DEEL 1. BOUWSTEEN 3 Theorie Emoties Monique van Dam DEEL 1: YOU

Transcriptie

1 DEEL 1 1 BOUWSTEEN 3 Theorie Emoties

2 BOUWSTEEN 3 Emoties Inhoud 2 Introductie bouwsteen 3: Emoties 3 ANDERS denken 4 Wist je dat? 5 2 Ezelsbruggetjes 10 Extra info over onverwerkte emoties 12 Nieuwe kansen 15 Van toen naar nu 16 Nieuwe stijl 17 En nu 18

3 Introductie bouwsteen 3: Emoties Emoties heb je nodig om te ontdekken wie je bent, wat bij je past en welke keuzes jij wilt maken voor je ontwikkeling en bijdrage aan de samenleving. 3 Emoties zijn er om te delen met anderen. BOUWSTEEN 3 Alle emoties zijn oké en hebben een functie. Emoties laten je voelen wat wel en niet bij je past. Je emoties zijn je richtingaanwijzers bij eigen keuzes maken. Jij bent de manager van je emoties & gedrag! Alle emoties zijn oké en nuttig! angst Ook: Emoties zijn lange tijd verdeeld geweest in twee groepen: Goede emoties en foute emoties. Het uiten van de (zogenaamde) foute emoties werd in die tijd gezien als fout gedrag. Verdrietig, bang, boos, ongeduldig, gefrustreerd, onzeker of machteloos zijn, werd gezien als zwak zijn. Het werd je in die tijd aangeraden om deze emoties voor jezelf te houden (te onderdrukken) en niet te delen met anderen. In deze tijd gaan steeds meer mensen gelukkig zien dat alle emoties oké zijn en een functie hebben. Gelukkig maar, want wat blijkt: al je emoties zijn nuttig! Je hebt ze nodig om te voelen wie je bent en wat bij je past. Om zo als ondernemer steeds te kunnen kiezen voor nieuwe kansen en het leven dat bij jou past. verdriet boosheid

4 ANDERS denken Alle emoties zijn oké en hebben een functie. Emoties zijn nuttig: ze helpen je ontdekken wat/wie wel en wat/wie niet bij je past. Ze zijn je richtingaanwijzers bij eigen keuzes maken. Jij bent de enige die kan voelen wat echt bij je past! Jij bent (net als bij gedachten) de manager van je emoties: jij kiest of je emoties vasthoudt en extra aandacht geeft of loslaat. Emoties kan je onderdrukken of loslaten: de keuze is aan jou! Onverwerkte emoties uit je verleden horen er ook bij. Je kunt ze alsnog verwerken. Angst en onzekerheid horen bij nieuwe uitdagingen. Als je met deze gedachten je emoties gaat voelen en benutten, heb je als ondernemer van je eigen leven, met alle keuzes en doelen die daarbij horen, een goed houvast ín jezelf. Dan ontdek je dat het goed is om je emoties aandacht te geven en op tijd te uiten. Én. ontdek je dat je altijd op je eigen gevoel kunt vertrouwen! Dit bij elkaar maakt je leven een stuk gemakkelijker, aangenamer én eerlijker. 4 Je kunt op je eigen gevoel vertrouwen! Je bent de enige die kan voelen wat echt bij jou past

5 Wist je dat. Al je emoties horen erbij en zijn oké Slechte of foute emoties bestaan niet. Alle emoties zijn goed en geven je informatie over jezelf of over de situatie waarin je je bevindt. Emoties komen op als reactie op een gebeurtenis in je omgeving of als reactie op een gedachte die in je opkomt. Heb je de emotie eenmaal dan zit je ermee. Je voelt je bijvoorbeeld bang, ongeduldig of verdrietig. Welk gevoel het ook is, het heeft je iets te vertellen. En als je de tijd neemt om de situatie of gedachte die de emotie veroorzaakt heeft te onderzoeken, weet je meteen wat de emotie je te vertellen heeft. Emoties zijn nuttig: ze helpen je ontdekken wat & wie wel en wat & wie niet bij je past Je emoties helpen je voelen wat wel en wat niet bij je past. Als je de betekenis van je emotie begrijpt, kan je in elke situatie meteen goed handelen. Ben je bijvoorbeeld in een situatie die niet veilig voor je is, dan krijg je een bang gevoel. Het waarschuwt je dat je even op moet letten en goed om je heen moet kijken wat er aan de hand is. In een situatie waarin je met iets (of iemand) te maken hebt dat over jouw grenzen gaat, komt boosheid of frustratie vanzelf naar boven. Je boosheid geeft dan aan dat het tijd is om je grenzen aan te geven en voor jezelf op te komen. 5 Je emoties geven informatie over de vragen: Wie ben ik? Wat past bij mij? Wat voelt goed Voor mij? Wat voelt niet goed voor mij? Wie past bij mij?

6 Je emoties geven je op een eigen manier signalen en informatie en als je hierop let, kan je de informatie gebruiken. Als je aandacht aan je emoties besteedt, kan je goed ontdekken hoe je zelf in elkaar zit. En kan je op tijd kiezen om te handelen op een manier die goed bij jou past. Op deze manier hou je grip op jezelf en je gedrag. Het is handig om je emoties eerst voor jezelf betekenis te geven, zodat je ze makkelijker herkent als ze de kop opsteken. Om je hierbij vast een idee te geven van de verschillende emoties die er zijn en de betekenis die je eraan kunt geven, vind je in het werkboek op bladzijde 4 t/m 6 een overzicht. Emoties zijn je richtingaanwijzers bij eigen keuzes maken Met behulp van je emoties ontdek je in verschillende situaties wie jij bent en wat bij jou past. Je kunt je emoties in twee groepen verdelen: emoties die je een goed gevoel en energie geven en emoties die een minder goed gevoel geven en die je energie kosten (waar je moe van wordt). 6 Al je emoties hebben een functie! De emoties die goed voelen, geven je in het algemeen aan dat iets of iemand goed bij je past. De emoties die minder goed voelen, geven je meestal het signaal dat je even tijd moet nemen om te kijken wat er aan de hand is. Als je ziet dat je in een situatie bent beland die eigenlijk niet bij je past, heb je dan de keuze om op tijd nee tegen iets of iemand te zeggen. De verschillende emoties met de gevoelens en energie die erbij horen, kan je gebruiken om je eigen keuzes te maken en zo zelf je leven te ondernemen.

7 Als je een keuze maakt heb je je gevoel én je verstand nodig. Altijd en alleen maar voor het goede gevoel kiezen werkt niet, ook al is dat erg aangenaam. Bij leven en jezelf ontwikkelen horen ook emoties als ongeduld, frustratie en geen zin in iets hebben. Je verstand helpt je in zulke situaties om goed in te schatten waarvoor je het best kunt kiezen. Natuurlijk kan je je verstand bij het maken van keuzes ook negeren en alleen kiezen voor de leuke dingen. Dat lukt een tijdje, maar meestal loop je na verloop van tijd vanzelf vast. Als je dan terugdenkt aan het moment van je keuze, heb je de gedachte: eigenlijk wist ik het al. en had ik die andere keuze beter meteen kunnen maken. Eerlijk met jezelf zijn en je verstand gebruiken bij het maken van keuzes, werkt als het erop aankomt het best én het snelst voor je eigen ontwikkeling. Uitstellen wat goed voor je is, doet ieder mens wel eens. Niets mis mee, je loopt alleen wat vertraging op in je ontwikkeling. Op een gegeven moment heb je er genoeg van om uit te stellen en kies je voor aanpakken en jezelf verder ontwikkelen. Ook bij uitdagingen die spannend of minder plezierig zijn. Je wilt gewoon vooruit en vindt het zonde van je tijd om dingen onnodig uit te stellen. Jij bent de enige die kan voelen wat echt bij je past 7 Kiezen doe je met je gevoel en je verstand Voelen wat echt bij jou past en je eigen keuzes maken, kan maar op één manier: met vertrouwen in je eigen gevoel en verstand. Natuurlijk kan je anderen om advies vragen of kunnen anderen met je meekijken en je tips geven, zeker als zij vanuit ervaring mee kunnen praten over je keuze en de mogelijke consequenties ervan.

8 Maar als het om de keuze zelf gaat, ben jij uiteindelijk de enige die kan voelen wat echt bij je past. Belangrijk om te weten en te onthouden! Zeker als de mensen in je omgeving (ouders, vrienden, partners) er nog niet aan gewend zijn dat jij eigen keuzes kunt maken! Jij bent (net als bij gedachten) de manager van je emoties: jij kiest of je emoties vasthoudt of loslaat! Emoties komen vaak vanzelf naar boven als reactie op een gebeurtenis of gedachte. Soms lijkt het of de emotie niet van jezelf is. Je ziet de emotie dan als gevolg van iets of iemand buiten jezelf en hebt de neiging om de situatie of de ander de schuld ervan te geven. Je hebt dan zoiets van: die ander heeft me boos gemaakt, dan moet ie het ook maar oplossen. En je bent geneigd om je boosheid vast te houden net zolang tot de ander het goed komt maken. Maar ook dit is zonde van je tijd! De werkelijkheid is: alle emoties die je voelt zijn van jou! Als een emotie de kop opsteekt is er iets verandert in je gevoel en moet jij ermee omgaan. Je kunt het zo zien: alles wat jouw raakt in je gevoel is van jou en vanaf dat moment ben jij verantwoordelijk om ermee om te gaan. Op zo n moment heb je de keuze om de emotie te onderdrukken en net te doen alsof ie er niet is. Of je kiest ervoor om te kijken waardoor de emotie is ontstaan en wat de emotie je te vertellen heeft. Als je het zo bekijkt, ben je de manager van je emoties en gedrag. Jij kiest of je de emotie vasthoudt (onderdrukt) of ontlaadt (toegeeft aan het gevoel dat je erbij hebt). 8 Onderdrukte emoties & het gedrag dat erbij hoort, kunnen vertrouwd & veilig aanvoelen. Je hebt ze al zolang De vraag is nu: Waar kies je voor? Vasthouden of loslaten?

9 Emoties kan je onderdrukken of ontladen: de keuze is aan jou! Soms komt het beter uit om een emotie te onderdrukken. Het is bijvoorbeeld niet handig om altijd en met iedereen je frustratie direct te delen. Het kan ook zijn dat je geleerd hebt emoties te onderdrukken, omdat anderen jou vroeger verteld hebben dat het beter is om bepaalde emoties niet te tonen. Je kunt bijvoorbeeld geleerd hebben om niet aan anderen te laten zien dat je onzeker of bang bent. 9 Emoties als bang zijn, huilen, boos worden, ongeduldig zijn en gefrustreerd zijn werden lange tijd bekeken als slechte/foute emoties en je leerde als kind al dat het beter was om die emoties te onderdrukken en niet aan anderen te laten zien. Je kwam beter over op anderen als je altijd flink, lief en aardig was En omdat we lange tijd zo over deze emoties dachten is het voor veel mensen nog steeds lastig om met hun emoties om te gaan. Uit schaamte voor hun emoties onderdrukken ze deze liever dan dat ze deze aan anderen laten zien (met anderen delen). Een gemiste kans! Want een emotie is het nuttigst als je m meteen durft te voelen en te uiten. Dan ontdek je wat de emotie je te vertellen heeft en kan je meteen goed handelen. Als je er zo mee omgaat, ben je m ook snel weer kwijt. Als je een emotie onderdrukt en daarna geen aandacht meer geeft, wordt de energie/spanning ervan in je lijf opgeslagen. Je begrijpt wel dat de stress heel hoog kan oplopen als je veel emoties onderdrukt of van anderen moet onderdrukken. Dat is logisch, de spanning bouwt zich op in jou, als je de emoties niet op tijd kunt of wilt uiten. Het is daarom ook goed voor je gezondheid om met alle emoties om te gaan

10 2 Ezelsbruggetjes Angst en onzekerheid horen bij nieuwe uitdagingen Bij alle nieuwe uitdagingen hoort een gezonde hoeveelheid angst en onzekerheid. Het is heel normaal als je daar last van hebt. De enige oplossing om van deze angst en onzekerheid af te komen is de uitdaging aangaan en het nieuwe dat erbij hoort te oefenen en vaker te doen. Oefening baart kunst is het gezegde en daarmee wordt bedoeld: alles wat in het begin moeilijk lijkt wordt makkelijker om te doen als je het vaker oefent. Jezelf ontwikkelen betekent: elke keer weer nieuwe uitdagingen aangaan, dus vaak te maken hebben met gevoelens van angst en onzekerheid. Je hoeft jezelf dus niet wijs te maken dat je een onzeker typje bent als je nieuwe uitdagingen spannend vindt. Hoe ouder je wordt, hoe meer ervaring je krijgt en hoe minder vaak je je onzeker zult voelen. Laat je bij nieuwe kansen niet tegenhouden door de eerste angst en onzekerheid die je erbij hebt, want dan loop je je eigen ontwikkeling mis! Als je voor een nieuwe uitdaging staat kan je moed en zelfvertrouwen verzamelen. En verder kan het helpen om de negatieve gedachten die naar boven komen los te laten. Onthoud: mislukken kan niet! Elke nieuwe ervaring maakt je wijzer. Stil blijven staan in je ontwikkeling door uitstellen kan wel. En dat voelt minder leuk. 10 Angst en onzekerheid kan je loslaten met Freemotion Moed & kracht verzamelen doe je met EmpowerMe (zie Gereedschap)

11 Dan nog iets over meevoelen met anderen Meevoelen met anderen kan je (van nature) ook, maar is niet verplicht. Als klein kind ben je expert in anderen aanvoelen, omdat je zonder hen niet kunt overleven. Je bent dan heel goed in aanvoelen, maar ook in overnemen van emoties van anderen! In de eerste jaren van je leven is het nuttig dat je anderen goed kunt aanvoelen, want daardoor kan je je meteen aanpassen en blijven anderen voor je zorgen. SLIM bedacht van Moeder Natuur!! Maar later in je leven, als je al meer op eigen benen kunt staan, is het heel belangrijk dat je jezelf ook leert afschermen voor emoties van anderen. Want om goed te kunnen voelen wat bij jou past, moet je een onderscheid kunnen maken tussen emoties die van jou zijn en emoties die van de ander zijn. Je kunt als mens meevoelen met anderen (ook wel sociaal zijn genoemd), maar je bent niet verantwoordelijk voor de emoties van de ander. Je kunt de ander bijvoorbeeld wel troosten als ie verdrietig is, maar uit medelijden met de ander meehuilen heeft geen zin! Ieder mens heeft baat bij zijn eigen emoties ontladen en benutten. Ook in zware tijden. Dit geldt voor jezelf en de ander. Als je andermans emoties erbij neemt, wordt jouw leven zwaarder en heb je meer stress, terwijl je er niets mee kunt! Met emoties van anderen erbij wordt het moeilijker om te voelen wie je zelf bent, wat bij jou past en welke keuzes je wilt maken. Het lijkt dan alsof je heel sociaal bent, maar de werkelijkheid is dat je jezelf teveel weggeeft en daardoor vergeet je eigen leven te ondernemen. Als dit lang duurt, raak je uitgeput. En daar heeft niemand wat aan. Jij niet en de ander ook niet. 11 Meevoelen met de mensen om je heen mag & kan sociaal zijn. Emoties van anderen overnemen hoeft niet, je kunt er niets mee! Je bewijst de ander een dienst als ie zelf zijn emotie(s) gaat verwerken en er betekenis aan geeft.

12 Extra info over onverwerkte emoties Onverwerkte emoties uit je verleden horen er ook bij. Je kunt ze alsnog verwerken Bij de uitleg over de functies van je hersenen, heb je gezien hoe onverwerkte (onderdrukte) emoties in de eerste jaren van je leven kunnen ontstaan. Je loopt ze op in een periode waarin je ze niet zelf kunt verwerken en vaak heb je er geen bewuste herinnering aan. Zulke onverwerkte emoties kunnen later, als je al heel wat jaren ouder bent, nog steeds in jezelf verborgen zitten en veel invloed hebben op je gevoel én je gedrag. Omdat je deze emoties al zolang bij je hebt, ben je vaak je gedrag gaan aanpassen om er niet de stress van te voelen. Als klein kind ben je bijvoorbeeld regelmatig boos en verdrietig tegelijk geworden op de momenten dat je iets wilde zeggen dat voor jou belangrijk was en de volwassenen om je heen je op dat moment vertelden dat je je mond moest houden (bijvoorbeeld omdat zij vonden dat je nog te klein was om voor jezelf op te mogen komen). Als dat vaker is gebeurd, heb je als kind op een gegeven moment besloten je gedrag te veranderden om je boosheid en verdriet niet meer te hoeven voelen. Vanaf dat moment heb je je mond dicht gehouden, ben je niet meer voor jezelf opgekomen in de buurt van volwassenen die de baas speelden en autoritair waren. Als je later in je leven niet leert dat het belangrijk is om op tijd je mond open te doen blijf je bij iedere persoon die kracht of macht uitstraalt je mond houden. Dit voorbeeld is op velen van ons herkenbaar. Lange tijd dachten we met de grote groep dat kinderen niets te vertellen hadden en dat het goed voor hen was als 12 Als je boos of kwaad wordt, krijg je een signaal dat iets of iemand over jouw grenzen gaat. De kracht van je boosheid benut je dan om voor jezelf op te komen. Heel gezond en normaal om te doen! Als je even oefent lukt het zelfs zonder schreeuwen.

13 volwassenen voor hen dachten en handelden tot ze groot genoeg waren. Als je nu (als volwassene) over dit voorbeeld nadenkt, klopt(e) daar natuurlijk niets van! Als kind heb je ook al je eigen wijsheid en gevoelens en heb je het recht om altijd voor jezelf op te mogen komen. Het is een van je mensenrechten. Toch kan het in de praktijk van je dagelijks leven moeilijk zijn om een dergelijk patroon te doorbreken en weer te leren om je grenzen aan te geven en voor jezelf op te komen. En dat is logisch/normaal. Zeker als je als kind vaker gestraft (met harde hand) bent als je weer eens een flapuit was of de verkeerde emoties toonde. Als je later in je leven dan wel voor jezelf op wilt gaan komen, ervaar je eerst de stress van het opgestapelde verdriet, de boosheid, onmacht en pijn die je werd aangedaan toen je klein was. Als je je dan je gedrag blijvend wilt veranderen zal je eerst door die onverwerkte emoties heen moeten voor je vrij en sterk voor jezelf op kunt komen bij elke persoon (ook degenen die zich autoritair gedragen). Dit kost tijd en inspanning. Het goede nieuws hierbij is dat je onverwerkte emoties zelf goed kunt verwerken! Ook heftige emoties of emoties waarvan die je altijd hebt onderdrukt, kan je zelf ontladen en verwerken. Bij Gereedschap krijg je hier tools voor aangereikt. En als je ermee aan de slag gaat, ervaar je dat je zelf in staat bent om de onverwerkte emoties, die nu nog een rol spelen in je gedrag, stap voor stap op te ruimen. En dat is boeiend! Het opruimen van deze emoties maakt je vrij van de ballast van je verleden en maakt je een sterk, stabiel mens. 13 Huilen hoort bij verwerken van een afscheid, pijn, teleurstelling of een gekwetst gevoel. Even huilen en de spanning ontladen helpt. Je komt er makkelijker doorheen als je even goed voor jezelf zorgt, troost zoekt bij iemand en tijd neemt om te herstellen.

14 Onverwerkte emoties zijn ook oorzaak van ontspoord gedrag Heb je weleens meegemaakt dat je opeens, zonder aanleiding, heel kwaad werd of agressief reageerde? Of dat je naar een film aan het kijken was en opeens heel emotioneel werd? En dat je dan achteraf dacht: ik was buiten mezelf, ik snap niet waarom ik zo heftig reageerde In zulke situaties heb je te maken gehad met opgestapelde stress van oude emoties. Je lichaam zoekt van nature altijd naar balans. Dat geldt voor je lichaamstemperatuur, evenwicht, dorst en honger, maar ook voor stress. Je lichaam doet dat vanzelf om ervoor te zorgen dat je blijft leven en niet voortijdig het hoekje omgaat. Onderdrukte emoties die zich opstapelen, veroorzaken (veel) stress. Dit kan je voelen. Je voelt je op het laatste zo gespannen als een veer. Als de stress te hoog wordt, gooit je lijf de stress er in één keer uit, bijvoorbeeld door een woedeaanval of flinke huilbui. Daarna is de stress minder. Als je jezelf in zo n situatie niet in de hand hebt, krijg je met ontspoord gedrag van jezelf te maken en richt je meestal schade aan waar je later spijt van hebt. 14 Van emoties onderdrukken word je iemand met een kort lontje zoals dat heet en loop je het gevaar te ontploffen! Het is heel veel waard om dit te voorkomen en het kan! Je kunt ontspoord gedrag voorkomen door onverwerkte emoties uit je verleden zelf alsnog te ontladen en door te leren hoe je emoties die in de toekomst de kop op steken meteen kunt ontladen. De eenvoudige vaardigheden die je hiervoor nodig hebt vind je bij Gereedschap en kan je zelf gebruiken om de manager van je emoties (ook van de heftige emoties) te worden.

15 Nieuwe kansen, Opgroeien & jezelf ontwikkelen oude stijl Lange tijd dachten we met z n allen dat het zwak was als je emoties en kwetsbaarheid aan anderen liet zien. Een goed en sterk mens was volgens ons toen: altijd beleefd, ingehouden (rustig), netjes, maakte geen fouten, vergiste zich nooit en bleef een beetje op afstand. In die tijd leerde je als kind daarom je emoties te verbergen, altijd lief en aardig te zijn, rustig en beleefd te zijn. Als je een keer anders deed, werd dat afgekeurd of kreeg je straf. En zo leerde je af om spontaan en helemaal jezelf te zijn en groeide je op met het idee dat je emoties tonen en erover praten niet normaal was. Natuurlijk was je ook wel eens bang, boos of verdrietig, maar die gevoelens drukte je snel weg, want straf krijgen wilde je niet. In die tijd mocht je als jongen of man helemaal niet je emoties tonen. Van meisjes en vrouwen werd gezegd dat zij het zwakke geslacht waren. Die konden nog wel eens huilen of bang zijn, zij waren nu eenmaal zwak. Maar als jongen of man was je van het sterke geslacht. Huilen of bang zijn hoorde daar niet bij. Natuurlijk waren jongens en mannen ook wel eens bang of verdrietig in die tijd, maar zij konden dat absoluut niet laten blijken, dat was echt een teken van zwakte en niet gewenst. Omdat het uiten van emoties lange tijd niet normaal was, leerden we er niet mee om te gaan. En konden we ook niet ontdekken dat het op tijd uiten van emoties juist belangrijke is en dat alle emoties een functie en betekenis hebben. 15 Emoties werden lange tijd verdeeld in twee groepen: goede & slechte emoties. Het uiten van de zogenaamde slechte emoties werd gezien als fout gedrag. Mensen die slechte emoties (als boosheid, angst, ongeduld, huilen) regelmatig lieten zien, werden gezien als slechte/zwakke mensen

16 Van toen naar nu In deze tijd zijn emoties gelukkig veel meer geaccepteerd, mag je ze laten zien en kan je ze delen met anderen. Toch is het nog niet altijd gemakkelijk om ermee om te gaan. Dat komt waarschijnlijk omdat veel volwassenen zelf niet van hun ouders hebben kunnen leren (afkijken) hoe je emoties uit en kunt benoemen en hoe je erover praat met elkaar. Geen kwestie van schuld, want je ouders en hun ouders (je opa s en oma s) leefden helemaal in de tijd dat emoties verborgen moesten blijven. Zij hebben niet de kans gekregen om hun emoties te leren kennen. De afgelopen decennia is het belangrijk geworden om met je emoties om te gaan. Zeker omdat je ze nodig hebt om eigen grenzen aan te kunnen voelen en je eigen keuzes te maken. Als jong kind ben je al vaak op internet en kijk je veel tv. Je komt al op vroege leeftijd in aanraking met veel informatie, indrukwekkende beelden en veel keuzemogelijkheden. Er zijn niet altijd volwassenen vlak bij je om met je mee te kijken. En dan is het belangrijk dat je hebt geleerd dat je op je eigen gevoel kunt vertrouwen, dat je weet hoe je kunt kiezen wat bij je past en hoe je beelden en informatie die je raken, kunt verwerken. Steeds meer volwassenen worden zich er bewust van dat je als klein kind extra gevoelig bent en dat het goed is om rekening te houden met wat je als kind allemaal voelt. Je maakt alle emoties voor een eerste keer mee en hebt extra uitleg over je emoties nodig om te leren hoe je er het best mee om kunt gaan. Krijg je dat niet, dan leer je de verschillende emoties niet kennen en kan je ze ook niet benutten om je grenzen te voelen en aan te geven. 16 Alle emoties zijn oké! Ze hebben allemaal een eigen belangrijke betekenis. Ze helpen je ontdekken wat wel en wat niet bij je past. Je hebt ze nodig om eigen keuzes te kunnen maken.

17 Nieuwe stijl. Je bent als mens in het voordeel als je goed met je emoties om kunt gaan. Hoe meer volwassenen dit gaan beheersen, hoe meer jeugd op kan groeien met kennis en ervaring over het nut en het uiten van je emoties. Kinderen ontwikkelen zich vooral door afkijken en nadoen en hebben er baat bij als de volwassenen om hen heen ook wat betreft omgaan emoties en communicatie een nieuwe voorbeeld kunnen geven. Enerzijds is het belangrijk dat we met z n allen leren hoe we dan het beste om kunnen gaan met onze eigen emoties, maar ook met emoties van anderen. Als we gaan zien dat alle emoties even belangrijk zijn en ervaren dat het belangrijk is om je emoties op tijd te uiten, komt er snel een einde aan ontspoord gedrag en andere emotionele ongemakken. Anderzijds is het belangrijk dat we emoties gaan herkennen als richtingaanwijzers bij keuzes maken. Want dan kunnen we ontdekken dat emoties als boosheid, frustratie, ongeduld en stress je juist laten ervaren wat wel en niet bij je past. Deze info over jezelf helpt je om je eigen keuzes te maken in een wereld waarin we dagelijks met een overvloed aan keuzemogelijkheden te maken hebben. Als je nieuwsgierig onderzoekt wat je emoties je te vertellen hebben en hoe je ze kunt uiten en benutten als ze de kop opsteken, heb je een prima houvast in jezelf. Een soort innerlijke richtingaanwijzer, die je nodig hebt om eigen keuzes te maken en zo in balans met anderen goed samen te leven. 17 Omgaan met alle emoties maakt leven & samenleven boeiend en eenvoudiger! Je krijgt grip op je gedrag, meer gevoel voor wie je bent en wilt zijn en.. meer begrip voor je medemens.

18 En nu Je bent de manager van je emoties! Omgaan met alle emoties en je emoties betekenis geven was lange tijd geen vast onderdeel van opvoeding en onderwijs. Daarom kan het zijn dat omgaan met emoties niet je sterkste kant is. Maar als je het alsnog gaat doen, zal je merken dat je eigen kracht snel toeneemt en dat je steeds beter in staat bent om in lastige situaties in balans te blijven en je eigen keuzes te maken. En dat voelt sterk, evenwichtig. Dit heb je nodig als ondernemer van je eigen leven! Je werkboek In Werkboek 3 vind je eigen onderzoeksopdrachten en oefeningen die de theorie van deze bouwsteen ondersteunen. Hiermee ontwikkel je jezelf als manager van je emoties en oefenen je jezelf in vaardigheden die je kunt inzetten om vanaf nu steeds mee je eigen keuzes te maken. Om zo nieuwe uitdagingen te ondernemen. 18 Bevrijd jezelf van je verleden & ga voor keuzes die goed voelen en energie geven! Aan de slag met het management van je emoties Om de manager van je emoties te zijn, oefen je jezelf in het snel en/of diep loslaten van je emoties. Met Freemotion (plus) en EmpowerMe die je bij Tools 3 vindt, heb je iets in handen waarmee je op elk gewenst moment je emoties los kunt laten en verwerken, maar ook moed en zelfvertrouwen kunt verzamelen.

19 Je verleden is niets meer dan Bij Tools 3 vind je ook informatie over hoe je ANDERS naar je verleden kunt kijken en hoe je je verleden goed achter je kunt laten door onverwerkte emoties van toen alsnog te ontladen. Dit maakt je vrij van extra angst en onzekerheid en laat je in het nu nog beter aanvoelen wat je emoties je vertellen. Kies voor een nieuw toekomstbeeld van & voor jezelf Tools sluit af met een samenvatting Bouwsteen 3 en laat je zien wat deze je op kan leveren in de toekomst. Als het toekomstbeeld je aanspreekt, kan je er meteen voor aan de slag. In Bouwsteen 4 gaat het over je eigenwaarde en hoe je die met het opsporen van je verborgen talenten kan opwaarderen. 19 Ontdek al je emoties & gebruik ze om je eigen leven te ondernemen. Je bent het waard! Kies bewust voor het loslaten van emoties die je belemmeren om te zijn wie je wilt zijn en te doen wat je wilt doen. Want dan wordt kiezen voor het leven dat echt bij je past eenvoudiger en verkort je de weg naar de doelen die jij wilt bereiken. SUCCES!