Crowdfunding van zonnepanelen op de daken van 3 basisscholen in Opheusden

Transcriptie

1 Informatiememorandum Crowdfunding van zonnepanelen op de daken van 3 basisscholen in Opheusden Mei 2014 Stichting Greencrowd Utrechtseweg 310 Gebouw H AR Arnhem

2 Samenvatting Het Greencrowd-project Zonnepanelen Basisscholen Opheusden heeft als doel drie zonnepanelensystemen op de daken van basisscholen in Opheusden (gemeente Neder-Betuwe) deels te financieren. Leraren, ouders van leerlingen, omwonenden en andere geïnteresseerde particulieren en bedrijven krijgen de mogelijkheid in deze zonnepanelensystemen te investeren en zodoende een aantrekkelijk rendement op hun inleg te realiseren. Wie in dit Greencrowd-project investeert, ontvangt jaarlijks 5% rente op de annuïtair afgeloste investering. De looptijd van de investering bedraagt vijf jaar. Het streven is in totaal ,- te crowdfunden. Stichting Greencrowd heeft het project risicorating B toegekend. Dit betekent dat het een investeringsmogelijkheid met weinig risico s betreft. Het risico is laag doordat zowel de zonnepanelensystemen als de inkomsten uit de stroomleveringsovereenkomst die de scholen met de exploitant (Green Spread Advies & Ontwikkeling BV) sluiten, worden verpand aan de deelnemende crowdfunders. Bovendien zijn de zonnepanelensystemen in kwestie bij realisatie reeds deels gefinancierd middels de aanbetaling door de scholen en - mogelijk - een subsidie van de provincie Gelderland. Bij een eventueel faillissement van de scholenstichting ontstaat de situatie dat de restwaarde van het systeem groter zal zijn dan het totaal aan openstaande schulden bij de crowdfunders. Uitbetalingen aan deelnemende crowdfunders komen daardoor niet in gevaar. In dit informatiememorandum wordt getracht op toegankelijke wijze alle kenmerken van het Greencrowd-project Zonnepanelen Basisscholen Opheusden te beschrijven. Mocht u desondanks vragen hebben na het doornemen van dit memorandum, neem dan gerust contact op met stichting Greencrowd via onderstaande contactgegevens. Wij hopen in ieder geval dat wij uw interesse hebben gewekt om als investeerder deel te nemen aan dit mooie duurzame project. Stichting Greencrowd T: E: info@greencrowd.nl W: 2

3 Inhoudsopgave Samenvatting Aanleiding project Doel project Zonne-energie De zonnestroomsystemen van de basisscholen... 4 Eben-Haëzerschool, locatie Lindelaan 15 (Opheusden)... 5 Eben-Haëzerschool, locatie Lindelaan 20a (Opheusden)... 5 Rehobothschool, Patrijsstraat 1a (Opheusden) Financiering en exploitatie Crowdfunding Crowdfunding via stichting Greencrowd Aanbod voor crowdfunders Afloscapaciteit uit het project Risico s en garanties Proces van investeren Richtlijnen crowdfunding Namen en adressen Definities en afkortingen Bijlage A: Stroomleveringscontract Green Spread & VCOG Bijlage B: Productspecificaties zonnepanelen Bijlage C: Productspecificaties zonnepanelen Bijlage D: Productspecificaties omvormers

4 1. Aanleiding project Green Spread Advies & Ontwikkeling BV (hierna: Green Spread) richt zich op het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed. In dat kader biedt zij basisscholen een financieringsoplossing voor zonnepanelen aan. De kern hiervan is dat niet de school, maar Green Spread de investering grotendeels op zich neemt en gedurende een vastgestelde periode de zonnestroom in rekening brengt bij de school, tegen de tarieven die zij nu ook betaalt voor elektriciteit. Na de exploitatie draagt Green Spread het eigendom van het systeem over aan de scholen. Op deze manier kunnen scholen zonnepanelen op hun daken realiseren, zonder dat zij zelf de met de volledige investeringsdrempel worden geconfronteerd. Drie basisscholen in Opheusden hebben gezamenlijk aangegeven op bovengenoemde wijze zonnepanelen op hun locaties te willen. Dit zijn de Eben-Haëzerschool (twee keer: locatie Lindelaan 15 en locatie Lindelaan 20a) en de Rehobothschool. Deze scholen vallen onder de Vereniging tot het verstrekken van christelijk basisonderwijs op gereformeerde grondslag (VCOG). Green Spread wil crowdfunding als middel inzetten; enerzijds om een deel van de benodigde investering bijeen te brengen en anderzijds om lokaal draagvlak en betrokkenheid bij deze duurzame projecten te creëren. 2. Doel project Het doel van dit project is het werven van een deel van de benodigde financiering voor de drie zonnepanelensystemen en - zodoende - het betrekken van leraren, ouders, omwonenden en anderen bij deze duurzame projecten. 3. Zonne-energie Een zonnepanelensysteem bestaat onder meer uit zonnepanelen, één of meerdere omvormers, een passende draagconstructie en bekabeling. Een zonnepaneel of PV-paneel (naar het Engelse 'Photovoltaics') zet zonlicht om in elektriciteit. Zonnepanelen produceren dus energie zonder dat hier CO₂ bij vrijkomt. Zonnepanelen zijn er in verschillende soorten en maten; de meeste varianten hebben een oppervlakte van ongeveer 1,65 vierkante meter en wegen circa twintig kilogram. De omvormer maakt de stroom van de panelen daadwerkelijk bruikbaar door de opgewekte gelijkspanning te transformeren in wisselspanning. Zonnepanelen werken zowel op direct licht als op indirect licht. Dit betekent dat zonnepanelen ook functioneren als het bewolkt is, maar zij leveren natuurlijk wel meer elektriciteit als de zon schijnt. Zonnepanelen hebben een levensduur van minimaal 25 jaar en in tegenstelling tot andere duurzame energie bronnen zoals windturbines zijn zonnepanelen stil en onderhoudsarm. 4. De zonnestroomsystemen van de basisscholen Zoals aangegeven gaat het hier om drie schoollocaties. Aan de hand van technische en financiële parameters heeft projectontwikkelaar Green Spread voor alle panden bepaald wat het optimale zonnepanelensysteem is. Technische parameters zijn onder meer: zoninstraling, draagkracht van het dak en de capaciteit van de elektrotechnische infrastructuur. De financiële haalbaarheid is terug te leiden op: het stroomverbruik op de locatie, de leveringstarieven van stroom, de verwachte 4

5 opbrengst in kwh per kwp vermogen en beschikbaarheid van subsidies. Op de volgende pagina s wordt toegelicht welke systemen op basis hiervan voorzien zijn op de locaties. Eben-Haëzerschool, locatie Lindelaan 15 (Opheusden) De foto hieronder laat zien dat de zoninstraling op het dak van de Eben-Haëzerschool (locatie Lindelaan 15) groot is, getuige het hoge aandeel van oranje/bruin-gekleurde dakdelen. Deze dakdelen zijn in beginsel zeer geschikt voor het opwekken van duurzame stroom met zonnepanelen. Een technische studie heeft uitgewezen dat op het beschikbare en schaduwvrije dakoppervlak in totaal ruimte is voor 118 zonnepanelen. Het totale systeem heeft een vermogen van 29,5 kw. Hiermee wordt jaarlijks naar verwachting kwh aan duurzame stroom opgewekt. Dit is voldoende om in de behoefte van ongeveer 8 huishoudens te kunnen voorzien. Eben-Haëzerschool, locatie Lindelaan 20a (Opheusden) De foto hieronder laat zien dat de zoninstraling ook op het dak van de locatie aan de Lindelaan 20a groot is, getuige het hoge aandeel van oranje/bruin-gekleurde dakdelen. Ook hier geldt dat het dak in beginsel zeer geschikt is voor het opwekken van duurzame stroom met zonnepanelen. Een technische studie heeft uitgewezen dat op het beschikbare dakoppervlak in totaal ruimte is voor 34 zonnepanelen. Het totale systeem heeft een vermogen van 8,5 kw, waarmee jaarlijks naar 5

6 verwachting kwh aan duurzame stroom wordt opgewekt. Dit is voldoende om in de behoefte van ruim 2 huishoudens te kunnen voorzien. Rehobothschool, Patrijsstraat 1a (Opheusden) De foto hieronder laat zien dat de zoninstraling ook op het dak van de Rehobothschool aan de Patrijsstraat 1a zeer groot is, getuige het hoge aandeel van oranje/bruin-gekleurde dakdelen. Ook hier geldt dat het dak in beginsel zeer geschikt is voor het opwekken van duurzame stroom met zonnepanelen. Een technische studie heeft uitgewezen dat op het beschikbare dakoppervlak in totaal ruimte is voor 118 zonnepanelen. Het totale systeem heeft een vermogen van 29,5 kw, waarmee jaarlijks naar verwachting kwh aan duurzame stroom wordt opgewekt. Dit is voldoende om in de behoefte van ongeveer 8 huishoudens te kunnen voorzien. 5. Financiering en exploitatie In paragraaf 1 van dit informatiememorandum is reeds toegelicht dat de scholen niet zelf met de (volledige) investeringslast worden geconfronteerd. Hieronder wordt toegelicht op welke wijze de financiering en exploitatie van de drie zonnepanelensystemen voorzien zijn. VCOG, de stichting boven de scholen, doet vooraf een aanbetaling van ,- exclusief BTW aan Green Spread Advies & Ontwikkeling BV. VCOG gaat in aanvulling hierop een overeenkomst aan met Green Spread Advies & Ontwikkeling BV voor de levering van stroom uit de zonnepaneleninstallatie: gedurende vijf jaar betalen de scholen een afgesproken stroomprijs per kwh uit de zonnepanelen aan Green Spread Advies & Ontwikkeling BV. De stroomleveringsovereenkomst die hier bedoeld wordt, is te vinden in bijlage A van dit memorandum. De stroomtarieven staan hier opgesomd: o Voor de locatie Lindelaan 15 is dat EUR 0,1178 (zegge: nul Euro en zeventien komma zesenzeventig eurocent) per kilowattuur, exclusief BTW; o Voor de locatie Lindelaan 20a is dat EUR 0,1776 (zegge: nul Euro en elf komma achtenzeventig eurocent) per kilowattuur, exclusief BTW; o Voor de locatie Patrijsstraat 1a is dat EUR 0,1182 (zegge: nul Euro en elf komma tweeëntachtig eurocent) per kilowattuur, exclusief BTW. Deze tarieven worden ieder kalenderjaar met 3% geïndexeerd. 6

7 Green Spread ontvangt de genoemde aanbetaling en organiseert de rest van de benodigde financiering. Zij ontwerpt en realiseert de installaties en exploiteert deze vervolgens gedurende vijf jaar. Daarna draagt zij het eigendom van de installaties voor het symbolische bedrag van 1,- over aan de scholen (zie bijlage B, de optie tot koop). Tijdens de exploitatie is Green Spread verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de zonnepanelensystemen. Dit is ook in haar belang, aangezien Green Spread tijdens de exploitatie per kilowattuur betaald krijgt. De scholen profiteren na de exploitatieperiode nog jarenlang van gratis stroom, aangezien de technische levensduur van de panelen voor een periode van 25 jaar wordt gegarandeerd (zie bijlage C). De omvormers hebben een kortere levensduur; de fabrikant geeft standaard vijf jaar garantie op deze producten (zie bijlage D). De resterende financieringsbehoefte (in totaal circa ,- excl. BTW) benodigd voor de turn-key-oplevering van de drie systemen wordt deels via crowdfunding ingevuld. Crowdfunders lenen hierbij geld uit aan de projectexploitant, Green Spread Advies & Ontwikkeling BV. Aanvullend hierop wordt een subsidie bij de provincie Gelderland aangevraagd. Deze regeling kan leiden tot subsidiëring van maximaal een kwart van de totale investering. De voorwaarden zijn dat ten minste vijftig crowdfunders ten minste 50,- uitlenen aan een duurzaam project voor een periode van ten minste vijf jaar. In paragraaf 9 wordt nader toegelicht wat de eventuele gevolgen zijn waneer de subsidie niet wordt gegund. De zonnepanelen leveren stroom op en dit leidt tot inkomsten voor Green Spread. Deze inkomsten worden via stichting Greencrowd gebruikt voor de uitbetaling van rente en aflossing aan crowdfunders (zie paragraaf 8 voor de onderbouwing van de afloscapaciteit uit dit project). 6. Crowdfunding Crowdfunding is het bij elkaar brengen van een investering door een (grote) groep mensen. Er zijn verschillende vormen van crowdfunding, waaronder doneren en investeren. Bij doneren schenkt iemand geld, bij investeren leent iemand geld uit. De partij die het geld ontvangt, zorgt er in het laatste geval voor dat deze lening wordt terugbetaald en zij keert daarbij een vooraf besproken rentepercentage uit. Aflossing kan annuïtair, lineair of in bullet-vorm geschieden (zie de figuren in paragraaf 8). Crowdfunding is, naast een innovatieve manier van financieren buiten de banken om, een proces dat intrinsieke waarde heeft: crowdfunding kan duurzame-energie-projecten voor een breed publiek tastbaar en beleefbaar maken. Crowdfunding is bij uitstek een middel om aan te tonen dat duurzame energie niet alleen een financieel, maar ook een maatschappelijk rendement kan hebben. 7. Crowdfunding via stichting Greencrowd Stichting Greencrowd is in 2012 opgericht om te komen tot een versnelling in de realisatie van duurzame-energie-projecten. Dit wil zij doen door burgers financieel te betrekken bij duurzameenergie-projecten binnen hun eigen leefomgeving. 7

8 De stichting heeft géén winstoogmerk. Mocht Greencrowd ondanks dit gegeven winsten behalen, dan worden deze besteed aan de realisatie van maatschappelijk verantwoorde projecten. Draagvlak en saamhorigheid: dat wil stichting Greencrowd toevoegen aan duurzame-energie-projecten. Greencrowd is in februari 2014 door de Autoriteit Financiële Markten ontheven voor het bemiddelen in opvorderbare gelden. Op het moment van schrijven van dit memorandum heeft Greencrowd tien investeringsprojecten succesvol ge(her)financierd. In totaal heeft de stichting bijna ,- gecrowdfund voor deze projecten en enkele donatieprojecten. Greencrowd streeft ernaar investeringsmogelijkheden aan te bieden waarbij crowdfunders een aantrekkelijk rendement op hun inleg kunnen realiseren en de risico s voor de participanten tegelijkertijd tot het minimum beperkt zijn (zie ook paragraaf 8). Crowdfunders kunnen zich via de website committeren aan een investering. 8. Aanbod voor crowdfunders Crowdfunders kunnen in het kader van het project Zonnepanelen Basisscholen Opheusden kiezen of zij geld willen uitlenen (investeren) of geld willen geven (doneren). Investeerders kunnen een lening afsluiten met de volgende kenmerken: Vijfjarige looptijd; Een gemiddelde rente van 5% per jaar over de restschuld. Annuïtaire aflossing (zie de figuur hieronder voor een duiding van deze term); 8

9 Kortom: wie geld voor dit project uitleent aan Green Spread, ontvangt vijf jaar lang hetzelfde bedrag en krijgt al na één jaar een deel van zijn of haar inleg retour. De minimale inleg voor investeerders bedraagt 50,-. Crowdfunders kunnen in eerste instantie maximaal 750,- uitlenen, gezien de doelstelling om minimaal vijftig crowdfunders aan het project te verbinden. Greencrowd behoudt zich het recht voor om de maximale inleg tijdens het crowdfunden aan te passen of geheel op te schorten. Voorbeeld 1: u wilt 50,- uitlenen aan dit project. Na één jaar ontvangt u de eerste som aan rente en aflossing. Deze som bedraagt volgens de gebruikelijke formule voor het berekenen van annuïteiten 11,55. Dit is het bedrag dat u in totaal vijf keer ontvangt. In totaal heeft u 50,- uitgeleend en 57,74 op uw rekening bijgeschreven gekregen. Voorbeeld 2: u wilt 300,- uitlenen aan dit project. Na één jaar ontvangt u de eerste som aan rente en aflossing. Deze som bedraagt volgens de gebruikelijke formule voor het berekenen van annuïteiten 69,29. Dit is het bedrag dat u in totaal vijf keer ontvangt. In totaal heeft u 300,- uitgeleend en 346,46 op uw rekening bijgeschreven gekregen. Voorbeeld 3: u wilt 750,- uitlenen aan dit project. Na één jaar ontvangt u de eerste som aan rente en aflossing. Deze som bedraagt volgens de gebruikelijke formule voor het berekenen van annuïteiten 173,23. Dit is het bedrag dat u in totaal vijf keer ontvangt. In totaal heeft u 750,- uitgeleend en 866,16 op uw rekening bijgeschreven gekregen. In de tabel hieronder staat een overzicht van de annuïteiten en totale ontvangsten voor diverse investeringsvoorbeelden. Uitgangspunten hierbij zijn de genoemde projectkenmerken: een vijfjarige looptijd van de lening en een gemiddelde rente over de restschuld van 5%. Inleg Annuïteit Totale ontvangsten 50,00 11,55 57,74 100,00 23,10 115,49 200,00 46,19 230,97 300,00 69,29 346,46 400,00 92,39 461,95 500,00 115,49 577,44 600,00 138,58 692,92 700,00 161,68 808,41 750,00 173,23 866,16 Zowel particulieren als bedrijven kunnen zich als crowdfunder aan het project verbinden. Particulieren moeten minimaal 18 jaar oud zijn. Zij dienen handelingsbekwaam te zijn en mogen niet onder curatele gesteld zijn. Ondernemingen die zich als crowdfunder aan dit project willen verbinden, dienen in Nederland gevestigde rechtspersonen te zijn. 9

10 9. Afloscapaciteit uit het project In totaal leent Green Spread het bedrag van ,- van de diverse crowdfunders. Jaarlijks dient zij 6.351,81 aan rente en aflossing te voldoen, conform het aanbod richting crowdfunders (vijfjarige looptijd, gemiddeld 5% rente over de restschuld en annuïtaire aflossing). Green Spread verwerft gedurende vijf jaar inkomsten uit de exploitatie van de zonnepanelensystemen (zie paragraaf 5 en bijlage A). Uitgaande van de in paragraaf 4 toegelichte omvang van de zonne-energie-systemen; een stroomopbrengst van 900 kwh per kwp geïnstalleerd vermogen;; een vermogensdegradatie van de panelen van 0,7% per jaar; de in paragraaf 5 en bijlage A toegelichte tarieven voor de levering van stroom (incl. 3% indexatie per jaar); een voorziening van 0,5% van de investering voor het jaarlijkse beheer en onderhoud van de zonnepanelensystemen, waarbij de kosten jaarlijks met 2% worden geïndexeerd; geldt dat de exploitant de verplichtingen qua rente en aflossing eenvoudig uit kan voldoen vanuit het project, zoals de tabel hieronder bewijst. Hierbij staat de PPA (Power Purchase Agreement) voor de (per school gespecificeerde) stroomleveringsovereenkomst en de EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortisation) voor de operationele kasstroom per jaar, met inachtname van alle kosten en opbrengsten. De DSCR (Debt Service Coverage Ratio) is de term waarin de afloscapaciteit wordt uitgedrukt en deze wordt berekend door het projectresultaat (opbrengsten minus kosten) te delen door de som van rente- en aflossingsverplichtingen (de annuïteit). In paragraaf 9 staat toegelicht hoe deze informatie doorwerkt in de risicoclassificatie van het project. Leensom ,00 Rente 5% Jaar PPA , , , , ,22 PPA , , , , ,60 PPA , , , , ,79 Annuïteit: , , , , ,81 B&O: -448,88-457,85-467,01-476,35-485,88 + EBITDA 823,76 988, , , ,92 DSCR 1,13 1,16 1,18 1,21 1,24 9. Risico s en garanties Wie geld uitleent, ziet zich geconfronteerd met het risico dat de lening niet wordt terugbetaald, ondanks het feit dat iedere crowdfunder een investeringsovereenkomst aangaat waarin de betaalverplichtingen door de leningnemer aan de crowdfunders helder staan verwoord. Stichting Greencrowd maakt zich sterk voor het zoveel als mogelijk inperken van deze risico s. Sterker nog: Greencrowd streeft naar nagenoeg risicoloze investeringen voor crowdfunders. In deze paragraaf wordt toegelicht op welke wijze zekerheid voor crowdfunders wordt gewaarborgd binnen dit project. 10

11 Methodiek Stichting Greencrowd classificeert projecten volgens een vastgestelde en door de AFM getoetste methodiek. Aan ieder project wordt een rating toegekend, die tot stand komt op basis van drie factoren. 1. de kredietwaardigheid van de leningnemer 2. de afloscapaciteit (DSCR) van het project 3. de afgegeven zekerheden Factor 1 is een score van 1 wanneer de limiet zoals afgegeven door de kredietverzekeraar ten minste gelijk is aan de hoofdsom die de projecteigenaar leent. In alle andere gevallen is de score 0. Factor 2 wordt berekend op basis van de minimale project-dscr (het eerste projectjaar uitgezonderd) conform het onderstaande schema. De DSCR wordt berekend door de project-ebitda te delen door de totale som aan rente en aflossing die de projecteigenaar dient te voldoen. DSCR < 1 = 0 DSCR 1-1,1 = 0,2 DSCR 1,1-1,2 = 0,4 DSCR 1,2-1,4 = 0,6 DSCR 1,4-1,6 = 0,8 DSCR >1,6 = 1 Factor 3 gaat ervan uit dat er een vorm van zekerheid wordt gesteld door de projecteigenaar. Het type zekerheid staat gelijk aan een score, conform het onderstaande schema: Bankgarantie = 1 Garantstelling derde partij = 2/3 Pandaktes op installatie én contract = 2/3 Pandakte op contract dan wel installatie = 1/3 Op basis van de 3 scores wordt een gewogen gemiddelde bepaald, waarbij factor 3 dubbel weegt ten opzichte van factor 1 en 2. De vertaling van het gewogen gemiddelde in de rating gaat als volgt: Rating A: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,8 en 1,0. Rating B: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,6 en 0,8. Rating C: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,4 en 0,6. Rating D: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,2 en 0,4. Rating E: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0 en 0,2. Het uitgangspunt voor de risicoclassificatie is dat projecten die op het platform van Greencrowd verschijnen ten minste rating C hebben. 11

12 Projectscore Factor 1: de kredietwaardigheid van de leningnemer, Green Spread Advies & Ontwikkeling BV, is getoetst bij Atradius voor het bedrag van ,-. Atradius heeft aangegeven wel in te staan voor verzekering van deze hoofdsom (zie de afbeelding hieronder). Dit betekent dat de score ten behoeve van de rating 1 is. Factor 2: uit paragraaf 8 is gebleken dat de minimale DSCR (met uitzondering van het eerste jaar) 1,16 is. Dit betekent dat de score hier 0,4 is. Factor 3: zowel de installatie zelf als de inkomsten die Green Spread Advies & Ontwikkeling BV verwerft uit het stroomleveringscontract met VCOG (zie paragraaf 5 en bijlage A) worden verpand aan de (projectspecifieke informele vereniging van) crowdfunders, middels aktes van verpanding. Dit betekent dat de inkomsten uit de zonnestroomsystemen (en de installatie zelf) alsnog ten bate van de crowdfunders komen wanneer Green Spread Advies & Ontwikkeling BV zou ophouden te bestaan. Deze zekerheidsstellingen zijn goed voor een score van 2/3, die zoals aangegeven dubbel telt. De totale coëfficient is op basis van de bovenstaande scores: (1+0,4+(2*2/3))/4 = 0,68. Op basis van deze risicocoëfficiënt wordt de risicorating voor dit project B (een veilige investering). 12

13 Overige risico s Naast de benoemde factoren in de risicoclassificatie kunnen nog enkele andere risico s worden geïdentificeerd die van invloed kunnen zijn op het risico dat de lening van een crowdfunder en/of de rente niet wordt/worden terugbetaald. Deze worden hieronder toegelicht. Risico: faillissement VCOG Niet alleen Green Spread, maar ook de bovenschoolse stichting (VCOG) kan in theorie in financiële moeilijkheden komen, waardoor zij niet aan haar betalingsverplichtingen richting Green Spread kan voldoen en laatstgenoemde partij mogelijk geen geld vrij kan maken voor de rente- en aflossingsverplichtingen richting de crowdfunders. Hier geldt echter de situatie dat de zonne-energiesystemen vooraf al voor het merendeel zijn aanbetaald door VCOG en, mogelijk, een subsidie van de provincie Gelderland. Dit impliceert dat, bij een faillissement van VCOG, de restwaarde van het zonnepanelensysteem groter zal zijn dan het totaal aan openstaande schulden bij de crowdfunders. Uitbetalingen aan deelnemende crowdfunders komen daardoor niet in gevaar. Risico: verandering in wet- en regelgeving Sinds eind 2013 is er discussie over de mogelijkheid om via een exploitatieconstructie zonnestroom in rekening te brengen bij een afnemer, zonder dat deze afnemer hierover energiebelasting betaalt. Minister Kamp heeft aangegeven dat de vrijstelling van energiebelasting alleen zou gelden als sprake is van rekening en risico voor de gebruiker van de duurzaam opgewekte stroom. Dit project gaat uit van een situatie waarin rekening en risico niet bij de gebruiker van de stroom liggen, maar bij de exploitant (en er geen energiebelasting in rekening wordt gebracht), aangezien alleen de daadwerkelijk geproduceerde kilowatturen worden gefactureerd. Dit betreft een veelvuldig toegepaste constructie in de zonne-energie-wereld. Kamp heeft met zijn uitspraken over rekening en risico feitelijk een nieuwe interpretatie van bestaande wet- en regelgeving gegeven, waardoor tientallen duurzame projecten op de tocht staan. Het standpunt van aanbieders van kwhafrekeningen is dat de minister niet zomaar een eigen, nieuwe interpretatie van een wet kan geven; daarom wordt binnenkort een rechtszaak verwacht die leidt tot duidelijkheid omtrent dit thema (zie: voor meer informatie). Mocht blijken dat bij een exploitatiecontract op basis van kwh-afrekening wel energiebelasting moet worden afgedragen, dan kan het stroomleveringscontract waarop dit project stoelt eenvoudig worden omgezet in een lease-constructie, waarbij de afnemer niet per kwh, maar een vast bedrag per maand betaalt. De minister heeft aangegeven dat deze constructies wél van een energiebelastingplicht gevrijwaard blijven. In de stroomleveringsovereenkomst met VCOG is een artikel opgenomen waarin staat dat het contract indien nodig in een lease-constructie wordt omgezet (zie bijlage A). Dit betekent dat zowel Green Spread als de crowdfunders zich geen zorgen hoeven maken over de inkomsten vanuit het project. De reden dat nu nog niet standaard een lease-constructie wordt aangeboden, is dat veel afnemers juist verleid worden met het kwh-model, omdat zij daarmee risicoloos van zonne-energie gebruik kunnen maken tijdens de exploitatie. Immers: wanneer de installatie stilstaat of minder energie dan verwacht produceert, dan ondervindt de afnemer daar niet de financiële gevolgen van. 13

14 Risico: tegenvallende systeemprestaties Het is mogelijk dat de zonne-energie-systemen niet de verwachte hoeveelheid energie opleveren, waardoor de project-kasstromen tegenvallen. Dit betreft primair een risico voor de projectexploitant, en is pas relevant voor crowdfunders op het moment dat de exploitant hierdoor in financiële moeilijkheden zou komen. De kans dat dit gebeurt ten gevolge van een minderopbrengst van een klein aantal PV-systemen, is zeer gering. De prestaties van het zonne-energie-systeem worden bovendien gewaarborgd door de afgegeven garanties van de fabrikanten; zie bijlage C en D. De opbrengst van de zonnepanelen wordt maar liefst voor een periode van 25 jaar gegarandeerd (dan levert ieder paneel nog minimaal 80% van het oorspronkelijke vermogen). De omvormers hebben een gegarandeerde levensduur van ten minste vijf jaar. De installateur beschikt verder over alle benodigde kwalificaties en ruime ervaring. Deze partij biedt bovendien twee jaar garantie op de installatiewerkzaamheden. Verder heeft Green Spread als ontwikkelaar/exploitant veel inzicht in de prestaties van soortgelijke zonne-energie-systemen op locaties in de buurt. Op basis van deze ervaring is de stroomopbrengst van de systemen in kwestie ingeschat. Risico: geen subsidie van de provincie Het is denkbaar dat de provincie Gelderland, om wat voor reden dan ook, de subsidieaanvraag afwijst of dat het budget van de regeling in kwestie op is op het moment dat de beoordeling aanvangt. In dat geval zal Green Spread het ontbrekende deel van de financiering op andere wijze trachten te organiseren, bijvoorbeeld door een groter deel van de investering te crowdfunden in combinatie met een verlengde exploitatieduur. De propositie aan crowdfunders zoals voorgelegd in dit memorandum komt dan dus niet in gevaar. Via deze paragraaf hebben wij u inzicht proberen te bieden in de risico s die gepaard gaan met een investering in dit project én de wijzes waarop deze risico s zijn of worden ondervangen. Greencrowd streeft ernaar de risico s tot een mimimum te beperken, maar kan nooit honderd procent zekerheid bieden ten aanzien van de inleg en/of rente van crowdfunders. Investeer daarom nooit meer geld dan u in theorie zou kunnen missen. 10. Proces van investeren Wie in dit project wil investeren, moet een paar handelingen verrichten. Nadat u bent ingelogd op de website van stichting Greencrowd ( en een investeringsbedrag heeft bepaald, wordt automatisch een crowdfundingsovereenkomst gegenereerd. Deze dient u te ondertekenen en samen met een kopie van uw ID-bewijs retour te sturen naar het antwoordnummer van stichting Greencrowd (een scan per sturen, is ook mogelijk). Zodra het totale benodigde bedrag is verzameld, ontvangt u een betaallink van stichting Greencrowd, waarmee u de feitelijke investering kunt afronden. Het kan dus een tijdje duren voordat u daadwerkelijk wordt verzocht te betalen. In het geval van dit project kan hier nog wat extra tijd overheen gaan, aangezien de provincie Gelderland zich in de tussentijd zal moeten buigen over de genoemde subsidieaanvraag. Wie niet investeeert, maar doneert, kan na het inloggen direct een bedrag overmaken. Via de website wordt u naar een betaalomgeving geleid waar u de transactie eenvoudig kunt afronden. 14

15 11. Richtlijnen crowdfunding Bij het verlenen van de ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden, heeft de AFM diverse voorschriften kenbaar gemaakt die van toepassing zijn op de crowdfunders. Deze staan hieronder opgesomd. 1. Een consument kan via stichting Greencrowd niet meer dan investeren in leningen. 2. Een consument kan via stichting Greencrowd niet meer dan 100 leningovereenkomsten aangaan. 3. Een consument die meer dan per lening wilt investeren, kan dit pas doen nadat stichting Greencrowd deze consument actief heeft gewezen op de risico s. 4. Een consument wordt geadviseerd om een verantwoord deel van het vermogen te investeren in leningen. 5. Een consument wordt door stichting Greencrowd doorlopend geadviseerd zijn of haar vermogen over verschillende leningen te spreiden. 12. Namen en adressen Projectontwikkelaar en exploitant Green Spread Advies & Ontwikkeling BV Utrechtseweg 310, gebouw H AR Arnhem T: W: E: Opdrachtgever Vereniging tot het verstrekken van christelijk basisonderwijs op gereformeerde grondslag (VCOG) Lindelaan MA Opheusden 15

16 Leverancier materialen InEnergie Projecten BV Postbus AZ Arnhem T: W: E: Installateur zonnepanelensystemen Van Westreenen BV Tolsestraat KB Opheusden T: W: E: Verantwoordelijkheid crowdfunding Stichting Greencrowd Utrechtseweg 310, gebouw H AR Arnhem T: W: E: 16

17 13. Definities en afkortingen 1.1 Definities Crowdfunder Een natuurlijke of rechtspersoon die zich inschrijft op het Platform en met wie een Crowdfundingsovereenkomst wordt aangegaan. Crowdfundingsovereenkomst Een raamovereenkomst tussen de Crowdfunders en Stichting Greencrowd, waarin de rechten en verplichtingen van Crowdfunders worden vastgelegd en waaronder Investeringen kunnen worden gedaan. Informele Vereniging De informele vereniging waarin alle Crowdfunders die een Investering in een bepaald Project hebben gedaan door Stichting Greencrowd worden ondergebracht. Investering De initiële investering van een Crowdfunder in een Project in de vorm van een uiteindelijke geldlening aan de Ondernemer of een schuldbekentenis van de Ondernemer. Lening Het geheel aan geldmiddelen dat als gevolg van de Investeringen onder de Leningsovereenkomst aan de Ondernemer ter beschikking wordt gesteld. Leningsovereenkomst De overeenkomst waarmee de Investeringen worden bekrachtigd en waarin de terug)betalingsvoorwaarden en rentes worden beschreven. Platform De omgeving die beschikbaar wordt gesteld op de website van Stichting Greencrowd waar Projecten worden aangeboden. Ondernemer Een (rechts)persoon of -personen, of het (de) samenwerkingsverband(en) van de (rechts)personen, zowel tezamen als ieder afzonderlijk, aan wie volgens de Leningsovereenkomst de Lening ter beschikking is of 17

18 zal worden gesteld. Schuldeiser De gezamenlijke Crowdfunders, die (als Informele Vereniging) als contractspartij van de Ondernemer optreden bij de Leningsovereenkomst. Project Het geheel aan plannen zoals verwoord in een informatiememorandum van een Ondernemer waarin Crowdfunders via het Platform kunnen deelnemen door een Investering te doen. Risicoclassificatie Een rangschikking van risico s behorend bij de Leningsovereenkomst, voortkomend uit het risicoprofiel van de Ondernemer, de business case en eventueel gestelde Zekerheden, zoals omschreven in Artikel [12.4]. Stichting Greencrowd Stichting Greencrowd, statutair gevestigd te Arnhem en kantoorhoudende aan de Utrechtseweg 310, gebouw H02, (6812AR) in Arnhem en ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer Zekerheid Een (bank)garantie, borgstelling, pand- of hypotheekrecht et cetera. 18

19 Bijlage A: Stroomleveringscontract Green Spread & VCOG 19

20 20

21 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 26

27 27

28 28

29 29

30 Bijlage B: Productspecificaties zonnepanelen 30

31 31

32 Bijlage C: Productspecificaties zonnepanelen 32

33 33

34 Bijlage D: Productspecificaties omvormers 34

35 35

36 36