Mastitisdiagnostiek. De behoefte van melkveehouders. Bijeenkomst Uiergezondheidspanel Boehringer Ingelheim 30 mei 2016 Karien Griffioen

Transcriptie

1 Mastitisdiagnostiek De behoefte van melkveehouders Bijeenkomst Uiergezondheidspanel Boehringer Ingelheim 30 mei 2016 Karien Griffioen

2 Optimaliseren antibioticagebruik Rundvee Derde keus middelen Droogzetters Jongvee Klinische mastitis (tweede keus middelen)

3 Klinische mastitis Rundvee hoog gebruik tweede keus middelen, geen alternatief voor behandeling klinische mastitis Selectief behandelen mogelijk? Literatuur biedt perspectief

4 Selectief behandelen klinische mastitis McCarron et al., 2009 Laboratoriumomstandigheden: Minnesota bi-plate en Petrifilm differentiëren Staph. aureus en streptokokken voldoende goed Lago et al., 2011a en b Bedrijfsomstandigheden: Minnesota bi-plate vs. alles behandelen Geen verschil in klinische en bacteriologische genezing, nieuwe infecties, productie, afvoer 50% reductie in antibioticumgebruik

5 Bacteriologisch onderzoek Slechts beperkt uitgevoerd in de reguliere bedrijfsvoering % wel BO BO GD BO niet GD géén BO 211 melkveehouders, Environs International, 2013

6 Selectief behandelen klinische mastitis 1H4F D.O.T. uiergezondheid Diagnostiek Ontwikkeling en Toepassing Behoefte melkveehouders Inventarisatie, ontwikkeling en evaluatie nieuwe en bestaande diagnostische methoden voor uiergezondheid

7 Diagnostiek on-site Behoefte melkveehouders Vaststellen huidig gebruik mastitisdiagnostiek Vaststellen behoefte aan mastitisdiagnostiek Vaststellen welke testeigenschappen melkveehouders belangrijk vinden Doel Diagnostische tool voor verbetering uiergezondheid

8 Behoefte melkveehouders Aanpak inventarisatie Telefonische enquête ontwikkeld op basis van 20 individuele interviews Veehouders random gebeld Uitgesloten als < 20 koeien ouder dan twee jaar of als ze voornemens waren om binnen vijf jaar te stoppen

9 Enquête Huidige gebruik diagnostiek en behandelstrategie Diagnose mastitis Behandelbeslissingen Behoefte mastitis diagnostiek Test resultaat Verwacht gebruik testen Gewenste testeigenschappen Ranking Indicatie van geaccepteerde waarden Algemeen deel

10 Enquête melkveehouders Deelnemers 210 (46%) bereid tot deelname 195 bruikbare enquêtes 170 veehouders toestemming I&R gegevens 249 niet bereid tot deelname (tijd issues 37%) 127 beantwoordden wel 2 vragen over bedrijfsgrootte en mastitisproblemen Bedrijfsgrootte 90,3 koeien 30,7% ervaart uiergezondheidsproblemen

11 Representatieve bedrijven? Deelnemers t.o.v. gemiddelde Nederland Gelijke grootte 94.5 koeien > 2jr. Gelijk AMS 20.8% Gelijk AB gebruik 2.6 DDD/J Veehouders iets jonger 48 vs. 52 jaar Uiergezondheid iets beter tankcelgetal 157 vs. 199 Groei iets sterker (>2jr.) 3.7 vs. 2.3%/j.

12 Huidige situatie Mastitisdiagnostiek en behandelstrategie Klinische mastitis Subklinische mastitis Droogzetbehandelingen

13 Bacteriologisch onderzoek (huidige situatie) Klinische mastitis Altijd 4% Meestal 12% Soms 18% Sporadisch 34% Nooit 33% 2% gebruikt PCR diagnostiek Griffioen et al., 2016

14 Klinische mastitis Diagnose Lokale verschijnselen zoals vlokken in melk en zwelling uier Antibioticum behandeling Lokale verschijnselen (31%) Altijd (15%) Nooit (5%) Bacteriologisch onderzoek (2%) Stoppen behandeling Bijsluiter (39%) BBP (25%) Geen verschijnselen ontsteking (36%)

15 Subklinische mastitis SCC (gemiddelde) Oudere koe (x1000 cellen/ml) Vaars (x1000 cellen/ml) Bacteriologisch onderzoek Regelmatig 22% Nooit 57% Behandeling subklinische mastitis tijdens lactatie (43%) Verhoogd SCC 2-4x (46%) Positieve CMT (22%) Positieve BO uitslag (20%)

16 Droogzetten Droogzetten Tevreden met huidige aanpak (93%) Bacteriologisch onderzoek Soms (7%) Nooit (86%) Algemeen Bespreken uiergezondheidssituatie met dierenarts (87%) Reguliere bedrijfsbezoeken (67%) Problemen (29%)

17 Behoeftebepaling diagnostiek Wat wilt u weten? Behandelen met antibioticum zinvol? Klinische mastitis 57% Subklinische mastitis 52% Droogzetten 27%/13% (hoog/laag SCC) Welk antibioticum? Klinische mastitis 64% Subklinische mastitis 57% Droogzetten 31% Behandeling verlengen? Klinische mastitis 39% Subklinische mastitis 31%

18 Behoefte mastitisdiagnostiek Zou u gebruik maken van een test die binnen 12u aangeeft wat te doen met deze koe? Uitgevoerd op de dierenartspraktijk Klinische mastitis 53% Subklinische mastitis 46% Droogzetten 20% Uitgevoerd op bedrijf Klinische mastitis 71% Subklinische mastitis 55% Droogzetten 34%

19 Eigenschappen mastitisdiagnostiek Wat vindt de veehouder het belangrijkst? Gemiddelde prioritering (SD) Klinische mastitis 1.5 (0.8) a,1 2.2 (0.9) a,2 3.1 (0.9) a,3 3.3 (0.9) a,3 Subklinische mastitis 1.3 (0.6) b,1 2.9 (0.9) b,2 2.8 (0.9) b,2 2.9 (1.0) b,2 Droogzetten 1.3 (0.7) (0.9) c,2 2.7 (0.8) c,3 2.7 (1.0) b,3

20 Eigenschappen mastitisdiagnostiek Wat wil de veehouder? Betrouwbaarheid Snelheid < 7% foutieve uitslagen klinische mastitis 8 uur subklinische mastitis uur Gebruiksgemak Prijs max minuten werk (sub)klin mastitis 15,- droogzetten 10,-

21 Verschillen onder veehouders Acces to pasture Is een antibioticum behandeling zinvol? (explained variability = 7%) Welke behandeling wordt geadviseerd? (explained variability = 24% ) Is verlengen behandeling zinvol? (explained variability = 11%) N Odds Ratio 95% CI N Odds Ratio 95% CI N Odds Ratio 95% CI No 21 Reference Yes * Current use of bacteriological culturing *** Always/often *** Sometimes *** Sporadic *** Never 19 Reference 12 c Reference Average herd growth during last two years * Perceiving mastitis problems No 45 Reference 63 c Reference 33 Reference Yes * ** ADD a * c Bulk milk SCC **

22 Percentage of farmers willing to use a test at the veterinary practice for CM Verwacht gebruik test DAP 90% 80% 70% 60% 50% 40% Discussing udder health status with vet Not discussing udder health status with vet 30% 20% 10% 0% Always/frequently bact culture Sometimes bact culture Sporadic bact culture Never bact culture

23 Percentage of farmers willing to use an on-farm test for clinical mastitis Verwacht gebruik test bedrijf 120% 100% 80% 60% 40% Always/frequently Sometimes BO Sporadic BO Never BO 20% 0% # CM/100cows/yr

24 Percentage of farmers indicated reliability as important Eigenschap test betrouwbaarheid 70% 60% 50% 40% 30% Perceiving udder health issues Not perceiving udder health issues 20% 10% 0% DAP KM On-farm KM DAP SKM On-farm SKM

25 1H4F DOT uiergezondheid Samenvatting behoefte melkveehouders Huidig gebruik gering: duurt lang, voegt weinig toe Betrouwbaarheid test het belangrijkst, dan snelheid, gebruiksgemak en prijs Met name behoefte aan test (sub) klinische mastitis Verdubbeling ten opzichte van huidige gebruik Diagnostiek bij voorkeur op het bedrijf

26 Inventarisatie beschikbare testen Aantonen mastitis Aantonen verwekker Antibioticagevoeligheid

27 Aantonen mastitis Klinische diagnostiek (aspect melk en uier, temp) Celgetal (CMT) Geleidbaarheid Chemische samenstelling melk (Cl -, K +, Na + ) Ontstekingsgerelateerde enzymen (LDH)

28 Aantonen mastitis Voordelen Sommige zijn heel goedkoop (klinisch, CMT) Snel, vroegtijdige diagnostiek Constante monitoring mogelijk In line Koe-sensoren Nadelen Geen bacteriologische informatie Geen behandelinformatie Betrouwbaarheid niet optimaal

29 Aantonen verwekker Klassieke kweekmethode Meervaks platen Minnesota Easy Culture System II VetoRapid Andere selectieve kweekmedia Petrifilm Speed Mam Color Overnighter

30 Minnesota Easy Culture system II Minnesota University US Twee- en drie-vaksplaat Te onderscheiden Gram-positieve bacteriën Stafylokokken (ook S. aureus) Streptokok-achtigen Gram-negatieve bacteriën McCarron et al., 2009 Royster et al., 2014 Sensitiviteit 97,9% >60-80% Specificiteit 68,6% >80%

31 VetoRapid Vetoquinol Stafylokokken S. aureus en CNS Streptokokken S. dysgalactiae, S. agalactiae aesculine positieve streptokokken Gram-negatieve bacteriën Viora et al, 2014 Gemiddeld Klinisch Sensitiviteit 17-84% 50-93% Specificiteit 92-98% 92-95%

32 Petrifilm 3M Verschillende platen Aerobic Count Aerobe kiemen Coliform Count Coliformen Stafylokokken Count S. aureus Oorspronkelijk gebruikt voor controle voedingsmiddelenindustrie McCarron et al., 2009 Manson-de Vries et al., 2014 Cameron et al., 2013 Sensitiviteit 93,8% 85,2-89,9% 78,5-90,5% Specificiteit 70,1% 75,4-88,4% 66,4-79,3%

33 Speed Mam Color Virbac Stafylokokken spp. Streptokokken spp. S. uberis Enterokokken spp. Gram negatieve bacteriën E. coli, Pseudomonas, Enterobacteriaceae Mycoplasma Gelijktijdige identificatie bacteriën (48u) en ABG (24u) Virbac (Manner, 2001) Sensitiviteit 92% Specificiteit 96%

34 Overnighter test kit Shoof International Ltd. NZ Incuberen tot volgende melkbeurt Streptokokken Stafylokokken Geen groei Geen informatie m.b.t. sensitiviteit/specificiteit

35 Kweekmethode on-farm Voordelen Time-to-result uur Identificatie groepen bacteriën Petrifilm: houdbaarheid Nadelen Meestal onderscheid mogelijk tot bacteriegroep Soms voorbewerking nodig Petrifilm 1:10 verdunnen melk Houdbaarheid verse platen Geen kwaliteitscontrole

36 Aantonen verwekker Moleculaire diagnostiek PCR Real-time PCR, semi-kwantitatief PathoProof Mastitis PCR Assays Thermo Scientific Mastitis 4 test CanWest DHI, Canada Mastit 4 DNA Diagnostics, Denemarken

37 PCR Voordelen Snel (uitslag binnen elke uren) Hoge sensitiviteit en specificiteit (Koskinen et al., 2010) Onderzoek mogelijk: Nadat AB behandeling is ingezet Van monsters waaraan conserveringsmiddel is toegevoegd ß-lactamase gen kan worden aangetoond

38 PCR Nadelen Alleen wat gezocht wordt kan worden gevonden DNA extractie nodig Contaminatie gevoelig Geen isolaten voor ABG Minder geschikt voor on-site i.v.m. benodigde investering Geen onderscheid levende en dode bacteriën

39 Antibiotica gevoeligheid Sneltesten Nitrocefin (cefinase) test (BD en Thermo Scientific) Detectie ß-lactamase geproduceerd door stafylokokken Kleuromslag binnen een paar uur Wel eerst koloniemateriaal nodig Speed Mam Color (Virbac) Antibiotica panel sluit niet goed aan op formularium MASTiK (Immucell Corporation, Canada) 7 antibiotica in twee concentraties Sluiten beter aan op formularium, maar nog niet volledig bruikbaar Kleuromslag binnen 6-24uur

40 Antibiotica gevoeligheid Speed Mam Color en MASTiK Voordelen Snel Direct op melk Mogelijk on site Nadelen Betrouwbaarheid bij meer dan één verwekker? Ontbreken koppeling resistentie en bacterie

41 Samenvattend Er zijn eindeloos veel mogelijkheden De ideale test bestaat niet Elke benadering heeft vóór- en nadelen Nader onderzoek loopt

42 Referenties McCarron, J.L., G. P. Keefe, S. L. B. McKenna, I. R. Dohoo, and D. E. Poole Laboratory evaluation of 3M Petrifilms and University of Minnesota Bi-plates as potential on-farm tests for clinical mastitis. J. Dairy Sci. 92: Lago, A., S. M. Godden, R. Bey, P. L. Ruegg, and K. Leslie. 2011a. The selective treatment of clinical mastitis based on on-farm culture results: I. Effects on antibiotic use, milk withholding time, and short-term clinical and bacteriological outcomes. J. Dairy Sci. 94 : Lago, A., S. M. Godden, R. Bey, P. L. Ruegg, and K. Leslie. 2011b. The selective treatment of clinical mastitis based on on-farm culture results: II. Effects on lactation performance, including clinical mastitis recurrence, somatic cell count, milk production, and cow survival. J. Dairy Sci. 94 : Griffioen, K., G.E. Hop, M.M.C. Holstege, A.G.J. Velthuis, T.J.G.M. Lam Dutch dairy farmers needs for microbiological mastitis diagnostics. J. Dairy Sci. 99:1 11 Royster, E., S. Godden, D. Goulart, A. Dahlke P. Rapnicki, J. Timmerman Evaluation of the Minnesota Easy Culture System II Bi-Plate and Tri-Plate for identification of common mastitis pathogens in milk. J. Dairy Sci. 97 : Viora, L., E. M. Graham, D. J. Mellor, K. Reynolds, P. B. A. Simoes, T. E. Geraghty Evaluation of a culture-based pathogen identification kit for bacterial causes of bovine mastitis. Vet. Rec. 175:89. Mansion-de Vries E.M., N. Knorr, J.H. Paduch, C. Zinke, M. Hoedemaker, V. Krömker A field study evaluation of Petrifilm plates as a 24-h rapid diagnostic test for clinical mastitis on a dairy farm. Prev Vet Med. 113: Cameron, M., G.P. Keefe, J.P. Roy, I.R. Dohoo, K.A. MacDonald, S.L. McKenna Evaluation of a 3M Petrifilm on-farm culture system for the detection of intramammary infection at the end of lactation. Prev. Vet. Med. 111: 1-9. Manner Y.. Méthodes de bactériologie des mammites cliniques, bibliographie, étude expérimentale d un test bactériologique rapide. Thèse Vétérinaire, Nantes 2001.(niet toegankelijk) Koskinen, M. T., G. J. Wellenberg, O. C. Sampimon, J. Holopainen, A. Rothkamp, L. Salmikivi, W. A. van Haeringen, T. J. G. M. Lam, and S. Pyörälä Field comparison of real-time polymerase chain reaction and bacterial culture for identification of bovine mastitis bacteria. J. Dairy Sci. 93 :