Stimuleringsprogramma Autodelen

Transcriptie

1 Stimuleringsprogramma Autodelen

2 1. Inleiding In de Haagse Nota Mobiliteit (RIS180762) staat dat de gemeente Den Haag deelautogebruik stimuleert. Niet alle huishoudens in Den Haag zijn in het bezit van een auto; 49% van de huishoudens in Den Haag bezit geen eigen auto. Voor bewoners die af en toe behoefte hebben aan een auto, kunnen deelauto s een uitkomst zijn. Ook ter vervanging van een tweede auto, die vaak minder wordt gebruikt, is autodelen een goede optie. Meerdere huishoudens maken daarbij gebruik van één auto. In vergelijking met eigen autobezit leidt dat tot een effectiever gebruik van openbare parkeerplaatsen. Daarnaast is er financieel voordeel te behalen. Door ofwel zelf geen auto te kopen en alleen werkelijke gebruikskosten te betalen op het moment dat je een auto nodig hebt ofwel door je auto en een deel van de vaste kosten te delen met anderen. Het gebruik van deelauto s sluit ook aan op een bewuste mobiliteitskeuze, waarbij men lopen, fiets, openbaar vervoer en autogebruik combineert. De gemeente werkt daarom mee aan het met prioriteit beschikbaar stellen van parkeerplaatsen aan (aanbieders van) deelauto s. In de Discussienotitie Haagse Mobiliteitsagenda (RIS297140), die in juni 2017 is vastgesteld door het college, speelt het stimuleren van en experimenteren met deelmobiliteit een belangrijke rol bij het winnen van ruimte in de stad. Hoe meer mensen in de stad de auto delen, hoe meer ruimte er vrij komt voor andere modaliteiten, voor groen en ontmoetingsruimte. Dit stimuleringsprogramma is ook nauw verbonden met het Actieplan Luchtkwaliteit (RIS283356). Het Planbureau voor Leefomgeving heeft in 2015 het rapport Effecten van autodelen op mobiliteit en CO2 uitstoot gepubliceerd. Volgens dit rapport rijden autodelers 15 tot 20 procent minder kilometers dan vóórdat zij een auto deelden. De CO2-uitstoot door autogebruik en -bezit is bij de autodelers met 8 tot 13 procent gedaald. Deelauto s zijn over het algemeen schoner. Van alle deelauto s is 4,5 procent elektrisch. Van alle personenauto s in Nederland is 1,1 procent elektrisch (KpVV Dashboard duurzame en slimme mobiliteit, 2016) Op 3 juni 2015 heeft de gemeente Den Haag samen met andere grote gemeenten als Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Leiden en het ministerie van I&M, de ANWB, Natuur- en Milieufederaties en bijna alle autodeelorganisaties in het land de Green Deal Autodelen ondertekend (RIS282927). Het aantal ondertekenende partijen groeit nog steeds. Het convenant beoogt in deelauto s in Nederland te hebben. Het voorliggende stimuleringsprogramma geeft invulling aan de inzet en acties van de gemeente Den Haag die voortkomen uit de Green Deal Autodelen. Te weten: 1. De gemeente Den Haag zet zich in om autodelen naast andere vormen van mobiliteit een reële mobiliteitskeuze voor bewoners en bedrijven te laten zijn. 2. De gemeente Den Haag ziet erop toe dat het stimuleren van deelauto s onderdeel is van het Haagse mobiliteitsbeleid. 3. De gemeente Den Haag stelt, als onderdeel van haar parkeerbeleid, parkeerplaatsen ten behoeve van aanbieders van deelauto s met prioriteit beschikbaar. 4. De gemeente Den Haag stimuleert dat autodelen wordt betrokken bij de (her)ontwikkelingsprojecten van woningen in de stad. 5. De gemeente Den Haag zal door actieve communicatie richting bewoners, de mogelijkheden voor het gebruik van deelauto s onder de aandacht brengen. Op 27 september 2016 ontving de gemeente Den Haag op het symposium Autodelen in de Caballerofabriek, de Autodeelaward De gemeente Den Haag werd verkozen boven de andere genomineerde gemeenten, Wageningen en Nijmegen. Het beleid, de initiatieven en de grootste stijging van het aantal deelauto s per inwoner, waren voor de jury doorslaggevend om Den Haag als winnaar uit te roepen. Dit was een bevestiging dat we op de goede weg zitten, maar toch is het aantal deelauto s nog marginaal in Den Haag. In het voorjaar van 2017 stonden er volgens het KpVV Dashboard duurzame en slimme mobiliteit 2013 deelauto s in Den Haag. Dat is iets meer dan 1% van het totaal aantal auto s in de stad.

3 De doelstelling is om in deelauto s te hebben in Den Haag. Het uiteindelijke doel is dat de vraag naar en het gebruik van deelauto s onder Hagenaars toeneemt. Om dat voor elkaar te krijgen richt de gemeente Den Haag zich op particuliere initiatieven (burgers onderling), Peer2Peer netwerken als SnappCar en MyWheels en bedrijven die deelauto s aanbieden zoals GreenWheels en Connectcar. Voor de zakelijke markt worden geen specifieke maatregelen benoemd. Voor gezamenlijke zakelijke initiatieven zal per geval bekeken worden of en hoe de gemeente het initiatief kan faciliteren. Onder voorwaarden kan ook de mobiliteitsmakelaar Haaglanden ondersteuning bieden. In onderstaande tekstblok staan 7 factoren die volgens een onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid van invloed zijn op autodeelgebruik. Met dit stimuleringsprogramma richt de gemeente zich op het beïnvloeden van deze factoren. Zes factoren zijn van invloed op het deelautogebruik, zo blijkt uit een aantal bestudeerde buitenlandse deelautoconcepten en een stated preferenceonderzoek: 1. het lokale verkeer- en vervoersbeleid: bijvoorbeeld een duidelijk op de deelauto afgestemd parkeerbeleid, zoals parkeervergunningen voor deelauto s en hoge parkeertarieven voor privéauto s; 2. de omvang en de variëteit van het aanbod van deelauto s in combinatie met een hoge bebouwingsdichtheid, waardoor veel mensen op korte afstand toegang hebben tot een deelauto: deelautogebruikers hechten hieraan; 3. het gemak en de flexibiliteit van het systeem: dit moet toegankelijk zijn en niet al te duur, het moet niet te veel moeite kosten om financiële transacties af te handelen en er dient een organisatie te zijn die alles regelt (pech, boetes, schoonhouden, enzovoort). Ook biedt een systeem waarbij de auto na gebruik niet hoeft te worden teruggebracht naar de plek van herkomst, meer flexibiliteit en vrijheid dan een systeem dat uitgaat van vaste standplaatsen; 4. de afstemming en integratie van deelautogebruik met het openbaar vervoer: bijvoorbeeld standplaatsen voor deelauto s op diverse stations en openbaar vervoerhaltes; 5. marketing gericht op specifieke doelgroepen (zoals jongeren of hipsters); 6. het introduceren van het deelautosysteem als sociale onderneming of coöperatie, waardoor mensen zich mede-eigenaar kunnen voelen. Ook gedrag is een niet te onderschatten factor Verder is ook het gedrag van de mens een niet te onderschatten factor: privébezit is in de westerse wereld nog steeds de norm en mensen zitten vast in gewoonten. Zolang de eigen auto voor de deur staat, is er voor veel mensen geen reden om een andere optie te overwegen. De uitdaging is dan ook om de positieve kanten van het autodelen over het voetlicht te brengen. Daarbij speelt het publieke belang van autodelen een belangrijke rol: het verbeteren van de leefbaarheid, het terugdringen van de CO 2-uitstoot en het verminderen van het ruimtebeslag van auto s. Door imago- en bewustwordingscampagnes op te zetten kan de overheid dat publieke belang verder onder de aandacht brengen van de Nederlandse bevolking, evenals de gemaksaspecten en de flexibiliteit van het deelautoconcept. Daarnaast kan een lokaal, op de deelauto afgestemd parkeerbeleid hand in hand gaan met een nationaal beleid, waarbij autobezit meer en autogebruik minder wordt belast. Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) : Mijn auto, jouw auto, onze auto. Deelautogebruik in Nederland: omvang, motieven en effecten (december 2015) Leeswijzer Hoofdstuk 2 beschrijft het gemeentelijk beleid ten aanzien van autodelen en de koppeling met het parkeerbeleid. Het vormt een kader voor het beoordelen en faciliteren van particuliere- en marktinitiatieven op het gebied van autodelen. Hoofdstuk 3 is een beknopt uitvoeringsprogramma met de maatregelen die de gemeente Den Haag gaat nemen om het autodelen in de stad te stimuleren. In hoofdstuk 4 wordt kort ingegaan op de financiën en monitoring van de maatregelen die worden voorgesteld in dit stimuleringsplan.

4 2. Gemeentelijk beleid Het principe van autodelen is eenvoudig: een auto wordt gebruikt wanneer hij nodig is. Wanneer de auto niet nodig is kan deze door iemand anders gebruikt worden. Autodelen kan een flexibel en duurzaam alternatief zijn voor het bezit van een eigen auto. Het draagt bij aan een vermindering van het aantal auto s en parkeerdruk, een duurzame modal split en lagere kosten voor het gebruik van een auto. Daarnaast zijn autodelers bewuster met mobiliteit bezig en leidt autodelen op de lange termijn daardoor waarschijnlijk tot minder autogebruik. 2.1 Verschijningsvormen Autodelen is er in verschillende vormen. Bij particulier autodelen worden één of meerdere private auto s door verschillende buurtbewoners onderling gedeeld. Daarnaast zijn er autodeelsystemen waarbij aanbieders (met of zonder eigen vloot) voertuigen aanbieden. Dit onderscheid is voor de verdere uitwerking van belang omdat de verschillende vormen een verschillende aanpak vergen. Hoofdgroep 1. Aanbieder biedt deelauto aan Type Twoway autodelen Oneway autodelen Zakelijk autodelen Aanbieders beheren een eigen vloot Deelauto s hebben bijna altijd een vaste parkeerplaats Auto moet op dezelfde plek teruggebracht worden 24 uur per dag beschikbaar Aanbieders beheren een eigen vloot Deelauto wordt achtergelaten op de plek van bestemming 24 uur per dag beschikbaar Bijvoorbeeld: Lease- of auto s van de zaak worden gedeeld voor zakelijk gebruik Auto s worden gedeeld met andere werkgevers Poolauto s voor zakelijke ritten en/of privégebruik in de avonden en weekenden Voorbeelden Greenwheels, ConnectCar Car2Go, Witkar, DriveNow Zie bovenstaand 2. Gebruikers delen auto s onderling Voorbeelden Peer-to-peer (p2p) Particulieren verhuren hun eigen auto via een online platform of organisatie SnappCar, MyWheels Particulier autodelen Buren, vrienden of familie gebruiken samen een auto, zonder online platform of organisatie Particuliere lease deelauto s De Vereniging voor Gedeeld Autogebruik kan ondersteuning bieden 2.2 Koppeling met het parkeerbeleid Parkeerbeleid is een belangrijke randvoorwaarde voor het succes van autodelen. Naarmate parkeerruimte schaarser/duurder is, zal de animo voor autodelen groter worden. Voor een aantal deelautosystemen zijn gereserveerde parkeerplaatsen van belang. De mogelijkheden van toepassing van lagere parkeernormen bij (her)ontwikkelingsprojecten, ten gunste van autodelen, wordt beschreven in paragraaf 2.3. Onderdeel van de Green Deal Autodelen is dat de gemeente Den Haag parkeerplaatsen ten behoeve van aanbieders van deelauto s met prioriteit beschikbaar stelt. Het uitgangspunt is dat deelauto s altijd voorrang hebben bij de verdeling van (schaarse) parkeerplaatsen. De gedachte daarachter is dat autodelen (uiteindelijk) leidt tot een lager autobezit en dus tot een verlaging van de parkeerdruk.

5 In Den Haag wordt autodelen al gefaciliteerd met verschillende regelingen. Echter, deze zijn niet vastgelegd in een beleidskader. Deelauto s die onderdeel uitmaken van een klassiek autodeelsysteem, zoals Greenwheels en Connectcar, krijgen een gereserveerde autodate plek (zie onderstaande afbeelding). In plaats van de term Autodate wordt hiervoor vanaf nu de term Deelauto gehanteerd. Om die deelautoplekken nog beter herkenbaar te maken, zal voortaan het nationale logo voor autodelen (zie titelpagina van dit stimuleringsprogramma) op een speciale autodeeltegel of met beplakking op de gereserveerde parkeerplek worden aangegeven. Naast de gereserveerde deelautoplekken kunnen particulieren die een auto delen en niet in hetzelfde vergunningengebied wonen, aanspraak maken op een parkeervergunning voor beide gebieden. Procedure aanvraag gereserveerde parkeerplaats Twoway deelauto aanbieders en particuliere initiatieven kunnen voor het aanvragen van een gereserveerde parkeerplek contact zoeken via het autodeelloket van de gemeente (op de website van de gemeente Den Haag is een aparte webpagina over Autodelen, deze pagina is een loket voor potentiële autodelers (inwoners) én voor aanbieders van deelauto s. Zie paragraaf 3.5 maatregel 1 voor een nadere toelichting) De aanvrager komt met een voorstel voor een locatie. De gemeente toetst op verkeersveiligheid, herkenbaarheid, ruimte voor een bord, hinder voor andere belanghebbenden en, indien van toepassing, op de criteria voor het plaatsen van een laadpaal. Bij voorkeur wordt een parkeerplek gereserveerd die niet direct voor een woning ligt, bijvoorbeeld op de hoek van een straat of voor een blinde gevel. Voor de aanbieder is het van belang dat de deelauto op een zichtlocatie staat, zodat de deelauto voor gebruikers gemakkelijk te vinden is. Als een keuze is gemaakt voor een plek zet de gemeente een wit kruis en een autodeellogo op de parkeerplek en zorgt voor bebording. Wanneer parkeerplekken voor deelauto s niet duidelijk zijn gemarkeerd, is de kans op foutparkeren groter. Voor het goed functioneren van het autodeelsysteem is dat problematisch.

6 Aanbieders van deelauto s dienen het algemene belang; ze betalen geen kosten voor het plaatsen van bebording en het schilderen of instraten van een wit kruis. De aanlegkosten dekt de gemeente uit de inkomsten van de parkeervergunning. Onderstaand een overzicht hoe de gemeente Den Haag om wil gaan met het ter beschikking stellen van parkeerplaatsen en parkeervergunningen voor deelauto s. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de verschillende autodeelsystemen. Gereserveerde parkeerplaats Toelichting Parkeervergunning Toelichting Opmerkingen Twoway autodelen Oneway autodelen Zakelijk autodelen Ja Nee Nee Plekken worden toegewezen in overleg met de aanbieder; makkelijk vindbaar en goede zichtbaarheid vergroot de bekendheid. Bij terugkomst ben je verzekerd van een parkeerplek. Ja, bedrijfsparkeervergunning. Kosten zijn 345,60 per jaar Met deze vergunning kan op de gereserveerde parkeerplaats en in het omliggende vergunninggebied kosteloos geparkeerd worden. Handig om thuis te laden en lossen, maar ook als de gereserveerde plaats bezet is door een foutparkeerder. Voorwaarden voor de aanvraag zijn opgenomen in de Parkeerverordening Den Haag (RIS294380) Geen vaste parkeerplaats nodig. Ja, stadsbrede parkeervergunning. Kosten zijn 604,80 per jaar Met deze vergunning kan de deelauto in de hele stad op parkeerplekken in de openbare ruimte worden geparkeerd. subsidieregeling voor elektrische oneway deelauto s Parkeren is meestal op eigen terrein. Nee. Eventueel bedrijfsvergunning, zie onderstaand. Kosten zijn 345,60 per jaar. Houders van een bedrijfsvergunning kunnen onbeperkt en zonder voorwaarden kentekens wisselen. Bedrijven kunnen hun vergunning dus ook voor een deelauto gebruiken. Peer-to-peer autodelen Particulier autodelen Gereserveerde Nee In bepaalde gevallen, zie onderstaand. parkeerplaats Toelichting Geen vaste parkeerplaats nodig. Geen vaste parkeerplaats nodig. Parkeervergunning Normale voorwaarden voor een bewonersparkeervergunning zijn van toepassing. Kosten zijn 36 euro per jaar. Bewonersgroepen Voor bewonersgroepen is het mogelijk om een bedrijfsparkeervergunning aan te vragen voor een deelauto. De bedrijfsvergunning is duurder dan een bewonersvergunning, maar het voordeel is dat de deelauto een gereserveerde plek in de straat krijgt. Kosten zijn 345,60 per jaar.

7 Één deelauto, 2 vergunningen Bewoners uit verschillende parkeergebieden kunnen voor een gedeelde auto een parkeervergunning aanvragen in beide parkeergebieden. Er moet bewijs aangeleverd worden dat de auto gedeeld wordt. Kosten zijn twee maal 36 euro Toelichting Opmerking Voorwaarden? De vergunning dient aangevraagd te worden door een rechtspersoon (stichting/organisatie). Met een overeenkomst dient te worden aangetoond dat minimaal 5 huishoudens gebruik gaan maken van de deelauto. Voorwaarden voor de aanvraag zijn opgenomen in de Parkeerverordening Den Haag (RIS294380) en de beleidsregels parkeervergunningen. 2.3 Autodelen bij (her)ontwikkelingsprojecten Als (toekomstige) bewoners gaan autodelen is het bij nieuwbouwprojecten mogelijk om minder parkeerplaatsen aan te leggen dan vereist op basis van de parkeernorm. Dit biedt voordelen voor de ontwikkelaar en leidt wellicht tot minder autogebruik. Het Timmerhuis in Rotterdam en het SSHstudentencomplex Johanna in Utrecht zijn hier goede voorbeelden van (zie foto s). In Utrecht en Wageningen is de inzet van deelauto s als mobiliteitsoplossing in het parkeerbeleid opgenomen. Het beleid van deze steden is als basis genomen voor hoe de gemeente Den Haag om wil gaan met deelauto s bij nieuw- en verbouwplannen. Het doel is te stimuleren dat autodelen wordt betrokken bij de (her)ontwikkelingsprojecten van woningen in de stad. Bij voorkeur worden daarbij (ook) elektrische deelauto s ingezet. In Den Haag zijn als pilot bij een aantal projecten deelauto s ingezet om een deel van de parkeerbehoefte te vervangen. Deze pilots worden gemonitord en bij goed gevolg zal een beleidsregel in de volgende trant worden voorgelegd aan de gemeenteraad. Bij woningbouwprojecten waarbij een deelauto structureel deel uitmaakt van het woonaanbod, zijn er per deelauto drie parkeerplaatsen minder nodig. Eén deelauto en parkeerplek komt dan in plaats van vier normale parkeerplekken voor bewoners. Het aantal normale parkeerplekken mag niet lager uitkomen dan 50% van de op reguliere wijze bepaalde parkeerbehoefte. Dus als de parkeerkeerbehoefte 40 parkeerplekken was, dan mogen er maximaal 5 deelauto s en daarvoor aangewezen parkeerplekken worden opgenomen in het plan. De totale parkeerbehoefte van het plan wordt 25 parkeerplekken in plaats van 40 parkeerplekken voor bewoners. Daar bovenop komt in sommige gevallen nog een aantal bezoekersparkeerplaatsen.

8 P P P P P Deze regeling geldt alleen binnen betaald parkeergebied. Buiten betaald parkeergebied kan niet geborgd worden dat de parkeerdruk in de omgeving door het inzetten van deelauto s bij een bouwplan niet toeneemt. Bij toepassing van deze regel komen de bewoners, van de adressen waar voor de deelautoregeling geldt, niet in aanmerking voor een vergunning voor het parkeren op straat, ook als er geen parkeerplaatsen op eigen terrein meer beschikbaar zijn, anders neemt de parkeerdruk daar ten onrechte toe. Er worden dan geen bedrijfs-, bewoners-, bezoekers- en VVE-vergunningen uitgegeven, maar wel andere vergunningen zoals mantelzorgparkeervergunningen. Dit moet worden geborgd in het uitgiftebeleid van de parkeervergunningen en zal moeten worden vastgelegd in een zogenaamd Plaats en Tijden besluit. De ontwikkelende partij of toekomstige bewoners dienen een overeenkomst te sluiten met een aanbieder van deelauto s voor het gebruik ervan. De overeenkomst dient in ieder geval voor minimaal 2 jaar te worden afgesloten. De overeenkomst dient als bewijslast voor het aanleggen van minder parkeerplaatsen dan de parkeernorm voorschrijft. De toewijzing van het gebruik van de parkeerplaatsen en deelauto-parkeerplaatsen aan de bewoner is aan de bouwer/eigenaar/verhuurder of VVE. Dit is niet anders dan met andere bouwplannen waarvoor de parkeereis per saldo lager is dan het aantal woningen. De gemeente kan hier geen nadere voorwaarden aan verbinden en gaat er vanuit dat parkeren in de stad een schaars goed is en partijen belang hebben bij een zo efficiënt mogelijk gebruik van de aanwezige parkeervoorzieningen. De deelauto kan eenvoudig via een online platform worden gedeeld door de bewoners/gebruikers. Hoe meer deelauto s beschikbaar zijn voor de groep bewoners/gebruikers, hoe betrouwbaarder en flexibeler het deelsysteem werkt. Door de deelauto s op een openbaar toegankelijk plek te zetten, kunnen de auto s zo efficiënt mogelijk worden gebruikt. Ook gebruikers uit de omgeving kunnen dan gebruik maken van de deelauto. Dit maakt het deelautosysteem interessanter voor aanbieders.

9 3. Uitvoeringsprogramma In dit hoofdstuk worden de maatregelen beschreven die de gemeente Den Haag gaat nemen om autodelen te stimuleren. Qua aantallen deelauto s staat Den Haag, na Amsterdam en Utrecht, op de derde plaats. De groei van het aantal deelauto s is vooral te danken aan peer-to-peer autodelen. Om het gebruik van deelauto s te bevorderen zullen de maatregelen zich daarom met name richten op de gebruikers, niet op de aanbieders. De maatregelen worden onderverdeeld in vijf categorieën: 1.) autodelen en parkeervergunningen, 2.) autodelen bij (her)ontwikkelingen, 3.) financiële prikkels, 4.) initiatieven uit de stad en 5.) communicatiemaatregelen. Hieronder een overzicht van de maatregelen inclusief planning. Overzicht maatregelen en planning Categorie maatregel Maatregel Planning actie 3.1 Autodelen en Parkeervergunningen 1. Parkeervergunningen voor two way deelauto s en buurtdeelauto s medio Stadsbrede parkeervergunningen voor oneway deelauto s medio Autodelen bij (her)ontwikkelingen 1. Ontwikkeling beleidsregel deelauto s bij gebiedsontwikkelingen Financiële prikkels 1. Opstartsubsidie voor autodeelinitiatieven in buurten met een hoge parkeerdruk 2e helft Subsidieregeling elektrische one-way deelauto s medio Aanschafsubsidie elektrische personenauto s loopt 3.4 Initiatieven uit de stad 1. Stimuleren en promoten buurtinitiatieven doorlopend 2. Stimuleren en faciliteren van zakelijke autodeelinitiatieven doorlopend 3.5 Communicatiemaatregelen 1. Informatie op gemeentelijke website uitbreiden doorlopend 2. Nieuwe autodeelinitiatieven bekend helpen maken via de gemeentelijke communicatiekanalen doorlopend 3. Wijzen op mogelijkheden autodelen bij contactmomenten tussen bewoners en de gemeente 2e helft Stickers voor deelauto s verspreiden 2e helft Gemeente Den Haag gaat de mogelijkheid verkennen om ook haar eigen wagenpark te delen Autodelen en parkeervergunningen Op 8 juni is een raadsbesluit tot wijziging van de parkeerverordening 1992 genomen. Met dat besluit is de parkeervergunning voor two way deelauto s aangepast en is een stadsbrede parkeervergunning geïntroduceerd voor aanbieders van one-way deelauto s. Op korte termijn volgen de beleidsregels Parkeervergunningen waarin de regels nader worden uitgewerkt. Maatregel 1 - Parkeervergunningen voor two way deelauto s en buurtdeelauto s Aanbieders van buurtdeelauto s worden voortaan uitgebreider gefaciliteerd. De regels zijn zo aangepast dat zowel aanbieders van buurtdeelauto s als andere aanbieders van two way deelauto s in aanmerking komen voor een bedrijfsparkeervergunning voor autodelen. De autodate vergunning vervalt. Aanbieders van two way autodelen zoals Greenwheels, maar ook buurtinitiatieven waar buurtdeelauto s op straat worden gezet, komen in aanmerking voor een gereserveerde parkeerplaats. Deze parkeerplaatsen zijn te herkennen aan het autodeellogo. Bewoners die op contractuele basis een auto delen zoals bij een buurtdeelauto gebeurt, hoeven zich voortaan niet meer aan te sluiten bij de Vereniging Gedeeld Autogebruik. Meer details en voorwaarden zijn te vinden via de webpagina Actie medio 2017 Maatregel 2 Stadsbrede parkeervergunningen voor oneway deelauto s De stadsbrede parkeervergunning kost 604,80. Een aanbieder moet minimaal 50 vergunningen aanvragen, aangezien een oneway deelauto systeem alleen werkt bij een voldoende groot aantal

10 voertuigen. Het maximum is gesteld op 300 vergunningen per aanbieder. Er is een subsidieregeling in het leven geroepen om het aanbod van elektrische deelauto s te stimuleren. De gemeente Den Haag moedigt aanbieders aan om een oneway deelautosysteem op een regionale schaal te ontwikkelen. Daarbij zoekt de gemeente graag de samenwerking met andere steden in de MRDH en de Randstad. Afstemming van voorwaarden en tarieven is daarbij van belang. Actie medio Autodelen bij (her)ontwikkelingen Zie paragraaf 2.3. Op basis van de pilots die op dit moment lopen wordt bepaald of en hoe deze maatregel tot beleid wordt verheven. Dit zal in dat geval resulteren in een raadsvoorstel. Actie Financiële prikkels De grootste financiële prikkel van autodelen is inherent aan het autodelen zelf: door ofwel zelf geen auto te kopen en enkel de werkelijke gebruikskosten te betalen op het moment dat je een auto nodig hebt; ofwel door je auto te delen en zo een stuk van de vaste kosten te kunnen delen met anderen (terwijl de auto anders stilstaat en vaste kosten zoals afschrijving en verzekering blijven doorlopen). Maatregel 1 Opstartsubsidie voor autodeelinitiatieven in buurten met een hoge parkeerdruk In buurten met een parkeerdruk hoger dan 90%, kan budget van het programma Parkeren (voorheen Parkeren in Woongebieden) worden gebruikt om te investeren in deelautogebruik. Eerder werd vooral het aanbod van parkeerplaatsen uitgebreid. Met deze maatregel wordt de vraag naar parkeerplaatsen beïnvloed. Per buurt wordt er een startsubsidie gegeven van maximaal euro voor het opzetten en laten draaien van een buurtdeelautosysteem. Aan deze subsidie zullen voorwaarden worden verbonden, zoals het minimaal aantal deelauto s, het minimaal aantal gebruikers en duur van het project. Het heeft de voorkeur om al in de buurt aanwezig auto s hiervoor in te zetten. Actie 2017 Maatregel 2 Subsidie elektrische one-way deelauto s Voor elektrische oneway deelauto s is een subsidie beschikbaar voor de eerste vijf jaar. Deze subsidie kan alleen worden ontvangen als voor de elektrische oneway deelauto ook een stadsbrede parkeervergunning is aangevraagd (zie paragraaf 3.1 maatregel 2). In totaal is er tot 1 oktober 2022 maximaal ,- euro beschikbaar. Actie medio 2017 Maatregel 3 Aanschafsubsidie elektrische personenauto s De gemeente Den Haag verstrekt tot 1 oktober 2017 een subsidie van maximaal voor een gebruikte auto en maximaal voor een nieuwe auto. Het totaal beschikbare subsidiebedrag is De regeling is alleen bestemd voor particulieren. Deze subsidie kan ook benut worden voor de aanschaf van een particuliere, elektrische buurtdeelauto (zie paragraaf 3.4 maatregel 1). Actie loopt 3.4 Initiatieven uit de stad Straten/buurten waar bewoners kiezen voor het delen van auto s kunnen zelf invulling geven aan leeggekomen parkeerplekken. De gemeente heeft hierin een faciliterende rol.

11 Maatregel 1 Stimuleren en promoten buurtinitiatieven De gemeente Den Haag vertrouwt op Haagse Kracht. Initiatieven van bewonersorganisaties, ondernemersverenigingen, buurtgenoten, buren, vrienden, etc. worden zoveel mogelijk gefaciliteerd. Dit geldt zeker ook voor autodeelinitiatieven. Ook in dit geval wordt stap voor stap beschreven hoe dergelijke initiatieven kunnen worden opgezet en in stand kunnen worden gehouden. Belangrijke elementen zijn het opzetten van een gemeenschappelijk reserveringssysteem (bijvoorbeeld met een systeem als Google Drive) en afspraken over aansprakelijkheid. Er wordt gestimuleerd dat initiatieven in principe openstaan voor alle geïnteresseerden, en niet alleen voor een vaste groep deelnemers. De handreiking wordt op de website geplaatst (zie paragraaf 3.5 maatregel 1) en wordt aan bewoners verschaft tijdens contactmomenten met de gemeente (zie paragraaf 3.5 maatregel 3). Actie doorlopend Maatregel 2 Stimuleren en faciliteren van zakelijke autodeelinitiatieven Bedrijven en bedrijventerreinen kunnen hun wagenparken delen. Bijvoorbeeld door poolauto s te gebruiken of door ongebruikte (lease)auto s beter te benutten. Dit leidt tot een lager autogebruik en er zijn op deze locaties minder parkeerplaatsen nodig. De gemeente kan hierbij samen met de mobiliteitsmakelaar van Bereikbaar Haaglanden een adviserende en faciliterende rol spelen. Initiatiefnemers kunnen contact opnemen via de webpagina autodelen op of via Actie doorlopend 3.5 Communicatiemaatregelen Om de inwoners van Den Haag meer bekend te maken met (de mogelijkheden van) autodelen worden een aantal maatregelen voorgesteld. De communicatie zal verschillen voor de diverse doelgroepen die in Den Haag wonen, werken en verblijven. Maatregel 1 Informatie op gemeentelijke website uitbreiden. In de zomer van 2016 is de webpagina Autodelen gelanceerd op de website van de gemeente Den Haag. Deze pagina is een loket voor potentiële autodelers (inwoners) én voor aanbieders van deelauto s. Bezoekers van de pagina worden geïnformeerd over de voordelen van autodelen, het gemeentelijke beleid, de vormen van autodelen en aanbieders van deelauto s. De informatie is niet uitputtend en zal geregeld worden geactualiseerd. Bij gemeentelijke communicatie over autodelen zal

12 worden verwezen naar de webpagina. Voor meer informatie over autodelen wordt verwezen naar de website die voor de Green Deal Autodelen is opgezet. Als de informatie op deze websites onvoldoende is om de vragen van de bezoeker te beantwoorden, kan de vraag via een online formulier worden gesteld. De vraag wordt dan zo snel mogelijk beantwoord. Actie doorlopend Maatregel 2 Nieuwe autodeelinitiatieven bekend helpen maken via de gemeentelijke communicatiekanalen. Kleinschalige autodeelinitiatieven met een niet-commercieel, ideëel karakter die zich in de startfase bevinden worden op verzoek door de gemeente geholpen om bekender te worden onder een groter publiek. Hiertoe zet de gemeente haar communicatiekanalen in die een groot bereik hebben onder de Haagse bevolking. Het gaat om: de website ( de Facebook-pagina Twitter (retweeten van tweets over initiatieven) de gemeentelijke digitale nieuwsbrief de Stadskrant Geslaagde autodeelervaringen kunnen ook via bovenstaande kanalen gedeeld worden. Communicatie over geslaagde ervaringen met deelauto s en autodeelprojecten kan leiden tot nieuwe initiatieven en gebruikers. Onder het motto Goed voorbeeld, doet goed volgen communiceert de gemeente via haar communicatiekanalen over geslaagde ervaringen en projecten. Actie - doorlopend Maatregel 3 Wijzen op mogelijkheden autodelen bij contactmomenten tussen bewoners en de gemeente. Verschillende contactmomenten bieden een goede gelegenheid om de mogelijkheden van autodelen onder de aandacht te brengen. Het betreft met name de momenten waarop men op korte termijn een beslissing zal nemen om al dan niet een auto aan te schaffen of besluit de auto van de hand te doen. Voor dit doel wordt een handreiking ontwikkeld met daarop kort de voordelen en mogelijkheden van autodelen. Voor verdere informatie wordt verwezen naar de website. Gedacht wordt aan de volgende contactmomenten: Afhalen rijbewijs Het afhalen van rijbewijzen gebeurt aan de balies van DPZ. Zeker voor nieuw geslaagden geldt dat na het afhalen van het rijbewijs vaak een moment volgt waarop men besluit om al dan niet een auto aan te schaffen. Voor bewoners die hun rijbewijs vervangen kan sprake zijn van een moment waarop men zich de vraag stelt of eigen autobezit nog noodzakelijk is. Parkeervergunning aanvragen Bij het aanvragen van een parkeervergunning worden de kosten van het parkeren van de eigen auto goed inzichtelijk. Parkeervergunningen worden aangevraagd op de gemeentelijke website. In de inleidende tekst zou ook de mogelijkheid van autodelen en het afstand doen van de eigen auto onder de aandacht kunnen worden gebracht, inclusief de financiële voordelen die dat met zich meebrengt. Extra nadruk wordt gelegd op de mogelijkheid om te gaan autodelen als alternatief voor de vergunning voor de 2e auto, omdat het tarief hiervoor naar verhouding hoog is en die auto vaak minder wordt gebruikt. Inschrijving in de gemeente Inschrijving voor nieuwe bewoners van Den Haag vindt plaats bij de balies van DPZ of kan schriftelijk worden gedaan. In beide gevallen ontvangt men een informatiepakket. Met DPZ wordt afgestemd of de handreiking kan worden toegevoegd aan dit informatiepakket. Sloopregeling In het Actieplan Luchtkwaliteit is aangekondigd dat een hernieuwde sloopregeling voor verschillende categorieën voertuigen in het leven zal worden geroepen. De vorige sloopregeling was in principe gericht werd op vervanging van het oude voertuig met een

13 Actie 2017 nieuw schoner voertuig. Tijdens dit contactmoment kan ook op de mogelijkheid van autodelen worden gewezen. Ook in dit geval verkrijgt men de handreiking en wordt men gewezen op de autodeel-pagina van de website. Maatregel 4 - Stickers voor deelauto s verspreiden Vaak is aan een auto niet te zien of de auto gedeeld wordt. De gemeente Den Haag gaat stickers maken met het autodeellogo en uitdelen om op deelauto s te plakken. Zo is voor iedereen zichtbaar dat de auto gedeeld wordt en verspreid het concept zich stilstaand en rijdend. Actie 2017 Maatregel 5 Gemeente Den Haag gaat de mogelijkheid verkennen om ook haar eigen wagenpark te delen Het beheer van het wagenpark van de gemeente Den Haag is versplinterd over de diensten en afdelingen. Dit maakt een maatregel om ons eigen wagenpark te gaan delen ingewikkeld. Toch zal onderzocht worden of het mogelijk is om onze eigen auto s efficiënter te gebruiken door de auto s intern te delen. De gemeente vervult hiermee een voorbeeldfunctie voor bedrijven, kantoren en andere overheidsinstellingen in Den Haag. De gemeente Amsterdam doet dit al sinds Actie 2018

14 4. Financiën en Monitoring 4.1. Financiën Bij het uitvoeringsprogramma van hoort een financiële paragraaf. Het stimuleringsprogramma vraagt niet om grote investeringen, die worden vooral door de markt gedaan, maar er is wel budget nodig om de benoemde maatregelen uit te kunnen voeren. Hieronder is in een overzicht aangegeven hoeveel budget voor de maatregelen wordt gereserveerd. Maatregel Budget 2017 Budget 2018 Dekkingsbron Reservering parkeerplaatsen voor deelauto s Product Aanleg straten, wegen en pleinen Autodelen in buurten met een hoge parkeerdruk Product Aanleg straten, wegen en pleinen Buurtinitiatieven Product verkeersmaatregelen Communicatie autodelen Product Verkeersmaatregelen Subsidie elektrische one-way deelauto s maximum voor vijf jaar Direct gekoppeld aan de uitgifte van de stadsbrede parkeervergunning. Dit is met een separaat collegebesluit vastgesteld Monitoring Omdat dit plan een grote gedragscomponent kent is monitoring van resultaten zeer essentieel om het succes te kunnen bepalen. De gemeente wil hiervoor meer onderzoek naar effecten van deelauto's op mobiliteit en leefomgeving in de stad op basis van de genoemde acties en pilots gaan faciliteren. Hierbij wordt de samenwerking gezocht met kennisinstellingen en partners van de Green Deal Autodelen. Nader onderzoek kan bijvoorbeeld worden verricht naar het gebruik van oneway deelauto s in relatie tot het gebruik van openbaar vervoer en de fiets. En ook is het interessant om onderzoek te verrichten naar het effect van autodelen op het 1 e (vermeden koop) en 2 e autobezit (wegdoen 2 e auto). Monitoringsindicatoren zijn: - Toename aantal gebruikers van deelauto s; - Toename aantal aangeboden deelauto s; - Kennis van inwoners van het onderwerp autodelen; - Attitude t.a.v. autodelen en bereidheid van inwoners om hun auto te delen; Uit de bovenste twee indicatoren kunnen we ritbesparing van autoritten afleiden. Naast bovenstaande indicatoren probeert de gemeente via de aanbieders ook gegevens van de deelauto s zelf te vergaren. Bij oneway deelauto s gaat het dan bijvoorbeeld om de locatie, de spreiding en de laadgegevens (in het geval van elektrische deelauto s) van de auto s. De resultaten van de onderzoeken en monitoring zullen ter beleidsverantwoording worden gebruikt. Op basis van de resultaten kunnen eventueel het beleid en de maatregelen over twee jaar worden bijgesteld.