiedsdekkende kaart van de Waddenzee. Dit wil zeggen dat de deelgebieden en puntlocaties zoals die voorkomen in de benthosatlas zijn overgezet naar overeenkomende deelgebieden in de Waddenzee. Er is onderscheid gemaakt tussen sub- en intertidal zones. Gebieden zijn bijeengevoegd op grond van: Geografische nabijheid Bodem Geomorfologie De gebiedsindeling is als volgt gekozen: Geulen Geulen Westelijke Waddenzee: Alle subtidal zones tussen het Marsdiep en het Terschellinger Wad Geulen Borndiep e.o.: Alle subtidal zones tussen het Terschellinger Wad en het Pinkewad Geulen Friese Zeegat e.o.: Alle subtidal zones tussen het Pinkewad en Schiermonnikoog en het Brakzand Geulen Eilander Balg e.o.: Alle subtidal zones tussen het Brakzand en Rottumeroog Soortverspreidingen in RAM 3

5 Geulen Dollard e.o.: Alle subtidal zones in de Eems-Dollard tot Rottumeroog en de Duitse Waddenzee Platen Platen Balgzand e.o.: Alle intertidal zones ten zuiden van de Texelstroom Piet Scheve Plaat e.o.: Alle intertidal zones tussen Texel en het Friese Zeegat Platen Groninger Wad e.o.: Alle intertidal zones tussen het Friese Zeegat en de Oude Westereems Platen Dollard e.o.: Alle intertidal zones in de Eems-Dollard en het aangrenzende Duitse Wad Voor de Garnaal en de Draadworm, waarvan geen gegevens in de benthosatlas zijn opgenomen zijn de hoeveelheden in de Waddenzee geschat. Voor de Garnaal is dit 25 / m² in de geulen. Dit is vergelijkbaar met hoge dichtheden van de garnaal in de kustzone. De Draadworm is in de Waddenzee op nul gezet omdat deze ook in de Zeeuwse wateren, waar wel gemonsterd is, nauwelijks wordt aangetroffen. Voor het vergridden van de polygonen in stap 1 van RAM-GIS wordt gebruik gemaakt van vectorgrid (Louwers & Haenen 1995) Samenvoegen Waddenzee en Noordzee De grids van de Noordzee en de Waddenzee worden in de eerste stap van het RAM-GIS-instrumentarium bijeengevoegd door gebruik te maken van de con-functie (condition) in grid. Hiervoor is een aparte routine geschreven (dubbelgrid) in de atool-directory van RAM. De functie kijkt of er een waarde bestaat in het Waddenzee-grid en zoja plaats deze waarde in het output-grid, is dit niet het geval dan wordt de waarde uit het Noordzee-grid gekozen. Aangezien er in het Waddenzee-grid buiten de Waddenzee geen data voorkomen gaat dit altijd goed. 2.2 Overige soorten Van de Zeeanjelier zijn geen verspreidingsgegevens bekend. Deze soort vestigt zich op hard substraat en daarom is de verspreiding hiervan als maat genomen voor de Zeeanjelier. De hard substraat oppervlakken bestaan uit wrakken, olie- en gasplatforms, pijpleidingen en grindvoorkomens (Klaverbank en Texelse Stenen). De oppervlakten substraat van pijpleidingen zijn opnieuw berekend volgens de beschrijvingen in het RAM-rapport (Baan et al. 1994). Hierbij is aangenomen dat een op de zeebodem liggende pijpleiding alleen aan de bovenkant als substraat bruikbaar is. De oppervlakten per meter pijp zijn vervolgens met 1000 vermenigvuldigd om een voldoende diameter te krijgen voor het maken van een buffer. Bufferen in GIS houdt in dat een punt of lijn, afhankelijk van de waarde van een hieraan verbonden item, wordt omgezet naar een cirkel of polygoon met een overeenkomstige straal. De oppervlaktes hard substraat van platforms (zowel beton als staal) zijn omgerekend naar de straal van een cirkel met een gelijk oppervlak, alvorens te bufferen. Alle grindvoorkomens met meer dan 30% grind zijn ook meegenomen. Uiteindelijk zijn alle bestanden samengevoegd waarbij alle oppervlakten een dichtheid van 1000 hebben gekregen, behalve de pijpleidingen die een dichtheid van één hebben, ter compensatie van de vergroting van de diameter met een factor Soortverspreidingen in RAM 4

6 2.3 WSV-gegevens Van de Garnaal, de Kokkelbank, de Mosselbank, het Nonnetje en de Purperslak zijn WSV-gegevens opgenomen. 2.4 Eenheden De eenheden van de dichtheden uit de benthosatlas en de SONORdatabase zijn aantallen per m². De WSV-getallen zijn voor de garnaal in 1000 Garnalen per trek, voor de Kokkel en de Mossel in hectare aan banken per km², voor het Nonnetje, de Purperslak en de Strandgaper in aantal per m². De verspreiding van de Zeeanjelier is relatief en kent geen eenheid maar wordt als 1000, 1 of 0 weergegeven (zie Fout! Onbekende schakeloptie-instructie.). Soortverspreidingen in RAM 5

7 3 Vissen Voor de visverspreidingen is waar mogelijk gebruik gemaakt van data aangeleverd door RIVO-DLO (v.d. Land 1994). 3.1 Gegevens RIVO Dit zijn data op ICES-vak niveau. Er is in deze dataset geen onderscheid te maken tussen gegevens van de Noordzee en de Waddenzee. De gegevens zijn afkomstig van bordentrawlsurveys in de periode , de data zijn over deze jaren en beide kwartalen (kwartaal één en kwartaal drie) gemiddeld. Voor Haring (Clupea harengus), Kabeljauw (Gadus morhua), Schol (Pleuronectes platessa) en Stekelrog (Raja clavata) zijn de adulten en juvenielen opgeteld om een totaal aantal per visuur te verkrijgen, voor deze soorten zijn binnen RAM echter ook de dichtheden van alleen de adulten te kiezen. Van de Zandspiering (Ammodytes lancea) zijn alleen totale dichtheden bekend. 3.2 WSV-gegevens Van de eerder genoemde soorten, behalve de Zandspiering die in WSV niet voorkomt en de Steur, zijn ook de gegevens uit WSV opgenomen. Al deze gegevens kunnen met vectorgrid (Louwers & Haenen 1995) worden omgezet naar grid in stap één van RAM. 3.3 Eenheden De dichtheden uit de RIVO-database zijn allen in aantallen / visuur. Voor de WSV gegevens is voor de Haring, de Kabeljauw en de Schol de eenheid paaibestand in 1000 ton / km², voor de Stekelrog de aanlanding in ton / km² deelgebied en voor de Zandspiering het aantal / standaardtrek / km² deelgebied. Soortverspreidingen in RAM 6

8 4 Vogels Door de verschillende telmethoden en gebieden waarin deze tellingen worden verricht zijn er verschillende bronnen van gegevens gebruikt voor het berekenen van vogelverspreidingen in RAM. 4.1 Tellingen Noordzee Voor de op het Nederlands Continentaal Plat voorkomende vogelsoorten Eidereend (Somateria mollissima), Grote Stern (Sterna sandvicensis), Noordse Stormvogel (Fulmaris glacialis) en Zeekoet (Uria aalge) zijn er telgegevens beschikbaar uit zowel tellingen vanuit vliegtuigen (Baptist & Wolf 1993) als vanaf schepen (Camphuysen & Leopold 1994). De scheepstellingen zijn beschikbaar als dichtheden per mijnbouwvak. Deze gegevens worden gemiddeld over het gehele jaar en van daar uit direct vergrid met vectorgrid (Louwers & Haenen 1995) in het RAM- GIS-instrumentarium. Bij de vliegtellingen zijn de soorten Alk (Alca torda) en Zeekoet samen genomen. De vliegtellingen worden eerst geïnterpoleerd. Voor de sterk clusterende soort Eidereend gebeurt dit met de idw-methode met een kleine interpolatie-range van 5000 m, voor de meer verspreid voorkomende soorten Grote Stern, Noordse Stormvogel en Alk/Zeekoet wordt gebruik gemaakt van de kriging methode met een grotere interpolatie-range van m om een meer gebiedsdekkende verspreiding te berekenen Waddenzee Voor de Waddenzee zijn verschillende bronnen gebruikt om verspreidingen te berekenen. Deze verspreidingen worden toegevoegd aan de verschillende verspreidingen voor de Noordzee, zoals hierboven beschreven. Voor de Eidereend is de verspreiding (in januari) uit het ecoprofiel gebruikt (Camphuysen 1996). Deze geeft aantallen per deelgebied ( Westelijke Waddenzee, Oostelijke Waddenzee en Eems- Dollard). Deze aantallen zijn gedeeld door het oppervlak van het deelgebied om dichtheden te berekenen. Voor de Grote Stern is gebruik gemaakt van tellingen rond het eiland Griend op 19 juni 1994 (Baptist et al. in prep.). Deze zijn geïnterpoleerd met de kriging-methode met een interpolatie-range van 5000 m. Voor de Noordse Stormvogel en de Zeekoet c.q. Alk/Zeekoet is in de Waddenzee een dichtheid van nul aangenomen Samenvoegen Waddenzee en Noordzee De grids van de Noordzee en de Waddenzee worden bijeengevoegd volgens de methode beschreven in het hoofdstuk over benthos. Dit gebeurt tijdens de eerste stap in RAM-GIS. 4.2 Strand- en waadvogels Voor de Strandplevier (Charadrius alexandrinus) is een kaart gemaakt met een strook van 100 m langs de Nederlandse kust die het strand Soortverspreidingen in RAM 7

9 voorstelt. Op deze strook is de dichtheid 1000, daarbuiten nul. Het getal 1000 is gekozen omdat anders het risico bestaat dat bij grotere gridgroottes de berekende dichtheden binnen de afronding kunnen gaan vallen. Zie ook Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. in dit hoofdstuk. 4.3 WSV-gegevens Van de Bonte Strandloper, de Eidereend, de Grote Stern, de Kluut, de Noordse Stormvogel, de Scholekster, de Strandplevier en de Zeekoet zijn ook de WSV gegevens opgenomen. 4.4 Aan te vullen gegevens Voor vogels die vooral op het strand voorkomen en/of fourageren op droogvallende platen is een andere oplossing gekozen. Voor de Kluut (Recurvirostra avosetta), de Rotgans (Branta bernicla), de Scholekster (Haematopus ostralegus) en de Strandplevier is de verspreiding op droogvallende platen in de Waddenzee en de Voordelta op één gezet en daarbuiten op nul. De gegevens over droogvallende platen in de Voordelta moeten nog binnenkomen. 4.5 Eenheden De eenheden van de gegevens uit de scheeps- en vliegtuigtellingen zijn in aantallen per km². De WSV-data zijn voor de Bonte Strandloper, de Eidereend, de Noordse Stormvogel, de Scholekster en de Zeekoet in aantal (3 jaar gemiddeld in januari) per km² deelgebied, voor de Grote Stern, de Kluut en de Strandplevier in aantallen broedparen (3 jaar gemiddeld) per km² deelgebied. De overige gegevens voor waad- en strandvogels zijn relatief en hebben geen eenheid. Soortverspreidingen in RAM 8

10 5 Zoogdieren Van zoogdieren zijn voorlopig alleen de gegevens uit WSV bekend. Tevens zijn uniforme verspreidingen opgenomen. 5.1 Aan te vullen gegevens Van de Bruinvis (Phocoena phocoena) zijn bij het NIOZ meer gegevens bekend (Camphuysen 1994), deze zijn inmiddels aangevraagd. 5.2 Eenheden Voor WSV is de Bruinvis weergegeven in zomeraantallen per km² per deelgebied. De Gewone Zeehond (Phoca phitulina) is berekend in aantallen per km² in augustus. Soortverspreidingen in RAM 9

11 6 Overige organismen Van de overige soorten in RAM zijn op dit moment nog geen gegevens opgenomen. Alleen van Phaeocystis en Zeegras (Zostera marina) zijn gegevens ui WSV opgenomen. Voor Zooplankton zou gebruikt gemaakt kunnen worden van data beschikbaar gesteld door Peter Bot. Van Phaeocystis zijn gegevens beschikbaar bij Richard Duin. Verspreidingsgegevens van Zeegras en Zeesla (Ulva lactuca) zijn misschien te verkrijgen bij Dick de Jong of Johan Ruiter. 6.1 Eenheden De in eenheden van de uit WSV afkomstige gegevens zijn voor Phaeocystis in 10 6 cellen per liter (90%) en voor Zeegras ha per km² deelgebied. Soortverspreidingen in RAM 10

12 7 Ontbrekende gegevens Van sommige soorten die wel in RAM zijn opgenomen, zijn geen verspreidingsgegevens bekend. Voor deze soorten is het moeilijk schattingen te maken over het mogelijke verspreidingsgebied en zijn er ook in WSV-kader geen schattingen van aantallen per deelgebied gemaakt. Dit zijn: Tuimelaar (Turciops truncanus) Steur (Acipenser sturio), tegenwoordig in de Nederlandse wateren uitgestorven. Zeekreeft (Homarus gammarus) Zwemkrab (Liocarcinus holsatus) Strandgaper (Mya arenaria) Zeeaster (Aster tripolium) Zeekraal (Salicornia spp) Groefwier (Pelvetia canaliculata) Suikerwier (Laminaria saccharina) Indien er in de toekomst van deze soorten gegevens beschikbaar komen, dan kunnen deze in RAM-GIS ingevoerd worden. Van al deze soorten zijn wel uniforme verspreidingen opgenomen. Soortverspreidingen in RAM 11

13 8 Literatuurlijst Baan P.J.A., Kuyper M.W.M., Menke M.A., Boon J.G., Bokhorst M., 1994 RAM*2, Verstoring van Noordzee en Waddenzee door menselijk gebruik. Waterloopkundig Laboratorium, Delft. Baptist H.J.M. & Wolf P.A., 1993 Atlas van de vogels van het Nederlands Continentaal Plat. Rapport DGW , Rijkswaterstaat, Dienst Getijdewateren, Middelburg. Baptist H.J.M., Witte R.H., Wolf P.A., in prep. Dagverspreiding van de in het Waddengebied broedende Grote Stern (Sterna Sandvicensis). Rijkswaterstaat, Rijksinstituut voor Kust en Zee, Middelburg. Buijs J. & Craeymeersch J.A., 1994 Integratie Zoöbenthos Noordzee, SONOR, Gegevensbestand Zuidelijke Noordzee (Southern North Sea) versie 4.1. Nederlands Instituut voor Oecologisch Ondezoek, Centrum voor Estuarien en Marien Onderzoek, Yerseke. Camphuysen C.J. & Leopold M.F., 1994 Atlas of seabirds in the southern North Sea. IBN Research report 94/6, NIOZ-report , DLO-Instituut voor Bos en Natuuronderzoek, Texel; Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee,Texel; Nederlandse Zeevogelgroep, Zeist. Camphuysen C.J., 1994 The harbour porpoise Phocoena phocoena in the southern North Sea. II: A comeback in Dutch coastal waters? Lutra, vol. 37, pag Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, Texel; Nederlandse Zeevogelgroep, Zeist. Camphuysen C.J., 1996 Ecologisch profiel van de Eidereend (Somateria mollissima). Werkdocument RIKZ/OS x, Rijksinstituut voor Kust en Zee, Den Haag; Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, Texel. Holtmann S.E., Groenewold A., Schrader K.H.M., Asjes J., Craeymeersch J.A., Duineveld G.C.A., Bostelen A.J. van, Meer J. van der, 1996 Atlas of the Zoobenthos of the Dutch Continental Shelf. Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, Texel; Nederlands Instituut voor Oecologisch Ondezoek, Centrum voor Estuarien en Marien Onderzoek, Yerseke; Rijkswaterstaat, Directie Noordzee, Rijswijk. Soortverspreidingen in RAM 12

14 Land M.A. van der., 1994 Bewerking van Surveygegevens uit het Visserijonderzoek voor het MILZON-project. Rapport C033/93, DLO-Rijksinstituut Voor Visserijonderzoek, IJmuiden. Louwers S.P.C. & Haenen C.P.L., 1995 Kwantitatieve vergridding van vectorbestanden in Arc/Info Werkdocument RIKZ/OS x, Rijksinstituut voor Kust en Zee, Den Haag. Soortverspreidingen in RAM 13

15 9 Bijlage Tabel 1 Overzicht van soortverspreidingsgegevens in het RAM-GIS-instrumentarium Soort RAM-naam Latijnse naam Bronbestand Vergridding Gegevensbron Gebied Commentaar Bonte Strandloper bonte_strandlop Calidris_alpina strandloper polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Bonte Strandloper bonte_strandlop Calidris alpina wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Bonte Strandloper bonte_strandlop Calidris alpina wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Bruinvis bruinvis Phocoena phocoena bruinvis polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Bruinvis bruinvis Phocoena phocoena wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Bruinvis bruinvis Phocoena phocoena wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Draadworm draadworm Heteromastus filiformis draadworm polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Draadworm draadworm Heteromastus filiformis sonor kriging SONOR NCP SONOR-database Draadworm draadworm Heteromastus filiformis wadben vectorgrid SONOR Waddenzee Waddenzee 0 Eidereend eidereend Somateria mollissima eidereend polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Eidereend eidereend Somateria mollissima vog_sch vectorgrid NIOZ NCP Scheepstellingen Eidereend eidereend Somateria mollissima vog_ncp idw RIKZ NCP Vliegtellingen Eidereend eidereend Somateria mollissima vogwad vectorgrid RIKZ Waddenzee Ecoprofiel Eidereend eidereend Somateria mollissima wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Eidereend eidereend Somateria mollissima wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Garnaal garnaal Crangon crangon garnaal polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Garnaal garnaal Crangon crangon sonor kriging SONOR NCP SONOR-database Garnaal garnaal Crangon crangon wadben vectorgrid SONOR Waddenzee Waddenzee 25/ m2 Garnaal garnaal Crangon crangon wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Garnaal garnaal Crangon crangon wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Gewone Zeehond zeehond Phoca phitulina zeehond polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Gewone Zeehond zeehond Phoca phitulina wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Gewone Zeehond zeehond Phoca phitulina wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Goudkammetje goudkammetje Pectinaria koreni goudkammetje polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Goudkammetje goudkammetje Pectinaria koreni ncpben kriging benthosatlas NCP Monsterpunten Goudkammetje goudkammetje Pectinaria koreni wadben vectorgrid benthosatlas Waddenzee Geulen/Platen Groefwier groefwier Pelvetia canaliculata groefwier polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Grote Stern grote_stern Sterna sandvicensis grote_stern polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Grote Stern grote_stern Sterna sandvicensis vog_sch vectorgrid NIOZ NCP Scheepstellingen Noordzee Grote Stern grote_stern Sterna sandvicensis vog_ncp kriging RIKZ NCP Vliegtellingen Noordzee Grote Stern grote_stern Sterna sandvicensis stewad kriging RIKZ Waddenzee Vliegtelling rond Griend Grote Stern grote_stern Sterna sandvicensis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Grote Stern grote_stern Sterna sandvicensis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Haring haring Clupea harengus haring polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Haring haring Clupea harengus vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult + juveniel in aantal / uur Haring haring Clupea harengus vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee Haring adult in aantal / uur Haring haring Clupea harengus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Haring haring Clupea harengus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Kabeljauw kabeljauw Gadus morhua kabeljauw polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Kabeljauw kabeljauw Gadus morhua vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult + juveniel in aantal / uur Kabeljauw kabeljauw Gadus morhua vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult in aantal / uur Kabeljauw kabeljauw Gadus morhua wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Kabeljauw kabeljauw Gadus morhua wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Kluut kluut Recurvirostra avosetta kluut polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Kluut kluut Recurvirostra avosetta wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Kluut kluut Recurvirostra avosetta wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Kokkel kokkel Cerastoderma edule kokkel polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Kokkel kokkel Cerastoderma edule wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Kokkel kokkel Cerastoderma edule wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Mossel mossel Mytilus edulis mossel polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Mossel mossel Mytilus edulis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Mossel mossel Mytilus edulis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Nonnetje nonnetje Macoma balthica nonnetje polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Nonnetje nonnetje Macoma balthica ncpben kriging benthosatlas NCP Monsterpunten Nonnetje nonnetje Macoma balthica wadben vectorgrid benthosatlas Waddenzee Geulen/Platen Nonnetje nonnetje Macoma balthica wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Nonnetje nonnetje Macoma balthica wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Noordkromp noordkromp Arctica islandica noordkromp polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Noordkromp noordkromp Arctica islandica ncpben kriging benthosatlas NCP Monsterpunten Noordkromp noordkromp Arctica islandica wadben vectorgrid benthosatlas Waddenzee Geulen/Platen Noordse Stormvogel noordse_stormvo Fulmaris glacialis noordse_storm polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Noordse Stormvogel noordse_stormvo Fulmaris glacialis vog_sch vectorgrid NIOZ NCP Scheepstellingen Noordzee Noordse Stormvogel noordse_stormvo Fulmaris glacialis vog_ncp kriging RIKZ NCP Vliegtellingen Noordzee Noordse Stormvogel noordse_stormvo Fulmaris glacialis vogwad vectorgrid RIKZ Waddenzee Waddenzee 0 Noordse Stormvogel noordse_stormvo Fulmaris glacialis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Noordse Stormvogel noordse_stormvo Fulmaris glacialis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Phaeocystis phaeocystis Phaeocystis phaeocystis polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Phaeocystis phaeocystis Phaeocystis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Phaeocystis phaeocystis Phaeocystis wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Purperslak purperslak Nucella lapillus purperslak polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Purperslak purperslak Nucella lapillus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Purperslak purperslak Nucella lapillus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Rotgans rotgans Branta bernicla rotgans polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Schol schol Pleuronectes platessa schol polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Schol schol Pleuronectes platessa vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult + juveniel in aantal / uur Schol schol Pleuronectes platessa vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult in aantal / uur Schol schol Pleuronectes platessa wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Schol schol Pleuronectes platessa wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Scholekster scholekster Haematopus ostralegus scholekster polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Scholekster scholekster Haematopus ostralegus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Soortverspreidingen in RAM 14

16 Scholekster scholekster Haematopus ostralegus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Srandplevier strandplevier Charadrius alexandrinus strandplevier polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Srandplevier strandplevier Charadrius alexandrinus strandbuf vectorgrid Louwers NCP/Waddenzee 100 m buffer west van kustlijn uit ramgebied Srandplevier strandplevier Charadrius alexandrinus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Srandplevier strandplevier Charadrius alexandrinus wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Stekelrog stekelrog Raja clavata stekelrog polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Stekelrog stekelrog Raja clavata vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult + juveniel in aantal / uur Stekelrog stekelrog Raja clavata vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult in aantal / uur Stekelrog stekelrog Raja clavata wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Stekelrog stekelrog Raja clavata wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Steur steur Acipenser sturio steur polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Strandgaper strandgaper Mya arenaria strandgaper polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Suikerwier suikerwier Laminaria saccharina suikerwier polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Tuimelaar tuimelaar Tursiops truncatus tuimelaar polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zandspiering zandspiering Ammodytes lancea zandspiering polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zandspiering zandspiering Ammodytes lancea vissen vectorgrid RIVO NCP/Waddenzee adult + juveniel in aantal / uur Zeeanjelier zeeanjelier Metridium senile zeeanjelier polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zeeanjelier zeeanjelier Metridium senile hard_sub vectorgrid Louwers NCP/Waddenzee hard subst grind, platf, pijpleid., wrakken Zeeaster zeeaster Aster tripolium zeeaster polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zeegras zeegras Zostera marina zeegras polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zeegras zeegras Zostera marina wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Zeegras zeegras Zostera marina wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Zeeklit zeeklit Echinocardium cordatum zeeklit polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zeeklit zeeklit Echinocardium cordatum ncpben kriging benthosatlas NCP Monsterpunten Zeeklit zeeklit Echinocardium cordatum wadben vectorgrid benthosatlas Waddenzee Geulen/Platen Zeekoet zeekoet Uria aalge zeekoet vectorgrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zeekoet zeekoet Uria aalge vog_sch vectorgrid NIOZ NCP Scheepstellingen Noordzee Zeekoet zeekoet Uria aalge vog_ncp kriging RIKZ NCP Vliegtellingen Noordzee Zeekoet zeekoet Uria aalge vogwad vectorgrid RIKZ Waddenzee Waddenzee 0 Zeekoet zeekoet Uria aalge wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-referentie Zeekoet zeekoet Uria aalge wsvgeb vectorgrid WSV NCP/Waddenzee WSV-heden Zeekraal zeekraal Salicornia spp zeekraal polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zeekreeft zeekreeft Homarus gammarus zeekreeft polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zeesla zeesla Ulva lactuca zeesla polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zooplankton zooplankton Zooplankton zooplankton polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Zwemkrab zwemkrab Liocarcinus holsatus zwemkrab polygrid NCP/Waddenzee Uniform grid Soortverspreidingen in RAM 15