Handleiding interactieve website

Transcriptie

1 Handleiding interactieve website 1. Inleiding 1 Naar analogie met de steden Antwerpen en Gent verspreidt de Stad Aalst cijfers en indicatoren via een interactieve website: Aalst in cijfers. Deze handleiding toont hoe je gegevens correct kan opvragen via de site en hoe je de gegevens in tabel, grafiek of kaartvorm kan presenteren. 2. Start & Scherm overzicht Als je voor de eerste keer inlogt zie je normaal in het centrale venster : Welkom bij Swing staan. Voor de rest is het scherm leeg. Pas als je zelf gegevens geselecteerd hebt, zie je in dit centrale venster cijfers, of een grafiek, kaart, in plaats van de welkomsttekst. 1 Met dank aan de studiediensten van de steden Antwerpen en Gent voor de informatie en tips. 1

2 Het scherm bestaat uit een achttal verschillend onderdelen, in 3 kolommen, de belangrijkste zijn 3 + 6: (1) Uitlog/ Download/ Print knoppen (2) Verschillende tabbladen: telkens voor 1 Presentatie (met geselecteerde Onderwerpen) (3) Themaboom/ Onderwerpen (kan je openklappen zoals een mappenstructuur) (6) Centrale weergave scherm (5) Grafische weergave mogelijkheden (tabel, gekleurde tabel, staafdiagram, lijngrafiek, kaart, etc.) (4) Selectie van geografisch niveau (Statistische sector, Stadswijk, Deelgemeente, Stad,..) (7) Selectie van jaargang/ tijdstip (Individuele opties; Alle opties; Meest recente gegevens) (8) Legende (Eenheid, Bron, etc.) 2

3 Algemeen principe: Je selecteert de gegevens die je nodig hebt via de Themaboom (cf 3). Die worden weergegeven in het weergavevenster (cf 6) Je kan steeds de opties (grafische weergave, geografisch niveau, jaargangen) aanpassen (cf. 5, 4, 7) De algemene info vind je terug onder Legende (cf. 8) 3. Hoe maak je een tabel, grafiek of kaart? 3.1 Stap 1: Verken/ doorzoek de Themaboom Kijk in de Themaboom (= de uiterst linkse kolom). Hier vind je een overzicht van de verschillende Thema s (= de basis trefwoorden zoals Oppervlakte/ bevolkingsdichtheid Inwoners, Gezinnen/ huishoudens, Economie, Wonen, Onderwijs, Mobiliteit etc.). Je kan de Thema s en Titels (= herkenbaar aan het driehoekige symbool vooraan ) open klappen door er op te klikken (met een gewone enkelvoudige linkermuisklik). De onderliggende structuur wordt dan zichtbaar. 3

4 Klik door op de Titels tot je het gewenste Onderwerp vindt. Een Onderwerp heeft geen driehoekig symbool, maar een ander zwart gekleurd symbool zoals Achter een Onderwerp zitten altijd cijfers. Thema s en Titels zijn er enkel om structuur aan te brengen, en hebben zelf geen achterliggende cijfers. (NB : Er zijn ook enkele kant & klare Presentaties opgenomen, -straks zal je straks zien hoe je zelf een Presentatie kan aanmaken-. Je kan ze herkennen aan de symbolen voor grafische weergave, die hieronder besproken worden onder Stap 3.4, eg. Je kan deze Presentaties ook gewoon aanklikken, dan krijg je direct een grafische weergave die zinvol is.) Een andere mogelijkheid is dat je een Kubus selecteert, dit is een cijfertabel met meerdere dimensies. Je herkent een kubus aan het of 3D kubus symbool dat ervoor staat. Hierover volgt later nog meer uitleg. 4

5 3.2. Stap 2: Bekijk de achtergrondinformatie Kijk in de Themaboom tot je een Onderwerp gevonden hebt dat je interesseert. Om meer te weten over dit Onderwerp, en over de beschikbare mogelijkheden bij deze cijfers : geeft rechtermuisklik op het Onderwerp het volgende keuzemenu : NB: Tip als het niet lukt: Belangrijk is dat je altijd op een link van de cijfers zelf klikt, niet op een hoger gelegen titel in de Themaboom, en ook niet op een kant en klare presentatie. Eén klik (gewone linkermuisklik), op de bovenste optie Informatie over geeft de volgende fiche: 5

6 Gebruik deze informatie als achtergrondinformatie voor je bronvermelding of bij verwerking in rapporten, het helpt je om te begrijpen waarover de cijfers gaan & vanwaar ze komen. Het tweede tabblad Beschikbaarheid (selecteer dit tabblad door een gewone linkermuisklik), geeft de volgende informatie: 6

7 Gebruik deze informatie om te bekijken welke selecties naar jaartallen en geografische niveaus je later kan selecteren. Deze fiche geeft je alle opties bij deze cijfers in één oogopslag. Sluit de fiche af via de x bovenaan op de fiche. 7

8 3.3 Stap 3: (De-)Selecteer een Onderwerp, een Periode en een Gebied Selecteer het Onderwerp dat je wil weergeven: via een simpele linkermuisklik : Er verschijnt een blauw vinkje naast het gekozen Onderwerp in de themaboom & de naam van het Onderwerp wordt weergegeven in het actieve tabblad boven De gegevens zelf komen tevoorschijn in het centrale weergavescherm. Je kan één of meerdere Onderwerpen tegelijk selecteren in de Themaboom. Deze Onderwerpen worden dan gezamenlijk weergegeven in het centrale Weergave venster. Voorlopig werken we met één geselecteerd Onderwerp Geselecteerde gegevens 8

9 Kies nu vervolgens de nodige opties voor je gegevens : Periode, Gebieden en Visualisatie. (A) PERIODE: Je kunt de gewenste periode (één of meerdere jaren) selecteren (cf. 7) voor het Onderwerp: Eenvoudige linkermuisklik op het blauwe vierkant geeft volgend scherm: 9

10 Je kan hierbij kiezen tussen drie verschillende opties: alle perioden symbool aanklikken, en je krijgt de gegevens van alle beschikbare jaren Je selecteert zelf één of meer van de beschikbare jaren (d.m.v. vinkjes -klikken- in de tabel) meest recente vakje aanklikken, en je krijgt de gegevens van het meest recente jaar Je kan dezelfde opties als in de fiche ook terugvinden in de snelbalk onderaan het scherm. Hoe je wil werken (via snelbalk onderaan scherm/ of via pop up fiche) is een persoonlijke keuze. 10

11 Tip voor gevorderden : Als je meerdere Onderwerpen aanklikt in de Themaboom, hou er rekening mee dat niet alle gegevens altijd beschikbaar zijn voor alle jaren. Bijvoorbeeld Voorbeeld 1: Aantal huishoudens met kinderen 0 5 jaar (voor elk jaar beschikbaar) Voorbeeld 2: Totaal aantal toeristische overnachtingen (loopt maar tot 2011) Als je deze Onderwerpen selecteert voor het jaar 2011 en 2016, dan zullen de gegevens over het Aantal toeristische overnachtingen niet (kunnen) getoond worden voor enkel voor 2011 : Als je dit niet wil, kan je dit op twee manieren oplossen : Selecteer enkel ja(a)r(en) waarvoor alle gegevens beschikbaar zijn (e.g. 2011) Kies het meest recente jaar: dan krijg je voor alle onderwerpen de gegevens van het meest recente jaar te zien : 11

12 Herhaling: om de jaartallen te selecteren kan je werken via de snelknoppen onderaan het scherm, of via klik op een blauwe knop. Via klik op een blauwe knop krijg je een pop up fiche met alle keuzemogelijkheden (Onderwerpen/ Gebieden/ Perioden/ ). 12

13 Je kan ook beslissen om met minder Onderwerpen voort te werken, en enkele Onderwerpen te schrappen uit de gegevensselectie. ONDERWERPEN VERWIJDEREN : 1. Ook hier kan je werken via de algemene pop up fiche, -te activeren via klik op een blauwe knop- : Dan kan je in tabblad Onderwerpen de Onderwerpen afvinken -klik- waarmee je niet meer verder wil werken zie figuur hierboven. 2. Nog een andere mogelijkheid is om in de Themaboom het vinkje naast het gekozen Onderwerp af te zetten. 3. Een andere mogelijkheid om Onderwerpen te verwijderen is om in het Centrale Weergave venster via rechtermuisklik op de naam van het Onderwerp de verwijder optie te kiezen : Een meer drastische keuze om Onderwerpen te verwijderen is om het volledige tabblad te verwijderen, met alle Onderwerpen en alle gemaakte keuzes : TABBLAD (nieuw/ verwijderen) : Om een tabblad te verwijderen, druk op het x kruisje van dat tabblad Om een nieuw tabblad bij te maken, druk op het + symbool van het laatste tabblad. Het nut van het werken per tabblad, is dat je op deze manier per tabblad 1 afgerond geheel hebt: 1 mooie grafische weergave (selecteer enkel de gegevens die je nodig hebt voor de grafiek) Of 1 heldere tabel van alle cijfers die je naast elkaar wil zien Etc. 13

14 (B) GEBIEDEN: Analoog aan de selectie van het jaartal, kan je ook het gewenste gebied selecteren (cf. 4) voor je Onderwerp. Je kan kiezen uit verschillende opties: Stad Deelgemeenten Wijken Statistische sectoren Herhaling: Niet voor alle gegevens zullen alle gebiedsopties beschikbaar zijn. Er wordt steeds geprobeerd om cijfers met zoveel mogelijk detail te bekomen, maar helaas zijn niet alle cijfers te verkrijgen tot op sector- (of zelfs wijk-) niveau. Ook hier weer kan je *ofwel* werken met de snelknoppen, *of* krijg je via klik op een blauwe knop een pop up fiche met alle keuzemogelijkheden : Kies je voor het gebiedsniveau wijk of sector (niet: Stad ), dan kan je verder specifiëren of je alle wijken/ sectoren wil, of dat je enkel geïnteresseerd bent in enkele wijken/ sectoren en wélke dat dan precies moeten zijn : Via alle mogelijkheden symbool, kan je alle opties aan/ af klikken in 1 keer. Via individuele vinkjes -klikken- in de tabel kan je aparte opties, aan- of uit zetten. 14

15 In sommige gevallen kan je een gekozen gebied nog verder uitsplitsen naar een lager gebiedsniveau via optie Uitsplitsen, die je terugvindt onderaan het scherm van de pop- up fiche Gebieden. e.g. De cijfers voor een gekozen wijk uitsplitsen naar de onderliggende statistische sectoren : Geeft het volgende resultaat: 15

16 Tot slot kan je het gekozen gebied vergelijken met de waarden van de Stad Aalst, via het tabblad Gebiedsvergelijking in de pop- up fiche. In de pop up fiche nota: te activeren via een klik op een blauwe knop, zie je het volgende scherm: 16

17 3.4 Stap 4: De Presentatie aanmaken Na de selectie van de Onderwerpen die je wil, het gewenste gebiedsniveau, en de gewenste jaargangen kan nu je ook de gewenste visuele weergave/ presentatievorm aanduiden : PRESENTATIEVORMEN: Je kan de presentatievormen zelf kiezen. Het aanbod aan presentatievormen is altijd afhankelijk van het aantal en het type van de Onderwerpen, de periodes, de gebieden en de gebiedsniveaus die je gekozen hebt. De basis is altijd een simpele cijfertabel. Er zijn ook andere mogelijkheden : Een gewone cijfertabel Een cijfertabel met kleurencode : visueel makkelijker leesbaar dan een gewone tabel. De kleurencode laat duidelijk zien waar de hogere en lagere waarden in de tabel zich bevinden, en welke waarden gelijkaardig zijn. De kleurencode kan automatisch gegenereerd worden *of* zelf in te stellen volgens de normen van de gebruiker. Een lijngrafiek : wordt doorgaans gebruikt om tijdsreeksen weer te geven. Een taartweergave Een staafdiagram Een gestapeld staafdiagram: gebruik je om een verdeling in categorieën weer te geven. Tip: gebruik geen stapeldiagram wanneer je meerdere Onderwerpen hebt gekozen. Wanneer je bv. leeftijdscategorieën en nationaliteiten samen selecteert Een gespiegeld staafdiagram : De klassieke weergave voor bevolkingspiramides. Een staafdiagram met weergave van waarden Een kaart met kleurenverdeling (voor wijken of statistische sectoren). In dit type kaart worden wijken of sectoren ingekleurd volgens de waarde van een bepaald Onderwerp. De kleurencode kan automatisch weergegeven worden, of ingesteld door de gebruiker. Tip: Ingekleurde kaarten worden meestal gecombineerd met relatieve waarden, zoals percentages en ratio s (e.g. bevolkingsdichtheid, percentage jongeren, percentage werkloosheid, etc.). Dit is omdat je op die manier abstractie maakt van de verschillen in oppervlakte/ aantal inwoners die er zijn tussen de gebieden onderling. Uitzonderingen zijn natuurlijk mogelijk, maar probeer oog te hebben voor wat je precies vergelijkt over de gebieden heen, en of dit wel zinnig is. Een scatterplot: is ondermeer beschikbaar wanneer je voor 1 bepaald jaar op wijk of sectorniveau twee Onderwerpen selecteerde. Of wanneer je 2 jaren voor 1 Onderwerp selecteerde op wijk of sectorniveau. Met deze grafiek kan je het verband tussen beide bekijken. Tip: Als er in de scatterplot een duidelijk verband is tussen de twee vergeleken variabelen, mag je hieruit nog niet direct besluiten dat er een oorzakelijk verband tussen de twee bestaat. Je kan enkel concluderen dat de twee samen voorkomen. Een radarplot: wordt meestal gebruikt om verschillende categorieën met elkaar te vergelijken. Komt iets minder voor. 17

18 Deze presentatievorm geniet de voorkeur wanneer het aantal categorieën van het gekozen onderwerp zo groot is dat een staafdiagram onoverzichtelijk wordt. Herhaling: de software detecteert automatisch welke grafische weergaves er mogelijk zijn bij de Onderwerpen die actief zijn binnen het tabblad, deze worden weergegeven in de schermmarge : Door het selecteren van andere Onderwerpen binnen het tabblad, zullen er ook steeds andere opties worden weergegeven : KAARTWEERGAVE : LABELS EN COUNTOURLIJNEN : De naam labels & de contourlijnen op een kaart (e.g. lijnafbakeningen van wijken/ statistische sectoren; de naam labels van wijken/ statistische sectoren ) kan je visueel aan- en afzetten zoals je kiest, via rechtermuisklik krijg je onderstaand menu waarbij je via simpele klik namen kan aanzetten : 18

19 Analoog kan je ook de weergaven van de afbakeningslijnen op de kaart aan/ afzetten. Weer via rechtermuisklik kom je terecht op het menu, hier kies je Kaartlagen, en vervolgens selecteer je welke lijnen je wil weergeven op het scherm (of net niet). 19

20 KLEURENCODES INSTELLEN (KAART/ TABEL): Voor kaarten of tabellen met kleurencode kan je werken met de automatisch aangeboden kleurencode, of je kan je eigen kleurencode ingeven die visueel verwerkt wordt. afzetten. Weer via rechtermuisklik kom je terecht op het menu, hier kies je Opmaakinstellingen : Dan kan je zelf kiezen welke kleuren/ welke labels/ en welke grenzen je wil aanbrengen op jouw kaart: Kies hoeveel klassen je wil Kies welk kleurenschema je wil toepassen (of kies elke kleur apart via Handmatige kleuren ) Kies desnoods zelf waar de klasse grenzen moeten vallen ( kies "Handmatige grenzen, en pas vervolgens in de vrijgegeven vakjes in de tabel de waarden aan) : 20

21 INZOOMEN, VERPLAATSEN & DUIDELIJKER MAKEN KAARTACHTERGROND: Je kan de kaartweergave ook verder aanpassen of gebruiken om interactief mee te werken : In het centraal weergavevenster kan je de kaart met de cursor verslepen om te gaan naar het gebied van je keuze, en je kan altijd makkelijk in- en uitzoomen via de + - knoppen rechtsonderaan het scherm Als je de onderliggende straten beter wil kunnen zien, kan je inzoomen op het gebied & zorgen dat de bovenliggende kaartlaag niet te donker staat. Dit kan je kiezen : Via Rechtermuisknop op de kaart, zie je volgend menu : 21

22 Kies Opmaakinstellingen, tabblad Kaartlagen,.. en zorg dat de optie getekende kaart niet te donker staat om het onderliggende straatplan te kunnen lezen (=> kies een hoge waarde, e.g. 70 of meer ) Het onderliggende straatplan = Open Street Map, zorg dus zeker dat deze optie aangevinkt staat. 22

23 23 DATAPORTAAL

24 4. Tips & Extra s TIPS: Overbodige Onderwerpen kan je beter deleten uit het tabblad, anders krijg je misschien niet de gewenste grafische weergave die je wil. (Herinnering: de voorgestelde grafische weergaves zijn steeds conditioneel op de geselecteerde onderwerpen). Voor kaartweergaves: Als je één enkele grote kaart wil, kies de geografische laag wijken of statistische sectoren en vink één jaartal aan (of kies de optie: meest recente ). Als je heel veel jaartallen tegelijk aanvinkt, is een lijngrafiek logischer. BEVOLKINGSPIRAMIDES : Bevolkingspiramides: de gemakkelijkste manier om een bevolkingspiramide te krijgen is ofwel: (1) Kies het vaste voorbeeld voor de volledige Stad Aalst (en pas het gewenste jaartal aan) *of* (2) Kies het vaste voorbeeld met vergelijkingsgegevens van (bepaalde) wijk(en) t.o.v. de Stad Aalst (en wijzig de wijk). Om de vaste voorbeelden te selecteren, klik resp. op het eerste *of* het tweede het piramide symbool in de Themaboom, zoals hieronder aangegeven: 1. voorbeeld Stad Aalst 2. voorbeeld Stadswijken vs Stad CITATIEVERPLICHTING Vergeet niet als je gegevens (cijfers, tabellen, grafieken, kaarten, etc.) gebruikt om een volledige bronverwijzing op te nemen. De bronverwijzing heeft de volgende vorm : Concept, Datum, Bron: (originele bron) Bewerking: (nabewerking door verdeler) (evt) Nabewerking: (omschrijving licentienemer die volgende nabewerking uitvoert) Voorbeeld: Werkloosheidsdruk (def.), Toestand op 1 januari 2012 Bron: studiedienst VDAB 24

25 Bewerking: Studiedienst Vlaamse Regering (SVR) (Nabewerking: Studieburo x) Bij het exporteren van gegevens (onder de vorm van xls files, grafieken, kaarten, etc.) vanuit het dataportaal worden deze gegevens vanaf release meegenomen in het exportproduct (xls tabel, kaart, grafiek, ). In de eerdere release kan je zelf gegevens moeten aanvullen voor info zie Stap 3.2. Bekijk achtergrondinformatie hierboven. VISUELE TABELWEERGAVE : Bij (cijfergegevens en/ of staaf) tabellen kan je altijd de richting wijzigen door Kantelen te kiezen via het rechtermuisklik menu. Je kan ook Staafgrafieken aanpassen door ze op naam te sorteren : (NB: Soms gemakkelijker voor de lezer als namen alfabetisch gerangschikt staan; Zorgt ook voor sortering per deelgemeente bij statistische sectoren) 25

26 KUBUS GEGEVENSSELECTIE : NB: Je kan zelf kiezen welke stukken van de kubus je wil gebruiken via een selectievenster Voorbeeld: selecteer de kubus onder Inwoners, Inwoners naar leeftijd en geslacht (klik aan). Nu krijg je het totaalcijfer te zien: Je ziet in het scherm de twee kubusdimensies ( Geslacht & Leeftijd ) staan. Klik op de blauwe knop achter Geslacht, en je krijgt een pop up scherm voor Geslacht. Selecteer hier het detail van de gegevens die je wil zien op het scherm. 26

27 Als je alle opties aanvinkt, krijg je detail cijfers te zien voor al deze klassen. Als je alle opties afvinkt, krijg je geen informatie over deze aparte klassen er wordt gesommeerd tot 1 totaal over alle categorieën. Als je enkele opties aanvinkt, krijg je cijfers enkel voor deze subselectie. Vb selectie van zowel man als vrouw, geeft volgend resultaat (en een nieuwe grafische optie) : 27

28 Uitklikken van man, geeft enkel nog deelcijfers over de groep vrouwen : Tegelijk vallen er ook enkele grafische weergave mogelijkheden weg, en zie je dat bij kubusdimensie Geslacht het cijfer van 2 (actieve klassen) naar 1 (actieve klasse) gezakt is. Nota: Analoog kan je ook voor leeftijd op de blauwe knop doorklikken, om leeftijdsklassen en leeftijdsdetail te bepalen. Er verschijnt een pop up scherm. Kies hier in de drop down lijst voor een van de lijsten met opties (vb: alle 1 jaarsklassen; alle 10 jaarsklassen; of verschillende doelgroepen) 28

29 Als je in de drop down lijst kiest voor de Doelgroepen klassen, krijg je andere klassen te zien dan als je gaat voor 1 jaarsklassen of 5 jaarsklassen Ook hier weer kan je door te klikken V symbolen plaatsen voor de klassen die je wil weergeven op het scherm. 29

30 5. Exporteren en afprinten Je kan het dataportaal altijd gebruiken om rond te kijken en inzicht te verwerven over het gebied/ inhoudelijk thema waarin je geïnteresseerd bent. Als je rond bent met je selectie, en er is iets dat je verder wil gebruiken, kan je deze gegevens eventueel exporteren of uitprinten. Klik hiervoor op een van de volgende symbolen bovenaan links : De presentatie afprinten. De presentatie exporteren Als je klikt op printen, krijg je het volgende scherm te zien : Als je klikt op exporteren, krijg je het volgende scherm te zien : 30

31 1. Duid eerst aan over welke gegevens het precies gaat in de linkerkolom. 2. Selecteer vervolgens het bestandstype in de rechterkolom : Kies hier of je de gegevens zelf wil exporteren. Kies optie: excel, open office calc of.csv Of je een afbeelding wil ( figuurtje ). Kies optie afbeelding (tip: kies.png / hoog kwaliteit ) Of nog een andere mogelijkheid (e.g. pdf) Tip: om technische problemen te documenteren is het dikwijls de meest handige optie om te exporteren als Swing werkruimte bestand Veel plezier met het verkennen van de gegevens! 31