Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels en didactische samenvatting 1 Sectie B: Boekhoudregels 17 1 Toepasselijke IFRS normen 18

Transcriptie

1 Hoofdstuk 13 Inhoudstafel Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels en didactische samenvatting 1 Sectie B: Boekhoudregels 17 1 Toepasselijke IFRS normen Referenties Toepassingsgebied 18 2 Definities 19 3 Algemeen principe 20 4 Wanneer moet er een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen uitgevoerd worden? Identificatie van een actief dat mogelijk een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan Systematische test op bijzondere waardeverminderingsverliezen Timing van het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen 22 5 Methodologie voor het uitvoeren van de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen 23 6 Bepalen op welk niveau de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen moet gebeuren (concept van de CGU) Testen op het niveau van het individuele actief? Bepalen van de CGU s Praktische toepassing bij de NMBS groep 27 7 Toewijzen van goodwill en algemene bedrijfsactiva aan de verschillende CGU s Toewijzen van goodwill Toewijzen van algemene bedrijfsactiva 32 8 Bepalen van de boekwaarde van de CGU 33 9 Bepalen van de realiseerbare waarde van de CGU Reële waarde minus verkoopkosten Bedrijfswaarde Grondslag voor schattingen van toekomstige kasstromen Samenstelling van schattingen van toekomstige kasstromen Toekomstige kasstromen in vreemde valuta Verdisconteringsfactor Aandachtspunten bij het berekenen van de bedrijfswaarde van een actief of van een CGU uitgaande van een financieel plan opgesteld onder de Belgische boekhoudregels of onder IFRS Bepalen van de boekwaarde en de bedrijfswaarde van een CGU: voorbeelden Bepalen en boeken van het eventuele bijzonder waardeverminderingsverlies in het bedrijfsresultaat voor een individueel actief voor een CGU van een gedeeltelijk gesubsidieerde CGU Het voorheen opgenomen bijzonder waardeverminderingsverlies eventueel terugnemen 51

2 Hoofdstuk 13 BOEKHOUDHANDLEIDING NMBS GROEP 12.1 Terugname van een bijzonder waardeverminderingsverlies voor een individueel actief Terugname van een bijzonder waardeverminderingsverlies voor een CGU en op goodwill 51 Sectie C: Boekhoudplan en consolidatiepakket Boekhoudplan Balans Immateriële activa Materiële vaste activa Participaties Winst- en verliesrekening Bijzondere waardeverminderingsverliezen Terugname van bijzondere waardeverminderingsverliezen Consolidatiepakket 57 Sectie D: Boekingen en voorbeelden Boeking van een bijzonder waardeverminderingsverlies Boeking van een bijzonder waardeverminderingsverlies Boeking van de afschrijvingen rekening houdend met het geboekte bijzonder waardeverminderingsverlies Terugname van het bijzonder waardeverminderingsverlies 60

3 Hoofdstuk 13 Pagina 1 Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels en didactische samenvatting

4 Hoofdstuk 13 Pagina 2 Samenvatting van de waarderingsregels Een bijzondere waardeverminderingsverlies op immateriële activa (met inbegrip van goodwill) en op materiële vaste activa wordt opgenomen van zodra de boekwaarde van een actief hoger is dan zijn realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde van een actief is de hoogste waarde van: De reële waarde minus verkoopskosten (zijnde het bedrag dat de NMBS groep zou ontvangen bij verkoop van het actief); en De bedrijfswaarde (zijnde het bedrag dat de NMBS groep zou genereren door het actief verder te gebruiken). Wanneer mogelijk, wordt deze test uitgevoerd op het niveau van elk individueel actief. Indien dit actief echter geen onafhankelijke instroom van kasmiddelen genereert, dient de test uitgevoerd te worden op het niveau van de kasstroomgenererende eenheid ( cash generating unit of CGU ) tot dewelke het actief behoort (CGU = de kleinst identificeerbare groep activa die een instroom van kasmiddelen genereert die in ruime mate onafhankelijk is van de instroom van kasmiddelen van andere activa of groepen van activa). Indien goodwill toegerekend wordt aan een CGU, dient jaarlijks een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen uitgevoerd te worden, evenals wanneer er een indicatie is die wijst op een bijzonder waardeverminderingsverlies. In het geval er geen goodwill toegerekend is aan de CGU, dient er enkel een test op een bijzonder waardeverminderingsverlies uitgevoerd te worden indien er een indicatie is die wijst op een bijzonder waardeverminderingsverlies. In een bedrijfscombinatie verworven goodwill wordt toegerekend aan de verworven dochterondernemingen, en indien het geval zich voordoet aan de CGU s die naar verwachting voordeel zullen halen uit de synergieën in de bedrijfscombinatie. Als er een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt vastgesteld, wordt dit eerst toegerekend aan de goodwill. Het eventuele surplus hierna dient toegerekend te worden aan de andere materiële vaste activa van de CGU naar rato van hun boekwaarde, maar dit enkel voor zover dat de toerekening de boekwaarde van de activa niet verder verlaagt dan de reële waarde minus verkoopkosten. Een bijzonder waardeverminderingsverlies op goodwill mag nooit in een latere periode worden teruggenomen. Een bijzonder waardeverminderingsverlies op materiële vaste activa wordt teruggenomen indien de omstandigheden dit rechtvaardigen. Er kunnen geen bijzondere waardeverminderingsverliezen opgenomen worden met betrekking tot activa die deel uitmaken van een volledig gesubsidieerde CGU. Indien er bijzondere waardeverminderingsverliezen worden vastgesteld met betrekking tot CGU s die gedeeltelijk gesubsidieerd zijn, dienen deze proportioneel aan alle activa (en de daaraan verbonden kapitaalsubsidies) te worden toegewezen.

5 Didactische samenvatting A. Overzicht Toepasselijke IFRS normen en toepassingsgebied BOEKHOUDHANDLEIDING NMBS GROEP Hoofdstuk 13 Pagina 3 - IAS 36 Bijzondere waardevermindering van activa - De principes van IAS 36 zijn van toepassing op immateriële activa, materiële vaste activa alsook op de participaties die niet geëlimineerd worden in de consolidatie. De overige activaposten van de balans (voorraden, vorderingen, enz.) zijn onderworpen aan specifieke regels inzake bijzondere waardeverminderingsverliezen zoals opgenomen in de van toepassing zijnde normen. Algemeen principe Algemeen principe IAS36 Vergelijking boekwaarde en realiseerbare waarde Realiseerbare waarde Bedrijfswaarde Hoogste waarde van Reële waarde minus verkoopkosten indien de boekwaarde hoger is dan de realiseerbare waarde Wanneer moet er een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen uitgevoerd worden? Een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen moet worden uitgevoerd: - Indien er een indicatie is die wijst op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies; of - Jaarlijks (systematische test) voor volgende activa: Immateriële activa met een onbeperkte gebruiksduur of die nog niet gebruiksklaar zijn; en Goodwill.

6 Hoofdstuk 13 Pagina 4 Methodologie voor het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen * In de praktijk is het vaak niet mogelijk om een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen uit te voeren op niveau van de individuele activa. De test wordt dan uitgevoerd op het niveau van een groep van activa die samen kasstromen genereren die onafhankelijk zijn van de kasstromen van andere activa of groepen van activa (= de CGU = cash generating unit) Terugname van een bijzonder waardeverminderingsverlies Een bijzonder waardeverminderingsverlies dat in voorgaande perioden is opgenomen, moet worden teruggenomen via het bedrijfsresultaat indien de voorwaarden die geleid hebben tot het boeken van dit bijzonder waardeverminderingsverlies niet meer vervuld zijn. Uitzondering: een bijzonder waardeverminderingsverlies op goodwill mag nooit worden teruggenomen.

7 Hoofdstuk 13 Pagina 5 B. Didactische samenvatting B.1. Toepassingsgebied en definities De principes van IAS 36 zijn van toepassing op immateriële activa, materiële vaste activa alsook op de participaties die niet geëlimineerd worden in de consolidatie. De overige activaposten van de balans (voorraden, vorderingen, enz.) zijn onderworpen aan specifieke regels inzake bijzondere waardeverminderingsverliezen zoals opgenomen in de van toepassing zijnde normen. : bedrag waarmee de boekwaarde van een vast actief of een CGU zijn realiseerbare waarde overschrijdt. - Boekwaarde: aanschaffingswaarde - geaccumuleerde afschrijvingen eventuele geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen. - Realiseerbare waarde: hoogste waarde van: Reële waarde minus verkoopkosten (= bedrag dat kan worden verkregen uit de verkoop van een actief of een CGU in een zakelijke, objectieve transactie tussen ter zake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde partijen die onafhankelijk zijn, na aftrek van de kosten van vervreemding 1 ); en Bedrijfswaarde (= contante waarde van de kasstromen die verwacht worden voort te komen uit het gebruik van een actief of een CGU). CGU: cash generating unit: kasstroomgenererende eenheid: kleinste identificeerbare groep activa die een instroom van kasmiddelen genereert die in ruime mate onafhankelijk is van de instroom van kasmiddelen van andere (groepen van) activa. B.2. Algemeen principe: Algemeen principe IAS36 Vergelijking boekwaarde en realiseerbare waarde Realiseerbare waarde Bedrijfswaarde Hoogste waarde van Reële waarde minus verkoopkosten indien de boekwaarde hoger is dan de realiseerbare waarde Het basisprincipe is dat een vast actief niet hoger mag gewaardeerd worden dan zijn economische waarde (realiseerbare waarde). Een onderneming kan enkel het actief gebruiken of verkopen. IAS 36 gaat ervan uit dat de onderneming zich rationeel gedraagt. Het is dus de hoogste waarde van enerzijds de bedrijfswaarde van het actief en anderzijds het bedrag dat de onderneming zou krijgen bij vervreemding van het actief, dat beschouwd wordt als economische waarde (= realiseerbare waarde). 1 Kosten van vervreemding: marginale kosten die rechtstreeks zijn toe te rekenen aan de vervreemding van een actief of van een CGU, met uitzondering van financieringskosten en kosten uit hoofde van winstbelastingen.

8 Hoofdstuk 13 Pagina 6 B.3. Wanneer moet er een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen uitgevoerd worden? B.3.1. Identificatie van een actief dat mogelijk een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan. Aan het einde van elke verslagperiode (in de praktijk: jaarlijks) dient beoordeeld te worden of er een indicatie is die wijst op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies. Indien een dergelijke indicatie bestaat, moet de realiseerbare waarde van het actief (of de CGU) geschat worden. Bij de beoordeling of er indicaties zijn die wijzen op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies van een actief (of een CGU), dient de NMBS groep tenminste volgende indicaties in beschouwing te nemen: Externe informatiebronnen De marktwaarde van een actief is beduidend meer gedaald dan verwacht zou mogen worden als gevolg van het verstrijken van de tijd of normaal gebruik; Belangrijke negatieve veranderingen hebben zich voorgedaan of zullen zich in de nabije toekomst voordoen in de markt, de technologische, economische of juridische omgeving van de CGU; Marktrentevoeten zijn gestegen en zullen waarschijnlijk invloed hebben op de verdisconteringsfactor gebruikt voor de berekening van de bedrijfswaarde van een actief, en de realiseerbare waarde van het actief materieel verlagen; Interne informatiebronnen Duidelijke indicaties van economische veroudering van of fysieke schade aan een actief; Belangrijke negatieve veranderingen in de mate waarin of manier waarop een actief gebruikt wordt of zal gebruikt worden. Vb.: Niet langer gebruiken van een actief; Plannen om de bedrijfsactiviteit waartoe een actief behoort te beëindigen of te reorganiseren; Plannen om een actief eerder te vervreemden dan verwacht; Herbeoordelen van de gebruiksduur als beperkt eerder dan als onbeperkt. Uit interne rapportering blijkt duidelijk dat de economische prestaties van een actief beduidend minder zijn of zullen zijn dan verwacht. Vb.: Aanzienlijk hogere kasstromen voor verwerving, werking of onderhoud van het actief dan begroot; Beduidend slechtere werkelijke nettokasstromen, exploitatiewinst uit het actief dan gebudgetteerd; Aanzienlijke afname in gebudgetteerde nettokasstromen of exploitatiewinst uit het actief. De bovenstaande lijst is niet volledig. Andere indicaties kunnen in aanmerking genomen worden die wijzen op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies van een actief. Indien er een indicatie is dat een actief mogelijk een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan, kan dit erop wijzen dat de afschrijvingsduur moet worden herbeoordeeld en aangepast (in overeenstemming met de IFRS standaard van toepassing op het actief) zelfs indien er voor het actief geen bijzonder waardeverminderingsverlies is opgenomen.

9 Hoofdstuk 13 Pagina 7 B.3.2. Systematische test op bijzondere waardeverminderingsverliezen. Volgende activa worden jaarlijks getest ongeacht of er indicaties bestaan: Immateriële activa met een onbeperkte gebruiksduur of die nog niet gebruiksklaar zijn; Goodwill verworven in het kader van een bedrijfscombinatie. B.3.3. Timing van het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen. Een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen (systematisch of niet) kan op elk willekeurig ogenblik in de verslagperiode worden uitgevoerd op voorwaarde dat de test elk jaar op hetzelfde tijdstip wordt uitgevoerd; B.4. Methodologie voor het uitvoeren van de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen De volgende methode dient gevolgd te worden bij het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen: Bepalen op welk niveau de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen moet gebeuren (concept van de CGU); Toewijzen van goodwill en algemene bedrijfsactiva aan de verschillende CGU s; Bepalen van de boekwaarde van de CGU; Bepalen van de realiseerbare waarde van de CGU; Bepalen en boeken van het eventuele bijzonder waardeverminderingsverlies in het bedrijfsresultaat; Het voorheen opgenomen bijzonder waardeveminderingsverlies eventueel terugnemen. Hieronder wordt meer in detail ingegaan op de verschillende stappen bij het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen. B.4.1. Bepalen op welk niveau de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen moet gebeuren (concept van de CGU) Indien er enige indicatie bestaat dat een actief een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan, moet de realiseerbare waarde worden geschat voor het individuele actief. Indien dit niet mogelijk is, moet de NMBS groep de realiseerbare waarde bepalen van de CGU waartoe het actief behoort of van de kleinste groep van activa die kasstromen genereert die in ruime mate onafhankelijk zijn van de kasstromen van andere (groepen van) activa. De realiseerbare waarde van het individuele actief kan niet worden bepaald indien: De bedrijfswaarde van het actief niet kan worden geschat op een bedrag dat nauw aanleunt bij zijn reële waarde minus verkoopkosten, en indien deze bedrijfswaarde hoger is; en Het actief geen instroom van kasmiddelen genereert die in ruime mate onafhankelijk zijn van die van andere activa. In dergelijke gevallen kan de bedrijfswaarde, en bijgevolg ook de realiseerbare waarde, alleen worden bepaald voor de CGU van het actief of voor de kleinste groep van activa die kasstromen genereert die in ruime mate onafhankelijk zijn van de kasstromen van andere (groepen van) activa.

10 Hoofdstuk 13 Pagina 8 Onderstaande beslissingsboom kan gebruikt worden teneinde te bepalen op welk niveau de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen dient te gebeuren. Kan de reële waarde minus verkoopkosten bepaald worden voor een individueel actief? Ja Reële waarde minus verkoopkosten > boekwaarde? Ja Geen bijzonder waardeverminderingsverlies Niveau van het individuele actief Nee Genereert het actief een in ruime mate onafhankelijke instroom van kasmiddelen? Nee Nee Ja Bedrijfswaarde > Boekwaarde? Ja Nee Geen bijzonder waardeverminderingsverlies Bijzonder waardeverminderingsverlies Testen op het niveau van de CGU Reële waarde minus verkoopkosten > boekwaarde? Nee Bedrijfswaarde > Boekwaarde? Nee Bijzonder waardeverminderingsverlies Niveau van de CGU Ja Ja Geen bijzonder waardeverminderingsverlies Geen bijzonder waardeverminderingsverlies De instroom van kasmiddelen verwijst naar kasstromen ontvangen van partijen buiten de NMBS groep. Bij de bepaling of de instroom van kasmiddelen van een actief in ruime mate onafhankelijk is van de instroom van kasmiddelen van andere activa, dienen verschillende factoren in aanmerking te worden genomen zoals bv.: De manier waarop het management toeziet op de activiteiten van de NMBS groep; of De manier waarop het management beslissingen neemt over het voortzetten of het stopzetten van de exploitatie van de activa en de activiteiten van de NMBS groep. De 2 sleutelcriteria voor het bepalen van CGU s zijn: De manier waarop de directie de activiteiten van de onderneming en hun rendabiliteit opvolgt (zoals een rapportering per activiteitensector, individuele locatie, zone of regio, enz.); die zich baseert op de structuur van de interne rapportering ( management report ). De manier waarop de directie haar beslissingen neemt inzake de voortzetting of de stopzetting van activiteiten van de onderneming (investeringen, etc.).

11 Hoofdstuk 13 Pagina 9 Indien er voor de productie van een actief of groep activa een actieve markt 2 bestaat, moet dat actief of die groep activa geïdentificeerd worden als CGU, zelfs indien de volledige productie of een deel daarvan intern wordt gebruikt. CGU s moeten voor elke periode consistent worden geïdentificeerd voor hetzelfde actief of dezelfde soort activa, tenzij een wijziging economisch gerechtvaardigd is. In principe worden de CGU s die geïdentificeerd worden op statutair vlak ook aangehouden voor consolidatie. De CGU s zijn een dynamisch gegeven en kunnen wijzigen ten gevolge van wijzigingen die zich voordoen in de interne organisatie. B.4.2. Toewijzen van goodwill en algemene bedrijfsactiva aan de verschillende CGU s In een bedrijfscombinatie verworven goodwill (de goodwill die ontstaat als gevolg van een overname): - Is een actief dat de toekomstige economische voordelen vertegenwoordigt die voortvloeien uit andere in een bedrijfscombinatie verworven activa die niet individueel kunnen worden geïdentificeerd en afzonderlijk kunnen worden opgenomen; - Genereert geen kasstromen los van andere activa of groepen van activa; - Draagt vaak bij aan kasstromen van meerdere CGU s. In het kader van het onderzoek op een bijzonder waardeverminderingsverlies moet goodwill verworven in een bedrijfscombinatie vanaf de overnamedatum aan alle CGU s die naar verwachting voordeel zullen halen uit de synergie in de bedrijfscombinatie, worden toegewezen. Elk van deze CGU s: Toewijzing van goodwill - Moet het laagste niveau vertegenwoordigen binnen de NMBS groep waarop goodwill opgevolgd wordt voor interne managementdoeleinden; en - Mag niet groter zijn dan een operationeel segment bepaald in overeenstemming met IFRS 8 Operationele segmenten. 2 Een actieve markt is een markt die voldoet aan de volgende voorwaarden: (a) de goederen die op de markt worden verhandeld, zijn homogeen; (b) er kunnen normaliter op elk moment kopers en verkopers worden gevonden; en (c) de prijzen zijn beschikbaar voor het publiek.

12 Hoofdstuk 13 Pagina 10 Er onderscheiden zich twee gevallen: Toewijzing van goodwill Algemene bedrijfsactiva: activa, met uitzondering van goodwill, die bijdragen tot de toekomstige kasstromen van zowel de te beoordelen CGU als andere CGU s (Vb.: de informatica uitrustingen). Toewijzing van algemene bedrijfsactiva Voor het toewijzen van algemene bedrijfsactiva gelden gelijkaardige regels als voor het toewijzen van goodwill. In de praktijk: de NMBS groep zal trachten om een algemeen bedrijfsactief toe te wijzen aan één enkele CGU (= de CGU die het actief hoofdzakelijk gebruikt). De volledige boekwaarde van het algemeen bedrijfsactief wordt dan toegewezen aan deze ene CGU en kosten worden doorgerekend naar de andere CGU s die eveneens gebruik maken van het bedrijfsactief.

13 B.4.3. Bepalen van de boekwaarde van de CGU BOEKHOUDHANDLEIDING NMBS GROEP Hoofdstuk 13 Pagina 11 De boekwaarde van een CGU omvat de boekwaarde van alleen die activa die: De boekwaarde van een CGU omvat: - Direct kunnen worden toegeschreven aan de CGU; of - Die op redelijke en consistente basis aan de CGU kunnen worden toegewezen; en - Die de toekomstige instroom van kasmiddelen zullen genereren waarmee rekening wordt gehouden bij de berekening van de bedrijfswaarde van de CGU. De boekwaarde van een CGU omvat niet: De boekwaarde van een CGU omvat niet: Op te nemen balansposities - De boekwaarde van activa die niet kunnen toegewezen worden aan de CGU op een redelijke en consistente basis - De boekwaarde van de verplichtingen, tenzij de realiseerbare waarde van de CGU niet kan worden bepaald zonder rekening te houden met bepaalde verplichtingen. Reden: de reële waarde minus verkoopkosten en de bedrijfswaarde van een CGU worden bepaald zonder kasstromen m.b.t. activa die geen deel uitmaken van de CGU en zonder de opgenomen verplichtingen. In het algemeen zullen volgende balansposities worden opgenomen in de boekwaarde van de CGU in het kader van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen: - Immateriële activa; - Materiële vaste activa; - Bestanddelen van het bedrijfskapitaal. B.4.4. Bepalen van de realiseerbare waarde van de CGU Algemeen Realiseerbare waarde Hoogste waarde van Reële waarde minus verkoopkosten Bedrijfswaarde Beide waarden bepalen is niet altijd noodzakelijk: indien één van beide waarden > boekwaarde geen bijzonder waardeverminderingsverlies; Indien het niet mogelijk is om de reële waarde minus verkoopkosten te bepalen, mag de bedrijfswaarde gebruikt worden als realiseerbare waarde;

14 Hoofdstuk 13 Pagina 12 Indien er geen redenen zijn om aan te nemen dat de bedrijfswaarde zijn reële waarde minus verkoopkosten materieel overschrijdt, mag de reële waarde minus verkoopkosten gebruikt worden als realiseerbare waarde (Vb.: activa gehouden met het oog op vervreemding). De bedrijfswaarde van een actief of CGU stemt overeen met de waarde van dit actief of deze CGU voor zijn huidige eigenaar en wordt geschat op basis van een actualisering van de in- en uitstroom van kasmiddelen (cash flows IN en OUT). Voor het bepalen van deze kasstromen wordt geen rekening gehouden met herstructureringskosten of uitbreidingsinvesteringen (d.w.z. investeringen die de productiecapaciteit verhogen) noch met de opbrengsten voortvloeiend uit deze kosten of investeringen. Reële waarde minus verkoopkosten De reële waarde minus verkoopkosten wordt bepaald op basis van: - Een bindende verkoopovereenkomst; - Bij gebrek hieraan, de marktprijs; - Bij gebrek hieraan, de best beschikbare informatie. Bij de bepaling van de reële waarde minus verkoopkosten worden de kosten van vervreemding in mindering gebracht behalve de kosten die opgenomen zijn als verplichtingen. Voorbeelden: - Juridische kosten; - Zegelrechten en soortgelijke belastingen op transacties; - Kosten voor de verwijdering van het actief; en - De directe marginale kosten om het actief verkoopklaar te maken. Daarenboven worden ontslagvergoedingen, kosten i.v.m. de inperking of reorganisatie van een bedrijf na de vervreemding van een actief niet in mindering gebracht. Bedrijfswaarde De te doorlopen stappen om de bedrijfswaarde te schatten, zijn de volgende: Algemeen 1. De toekomstige instroom en uitstroom van kasmiddelen uit het voortgezette gebruik en uiteindelijke vervreemding van het actief schatten; 2. Toepassen van een geëigende verdisconteringsfactor op deze toekomstige kasstromen. Grondslagen: Kasstroomprognoses dienen gebaseerd te worden op: Grondslagen voor schattingen van toekomstige kasstromen - redelijke en gefundeerde veronderstellingen inzake economische omstandigheden (beste inschatting door het management); - de recentste, door het management goedgekeurde financiële budgetten en voorspellingen (excl. eventuele toekomstige kasstromen uit toekomstige reorganisaties); - budgetten en voorspellingen die maximaal 5 jaar beslaan. Na deze periode worden ze geschat door de prognoses te extrapoleren aan de hand van een stabiel, afnemend of stijgend (enkel indien gerechtvaardigd) groeipercentage. Dit groeipercentage gemiddelde LT groeipercentage voor de producten, sectoren of markt waarin de NMBS groep / CGU actief is.

15 Hoofdstuk 13 Pagina 13 Praktische toepassing 3 : Grondslagen voor schattingen van toekomstige kasstromen (vervolg) - Voor elke CGU is een financieel plan (opgesteld onder de Belgische boekhoudregels of IFRS) voorhanden; - Uitgangsbasis berekening bedrijfswaarde = de operationele resultaten (EBIT) voor de komende 5 jaren zoals opgenomen in het financieel plan; - Het financieel plan dient idealiter door de Raad van Bestuur te zijn goedgekeurd of het dient tenminste te worden aangesloten met de door de Raad van Bestuur goedgekeurde financiële plannen. Schattingen van toekomstige kasstromen omvatten: - Prognoses van de instroom van kasmiddelen uit het voortgezette gebruik van het actief; - Prognoses van de uitstroom van kasmiddelen om de instroom van kasmiddelen uit het voortgezette gebruik van het actief te genereren en die direct of op een redelijke en consistente basis kunnen worden toegerekend aan het actief. Samenstelling van schattingen van toekomstige kasstromen - Toekomstige uitstroom van kasmiddelen die nodig is om het peil van de economische voordelen die naar verwachting zullen voortvloeien uit de actuele staat van het actief te handhaven. Bijvoorbeeld: dagelijkse onderhoudskosten en toekomstige overheadkosten die direct of op een redelijke en consistente basis aan het gebruik van het actief kunnen worden toegeschreven. - Eventuele nettokasstromen voor de vervreemding van het actief aan einde van zijn gebruiksduur; Schattingen van toekomstige kasstromen omvatten niet: - Kasstromen uit financieringsactiviteiten aangezien reeds rekening wordt gehouden met de tijdswaarde van geld door de geschatte toekomstige kasstromen te verdisconteren; - Inkomende kasstromen uit activa die inkomende kasstromen genereren die in ruime mate onafhankelijk zijn van de inkomende kasstromen van het te beoordelen actief (Vb.: vorderingen); - Uitgaande kasstromen i.v.m. posten opgenomen als verplichtingen (Vb.: schulden of voorzieningen); - Aangezien het actief geschat wordt in zijn huidige toestand, geen kasstromen uit: Toekomstige reorganisatie waartoe de NMBS groep zich nog niet heeft verbonden (noch de reorganisatiekosten noch de positieve impact van deze reorganisatie worden in aanmerking genomen); of Prestatieverbetering/verhoging van het actief; Toekomstige kasstromen: Toekomstige kasstromen worden in principe geschat vóór belastingen aangezien de verdisconteringsfactor in principe vóór belastingen wordt bepaald. 3 Voor een voorbeeld inzake de berekening van de bedrijfswaarde van een CGU verwijzen we naar Titel Grondslag voor schattingen van toekomstige kasstromen van dit hoofdstuk.

16 Hoofdstuk 13 Pagina 14 Praktijk: enkel de verdisconteringsfactor na belastingen is voorhanden en het is een vrij complexe aangelegenheid om de verdisconteringsfactor vóór belastingen te berekenen. Men gebruikt dus een WACC ( weighted average cost of capital = gemiddelde gewogen kapitaalkost) per CGU. Gezien de WACC een een verdisconteringsfactor na belasting is, zijn de cash flows die gebruikt worden in de berekening van de bedrijfswaarde ook bepaald na belasting. Samenstelling van schattingen van toekomstige kasstromen (vervolg) Schattingen van toekomstige kasstromen en de verdiconteringsfactor weerspiegelen consistente veronderstellingen over prijsstijgingen toe te schrijven aan algemene inflatie. Bij de NMBS groep worden de kasstromen geschat rekening houdend met de inflatie (prijzen zijn inclusief inflatie). Het effect van de prijsstijgingen toe te schrijven aan algemene inflatie is bijgevolg ook vervat in de verdisconteringsfactor (gebruik van een nominale factor in plaats van een reële factor). Instroom van kasmiddelen beïnvloed door interne overdrachtprijzen: Indien de instroom van kasmiddelen gegenereerd door een actief of een CGU beïnvloed wordt door interne overdrachtsprijzen, moet de NMBS groep de beste schattingen van het management gebruiken voor de toekomstige prijs die zou kunnen worden verkregen in een zakelijke, objectieve transactie tussen ter zake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde partijen die onafhankelijk zijn, door een schatting te maken van: - Toekomstige instroom van kasmiddelen gebruikt om de bedrijfswaarde van het actief of de CGU te bepalen; en - Toekomstige uitstroom van kasmiddelen gebruikt om de bedrijfswaarde te bepalen van alle andere activa of CGU s die door de interne overdrachtsprijzen zijn beïnvloed. Bepaling van de variaties van het bedrijfskapitaal: - Om de variaties van het bedrijfskapitaal te bepalen dienen de investeringen in het bedrijfskapitaal voor de komende 5 jaren bepaald te worden; - Investeringen in het bedrijfskapitaal = fluctuatie van het bedrijfskapitaal tussen openings- en afsluitdatum. - Voor de elementen van het bedrijfskapitaal verwijzen we naar Titel Samenstelling van schattingen van toekomstige kasstromen van dit hoofdstuk. De verdisconteringsfactor is in principe een factor vóór belastingen die de huidige marktbeoordelingen weerspiegelt van: Verdisconteringsfactor De tijdswaarde van geld; en De aan het actief / de CGU verbonden risico s waarvoor de schattingen van toekomstige kasstromen niet zijn aangepast. Deze verdisconteringsfactor: Is de rendementseis die beleggers zouden stellen indien zij een belegging kozen die kasstromen zou genereren die qua bedrag, tijdstip en risicoprofiel vergelijkbaar zijn met de kasstromen die de NMBS groep uit het actief verwacht te krijgen; Wordt geschat op basis van het impliciete percentage gebruikt in actuele markttransacties voor vergelijkbare activa of op basis van de gewogen gemiddelde vermogenskosten van een beursgenoteerde entiteit met vergelijkbare activa;

17 Hoofdstuk 13 Pagina 15 Mag geen rekening houden met risico s waarmee al rekening is gehouden in schattingen van toekomstige kasstromen. Verdisconteringsfactor (vervolg) Aandactspunten bij het berekenen van de bedrijfswaarde van een actief of van een CGU uitgaande van een financieel plan opgesteld onder de Belgische boekhoudregels of onder IFRS In de praktijk wordt een WACC ( weighted average cost of capital = gemiddelde gewogen kapitaalkost) bepaald per CGU die de specifieke risico s verbonden aan de activiteit van de CGU weerspiegelt. Gezien de WACC een een verdisconteringsfactor na belasting is, zijn de cash flows die gebruikt worden in de berekening van de bedrijfswaarde ook bepaald na belasting. In de praktijk wordt de verdisconteringsfactor per CGU berekend door het IFRS Competence Center van de NMBS Holding en gecommuniceerd naar de betreffende vennootschappen. We verwijzen naar Titel Aandachtspunten bij het berekenen van de bedrijfswaarde van een actief of van een CGU uitgaande van een financieel plan opgesteld onder de Belgische boekhoudregels of onder IFRS van dit hoofdstuk. B.4.5. Bepalen en boeken van het eventuele bijzonder waardeverminderingsverlies Bijzonder waardeverminderingsverlies voor een individueel actief - Onmiddellijke opname in winst- en verliesrekening (bedrijfsresultaat); - Aanpassing afschrijvingslast om herziene boekwaarde systematisch over de resterende gebruiksduur te spreiden. - Onmiddellijke opname in winst- en verliesrekening (bedrijfsresultaat); - Volgorde toerekening bijzonder waardeverminderingsverlies aan de activa in de CGU of groep CGU s: Eerst moet de boekwaarde van eventuele aan de CGU (groep van CGU s) toegerekende goodwill worden verlaagd; en Bijzonder waardeverminderingsverlies voor een CGU Vervolgens toerekening aan de boekwaarde van de andere activa van de CGU (groep van CGU s) naar rato van de boekwaarde van elk actief in de CGU (groep van CGU s); Bij de toerekening mag de boekwaarde van elk actief niet verder verlaagd worden dan de hoogste waarde van: Reële waarde minus verkoopkosten; Bedrijfswaarde; en Nul.

18 Hoofdstuk 13 Pagina 16 Bijzonder waardeverminderingsverlies van een gedeeltelijk gesubsidieerde CGU Toerekening van het bijzonder waardeverminderingsverlies aan alle activa en kapitaalsubsidies van de CGU door hierop een factor toe te passen gelijk aan: / (boekwaarde van de activa - subsidies die hierop betrekking hebben) B.4.6. Het voorheen opgenomen bijzonder waardeverminderingsverlies eventueel terugnemen Een bijzonder waardeverminderingsverlies dat in voorgaande perioden is opgenomen, moet worden teruggenomen via het bedrijfsresultaat indien de voorwaarden die geleid hebben tot het boeken van dit bijzonder waardeverminderingsverlies niet meer vervuld zijn. Terugname m.b.t. een individueel actief - Onmiddellijke opname van de terugname van het bijzonder waardeverminderingsverlies in de winst- en verliesrekening (bedrijfsresultaat); - Verhoogde boekwaarde boekwaarde die zou zijn bepaald (na afschrijvingen) als in voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminderingsverlies was opgenomen; - Na de terugname: aanpassing afschrijvingslast om de aangepaste boekwaarde systematisch te spreiden over de resterende gebruiksduur. - Onmiddellijke opname van de terugname van het bijzonder waardeverminderingsverlies in de winst- en verliesrekening (bedrijfsresultaat); Terugname m.b.t. een CGU Terugname m.b.t. goodwill - Toerekening terugname aan de activa van de CGU naar rato van de boekwaarde van die activa (met uitsluiting van goodwill); - Bij de toerekening van de terugname mag de boekwaarde van een actief niet worden verhoogd tot boven de laagste waarde van: Realiseerbare waarde; en Boekwaarde die zou zijn bepaald (na aftrek van afschrijvingen) als in voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminderingsverlies was opgenomen; Een bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen voor goodwill, mag nooit worden teruggenomen.

19 Hoofdstuk 13 Pagina 17 Sectie B: Boekhoudregels

20 1 Toepasselijke IFRS normen 1.1 Referenties IAS 36 - Bijzondere waardevermindering van activa 4 BOEKHOUDHANDLEIDING NMBS GROEP Hoofdstuk 13 Pagina Toepassingsgebied Deze standaard moet worden toegepast bij de boekhoudkundige verwerking van alle activa die een bijzonder waardeverminderingsverlies hebben ondergaan, met uitzondering van: (a) voorraden (zie IAS 2 Voorraden); (b) activa die resulteren uit onderhanden projecten (zie IAS 11 Onderhanden projecten); (c) uitgestelde belastingsvorderingen (zie IAS 12 Winstbelastingen); (d) activa die resulteren uit personeelsbeloningen (zie IAS 19 Personeelsbeloningen); (e) financiële activa die binnen het toepassingsgebied van IAS 39 Financiële instrumenten: opname en waardering vallen; (f) vastgoedbeleggingen die tegen reële waarde worden gewaardeerd (zie IAS 40 Vastgoedbeleggingen); (g) vaste activa (of groepen activa die worden afgestoten) die zijn geclassificeerd als aangehouden voor verkoop overeenkomstig IFRS 5 Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten. IAS 36 is van toepassing op financiële activa die zijn ingedeeld als: (a) dochterondernemingen, zoals gedefinieerd in IAS 27 Geconsolideerde jaarrekening en enkelvoudige jaarrekening; (b) joint ventures, zoals gedefinieerd in IAS 31 Belangen in joint ventures; en (c) geassocieerde deelnemingen, zoals gedefinieerd in IAS 28 Investeringen in geassocieerde deelnemingen. We verwijzen naar hoofdstuk 40 Consolidatie van deze boekhoudhandleiding. Voor het bijzonder waardeverminderingsverlies van andere financiële activa wordt verwezen naar IAS 39 Financiële instrumenten: opname en waardering. We verwijzen naar hoofdstuk 27 Financiële activa (exclusief derivaten) van deze boekhoudhandleiding. 4 Deze versie omvat de wijzigingen tot 17 januari 2008.

21 Hoofdstuk 13 Pagina 19 2 Definities Een kasstroomgenererende eenheid of cash generating unit (CGU) is de kleinste identificeerbare groep activa die een instroom van kasmiddelen genereert die in ruime mate onafhankelijk is van de instroom van kasmiddelen van andere activa of groepen van activa. Algemene bedrijfsactiva zijn activa, met uitzondering van goodwill, die bijdragen tot de toekomstige kasstromen van zowel de te beoordelen CGU als andere CGU s. De gebruiksduur is: (a) de periode waarin de NMBS groep het actief verwacht te gebruiken; of (b) het aantal productie- of vergelijkbare eenheden dat de NMBS groep van het actief verwacht te verkrijgen. De boekwaarde is de aanschaffingswaarde van een actief na aftrek van geaccumuleerde afschrijvingen en eventuele geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen. Afschrijving is de systematische toerekening van het af te schrijven bedrag van een actief over zijn gebruiksduur. Het af te schrijven bedrag is de kostprijs van een actief, of een ander bedrag dat in de jaarrekening de kostprijs vervangt, verminderd met zijn restwaarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde van een vast actief of een CGU zijn realiseerbare waarde overschrijdt. De realiseerbare waarde van een actief of een CGU is de hoogste waarde van de reële waarde minus verkoopkosten en zijn bedrijfswaarde. De reële waarde minus verkoopkosten is het bedrag dat kan worden verkregen uit de verkoop van een actief of een CGU in een zakelijke, objectieve transactie tussen ter zake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde partijen die onafhankelijk zijn, na aftrek van de kosten van de vervreemding. Kosten van vervreemding zijn marginale kosten die rechtstreeks zijn toe te rekenen aan de vervreemding van een actief of van een CGU, met uitzondering van financieringskosten en kosten uit hoofde van winstbelastingen. De bedrijfswaarde is de contante waarde van de kasstromen die verwacht worden voort te komen uit het gebruik van een actief of een CGU. Een actieve markt is een markt die voldoet aan de volgende voorwaarden: (a) de goederen die op de markt worden verhandeld zijn homogeen; (b) er kunnen normaliter op elk moment kopers en verkopers worden gevonden; en (c) de prijzen zijn beschikbaar voor het publiek.

22 Hoofdstuk 13 Pagina 20 3 Algemeen principe Het algemeen principe van IAS 36 is dat de boekwaarde van een afzonderlijk actief of van een CGU niet hoger kan zijn dan zijn economische waarde (realiseerbare waarde). Dit is de hoogste waarde van enerzijds de reële waarde minus verkoopkosten en anderzijds de bedrijfswaarde van een actief of een CGU. Dit principe kan als volgt schematisch voorgesteld worden: Algemeen principe IAS36 Vergelijking boekwaarde en realiseerbare waarde Realiseerbare waarde Bedrijfswaarde Hoogste waarde van Reële waarde minus verkoopkosten indien de boekwaarde hoger is dan de realiseerbare waarde Het basisprincipe is dat een vast actief niet hoger mag gewaardeerd worden dan zijn economische waarde. Een onderneming kan enkel het actief gebruiken of verkopen. IAS 36 gaat ervan uit dat de onderneming zich rationeel gedraagt. Het is dus de hoogste waarde van enerzijds de bedrijfswaarde van het actief en anderzijds het bedrag dat de onderneming zou krijgen bij vervreemding van het actief, dat beschouwd wordt als economische waarde (= realiseerbare waarde).

23 Hoofdstuk 13 Pagina 21 4 Wanneer moet er een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen uitgevoerd worden? 4.1 Identificatie van een actief dat mogelijk een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan De NMBS groep moet aan het einde van elke verslagperiode (in de praktijk: jaarlijks) beoordelen of er een indicatie is die wijst op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies van een actief 5. Indien een dergelijke indicatie bestaat, moet de NMBS groep de realiseerbare waarde van het actief schatten. Bij de beoordeling of er indicaties zijn die wijzen op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies van een actief, moet de NMBS groep ten minste de volgende indicaties in beschouwing nemen: Externe informatiebronnen: (a) gedurende de verslagperiode is de marktwaarde van een actief beduidend meer gedaald dan verwacht zou mogen worden als gevolg van het verstrijken van de tijd of normaal gebruik; (b) belangrijke negatieve veranderingen hebben zich gedurende de verslagperiode voorgedaan of zullen zich in de nabije toekomst voordoen in de markt, de technologische, economische of juridische omgeving van de CGU; (c) de marktrentevoeten zijn gestegen en zullen waarschijnlijk invloed hebben op de verdisconteringsfactor die wordt gebruikt voor de berekening van de bedrijfswaarde van een actief, en de realiseerbare waarde van het actief materieel verlagen; Interne informatiebronnen: (a) er zijn duidelijke indicaties van veroudering van of fysieke schade aan een actief; (b) belangrijke negatieve veranderingen in de mate waarin of de manier waarop een actief wordt gebruikt of naar verwachting zal worden gebruikt. Deze veranderingen zijn onder meer het niet langer gebruiken van een actief, plannen om de bedrijfsactiviteit waartoe een actief behoort te beëindigen of te reorganiseren, plannen om een actief te vervreemden op een eerdere datum dan verwacht en het herbeoordelen van de gebruiksduur van een actief als beperkt eerder dan als onbeperkt 6 ; (c) uit interne rapportering blijkt duidelijk dat de economische prestaties van een actief beduidend minder zijn of zullen zijn dan verwacht. De bovenstaande lijst is niet volledig. De NMBS groep kan andere indicaties in aanmerking nemen die wijzen op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies van een actief. Ook in dit geval moet de NMBS groep de realiseerbare waarde van het actief bepalen. Bewijzen uit interne rapportering die wijzen op een mogelijk bijzonder waardeverminderingsverlies van een actief, zijn onder meer het bestaan van: (a) aanzienlijk hogere kasstromen voor verwerving, werking of onderhoud van het actief dan aanvankelijk begroot; (b) beduidend slechtere verdisconteerde nettokasstromen, exploitatiewinst uit het actief dan gebudgetteerd; of (c) een aanzienlijke afname in de gebudgetteerde nettokasstromen of exploitatiewinst uit het actief. 5 een actief : kan een individueel actief zijn of een CGU. 6 Zodra een actief voldoet aan de criteria om te worden geclassificeerd als aangehouden voor verkoop (of is opgenomen in een groep activa die wordt afgestoten en die geclassificeerd is als aangehouden voor verkoop), is het actief uitgesloten van het toepassingsgebied van deze standaard en wordt het verwerkt in overeenstemming met IFRS 5 Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten.

24 Hoofdstuk 13 Pagina 22 Indien er een indicatie is dat een actief mogelijk een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan, kan dit erop wijzen dat de afschrijvingsduur moet worden herbeoordeeld en aangepast in overeenstemming met de IFRS standaard die op het actief van toepassing is, zelfs indien er voor het actief geen bijzonder waardeverminderingsverlies is opgenomen. 4.2 Systematische test op bijzondere waardeverminderingsverliezen Ongeacht of er indicaties voor een bijzonder waardeverminderingsverlies bestaan, moet de NMBS groep ook: (a) Jaarlijks onderzoeken of een immaterieel actief met een onbeperkte gebruiksduur of een immaterieel actief dat nog niet gebruiksklaar is een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan. (b) Jaarlijks onderzoeken of goodwill die in het kader van een bedrijfscombinatie is verworven een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan. 4.3 Timing van het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen Een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen (systematisch of niet) kan op elk willekeurig ogenblik in de verslagperiode worden uitgevoerd, op voorwaarde dat de test elk jaar op hetzelfde tijdstip wordt uitgevoerd.

25 Hoofdstuk 13 Pagina 23 5 Methodologie voor het uitvoeren van de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen De volgende methodologie dient gevolgd te worden bij het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen: bepalen op welk niveau de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen moet gebeuren (concept van de CGU 7 ); toewijzen van goodwill en algemene bedrijfsactiva aan de verschillende CGU s; bepalen van de boekwaarde van de CGU; bepalen van de realiseerbare waarde van de CGU; bepalen en boeken van het bijzonder waardeverminderingsverlies in het bedrijfsresultaat; het voorheen opgenomen bijzonder waardeverminderingsverlies eventueel terugnemen. Hieronder gaan we nu verder in op de verschillende stappen bij het uitvoeren van een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen. 7 In de praktijk is het vaak niet mogelijk om een test op bijzondere waardeverminderingsverliezen uit te voeren op niveau van de individuele activa. De test wordt dan uitgevoerd op niveau van een groep van activa die samen kasstromen genereren die onafhankelijk zijn van de kasstromen van andere activa of groepen van activa (= de CGU = cash generating unit)

26 Hoofdstuk 13 Pagina 24 6 Bepalen op welk niveau de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen moet gebeuren (concept van de CGU) 6.1 Testen op het niveau van het individuele actief? Indien er enige indicatie bestaat dat een actief een bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan, moet de realiseerbare waarde worden geschat voor het individuele actief. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde van het individuele actief te schatten, moet de NMBS groep de realiseerbare waarde bepalen van de CGU waartoe het actief behoort of van de kleinste groep van activa die kasstromen genereert die in ruime mate onafhankelijk zijn van de kasstromen van andere (groepen van) activa. De realiseerbare waarde van het individuele actief kan niet worden bepaald indien: (a) het actief een bedrijfswaarde heeft die niet nauw aanleunt bij zijn reële waarde minus verkoopkosten, en deze bedrijfswaarde hoger is; en (b) het actief geen instroom van kasmiddelen genereert die in ruime mate onafhankelijk zijn van die van de andere activa. In dergelijke gevallen kan de bedrijfswaarde, en bijgevolg ook de realiseerbare waarde, alleen worden bepaald voor de CGU van het actief of voor de kleinste groep van activa die kasstromen genereert die in ruime mate onafhankelijk zijn van de kasstromen van andere (groepen van) activa.

27 Hoofdstuk 13 Pagina 25 De onderstaande beslissingsboom kan gebruikt worden teneinde te bepalen op welk niveau de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen dient te gebeuren.

28 Hoofdstuk 13 Pagina 26 Voorbeeld 1: Een Thalys-treinstel heeft materiële schade geleden, maar werkt nog steeds, zij het niet zo goed als voorheen. De reële waarde minus verkoopkosten van het Thalys-treinstel is lager dan haar boekwaarde. Het Thalys-treinstel genereert geen onafhankelijke instroom van kasmiddelen. De kleinste identificeerbare groep activa waartoe het Thalys-treinstel behoort en die een instroom van kasmiddelen genereert die in ruime mate onafhankelijk is van de instroom van kasmiddelen van andere activa, is het geheel van Thalys-activiteiten van de NMBS groep. De realiseerbare waarde van het geheel van Thalys-activiteiten van de NMBS groep toont aan dat deze als geheel geen bijzonder waardeverminderingsverlies heeft ondergaan. Veronderstelling 1: Uit de door het management goedgekeurde budgetten/voorspellingen blijkt niet dat het management zich heeft verbonden tot de vervanging van het Thalys-treinstel. De realiseerbare waarde van het Thalys-treinstel alleen kan niet worden geschat omdat de bedrijfswaarde van het Thalys-treinstel: (a) mogelijk verschilt van haar reële waarde minus verkoopkosten; en (b) alleen kan worden bepaald voor de CGU waartoe het Thalys-treinstel behoort (het geheel van Thalys-activiteiten van de NMBS groep). Het geheel van Thalys-activiteiten van de NMBS groep heeft geen bijzonder waardeverminderingsverlies ondergaan. Daarom wordt geen bijzonder waardeverminderingsverlies voor het Thalys-treinstel opgenomen. Niettemin kan het noodzakelijk zijn dat de NMBS groep de afschrijvingsperiode voor dat Thalys-treinstel opnieuw beoordeelt. Misschien is er een kortere afschrijvingsperiode vereist om de verwachte resterende gebruiksduur van het Thalys-treinstel weer te geven. Veronderstelling 2: Uit de door het management goedgekeurde budgetten/voorspellingen blijkt dat het management zich heeft verbonden tot de vervanging van het Thalys-treinstel, en dat deze in de nabije toekomst zal worden verkocht. De kasstromen uit het voortgezette gebruik van het Thalys-treinstel tot aan de vervreemding worden verwaarloosbaar geacht. De bedrijfswaarde van het Thalys-treinstel kan worden geschat op een bedrag dat nauw aanleunt bij haar reële waarde minus verkoopkosten. Bijgevolg kan de realiseerbare waarde van het Thalys-treinstel worden bepaald en wordt er geen rekening gehouden met de CGU waartoe het Thalys-treinstel behoort (dat wil zeggen het geheel van Thalys-activiteiten van de NMBS groep). Aangezien de reële waarde minus verkoopkosten van het Thalys-treinstel lager is dan haar boekwaarde, wordt voor het Thalystreinstel een bijzonder waardeverminderingsverlies opgenomen.

29 6.2 Bepalen van de CGU s BOEKHOUDHANDLEIDING NMBS GROEP Hoofdstuk 13 Pagina 27 Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde van het individuele actief te schatten, moet de NMBS groep de realiseerbare waarde bepalen van de CGU waartoe het actief behoort. De CGU van een actief is de kleinste groep activa waartoe het actief behoort en die een instroom van kasmiddelen genereert die in ruime mate onafhankelijk is van de instroom van kasmiddelen van andere activa of groepen van activa. De instroom van kasmiddelen verwijst naar kasstromen ontvangen van partijen buiten de NMBS groep. Bij de bepaling of de instroom van kasmiddelen van een actief (of groep activa) in ruime mate onafhankelijk is van de instroom van kasmiddelen van andere activa (of groepen van activa), neemt de NMBS groep verschillende factoren in aanmerking, waaronder de manier waarop het management toeziet op de activiteiten van de NMBS groep of de manier waarop het management beslissingen neemt over het voortzetten of het stopzetten van de exploitatie van de activa en de activiteiten van de NMBS groep. De 2 sleutelcriteria voor het bepalen van CGU s zijn: De manier waarop de directie de activiteiten van de onderneming en hun rendabiliteit opvolgt (zoals een rapportering per activiteitensector, individuele locatie, zone of regio enz.); die zich baseert op de structuur van de interne rapportering ( management report ); De manier waarop de directie haar beslissingen neemt inzake de voortzetting (investeringen, etc.) of de stopzetting van de activiteiten van de onderneming. Als er voor de productie van een actief of groep activa een actieve markt bestaat, moet dat actief of die groep activa worden geïdentificeerd als een CGU, zelfs indien de volledige productie of een deel daarvan intern wordt gebruikt. CGU s moeten voor elke periode consistent worden geïdentificeerd voor hetzelfde actief of dezelfde soort activa, tenzij een wijziging economisch gerechtvaardigd is. In principe worden de CGU s die geïdentificeerd worden op individueel / statutair vlak ook aangehouden voor consolidatie. De CGU s zijn een dynamisch gegeven en kunnen wijzigen ten gevolge van wijzigingen die zich voordoen in de interne organisatie Praktische toepassing bij de NMBS groep De CGU s die op de overgangsdatum (1 januari 2010) bepaald werden voor NMBS Holding, NMBS en Infrabel zijn bepaald op basis van de organisatie van deze vennootschappen op deze datum. Zie bijlage 13.1 Lijst van de CGU s voor NMBS Holding, NMBS en Infrabel bepaald op 1 januari Tevens dient men te analyseren op het niveau van de filialen welke de verschillende CGU s zijn. In principe dient een filiaal beschouwd te worden als een volledige CGU tenzij het filiaal beslist om de test op bijzondere waardeverminderingsverliezen op een meer gedetailleerd niveau te doen en om meerdere CGU s te definiëren binnen de legale entiteit. Dit zal afhangen van de specifieke analyse van elk afzonderlijk filiaal.