Deze bijlage valt onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Reflex Uitgeverij Digitaal Leven en Werken

Transcriptie

1 Deze bijlage valt onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Reflex Uitgeverij Digitaal Leven en Werken Digitaal werken, flexibel leven pagina 4 Werken in de wolken pagina 9 Hoe duurzaam kan ICT zijn? pagina 10 Efficiënt ondernemen binnen het bedrijfsleven pagina 16 juli 2012

2 Digitaal Leven en Werken Een onafhankelijke publicatie van Reflex Uitgeverij, gedistribueerd bij De Telegraaf op 5 juli INHOUD Digitaal leven. Een publicatie van Reflex Uitgeverij Digitaal werken, flexibel leven pagina 4 Hoe effectief is HNW? pagina 6 De impact van glasvezel pagina 6 De oplossing van de cloud pagina 9 Veiligheid van mobiele devices pagina 10 Hardware: Bring Your Own pagina 10 HNW is samenwerken pagina 13 Groener en zuiniger ICT pagina 14 Succesvol flexibel werken pagina 15 De ondernemende professional pagina 16 ICT voor economische groei pagina 18 Zzp ers in de huidige markt pagina 19 COLOFON Project Manager Aran Sanders aran.sanders@refl ex-media.net Productie/Lay-Out Tammo Haan VDS Vormgeving!, Drachten Druk Dijkman Offset Redactie Cor Dol, Hans-Peter Lassche, Irma van der Lubbe Foto s Thinkstock / Getty Images De inhoud van gastbijdragen, interviews, bedrijfsinterviews en bedrijfspresentaties geven de mening van de gastauteurs en geïnterviewden weer. Ondanks dat bij deze uitgave veel aandacht is besteed aan het voorkomen van fouten en onvolkomenheden, kan hiervoor niet worden ingestaan en aanvaarden de redactie en uitgever hiervoor derhalve geen aansprakelijkheid. Reflex Uitgeverij B.V. Brouwersgracht HE Amsterdam T Paul van Vuuren Directeur paul.vanvuuren@refl ex-media.net Reflex Uitgeverij is gespecialiseerd in thematische kwaliteitsspecials in Nederlandse, Duitse en Zwitserse dagbladen. U vindt onze publicaties onder andere in de Frankfurter Allgemeine Zeitung (F.A.Z.), Handelsblatt, Tagesspiegel (in Duitsland), Tages-Anzeiger (Zwitserland) en in het Financieele Dagblad en het NRC Handelsblad. Onze publicaties combineren zo de diepgang van vakbladen met de oplage van dagbladen. Refl ex Uitgeverij onderscheidt zich door de focus op kwaliteit en de scheiding van artikelen en gastbijdragen. En ook weer niet. Digitalisering heeft ontzettend veel voordelen en ik ben er erg blij mee. Maar er zijn ook nadelen: het kan ten koste gaan van de privacy. En je krijgt ook wel eens te veel informatie, een information overload. Dat gaat straks onherroepelijk leiden tot nieuwe beroepen. Er komen straks bureautjes die het nieuws voor je voorselecteren, zoals je vroeger de knipselkrant had. Ik heb zelf al iemand in dienst die de grote kranten van de wereld voor me naspeurt op onderwerpen waar ik iets over moet weten. Die krijg ik s morgens vroeg digitaal opgestuurd, zodat ik de dag kan beginnen met wat voor mij belangrijk nieuws is. Er zijn meerdere grote trends in de digitalisering herkenbaar. Uiteraard het altijd en overal kunnen werken, een soort portable lifestyle als je daar behoefte aan hebt. Persoonlijk vind ik het een zegen. Als ik voorheen terugkwam van vakantie lag er een enorme stapel post op mij te wachten, nu werk ik tijdens mijn vakantie af en toe in een half uurtje wat mail weg. Qua werkplek ben je dus fl exibel, je kunt best één of twee dagen vanuit huis werken en dat scheelt weer in het forensen. Alles wat je nodig hebt zit in de cloud. En het wordt allemaal nog veel meer. Alle data staat straks op een paar grote servers in het land, en je kunt altijd inloggen. Dat leidt ook weer tot grote veiligheidsproblemen. Zelfs de maffi a geeft toe dat de meerderheid van hun werk tegenwoordig internetcriminaliteit is. Want digitaal beroven is ook veel makkelijker dan iemand fysiek beroven. In feite is het internet gemaakt voor maar een paar duizend mensen, niet voor de miljarden die zich er nu op begeven. Dat betekent dat de constructie verstevigd moet worden en dat gaat de komende jaren ook gebeuren. De digitalisering van onze samenleving zal ook gaan versnellen. Eén van de redenen daarvoor is inktvraat: een soort bacterie die de inkt van papier opeet. Een drama voor oude archieven en voor gemeenten. Dat heeft tot gevolg dat er ontzettend veel werk aankomt in de IT-sector. Ik denk ook dat we steeds minder gaan outsourcen naar landen als India, maar juist meer gaan insourcen. Ik geloof dat we straks meerdere internetsoorten naast elkaar krijgen. Vergelijk het met wegen: als je in Frankrijk snel van a naar b wilt, neem je de tolweg. Daar betaal je dus voor. Je kunt ook de provinciale wegen nemen, die zijn gratis, maar je bent wel langer onderweg. Dat gaat straks ook met het internet gebeuren. Meerdere routes en meer infrastructuur. Het open internet is voorbij, het wordt steeds meer opgesplitst in compartimenten per groep consumenten. Privacy is voor ons Nederlanders niet eens zo n groot item. In Duitsland wel: daar plakken mensen hun huis af om niet door de streetview van Google gezien te worden. Of ze bekogelen de Google-wagens met stenen. Dat is hier geen issue. Nederlanders gooien wel van alles op Facebook en Twitter. Al zie je wel dat er een aantal remmen komen. Als je in een dronken bui tussen zaterdagavond en zondagochtend allerlei onzin op Twitter zet, kun je die spijt-tweets op zondagochtend nog verwijderen. Verder wordt alles bewaard en wordt als het nodig is ook tegen je gebruikt. In Zweden krijgen kinderen op de lagere school les in het gebruik van Facebook, zodat ze niet van alles er op zetten wat later in een sollicitatie tegen je gebruikt kan worden. Maar het verzamelen en verbinden van data gaat gewoon door. Een baby van twee dagen oud zit al in twintig databases. De privacy neemt af, maar je moet je afvragen of dat erg is. Google weet dat ik van stropdassen hou, dus krijg ik advertenties met stropdassen. Vroeger, in het computerloze tijdperk, wist de kleermaker van het dorp ook precies wat ik mooi vond en wist de kruidenier ook wat ik lekker vond. Eigenlijk is er weinig veranderd, alleen de schaal is wat groter geworden. In het dorp hadden we vroeger ook weinig privacy: iedereen hield elkaar in de gaten en wist alles van elkaar. Het hoort er bij. Het aardige is dat je ook weer een tegenbeweging ziet. Mensen reageren steeds trager op mails en dan krijgt papier een nieuwe urgentie. In Amerika zie je trend phonestacking : de vriendengroep in het café legt en masse de telefoon omgekeerd op tafel. Wie m als eerste oppakt, betaalt het rondje. Proost. Adjiedj Bakas is trendwatcher en auteur vindt u op Het papier voor deze special van Refl ex Uitgeverij is afkomstig uit verantwoord beheerde bossen.

3 ADVERTORIAL 3 61% 15%

4 4 DIGITAAL LEVEN EN WERKEN Een publicatie van Reflex Uitgeverij HOOFDARTIKEL Digitaal werken is flexibeler leven Het internet heeft ons vele voordelen gebracht. En waarschijnlijk staan we pas aan het begin van een maatschappelijke verandering. AUTEUR: COR DOL De internetrevolutie is al een jaar of twintig gaande en zal, zoals andere maatschappelijke revoluties, nog wel even voortduren. Waar het uiteindelijk toe leidt is vooralsnog onduidelijk, maar wel is helder dat organisaties én mensen veranderen. Meer en meer krijgen de gedachten van Het Nieuwe Werken navolging, al is niet iedereen overtuigd van het nut van alle punten. Duidelijk is dat het aantal zogenoemde cultural creatives ook in Nederland toeneemt. Zij zijn wars van grote, logge organisaties en zijn kritisch op al te veel materialisme. Liever stellen ze hun persoonlijke levensstijl op de voorgrond, zijn op zoek naar zingeving en streven naar een betere wereld. Het Nieuwe Werken past daar goed bij. De ontwikkelingen in de ICT hebben mogelijk geleid tot deze nieuwe denkbeelden, maar andersom zou ook kunnen; in ieder geval lijken ze elkaar te voeden. Resultaten Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de resultaten van Het Nieuwe Werken; met name als het gaat om het vergroten van de productiviteit en de creativiteit schijnt het effect wat tegen te vallen. Dat komt ook omdat niet elke werknemer even geschikt is om om te gaan met een inke dosis verantwoordelijkheid en zelfdiscipline. Zij hebben juist behoefte aan structuur en kunnen daar maar moeilijk, of liever nog helemaal niet, uitbreken. Ook komt het voor dat bedrijven het proces met een halfslachtig gevoel ingaan. Waar Het Nieuwe Werken tegenwoordig insteekt op samenwerken, delen van kennis en transparantie, blijft een organisatie soms in het oude stramien hangen, omdat het altijd goed ging. Het Nieuwe Werken is bovenal een mentale kwestie en het invoeren moet aansluiten bij de bedrijfscultuur en de doelstellingen van de organisatie. Versnelling Digitaal leven en dus ook werken is niet meer weg te denken uit de huidige tijd. Opmerkelijk, want zo n twintig jaar geleden was het grootste deel van Nederland nog niet eens aangesloten op het internet, laat staan dat er thuis een computer stond. De ontwikkelingen zijn snel gegaan en de moderne mens heeft zich aan de veranderingen aangepast. Het interessante is ook dat de ontwikkelingen nog altijd niet gestopt zijn en de techniek raast in een versneld tempo voort. Het internet zal over enkele jaren nog vele malen sneller zijn dan nu, en dat schept ongekende mogelijkheden, bijvoorbeeld voor het houden van een videoconference. Zeker multinationals of bedrijven met meerdere vestigingen in binnen- en/of buitenland proeven daar nu de vruchten al van. De verbinding en de beeldkwaliteit zijn uitstekend en doen nauwelijks onder voor een persoonlijke ontmoeting. En juist in zo n persoonlijke ontmoeting gaat soms veel reis- en verblijftijd zitten, met alle kosten van dien. Door dit soort tijdwinsten en technische mogelijkheden worden de kansen geschept om exibeler met de werktijd om te gaan. Daar staat tegenover dat de eeuwige toegang tot de werkplek het lastig maakt om níet te werken. Tijdens de vakantie is de tablet van de zaak mee en dan is het verleidelijk om toch maar even de te checken. Je bent exibeler, maar dat vraagt ook exibiliteit in de vrije tijd. Cloud en UC Thuis werken klinkt ideaal en tot op zekere hoogte is dat het ook. Iemand kan s morgens vanuit huis via een videoconference online een vergadering bijwonen, een uur later even boodschappen gaan doen, daarna nog aan wat bestanden werken en aansluitend de kinderen van school halen. In dit voorbeeld is het wel nodig dat deze werknemer toegang heeft tot de bestanden, die in de server op het werk of beter nog in de cloud zijn opgeslagen. Plus hij moet óf door zijn werkgever gefaciliteerd zijn met de nodige hardware om het werk op afstand te kunnen doen, óf zijn eigen laptop, tablet en/of smartphone zijn door de ICTafdeling van het kantoor aangesloten. Verder wil het feit dat deze werknemer thuis in zijn eentje zit te werken niet zeggen dat hij onbereikbaar is. In Unied Communications (UC) komen chat, videoconferencing en telefonie als vormen van realtime contact met elkaar samen. Presence is de belangrijkste factor in UC: in één oogopslag zien waar een collega zit, of hij bereikbaar is en zo ja, op welke manier. Voorheen gold bijvoorbeeld dat je iemand wel kon bellen, maar vaak resulteerde dat in een voic waarvan je maar moest hopen dat de ontvanger het bericht ook daadwerkelijk zou oppikken. Met de gedachte dat Het Nieuwe Werken van deze tijd ook duidelijk samenwerken is, is juist die factor presence, waar ook ter wereld van groot belang. Stabiliteit Werken in de cloud is een manier om altijd en overal toegang te hebben tot software (die soms bedrijfsgebonden is) en bestanden. Een tekstverwerkingsprogramma staat niet meer op de eigen pc: in de cloud zijn hardware en software losgekoppeld. De software draait in een virtueel netwerk en neemt niet langer ruimte in op de harde schijf van pc of laptop of op de server van een bedrijf. De cloud draait op complete serverparken die op alle continenten kunnen staan en elkaars pieken en storingen opvangen. Grote bestanden worden niet meer op de eigen computer opgeslagen, maar in de cloud waar ze bovendien met anderen gedeeld kunnen worden. Omdat de cloud als netwerk erg stabiel is, is de kans op verlies van belangrijke bestanden door verlies of crashen van de computer op het werk of thuis geen onoverkomelijke zaak. Tegelijkertijd vragen velen zich af of het allemaal wel veilig is. Tot dusver is gebleken dat programma s en bestanden in de cloud niet gevoeliger zijn voor hackers of dieven dan in de eigen desk- of laptop. Want ook die zijn tegenwoordig allang niet meer geïsoleerd, maar maken net zo goed deel uit van een netwerk. Het is dan ook meer gevoelsmatig dat bestanden veiliger zouden zijn op de eigen harde schijf. Veiligheid Toch is veiligheid een issue, want ook cybercriminelen weten de weg naar persoonlijke en belangrijke informatie die meer en meer op mobiele devices als smartphones en tablets wordt opgeslagen. In de komende jaren zullen we vanaf deze communicatiemiddelen bijvoorbeeld ook steeds vaker bankzaken regelen en daarbij gaat informatie rond die de gebruiker liever niet op straat ziet liggen. Datzelfde geldt voor vertrouwelijke bedrijfsinformatie. Aan het streven naar zo exibel mogelijk werken en communiceren zitten dus wel degelijk de nodige haken en ogen. Zorgvuldigheid en het onderkennen van de bedreigingen zijn dan van belang. Maar als we de veiligheid in het oog houden en ontdekken dat de exibiliteit in werken en communiceren, die met Het Nieuwe Werken gebracht worden, ons verantwoordelijkheid en vrijheid kunnen geven, dan kunnen er nog mooie dingen gebeuren.

5 BEDRIJFSINTERVIEW 5 De kunst om verschillende systemen te integreren Wat verwacht de markt voor communicatie tegenwoordig van de technologie? Drie, vier jaar geleden verwachtten werknemers een telefoontoestel op hun tafel, nu willen ze unied communications. Maar eigenlijk is die verwachting elke twee jaar weer anders, door een technologische noviteit of behoefte bij de klant. We zijn nu toe aan UCC [Unied Communication and Collaboration], waarbij de aard van het toestel geen rol meer speelt. Het is de kunst om verschillende communicatiesystemen te kunnen integreren. Soms heeft een klant enkele jaren geleden een grote investering gedaan, en wil die door uitbreiding of fusie niet zomaar opgeven. In die zin wensen klanten een verregaande integratie van vast, mobiel, video en bedrijfsapplicaties over verschillende merken en platformen. Maar daarnaast moet je vanuit je eigen kracht een visie neerzetten. U bent onlangs gestart als Managing Director Siemens Enterprise Communications Nederland. Wat kunt u zeggen over de richting die het bedrijf onder uw leiding op gaat? Ik ben in de breedte verantwoordelijk voor de activiteiten van Siemens Enterprise in de Nederlandse markt. We willen ons allereerst focussen op Wim de Vries is Managing Director van Siemens Enterprise Communications in Nederland. groei. We hebben een prima positie in de markt en zijn van plan om die positie verder uit te breiden, met name naar grootzakelijke klanten. Siemens is de afgelopen jaren gemigreerd van een leverancier van technische oplossingen rond hardware naar een rma die meer client-based is, met oplossingen in de cloud waarbij klanten op servicebasis de diensten afnemen. Er zijn nog steeds veel klanten die in een traditionele omgeving werken en weinig of geen gebruik maken van de cloud. Maar het is wel waar de markt om vraagt en het is onze drive om dat op de kaart te zetten en onze partners te ondersteunen om deze transformatie verder door te zetten en succesvoller te laten zijn. Wat kan in die groei uw bijdrage zijn? Naast het verstevigen van onze positie in de large enterprise markt willen we de voelsprieten in de markt gebruiken en een sterkere interactie creëren met onze partners. Kritisch kijken naar het huidige distributiemodel en daar waar mogelijk optimalisatie doorvoeren. Het zijn ambitieuze plannen. Ik begrijp dat u het veel zoekt in samenwerking. Daar kun je tegenwoordig niet meer omheen, want samen sta je gewoon sterker en kun je een sterkere propositie bewerkstelligen. We hebben het portfolio om te beantwoorden aan alle segmenten en een keuze te maken welke manier het beste is om onze klanten tevreden te stellen. Onze benadering is daarin direct en indirect. We zijn bijvoorbeeld bezig om samen met een partner cloud-oplossingen te realiseren. Deze partner kan zo uni- ed communications functionaliteiten aanbieden, die van onze cloud komen. Een ander, meer direct, model is om het MKB te benaderen via resellers. Maar we hebben zeker ook rechtstreeks contact met klanten die gebruik maken van onze technologie. We hebben de exibiliteit om klanten op de beste manier te benaderen en te helpen in het vinden van de juiste oplossing. Dat klinkt vrij logisch. Ja, maar het vreemde is dat bijna niemand het op deze manier doet. Afhankelijk van het segment kiezen we maximaal voor één of twee partners om mee samen te werken. Dat geeft vertrouwen en loyaliteit, onze naam en producten worden zo op de beste manier in de markt gezet. Dat is goed voor onze klanten, onze partners en voor onszelf. Bedrijfsinterview De weg naar een papierloze wereld Paul Veger is directeur van Decos Technology Group Papierloos werken. Is dat wel realistisch? Voor ons is het de realiteit. Wij werken compleet papierloos. We werken hier volledig vanaf de laptop en/of tablet, vanaf daar kun je bij alle benodigde gegevens. Er is hier ook geen papieren archief. Alle binnenkomende brieven worden ingescand en onze klanten wordt gevraagd om post voortaan per mail te sturen. We voeren een actief beleid om ons geen papier meer te sturen en het op die manier mogelijk te maken een digitale wereld te scheppen. Het betekent dat je daardoor kunt exwerken en een willekeurige werkplek kunt kiezen. Thuiswerken kan ook, al is dat voor veel bedrijven toch nog een uitdaging omdat het veel van het management vraagt. U zit hier in een bijzonder gebouw met een futuristische uitstraling. Het idee is dat het kantoor in ieder geval een aantrekkelijke plek is om te zijn en om naar toe te gaan. Het kantoor wordt meer een ontmoetingsplek dan een werkplek. We geloven in elkaar ontmoeten om samen een bedrijf te zijn, je moet elkaar zien om tot goede oplossingen te komen. Dit hele gebouw is daar op gericht, met bijvoorbeeld één centraal kofepunt. Door de transparantie zie je je collega s ook echt. Transparantie gaat samen met tolerantie. Het gebouw is een onderdeel van dat hele concept en het is alleen mogelijk door op deze manier te werken. Heeft het papierloze streven te maken met duurzaamheid? Duurzaamheid gaat samen met innovatie. Maar duurzaamheid is ook het beste te bereiken door de nieuwe wereld duurzaam te maken en niet zozeer door de oude wereld te verduurzamen. Dus: we maken een nieuwe wereld die inherent papierloos is, maar dat geeft ook efciency. Innovatie is vaak de weg naar duurzaamheid. Digitaal werken is zo n innovatie. U levert ook de oplossingen daarvoor. Dat klopt. Een document management oplossing waarmee mensen hun documenten digitaal kunnen maken, maar ook de workow kunnen regelen. Dat bieden we aan in een cloud, waarin bedrijven een compleet digitaal geheugen voor hun onderneming kunnen vastleggen. Daarnaast hebben we Cartracker, om de connectie tussen binnen- en buitendienstmedewerkers te verbeteren. Daarbij kijken we ook naar het rijgedrag en hoe dat beter kan worden. Zo kan een onderneming op brandstof en onderhoud besparen. En het scheelt uiteraard CO2. Onze klanten laten we hier graag zien hoe het werkt en hoe ons gebouw aan de werkwijze bijdraagt. Natuurlijk, wij zijn een IT-gerelateerd bedrijf en daardoor is het voor ons iets makkelijker. De mogelijkheden scheppen voor exibel werken en thuiswerken is een veranderingstraject, dat tijd, aandacht en begeleiding vergt. Tegelijkertijd merken we dat het goed gaat, maar we merken bij onze klanten ook dat het goed is om in de fysieke wereld, dus het kantoor, iets te veranderen. Dat maakt het makkelijker om te begrijpen dat er ook een verandering op een ander niveau gaande is. Welke ontwikkelingen ziet u in de nabije toekomst? Mensen gaan meer en meer met hun tablet en smartphone werken. Ze zijn altijd en overal met elkaar verbonden. Tablets worden daardoor ook meer in de werkomgeving gebruikt, een tablet zit tijdens een bespreking ook minder in de weg in vergelijking met een laptop. In de ontwikkeling van de tablet voor de digitale werkomgeving valt nog veel te winnen. Connection people and information, dat is waar het om gaat, dus mensen verbinden, maar ook zorgen dat ze altijd bij hun gegevens kunnen en dat de processen doorlopen.

6 6 DIGITAAL LEVEN EN WERKEN Een publicatie van Reflex Uitgeverij ARTIKEL Effectiviteit van Het Nieuwe Werken Het Nieuwe Werken is niet altijd effectiever Het Nieuwe Werken kent ongetwijfeld en bewezen voordelen. Maar er zijn ook kanttekeningen te plaatsen. AUTEUR: COR DOL Het Nieuwe Werken (HNW) is eigenlijk al zo nieuw niet meer. Maar toch zijn er organisaties die pas nu, wellicht gedreven door de crisis, Het Nieuwe Werken oppakken. Het Nieuwe Werken kent vele dimensies. In de regel wordt in de literatuur over HNW een driedeling tussen de fysieke, mentale en digitale dimensie gehanteerd. Oftewel: ingrepen in de huisvesting en faciliteiten, in personeel en organisatie en uiteraard in de ICT. Maar die verdeling is voor elke organisatie en zelfs voor elke werknemer binnen die organisatie vaak weer anders. Voordelen De voordelen van Het Nieuwe Werken laten zich raden. Door te kunnen werken waar en wanneer dat het beste uitkomt zouden organisaties kunnen besparen op vervoerskosten en wordt bovendien het Nederlandse leprobleem minder zwaar. Een werknemer die s morgens thuis de leberichten hoort, kan besluiten om thuis een start te maken of de werkzame uren te verleggen. De tijd wordt op deze manier effectiever gebruikt en geeft de werknemer de kans om efcienter te plannen, ook als het gaat om privé bezigheden. Dat klinkt ideaal en veel werkgevers onderkennen de voordelen van Het Nieuwe Werken. Door te sturen op resultaat en output in plaats van aanwezigheid, zijn de werknemers productiever en hebben ze meer plezier in hun werk. En daarom melden ze zich minder vaak ziek en daar is elke werkgever blij mee. Bewijs? Echter, hard wetenschappelijk bewijs dat Het Nieuwe Werken leidt tot meer productiviteit, innovatie en lagere kosten, is er niet. Dat komt vooral omdat er weinig onderzoek is gedaan en het ontbreken van harde gegevens maakt het voor organisaties soms moeilijk om inderdaad de keuze te maken om over te gaan op Het Nieuwe Werken. Een besparing op huisvesting, ziekteverzuim en reis- en verblijfkosten ligt voor de hand, maar daar staat tegenover dat werknemers uitgerust moeten worden met middelen waarmee ze Het Nieuwe Werken in praktijk kunnen brengen. De kosten voor ICT hardware zullen dus stijgen. Ook stellen organisaties vragen bij het punt van een betere samenwerking en grotere klanttevredenheid. Voor iedereen Tijdens haar promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen stelde Marjette Slijkhuis vast dat Het Nieuwe Werken niet voor iedereen geschikt is. Werknemers die veel structuur nodig hebben in hun werk en dat is volgens het onderzoek zo n 20 tot 30 procentzullen zich verloren voelen als ze volledig worden vrijgelaten. Als je ze een lijst targets geeft die ze voor het einde van het jaar moeten halen, kunnen ze zoveel onduidelijkheid en autonomie niet opbrengen en zullen ze ook minder presteren, stelt Slijkhuis in haar proefschrift. En: ze houden van werk dat iedere dag hetzelfde verloopt, van stappenplannen en van vaste procedures. Het is dus slim om eerst eens na te gaan wat mensen zélf willen. Het Nieuwe Werken begint daar. ARTIKEL Glasvezel Glasvezel vergroot bandbreedte tot in het oneindige Glasvezel gaat ons een nieuw hoofdstuk van de internetrevolutie geven. AUTEUR: HANS-PETER LASSCHE Veel mensen kunnen amper wachten tot zij thuis worden aangesloten op glasvezel. Gamen, televisiekijken, muziek downloaden, onbeperkt internetten: alles kan razendsnel en in de allerhoogste resolutie. Mooie reclamepraatjes? Nee, ook deskundigen bevestigen dat ons een kleine revolutie te wachten staat. Natuurlijk past daar een kanttekening bij. Niet omdat glasvezel niet zou bieden wat het belooft, maar omdat veel mensen glasvezel op dit moment nog niet nodig hebben. Onbegrensde mogelijkheden Wat is glasvezel eigenlijk en waarin onderscheidt het zich van de koperkabels? Glasvezel verstuurt informatie in de vorm van licht; koper in de vorm van elektriciteit. Door één enkele glasvezelkabel kan ongeveer een miljoen keer meer informatie tegelijk worden verstuurd dan door een koperkabel. De overdrachtssnelheid ligt een miljoen tot een miljard keer hoger. De mogelijkheden van glasvezel zijn daarmee bijna onbegrensd. Informatie wordt verstuurd door een laser aan de ene kant en een ontvanger aan de andere kant. Die laser gaat aan of uit, maar dan miljarden keren per seconde. Op dit moment zijn we nog niet in staat om de lasers zo snel aan en uit te zetten dat de volledige capaciteit van de glasvezel wordt gebruikt. Om toch nog meer informatie per seconde te versturen worden er aan het begin tien lasers geplaatst die allemaal een eigen kleur licht versturen en aan het einde een kleurenlter die het licht weer splitst. Daarmee wordt de capaciteit al weer tien keer efciënter benut. Omslagpunt Wat kunnen burgers en bedrijven verwachten van glasvezel? Volgens Chris Roeloffzen, universitair docent in Enschede, staan we op een omslagpunt. De huidige generatie HD-tv s heeft een capaciteit van ongeveer 20 MB per seconde nodig en dat kan nog steeds prima via de kabel, maar er is al weer een nieuwe generatie HD-tv s in ontwikkeling met 60 inch schermen en nog hogere resoluties en die hebben een capaciteit van ongeveer 300 MB per seconde nodig. Dat gaat niet meer via de kabel. Voorlopig zijn deze tv s dan ook niet weggelegd voor gewone burgers, omdat het uitrollen van het glasvezelnetwerk nog moet beginnen. Maar dan gaat het alleen nog om het laatste stukje van de centrale naar de woning. De rest van het netwerk in Nederland is al helemaal verglaasd. Het is niet de vezel die dit duur maakt, maar het aanleggen van de leidingen waar de vezel doorheen moet. Voor bedrijven die inmiddels zijn aangesloten op glasvezel zijn er al wel duidelijke voordelen. Zo wordt videoconferencing steeds makkelijker, met scherp beeld en zonder haperingen. Het maakt dan ook niet meer uit hoeveel mensen vanaf hoeveel werkplekken meedoen. Daarnaast kunnen bestanden van iedere grootte razendsnel verstuurd worden tussen alle verschillende vestigingen en ook naar thuiswerkers.

7 BEDRIJFSINTERVIEW 7 Een reden om naar kantoor te komen Hoe verandert de werkomgeving door Het Nieuwe Werken in te voeren? Dat hangt in belangrijke mate af van de doelstelling van de organisatie. Wat momenteel wel erg speelt is kostenreductie en het terugbrengen van de huisvestingskosten. Het is slim om zo efciënt mogelijk met de dure vierkante meters om te gaan, maar ook om die oppervlakte een middel te laten zijn om de doelstellingen van de organisatie te ondersteunen: mensen moeten hun werk daar zo goed mogelijk kunnen doen. Het gevoel van welbehagen in de werkruimte is daarbij van groot belang, want het gaat er ook om om talent aan te trekken en te behouden. De kantooromgeving is immers de plek waar samenwerking en het delen van kennis en creativiteit ontstaat. Mensen hoeven natuurlijk niet altijd op kantoor te werken, maar samenwerken, delen en identiceren met de eigen organisatie gebeurt op kantoor. Je kunt de beschikbare vierkante meters beter gebruiken om samenwerken en creativiteit te ondersteunen. You need a reason to come to the ofce. Dat kan erg verschillen per organisatie. Zeker, en het is dan ook absoluut maatwerk. Hoe ver is een organisatie zelf al, wat is de bedrijfs- en zelfs landcultuur en wat is de aard van de organisatie? Soms moet je een keuze maken voor hoe ver je de verandering kunt inzetten. Een bepaalde bedrijfscultuur kun je niet zomaar overboord gooien. Er zijn organisaties waar bijvoorbeeld een sterke hiërarchie heerst. Daarnaast is het afhankelijk van de tijd die je beschikbaar hebt, maar je kunt veranderingen ook stapsgewijs doorvoeren. Wat zijn oplossingen die jullie in zijn algemeenheid kunnen bieden? We bieden op de Nederlandse markt een totaaloplossing rond kantoorinrichting: ontwerp, inrichting, planning en projectmanagement, montage, installatie, onderhoud en beheer. Er komt steeds meer vraag naar het ontzorgen van de klant en een totaal project in beheer te kunnen nemen. We werken daartoe samen met partners, waar we goede ervaringen mee hebben. Zo breng je het beste van meerdere werelden samen en heeft de opdrachtgever het gemak van één aanspreekpunt. Hoe benadert u een project? Het Nieuwe Werken is in de optiek van Steelcase Solutions een integrale benadering om te kijken naar de werkomgeving. Wij richten ons niet alleen op producten, maar ook op de mens. Je kunt je ruimte ondersteunend maken aan werkprocessen of je kunt er duidelijk Bianca Krijgsman - Van Gulik is directeur Steelcase Solutions Nederland. voor kiezen om werkprocessen te veranderen. Een startpunt om een veranderingsproces in te gaan kan met de Workscan 3, een diepte assessment die kijkt naar de organisatie met betrekking tot work, workers en workplace. Dat onderzoek resulteert in een set aanbevelingen over de werkomgeving, geeft een overzicht van bevindingen en biedt concept-vloerplannen. We combineren informatie van de gebruiker uit de organisatie en onze benchmarkgegevens vanuit de industrie. Samen met onze unieke inzichten zijn we in staat om waardevolle aanbevelingen te doen. We hanteren bovendien een na-realisatie om de werkomgeving verder aan te passen en optimaal exibel te houden. Bedrijfsinterview Stap in de toekomst met glasvezel Wat houdt internet via de glasvezel in? Door de introductie van glasvezel in Nederland is er een alternatief verschenen voor DSL en kabel. Een glasvezelkabel heeft vele voordelen. Zo is er minder kans op storing en verplaatst een signaal zich veel sneller. Met Randal Peelen, Productmanager, Tweak Glasvezel een glasvezelverbinding zijn snelheden mogelijk die met anders niet haalbaar zijn. De potentiële snelheid van glasvezel is daarnaast ook nog eens veel hoger, waardoor het netwerk klaar is voor de toekomst. Wat verder een groot verschil is, is dat de snelheid synchroon is. Dit houdt in dat je met een glasvezelverbinding even snel kunt uploaden als downloaden. Het versturen van foto s en video s gaat dus veel sneller. Hoe zit het dan met de ontwikkeling van alternatieven als kabel en DSL? Zowel het oude kopernetwerk dat gebruikt wordt voor DSL als de kabel lopen tegen de technisch maximaal haalbare capaciteit aan. Met de introductie van VDSL is de levensduur nog wel een stukje opgerekt maar beide technieken zijn inmiddels toch behoorlijk verouderd. Dit beperkt de mogelijkheden van beide netwerken, daar waar glasvezel op dit moment haast geen grenzen kent. Waarom is de hogere snelheid van glasvezel belangrijk? Het leven speelt zich steeds meer digitaal af en er komen steeds meer vormen van entertainment die ink wat bandbreedte vereisen. Zo hebben we tegenwoordig interactieve digitale televisie, 3D- en HD-televisies en krijgen lm- en fotocamera s een steeds hogere kwaliteit waardoor lmpjes en foto s groter worden. Dit heeft tot gevolg dat er meer gegevens via de internetverbinding moeten worden verstuurd en ontvangen. Kabel en DSL zijn niet meer in staat om de ontwikkeling van deze technieken bij te benen. Met glasvezel is dat probleem niet aan de orde. Hoe zit het met de beschikbaarheid van glasvezel? Op dit moment is glasvezel nog niet in heel Nederland leverbaar. KPN en Reggeber hebben als doel om in 2012 circa 17% van alle huishoudens te voorzien van een glasvezelaansluiting tot aan de voordeur. Dat zijn rond de 1,3 miljoen huishoudens. In de komende jaren zal een steeds groter deel van Nederland deze nieuwe techniek beschikbaar krijgen waardoor de verouderde netwerken steeds verder uitgefaseerd kunnen worden. En hoe zit het met de prijs van een abonnement? Ondanks dat glasvezel een gloednieuwe techniek is, zijn de prijzen van Tweak-abonnementen zeer competitief. Je kunt glasvezeldiensten krijgen voor vergelijkbare bedragen als DSL en kabel, en daar krijg je dan een beter product voor geleverd. Verder streven we er bij Tweak naar de nieuwste technieken beschikbaar te maken voor iedereen, dus rekenen wij een eerlijke prijs zodat glasvezel voor iedereen binnen bereik ligt. Hoe ziet het leven er volgens Tweak over vijf jaar uit? In de toekomst is élk apparaat met internet verbonden en altijd te benaderen. Televisie, telefonie en al ons digitaal entertainment gaan naadloos met elkaar samenwerken en de grenzen tussen mobiel en vast zullen vervagen. Deze ontwikkelingen vereisen een netwerk dat in staat is eindeloos uit te breiden in bandbreedte en dat stabiel genoeg is om er blind op te kunnen vertrouwen. We lopen bij Tweak vooruit, en willen dat blijven doen. Wat de toekomst ook brengt.

8 ADVERTORIAL Boekhouden in cloud maakt efficiencywinst mogelijk Boekhouden in de cloud, hoe ziet dat er uit? Boekhouden was één van de eerste toepassingen die beschikbaar was toen de pc dertig jaar geleden doorbrak in het MKB. Je zou zeggen dat daar weinig meer aan te verbeteren is, maar in de afgelopen paar jaar heeft een nieuwe generatie online boekhoudsoftware voor een enorme toename in efciency gezorgd, op een manier die zonder de cloud niet mogelijk was. Daarvan proteert het MKB echter nog maar nauwelijks. Waar valt winst te halen? Bijvoorbeeld in de directe koppeling tussen internet bankieren en de administratie. Reeleezee was in 2008 een pionier door samen met Biznerbank de datacentra van een bank en die van de boekhouding via de cloud direct te koppelen. Hiermee werd het handmatig invoeren of importeren van banktransacties in de administratie overbodig. In 2010 ontwikkelden we samen met ABN AMRO ook zo n koppeling, en sinds enkele maanden ook Rabo. Zo n koppeling bespaart tijd en voorkomt fouten. Pas na een tijdje merk je hoe veel efciënter het werkt wanneer je boekhouding altijd je actuele bij- en afschrijvingen bevat. Veel van onze klanten kijken nu s ochtends eerder naar hun dashboard in Reeleezee dan naar internet bankieren. Zo n automatische bankkoppeling is niet mogelijk met oudere boekhoudsoftware Wilko Stronks, oprichter en CEO van Reeleezee (spreek uit real easy). Reeleezee biedt sinds 2002 online boekhoudsoftware voor MKB-ondernemers en hun accountants en heeft inmiddels meer dan gebruikers. die op de eigen pc draait. Daar werken nog veel MKB-ers mee omdat men eraan gewend is of omdat de boekhouder het heeft geadviseerd. Maar daar wordt de efciencyslag dus gemist. En de eeuwige bonnetjes? Het inboeken van inkoopfacturen en benzinebonnen zal over enkele jaren verleden tijd zijn. Reeleezee gebruikers kunnen nu al een stapel facturen scannen. De software herkent de gegevens op de facturen en slaat de documenten digitaal op in de administratie. De automatische herkenning is zo goed dat 99 van de 100 inkoopfacturen direct goed worden geboekt. In combinatie met de automatische bankkoppeling is daarmee zo n negentig procent van alle invoerwerk uit handen van de ondernemer genomen. Het gebruik van scan-functies op smartphones zullen het handmatig invoeren van bijvoorbeeld lunch of benzinebonnen nog verder overbodig maken. Veel ondernemers besteden hun administratie uit. Waar zit voor hen het voordeel? Ook al doe je zelf je boekhouding niet, je doet als ondernemer bijna altijd wel de facturering en de betalingen. En juist die transacties kun je zonder extra moeite direct in je administratie verwerken. Dan is het bizar om elke drie maanden een klapper met facturen en bankafschriften naar de boekhouder te brengen, die dat vervolgens handmatig gaat invoeren. Dat is niet meer van deze tijd. Dagelijks actuele cijfers en rapportages zullen in de plaats komen van de traditionele jaarrekening. Dat wordt meer een formaliteit voor bij de belastingaangifte. Advertorial Ik wil het saldo van nú zien, niet dat van vorige maand Wie te maken heeft met zeven administraties en jaarverslagen, kiest haast vanzelfsprekend voor een online boekhoudsysteem. Jeroen de Wildt startte in 2003 in zijn garage BuildbydeWildt, een projectmanagementbureau voor interieurbouw, voornamelijk gericht op retail inrichting. Hij was ook één van de allereerste gebruikers van online boekhouden in Nederland ( dat leek me handig ). Hij voelde tijdig aan dat juist de gezondheidssector grote veranderingen zou ondergaan en na een strategische koerswijziging is zijn bedrijf met vijftien fulltime medewerkers inmiddels markleider op het gebied van bouw, architectuur en advisering van gezondheidscentra. Binnen de groep zijn inmiddels twee nieuwe, snel groeiende bedrijven actief die zich bezighouden met de financieringsaspecten en de strategische advisering van gezondheidscentra. Samen met de holding en management-bv s heeft Jeroen dus te maken met zeven administraties en jaarverslagen. Maanden wachten? Hij kan zich niet voorstellen dat hij enkele maanden zou moeten wachten totdat de accountant de cijfers gereed heeft. Toen ik als eenmanszaak begon deed ik zelf de boekhouding met Reeleezee, dat toen net op de markt was. Niet alleen om kosten te besparen, maar vooral omdat ik wilde weten wat je moet doen om aan het einde van elke maand te weten hoe je ervoor staat, of je winst hebt gemaakt, of je nog voldoende cash hebt voor de maand daarop. Ik heb van die periode veel geleerd, vooral dat iedere ondernemer misschien zonder het te weten altijd een groot deel van de boekhouding doet. Je maakt facturen, houdt de bank bij, en doet de betalingen. Dan kun je dat dus net zo goed in boekhoudsoftware doen. Online toepassingen Inmiddels doet Jeroen de administratie niet meer zelf en is er bij BuildbydeWildt een interne boekhoudster. Maar omdat hij de administratie een poos zelf heeft gedaan weet hij wel heel precies hoe hij het wil hebben. Recent is hij van accountant gewisseld en bij die selectieronde voor een nieuwe adviseur was het gebruik van online toepassingen het belangrijkste criterium. Jeroen: Ik wil een adviseur die alle voordelen van de nieuwe online toepassingen direct toepast, zodat ik ervan profiteer. Ik kan het me niet veroorloven om te wachten totdat mijn accountant tijd en capaciteit heeft om mijn administratie bij te werken. En ik wil ook niet betalen voor dubbel werk. Actuele cijfers Bij de begrotingen voor grotere centra gaat het om projecten van vele miljoenen euro s. Beslissingen moeten soms in korte tijd genomen worden. Een wijziging in uitvoering of financiering kan grote gevolgen voor ons hebben. Die kun je alleen maar goed inschatten als je honderd procent kunt vertrouwen op je meest actuele cijfers. Ik wil in mijn boekhouding het banksaldo en de facturen van vanochtend zien, niet die van vorige maand.

9 Een publicatie van Reflex Uitgeverij DIGITAAL LEVEN EN WERKEN 9 ARTIKEL Cloud oplossingen In de wolken Werken in de cloud lost capaciteitsproblemen op. AUTEUR: HANS-PETER LASSCHE In essentie is de cloud een heel simpel concept. Voorheen maar eigenlijk geldt dat voor de meeste bedrijven nog steeds was op iedere pc of laptop, of op ieder bedrijfsnetwerk alle benodigde software geïnstalleerd. In de cloud zijn hardware en software losgekoppeld. De software draait in een virtueel netwerk en neemt niet langer ruimte in op de harde schijf van pc of laptop of op de server van een bedrijf. Schaalbaarheid Volgens Boudewijn van Dongen, universitair docent aan de faculteit Wiskunde en Informatica van de Technische Universiteit Eindhoven, is de cloud ontstaan als gevolg van een vraag naar wat hij noemt schaalbaarheid. Neem Twitter. Niemand, ook de mensen achter Twitter niet, wist van tevoren of het een succes zou worden. Als bedrijf heb je dan geen enkel idee hoe groot je servers moeten zijn. In de cloud kan je capaciteit op de groei kopen. Je begint klein en als je initiatief een succes wordt, kun je capaciteit bijkopen. De cloud levert dus exibiliteit en bespaart enorm op de aanloopkosten. Toch zijn het niet alleen start-ups die hun systeem in de cloud laten draaien. Ook bedrijven met een eigen serverpark kunnen op piekmomenten capaciteit bijkopen in de cloud, want de cloud wordt niet alleen gebruikt voor opslag, maar ook voor processorcapaciteit. Universiteiten of andere (wetenschappelijke) instellingen kunnen rekentijd inkopen voor grote incidentele projecten. Zij hoeven dan zelf geen capaciteit bij te bouwen die misschien maar één of twee keer gebruikt wordt. Benodigde (extra) capaciteit kan dus op maat worden ingekocht bij de aanbieders. De cloud is niet locatiegebonden en draait op serverparken die op alle continenten kunnen staan. Net als bij elektriciteitsnetwerken kunnen verschillende servers over en weer capaciteitsproblemen of storingen opvangen. Dat maakt de cloud tot een zeer stabiel netwerk. Veilig Grote bestanden worden niet meer op de eigen pc of laptop opgeslagen, maar in de cloud, en zijn toegankelijk voor een zelfgekozen groep gebruikers. Dit roept wel de vraag op hoe veilig de cloud is. Tot dusver is niet gebleken dat bestanden en gegevens in de cloud gemakkelijker gehackt of gestolen worden dan regulier opgeslagen bestanden. Ook pc s en laptops zijn tenslotte geen geïsoleerde en onaantastbare systemen meer. Gevoelsmatig ligt dat vaak anders. Veel mensen hebben een soort beeld van de cloud als bestanden die ergens tussen de wolken rondzweven en voor iedereen toegankelijk zijn, terwijl de bestanden op de eigen pc veilig thuis zouden zijn opgeslagen. Overigens is het wel zo dat eigenaren van cloud-producten toegang hebben tot de gegevens van hun klanten en dat ze in sommige landen door de autoriteiten gedwongen zouden kunnen worden inzage te verlenen in deze gegevens en bestanden. In-house Grote multinationals werken steeds vaker aan hun eigen in-house cloud. Niet langer één server per vestiging, maar een mondiaal cloudsysteem voor het hele bedrijf. Zo combineren ze de voordelen van de cloud met het hebben van een eigen systeem. Maar de grootste besparing zit in de kosten van onderhoud, software en updates. Er hoeft nog maar één systeem met een aantal grote servers worden onderhouden. Software draait één keer in de eigen cloud en hoeft niet overal geinstalleerd te worden. Hetzelfde geldt voor updates. In plaats van duizenden updates, met alle bijbehorende risico s op fouten en storingen, volstaat één update in de cloud. Gemeenten Boudewijn van Dongen van de TU Eindhoven is zelf betrokken bij CoSeLoG, een cloudproject van Nederlandse gemeenten. Steeds meer gemeenten werken samen op regionaal niveau. Samen met de TU Eindhoven en een externe beheerder hebben zij een gezamenlijk systeem ter ondersteuning van hun processen ontwikkeld. Maar omdat iedere gemeente zijn eigen regels en vergunningenstelsel kent, zorgt de aanbieder voor maatwerk per gemeente in de cloud. Volgens van Dongen zijn de voordelen groot. Ook hier geldt dat wijzigingen maar één keer hoeven te worden doorgevoerd en dat scheelt enorm in de kosten. Lokale overheden kunnen dit heel goed samen oppakken, omdat ze geen concurrenten van elkaar zijn. Zo kunnen zij volop proteren van de voordelen van de cloud. Bedrijfspresentatie Het Nieuwe Werken leidt tot duurzame inzetbaarheid Adviesbureau begeleidt organisaties in hun veranderproces. Ellen Schellekens, directeur Het Nieuwe Werken is meer dan digitaal werken. Het is een antwoord op de behoefte aan meer hedendaagse organisatievormen. Meer kennisintensief werk en turbulente omgevingen vragen om een andere vorm van het werk organiseren en leiden. Waarom? Omdat de medewerker van vandaag een ander type is dan voorheen. En omdat het bedrijf deze medewerkers juist nodig heeft. Bureaucratische organisaties met hiërarchische aansturingsprincipes passen niet langer. Medewerkers willen geboeid en gefaciliteerd worden in hun werk. Bedrijfsvoering en leiderschap moeten hierbij passen. Oude concepten moeten worden losgelaten, en plaatsmaken voor vrijheden en aansluiting op persoonlijke belangen van medewerkers. Het Nieuwe Werken leidt dan tot duurzame inzetbaarheid. Veel medewerkers anno 2012, en zeker jonge nieuwe medewerkers, hebben andere behoeften in het werk. Ze willen meer exibiliteit in werktijden en plaats. En ze willen meer ruimte in het werk zelf. Door social media zijn ze gewend om overal rond te kijken, en mee te nemen wat past. En ook andersom: dit overal te delen. Ze houden niet van hokjes. Prachtig toch, want juist dit proces leidt tot de gewenste creativiteit en vernieuwing. Vanuit de behoeften van medewerkers zal het bedrijf bijvoorbeeld processen rondom functies, ontwikkeling en mobiliteit kunnen herzien. Ook kan er gezocht worden naar meer passende vormen van ontwikkeling en leren. Daarbij is het herijken van leiderschap en communicatie uiteraard van belang. Leiders kunnen uitvoering geven aan het vinden van de match tussen het medewerkers- en organisatiebelang. Meer procesgerichte begeleiding van medewerkers leidt ongetwijfeld tot betere (nanciële) resultaten. Ellen Schellekens Consulting is een adviesorganisatie gericht op duurzame inzetbaarheid. Duurzame inzetbaarheid ontstaat wanneer ambities van medewerkers (blijven) passen bij de ambitie van de organisatie. Om de match te maken heeft het bedrijf o.m. een scan ontwikkeld. Ellen Schellekens Consulting info@ellenschellekensconsulting.nl Volg ons op twitter met de link:

10 10 DIGITAAL LEVEN EN WERKEN Een publicatie van Reflex Uitgeverij ARTIKEL Digitale Security De grote schijnveiligheid Waar onze oude desktop haast standaard werd uitgerust met een virusscanner en firewall, lijkt dat voor tablet en smartphone niet nodig. AUTEUR: COR DOL Met nadruk op lijkt, want ondanks de geringe aandacht die veiligheid op onze mobiele devices krijgt, is het wel degelijk nodig. Rond 2015, 2016 zijn mobiele telefoons veruit het belangrijkste doelwit van aanvallen, vertelt dr. Aiko Pras van de universiteit in Enschede. Veiligheid is dus wel degelijk nodig, maar het krijgt weinig aandacht omdat we op dit moment nog weinig cruciale dingen op onze tablet en/of smartphone opslaan en omdat we voor de boze buitenwereld vanuit een extern netwerk moeilijker te benaderen zijn. Dat klinkt geruststellend, maar op de niet zo heel lange termijn zal die bedreiging er wel degelijk zijn. Identity theft Zaken als digitaal betalen zullen ook steeds vaker via de mobiele telefoon afgehandeld worden en juist daar ligt het gevaar. Een laptop of desktop kan worden geïnfecteerd met schadelijke software, waardoor de computer onbedoeld en vaak ongemerkt wordt ingezet voor allerlei spamcampagnes, maar bij mobiele devices als smartphone en tablet gaat het veel meer om identity theft. Pras: Al je persoonlijke gegevens staan er op en zeker je nanciële informatie. Ook bij banken komt steeds meer het besef dat klanten de veiligheid niet kunnen controleren, dus banken moeten zelf meer doen om frauduleuze transacties op te sporen. Maar uiteraard kan de gebruiker zelf ook iets doen. Het is belangrijk om continu de security updates te installeren, al vraagt dat wel om een mentaliteitsverandering. Ook bij de producenten van apps. Verder is het van belang om je bewust te zijn van de risico s. Gebruikers moeten leren om met dit soort dingen om te gaan. Als je vanuit een klein dorpje, waar iedereen elkaar kent, verhuist naar een grote stad, moet je ook leren om de deur op slot te doen als je niet thuis bent. Maar digitaal leven en werken gaat verder dan de mobiele telefoon: we zijn er naïef in om allerlei privégegevens op sociale netwerken te delen. Virusscanner? Een soort virusscanner of rewall voor tablet of smartphone ziet Pras niet snel ontstaan. Ze kosten veel energie en dat is voor de beperkte batterij van deze apparaten bepaald niet ideaal. De verwachting is wel dat operators van mobiele netwerken meer aandacht gaan besteden aan beveiliging en het schoonhouden van hun netwerken. Met de toename van het gebruik van tablet en smartphone zal ook het aantal bedreigingen gaan toenemen. Criminelen aan de digitale kant van de wereld weten deze wegen uitstekend te bewandelen. ARTIKEL Hardware oplossingen Werken voor de baas op eigen apparatuur Een trend binnen Het Nieuwe Werken is werken met hardware die medewerkers zelf hebben uitgekozen. Met eigen spullen dus. AUTEUR: IRMA VAN DER LUBBE Een veelgehoorde opmerking is dat mensen op hun thuiscomputer vaak veel prettiger werken dan op die van hun werkgever op kantoor. Reden voor de gemeente Arnhem om ernaar te streven dat alle medewerkers die dat willen vanuit hun eigen apparatuur het netwerk van de organisatie op kunnen. Bring Your Own Device (BYOD) heet dat in ICT-termen. Het binnenbrengen van consumentenhardware in een professionele omgeving is een logische volgende stap in de ontwikkeling van exibel werken. Richan Postmus is ambassadeur voor het project Het Nieuwe Werken binnen de gemeente Arnhem. Men besloot het BYOD-project te starten met mobiele telefonie. Veel medewerkers hebben privé een smartphone waaraan ze gewend zijn en waar ze met een reden voor hebben gekozen, weet hij. Dan vinden ze het prettig om deze telefoons ook zakelijk te gebruiken. De medewerkers werd gevraagd hun smartphone mee te nemen, zodat de ICT-mensen deze konden aansluiten op het netwerk van de gemeente. Het werkt inmiddels tot ieders volle tevredenheid. De gemeente werkt nu aan een pilot om het netwerk zó aan te passen dat het ook de verschillende tablets van de medewerkers kan ondersteunen. Persoonsgebonden budget Net als bij veel andere organisaties denkt de gemeente Arnhem erover om medewerkers een vergoeding voor het zakelijk gebruik van hun privéapparatuur te geven. Flexwerkers die geen of geen goede eigen apparatuur hebben, krijgen bij veel organisaties een persoonsgebonden budget om een notebook, tablet, netbook of andere passende apparatuur aan te schaffen (Choose Your Own Device). Daar zitten echter wel wat regeltjes aan vast, weet Postmus. De belastingdienst bepaalt namelijk dat 90% van het werken op een dergelijk apparaat werkgerelateerd moet zijn. In tegenstelling tot telefoons, waar dat slechts 10% is. Veiligheid Een valkuil van BYOD en een uitdaging voor de ICT-afdeling is de veiligheid. Doordat privéapparatuur mee naar het werk wordt genomen bestaat het risico op lekken en kunnen bedrijfsgegevens en -documenten op straat komen te liggen. Andersom wil een werknemer niet dat zijn privégegevens in handen van de werkgever vallen. Er zijn inmiddels veel mogelijkheden voor Mobile Device Management, waarmee onder meer bedrijfsdata op afstand van een apparaat kan worden gewist. Zo kan BYOD zijn opmars vervolgen van trend naar dagelijkse praktijk, werknemers prettiger werken en werknemers kunnen besparen op kantoorinrichting en effectiviteit.

11 BEDRIJFSINTERVIEW 11 Door digitaal werken overzicht op het werk Janneke Kromkamp, Enni Wat is dat eigenlijk: digitaal werken? Digitaal werken is in feite niets anders dan met de hele organisatie één digitale kast delen. In die digitale kast zitten alle digitale documenten van de organisatie. Iedereen maakt gebruik van dezelfde verzameling documenten, zodat niet alles op tien keer in twintig versies wordt opgeslagen. In de digitale kast staan digitale dossiers, waarin alle documenten over een bepaald onderwerp zijn opgenomen. Dit kunnen ook s, tekeningen en geluidsfragmenten zijn. De medewerkers werken in het dossier samen aan documenten en bewaren, indien gewenst, verschillende versies van documenten. Hierdoor wordt alle informatie over een onderwerp bij elkaar gehouden. Wat heeft digitaal werken te maken met Het Nieuwe Werken? Typisch elementen van het nieuwe werken zijn overzicht hebben over en het delen van informatie. Dit kan directe collega s betreffen, maar ook met mensen uit het netwerk, gewoon zomaar, omdat het leuk is om met elkaar aan dingen te werken. Digitaal werken maakt het mogelijk dat informatie overal beschikbaar is. Is digitaal werken een ICT-onderwerp? Nee. Digitaal werken is vooral een veranderkundig vraagstuk. Er zit wel een ICT-component aan, omdat de organisatie gebruik gaat maken van een applicatie die als digitale kast fungeert. Die applicatie moet ingericht worden en dan speelt een ander aspect van het nieuwe werken: de menselijke maat. Dat wil zeggen: richt de applicatie zo in dat digitaal werken voor gewone eindgebruikers goed te begrijpen is, met zo min mogelijk klikken en logische knoppen. Waarom is het voor organisaties zo lastig om digitaal werken in te voeren? Het is net als met een klerenkast: er moeten heldere afspraken gemaakt worden om de kast op orde te houden. Welke kleren liggen op een bepaalde plank? Moeten er laatjes in de kast die op slot kunnen, omdat niet iedereen bij alle documenten mag? Moeten er labels aan de kleren komen, om te zorgen dat helder is wat voor soort kledingstuk het is? Dit geldt voor digitaal werken precies zo. Het is een mooie uitdaging om heldere, eenduidige afspraken te maken, waar de hele organisatie zich aan gaat houden. En dat op een natuurlijke manier in te voeren, echt conform het nieuwe werken. Verder is het natuurlijk even wennen, dat nagenoeg alle documenten voor iedereen toegankelijk zijn. Mensen ervaren dat als een beetje eng, maar het is echt nodig als een organisatie plannen heeft om samen digitaal te gaan werken. Advertorial Eas-E-reader: dé e-reader specialist Alles wat u altijd al wilde weten over e-readers. Ardjan Kolster, e-reader specialist bij Eas-E-reader, legt uit wat de specieke voordelen en zijn van e-readers ten opzichte van tablets zoals de ipad en waar u op moet letten bij de aanschaf van een e-reader. Echte e-readers hebben een E-ink scherm en tablets een LCD, TFT of LED scherm. Het grote voordeel van E-ink schermen is dat deze schermen buiten in de volle zon goed te lezen zijn. Dit hoeft u met een ipad of andere tablet niet te proberen. Daarnaast zijn e-readers erg energie zuinig; u hoeft een e-reader maar één keer in de 2 á 3 weken op te laden. Ook leest het van een E-ink scherm net zo prettig als van echt papier. Een tablet scherm maakt gebruik van Advertorial De wereld onder je vingertoppen Touchscreen technologie van Omnivision wint terrein. Interactief vergaderen aan een touchtafel. Een spijkerbroek uitzoeken via een speciale spijkerbroekenselector. De weg vinden in een winkelcentrum dankzij interactieve zuilen. Of een tijdschrift uitzoeken en printen met behulp van een aanraakscherm. Je hebt de wereld tegenwoordig letterlijk onder je vingertoppen. Niet alleen op i-pads en android tablets, maar ook op grote touchscreens en informatiezuilen. Die gaan het beeld op straat, in winkelcentra en kantoren steeds meer bepalen, zeggen Anne en Alexander Aelberts, de eigenaren van Omnivision uit Best. Omnivision is dé specialist op het gebied van multitouch programmatuur. Het softwarepakket Omnitapps Professional biedt ongekende mogelijkheden, waarvan al veel toonaangevende bedrijven gebruik maken, zoals Philips, ASML, Holland Casino, achtergrondverlichting. Dit is vermoeiend voor de ogen. Daarentegen is een tablet uiteraard een multifunctioneel apparaat. Met een e- reader kunt u eigenlijk maar een ding doen en dat is e-books lezen. Maar dan wel heel erg goed en prettig. Vanwege zijn lage gewicht (rond de 200 gram), energiezuinigheid, leesbaarheid in de zon en mogelijkheid om er duizenden e-books op te zetten is de e-reader ideaal om mee op vakantie te nemen. Bij het uitzoeken van een goede e-reader komt nog heel wat kijken. Om het de RAET en Ferrari. Ook Peter R. de Vries en Paul de Leeuw hebben in hun uitzendingen al met Omnitapps gewerkt. Omnivision ontwikkelt en produceert tevens programma s op maat. Zo is de spijkerbroekenselector ontwikkeld voor klant gemakkelijk te maken heeft Eas- E-reader alleen de beste e-readers in het assortiment opgenomen. Producten waar wij zelf als specialist ook achter kunnen staan en waarvan wij weten dat klanten er ook gelukkig van worden. Zo is het essentieel onderscheid te maken tussen e-readers met een echt E-ink scherm en tablets met een LCD, TFT of LED scherm die als e-reader worden verkocht. Dan zijn er nog e-readers met een scherm dat lijkt op E-ink maar anders werkt, het zogenaamde SiPix scherm. Ook de SiPix schermen zijn niet optimaal, want het contrast is minder groot G-Star. De consument kan hiermee in de winkel de gewenste spijkerbroek ontdekken en meer informatie inwinnen betreft voorraad, prijs, pasvorm etc. PresTop Omnivision is een zusterbedrijf van PresTop dat de touchscreens ontwikkelt en produceert. PresTop begon al in 1993 met de ontwikkeling van informatiezuilen voor beurzen, winkels en musea. Tegenwoordig worden de screens verwerkt in tafels, bureaus en vergadertafels. Mede dankzij de oprukkende tablets en Androids wint de touchscreen technologie terrein, aldus Anne en Alexander Aelberts en ze zijn trager. Ook het type touchscreen dat gebruikt wordt is belangrijk; capacitief, resistief of infrarood. Naast e-readers heeft Eas-E-reader ook het grootste assortiment e-reader accessoires van de Benelux. Van covers tot leeslampjes en van styli tot kabels en laders. Alles voor de digitale lezer. Uiteraard is het mogelijk contact op te nemen met Eas-E-reader voor een persoonlijk advies. Ook kunnen wij een lezing, training of demonstratie verzorgen. T info@easereader.nl van PresTop/Omnivision. De consument raakt eraan gewend en dat leidt tot nieuwe mogelijkheden. Niet alleen voor presentaties en evenementen, ook voor brainstormsessies, interactieve vergaderingen en gaming. Deze technologie gaat zich nog sterker ontwikkelen. Onze programmeurs zijn er klaar voor, voorspellen ze. Interactie tussen de kleine tablets en grote touchscreens is een belangrijk onderdeel van die verdere innovatie. Over de software touch oplossingen en Over de hardware touchscreens, -tafels en -kiosken (koop of huur) of bel: voor een afspraak in het Interactieve Experience Center in Best.

12 ADVERTORIAL De vergader cloud: samen digitaal creëren Electronisch vergaderen: dynamisch en onafhankelijk van tijd en plaats. In 1990 werd Albert Kamphuis tijdens het faciliteren van een (BrownPaper) brainstorm teamsessie gevraagd om van honderden handgeschreven geeltjes met creatieve ideeën een digitale rapportage te maken. Albert kwam toen op het idee ieder teamlid voortaan te vragen zijn ideeën tijdens de brainstorm sessie in zijn computer in te voeren. Hiermee werden de eerste bouwstenen gelegd voor de Crealogic software. Naast dat de software een manier was om informatie snel en gestructureerd te bundelen, bleek Crealogic voor veel meer ingezet te kunnen worden. Crealogic werd een elektronisch vergadersysteem met ruimte voor brainstormen, ordenen, prioriteren en uitwerken, met de mogelijkheid direct de resultaten te bespreken in het team en daarna als rapportage uit te printen. Albert Kamphuis, directeur Crealogic werd de voorloper op elektronisch vergaderen en groeide later uit tot het eerste volledig Web Based- Group Decision Support System ter wereld, in Nederland ook wel bekend als Group Decision Room (GDR). Crealogic is te gebruiken in alle situaties waarbij mensen kennis en ideeën willen uitwisselen, en is te gebruiken op pc, mac, laptop en tablet. Met de komst van het digitale (online) tijdperk is elektronisch vergaderen steeds actueler geworden. Crealogic wordt, naast sessies op locaties, ook als online-dienst gebruikt. Zo kan de software bijvoorbeeld wereldwijd gebruikt worden door experts voor het online invoeren en bundelen van ideeën en antwoorden op onderzoeksvragen. Crealogic is in te zetten bij projectenstartups, visie-ontwikkeling, interactieve beleidsvoering, kwaliteitswerkgroepen, en vele andere gebieden. Het toepassen van Crealogic GDR levert veel tijdwinst op, doordat iedereen in een sessie tegelijkertijd zijn ideeën inbrengt. Door de veranderingen in de maatschappij is de Nederlandse manier van werken veranderd, denk aan Het Nieuwe Werken met exibele contacturen. Er wordt gezocht naar de maximale benutting van de kennis en kunde alsmede de creative input van vaste medewerkers, de exwerkers, deeltijdwerkers en ZZPers. Zo is het online invoeren en bundelen van inzichten, kennis en creatieve invallen een uitkomst en creëert ook nog eens een breed draagvlak voor nieuwe ideeën en veranderingen. E info@crealogic.eu Advertorial Waarom consumenten online graag achteraf betalen Wat is online achteraf betalen? Achteraf betalen van een online aankoop betekent een aankoop van een product of dienst via een webshop eerst thuis ontvangen, en daarna betalen door middel van bijvoorbeeld een (digitale) acceptgiro. Eigenlijk is betalen na ontvangst van een aangekocht product of dienst heel normaal in de fysieke retail wereld. Op het internet worden veel consumenten echter gedwongen vooruit te betalen, omdat veel webwinkels vooruit betaalmethoden hanteren. De wet schrijft voor Stefan van den Berg - AfterPay dat iedere consument de mogelijkheid moet hebben om minimaal 50% van een aankoop via het internet achteraf te kunnen betalen. Waarom kiezen mensen voor achteraf betalen? Los van wettelijke bepalingen blijkt in Nederland en zeer grote groep consumenten voorkeur te hebben voor achteraf betalen van hun aankoop bij een webwinkel. Motieven van een consument om achteraf te betalen kunnen enerzijds zijn dat men de webwinkel niet kent en dus vanuit veiligheid voor achteraf betalen kiest, maar anderzijds is achteraf betalen ook een gewaardeerde betaalvorm bij aankoop van producten die men bij voorkeur eerst thuis wil passen en zien, denk hierbij aan kleding of schoenen. Ten slotte is er een groep consumenten die zelf wenst te bepalen wanneer hun aankoop betalen. Voordeel van achteraf betalen is dat men vaak een betaaltermijn van minimaal 14 dagen krijgt. Hebben mensen die kiezen voor achteraf betalen geen geld? Nee, dit is volstrekt onjuist en zelfs een misplaatst vooroordeel. Zoals eerder aangegeven kunnen mensen hele uiteenlopende motieven hebben waarom zij kiezen voor achteraf betalen van een aankoop. Dat al deze mensen geen geld zouden hebben om vooraf te betalen is volstrekt onjuist. Online achteraf betalen en de toekomst. Deskundigen voorzien een grote toekomst voor het achteraf betalen van aankopen bij webshops. Nu wordt achteraf betalen nog vaak geassocieerd met acceptgiro. Het is juist dat acceptgiro een achteraf betaalvorm is, maar in de toekomst zal de papieren acceptgiro steeds meer vervangen worden door digitale varianten of door hele andere vormen waarop een consument achteraf kan betalen. Hoe kan een webwinkel achteraf betalen aanbieden? Er zijn een aantal professionele marktpartijen die een full service achteraf betaaldienst leveren. Waren dit van oudsher credit management bedrijven die vooral op risico aspecten focusten, tegenwoordig zijn er marktpartijen die steeds bekender worden als betaalmethode en naast betaalgaranties voor de retailer juist focussen op klantvriendelijk en gemakkelijk achteraf betalen voor de consument. Men kan deze betaalmethoden rechtstreeks, of via een payment service provider toevoegen aan het betaalmenu van de webwinkel. Advertentie Papierloos werken. Is dat wel realistisch? Voor ons is het de realiteit. Wij werken compleet papierloos. En dus ook prullenbakloos. We werken hier volledig vanaf de laptop en/of tablet, vanaf daar kun je bij alle benodigde gegevens. Er is hier ook geen papieren archief.

13 Een publicatie van Reflex Uitgeverij DIGITAAL LEVEN EN WERKEN 13 ARTIKEL Oplossingen op de werkplek Het Nieuwe Werken is vooral samenwerken Oplossingen die nodig zijn om Het Nieuwe Werken op de werkplek zo goed mogelijk te ondersteunen, zijn van verschillende aard. AUTEUR: COR DOL Het Nieuwe Werken is meer dan alleen het uitdelen van smartphones, tablets en laptops en het toestaan van thuiswerken. Zo is en blijft het bijvoorbeeld belangrijk om elkaar te blijven ontmoeten en dan niet alleen via mail en/of videoconferencing. Het kantoor wordt meer en meer een ontmoetingsplek om kennis te delen en samen te werken. Dat stimuleert de creativiteit, concretisering van ideeën en daarmee de productiviteit van het bedrijf. Brainstormen gaat nu eenmaal makkelijker in elkaars nabijheid en dat kan zelfs bij de kofemachine zijn. Die gedachtegang is van invloed op de inrichting van kantoren waar Het Nieuwe Werken wordt gehanteerd. Het Nieuwe Werken is niet individueel werken in het gemak van de eigen huiskamer, maar haakt nu juist ook in op het samenwerken. Voor het kantoor als fysieke ruimte vraagt dat bijvoorbeeld letterlijk om transparantie, want het moet snel duidelijk zijn of iemand aanwezig en beschikbaar is. Omdat het kantoor in belangrijke mate dient als ontmoetingsplek, moet de ruimte daar op ingericht worden met grote en kleine vergaderruimtes, die dankzij een room reservation systeem vanaf elke plek kunnen worden gereserveerd. Het kantoor wordt meer een plek waar geleefd wordt, een omgeving met verschillende typen werkplekken waar medewerkers optimaal ondersteund worden bij hun werk. Een aantrekkelijke plek ook, die het waard is om naar toe te komen. Een plek waar de kofe nog beter smaakt dan thuis. Transparantie speelt overigens ook in het online verkeer: er zijn verschillende communicatiesystemen die in een oogopslag duidelijk maken wie waar zit, of hij/zij bereikbaar is en zo ja, op welke manier. Flexibiliteit Dr. Alexander Schouten is Assistant Professor Business Communication & Digital Media aan de Universiteit van Tilburg. Hij constateert dat Het Nieuwe Werken een mengeling is tussen techniek en een andere kijk op werk. Het is een mindset. Zo n 80 procent van Nederland werkt in de dienstverlening en dan is Het Nieuwe Werken goed op te pakken. Aandacht voor Het Nieuwe Werken komt een beetje in golven. Eind jaren negentig was het vooral gericht op exwerken, nu op samenwerken. Er zijn steeds meer mogelijkheden om te werken waar je wil, maar we zien ook meer mogelijkheden om met andere mensen samen te werken, die niet eens noodzakelijkerwijs in hetzelfde bedrijf werken. De grenzen van de bedrijven verdwijnen zo enigszins. De exibiliteit zit dus niet alleen in het gebouw en de medewerkers, maar in het complete bedrijf. De benodigde kennis kan bijvoorbeeld via een discussiegroep op LinkedIn binnenkomen, maar andersom kan ook. Social Media als gereedschap in het exibele werken dus. Techniek Qua technische ondersteuning constateert Schouten dat de ouderwetse manieren, soms in een nieuw jasje, vaak nog het beste werken. Conference calls, videoconferencing en samenwerkingsplatforms bijvoorbeeld. Er wordt wel geëxperimenteerd, zoals de hype om in 3D-omgevingen samen te werken. Maar dat blijkt niet groot aan te slaan, alleen voor ingenieurs die hun modellen moeten kunnen tonen is het interessant. Bovendien is het technisch én sociaal heel zwaar. Als je ziet wat je tegenwoordig allemaal open hebt staan op je scherm... Mensen worden gewoon moe. Telefoon, LinkedIn, , documenten van je werk. Je hebt veel vensters en veel kanalen openstaan op je computer. Nieuwe technieken moeten echt iets toevoegen om opgepakt te kunnen worden. Veel bedrijven maken nog niet echt veel gebruik van werken in de cloud. Soms hebben ze hun eigen software op deze manier werken of draaien met een eigen netwerk. In sommige gevallen maakt met name het MKB gebruik van social media-applicaties en gratis online tools, maar blijven de investeringen ten opzichte van andere landen achter en is exibel werken in het MKB nog geen gemeengoed. Schouten: Ik krijg het idee dat het nieuwe werken voor MKB veel kansen biedt, maar dat het ook bij veel MKB ers nog niet in de mindset zit. Advertorial Ver weg, maar toch dichtbij Met supersnelle glasvezelverbindingen. Hebt u uw krant vanmorgen ontvangen? En misschien een warme douche genomen? Onderweg de verkeersinformatie boven de weg gezien? Even mobiel gebeld of een berichtje gestuurd? Gepind bij het tankstation en uw s bekeken? Grote kans dat u gebruik maakt van de supersnelle glasvezelverbindingen van Eurober. Want die liggen aan de basis van allerlei dagelijkse voorzieningen, die u de normaalste zaak van de wereld vindt. Stelt u zich voor: een netwerk van maar liefst km glad geasfalteerde snelwegen, zonder opstoppingen en met voldoende capaciteit om de groei van de verkeersstroom in de komende jaren te verwerken. Over dat netwerk razen echter geen auto s, maar grote hoeveelheden digitale gegevens die met de snelheid van het licht worden verzonden. Dit netwerk bevindt zich alleen niet boven de grond, zoals onze autowegen, maar veilig daaronder. U maakt er waarschijnlijk iedere dag gebruik van, zonder dat u zich daar bewust van bent. Ook de inhoud van deze vertrouwde papieren krant gaat elektronisch naar de drukker. Intelligente netwerken op basis van glasvezelverbindingen zorgen dat parkeerplaatsen beveiligd worden door slimme camerasystemen. Ze sturen de waterpompen aan die uiteindelijk zorgen dat u voldoende waterdruk hebt bij een (warme) douche. Ze maken dat u kunt doorrijden bij verkeerslichten in een groene zone, en openen en sluiten bruggen voor u op afstand. Storingen in het energienet worden snel gelokaliseerd en ze leiden uw stroomvoer om als dat nodig is. Op die manier komt u niet zomaar in het donker te zitten als zich een probleem voordoet: een geruststellende gedachte. Verbindingen die meegroeien Voor al deze en vele andere toepassingen die deel uitmaken van ons dagelijks leven zijn betrouwbare verbindingen met veel capaciteit nodig. Een toenemend aantal bedrijven kiest voor de snelle en exibele glasvezelverbindingen van Eurober; organisaties in allerlei sectoren. Ook voor uw organisatie kunnen deze verbindingen een ideale oplossing bieden, tegen lage kosten. Bijvoorbeeld als u meer capaciteit nodig hebt om te proteren van nieuwe toepassingen waarmee u beter en efcienter werkt. Wilt u meer weten over het glasvezelnetwerk van Eurofi ber: Kijk op ber.com/meerweten en doe de postcodecheck.

14 14 DIGITAAL LEVEN EN WERKEN Een publicatie van Reflex Uitgeverij ARTIKEL Duurzame ICT Groener en zuiniger Energiebesparing en alternatieve materialen maken ICT duurzamer. AUTEUR: HANS-PETER LASSCHE Een zoekopdracht in Google kost evenveel energie als het zetten van een kopje thee, zo berekende een natuurkundige van Harvard een paar jaar geleden. En dan te bedenken dat alleen Google al per dag een paar miljard zoekopdrachten krijgt te verwerken. Alleen staat de individuele gebruiker daar vrijwel nooit bij stil. Duurzame ICT haalt geen voorpagina s, is geen opening van het journaal. Dat wil echter niet zeggen dat er niet gewerkt wordt aan een meer duurzame ICT. Er valt namelijk veel te winnen, met name op het gebied van de energiekosten, maar ook in het besparen op dure grondstoffen. Embedded systems Bij duurzame ICT gaat het om twee richtingen. Hoe maken we de ICT zelf duurzamer? En, hoe kunnen we ICT gebruiken om andere zaken en processen duurzamer te maken. Om met het tweede te beginnen. Professor Gerard Smit houdt zich bezig met embedded systems. Embedded systems zijn bijvoorbeeld de chips onzichtbare computers in de woorden van Smit in camera s, wasmachines of telefoons. Vaak gaat het om mobiele apparaten die op batterijen werken. Iedereen weet dat deze apparaten energie vreten en dat batterijen snel leeg zijn. De uitdaging is volgens Smit om deze systemen veel meer self-supporting te maken. Iedereen zal dan allereerst denken aan zonnecellen, maar ook beweging of temperatuursverschillen kunnen een energiebron zijn voor embedded systems. Als onderzoekers spreken we dan over energy harvesting, het oogsten van energie. De voordelen zijn evident. Ze zorgen niet alleen voor hun eigen energie, maar het scheelt ook enorm in onderhoud: één keer installeren, geen batterijen verwisselen of opladen. Smit wijst er wel op dat dergelijke embedded systems alleen succesvol kunnen zijn als ze heel erg zuinig zijn, alleen dan kunnen ze blijven functioneren met de zelf opgewekte energie. Het gaat dus om de combinatie van zuinige ICT, zuinige batterijen en alternatieve energiebronnen voor die batterijen. Decentraal Andere voorbeelden van de manier waarop ICT kan bijdragen aan duurzaamheid zijn navigatiesystemen die automobilisten helpen les te vermijden. Of smart grids, ICT-gestuurde netwerken van kleinere energiecentrales. Energie hoeft dan over minder grote afstanden te worden getransporteerd, maar het smart grid zorgt ervoor dat er nergens capaciteitsproblemen optreden. Smart grids maken het ook mogelijk kleine duurzame decentrale systemen, zoals zonnepanelen of een biovergister op het centrale netwerk aan te sluiten. Om de ICT zelf duurzamer te maken wordt vooral gekeken naar het energieverbruik. De energiekosten van de ICT zijn inmiddels veelal hoger dan de kosten van hardware. Het grootste deel van die energie wordt gebruikt door serverparken, niet door het thuis aanzetten van de pc of laptop, hoewel ook daar nog genoeg winst valt te behalen. De grote ICT-giganten van deze wereld bouwen hun serverparken steeds vaker naast energiecentrales. Dat houdt de energietransportkosten laag en de restwarmte kan terug naar de centrale. Een andere trend is om serverparken te splitsen in kleinere parken, waardoor het hele systeem minder gevoelig wordt voor storingen en waardoor het ook de moeite loont andere energiebronnen in te zetten, zoals zon, wind of biogas. Alternatieven Minder spectaculair, maar zeker niet onbelangrijk in het streven naar een meer duurzame ICT is de zoektocht naar alternatieve materialen. In heel veel elektronica, met name in accu s en batterijen worden allerlei (relatief) zeldzame grondstoffen gebruikt. Elektrische auto s rijden vaak op lithium-ion-accu s. Op dit moment is er genoeg lithium voor de batterijen in onze telefoons en dergelijke, maar als elektrisch rijden echt doorbreekt, is dat nog maar zeer de vraag. Wetenschappers zijn daarom hard op zoek naar alternatieve, liefst duurzame materialen voor energieopslag. Het verduurzamen van ICT heeft de wind in de rug. Een groen imago helpt zeker, maar maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft pas echt kans van slagen als het geld oplevert. En gezien het enorme energieverbruik geldt dat zeker voor de ICT. Bedrijfspresentatie Online werken op cloud werkplekken Volledig in de cloud werken, inclusief alle computers en servers! Naast het traditionele ICT concept met een lokale server en werkplekken, is er nu ook een online oplossing voor de complete kantoorautomatisering. Hierdoor is het mogelijk om een verbinding te maken vanaf een willekeurig apparaat (PC, telefoon, tablet of laptop) naar een centrale cloud computer. Dit klinkt misschien lastig, maar eigenlijk wordt er een virtuele Windows computer op afstand overgenomen. Hierdoor is de cloud computer altijd bereikbaar, met alle documenten, mail, voorkeuren, favoriete websites en gezamenlijke data. Het is net alsof een vaste kantoor PC altijd beschikbaar is. Met een cloud computer zijn bedrijven niet meer afhankelijk van een vast kantoor. Flexibele werkplekken, verhuizingen en werktijden zijn dus geen probleem meer. Cloud computing heeft als voordeel dat er maandelijks betaald wordt voor de dienst. Er hoeft dus niet geïnvesteerd te worden in nieuwe servers, migratiekosten, licenties en voor de lokale ICT omgeving. De maandelijkse kosten van cloud werkplekken zijn inclusief beheer, onderhoud, back-ups, gedeelde opslag, 24x7 bereikbaarheid en support. Daarnaast zijn alle cloud diensten maandelijks opzegbaar. Wat gebeurt er als er een laptop/pc kapot gaat? Is er dan een volledig back-up die binnen enkele minuten teruggezet kan worden? Worden de servers volledig meegenomen in uitgebreide back-ups, ook buiten het pand? Een cloud werkplek is altijd online en beschikbaar. Als de online werkplek crasht, dan kan deze binnen enkele minuten terug gehaald worden uit back-ups. Als er een cloud server crasht, nemen andere cloud servers de taken over. Er staan altijd servers stand-by! Kleine bedrijven stappen snel over op cloud computing. Het is goedkoper om cloud diensten te huren in plaats van een eigen server omgeving op te zetten, onderhouden en beheren. Daarnaast is het cloud netwerk altijd nog een stuk professioneler. Een cloud omgeving zorgt er ook voor dat alle kantoor locaties met elkaar verbonden zijn. De cloud werkplek zit meteen in een zeer professioneel en veilig ICT netwerk, terwijl er per maand betaald wordt zonder een grote investering. Met cloud computing kan exibeler geschaald worden, wanneer een bedrijf bijvoorbeeld gaat groeien of krimpen. Het is daarom een stuk exibeler dan een lokale ICT omgeving, waar al snel beperkingen ontstaan die de groei belemmeren. Op onze website staat een online demo van een cloud werkplek:

15 Een publicatie van Reflex Uitgeverij DIGITAAL LEVEN EN WERKEN 15 ARTIKEL Flexibeler communiceren Heldere teamafspraken voor succesvol flexibel werken Een direct gevolg van flexibel werken is dat de interne communicatie meer online verloopt, met een dreigende verzakelijking. AUTEUR: IRMA VAN DER LUBBE Naast het vertrouwde telefoon- en verkeer wordt bij tal van bedrijven gewerkt met Yammer (een soort interne Twitter) voor korte, directe berichten aan één of meer collega s tegelijk. Ook Skype is populair, om gratis videogesprekken te kunnen voeren en online te kunnen vergaderen. Nadeel is dat de verbinding af en toe te wensen overlaat. Een alternatief is professionele videoconferencing, dat vooral bij grote internationale bedrijven wordt ingezet, maar de grote massa nog niet lijkt te hebben bereikt. Veel bedrijven die overschakelen op exibel werken maken bovendien gebruik van een speciaal intern communicatiesysteem. Daarmee is onder meer snel te zien welke collega s online zijn, maar bijvoorbeeld ook welke medewerkers fysiek op kantoor aanwezig zijn, op welke (ex)werkplek zij zich bevinden en welke explekken nog beschikbaar zijn om te werken. Koffieapparaat Karlien Haak is projectleider en CNVvertegenwoordiger bij het Kenniscentrum Werk & Vervoer. Dit is een initiatief van vakcentrales CNV, FNV en MHP dat wordt genancierd door het Ministerie van Infrastructuur & Milieu. Het helpt medewerkers bij het maken van afspraken met hun werkgever over exibel werken. Uit onderzoek onder medewerkers weet Haak dat 46 procent van de werknemers bang is dat mede door de inzet van eerdergenoemde online communicatiemiddelen de samenwerking binnen het team verslechtert. Logisch, vindt Haak. Deze middelen lenen zich immers prima voor het doorgeven van alle noodzakelijke informatie, maar nodigen niet uit tot een gesprekje over bijvoorbeeld verjaardagsfeestjes of zieke schoonmoeders, zoals bij het kofeapparaat of in de kantine. En juist dat persoonlijke contact is zo belangrijk voor betrokkenheid en teamvorming. Vertrouwen Bij het behoud van deze betrokkenheid speelt de leidinggevende volgens Haak een belangrijke rol. Deze dient de boel niet dicht te timmeren met regeltjes en afspraken, maar coachend op te treden. Het is essentieel om medewerkers vertrouwen te geven, weet ze. Het moet niet zo zijn dat Het Nieuwe Werken eigenlijk Het Oude Werken in een nieuw jasje is, dus dat de prikklok is vervangen door een leidinggevende die controleert of je wel om negen uur online bent. Dat soort knellende structuren moet je loslaten. Teveel elkaar loslaten is echter ook niet goed. Door minder onderling persoonlijk contact kunnen medewerkers namelijk de neiging ontwikkelen om vooral voor hun eigen doelen te gaan. Dan slaat het door en ontstaat de BV Ik, ervaart zij. Dat is niet goed voor een organisatie. Ook moeten werknemers niet het gevoel krijgen dat zij er alleen voor staan als er iets mis gaat en ze geen enkele collega kunnen bereiken. Al met al duurt het meestal een half jaar voordat een bedrijf dat omschakelt naar exibel werken een manier heeft gevonden om elkaar goed te informeren en elkaar te vinden op de juiste momenten. Tijdsblokken Als voorwaarde voor succes en noemt Haak het maken van goede afspraken over bereikbaarheid. Bij bedrijven die dat niet doen, gaat het vaak mis, constateert ze. Het is daarom aan te raden om gedurende de dag tijdsblokken af te spreken waarop iedereen bereikbaar moet zijn. Daarnaast is het zinvol om ervoor te zorgen dat er dagen zijn waarop iedereen op kantoor of een andere fysieke ontmoetingsplek aanwezig is. Eens in de twee weken kun je als leidinggevende van zo n dag een echte teamontmoeting maken, door bijvoorbeeld een overleg in de ochtend te plannen en daarna met z n allen te lunchen. Dat werkt. Mensen blijven het immers jn vinden om ergens bij te horen waarop ze trots kunnen zijn, ook al zijn ze door exibel werken individueler bezig. Bedrijfsinterview Het Nieuwe Werken: Eigenaarschap & Vertrouwen Kunt u uitleggen wat u bedoelt met Eigenaarschap & Vertrouwen? Het Nieuwe Werken gaat over het creëren van eigenaarschap. Daar bedoel ik mee dat medewerkers de verantwoordelijkheid krijgen om zelf te bepalen waar, wanneer en hoe zij werken. Eigenaarschap daarin is dat zij zich ook zelf verantwoordelijk voelen voor het resultaat van hun werk. Dat betekent dat de organisatie hen dat vertrouwen geeft. Zij kunnen dan niet beoordeeld worden op aanwezigheid, maar wel op het eindresultaat. Dat vergt natuurlijk wel een organisatie die duidelijke en meetbare doelen en kaders stelt. Wat zijn voor een werkgever de voordelen van dat eigenaarschap? Uit onderzoek blijkt de arbeidsmotivatie en de medewerker tevredenheid toe te nemen. Medewerkers zijn daarnaast beter in staat om werk en privé op elkaar aan te laten sluiten. Voor een werkgever betekent dit een hogere productiviteit, een lager verzuim en minder verloop, naast de directe voordelen van minder werkplekken en lagere huisvestingskosten. Natuurlijk is dit niet voor alle beroepen mogelijk, maar wanneer organisaties bereid zijn om out of the box te denken, en bijvoorbeeld te kijken naar welke werkzaamheden binnen een functie wél HNW in te zetten zijn, dan is er meer mogelijk dan men oorspronkelijk voor mogelijk had gehouden. Dus Het Nieuwe Werken implementeren is veel meer dan faciliteren van digitaal werken? Ja inderdaad. Helaas krijgen de Bricks en de Bites vaak de meeste aandacht bij het implementeren van Het Nieuwe Werken, terwijl heldere doelen en kaders stellen en oog hebben voor houding en gedrag Marja Pronk. Eigenaar In je kracht (training en coaching) van medewerkers uiteindelijk een succesvolle implementatie bepalen. De rol van leidinggevenden is daarbij cruciaal: zij moeten niet alleen het goede voorbeeld geven, maar ook zullen zij geholpen moeten worden om hun oude denken (vaak gericht op beheersen en controleren ) los te laten. Het vergt heel wat van een leidinggevende om kader scheppend leiding te geven. De organisatiedoelen moeten uiterst concreet vertaald worden in doelen per medewerker, vervolgens gaat het veel meer om monitoren van werkzaamheden, dan om controleren. Die ruimte kan ook onzekerheid geven bij medewerkers. En dan moet je die onzekerheid managen, niet het werk overnemen. Marja Pronk is ook auteur van De Spitsuurclub en Veranderjazz

16 16 DIGITAAL LEVEN EN WERKEN Een publicatie van Reflex Uitgeverij ARTIKEL Efficiënt ondernemen binnen het bedrijfsleven De ondernemende professional Overleven als zelfstandige in een turbulente markt. De afgelopen jaren is de vraag naar professionele diensten drastisch teruggelopen. De concurrentie werd heviger, de tarieven kwamen onder druk te staan en de omzet liep terug. Niet alleen organisatieadviseurs, ICT-consultants en architecten, maar ook accountants en advocaten moeten zich in deze veranderende markt zien te onderscheiden. Nederland telt bijna professionals, hoog opgeleide personen met een specialistisch kennisgebied. Bij elkaar goed voor zo n 15% van de Nederlandse economie. Onder hen is een groeiend aantal zelfstandige professionals, naar schatting tot Voor beide categorieën, professionals in loondienst bij een kantoor of bureau en zij die werkzaam zijn als zelfstandige, geldt dat ze opnieuw moeten bedenken hoe je waarde kunt creëren voor klanten. Er is dus ondernemerschap gevraagd. Vooral voor de zelfstandige professionals, die niet terug kunnen vallen op een bureau en de daar aanwezige klanten en marketing expertise, ligt hier een enorme uitdaging. Zwaar weer of niet, volgens Kwakman hoogleraar marketing en strategie bij professionele dienstverleners is het altijd al zo geweest dat goed zijn in je vak niet voldoende is om een ondernemende professional te zijn. Aan vakinhoudelijke professionals worden namelijk steeds meer eisen gesteld. En dat komt doordat de markt van klanten, aanbieders en talent al jaren behoorlijk in beweging is. Kritischer klanten, veranderende vragen, toenemende concurrentie, prijsdruk, groei van het aantal zelfstandige professionals, de toenemende exiblisering van de arbeidsmarkt, een tekort aan hoger opgeleiden op een aantal terreinen, etcetera. Even zovele redenen om werk te maken van onderscheidend vermogen. En het aardige van het verschil maken is dat zoiets niet in de eerste plaats via de vakinhoud verloopt. Nee, goed zijn in je vak is een dissatiser. Het geeft je geen voorsprong, maar is vanzelfsprekend. Indien niet op orde, dan ga je ook onmiddellijk geheel door het ijs. Wat nodig is, is de ambitie om een echte lees: nieuwe professional te zijn. Bij de nieuwe professional wijst Kwakman op vijf met elkaar samenhangende talenten die naast het oorspronkelijke vak om ontwikkeling vragen. De eerste bestaat uit wat wel bovenvakinhoudelijke competenties wordt genoemd zoals adviesvaardigheden, projectmanagement en persoonlijke presentatie. Dit zijn voorbeelden van competenties waarmee het initiële vakgebied beter tot zijn recht komt. En dat is nog maar het begin. Want daarnaast gaat het om klant- en branchegerichtheid. Dat wil zeggen dat je echte interesse voor klanten en branches ontwikkelt om gesprekspartner te kunnen zijn bij voor klanten essentiële business issues. En misschien juist daardoor letterlijk de gaten in de markt ontdekt en daarop gaat acteren. Vervolgens geldt dat commerciële afniteit geboden is, het vermogen om te netwerken en de ambitie om je business zo in te richten dat je waarde creëert voor klanten. Dat betekent dus ook dat je probeert geen uren te verkopen, maar oplossingen en resultaten, en bij voorkeur ook niet in uren afrekent. Bij Kwakman past in dat beeld van extra talenten ook personal branding. Hij doelt daarbij op het maken van keuzes in je professionele loopbaan om zichtbaarder te zijn op de markt en tegelijk je professionele ontwikkeling een gerichte impuls te geven. Dat kan alleen als je keuzes maakt voor markten, klanten, vraagstukken en wat je daarin wilt betekenen. Een laatste extra talent betreft stijlexibiliteit: het kunnen werken in steeds wisselende combinaties van teams, coalities en belangen. Zowel extern als intern van toepassing en in verschillende rollen zoals expert, leider of adviseur. Wat Kwakman betreft zijn dit voorbeelden om te illustreren waar het met de nieuwe professional naar toe moet. Variaties op het thema zijn uiteraard mogelijk. Extra belangrijk voor zelfstandige professionals is dat zij deel uitmaken van een community. Een toenemend aantal professionals, in welke vorm dan ook georganiseerd, deelt zijn of haar passie voor het vak en belangrijke waarden bij het toepassen ervan in een community. Dit kan een virtuele community zijn, maar ook een fysiek netwerk met collega s, bureaus en cliënten. Door deel uit te maken van zo een community, er bewust voor te kiezen en in te investeren, versterken zelfstandige professionals hun positie en authenticiteit. En kunnen ze met elkaar klanten benaderen, kennis uitwisselen, nieuwe diensten ontwikkelen en kwaliteit leveren. De solitaire zelfstandige professional is in deze tijd niet langer geloofwaardig en zal niet overleven. Omzetontwikkeling dienstverlening Omzetontwikkeling grootste branches professionele dienstverlening sinds de crisis van 2009 Omzetontwikkeling % % ICT-consultancy -4-2,5 Financieel en fi scaal advies -2,5-5,1 Juridisch adviesv 0,7 0,4 Organisatieadvies -7-10,7 Technisch ontwerp en advies -0,1-4 Reclame en PR -14,2-1,9 Markt- en opinieonderzoek 5,2 2,2 uit: Kwakman en Zomerdijk, 2012 Advertorial Het nieuwe beleggen nu ook in Nederland! CFD s zijn goedkoper, kennen een laag instapbedrag en zijn vaak winstgevender. De hype rondom het beleggen door middel van CFD s of contract for difference is nu ook overgewaaid naar Nederland. Deze manier van beleggen maakt het mogelijk om met een klein vermogen toch te beleggen in aandelen, Forex, grondstoffen en indices. Sommige brokers zijn zelfs zo overtuigd van hun bedrijfsvoering dat ze bonussen beschikbaar stellen tot maar liefst 35 euro waarmee u het beleggen gratis kunt uitproberen! Op deonlinebelegger.nl vindt u een overzicht van brokers. Maar wat zijn nu eigenlijk kenmerken van het online beleggen in CFD s? Bij CFD s belegt u door middel van een hefboom. Wanneer u bijvoorbeeld honderd euro stort kunt u beschikken over een totaal vermogen van duizend euro. Met dit geld kunt op ieder moment posities openen en sluiten waarbij de koerswinst of het koersverlies van het saldo van uw account wordt bij- of afgeschreven. Een ander groot voordeel van het beleggen in CFD s is het feit dat de kosten beperkt zijn. In plaats van een vaste commissie betaalt u een kleine spread (vast percentage) van de aanschafwaarde. Dit in combinatie met het hefboomprincipe maakt beleggen in CFD s de perfecte beleggingsconstructie voor mensen met een klein tot middelgroot beschikbaar vermogen. De huidige eurocrisis vormt een mooi moment om te beginnen met beleggen. Door de negatieve berichtgevingen is de markt erg volatiel waardoor ook op korte termijn grote koerswinsten behaald kunnen worden. Dankzij de mogelijkheid om short te gaan kunt u het bedrag dat de koers van het effect daalt als winst ontvangen, hierdoor kunt u proteren van het ineenstorten van de beurzen! Beleggen door middel van CFD s klinkt ingewikkelder dan het is. Bij de meeste brokers zijn applicaties voor beginners en gevorderden te vinden waardoor iedereen aan de slag kan. Dankzij de mogelijkheid om met speelgeld te oefenen en om de verschillende brokers uit te proberen door middel van een gratis bonus zijn de mogelijkheden bijna eindeloos. Probeer beleggen via CFD s daarom vandaag nog en ontdek de mogelijkheden van deze nieuwe rendabele investeringsmogelijkheid! Alex Mostert T E info@deonlinebelegger.nl Deonlinebelegger.nl

17 BEDRIJFSPRESENTATIE 17 Investeren in kennis en vaardigheden loont Goed management van uw talenten geeft u concurrentievoordeel. Kredietcrisis, bankencrisis, Eurocrisis. Je zou bijna wennen aan de huidige economische turbulentie. Afnemers maken pas op de plaats en stellen hun bestedingen uit of af. De concurrentie in een krimpende of stagnerende markt neemt toe. Toch zijn er ook anno 2012 bedrijven die hun omzet op peil weten te houden of zelfs zien groeien. George Bel, directeur van MKB Cursus & Training, ziet dat steeds meer bedrijven een inhaalslag starten in het volgen van cursussen en trainingen. Bel: Het is net als met het onderhoud van je auto. Je kunt een keer een onderhoudsbeurt uitstellen of zelfs overslaan. Doe je dat te lang of te vaak, dan krijg je gegarandeerd problemen en doet de auto niet meer wat jij verwacht. Zo is het ook met kennis en vaardigheden. Die moet je bijhouden en George Bel, directeur MKB Cursus & Training:..ketting zo sterk als de zwakste schakel ontwikkelen. Doe je dat niet, dan raak je gegarandeerd op achterstand! Kennis en vaardigheden maken anno 2012 het verschil. Hiermee kan een partij zich positief onderscheiden van andere aanbieders. Belangrijk is dat binnen een bedrijf effectief en efcient wordt gewerkt en er extern klantgericht en marktgericht wordt gehandeld. Daarvoor zijn kennis en vaardigheden nodig, zegt Bel. Dat geldt niet alleen voor de directeur, ondernemer of manager, maar voor alle medewerkers in een organisatie. Een ketting is immers zo sterk als de zwakste schakel! Het managen van talenten binnen een organisatie en het in dat kader zorgen voor een adequaat opleidingsbeleid is niet alleen van belang voor het behouden en versterken van de concurrentiekracht. In tal van branches blijkt dat het ondanks de economische problemen lastig is om de juiste medewerkers vast te houden of aan te trekken. Voor veel medewerkers is de mogelijkheid om hun talenten door gerichte opleidingen verder te ontwikkelen een belangrijke keuzefactor om wel of niet in een bedrijf te blijven of te gaan werken. Investeren in de talenten van uzelf en uw medewerkers is een prima investering die echt loont, juist nu. MKB Cursus & Training T E info@mkbct.nl Volg ons op twitter met de link: Bedrijfsinterview Innoveren vraagt om ondernemerschap Iedereen heeft de mond vol over innoveren. Maar wat is innoveren in essentie? Het creëren van waarde door vernieuwing van producten of productieprocessen, vaak in samenhang met de ontwikkeling of het gebruik van nieuwe technologie. Deze specieke denitie wijkt af van het gebruik om iets al heel snel innovatief te noemen. En waarom is innoveren juist nu zo belangrijk? Onze economie is erg afhankelijk van export. Daardoor hebben we altijd te maken met hevige concurrentie. We moeten daarom vooroplopen, want concurreren op kostprijs is onmogelijk. Innoveren is dan het enig duurzame antwoord. Zie de Europese Commissie: die heeft er onlangs nog op aangedrongen dat Nederland ook letterlijk - weer meer werk maakt van innovatie. Het is pure noodzaak. Is iedereen zich daarvan voldoende bewust? In elk geval steeds meer. De overheid stimuleert innovatie en er ontstaan almaar nieuwe samenwerkingsverbanden tussen universiteiten en bedrijven. Daarnaast gaan grotere bedrijven over tot corporate entrepreneurship : in kleinere eenheden innovatieve concepten of ideeën ontwikkelen en uitwerken. Tegelijkertijd zetten ze in op de versterking van de ondernemersvaardigheden van hun medewerkers. Anders dan soms wordt gedacht, is zulk ondernemerschap echt essentieel: van een goed idee komt niet vanzelf een goed product. Nog interessanter wordt het als dat nieuwe product leidt tot het starten van een nieuw bedrijf. Door hun nieuwheid Prof.dr. A.J. (Aard) Groen is hoogleraar innovatief ondernemerschap aan de Universiteit Twente en wetenschappelijk directeur van VentureLab Twente. dragen start-ups naar verhouding het meest bij aan innovatie. En blijkt uit onderzoek in de Verenigde Staten dat zij de afgelopen twee decennia hebben gezorgd voor een positieve balans tussen de creatie van nieuwe banen en het verdwijnen van banen. We moeten dus actief óók het ondernemerschap bevorderen? Dat doen we aan de Universiteit Twente. Ons Nederlands Instituut voor Kennisintensief Ondernemerschap (NIKOS) onderzoekt ondernemerskwaliteiten en vaardigheden. Op basis hiervan hebben we het VentureLabprogramma ontwikkeld, waarin we ondernemers en werknemers trainen in ondernemerschap, gekoppeld aan hightech en innovatie. Met soms verrassende resultaten. Het brengt ons tot de conclusie dat je op deze manier veel kunt bereiken. Advertorial Investeren in de toekomst Ik snap heel goed dat bedrijven huiverig zijn om te investeren in hun ICT. Er wordt nu heel goed gekeken naar de investeringen die in het verleden gedaan zijn, vertelt Antoinette Tuinier, Sales Manager bij Magic Hands BV in Nieuwegein. Magic Hands levert o.a. complete en innovatieve software oplossingen voor het gehele MKB en de groothandels. De modulaire bedrijfssoftware wordt intern, in eigen huis ontwikkeld. Het stelt ons in staat continu te blijven ontwikkelen aan de hand van wensen en signalen uit de praktijk. Onze oplossingen kenmerken zich door een korte terugverdientijd omdat ze eenvoudig in gebruik zijn en ook geen lange implementatietijden kennen. Uit een MKB-ICT-onderzoek onder ruim 2000 ondernemers werd geconcludeerd dat de grootste problemen die met ICT Antoinette Tuinier, Magic Hands BV ervaren worden zijn: de benodigde kennis, problemen rond implementatie, integratie van verschillende systemen en problemen met het netwerk. Volgens Tuinier is het dus geen wonder dat veel bedrijven kritisch kijken naar nieuwe investeringen in software. Toch is het nu juist de tijd om opnieuw naar je bedrijfsprocessen te kijken. Op het gebied van beheer, exibiliteit en betrouwbaarheid valt er nog veel te winnen. En om het heel kort te zeggen: ICT kan (en moet) geld opleveren. Magic Hands BV ontwikkelt snel en ef- ciënt standaardapplicaties en maatwerk waarin zoveel mogelijk bedrijfsprocessen kunnen worden geautomatiseerd en gefaciliteerd. Onze bedrijfssoftware past zich aan de voortdurende veranderingen van de bedrijfsprocessen van de klant aan en niet andersom, volgens Tuinier. Als bedrijf wil je efciënt en innovatief werken aan de toekomst. Cloud computing (hardware en software via het internet) en SaaS (Software as a Service) zijn de nieuwe termen die meer en meer overtuigen. Investeringskosten zijn laag, de betrouwbaarheid is hoog en software is altijd up to date. Magic Hands, maar ook het zusterbedrijf Promis, hebben hier volop in geïnvesteerd en hebben al grote stappen gezet. Met een betrouwbare softwareleverancier kan ieder bedrijf, van klein tot groot, een kostenbewuste, efciënte en moderne organisatie worden die klaar is voor de toekomst. T +31 (0)

18 18 DIGITAAL LEVEN EN WERKEN Een publicatie van Reflex Uitgeverij ARTIKEL Innovatie in ICT ICT is de motor voor economische groei ICT biedt kansen in alle sectoren van de economie Iedereen is het erover eens: innovatie is cruciaal voor onze economie. Alleen door innovatie kunnen we als Nederland onderscheidend zijn en onze concurrentiepositie versterken. En dat niet alleen. Innovatie zorgt voor economische groei. Wat de meeste mensen zich niet realiseren is dat zeventig procent van alle innovaties mogelijk worden gemaakt door de toepassing van ICT. Soms is de ICTcomponent heel zichtbaar, bijvoorbeeld in het geval van computers en smartphones. Veel vaker wordt die aan het oog onttrokken en zit de technologie diep verborgen in het eindproduct. Dat geldt voor moderne televisies, wasmachines en auto s. Elektrische auto s zijn in feite computers op wielen. De hoeveelheid ingebouwde intelligentie is ongekend en het einde is nog lang niet in zicht. Bij de volgende generatie slimme auto s kan het onderhoud wellicht voor een groot deel op afstand plaatsvinden. Net elektriciteit Met ICT-bedrijven, ongeveer medewerkers, een omzet van bijna 30 miljard euro (goed voor 5% van het Bruto Binnenlands Product) staat het belang van de sector buiten discussie. Het gebruik van ICT in Nederland door zowel consumenten als bedrijven behoort tot het hoogste in Europa, mede dankzij de hoogwaardige telecommunicatie-infrastructuur. Toch staat Nederland bij de meeste mensen niet te boek als ICT-land. Waar wringt de schoen? Sylvia Roelofs, boegbeeld van de Nederlandse ICT-sector als algemeen directeur van brancheorganisatie ICT~Ofce, verklaart: ICT heeft ondanks revolutionaire ontwikkelingen zo geleidelijk zijn intrede gedaan in onze maatschappij dat het voor burgers en bedrijven heel vanzelfsprekend is geworden. Daarom wordt er zoveel nadruk op gelegd, als het een keer misloopt. Het is als met elektriciteit, als die uitvalt merken we pas hoe afhankelijk we ervan zijn geworden. Dat geldt ook voor ICT. Volgens Roelofs is er te weinig oog voor de kansen die de toepassing van ICT biedt, zowel voor bedrijven als de publieke sector. Zij verwijst daarbij naar verkiezingsprogramma s en het vorige regeerakkoord en trekt de vergelijking met de aandacht die wordt besteed aan les en mobiliteit. Digitale leermiddelen Uit recent onderzoek aan een Nederlandse universiteit is gebleken dat in Nederland jaarlijks 19 miljard euro productiviteitsverlies is door gebrekkige digitale vaardigheden en verouderde apparatuur. Die vaardigheden zijn cruciaal met het oog op onze concurrentiepositie. Dat begint al op school. Om die reden pleit ik voor een BTW-vrijstelling voor digitale leermiddelen. Als kinderen thuis gewoon zijn te werken met computer en tablet, geef het onderwijs dan ook de mogelijkheid om daar in de les op aan te sluiten, aldus Roelofs. Zij komt in haar dagelijks werk tal van aansprekende initiatieven tegen. Ze vertelt over een gesprek met Hans Biesheuvel, voorzitter van MKB Nederland, die een mooi voorbeeld gaf uit de praktijk. Hij was op bezoek geweest bij de rma Akkerman, specialist in vulpennen, gevestigd in de Haagse Passage. De rma Akkerman heeft sinds kort ook een webwinkel geopend en verkoopt hun vulpennen nu over de hele wereld. Rode potlood Een ander voorbeeld betreft een ICTtoepassing in de gezondheidszorg. Recent is onze innovatie-award uitgereikt. Winnaar was het jonge bedrijf Genalice, met een fantastisch product. Zij maken het mogelijk om enorme hoeveelheden DNA-gegevens van kankerpatiënten te analyseren waardoor medicatie op maat kan worden toegediend. Dat is baanbrekend werk, ontwikkeld in Nederland, waar nu al internationaal veel belangstelling voor is. Volgens Roelofs is dit een voorbeeld van waar we in Nederland op moeten inzetten. Medische vooruitgang is een zaak van medici én ICT ers. Zij ziet in alle topsectoren van onze economie volop kansen. Het is één van de onderwerpen waar zij binnen VNO-NCW en als lid van de SER meer aandacht voor vraagt. Tot slot moet haar nog één ding van het hart. Roelofs vindt het van de gekke dat we weer stemmen met het rode potlood. Ze is van mening dat als de politiek er niet van overtuigd is dat het veilig kan, de ICT-sector de kans moet krijgen te bewijzen dat het volledig veilig kan. Die uitdaging gaat ze graag aan. Want in een digitale economie is elektronisch stemmen immers niet meer dan vanzelfsprekend. Advertentie Uw eigen.nl-domein voor slechts 4,75 per jaar klanten gingen u voor! Alleen via actiepagina: HOSTING ZONDER ZORGEN info@vevida.com NL BE

19 ADVERTORIAL 19 Hoe veilig is mobiel vergaderen? Mobiel vergaderen is in opkomst. Maar is het veilig? Oane Hettema, oprichter en directeur van Spotdog BV vindt van wel. Als de veiligheid op de server en bij de eindgebruiker maar goed geregeld is. Wat is mobiel vergaderen? Bij mobiel vergaderen beschik je via een ipad of andere tablet overal over je vergaderdocumenten. Wij hebben hiervoor Spotdog MEETING ontwikkeld: een app waar al meerdere organisaties mee werken. Het gebruik is eenvoudig. Online worden vergaderagenda s gemaakt en stukken aan agendapunten gekoppeld. Is de agenda klaar? Dan wordt deze samen met de documenten automatisch op de ipad van de deelnemers geplaatst. Omdat iedereen altijd over actuele vergaderstukken beschikt, is het vergaderproces veel efciënter. En het bespaart aanzienlijk op kopieer- en printwerk. Waar moet je op letten bij de veiligheid van mobiel vergaderen? Het gaat om veiligheid aan beide kanten : enerzijds de veilige opslag online in de cloud, anderzijds de veiligheid van de gegevens op het apparaat. Vrijwel alle vergader-apps bewaren documenten lokaal op de tablet. Bij verlies of diefstal van het apparaat ligt de data dan op straat. Server- en end-userveiligheid zijn twee kanten van dezelfde medaille. Hoe heeft Spotdog dit opgelost? Wij knippen de data in stukken, versleutelen deze en bewaren ze verspreid over verschillende beveiligde servers. De inbreker moet dus eerst zien binnen te komen, dan de encryptie kraken en vervolgens ook nog eens alle losse fragmenten als puzzelstukjes bij elkaar brengen. Die kans is nihil. Wij laten onze servers regelmatig hacken door security professionals en hebben altijd een positieve beoordeling gekregen. Ook de ipad zelf is goed beveiligd. Spotdog slaat documenten alleen tijdens het lezen op de ipad op. Zodra het document wordt gesloten, verdwijnt het van de tablet. Hierin is Spotdog uniek. Wanneer een gebruiker ofine stukken wil lezen (wanneer er geen internet beschikbaar is), dan krijgt het document een extra slot en een timer. Het document verdwijnt automatisch van de ipad wanneer de juiste sleutel niet wordt ingegeven of wanneer de buffertijd is verstreken. Spotdog biedt dus optimale veiligheid. ARTIKEL Zzp ers in huidige markt Steeds meer aandacht voor positie zzp ers Zzp er exponent netwerkeconomie. Het is al jaren populair om voor jezelf te beginnen als zelfstandige zonder personeel (zzp er). In de laatste 10 jaar is het aantal gegroeid tot Dat betekent dat 1 op de 10 werkenden nu eigen baas is. Zelfstandigen werden lang genegeerd als een marginaal verschijnsel. De cijfers laten echter zien dat zzp ers een permanente bijdrage leveren aan de Nederlandse economie en een vaste plaats innemen naast werkgevers en werknemers. Zzp ers zijn netwerkers pur sang. Driekwart komt via een informeel netwerk aan nieuwe opdrachten of schuift opdrachten door naar collega s. Steeds meer zelfstandigen werken samen, in vaste of Bedrijfspresentatie Zzp. Vrijheid èn zekerheid voor beide partijen Efficiency in de Zzp-markt steeds groter. Zzp ers zijn een belangrijke schakel in efciënt ondernemen. Maar zzp ers inhuren of zelf als zzp er werken, brengt onverwachte risico s voor zowel opdrachtgever als zzp er met zich mee. Het lijkt erop, dat beide partijen die risico s onderschatten. Eerst de zzp er. Regelmatig gaat een loondienstverband over in een zzp-opdracht. Gek genoeg ontbreekt het dan nogal eens aan een overeenkomst van opdracht. De zzp er kan vervolgens een verkeerde VAR krijgen, wat zijn recht op zelfstandigenaftrek bedreigt. En de opdrachtgever kan het verwijt krijgen dat de zzp er in praktijk toch gewoon in loondienst is. Een tweede probleem treedt op, als zzp er zijn betalingsrisico niet goed afdekt. Een zzp er verzuimt weleens te checken met ad hoc samenwerkingsverbanden. Dit heeft als voordeel dat er grotere opdrachten kunnen worden aangenomen en zelfstandigen van elkaar kunnen leren. Veel zelfstandigen schuiven sparen voor hun pensioen voor zich uit. Het resultaat is dat 65% van de zzp ers niets of niet voldoende heeft gespaard voor de oudedag. Zzp ers vallen niet onder pensioenfondsen en zijn daarom veroordeeld tot dure en onduidelijke spaarproducten en lijfrentes. Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO), de grootste onafhankelijke belangenbehartiger van zzp ers, vindt dat sparen voor je pensioen voor zelfstandigen niet duurder mag zijn dan voor werknemers. De VVD komt met een wetsvoorstel dat het voor zzp ers mogelijk welke BV hij zaken doet en of de kredietwaardigheid in orde is. Gaat een opdrachtgever onverwacht failliet, dan loopt de zzp er betaling van zijn facturen mis. Aan de kant van opdrachtgevers zien we soms een aansprakelijkheidsrisico, als de zzp er zich niet heeft verzekerd voor schade of letsel tijdens de uitvoering van het werk. Wie draait dan op voor de kosten?! Menno Limm, directeur Connect ZZP Service, gespecialiseerd in bemiddeling in de techniek en in administratie en advies voor zzp ers in alle sectoren: Voor beide partijen loont het de moeite om papierwerk, vooral verzekeringen, te checken. Dat is een gedoe, dat is inmiddels wel duidelijk. Steeds meer zzp ers en opdrachtgevers besteden hun maakt om vrijwillig in een collectief pensioen te stappen. Zo zouden zij pensioen kunnen opbouwen tegen lagere kosten. PZO pleit al jaren voor een pensioencollectief waaraan zzp ers vrijwillig kunnen deelnemen en met exibele inleg. Esther Raats-Coster, voorzitter van PZO: Voor zelfstandigen is het van belang dat het pensioencollectief onder de Pensioenwet valt en dat het pensioen niet hoeft te worden opgegeten als de omzet een tijdje achterblijft. Hetzelfde optimisme laten zelfstandigen zien als het gaat om arbeidsongeschiktheid. Een onderzoek, uitgevoerd door zzp-platform Myler onder 2400 zelfstandigen, liet zien dat zelfstandigen hun projectadministratie uit. Op deze manier wordt er zorg gedragen dat de risico s zijn ingedekt en het juridisch correct is. Inclusief betalingsafspraken, aansprakelijkheid, VAR en werkafspraken. Gegarandeerd wordt bijvoorbeeld een betaling van 80% van de factuurwaarde kans om arbeidsongeschikt te worden te laag inschatten. Met als gevolg dat een laag percentage zich heeft verzekerd. binnen 5 dagen, terwijl opdrachtgevers risicovrij zzp ers kunnen inhuren. Connect ZZP Service ziet een trend naar meer zekerheid voor beide partijen. Terwijl opdrachtgever en zzp er uiteindelijk vrij blijven. Dat is de balans die nodig is voor efciency in de zzp-markt. Met behoud van zekerheid en vrijheid voor zzp er èn opdrachtgever. Dat komt het zzp-ondernemerschap ten goede. Menno Limm Connect ZZP Service Joop Geesinkweg 531, 1096 AX Amsterdam T

20 Alles over pensioenen in 349 seconden. Als ondernemer heeft u het waarschijnlijk druk. Maar u wilt wel een goed pensioen voor uw werknemers regelen. Om u tijd te besparen hebben we daarom alles wat u wilt weten over pensioenen in een handig luisterboek gezet. Voor in de file, thuis op de bank of op weg naar een klant. Wanneer u wilt. In 349 seconden bent u helemaal op de hoogte. Vraag Even het gratis luisterboek aan op of bel Even Apeldoorn (055)