Vlaak 12, 8321 RV Urk Tel: Website: Urk, 13 november 2015.

Transcriptie

1 Vlaak 12, 8321 RV Urk Tel: Fax: Aan: de leden van VisNed, Website: Urk, 13 november Martijn van Dam treedt aan als onze nieuwe staatssecretaris. In onze vorige nieuwsbrief liepen we er al iets op vooruit, maar staatssecretaris Sharon Dijksma verwisselde inderdaad het departement van Economische Zaken voor dat van Infrastructuur en Milieu. Martijn van Dam is haar op Economische Zaken opgevolgd. De heer Van Dam treedt aan in een voor de visserij cruciale fase. De Decemberraad staat voor de deur en wij rekenen op zijn inzet om de voorgestelde roll over van het tongquotum om te zetten in een stijging van dat tongquotum met tenminste 10% Dat is ecologisch verantwoord en economisch noodzakelijk. Daarnaast moeten er flink wat knopen doorgehakt worden op de actuele visserijdossiers Aanlandplicht en Natura 2000 en krijgt het Nederlands voorzitterschap van de EU (eerste 6 maanden van 2016) ook op Visserijgebied met een aantal ingewikkelde dossiers te maken. Al eerder schreven we over het juridische conflict met het Kabeljauwherstelplan tussen enerzijds de Raad van ministers en aan de andere kant het EP en de Europese Commissie. Daarover zal het Europese Hof van Justitie op 1 december een uitspraak doen. Wij hopen dat we heel binnenkort persoonlijk kennis kunnen maken met de nieuwe staatssecretaris. We zien in elk geval uit naar een goede samenwerking. TAC-voorstellen Afgelopen week is de Europese Commissie naar buiten gekomen met de voorstellen voor de TAC s 2016 van een aantal autonome bestanden, dus bestanden waar Brussel het alleen voor het zeggen heeft. Dat is dan min of meer ook het officieuze startschot van de onderhandelingsronde over de vangstmogelijkheden Natuurlijk is in de afgelopen periode het nodige voorwerk gedaan en zijn in bilaterale overleggen diverse zaken besproken. Zo is de grote vraag hoe de Europese Commissie de uplift van quota gaat invullen van soorten die vanaf 1 januari 2016 geheel of gedeeltelijk onder de aanlandplicht vallen? In de nu genoemde getallen is daar nog geen rekening mee gehouden, want de Commissie wacht nog op een advies van het Wetenschappelijk en Economisch Adviesorgaan van de EU, het STECF. Tijdens het onlangs gehouden overleg op EZ werd bekend gemaakt dat het verhaal rond de uplift heel gecompliceerd ligt en dat het, hoewel onwenselijk, onderdeel wordt van de onderhandelingen tijdens de Decemberraad en dat betekent vaak: politieke overwegingen, besluitvorming op ad-hoc basis, waarbij vaak dan niet de juiste afwegingen worden gemaakt. 1

2 De Europese Commissie stelt in deze eerste publicatie voor om bij de voor ons relevante quota op de Noordzee voor geassocieerde bestanden kortingen door te voeren. Dit gebeurt in de regel op basis het niet beschikbaar hebben van wetenschappelijke informatie. Het gaat hierbij om: Schar en bot: -20,0% Tongschar: -8,5% Tarbot en griet: -3,3% Roggen -20,0% Deze kortingen zijn dus niet gebaseerd op wetenschappelijke informatie maar juist op het ontbreken daarvan en dan gaat uit voorzorg het hakmes er in. Zoals bijna elk jaar zal Nederland er voor moeten knokken om dit ongedaan te krijgen, niemand zit te wachten op een korting voor bijvoorbeeld rog waarvan duidelijk waarneembaar is dat de aanwezigheid op de visgronden van jaar tot jaar toe neemt. We kunnen dat echter als vloot niet aantonen, want we zitten, dankzij de vele kortingen in de afgelopen jaren, met een heel beperkt quotum, waardoor een PO-maatregel met een heel beperkte bijvangsthoeveelheid het hele jaar van kracht moet zijn. Voor tong 2016 heeft de Commissie nog geen voorstel gedaan. Zoals eerder gemeld wil VisNed graag dat voor tong besloten wordt tot een TAC-verhoging van tenminste 10%. Uit het in juni jl. gepresenteerde ICES-advies betreffende Noordzee-tong hebben wij geconcludeerd dat het bestand ruim boven de Voorzorg-niveaus zit en verder toeneemt. En dat de door ICES voorgestelde roll-over voortkomt uit het strenger formuleren van de beheersmaatregelen, met name de Fmsy. Wij hebben aan Imares gevraagd om een doorrekening te maken van de gevolgen van een TACverhoging. Hieruit blijkt dat dit nauwelijks negatieve gevolgen heeft voor het bestand; de prognoses op termijn laten zien dat het bestand verder stijgt en dat Fmsy ruim voor 2020 gerealiseerd gaat worden. Vorige week tijdens het Visserijoverleg op het ministerie van EZ bleek dat de NLoverheid er hetzelfde over denkt als VisNed en het door Imares opgestelde document voldoende handvaten geeft om een verhoging te bepleiten. Nederland heeft die vraag inmiddels bij de Commissie ingediend en de Commissie heeft STECF (het wetenschappelijk en economisch adviesorgaan van de EU) om een beoordeling gevraagd. Ook heeft Nederland de vraag inmiddels in Brussel bilateraal besproken. Kortom; de nodige inzet wordt gepleegd, waarvoor wij het ministerie heel erkentelijk zijn. Waarschijnlijk zal hierover ook pas een besluit genomen worden tijdens de Visserijraad in december, de eerste proeve van bekwaamheid voor onze nieuwe staatsecretaris Martijn van Dam. Bestanden die met niet EU-landen gedeeld worden zijn onderdeel van de onderhandelingen met deze landen en het besluit daarover valt in dat overleg. Dat geldt bijvoorbeeld op de Noordzee voor kabeljauw, schelvis, koolvis, wijting en schol waar een gezamenlijk beheer met Noorwegen van toepassing is. Maandag as. 16 november start in Kopenhagen de eerste ronde EU-Noorwegen waar de hele week voor uitgetrokken is, een tweede ronde is voorzien in Bergen (Noorwegen) van 30 november 4 december. Naast de implementatie van de Aanlandplicht en de daaraan verbonden ophoging van de quota zal gesproken worden over de vaststelling van de TAC s. Bij schol ligt er een advies op basis van het beheerplan dat 15 % verhoging impliceert maar het fixeren van de Visserijsterfte op de her berekende extreem lage Fmsy zou een TAC-verlaging van 22 % betekenen. Natuurlijk moeten we inzetten op het volgen van het beheerplan, maar de Europese Commissie heeft aangegeven dat het ICES-advies nu een ander gebied beslaat dan waar het beheerplan betrekking op heeft, namelijk Noordzee en Skagerrak samen. Dat zou betekenen dat het beheerplan niet meer van toepassing is. Nederland zal moeten inzetten op het scheiden van de TAC in de twee gebieden. Naar verwachting zal de belangrijkste betrokken lidstaat, Denemarken, dat ook willen. De Nederlandse kottervloot wordt tijdens beide rondes vertegenwoordigd door Geert Meun. 2

3 De Aanlandplicht. Uiteraard blijft de Aanlandplicht alle agenda s van de besprekingen, nationaal en internationaal, domineren. Nationaal over de invulling in Nederland voor de vloot, de visafslagen en de overheid, maar ook internationaal hoe de andere lidstaten hiermee omgaan. Tijdens de vergadering van de Uitvoeringsagenda Aanlandplicht vorige week bij EZ kwam een uitzondering op de Aanlandplicht ter sprake die België bedongen heeft. Belgische boomkorkotters krijgen na 1 januari 2016 vrijstelling van de verplichting om de ondermaatse tong binnen te brengen, omdat zij verplicht met een selectief net moeten vissen. Dit selectieve net staat als volgt omschreven: een net waarvan de laatste 3 meter van de staart, voor de kuil, bestaat uit netmateriaal met een minimale maaswijdte van 120 mm, gemeten tussen de knopen. De Belgen hebben al enige ervaring met deze Technische Maatregel omdat het gebruik hiervan per 1 april jl. verplicht is gesteld voor de visserij in Het Kanaal, omdat het vorig jaar december door België ingebracht is als een maatregel om daarmee de voorgestelde zeer aanzienlijke korting in het Tongquotum in VIId-e te dempen. Binnen VisNed heeft het overleg erin geresulteerd dat er vanuit Nederland ook belangstelling is om gebruik te maken van deze uitzondering op de Aanlandplicht; geen ondermaatse tong binnen hoeven te brengen (die van het quotum afgetrokken moet worden) maar dan wel gebruik maken van het stuk net voor de kuil van 3 meter lengte met een maaswijdte van 120 mm. Verschil tussen België en Nederland is wel dat bij onze zuiderburen hoofdzakelijk boomkor met wekkerkettingen wordt gebruikt en, zoals bekend, in Nederland de puls. Vandaar wordt op korte termijn (volgende week met de GO 31) een aanvullend onderzoek uitgevoerd om aan de weet te komen wat deze maatregel voor gevolgen heeft voor de selectiviteit van het vistuig van een pulser. Het overleg met EZ deze week heeft geleerd dat de Nederlandse overheid ook de mogelijkheid wil bieden om gebruik te maken van deze uitzonderingsbepaling. Indien hier gebruik van gemaakt wordt zal dat in de praktijk betekenen dat een boomkor/pulser die vist met een maaswijdte in de kuil van mm en een stuk van 3 meter van 120 mm voor de kuil volgend jaar van geen enkele soort de ondermaatse vis hoeft binnen te brengen. De gevangen ondermaatse tong moet wel geregistreerd worden maar hoeft niet van het quotum te worden afgetrokken. Boomkorvaartuigen die met een kuil vissen van 120 mm + moeten in 2016 nog wel de ondermaatse schol binnen brengen. Meer informatie over de Aanlandplicht en de uitzonderingen die toegepast kunnen worden komt beschikbaar op de voorlichtingsbijeenkomsten die 27 november te Stellendam, 28 november te Urk en 4 december te Den Helder gehouden zullen worden. Twinriggers/fly shooters: volgend jaar moeten TR-vaartuigen mm alleen Noorse kreeft en tong binnen brengen en TR-vaartuigen > 100 mm de vissoort schol. Laatstgenoemde vissoort kan voor deze categorie vaartuigen een heel groot probleem worden en veel vissers redeneren als volgt: om het probleem van het verplicht aanlanden van de scholdiscards te voorkomen moet ik dus met kleiner dan 100 mm gaan vissen in plaats van mm. Kortom; net als bij de dagen, word ik gedwongen om nauwer te vissen. Nu zou de leek kunnen stellen: dan gaat deze TR-visser toch zo ruim vissen dat hij geen scholdiscards meer vangt? Maar dan verspeelt hij ook belangrijke en dure bijvangstsoorten zoals tarbot en tongschar. En dat kun je van geen enkele visser verlangen. Maar hij wil wel de scholdiscards niet binnen hoeven te brengen, dus wordt hij min of meer gedwongen om nauwer dan 100 mm te gaan gebruiken. Indachtig bovenomschreven uitzondering voor het selectieve boomkortuig voor tong is het wenselijk iets dergelijks ook op te tuigen voor de scholvissers van 100 mm +. Dat zij een vrijstelling kunnen krijgen om schol binnen te brengen als zij met een TR-vistuig vissen met een stuk netwerk van 3 meter voor de kuil met een maaswijdte van tenminste 140 mm? Het ministerie van EZ heeft laten weten dat zij hiermee zeker aan de slag wil. Wij moeten op korte termijn aantonen wat de gevolgen zijn voor de selectiviteit van het TR-net bij gebruik van een 3

4 dergelijke voorziening. Dan moet dat ook wetenschappelijk gevalideerd worden en kan tussentijds de Delegated Act (het document waarin de verplichtingen voor 2016 in het kader van de Aanlandplicht zijn opgenomen) gewijzigd worden. Maar dit is 1 januari as. niet geregeld, zal wel enkele maanden in beslag nemen. NSAC Demersale werkgroep. Deze werkgroep vergaderde afgelopen dinsdag in Hamburg. Bijna 40 vertegenwoordigers van de Visserijindustrie van landen rond de Noordzee en NGO s waren bij elkaar gekomen, ook de Europese Commissie was vertegenwoordigd. Diverse onderwerpen gerelateerd aan de Aanlandplicht werden uitvoerig besproken, met name een document over chokespecies. Voor elk land kunnen dat weer andere soorten zijn. Voor Nederland bijvoorbeeld Noorse kreeft en Rog maar voor Zweden is dat bijvoorbeeld Tong in Het Skagerrak/Kattegat. Zweden moest deze visserij dit jaar al sluiten in juli. Als dat volgend jaar weer aan de orde is betekent strikte toepassing van de regels dat alle visserijen die tong (bij)vangen moeten stoppen. Dit zal zo n sector toch voor onoverkomelijke problemen plaatsen. Om de Aanlandplicht te faciliteren dient de knellende zeedagenregeling geschrapt te worden, daar is iedereen van overtuigd. Immers de huidige zeedagenregeling verplicht veel vissers met kleinere maaswijdtes te vissen, omdat in de mandjes met grotere maaswijdtes te weinig zeedagen beschikbaar zijn. Maar omdat de Aanlandplicht gedeeltelijk wordt doorgevoerd wil men de zeedagenregeling nu nog niet schrappen. Wel deelde de vertegenwoordiger van de Europese Commissie mee dat in Brussel een voorstel wordt voorbereid om de mandjes voor twinriggers / fly shooters van TR1 (maaswijdte 100 mm+) en TR2 (maaswijdte mm) bij elkaar te voegen tot één mandje. Dit zal in ieder geval de nodige flexibiliteit opleveren en vrijheid voor een visserman in het gebruik van de gewenste maaswijdte. Wij hebben staande de vergadering meteen aan de vertegenwoordiger van de Commissie gevraagd of deze samenvoeging ook gaat gelden voor BT1 (boomkor 120 mm+) en BT2 (boomkor mm), wat niet het geval is omdat dit verzoek nog niet gedaan is. Uiteraard hebben wij inmiddels bij EZ gevraagd om dit alsnog op te pakken. Er zijn een reeks van goede argumenten aan te geven waarom we wat betreft de boomkor ook samenvoeging van de 2 mandjes willen hebben: de afgelopen jaren hebben we steeds dure GN-effort of TR-effort om moeten ruilen om extra BT1-dagen te verkrijgen en desondanks moest BT1, als enige pot in Nederland, diverse keren voortijdig gesloten worden. Verder: met BT2 ( mm) mag niet ten noorden van de tonggrens gevist worden maar met 120 mm wel, dus het visgebied wordt vergroot. En last but not least: zoveel mogelijk vissen in BT1, met 120 mm en groter, komt zeker de selectiviteit ten goede, een van de belangrijkste pijlers van die vermaledijde aanlandplicht. Inmiddels heeft EZ laten weten hiermee alsnog aan de slag te zullen gaan. NSAC-Focusgroep Controle en Handhaving Aanlandplicht. Na de Demersale werkgroep van afgelopen dinsdag vergaderde afgelopen woensdag de Focusgroep van NSAC die zich bezig houdt met het onderwerp Controle en Handhaving in het kader van de vermaledijde Aanlandplicht. In die groep zitten vertegenwoordigers van drie NGO s en de visserijvertegenwoordigers van Denemarken, Schotland, Engeland en Nederland. Pim Visser maakt deel uit van die groep. In deze eerste bijeenkomst werd gebrainstormd, zodat het NSACsecretariaat een eerste opzet van een NSAC-advies kan opstellen. Dat advies gaat naar de Scheveningengroep van lidstaten en de Europese Controleautoriteiten. De ommezwaai van een gerichte controle op niet te veel aanlanden naar een controle op niet te weinig aanlanden is een hele lastige. En in de gegeven omstandigheden is die ommezwaai ook nog niet goed mogelijk. Maar we moeten ons geen illusies maken, dat probleem gaan de Controle-autoriteiten op enig 4

5 moment oplossen. De technische ontwikkelingen gaan hard en de controleurs zullen hun problemen vast en zeker binnen enkele jaren laten verdwijnen. Wij vrezen echter dat er in die tussenperiode wel eens een situatie van niet naleven zou kunnen ontstaan, wat wij als erg onwenselijk bestempelen. We hebben nu een goed niveau van nalevingsgezindheid op de vloot en dat willen we zo houden. In die vergadering werd ook nog eens duidelijk dat we als Nederland (en België) eigenlijk alleen staan. Wij hebben immers (als enigen) de 80 mm platvisvisserij met de grootste hoeveelheid technisch onvermijdelijke discards. Andere landen rekenen op quotum- verhoging, herverdeling van vangstmogelijkheden etc. En je ziet ze denken jullie grote probleem moeten jullie zelf oplossen. En daarvoor moeten we blijven innoveren op het gebied van selectiviteit, verbeteren van overlevingsmogelijkheden en het zoeken naar de politieke rek en ruimte. Want de Aanlandplicht gaat niet weg, maar als het niet uitvoerbaar wordt, kan ze ook niet naleefbaar zijn en voor de autoriteiten niet te handhaven. De inzet van de Focusgroep richt zich vooral op de situatie van na 2019, want in de overgangsperiode tot die tijd zal overal nog wel een beetje een mouw aan worden gepast. Maar als de grote klap (zeg maar enorme dreun) in 2019 is gevallen, moeten we zicht hebben op alle voetangels en klemmen die dan over blijven, om ook oplossingsgericht bezig te zijn. Het alternatief is een vloot die op enig moment voor de kant blijft vanwege technische problemen en gebrek aan quota en dat is een schrikbeeld wat niemand realiteit wil laten worden. Vaststelling RTC s. Tijdens het vorige week met EZ gehouden Visserijoverleg is ook gesproken over de onlangs gehouden bespreking tussen EZ en de Engelse MMO over de vaststelling van de RTC s. Zoals bekend is het een welhaast voortdurende bron van ergernis hoe vaak deze bijna uitsluitend op NLDvisgronden terecht komen. Aangegeven werd dat Nederland de onevenredige verdeling van de gebieden en arbeidsintensieve consultatie aan de orde heeft gesteld. Er wordt gewerkt aan een consultatie van 2 x per jaar waarbij dan gelijk voor een periode van 6 maanden de maandelijkse RTC s worden vastgesteld. Wij hebben onze argumenten herhaald: RTC s liggen voor 80 % op NL-bestekken terwijl als je kijkt naar de aanvoer van Engeland en NL gezamenlijk wij 20 % aanvoeren en Engeland 80% Toegezegd wordt dat bij de toekomstige consultatie wij ook de onderliggende aanvoercijfers per lidstaat mogen inzien. Dat zou een goede zaak zijn om tot een meer evenwichtige verdeling te komen. Derde Visserijpoort groot succes. Vorige week donderdag organiseerden VisNed en de PFA voor de derde keer een Visserijpoort. Dit keer met als motto Is Nederland klaar voor de Aanlandplicht. Achtereenvolgens spraken PFA-voorzitter Gerard van Balsfoort, Emiel Brouckaert, de secretaris van de Belgische Rederscentrale, Marloes Kraan van Imares en Pim Visser over dit onderwerp. Het antwoord van de drie heren was een duidelijk NEE en Marloes Kraan legde glashelder uit dat er een onoverbrugbare (steeds dieper wordende) kloof tussen het denken van beleidsmakers en het denken van vissers is. Als die kloof niet overbrugd wordt, is de invoering van de Aanlandplicht tot mislukken gedoemd. Onder leiding van Martin Pastoors werd een geanimeerde discussie gevoerd, die duidelijk maakte dat we er niet klaar voor zijn, maar dat de beleidstrein gewoon doordendert. Die situatie motiveert ons als VisNed-team om keihard aan het werkt te blijven. Doel is om voluit gebruik te maken van de mogelijkheden die de regeling biedt om de onwerkbaarheid zoveel mogelijk te beperken. De overheid zoekt rek en ruimte en wij helpen hen daarbij. Voor een uitgebreid verslag verwijzen wij graag naar Visserijnieuws van vandaag. 5

6 MSC-garnalen en Noordzee AC. Tijdens de Noordzee-AC in Hamburg werd ook even over het onderwerp Beheer van Garnalenvisserij gesproken. De NSAC heeft een advies uitgebracht om te zorgen voor een beheerste garnalenvisserij, maar dat zoveel mogelijk van onderop, dus via de PO s te doen. De Focusgroep gaat nu aan de slag om dat advies verder te concretiseren. Over het onderwerp wordt ook in het kader van MSC nagedacht en meer dan dat. Er wordt aan een plan geschreven. Die twee activiteiten moeten in elkaars verlengde komen te liggen, zodat de activiteiten in Duitsland, Denemarken en Nederland doorwerking kunnen krijgen in alle landen rondom de Noordzee. Daartoe gaan de MSC-werkgroep en de NSAC-Focusgroep in januari 2016 met elkaar in overleg. Scheepvaart Adviesgroep. De Scheepvaart Adviesgroep Noordzee is een informeel gezelschap van nautisch betrokkenen bij die Noordzee: havenbedrijven Amsterdam en Rotterdam, Loodsen, Kapiteins, de Kustwacht, Hydrografen, Rijkswaterstaat, Watersporters en ook de Visserij. Dit gezelschap komt twee keer per jaar bijeen. Voor VisNed neemt Pim Visser deel aan die besprekingen. Dit keer ging het o.a. om de nieuwe routering voor de Belgische kust in de aanlopen naar Zeebrugge en de Westerschelde en natuurlijk over windparken. Ook werd gesproken over het opruimen van het wrak van de Baltic Ace (begin januari helemaal opgeruimd) en de aanloop naar Scheveningen, waar een Productieplatform komt waar het booreiland Paragon stond. Ook werd gesproken over de route boven de Waddeneilanden, waar iedereen de nieuwe routering als heel positief heeft ervaren (door u ook??). Over windparken werd duidelijk dat we via de vele overleggen van Wouter van Broekhoven en de PO-bestuurders goed aangesloten zijn op de ontwikkelingen. Ons is gevraagd om nautische knelpunten te inventariseren, zodat we ze in een volgende vergadering kunnen melden. Daarom een oproep daartoe aan alle vissers, stuur uw bericht naar: visned@visned.nl Black Box garnalen. Het PK-dossier is een heikel dossier. Het is omgeven met veel gevoel en gevoeligheid. Meer dan tien jaar geleden zijn hierover heldere afspraken gemaakt met de toenmalige met Minister van Landbouw en Visserij. Daardoor zou er, na de toen afgesproken overgangsperiode, nu een genormaliseerde situatie moeten zijn. Volgens sommigen is die er wel en volgens anderen niet. VisNed is van mening dat iedereen zich aan de wet moet houden en dat er een gelijk speelveld voor alle vissers moet zijn. VisNed is een organisatie die compliance, dat wil zeggen: naleving, hoog in het vaandel heeft. Verder vinden wij dat we ons in alle dossiers, of het nu Visserijbeheer, Natura2000, of Motorvermogen is, bij de feiten moeten houden. Het Ministerie van EZ deelt die mening kennelijk ook en heeft een project medewerker fulltime vrij gemaakt om in het dossier Motorvermogen te duiken. Er kan nu in de komende maanden sprake zijn van een afgewogen benadering, in alle rust. Wij roepen op om daarbij vooral koele rekenaars en capabele techneuten bij te betrekken. Wij hebben inmiddels gesuggereerd om gezamenlijk met NGO s snel een aftrap te organiseren in de vorm van een werkmiddag met diezelfde koele rekenaars en techneuten. Zo kan iedereen op gelijke wijze helder voor ogen krijgen wat aard en omvang van de problematiek is, wat we nastreven en welk middel daar proportioneel voor ingezet wordt. En ja, wat we als VisNed nastreven is gewoon het nakomen van afspraken die destijds met Minister Veerman gemaakt zijn, met een serieuze afstelling naar 300 pk en goede begrenzing. Maar dat betekent niet dat je bij een constatering van bijv. 312 pk meteen een boef zou zijn. We moeten ook oppassen in dit dossier niet meteen in oplossingen te gaan denken. Beslissingen moeten weloverwogen zijn. Het debacle van bijv. de VisHub (een prima oplossing, maar veel te duur en verkeerd geïmplementeerd) ligt ons nog redelijk vers in het geheugen. Dat betekent wel en tegelijk dat er nu sprake zou moeten zijn van een kordate benadering met een helder tijdpad, op weg naar een bestendige oplossing. Voor het overige adviseren wij iedereen die nu een subsidietoezegging voor 6

7 een black box garnalenvisserij heeft ontvangen om nu snel zo n goedgekeurd apparaat aan te schaffen. De keuze van leverancier maakt iedere ondernemer zelf. Werkbezoek Radio Medische Dienst. Afgelopen zaterdag waren de 5 dokters verbonden aan de Radio Medische Dienst op bezoek bij de Visserijsector. Dat gebeurde in IJmuiden, waar we eerst de KW 34 van Van Duijn bezochten. Met de dokters werd de hele kotter van voor naar achteren bezocht en overal stonden we stil bij de mogelijke gevaarzetting en kansen op verwondingen. Voor de dokters, die hun adviezen per telefoon of per geven, was het bijzonder nuttig nu eens met eigen ogen een kotter te zien. Ondertussen spraken we ook over hun meest recente ervaringen met enkele ernstige ongevallen. Daarna bezochten we de trawler Frank Bonefaas van Rederij Vrolijk. Het scheepshospitaal en de medische uitrusting hadden natuurlijk speciaal de belangstelling. Ondertussen spraken we ook over de problematiek rondom de medicijnkist en de manier waarop we als sector met de medici kunnen samenwerken om tot een verbetering te komen. Het was zowel voor de dokters als voor ons als sectorvertegenwoordigers een nuttige besteding van een zaterdagochtend. Branche Organisatie Garnalen. Afgelopen maandag is de Branche Organisatie (B.O.) Garnalen opgericht. Alle Nederlandse garnalen PO s, alle Vebega-garnalenhandelaren en alle NOVA-visafslagen hebben zich aangesloten. De B.O. gaat in Den Haag en Brussel erkenning aanvragen bij ons Ministerie en Europa, waarna ze keten breed gaat werken aan kwaliteit en duurzaamheid. De B.O. gaat niet over aanvoer en over prijzen, maar primair over voedselveiligheid. Het altijd heikele punt van de werking van garnalenzeven is ook een van de aandachtpunten in deze B.O. Deze organisatie is geen club met een werkapparaat, het werk gebeurt vanuit de aangesloten organisaties. Het is dus een overlegtafel. Omdat er sprake is van een erkende organisatie is dit overleg mogelijk zonder dat er mededinging technische problemen te verwachten zijn. Vanuit de aanvoersector hebben Johan Nooitgedagt, Matthijs van der Ploeg en Job Bout zitting genomen in het bestuur. De vierde (aanvoer)plek in het bestuur zal worden ingevuld door PO Wieringen. Pluis, Huisvuil en recycling van Netwerk Al enkele weken zijn Sarah Verroen en Klaas Jelle Koffeman actief met het in kaart brengen van de afvalproblematiek in de visserij. We schreven daar al eerder over. Met een bezoek aan Den Helder en Texel wordt voor dit jaar het project afgerond. Vroeg in het volgend jaar volgen nog bezoeken aan de Zuid. Zodra hun rapportages afgerond zijn zullen we die op onze website plaatsen. Het project Vispluisvrij krijgt een internationale component, want we gaan in het voorjaar verder in samenspraak met de Duitse visserij en Duitse overheid. Zij hebben van het onderwerp Pluis een speerpunt gemaakt. Begin januari 2016 gaat het internationale overleg van start. Invulling geven aan maatschappelijke verantwoordelijkheid en duurzaamheid is een van de speerpunten van VisNed. In dat kader hebben we ons aangesloten bij een initiatief op Urk. Daar hebben de Gemeente Urk, Osprey, Rederij De Boer, de VCU, Kramer Verwerking en Healthy Seas een intentieverklaring getekend om zoveel mogelijk oud netwerk en netwerk wat opgevist wordt te recyclen. Van dat netwerk worden nu garens gemaakt waar o.a. vloerbedekking en sokken van worden gemaakt. Op deze manier worden afvoerkosten bespaard en hoeft oud netwerk niet meer verbrand te worden. Binnenkort overleggen we in het VisNed-bestuur hoe we dit initiatief ook in andere havens kunnen bevorderen. De visserij levert op deze manier een beginnende bijdrage aan de circulaire economie. Dat klinkt misschien allemaal wat abstract maar in beleidsdiscussies die we in Den Haag en Brussel voeren wordt steeds weer en in toenemende mate een beroep op ons gedaan om antwoord te geven op dit soort maatschappelijke vragen. 7

8 Open brief Europese organisaties naar PEW De Amerikaanse organisatie PEW ( ) is een hele grote Amerikaanse liefdadigheidsorganisatie, die haar wortels heeft in de olie-industrie. Deze organisatie heeft ook een kantoor in Brussel. Zij hebben zich ontwikkeld tot één van de meest vooraanstaande donors van Europese groene NGO s op Visserijgebied en zijn ook met eigen mensen heel actief. Je kunt dus stellen dat Amerikaanse oliedollars hier het maatschappelijk debat probeert te beïnvloeden. In maart van dit jaar liet PEW een economisch en ecologisch rapport over visserij het licht zien. De inhoud daarvan staat mijlen ver af van de beleving van vissers en de rapportages van ICES. PEW blijft ondanks alle positieve ontwikkelingen in de visserij maar tamboereren over de vermeende overbevissing. Daarom hebben de Europese visserijorganisaties Europêche en EAPO (Europese Associatie van PO s) een open brief aan PEW in Brussel en Washington DC geschreven. De beide voorzitters (Javier Garat en Pim Visser) schreven aan PEW: De motieven van PEW om misleidende en onware beweringen te publiceren blijven onduidelijk, maar hier is geen sprake van verkeerde interpretatie van gegevens of een verschil van mening. De beweringen zijn overduidelijk onderdeel van een georganiseerd en samenhangend plan om beleidmakers en het publiek te beïnvloeden. Maar het zijn onwaarheden en PEW zou moeten weten dat het onwaarheden zijn. De Engelstalige brief wordt afgesloten met een oproep aan PEW om op haar schreden terug te keren en met respect om te gaan met de inbreng van wetenschappers en de mening van de visserijsector. De open brief is op onze website terug te vinden. Tariefvrije import van vis. Al eerder schreven wij over de tariefvrije import van vis en visproducten als grondstof voor de verwerkende industrie. Daar zijn wij niet tegen, want er is een grote marktvraag en de verwerkingssector is een belangrijke tak van onze industrie. Maar wij zijn van mening dat zij primair hun inkoop moet doen via de lokale Europese industrie. De import komt aan de orde als de Europese industrie niet aan de vraag kan voldoen. Dat is inmiddels niet bij veel vissoorten het geval meer. Daarom snappen we nog steeds niet goed waarom er ton platvisfilets tariefvrij moet kunnen worden geïmporteerd, terwijl het schol quotum niet benut kan worden. Dezelfde klacht hebben onze Spaanse collega s rondom tonijn en onze Schotse collega s over koolvis en kabeljauw. De Europese lidstaten beslissen hierover in de komende dagen en daarom is vanuit Europêche en EAPO een klemmend beroep gedaan op de lidstaten om het instrument te gebruiken waar het voor bedoeld is en niet te laten misbruiken als een hulpmiddel om de visprijzen op de Europese afslagen onder druk te zetten. Aan kunstmatig laag gehouden prijzen is geen enkele behoefte en dat is ook niet (sociaal) duurzaam. Wij hebben er alle vertrouwen in dat staatssecretaris Van Dam in dit dossier een juiste en verantwoorde keuze maakt. Vastloper in Vibeg. Afgelopen week zou in een marathonsessie een oplossing gevonden worden voor alle nog openstaande Vibeg-zaken. Zowel de kaartbeelden als de verlenging van de Nb-wet-vergunning boomkor. Helaas is dat niet gelukt. De vertegenwoordigers van het WNF waren niet te vermurwen om van hun keiharde stellingname af te wijken. Voor ons als visserij is het een voorwaarde dat maatregelen in verhouding staan tot hun nut en de daarmee gepaard gaande kosten. In andere woorden: maatregelen moeten proportioneel zijn. Daarom willen we dat bij sluiting van gebieden de visserij-impact in andere gebieden niet toeneemt. Anders kun je het sluiten net zo goed laten. Om te komen tot een afgewogen pakket waren we ver gegaan, maar het onmogelijke (ons nu vast pinnen op een sluiting van gebieden zonder een verzachtend maatregelenpakket) was een 8

9 brug te ver. Daarom zijn de besprekingen afgebroken zonder een nieuwe afspraak te maken. Het is nu aan de overheid om een beslissing te nemen, waar per definitie een aantal partijen het niet mee eens zullen zijn, hetzij vissers, hetzij NGO s, of misschien wel allebei. We kunnen nu niets anders doen dan afwachten. MKBA Friese Front en Centrale Oestergronden Al geruime tijd vinden besprekingsrondes plaats om tot bodembeschermingsmaatregelen op het Friese Front en de Centrale Oestergronden te komen. De achtergrond in het kort: het kabinet wil in totaal 10 tot 15% van de zeebodem in de Nederlandse wateren tegen bodemberoering beschermen, en zit momenteel op 8%. De ontbrekende procenten worden in dit gebied gezocht; dat betekent dat nog tussen de 1200 en 4200 vierkante kilometer moet worden gevonden. Om de besluitvorming te ondersteunen is een Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse (MKBA) uitgewerkt door IMARES en het Landbouw Economisch Instituut (LEI). Deze moet een overzicht geven van alle maatschappelijke kosten (waaronder voor de visserij) en alle maatschappelijke baten, van verschillende varianten. Er worden zes varianten met elkaar vergeleken: drie opgesteld door het ministerie van I&M waarbij de zones voornamelijk op het Friese Front liggen; twee alternatieven, ingebracht vanuit de sector die de meest waardevolle visserijgebieden trachten te ontzien en tegelijkertijd beogen om ook aan de batenkant goed genoeg te scoren; en één ingebracht door de NGO s, die eenvoudigweg beide gebieden volledig willen sluiten (meer dan 6300 vierkante kilometer). Op 11 november werd de conceptversie van deze MKBA in IJmuiden gepresenteerd aan alle betrokkenen. Het is in elk geval helder dat er veel werk is verzet door de beide instituten. Wij zijn echter ook kritisch geweest in onze lezing en hebben een aantal belangrijke punten voor verbetering onder de aandacht gebracht. Om een voorbeeld te geven, er is geen plaats in de MKBA gemaakt voor de waarde van scheepswrakken. Eén van de argumenten achter de twee visserijvoorstellen is juist dat er veel scheepswrakken in het gebied liggen. Deze bieden een harde ondergrond (in jargon: hard substraat) waarop bepaalde soortengemeenschappen zich kunnen vestigen. Algemeen wordt aangenomen dat voordat de mens grotere invloed op de Noordzee kreeg, er veel meer hard substraat aanwezig was. De soortengemeenschappen die daarvan afhankelijk zijn, zijn eveneens gereduceerd. Dat is ook één van de belangrijkste redenen waarom proefprojecten met de herintroductie van de platte oester in gang worden gezet. Scheepswrakken bieden nu juist schaarse leefomgeving aan deze soortengemeenschappen en daarom zou het behoud van scheepswrakken toch ook als ecologische bate moeten worden meegewogen in de MKBA. Een tweede voorbeeld is dat er geen rekening gehouden is met het feit dat naast ecologische baten, er ook ecologische kosten verbonden kunnen zijn aan het sluiten van gebieden waar momenteel gevist wordt. Deze vissers zullen hun activiteiten immers moeten verplaatsen, waarbij de druk op het resterende gebied toe kan nemen, en waarbij het ook niet uitgesloten is dat plekken waar thans niet gevist wordt zullen moeten worden bezocht. Deze kosten zullen toch ook in de MKBA hun beslag moeten krijgen om een goede vergelijking mogelijk te maken. Een derde voorbeeld ligt in de constatering dat er geen rekening gehouden is met de scheepvaartveiligheid. Specifiek de twee visserijvoorstellen dragen bij aan de scheepvaartveiligheid door de te sluiten zones te kiezen over de scheepvaartroute en een belangrijk kruispunt. Omgekeerd geldt ook dat wanneer juist buiten dit gebied gesloten wordt, de drukte in de zone juist zal kunnen toenemen. Ook deze bate zal naar onze mening in de MKBA haar beslag moeten krijgen. Er staat tijdsdruk op dit proces om tot maatregelen te komen en de MKBA af te ronden, maar er hangt voor de sector ook veel vanaf. Wij pleiten er bij het ministerie voor om er wel zorg voor te blijven dragen dat de MKBA een volledige afspiegeling wordt van álle maatschappelijke kosten en baten. 9

10 Begin 2016 zal de MKBA aan de minister van I&M en de staatssecretaris van EZ worden aangeboden, waarna dit voorstel aan de Tweede Kamer zal gaan. In de loop van 2016 zal worden overlegd met de andere lidstaten met een visserijbelang in het gebied, en het doel is om eind 2016 een gezamenlijk plan te hebben gevormd. Europese bijeenkomst beschermde gebieden op zee. Op 6 november vond in Brussel een vergadering plaats van de Marine Expert Group, bijgewoond door onze Duitse collega. VisNed werkt samen met onze internationale collega s in het bijwonen van dit soort vergaderingen voor een zo efficiënt mogelijke inzet. De Marine Expert Group bestaat uit experts van de verschillende lidstaten op het terrein van beschermde gebieden op zee. Belanghebbenden zoals de visserij, maar ook natuurorganisaties, nemen deel om hun belangen te bewaken. De bijeenkomsten bieden een platform om gezamenlijke problemen waar de lidstaten bij de implementatie tegenaan lopen te delen en van elkaar te leren. Daarnaast worden ook goede voorbeelden besproken. De stand van zaken werd geschetst: inmiddels zijn er in Europa 3024 gebieden, met in totaal vierkante kilometer oppervlakte. Deze getallen vertekenen meestal wel een beetje; Spanje heeft bijvoorbeeld vorig jaar vierkante kilometer aangewezen. Algemeen werd er geconstateerd dat lidstaten moeite hebben met de uitvoering vanwege een gebrek aan wetenschappelijke kennis over impact van visserij / vistuigen. De verschillende lidstaten geven hierdoor zo goed en zo kwaad als het gaat invulling aan de vereisten uit de Europese regelgeving, maar er is grote behoefte aan richtlijnen en coördinatie op Europees niveau. Er kwam ook naar voren dat meerdere lidstaten de bruinvis steeds hoger op de agenda hebben staan. Deze dieren zijn natuurlijk zeer mobiel en een gezamenlijke aanpak van de lidstaten is nodig voor de bescherming van deze soort, om te voorkomen dat individuele lidstaten nodeloze en ineffectieve maatregelen gaan nemen. Er leek een verschil tussen de lidstaten en de Europese Commissie te bestaan op het gebied van kosten-batenanalyses. De lidstaten hebben hier behoefte aan om maatregelen aan de belanghebbenden te kunnen verantwoorden, maar de Commissie wekt de indruk hier geen brood in te zien. Dit is een onderwerp om in de gaten te houden; zonder afweging van de (economische) kosten krijgen vooral de (ecologische) baten de aandacht. Denemarken presenteerde een goed voorbeeld van een proces waarmee een klein beschermd gebied is opgezet. Hier was sprake van een uitgebreid besluitvormingsproces samen met de sector, waarbij naar verluid voldoende aandacht is geweest voor wetenschappelijke onderbouwing en proportionaliteit van de maatregelen (= staan de maatregelen wel in verhouding tot het te bereiken doel). Hier is ruimte geboden voor precieze begrenzingen op kleine ruimtelijke schaal, en is onderscheid gemaakt tussen typen visserij al naar gelang de mate van bodemberoering. Het is in ieder geval helder geworden dat er nog veel werk aan de winkel is voor de lidstaten om de gebiedsbescherming op een verantwoorde manier vorm te geven. Natura 2000 Frankrijk - Ridens en Cap s Op 6 november namen Pieter Kuyt (NVB) en Jurgen Batsleer (VisNed) in Boulogne-sur-Mer deel aan twee werkgroepen inzake de Franse Natura 2000 gebieden Ridens en Cap s (Cap blanc-nez, Cap gris-nez). In de eerste werkgroep werd de eerste analyse over de status van het natuurlijk erfgoed, zijnde habitattypen, zeezoogdieren en zeevogels gepresenteerd. In het gebied van de Cap s is het habitattype 1170 aanwezig (riffen en grind), wat wordt gekenmerkt door een hoge biodiversiteit en wordt beschouwd als belangrijk habitat voor veel vissoorten en schelpdieren. Voornamelijk habitattype , ondiepe riffen, werd uitvoerig besproken omdat deze in slechte staat zou zijn. Echter, deze gebieden liggen dermate dicht onder de kust dat het voor onze visserij niet van belang is. Binnen het Natura 2000 gebied Ridens, is een specifiek gebied (Les Ridens) aangewezen wat gekenmerkt wordt door een mozaïek aan habitattypes 1110 (ondiep overstroomde zandbanken) en 1170 (riffen en grind). Les Ridens wordt beschouwd als een uniek 10

11 habitattype en een hotspot voor biodiversiteit en is dan ook van groot belang voor het natuurlijk erfgoed. Echter, een juiste omschrijving van de samenstelling alsook onderbouwing van de natuurlijke status van dit gebied ontbreekt waardoor ook de uniekheid van dit habitattype in twijfel wordt getrokken. De Franse democratische traditie geeft ons binnen het traject wel de mogelijkheid dit aan te kaarten. Het behoud van zeezoogdieren vindt men van relatief groot belang. Men stelt hierbij dat de populaties van de grijze zeehond, gewone zeehond en de bruinvis reeds in aantal groeiend zijn. Aangezien incidentele vangsten zeldzaam zijn, de zeehond zit veelal dicht onder de kustlijn, vaak in de Somme baai, zal er van enige impact door onze visserij geen sprake kunnen zijn. In de namiddag kwam de 2e werkgroep gebruikers bij elkaar. Tijdens deze werkgroep worden de verschillende gebruikers, waaronder ook commerciële visserij, tegen het licht gehouden. Voor beide Natura 2000 gebieden zal er een impactanalyse van de visserij gemaakt worden door Aires Marines Protégées. De bespreking van de resultaten hieromtrent zullen begin volgend jaar door ons worden bijgewoond. We kunnen reeds stellen dat beide gebieden voor onze pulsvisserij niet van belang zijn omdat ze voor het merendeel onder de 51 liggen, met uitzondering van het noordelijkste puntje van de Cap s dat enkele zeemijlen binnen de 51 noord ligt. Dit blijkt ook uit een door IMARES uitgevoerde economische analyse aan de hand van gegevens uit De analyse laat zien dat beide gebieden van belang zijn voor de traditionele tuigen en de fly shooters. De huidige situatie weegt zwaar door de aanwezigheid van een toegenomen aantal fly shooters. In Natura 2000 systematiek zijn verschillende ambitieniveaus mogelijk, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen behoud of herstel. Het ambitieniveau is afhankelijk van de huidige status van het gebied. Echter, tijdens de het overleg werd door ons opgemerkt dat er in het ons verstrekte overzicht onnauwkeurig met de ambitieniveaus omgegaan werd. Dit leidde tot een belangrijkere vraag onzerzijds met betrekking tot de doelstellingsdocumenten: wanneer is er sprake van de status behoud of herstel van een bepaald gebied of habitattype?. Gezien het ontbreken van juiste gegevens maar wel met een duidelijke Natura 2000 organisatiestructuur, zouden wij het risico kunnen lopen niet over de kennis te beschikken of er sprake is van behoud of herstel. Deze tekortkoming vereist onze extra aandacht, wij volgen dit op de voet. Expert meeting haaien en roggen Op dinsdag 8 december organiseert de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging (NEV) een expert meeting om de huidige situatie omtrent elasmobranchen (haaien en roggen) in de Noordzee te bediscussiëren. Tijdens de bijeenkomst zullen de factoren die van invloed zijn op de visserijsterfte van deze dieren besproken worden en zal gekeken worden naar mogelijke (innovatieve) methode en oplossingen om onbedoelde visserijsterfte voor elasmobranchen in de demersale visserij te verminderen. We zullen namens VisNed goed vertegenwoordigd aanwezig zijn om de dialoog met beleidsmakers en wetenschappers aan te gaan. VIRIS-overzicht Hieronder het overzicht 2015 betreffende de benutting van de belangrijkste quota. Peildatum is 12 november 2015; dit betekent dat de aanvoer tot en met week 44 verwerkt is. Ter vergelijking ook het overzicht van de benutting van de quota per 13 november 2014 (eveneens week 44) ( ) ( ) Vissoort: Quotum: Vangst: Uitputting: Quotum: Vangst: Uitputting: Tong % % Schol % % 11

12 Kabeljauw % % Wijting % % Tarbot/Griet % % Schar/bot % % Tongschar % % Langoustines % % Rog % % PO-maatregelen. Voor 2015 hebben alle Nederlandse PO s in CVO-verband een aantal PO-maatregelen genomen om de benutting van een aantal nationale quota zo duurzaam mogelijk te laten plaatsvinden en om vroegtijdige sluiting van het quotum proberen te voorkomen. Deze maatregelen zijn: Rog: De maximaal aan te voeren hoeveelheid per vaartuig per week of reis langer dan 7 dagen is door de PO s vastgesteld op 225 kg doodgewicht. De minimum maat is 55 cm. Aanvoer van rog kleiner dan 55 cm en/of meer dan 225 kg is verboden en de PO s hebben een extra heffing van 3,00 per kg ingesteld voor overtredingen. Tarbot, griet: voor deze soorten geldt een minimum aanvoermaat van 27 cm; bij aanvoer kleiner dan 27 cm wordt een extra heffing van 3,00 per kg toegepast. Tongschar: voor tongschar geldt een minimum maat van 25 cm waarbij de tongschar van cm moet worden gesorteerd in een aparte klasse: tongschar IIIb of tongschar IV. Noorse kreeft: Voor de Noorse kreeft is de aanvoer en verhandeling van meer dan 35 stuks per kilogram door leden van PO verboden. Verder: max. 10% kreeftstaartjes per aanlanding. Sluitingen: 27 juli 2015: Bijvangstpot Horsmakreel (JAX/4bc7d). Met vriendelijke groet, Coöp. Kottervisserij Nederland (VisNed), Geert / Pim. 12