BIJLAGE C BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, TWEEDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007

Transcriptie

1 BIJLAGE C BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, TWEEDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007 Eisen voor opleidingen van het wetenschappelijk onderwijs, bij de VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden 1. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel natuur en techniek NG: profiel natuur en gezondheid EM: profiel economie en maatschappij CM: profiel cultuur en maatschappij ak: aardrijkskunde biol: biologie econ: economie grtl: Griekse taal en cultuur latl: Latijnse taal en cultuur nat: natuurkunde nlt: natuur, leven & technologie : scheikunde wisa: wiskunde A wisb: wiskunde B 2 e mvt: tweede moderne vreemde taal Ad: Associate degree 2. Verklaring van de in deze bijlage gebruikte symbolen: *: dit profiel geeft toegang tot de betreffende opleiding #: dit profiel geeft geen toegang tot de betreffende opleiding Economie 1. B Accountancy en Controlling * * * wisa of wisb 2. B Actuariële wetenschappen * wisb wisb wisb. B Bedrijfseconomie * * * wisa of wisb 4. B Bedrijfskunde * * * wisa of wisb 5. B Econometrie en Operationele research * wisb wisb wisb 6. B Economie * * * wisa of wisb 7. B Economie en Bedrijfseconomie * * * wisa of wisb 8. B Economie en Bedrijfskunde * * * wisa of wisb 9. B Economie en Informatica * * * wisa of wisb 10. B Fiscale economie * * * wisa of wisb 11. B International Business * * * wisa of wisb 12. B International Business Administration * * * wisa of wisb 1. B Technologie management * * * wisa of wisb Gedrag en Maatschappij 1. B Algemene sociale wetenschappen * * * * 2. B Bestuurs- en Organisatiewetenschap * * * *. B Bestuurskunde * * * * 4. B Communicatiewetenschap * * * * 5. B Criminologie * * * * 6. B Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie * * * * 7. B Europese Studies * * * * 8. B International Bachelor s Programme in Communication * * * * and Media 9. B Milieu-maatschappij-wetenschappen * * * * 10. B Onderwijskunde * * * * 11. B Organisatiewetenschappen * * * * 12. B Pedagogische wetenschappen * * * * 1. B Personeelwetenschappen * * * * 14. B Politicologie * * * * 15. B Psychologie * * * * 16. B Sociale Geografie en Planologie * * * * 17 Staatscourant 2011 nr maart 2011

2 17. B Sociologie * * * * 18. B Technische Planologie * * * wisa of wisb 19. B Vrijetijdwetenschappen * * * * Gezondheidszorg 1. B Bewegingswetenschappen biol nat # # 2. B Biomedische wetenschappen biol nat # #. Diergeneeskunde biol nat # # 4. B European Public Health * * * * 5. Geneeskunde biol nat # # 6. B Geneeskunde biol nat # # 7. B Gezondheid en leven biol * biol + # 8. B Gezondheidswetenschappen * * * * 9. B Klinische technologie biol nat + wisb # # 10. B Medische Informatiekunde * nat nat nat + (wisa of 11. B Tandheelkunde biol nat # # Landbouw en Natuurlijke omgeving 1. B Agrotechnologie * nat ( of biol) ( of biol) 2. B Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen * * * wisa of wisb. B Biologie biol nat # # 4. B Biotechnologie * * 2 uit nat, en biol nat + + biol 5. B Bodem, Water, Atmosfeer * nat nat + (wisa of + nat + 6. B Bos- en natuurbeheer * * biol of ak wisa + (biol of ak) 7. B Dierwetenschappen * * (wisa of + 8. B Economie en Beleid * * * wisa of wisb 9. B Gezondheid en Maatschappij * * * wisa of wisb 10. B Internationaal Land- en Waterbeheer * nat nat (wisa of + nat 11. B Internationale Ontwikkelingsstudies * * * wisa of wisb 12. B Landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning * * * (wisa of + (ak of biol) 1. B Levensmiddelentechnologie * * 14. B Milieuwetenschappen * nat nat + (wisa of + nat B Moleculaire Levenswetenschappen * nat of (wisb+nlt) 16. B Plantenwetenschappen * * 2 uit biol, nat en 17. B Toegepaste Communicatiewetenschap * * * * biol + nat B Voeding en Gezondheid * * + biol + biol Natuur 1. B Aarde en economie * * * wisa of wisb 2. B Aardwetenschappen * nat nat + (wisa of + nat +. B Bedrijfswiskunde en Informatica * wisb wisb wisb 18 Staatscourant 2011 nr maart 2011

3 4. B Beta-gamma * wisb + nat 5. B Bio-exact biol wisb + nat # # 6. B Biofarmaceutische Wetenschappen biol * biol + nat + # 7. B Biologie biol nat # # wisb + (nat of ) 8. B Farmaceutische Wetenschappen * nat nat + (wisa of + nat + 9. B Farmacie * nat nat + (wisa of + nat B Informatica * wisb wisb wisb 11. B Informatie, Multimedia en Management * * * wisa of wisb 12. B Informatiekunde * * * wisa of wisb 1. B Kennistechnologie * wisb wisb wisb 14. B Kunstmatige Intelligentie * * * wisa of wisb 15. B Life Science and Technology * wisb + nat 16. B Medische Natuurwetenschappen * wisb + nat 17. B Milieu-natuurwetenschappen * nat nat + (wisa of + nat B Moleculaire Levenswetenschappen * wisb + nat 19. B Molecular Science and Technology * wisb + nat 20. B Natuur- en Sterrenkunde * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 21. B Natuurkunde * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 22. B Natuurwetenschap en Innovatiemanagement * nat nat + (wisa of + nat + 2. B Natuurwetenschappen * wisb + nat 24. B Psychobiologie biol nat # # 25. B Scheikunde * wisb + nat 26. B Science, Business & Innovation * wisb + nat 27. B Sterrenkunde * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 28. B Wiskunde * wisb wisb wisb Recht 1. B Bestuurskunde * * * * 2. B European Law School * * * *. B Fiscaal recht * * * * 4. B Internationaal en Europees Recht * * * * 5. B Notarieel Recht * * * * 6. B Recht en Bestuur * * * * 7. B Recht en ICT * * * * 8. B Recht en Management * * * * 9. B Rechtsgeleerdheid * * * * Taal en Cultuur 1. B Algemene Cultuurwetenschappen * * * * 2. B American Studies * * * *. B Arabische Taal en Cultuur * * * * 4. B Archeologie * * * * 5. B Archeologie en Prehistorie * * * * 19 Staatscourant 2011 nr maart 2011

4 6. B Communicatie- en Informatiewetenschappen * * * * 7. B Culturele Informatiewetenschap * * * * 8. B Cultuurwetenschappen * * * * 9. B Duitse Taal en Cultuur * * * * 10. B Engelse Taal en Cultuur * * * * 11. B Europese Studies * * * * 12. B Film- en Literatuurwetenschap * * * * 1. B Finoegrische Talen en Culturen * * * * 14. B Franse Taal en Cultuur * * * * 15. B Friese Taal en Cultuur * * * * 16. B Geschiedenis * * * * 17. B Godgeleerdheid * * * * 18. B Godsdienstwetenschap * * * * 19. B Griekse en Latijnse Taal en Cultuur latl of grtl latl of grtl latl of grtl latl of grtl 20. B Hebreeuwse en Joodse Studies * * * * 21. B Hebreeuwse Taal en Cultuur * * * * 22. B Humanistiek * * * * 2. B Internationale betrekkingen en internationale organisatie * * * * 24. B Islam en Arabisch * * * * 25. B Islamitische theologie * * * * 26. B Italiaanse Taal en Cultuur * * * * 27. B Keltische Talen en cultuur * * * * 28. B Kunsten, Cultuur en Media * * * * 29. B Kunstgeschiedenis * * * * 0. B Latijnse Taal en Cultuur * * * * 1. B Liberal Arts en Sciences * * * * 2. B Literatuurwetenschap * * * *. B Media en Cultuur * * * * 4. B Midden-Oostenstudies * * * * 5. B Muziekwetenschap * * * * 6. B Nederlandkunde/ Dutch studies * * * * 7. B Nederlandse Taal en Cultuur * * * * 8. B Nieuwgriekse Taal en Cultuur * * * * 9. B Oude Culturen van de Mediterrane Wereld * * * * 40. B Oudheidkunde * * * * 41. B Portugese Taal en Cultuur * * * * 42. B Religie in Samenleving en Cultuur * * * * 4. B Religie en levensbeschouwing * * * * 44. B Religiestudies * * * * 45. B Roemeense Taal en Cultuur * * * * 46. B Romaanse Talen en Culturen * * * * 47. B Ruslandkunde * * * * 48. B Scandinavische Talen en Culturen * * * * 49. B Slavische Talen en Culturen * * * * 50. B Spaanse Taal en Cultuur * * * * 51. B Taal en Cultuurstudies * * * * 52. B Talen en Culturen van Afrika * * * * 5. B Talen en Culturen van China * * * * 54. B Talen en Culturen van het Midden Oosten * * * * 55. B Talen en Culturen van Japan * * * * 56. B Talen en Culturen van Korea * * * * 57. B Talen en Culturen van Latijns Amerika/Spaans * * * * 58. B Talen en Culturen van Zuid- en Zuidoost-Azië * * * * 59. B Taalwetenschap * * * * 60. B Theater- Film en Televisiewetenschap * * * * 61. B Theaterwetenschap * * * * 62. B Theologie * * * * 6. B Theologie Klassiek * * * * 20 Staatscourant 2011 nr maart 2011

5 64. B Theologie Plus * * * * 65. B Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap * * * * 66. B Wereldgodsdiensten * * * * 67. B Wijsbegeerte * * * * 68. B Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied * * * * Techniek Nr. Opleidingen NT NG 1 EM CM 1. B Advanced Technology * wisb + nat 2. B Bedrijfsinformatietechnologie * wisb wisb wisb. B Biomedische technologie * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 4. B Bouwkunde * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 5. B Civiele Techniek 2 * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 6. B Creative Technology * * * * 7. B Electrical Engineering * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 8. B Industrial Design * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 9. B Industrieel Ontwerpen * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 10. B Life Science & Technology * wisb + nat 11. B Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 12. B Maritieme Techniek * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 1. B Scheikundige Technologie * wisb + nat 14. B Molecular Science and Technology * wisb + nat 15. B Technische Aardwetenschappen * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 16. B Technische Bedrijfskunde * wisb wisb wisb 17. B Technische Bestuurskunde * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 18. B Technische Informatica * wisb wisb wisb 19. B Technische Innovatiewetenschappen * wisb wisb wisb 20. B Technische Natuurkunde * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 21. B Technische Wiskunde * wisb wisb wisb 22. B Werktuigbouwkunde 2 * wisb + nat wisb + nat wisb + nat 1 Voor alle opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel NG de gelegenheid kan geven om aan de eisen na en wisb uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen. 2 Voor deze opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel EM of CM de gelegenheid kán geven om aan de eisen na en wisb uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen. Sectoroverstijgend 2. B Tourism * * * wisa of wisb 21 Staatscourant 2011 nr maart 2011

6 BIJLAGE D BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, VIERDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007 Eisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs, bij de VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden 1. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel natuur en techniek NG: profiel natuur en gezondheid EM: profiel economie en maatschappij CM: profiel cultuur en maatschappij biol: biologie dutl: Duitse taal en cultuur fatl: Franse taal en cultuur econ: economie m&o: management en organisatie maw: maatschappijwetenschappen nat: natuurkunde nlt: natuur, leven & technologie : scheikunde wia: wiskunde A wib: wiskunde B 2 e mvt: tweede moderne vreemde taal Ad: Associate degree 2. Verklaring van de in deze bijlage gebruikte symbolen: *: dit profiel geeft toegang tot de betreffende opleiding #: dit profiel geeft geen toegang tot de betreffende opleiding 1. Instroom met HAVO diploma Economie (instroom met havo-diploma) 1. B Accountancy econ of m&o econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of 2. B Advanced Business Creation econ of m&o econ of m&o (econ of m&o) + (wisa of. B Bedrijfseconomie * econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of 4. B Bedrijfskundige informatica * * * * 5. B Bestuurskunde /overheidsmanagement econ econ * econ 6. B Business Administration in Hotel Management 1 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt econ of m&o 7. B B Commercieel Management * * * (econ of m&o) + (wisa of 8. B Commerciële economie econ of m&o econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of 9. B Communicatie * * * wisa of wisb 10. B Communicatiesystemen * * * wisa of wisb 11. B European Studies 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 12. B Facility management econ of m&o econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of 1. B Financial services management econ of m&o econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of 14. B Fiscaal Recht en Economie econ of m&o econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of 15. B Fiscale economie econ of m&o econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of 16. B Food and business * * * (econ of m&o) + (wisa of 22 Staatscourant 2011 nr maart 2011

7 17. B Functiegerichte bachelor in toerisme en recreatie * * * econ of m&o 18. B Hbo-Rechten * * * * 19. B Hogere Juridische opleiding * * * * 20. B Hoger Hotelonderwijs 1, 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt econ of m&o 21. B Hoger toeristisch en recreatief onderwijs * * * econ of m&o 22. B Informatiedienstverlening en -management * * * * 2. B Informationmanagement * * * econ of m&o 24. B Information Security Management * * * * 25. B Integrale veiligheid * * * * 26. B Integrale veiligheidskunde econ econ * econ 27. B International business and languages econ of m&o econ of m&o * * 28. B International business and econ of m&o econ of m&o * econ of m&o management studies of 2 e mvt of 2 e mvt 29. B Journalistiek * * * * 0. B Kunst en economie * * * * 1. B Lifestyle * * * * 2. B Logistiek en economie econ of m&o econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of. B Management, economie en recht, opleiding voor econ of m&o econ of m&o * econ of maw of m&o 4. B Media and entertainment Management * * * * 5. B Media, informatie en communicatie econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 6. B Oriëntaalse talen en communicatie * * * * 7. B People and Business Management * * * * 8. B Small business & retail management econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 9. B Sport, management en ondernemen 1 * * * wisa of wisb 40. B Toegepaste Bedrijfskunde 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 41. B Trade management Azië econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 42. B Vastgoed en makelaardij * * * (econ of m&o) + (wisa of 4. B Vertaalacademie 5 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 44. B Vitaliteitsmanagement & Toerisme * * * * 45. B Vrijetijdsmanagement * * * econ of m&o 46. B Windesheim Honours College * * * wisa of wisb 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. 5 Frans of Duits verplicht indien deze taal wordt gekozen. Gedrag en maatschappij (instroom met havo-diploma) 1. B Creatieve therapie 1 * * * * 2. B Culturele en maatschappelijke vorming * * * *. B Godsdienst-pastoraal werk * * * * 4. B Imam/Islamitisch geestelijk werker * * * * 5. B Integrale veiligheidskunde econ econ * econ 6. B Maatschappelijk werk en dienstverlening * * * * 7. B Pedagogiek * * * * 8. B Pedagogisch Management Kinderopvang * * * * 9. B Personeel en arbeid * * * * 10. B Sociaal-juridische dienstverlening * * * * 11. B Sociaal pedagogische hulpverlening * * * * 12. B Social work * * * * 1. B Sport en bewegen 1 * * * * 14. B Sport en bewegingseducatie * * * * 15. B Toegepaste psychologie * * * wisa of wisb 2 Staatscourant 2011 nr maart 2011

8 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Gezondheidszorg (instroom met havo-diploma) 1. B Audiologie * * * * 2. B Ergotherapie, opleiding voor * * * *. B Farmakunde * * * * 4. B Fysiotherapeut, opleiding tot * * * * 5. B Huidtherapie * * * * 6. B Kunstzinnige therapie * * * * 7. B Logopedie, opleiding voor 1 * * * * 8. B Management in de zorg 1, * * * * 9. B Medisch beeldvormende en radiotherapeutische * * * wisa of wisb technieken 10. B Mondzorgkunde * * * * 11. B Oefentherapie Cesar * * * * 12. B Oefentherapeut Mensendieck, opleiding tot * * * * 1. B Optometrie * * * wisa of wisb 14. B Orthoptie * * * wisa of wisb 15. B Podotherapie, opleiding * * * * 16. B Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie 1 * * * * 17. B Sport, gezondheid en management * * * * 18. B Toegepaste gerontologie * * * * 19. B Verloskunde 1 biol * biol + biol + + (wisa of 20. B Verpleegkundige, opleiding tot * * * * 21. B Voeding en diëtetiek * * * * 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Landbouw en natuurlijke omgeving (instroom met havo-diploma) 1. B Bedrijfskunde en agribusiness * * * wisa of wisb 2. B Biotechnologie * * # #. B Bos- en natuurbeheer * * * wisa of wisb 4. B Dier- en veehouderij * * # 5. B Diermanagement * * biol # 6. B Educatie en kennismanagement groene sector 2, * * * * 7. B Food Commerce & Technology * * wisa of wisb wisa of wisb 8. B Food design and Innovation * * * wisa 9. B Kust- en zeemanagement * * * wisa 10. B Land- en watermanagement * * # 11. B Milieukunde * * # 12. B Plattelandsvernieuwing * * * wisa of wisb 1. B Toegepaste Biologie * * # 14. B Tropische landbouw * * * # 15. B Tuinbouw en akkerbouw * * # 16. B Tuin- en landschapsinrichting * * * wisa of wisb 17. B Voedingsmiddelentechnologie * * wisa+ # 18. B Watermanagement * * * # 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad. Onderwijs (instroom met havo-diploma) 1. B Aardrijkskunde 2 * * * * 24 Staatscourant 2011 nr maart 2011

9 2. B Algemene economie 2 econ of m&o econ of m&o * econ. B Basisonderwijs, opleiding tot leraar * * * * 4. B Beeldende kunst en vormgeving, docent 1 * * * * 5. B Bedrijfseconomie 2, econ of m&o econ of m&o * econ 6. B Biologie 2 * * biol of nlt biol of nlt 7. B Bouwkunde I en II 2, * * * wisa of wisb 8. B Bouwtechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 9. B Consumptieve techniek I en II 2, * * * * 10. B Dans, docent 1 * * * * 11. B Drama, docent 1 * * * * 12. B Duits_ dutl dutl dutl dutl 1. B Economie 2 econ of econ of * econ m&o m&o 14. B Elektrotechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 15. B Engels 2, * * * * 16. B Frans 2 fatl fatl fatl fatl 17. B Fries 2 * * * * 18. B Geschiedenis 2 * * * * 19. B Gezondheidszorg en welzijn 2, * * * * 20. B Godsdienst 2 * * * * 21. B Grafische techniek 2 * * * wisa of wisb 22. B Informatie en communicatie technologie, docent 2, * * * wisa of wisb 2. B Installatietechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 24. B Islam-godsdienst 2 * * * * 25. B Lichamelijke oefening 1 * * * * 26. B Maatschappijleer 2 * * * * 27. B Mechanische techniek I en II 2, * * * wisa of wisb 28. B Mens en maatschappij 2 * * * * 29. B Motorvoertuigentechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 0. B Muziek, docent 1 * * * * 1. B Natuurkunde 2 * nat of nlt # # 2. B Nederlands 2 * * * * * * * *. B Nederlandse gebarentaal/ tolkenopleiding 1,2, 4. B Omgangskunde 2, * * * * 5. B Opleidingskunde * * * * 6. B Pedagogiek 2 * * * * 7. B Scheikunde 2 * * # # 8. B Spaans 2 * * * * 9. B Techniek 2, * * # # 40. B Verzorging/ huishoudkunde 2 * * * * 41. B Verzorging/ gezondheidskunde 2 * * * * 42. B Werktuigbouwkunde I en II 2, * * * wisa of wisb 4. B Wiskunde 2 * wisb wisb wisb 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex art 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad. Taal en cultuur (instroom met havo-diploma) 1. B Autonome beeldende kunst 1 * * * * 2. B Circus and Performance Art 1 * * * *. B Circus Arts 1 * * * * 4. B Cultureel Erfgoed * * * * 5. B Dans 1 * * * * 25 Staatscourant 2011 nr maart 2011

10 6. B Film en televisie 1 * * * * 7. B Muziek 1, * * * * 8. B Muziektherapie 1 * * * * 9. B Theater 1 * * * * 10. B Vormgeving 1, * * * * ^ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Techniek (instroom met havo-diploma) 1. B Advanced Sensor Applications * wisb # # 2. B Aot-techniek * nat of nit # #. B Applied science * * # # 4. B Aquatische ecotechnologie * * # # 5. B Autotechniek * nat of nlt # # 6. B Automotive * nat of nlt # # 7. B Aviation * nat of nlt nat # 8. B Bedrijfsmanagement mkb * * * wisa of wisb 9. B Bedrijfswiskunde * * wisb wisb 10. B Bewegingstechnologie * * * wisa of wisb 11. B Bio-informatica * * * wisa of wisb of nat 12. B Biologie en medisch laboratoriumonderzoek * * # # 1. B Biometrie * * * wisa of wisb 14. B Biotechnologie * * # # 15. B Bouwkunde * nat of nlt wisb + nat # 16. B Bouwmanagement en vastgoed * * * econ + (wisa of 17. B Bouwtechnische bedrijfskunde * * * # 18. B Built environment * nat of nlt # # 19. B Business engineering * nat of nlt # # 20. B Business Management econ of m&o econ of m&o * maw, econ of m&o 21. B Chemie * * # # 22. B Chemische technologie * * # # 2. B Civiele techniek * nat of nlt # # 24. B Climate & Environment * * * wisa of wisb 25. B Commercieel ingenieur * * * econ of wisa of wisb 26. B Communication and multimedia design * * * wisa of wisb 27. B Elektrotechniek * nat of nlt # # 28. B Embedded Systems Engineering * nat of nlt # # 29. B Engineering, design and * nat of nlt nat # Innovation 0. B Forensisch onderzoek * nat of nlt # # 1. B Game architecture and design * * * wisa of wisb 2. B Geodesie * * * #. B Gezondheidszorgtechnologie * * * # 4. B Grafimediatechnologie * * * wisa of wisb 5. B Human technology * * * wisa of wisb 6. B Industrieel produkt ontwerpen * nat of nlt nat # 7. B Industriële automatisering * nat of nlt nat # 8. B Informatica * * * * 9. B Kunst en techniek 1 * * * wisa of wisb 40. B Logistiek en technische vervoerskunde * * * # 41. B Luchtvaarttechnologie * nat of nlt # # 42. B Maritiem officier 1 * nat of nlt # # 4. B Milieugerichte materiaaltechnologie * * # # 44. B Milieukunde * * # 26 Staatscourant 2011 nr maart 2011

11 45. B Netwerk infrastructuur design * * * wisa of wisb 46. B Ocean Technology * nat of nlt # # 47. B Orthopedische technologie * * # # 48. B Ruimtelijke ordening en planologie * * * # 49. B Scheepsbouwkunde * nat of nlt # # 50. B Stedenbouwkundig Ontwerpen * * * * 51. B Technische bedrijfskunde * * * # 52. B Technisch commerciële confectiekunde * * * (econ of m&o) + (wisa of 5. B Technische commerciële textielkunde * * * wisa of wisb 54. B Technische informatica * * wisb wisb 55. B Technische natuurkunde * nat of nlt # # 56. B Verkeerskunde * * * # 57. B Werktuigbouwkunde * nat of nlt # # 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Sectoroverstijgend (instroom met havo-diploma) 2. B HBO-ICT * * * * 2. Instroom met VWO diploma Economie (instroom met vwo-diploma) 1. B Accountancy econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 2. B Advanced Business Creation econ of m&o econ of m&o * econ of m&o. B Bedrijfseconomie * econ of m&o * econ of m&o 4. B Bedrijfskundige informatica * * * * 5. B Bestuurskunde/overheids-management econ econ * econ 6. B Business Administration in Hotel Management 1 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 7. B Commercieel Management * * * econ of m&o 8. B Commerciële economie econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 9. B Communicatie * * * * 10. B Communicatiesystemen * * * * 11. B European Studies 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 12. B Facility management econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 1. B Financial services management econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 14. B Fiscaal Recht en Economie econ econ * econ 15. B Fiscale economie econ econ * econ 16. B Food and business * * * * 17. B Functiegerichte Bachelor in toerisme en recreatie * * * econ of m&o 18. B Hbo-rechten * * * * 19. B Hogere Juridische opleiding * * * * 20. B Hoger Hotelonderwijs 1, 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 21. B Hoger toeristisch en recreatief onderwijs * * * econ of m&o 22. B Informatiedienstverlening en - Management * * * * 2. B Informationmanagement * * * * 24. B Information Security Management * * * * 25. B Integrale veiligheid * * * * 26. B Integrale veiligheidskunde econ econ * econ 27. B International business and econ of m&o econ of m&o * econ of m&o Languages 28. B International business and Managementstudies * * econ of m&o of 2 e mvt econ of m&o of 2 e mvt 27 Staatscourant 2011 nr maart 2011

12 29. B Journalistiek * * * * 0. B Kunst en economie * * * * 1. B Lifestyle * * * * 2. B Logistiek en economie econ of m&o econ of m&o * econ of m&o. B Management, economie en recht, opleiding voor econ of m&o econ of m&o * econ of maw of m&o 4. B Media and entertainment management * * * * 5. B Media, informatie en communicatie econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 6. B Toegepaste Bedrijfskunde 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 7. B Oriëntaalse talen en communicatie * * * * 8. B People and Business Management * * * * 9. B Small business & retail management econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 40. B Sport, management en ondernemen 1 * * * * 41. B Trade management Azië econ of m&o econ of m&o * econ of m&o 42. B Vastgoed en makelaardij * * * econ of m&o 4. B Vertaalacademie 5 2 e mvt 2 e mvt 2 e mvt * 44. B Vitaliteitsmanagement & Toerisme * * * * 45. B Vrijetijdsmanagement * * * econ of m&o 46. B Windesheim Honours College * * * wisa of wisb 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. 5 Frans of Duits verplicht indien deze taal wordt gekozen. Gedrag en maatschappij (instroom met vwo-diploma) 1. B Creatieve therapie^ * * * * 2. B Culturele en maatschappelijke vorming * * * *. B Godsdienst-pastoraal werk * * * * 4. B Imam/Islamitisch geestelijk werker * * * * 5. B Integrale veiligheidskunde econ econ * econ 6. B Maatschappelijke werk en dienstverlening * * * * 7. B Pedagogiek * * * * 8. B Pedagogisch Management Kinderopvang * * * * 9. B Personeel en arbeid * * * * 10. B Sociaal-juridische dienstverlening * * * * 11. B Sociaal pedagogische hulpverlening * * * * 12. B Social work * * * * 1. B Sport en bewegen 1 * * * * 14. B Sport en bewegingseducatie * * * * 15. B Toegepaste psychologie * * * * 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Gezondheidszorg (instroom met vwo-diploma) 1. B Audiologie * * * * 2. B Ergotherapie, opleiding voor * * * *. B Farmakunde * * * * 4. B Fysiotherapeut, opleiding tot * * * * 5. B Huidtherapie * * * * 6. B Kunstzinnige therapie * * * * 7. B Logopedie, opleiding voor^ * * * * 8. B Management in de zorg 1, * * * * 9. B Medisch beeldvormende en radiotherapeutische * * * * technieken 10. B Mondzorgkunde * * * * 11. B Oefentherapie Cesar * * * * 28 Staatscourant 2011 nr maart 2011

13 12. B Oefentherapie Mensendieck, opleiding tot * * * * 1. B Optometrie * * * * 14. B Orthoptie * * * * 15. B Podotherapie, opleiding * * * * 16. B Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie 1 * * * * 17. B Sport, gezondheid en management * * * * 18. B Toegepaste gerontologie * * * * 19. B Verloskunde 1 biol * biol + biol B Verpleegkundige, opleiding tot * * * * 21. B Voeding en diëtetiek * * * * 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex art 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Landbouw en natuurlijke omgeving (instroom met vwo-diploma) 1. B Bedrijfskunde en agribusiness * * * * 2. B Biotechnologie * * # #. B Bos- en natuurbeheer * * * * 4. B Dier- en veehouderij * * # 5. B Diermanagement * * biol # 6. B Educatie en kennismanagement groene sector 2, * * * * 7. B Food Commerce and Technology * * wisa of wisb wisa of wisb 8. B Food design and Innovation * * * * 9. B Kust- en zeemanagement * * * wisa of wisb 10. B Land- en watermanagement * * of nlt of nlt 11. B Milieukunde * * of nlt # 12. B Plattelandsvernieuwing * * * * 1. B Toegepaste Biologie * * # 14. B Tropische landbouw * * * # 15. B Tuinbouw en akkerbouw * * of nlt # 16. B Tuin- en landschapsinrichting * * * * 17. B Voedingsmiddelentechnologie * * wisa + # 18. B Watermanagement * * * # 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad. Onderwijs (instroom met vwo-diploma) 1. B Aardrijkskunde 2 * * * * 2. B Algemene economie 2 econ of m&o econ of m&o * econ. B Basisonderwijs, opleiding tot leraar * * * * 4. B Beeldende kunst en vormgeving, docent 1 * * * * 5. B Bedrijfseconomie 2, econ of m&o econ of m&o * econ 6. B Biologie 2 * * biol of nlt biol of nlt 7. B Bouwkunde I en II 2, * * * wisa of wisb 8. B Bouwtechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 9. B Consumptieve techniek I en II 2, * * * * 10. B Dans, docent 1 * * * * 11. B Drama, docent 1 * * * * 12. B Duits 2 * * * * 1. B Economie 2 econ of m&o econ of m&o * econ 14. B Elektrotechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 15. B Engels 2, * * * * 16. B Frans 2 * * * * 17. B Fries 2 * * * * 18. B Geschiedenis 2 * * * * 19. B Gezondheidszorg en welzijn 2, * * * * 29 Staatscourant 2011 nr maart 2011

14 20. B Godsdienst 2 * * * * 21. B Grafische techniek 2 * * * wisa of wisb 22. B Informatie en communicatietechnologie, docent 2, * * * wisa of wisb 2. B Installatietechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 24. B Islam-godsdienst 2 * * * * 25. B Lichamelijke oefening 1 * * * * 26. B Maatschappijleer 2 * * * * 27. B Mechanische techniek I en II 2, * * * wisa of wisb 28. B Mens en maatschappij 2 * * * * 29. B Motorvoertuigentechniek I en II 2, * * * wisa of wisb 0. B Muziek, docent 1 * * * * 1. B Natuurkunde 2 * nat of nlt nat of nlt # 2. B Nederlands 2 * * * *. B Nederlandse gebarentaal/tolkenopleiding 1, * * * * 4. B Omgangskunde 2, * * * * 5. B Opleidingskunde * * * * 6. B Pedagogiek 2 * * * * 7. B Scheikunde 2 * * of nlt # 8. B Spaans 2 * * * * 9. B Techniek 2, * * nat of nlt # 40. B Verzorging/huishoudkunde 2 * * * * 41. B Verzorging/gezondheidskunde 2 * * * * 42. B Werktuigbouwkunde I en II 2, * * * wisa of wisb 4. B Wiskunde 2 * * * wisa of wisb 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad. Taal en cultuur (instroom met vwo-diploma) 1. B Autonome beeldende kunst 1 * * * * 2. B Circus and Performance Art 1 * * * *. B Circus Arts 1 * * * * 4. B Cultureel Erfgoed * * * * 5. B Dans 1 * * * * 6. B Film en televisie 1 * * * * 7. B Muziek 1, * * * * 8. B Muziektherapie 1 * * * * 9. B Theater 1 * * * * 10. B Vormgeving 1, * * * * 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Techniek (instroom met vwo-diploma) 1. B Advanced Sensor Applications * wisb # # 2. B Aot-techniek * nat of nit nat #. B Applied science * * # # 4. B Aquatische ecotechnologie * * # # 5. B Autotechniek * nat of nlt nat # 6. B Automotive * nat of nlt nat # 7. B Aviation * nat of nlt nat # 8. B Bedrijfsmanagement mkb * * * wisa of wisb 9. B Bedrijfswiskunde * * * wisa of wisb 10. B Bewegingstechnologie * * * * 11. B Bio-informatica * * * wisa of wisb 0 Staatscourant 2011 nr maart 2011

15 12. B Biologie en medisch laboratoriumonderzoek * * # # 1. B Biometrie * * * * 14. B Biotechnologie * * # # 15. B Bouwkunde * nat of nlt nat # 16. B Bouwmanagement en vastgoed * * * * 17. B Bouwtechnische bedrijfskunde * * * # 18. B Built Environment * nat of nlt nat # 19. B Business engineering * nat of nlt nat # 20. B Business Management econ of m&o econ of m&o * maw, econ of m&o 21. B Chemie * * # # 22. B Chemische technologie * * # # 2. B Civiele techniek * nat of nlt nat # 24. B Climate & Environment * * * * 25. B Commercieel ingenieur * * * * 26. B Communication and multimedia design * * * * 27. B Elektrotechniek * nat of nlt nat # 28. B Embedded Systems Engineering * nat of nlt # # 29. B Engineering, design and * nat of nlt nat # innovation 0. B Forensisch onderzoek * nat of nlt # # 1. B Game architecture and design * * * * 2. B Geodesie * * * wisa of wisb. B Gezondheidszorgtechnologie * * * wisa of wisb 4. B Grafimediatechnologie * * * * 5. B Human technology * * * * 6. B Industrieel product ontwerpen * * * # 7. B Industriële automatisering * * * # 8. B Informatica * * * * 9. B Kunst en techniek 1 * * * * 40. B Logistiek en technische vervoerskunde * * * # 41. B Luchtvaarttechnologie * nat of nlt nat # 42. B Maritiem officier 1 * nat of nlt nat # 4. B Milieugerichte materiaaltechnologie * * wib + ( of nat) 44. B Milieukunde * * # wib + ( of nat) 45. B Netwerk infrastructuur design * * * wisa of wisb 46. B Ocean Technology * nat of nlt nat # 47. B Orthopedische technologie * * nat of nlt # 48. B Ruimtelijke ordening en planologie * * * # 49. B Scheepsbouwkunde * nat of nlt nat # 50. B Stedenbouwkundig Ontwerpen * * * * 51. B Technische bedrijfskunde * * * # 52. B Technisch commerciële confectiekunde * * * econ of m&o 5. B Technische commerciële textielkunde * * * * 54. B Technische informatica * * * * 55. B Technische natuurkunde * nat of nlt nat # 56. B Verkeerskunde * * * # 57. B Werktuigbouwkunde * nat of nlt nat # 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ex artikel 7.26 dan wel artikel 7.26a van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Sectoroverstijgend (instroom met vwo-diploma) 1. B HBO-ICT * * * * 1 Staatscourant 2011 nr maart 2011

16 BIJLAGE 1 BIJ ARTIKEL 2 VAN DE REGELING AANVULLENDE EISEN HOGER ONDERWIJS EN KUNSTONDERWIJS Opleidingen in het hoger onderwijs Opleidingen B Bewegingsagogie/ Psychomotorische therapie B Business Administration in Hotel Management B Creatieve therapie B Hoger Hotelonderwijs 1 B Kunst en Techniek B Logopedie B Management in de zorg 1 B Maritiem officier B Sport en bewegen B Sport, Management en Ondernemen B Verloskunde B Verpleegkundige in de maatschappelijke gezondheidszorg Aanvullendeeisen Voldoende aanleg en geschiktheid voor de uitoefening van het beroep waarop de opleiding voorbereidt voor wat betreft de ontwikkeling van de vereiste praktische bedrevenheid in bewegingsactiviteiten. Het onderzoek omvat tevens een positieve medische keuring door een arts. Voldoende aanleg en geschiktheid voor de desbetreffende opleiding, gelet op de organisatie en inrichting van het onderwijs. Voldoende aanleg en geschiktheid. Voldoende aanleg en geschiktheid voor de desbetreffende opleiding, gelet op de organisatie en inrichting van het onderwijs. Voldoende aanleg en geschiktheid. Benodigde stem-, spraak- en gehoorvaardigheden voor de uitoefening van het beroep waarop de opleiding voorbereidt. Kennis of vaardigheden op het gebied van de gezondheidszorg. Bezit van een geneeskundige verklaring, waaruit blijkt dat betrokkene medisch geschikt is voor de uitoefening van het beroep waarop de opleiding voorbereidt. Voldoende aanleg en geschiktheid voor de uitoefening van het beroep waarop de opleiding voorbereidt voor wat betreft de ontwikkeling van de vereiste praktische bedrevenheid in bewegingsactiviteiten. Het onderzoek omvat tevens een positieve medische keuring door een arts. Voldoende aanleg en geschiktheid voor de uitoefening van het beroep of de beroepen waarop de opleiding voorbereidt, voor wat betreft de ontwikkeling van de vereiste praktische bedrevenheid in bewegingsactiviteiten. Voldoende aanleg en geschiktheid voor de uitoefening van het beroep of de beroepen waarop de opleiding voorbereidt, voor wat betreft de benodigde sociaalcommunicatieveen reflectieve vaardigheden en een beroepsmatig denkvermogen wat betreft de ontwikkeling van het vereiste verantwoordelijkheidsniveau met betrekking tot de risicoselectie in de Verloskunde. Kennis of vaardigheden op het gebied van de gezondheidszorg Lerarenopleidingen in het hoger onderwijs Opleidingen B Lichamelijke oefening 1 B Nederlandse gebarentaal/ tolkenopleiding 2, Aanvullende eisen Voldoende aanleg en geschiktheid. Benodigde spreekvaardigheid, motoriek en mimiek voor de uitoefening van het beroep waarop de opleiding voorbereidt. 1 Opleiding tot leraar in de eerste graad. 2 Opleiding tot leraar in de tweede graad. 2 Staatscourant 2011 nr maart 2011

17 BIJLAGE 2 BEHORENDE BIJ ARTIKEL VAN DE REGELING AANVULLENDE EISEN HOGER ONDERWIJS EN KUNSTONDERWIJS Opleidingen op het gebied van de kunst Opleidingen B Autonome beeldende kunst B Circus and Performance Arts Aanvullende eisen artistieke aanleg die blijkt uit: beeldend vermogen, werken vanuit waarneming en vanuit fantasie gevoel voor kleur, vorm en materiaal oorspronkelijkheid en eigenzinnigheid technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: basis circustechnische vaardigheden en ontwikkelingsmogelijkheden fysieke mogelijkheden en aanleg natuurlijke bewegingscoördinatie artistieke aanleg die blijkt uit: creativiteit, inlevingsvermogen en zeggingskracht authenticiteit en originaliteit bij improvisatie en het creëren van circusmateriaal stijlgevoel en presentatie B Circus Arts technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: basis circustechnische vaardigheden en ontwikkelingsmogelijkheden fysieke mogelijkheden en aanleg natuurlijke bewegingscoördinatie artistieke aanleg die blijkt uit: creativiteit, inlevingsvermogen en zeggingskracht authenticiteit en originaliteit bij improvisatie en het creëren van circusmateriaal stijlgevoel en presentatie B Dans technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: basis danstechnische vaardigheden en ontwikkelingsmogelijkheden fysieke mogelijkheden en aanleg natuurlijke bewegingscoördinatie artistieke aanleg die blijkt uit: zeggingskracht als danser creativiteit bij improvisatie originaliteit bij het creëren van bewegingsmateriaal stijlgevoel en presentatie B Film en Televisie artistieke aanleg die blijkt uit: creërend vermogen: ontwikkelbare creatieve, vormgevende en verhalende vaardigheden beeldend vermogen: artistieke ideeën tot uitdrukking brengen in een audiovisuele vorm fascinatie voor het vakgebied: basiskennis van film televisie en nieuwe media en een brede culturele en maatschappelijke belangstelling oorspronkelijkheid, eigenzinnigheid, overtuigingskracht en reflectief vermogen vermogen tot samenwerken die blijkt uit persoonlijkheid, werkervaring, toelichting op ingestuurd werk, gesprek of assessment B Muziek 1 technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: a prima vista spel of zang gehoor en vaardigheid in solfège het kunnen spelen of zingen van toonladders met verschillende articulaties het beheersen van een aangegeven niveau van repertoire vocaal spel (stemmiddelen, intonatie, adembeheersing, presentatie, talenkennis en ritmiek) of instrumentaal spel (houding, toonvorming, intonatie, adembeheersing, articulatie, dynamiek, frasering, ritmiek en embouchure). de dispositie om de instrumentale vaardigheden verder te ontwikkelen. artistieke aanleg die blijkt uit: repertoire interpretatie expressiviteit in muzikaal spel muzikale persoonlijkheid toonvorming, dynamiek en timing Staatscourant 2011 nr maart 2011

18 Opleidingen B Muziektherapie Aanvullende eisen technische en fysieke vaardigheid t.a.v. het musiceren blijkend uit: vocale vaardigheid òf instrumentale vaardigheid eigen hoofdinstrument basale vaardigheid op een akkoordinstrument a prima vista spel of zang gehoor en vaardigheid in solfège het kunnen spelen van toonladders op het hoofdinstrument met verschillende articulaties het beheersen van een aangegeven niveau van repertoire improviseren op instrumenten, het eigen hoofdinstrument of stem met als werkvormen: een buitenmuzikaal gegeven of een muzikaal gesprek criteria vocaal musiceren: stemmiddelen, intonatie, ritmiek, adembeheersing, presentatie, talenkennis en de dispositie om de vocale vaardigheden verder te ontwikkelen criteria Instrumentaal spel: houding, adembeheersing, toonvorming, embouchure, intonatie, articulatie, dynamiek, frasering, ritmiek en de dispositie om de instrumentale vaardigheden verder te ontwikkelen. artistieke aanleg die blijkt uit: repertoire interpretatie expressiviteit in zang en instrumentaal spel toonvorming, dynamiek en timing B Theater technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: dramatische technieken, onderverdeeld in ritme, klank, detail, articulatie, coördinatie, beweging, vermogen tot transformeren en schakelen vermogen tot concentratie, inleving, gevoelsuiting en observatie. artistieke aanleg die blijkt uit: creativiteit, inlevingsvermogen, transformeren en samenspel zelfacceptatie en authenticiteit, verbeelding en fantasie, verbeelde werkelijkheid en geloofwaardig personage klank- en tekstgevoeligheid, muzikaliteit originaliteit bij improvisatie presentatie B Vormgeving 1 artistieke aanleg die blijkt uit: beeldend vermogen, werken vanuit waarneming en vanuit fantasie gevoel voor kleur, vorm en materiaal oorspronkelijkheid en eigenzinnigheid 1 2. Lerarenopleidingen op het gebied van de kunst Opleidingen B Beeldende kunst en vormgeving, docent B Dans, docent Specifieke eisen artistieke aanleg die blijkt uit: beeldend vermogen, werken vanuit waarneming en vanuit fantasie; gevoel voor kleur, vorm, materiaal oorspronkelijkheid en eigenzinnigheid technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: basis danstechnische vaardigheden en ontwikkelingsmogelijkheden; fysieke mogelijkheden en aanleg natuurlijke bewegingscoördinatie artistieke aanleg die blijkt uit: zeggingskracht als danser creativiteit bij improvisatie originaliteit bij het creëren van bewegingsmateriaal stijlgevoel en presentatie B Drama, docent technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: dramatische technieken, onderverdeeld in ritme, klank, detail, articulatie, coördinatie, beweging, vermogen tot transformeren en schakelen vermogen tot concentratie, inleving, gevoelsuiting en observatie. artistieke aanleg die blijkt uit: creativiteit, inlevingsvermogen, transformeren en samenspel zelfacceptatie en authenticiteit, verbeelding en fantasie, verbeelde werkelijkheid en geloofwaardig personage klank- en tekstgevoeligheid, muzikaliteit originaliteit bij improvisatie presentatie 4 Staatscourant 2011 nr maart 2011

19 Opleidingen B Muziek, docent Specifieke eisen technische en fysieke vaardigheid blijkend uit: a prima vista spel of zang gehoor en vaardigheid in solfège het kunnen spelen of zingen van toonladders met verschillende articulaties het beheersen van een aangegeven niveau van repertoire vocaal spel (stemmiddelen, intonatie, adembeheersing, presentatie, talenkennis en ritmiek) of instrumentaal spel (houding, toonvorming, intonatie, adembeheersing, articulatie, dynamiek, frasering, ritmiek en embouchure). de dispositie om de instrumentale vaardigheden verder te ontwikkelen artistieke aanleg die blijkt uit: repertoire interpretatie expressiviteit in muzikaal spel muzikale persoonlijkheid toonvorming, dynamiek en timing 5 Staatscourant 2011 nr maart 2011

20 TOELICHTING Algemeen Met deze regeling worden de bijlagen behorende bij de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007 vervangen door vier nieuwe bijlagen. Vervanging van de bijlagen is nodig vanwege diverse aanpassingen (o.a. nieuwe opleidingen en gewijzigde nadere vooropleidingseisen). Bijlagen A en B bevatten de eisen behorend bij de VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden. Bijlagen C en D bevatten de eisen behorend bij de VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden. Bijlagen A en C bevatten de opleidingen van het wetenschappelijk onderwijs; bijlagen B en D die van het hoger beroepsonderwijs. Daarnaast wordt met deze regeling bijlage en bijlage 2 behorende bij de Regeling aanvullende eisen hoger onderwijs en kunstonderwijs 2007 vervangen door bijlage 1 en bijlage 2 bij deze regeling. Tot slot wordt met deze regeling een omissie in de Regeling aanwijzing opleidingen in het hoger onderwijs inzake toelating deficiënte studenten 2007 hersteld. Administratieve lasten Ten aanzien van de administratieve lasten kan het volgende worden opgemerkt. Aangezien deze regeling enkel gaat over het bijstellen van de bijlagen vooropleidingseisen en er geen informatieverplichtingen voor het bestuur aan de overheid uit voortvloeien, zijn er in vergelijking met voorgaande jaren geen gevolgen voor de administratieve lasten. Artikelsgewijs Artikel I De bij deze regeling gevoegde bijlagen worden vastgesteld. In de bijlage zijn opgenomen: nieuwe opleidingen en de daarvoor geldende nadere vooropleidingseisen; wijzigingen in de nadere vooropleidingseisen; naamswijzigingen van bestaande opleidingen; opleidingen met einde instroom per 1 september 2009 overige wijzigingen In de hierna volgende overzichten worden de aard en globale inhoud van de wijzigingen weergegeven. 1. Nieuwe opleidingen en bijbehorende (nadere) vooropleidingseisen Bijlage Sector Naam opleiding Globale omschrijving van het toegangsrecht Eventuele toelichting B en D Techniek B Automotive Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): Havo N&T en N&G (E&M en C&M zijn niet toelaatbaar) Vwo N&T; N&G; E&M met na1; C&M met wia12 en na1 Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): Havo N&T; N&G met nat of nlt (E&M en C&M zijn niet toelaatbaar) Vwo N&T; N&G met nat of nlt; E&M met nat (C&M is niet toelaatbaar) A en C Taal en Cultuur B Oude Culturen van de Mediterrane Wereld Alle profielen toelaatbaar Nieuwe opleiding ontstaan uit conversie van de opleidingen B Egyptische Taal en Cultuur en B Talen en Culturen van Mesopotanië en Anatolië 6 Staatscourant 2011 nr maart 2011

21 Bijlage Sector Naam opleiding Globale omschrijving van het toegangsrecht Eventuele toelichting A en C Techniek B Industrial Design Dezelfde eisen als B Industrieel Ontwerpen Ondanks de naamswijziging naar B Industrieel Ontwerpen, blijft ook de opleiding B Industrial Design bestaan bij een enkele instelling B en D Economie B Vitaliteitsmanagement & Toerisme B en D Economie B Advanced Business Creation Alle profielen toelaatbaar Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): Havo N&T met ec1; N&G met ec1; E&M; C&M met ec1 Vwo N&T met ec1; N&G met ec1; E&M; C&M met ec1 Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): Havo N&T met econ of m&o; N&G met econ of m&o; E&M; C&M met (econ of m&o) + (wisa of Vwo N&T met econ of m&o; N&G met econ of m&o; E&M; C&M met econ of m&o B en D Economie B Lifestyle Alle profielen toelaatbaar. B en D Sectoroverstijgend B HBO-ICT Alle profielen toelaatbaar A en C Techniek B Creative Technology Alle profielen toelaatbaar A en C Natuur B Science, Business & Innovation Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): N&T; N&G; E&M met wb1, na1 en sk1; C&M met wb1, na1 en sk1. Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): N&T; N&G met wisb en nat; E&M met wisb, nat en ; C&M met wisb, nat en. B en D Landbouw en Natuurlijke omgeving B Food Commerce & Technology Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): Havo alle profielen toelaatbaar Vwo alle profielen toelaatbaar Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): Havo N&T; N&G; E&M met wisa of wisb; C&M met wisa of wisb Vwo N&T; N&G; E&M met wisa of wisb; C&M met wisa of wisb A en C Sectoroverstijgend B Tourism Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): N&T; N&G; E&M; C&M met wa12. Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): N&T; N&G; E&M; C&M met wisa of wisb. A en C Taal en Cultuur B Humanistiek Alle profielen toelaatbaar 7 Staatscourant 2011 nr maart 2011

22 Bijlage Sector Naam opleiding Globale omschrijving van het toegangsrecht Eventuele toelichting A en C Taal en Cultuur B Talen en Culturen van Zuid- en Zuidoost-Azië A en C Taal en Cultuur B Film- en Literatuurwetenschap B en D Economie B Fiscaal Recht en Economie Alle profielen toelaatbaar Alle profielen toelaatbaar Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): Havo NT met ec1; NG met ec1; EM; CM met wa12 of wb1 Vwo NT met ec1; NG met ec1; EM; CM met ec1 Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): Havo N&T met econ of m&o; N&G met econ of m&o; E&M; C&M met (econ of m&o) en (wisa of Vwo N&T met econ; N&G met econ; E&M; C&M met econ Dit is een samenvoeging van de opleidingen B Talen en Culturen van Indonesië en B Talen en Culturen van India en Tibet en heeft dezelfde toegangseisen als de opleidingen die zijn samengevoegd. Universiteit Leiden wijzigt als enige universiteit de naam van B Literatuurwetenschap naar B Film- en Literatuurwetenschap. De toegangseisen blijven gelijk. Van een aantal hbobacheloropleidingen wordt hun naam gewijzigd van B Fiscale Economie naar B Fiscaal Recht en Economie. De toegangseisen blijven gelijk. 2. Wijzigingen in nadere vooropleidingseisen Bijlage Sector Opleiding Aard en gevolg van de wijziging Eventuele toelichting A en C Taal en Cultuur B Theologie Klassiek De vakeis Grieks wordt geschrapt. De eisen worden conform de andere theologieopleidingen B en D Economie B Vastgoed en Makelaardij A en C Natuur B Milieu- en natuurwetenschappen A en C Natuur B Natuurwetenschap en Innovatiemanagement De toegangseis om het vak economie of management en organisatie te hebben gevolgd bij een N&T dan wel N&G profiel wordt geschrapt. Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): N&T; N&G; E&M met wb1, na1 en sk1; C&M met wb1, na1 en sk1 Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): N&T; N&G met nat; E&M met nat en ; C&M met (wisa of, nat en Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): N&T; N&G; E&M met wb1, na1 en sk1; C&M met wb1, na1 en sk1 Studenten met N&T en N&G profiel zijn over het algemeen in staat om deze opleiding ook zonder vooropleiding met economische vakken met succes af te ronden. Een versoepeling van de eisen waar het gaat om wiskunde, om studenten niet onnodig te belemmeren. Het vak Wiskunde A (dat per 1 augustus 2007 wordt aangeboden) blijkt een goede wiskundige basis te leveren om deze opleiding met succes af te ronden. Een versoepeling van de eisen waar het gaat om wiskunde, om studenten niet onnodig te belemmeren. Het vak Wiskunde A (dat per 1 augustus Staatscourant 2011 nr maart 2011

23 Bijlage Sector Opleiding Aard en gevolg van de wijziging Eventuele toelichting Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): N&T; N&G met nat; E&M met nat en ; C&M met (wisa of, nat en A en C Natuur B Aardwetenschappen Voor VO-profielen zoals die tot 1 augustus 2007 werden aangeboden (oud): N&T; N&G; E&M met wb1, na1 en sk1; C&M met wb1, na1 en sk1 Voor VO-profielen zoals die vanaf 1 augustus 2007 worden aangeboden (nieuw): N&T; N&G met nat; E&M met nat en ; C&M met (wisa of, nat en wordt aangeboden) blijkt een goede wiskundige basis te leveren om deze opleiding met succes af te ronden. Een versoepeling van de eisen waar het gaat om wiskunde, om studenten niet onnodig te belemmeren. Het vak Wiskunde A (dat per 1 augustus 2007 wordt aangeboden) blijkt een goede wiskundige basis te leveren om deze opleiding met succes af te ronden. B en D Economie B Bedrijfskundige Informatica Bij de nieuwe profielen worden de vakeisen bij het C&M profiel verwijderd. (Nu gelden er voor het nieuwe havo profiel C&M de vakeisen: (econ of m&o) en (wisa of.) Om studenten niet onnodig te belemmeren, worden de vakeisen voor een nieuw havo profiel C&M versoepeld. Voor de andere profielen gelden er al geen vakeisen. B en D Techniek B Informatica Bij de nieuwe profielen worden de vakeisen bij het C&M profiel verwijderd. (Nu geldt er voor het nieuwe havo profiel C&M de vakeis: wisa of wisb.) Om studenten niet onnodig te belemmeren, worden de vakeisen voor een nieuw havo profiel C&M versoepeld. Voor de andere profielen gelden er al geen vakeisen. B en D Landbouw en Natuurlijke omgeving B Tropische Landbouw de scheikunde-eis en nlt-eis vervallen bij het EM-profiel Scheikunde en nlt vormen een onnodige belemmering voor studenten. De nodige scheikundige kennis wordt in de opleiding geïntegreerd. A en C Landbouw en Natuurlijke omgeving B Bodem, Water, Atmosfeer Bij de nieuwe profielen NG en EM vervalt te vak-eis Wiskunde B en bij het nieuwe profiel CM wordt de wiskundeeis: (Wiskunde A of Wiskunde B) Om studenten niet onnodig te belemmeren, wordt de wiskunde-eis bij een aantal nieuwe profielen versoepeld. A en C Landbouw en Natuurlijke omgeving B Internationaal Landen Waterbeheer Bij de nieuwe profielen NG en EM vervalt te vak-eis Wiskunde B en bij het nieuwe profiel CM wordt de wiskundeeis: (Wiskunde A of Wiskunde B) Om studenten niet onnodig te belemmeren, wordt de wiskunde-eis bij een aantal nieuwe profielen versoepeld. A en C Landbouw en Natuurlijke omgeving B Milieuwetenschappen Bij de nieuwe profielen NG en EM vervalt te vak-eis Wiskunde B en bij het nieuwe profiel CM wordt de wiskundeeis: (Wiskunde A of Wiskunde B) Om studenten niet onnodig te belemmeren, wordt de wiskunde-eis bij een aantal nieuwe profielen versoepeld.. Naamswijziging van bestaande opleidingen (de naam van de opleiding is gewijzigd dan wel de opleidingsnaam stond onjuist in de regeling vermeld). Bijlage Sector Nieuwe naam opleiding Oude naam opleiding B en D Techniek B Ocean Technology B Hydrografie A en C Taal en Cultuur B Midden-Oostenstudies B Arabische, Nieuwperzische en Turkse Talen en Culturen B en D Gezondheidszorg B Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie^ A en C Techniek B Electrical Engineering B Elektrotechniek B Bewegingsagogie/ Psychomotorische Therapie, Opleiding^ A en C Techniek B Bedrijfsinformatietechnologie B Bedrijfsinformatie-technologie A en C Landbouw en Natuurlijke Omgeving B Milieuwetenschappen B Milieukunde 9 Staatscourant 2011 nr maart 2011