Gemeente Zoersel Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan KMO-zone Heideweg Toelichtingsnota (inclusief onderzoek naar plan-mer-plicht)

Transcriptie

1 Gemeente Zoersel Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan KMO-zone Heideweg Toelichtingsnota (inclusief onderzoek naar plan-mer-plicht) Dossier ZOE132 Opdrachtgevend bestuur: Gemeentebestuur van Zoersel juli 2012

2 Provincie: Antwerpen Gemeente Zoersel Opdrachtgever: Gemeentebestuur van Zoersel Handelslei Zoersel Tel. : 03/ Ontwerper: IGEAN dienstverlening Doornaardstraat Wommelgem Tel: 03/ Fax: 03/ ruimtelijkeordening@igean.be Dossiergegevens: Projectnummer ZOE132 Samengesteld volgens de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening d.d Opgemaakt: (1 aanzet grafisch plan en voorschriften) Aangepast: (2 aanzet grafisch plan en voorschriften) aangepast aan de opmerkingen van de ambtelijke werkgroep dd (1 concept voorontwerp) aanvullingen juridische toestand en opmaak toelichtingsnota (2 concept voorontwerp) aangepast aan de opmerkingen van de ambtelijke werkgroepen dd en (ontwerp) aangepast aan de opmerkingen van de plenaire vergadering dd (3 concept voorontwerp) aangepast aan de herziening van het GRS (4 e conceptvoorontwerp) Aangepast aan bespreking gemeente dd (5 e concept voorontwerp) Aangepast aan opmerkingen plenaire vergadering dd E. Symens ruimtelijk planner J. Van Hoydonck directeur-zaakvoerder Toelichtingsnota juli

3 Inhoud 1. Inleiding Situering van de opdracht Leeswijzer Situering Situering op macro-niveau Situering op meso-niveau Beleidskader Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en de agrarische structuur Ruimtelijk Structuurplan Provincie Antwerpen (RSPA) GRS Zoersel Gewenste deelruimte groene long met de woonkern Halle Gewenste nederzettingsstructuur Gewenste ruimtelijk-economische structuur Bestaande juridische toestand Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Synthesetabel bestaande juridische toestand Gewestplan Turnhout Habitatrichtlijngebieden Vergunningentoestand Relicten Archeologie Bestaande ruimtelijke context Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Bestaande ruimtelijke structuur Bestaande verkeers- en ontsluitingsstructuur Visie en ruimtelijke concepten Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Doelstellingen van het RUP Ruimtelijke concepten Lijst met voorschriften die strijdig zijn en opgeheven worden Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Op te heffen voorschriften Ruimtebalans Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Ruimteboekhouding Watertoets Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Toelichtingsnota juli

4 9.2. Watertoetskaarten Overstromingsgevoeligheid Infiltratiegevoeligheid Grondwaterstromingsgevoeligheid Resultaten watertoets Register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Grafisch register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie Onderzoek naar de plan-mer-plicht Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Plan-MER-plicht van rechtswege? Toetsing aan drie voorwaarden Conclusie Planonderdelen Ingrepen Indeling in planonderdelen Doorlichting van de planonderdelen Beschrijving van de alternatieven Redelijke alternatieven Nulalternatief Screening van de milieueffecten per discipline Te screenen disciplines Werkwijze Effecten inzake bodem Effecten inzake water Effecten inzake verkeer en mobiliteit Effecten inzake geluid Effecten inzake licht Effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren Effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora Effecten inzake onroerend erfgoed Effecten inzake ruimtelijke ordening Effecten inzake energie- en grondstoffenvoorraad Effecten inzake gezondheid en veiligheid van de mens Effecten door de samenhang tussen de disciplines of door interactie met de omgeving Beoordeling van grensoverschrijdende aanzienlijke milieueffecten Besluit Verzoek tot raadpleging Adviserende instanties Aanpassingen naar aanleiding van de adviezen Figurenlijst Figuur 1: uittreksel grafisch plan RUP KMO-zone Heideweg, versie plenaire vergadering d.d Figuur 2: situering op macro-niveau... 8 Toelichtingsnota juli

5 Figuur 3: situering op meso-niveau... 9 Figuur 4: visie landbouw, natuur en bos uittreksel operationeel uitvoeringsprogramma Figuur 5: gewenste ruimtelijke structuur van de groene long en Halle Figuur 6: GRS: KMO-zone Heideweg Figuur 7: uittreksel gewestplan Turnhout Figuur 8: habitatrichtlijngebieden Figuur 9: vergunningentoestand Figuur 10: relictzones Figuur 11: bestaande ruimtelijke structuur - luchtfoto Figuur 12: bestaande verkeers- en ontsluitingsstructuur Figuur 13: ontsluiting Figuur 14: buffering Figuur 15: omvorming naar woongebied Figuur 16: omvorming naar groengebied Figuur 17: overstromingsgevoelige gebieden Figuur 18: infiltratiegevoeligheid Figuur 19: grondwaterstromingsgevoeligheid Figuur 20: register van percelen en perceelsgedeelten met mogelijk planbaten Figuur 21: indeling in planonderdelen Figuur 22: uittreksel uit de Bodemkaart van België Figuur 23: uittreksel zoneringsplan Figuur 24: biologische waarderingskaart Figuur 25: uittreksel provinciale landschapskaart Tabellenlijst Tabel 1: synthese bestaande juridische toestand Tabel 2: op te heffen voorschriften Tabel 3: ruimteboekhouding Tabel 4: register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie Toelichtingsnota juli

6 1. Inleiding 1.1. Situering van de opdracht Het college van burgemeester en schepenen besliste in zitting van 7 januari 2008 om de opdracht voor de opmaak van het RUP KMO-zone Heideweg aan IGEAN Dienstverlening te gunnen. In het richtinggevend gedeelte van het GRS van de gemeente Zoersel (BD ) werd de problematische ontsluiting van de KMO-zone Heideweg aangehaald en werd er een verbetering van deze ontsluiting in het vooruitzicht gesteld. De opmaak van een gemeentelijk RUP werd als maatregel vooropgesteld. In uitvoering van de visie van het GRS werd een voorontwerp RUP uitgewerkt, dat besproken werd op de plenaire vergadering van Onderstaande figuur geeft het grafisch plan weer dat op de plenaire vergadering werd besproken: Het gedeelte KMO-zone langs de Heideweg wordt in het voorontwerp omgevormd naar deels openbare wegenis met buffer, ter ontsluiting van de achterliggende KMOzone, en deels woongebied. Het achterliggende gebied behoudt de gewestplanbestemming KMO-zone. Figuur 1: uittreksel grafisch plan RUP KMO-zone Heideweg, versie plenaire vergadering d.d De beleidsvisie voor de KMO-zone Heideweg wijzigde echter na de plenaire vergadering. Ondertussen werd een herziening van het GRS van Zoersel definitief goedgekeurd door de gemeenteraad (d.d ), waarin deze gewijzigde visie op de KMO-zone Heideweg werd opgenomen. Meer bepaald wordt in het richtinggevend gedeelte van het GRS voor de gehele KMO-zone Heideweg volgens het gewestplan de omvorming naar woongebied in het vooruitzicht gesteld. Het noordelijke gedeelte van de zone dient teruggegeven te worden aan de Schijnvallei en dient een bestemming van open ruimte te krijgen. Toelichtingsnota juli

7 1.2. Leeswijzer Het dossier bevat: een tekstbundel met de toelichtingsnota, inclusief het onderzoek naar de plan-merplicht; een tekstbundel met stedenbouwkundige voorschriften; een grafisch plan met de bestaande en juridische toestand; een grafisch plan met de weergave van de verschillende bestemmingen; Inhoud van de memorie van toelichting Na dit eerste inleidende hoofdstuk wordt in hoofdstuk 2 het plangebied gesitueerd in de ruimere context. In hoofdstuk 3 worden de relevante beleidsplannen toegelicht. Hier komt de relatie van het gemeentelijk RUP met het GRS, waaraan het uitvoering geeft, aan bod. Daarna wordt in hoofdstuk 4 de juridische context gedetailleerd beschreven. In hoofdstuk 5 wordt de bestaande ruimtelijke structuur van het plangebied beschreven en in hoofdstuk 6 wordt een visie gevormd en ruimtelijke concepten uitgewerkt. Zoals in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening bepaald, moet een opgave van de voorschriften die strijdig zijn met het ruimtelijk uitvoeringsplan en opgeheven worden eveneens deel uitmaken van het dossier. Deze lijst is te vinden in hoofdstuk 7. In het 8 e hoofdstuk komt de ruimtebalans aan bod en in het 9 e hoofdstuk wordt het voorliggende plan aan de watertoets onderworpen. Het 10 e hoofdstuk bevat het register van percelen waarop door de bestemmingswijzigingen van het RUP planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie van toepassing kan zijn. Het 11 e en laatste hoofdstuk bevat het onderzoek naar de milieueffecten (MERscreening) ten gevolge van het RUP. Toelichtingsnota juli

8 2. Situering 2.1. Situering op macro-niveau Figuur 2: situering op macro-niveau De gemeente Zoersel ligt ten oosten van de stad Antwerpen, op ongeveer 25 à 30 km van de binnenstad, en is ermee verbonden door de hoofdweg E34. De KMO-zone Heideweg sluit ten noordwesten aan bij de woonkern Halle. Toelichtingsnota juli

9 2.2. Situering op meso-niveau Figuur 3: situering op meso-niveau Halle is ontstaan als een straatdorp en heden ten dage nog steeds als dusdanig herkenbaar. Langs de centrale straat Halle-Dorp bevindt zich het centrumgebied met alle voorzieningen (o.a. de St.-Martinuskerk, de bibliotheek, scholen en enkele winkels). In de tweede helft van de twintigste eeuw spreidde de woonkern uit in alle richtingen. Kenmerkend voor deze uitgezaaide wijken is de vrijstaande bebouwing met één of twee bouwlagen onder een zadeldak. Het plangebied is gelegen aan de Heideweg, één van de woonstraten van de woonkern Halle. Toelichtingsnota juli

10 3. Beleidskader 3.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Dit hoofdstuk belicht het beleidskader voor de opmaak van dit gemeentelijk RUP. Het belangrijkste kader wordt uiteraard gevormd door het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Daarom wordt in dit hoofdstuk ook de relatie van het RUP met het GRS (waarvan het een uitvoering is) weergegeven. Een aantal opties uit dit GRS zijn een verdere uitwerking van het beleidskader beschreven in de ruimtelijke structuurplannen van de hogere overheid. Er wordt hiernavolgend dus eveneens kort op ingegaan Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) Het buitengebied De gemeente Zoersel behoort volgens het RSV tot het buitengebied. De doelstellingen voor het buitengebied zijn: vrijwaren van het buitengebied voor de essentiële functies (landbouw, natuur, bos en wonen en werken); tegengaan van de versnippering van het buitengebied; bundelen van de ontwikkeling in de kernen van het buitengebied; inbedden van landbouw, natuur en bos in goed gestructureerde gehelen; bereiken van een gebiedsgerichte ruimtelijke kwaliteit; afstemmen van het ruimtelijk beleid en het milieubeleid op basis van het fysisch systeem; bufferen van de natuurfunctie. Nederzettingsstructuur De nederzettingsstructuur in het buitengebied wordt gedifferentieerd door het gebruik van de volgende beleidscategorieën: kern, bebouwd perifeer landschap, linten en verspreide bebouwing. De selectie hiervan gebeurt op provinciaal niveau. In het buitengebied worden de kernen onderverdeeld in hoofddorpen en woonkernen. Een multifunctionele ontwikkeling en verweving in de kernen van het buitengebied staat centraal bij de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling. Bijkomende ruimtebehoefte voor wonen, gemeenschapsvoorzieningen, diensten, kleinhandel en lokale economie moeten er aansluiten op de woonkernen. Lokale bedrijventerreinen worden afgebakend door de gemeente, aansluitend bij een hoofddorp of een bestaand bedrijventerrein Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en de agrarische structuur In uitvoering van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen stelde de Vlaamse overheid in 2008 een ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos op voor de regio Antwerpse Gordel - Klein-Brabant. Op 27 maart 2009 nam de Vlaamse regering kennis van deze visie en keurde ze de beleidsmatige herbevestiging van de bestaande gewestplannen voor ca ha agrarisch gebied én een operationeel uitvoeringsprogramma goed. In het operationeel uitvoeringsprogramma is aangegeven welke gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen de Vlaamse overheid de komende jaren zal opmaken voor de afbakening van de resterende landbouw-, natuur- en bosgebieden. Toelichtingsnota juli

11 Figuur 4: visie landbouw, natuur en bos uittreksel operationeel uitvoeringsprogramma Bron: Het plangebied van het RUP KMO-zone Heideweg behoort tot gebied nr. 17 Vallei Groot Schijn, vallei van de Tappelbeek en omgeving. Het operationeel uitvoeringsprogramma vermeldt volgende acties voor dit gebied: Opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor: - Het nader uitwerken van de verweving tussen landbouw, natuur, bos en waterberging voor de vallei van Groot Schijn (25.2) en de Tappelbeek (25.3). - Het versterken en behouden van de natuurwaarden in de vallei van Groot Schijn (16.4) en de Tappelbeek (26.1) in samenhang met de cultuurhistorische en landschappelijke context van het gebied en rekening houdend met de instandhoudingsdoelstellingen voor het SBZ-H gebied (richtcijfer bosuitbreiding 5 ha). - Het nader uitwerken van de verweving tussen landbouw, natuur en bos voor Halse Hoek (24.6), het Kasteel Montens Begijnenbos Hof ter Liere (24.7) en omgeving Oelegem (24.8), zonder bosuitbreiding in Halse Hoek. - Het versterken van de bosstructuur voor het bosgebied Kasteel Bleekhof Putse heide (18.11) met behoud van landbouw in functie van de Dobbelhoeve (richtcijfer bosuitbreiding 20 ha). Afstemmen met de beslissing rond het mogelijk op te richten bedrijventerrein Ranst-Zwaaikom ENA (momenteel plan-mer lopende voor onderzoek specifieke locatie). Verder onderzoek en overleg nodig i.f.v. het gedetailleerd in kaart brengen van het landbouwgebruik en de landbouwbedrijfszetels, concrete mogelijkheden voor uitbreiden van natuur- of bosgebieden en mogelijkheden voor waterberging. Opmaken gevoeligheidsanalyse voor bestaande landbouwbedrijven in het gebied. Toelichtingsnota juli

12 Ter hoogte van het plangebied worden in de gewenste ruimtelijke structuur voor dit gebied het concept 25. Behoud en versterking van gevarieerde valleilandschappen met ruimte voor waterberging : - Een aantal beekvalleien vormen een lint doorheen het landschap door de aaneenschakeling van kleinere natuurgebieden, bosjes en kleine landschapselementen die verweven voorkomen met de landbouwfunctie in de vallei. - Deze valleigebieden worden gedifferentieerd als natuurverwevingsgebied. Het ruimtelijk beleid is gericht op het behoud van de grondgebonden landbouwfunctie, maar vrijwaart voldoende ruimte voor een duurzame instandhouding en verbetering van de kwaliteit van de valleigebonden natuurwaarden en van de kleine landschapselementen. Via stimulerende maatregelen wordt de landbouwfunctie zoveel mogelijk afgestemd op de natuurlijke en landschappelijke waarden. - Natuurwaarden aanwezig in bos-, grasland- en andere natuurrelicten worden beschermd en opgewaardeerd. - De natuurlijke waterbergingsfunctie van de valleigebieden wordt bewaard en waar nodig hersteld. Dit is vooral van belang in functie van de bescherming van de stroomafwaarts gelegen gebieden. - In de overstromingsgevoelige gebieden worden de aanwezige functies afgestemd op de waterbeheerfunctie. Er wordt ruimte voorzien voor het verbeteren van de structuurkenmerken van de waterlopen (bv. hermeandering, herwaarderen winterbed, structuurvariatie in oevers en bedding ), de waterkwaliteit (bv. bufferen tegen vervuiling ) en de verbindingsfunctie (bv. opheffen barrières ). Vanuit het ruimtelijk beleid worden deze gebieden minstens gevrijwaard van verdere bebouwing, zodanig dat de waterbergingsfunctie van de valleigebieden bewaard blijft en waar nodig hersteld kan worden. - In de vallei van groot Schijn is een belangrijk landbouwgebied met interessante potenties voor de natuurlijke structuur, die via vrijwillige stimulerende maatregelen wordt opgewaardeerd. Een eenzijdige vernatting waardoor landbouw onmogelijk wordt, is niet voorzien Ruimtelijk Structuurplan Provincie Antwerpen (RSPA) Wonen en werken Zoersel wordt geselecteerd als hoofddorp, Halle als woonkern en Sint-Antonius als kern in bebouwd perifeer landschap. In de woonkern gebeurt de opvang van bijkomende woningen in principe binnen het bestaande aanbod van gronden gelegen langs uitgeruste weg in woongebied, percelen in niet-vervallen verkavelingen, gronden met een woonbestemming in goedgekeurde BPA s of RUP s en gronden in woongebied in binnengebied. Zoersel wordt tevens als bedrijfsondersteunend hoofddorp geselecteerd. In elk bedrijfsondersteunend hoofddorp kan een bijkomend lokaal bedrijventerrein worden gerealiseerd met een richtinggevende omvang van 5 ha, onder andere op basis van volgende principes: a. De behoefte en de locatie worden in het GRS gemotiveerd. b. Lokale bedrijventerreinen sluiten in principe aan bij het bedrijfsondersteunend hoofddorp. Indien dit niet gewenst of mogelijk is, kan een andere locatie (bij een woonkern, een bestaand bedrijventerrein of een bestaande ontsluitingsinfrastructuur) voorgesteld worden. c. Om voor voldoende aanbod te zorgen of omwille van terreinconfiguratie kunnen gemeenten in het buitengebied eventueel meer dan 5 ha ontwikkelen. d. Indien vanwege ruimtelijke redenen de spreiding over meerdere bedrijfsondersteunende hoofddorpen niet gewenst is of mogelijk is, kunnen de afzonderlijke oppervlakten worden samengevoegd op één locatie. e. Er dient een goede ontsluiting te zijn of te worden voorzien, bij voorkeur ook ten aanzien van openbaar vervoer. Toelichtingsnota juli

13 Natuurlijke structuur De Schijnvallei wordt geselecteerd als natuurverbinding tussen Vrieselhof en Zoerselbos. Toelichtingsnota juli

14 3.5. GRS Zoersel Gewenste deelruimte groene long met de woonkern Halle Figuur 5: gewenste ruimtelijke structuur van de groene long en Halle Toelichtingsnota juli

15 Op bijgaande figuur wordt het plangebied gesitueerd in de gewenste ruimtelijke structuur van de betrokken deelruimte: de groene long met de woonkern Halle. Over de KMO-zone Heideweg wordt het volgende gesteld: Herbestemming KMO-zone Heideweg De KMO-zone Heideweg werd destijds, bij de opmaak van het gewestplan, als ambachtelijke zone ingekleurd omwille van de aanwezigheid van een bestaand bedrijf. Dat deze locatie niet ideaal is, zowel wat betreft de ontsluiting als de ligging ten opzichte van de beekvallei, daar is iedereen het over eens. Vanuit ruimtelijk oogpunt zijn er twee belangrijke knelpunten: - de insnijding in de richting van het Groot Schijn; - de ligging ten opzichte van een rustige woonwijk. De omvorming van de KMO-zone naar groengebied zou beide knelpunten kunnen oplossen maar dit is niet haalbaar, omwille van de huidige bestemming op het gewestplan en gelet op het feit dat er zich een bestaand bedrijf in de zone bevindt, dat bovendien over een stedenbouwkundige vergunning beschikt voor de oprichting van een nieuw bedrijfsgebouw. De omvorming van de KMO-zone naar wonen is wel haalbaar en zou zeker een verbetering betekenen van de woonkwaliteit in de omgeving. Ten opzichte van de Schijnvallei is een woonontwikkeling in dit gebied echter een vrijwel even groot knelpunt als de ontwikkeling van bedrijvigheid. Toelichtingsnota juli

16 Figuur 6: GRS: KMO-zone Heideweg In samenspraak met de hogere overheid werd er overeengekomen om slechts een deel van de zone te ontwikkelen voor wonen en het dieper gelegen deel te herbestemmen in functie van een teruggave aan het valleigebied. Dit veronderstelt een voldoende teruggave aan het valleigebied. Op Figuur 6 wordt indicatief weergegeven in groene puntlijn waar de grens zal komen te liggen, in relatie tot de omgeving: op ongeveer dezelfde hoogte als het woongebied van de woonkern Halle aan de Kannunik Ullenslaan ten westen van de KMO-zone en op ongeveer dezelfde hoogte als het speelterrein van de Scouts ten oosten van de KMO-zone. Op deze manier zal ongeveer 0,38 ha een bestemming van open ruimte krijgen. Binnen de KMO-zone zijn geen overstromingsgevoelige gebieden gelegen. De zone is immers hogerop tegen de valleiflanken gelegen. Er is dus vanuit de watertoets geen bezwaar tegen het bebouwen van deze gronden. Bovendien zal het gedeelte dat naar een open ruimte bestemming wordt omgevormd het meest noordelijke gedeelte van de zone zijn, het dichtst bij de beek gelegen. Een deel van deze gronden wordt dan ook meegenomen in de woningprogrammatie als bijkomend woongebied. Binnen de zone bevinden zich momenteel reeds twee (vergunde) woningen, aangeduid op Figuur 6 met rode omranding. Toelichtingsnota juli

17 bestaande KMO-zone (volgens gewestplan) twee percelen met woning teruggave aan valleigebied (bestemming van open ruimte) oppervlakte bijkomend woongebied 2,12 ha - 0,42 ha - 0,38 ha 1,32 ha Om deze opties te kunnen realiseren zal de gemeente een ruimtelijk uitvoeringsplan opmaken voor de omvorming van de KMO-zone deels naar woongebied en deels naar een bestemming van open ruimte Gewenste nederzettingsstructuur Woningprogrammatie Omvormen KMO-zone Heideweg naar woongebied en open ruimte De gemeente zal een ruimtelijk uitvoeringsplan opmaken voor de omvorming van de KMO-zone deels naar woongebied en deels naar een bestemming van open ruimte. Er wordt hierbij van uitgegaan dat voor de delen van de zone voor KMO die worden omgevormd naar woongebied geen compensatie moet worden voorzien, aangezien dit een omvorming betreft van een harde functie naar een harde functie Gewenste ruimtelijk-economische structuur Elementen van de gewenste ruimtelijk economische structuur Bestuursniveau Ruimtelijke elementen Ontwikkelingsperspectieven Gemeente KMO-zone Heideweg afbouw van de KMO-zone door omvorming naar een gedeelte woongebied en een gedeelte open ruimte Toelichtingsnota juli

18 4. Bestaande juridische toestand 4.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In dit hoofdstuk komen juridische plannen aan bod, die ofwel geheel of gedeeltelijk in het plangebied liggen ofwel in de nabije omgeving ervan liggen en door hun eigenheid van belang kunnen zijn bij de verdere uitwerking van het RUP. Eerst wordt een overzichtstabel getoond, waarna er een korte toelichting per relevant plan volgt Synthesetabel bestaande juridische toestand Tabel 1: synthese bestaande juridische toestand Plan Kenmerken Gewestplan en ontwerp-gewestplan Gewestplan Turnhout (KB ) Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen Algemene plannen van aanleg Bijzondere plannen van aanleg Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen VEN-gebieden (natuurdecreet) geen geen geen zie paragraaf 4.3 geen geen gemeentelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater geen Verkavelingsvergunningen geen in plangebied aangrenzend: 039/124 ( ) 039/121 ( ) zie plan 1: bestaande en juridische toestand Rooilijnplannen Heideweg (MB ) zie plan 1: bestaande en juridische toestand Buurtwegen buurtweg nr. 4 (Heideweg) zie plan 1: bestaande en juridische toestand Habitatrichtlijngebieden bos- en heidegebieden ten oosten van Antwerpen (gebiedscode BE ) zie paragraaf 4.4 Vogelrichtlijngebieden geen Erkende natuurreservaten geen Gebieden met recht van voorkoop geen Ruilverkavelingen geen Beschermde monumenten geen Beschermde landschappen geen Beschermde stads- en dorpsgezichten geen Relicten Relictzone vallei van de Grote Schijn, kasteeldomeinen en bosgebieden Waterlopen geen Beschermingszones grondwaterwinningen geen Toelichtingsnota juli

19 PV s van bouwovertredingen geen bron: GRS Zoersel, gemeentebestuur Zoersel en eigen onderzoek 4.3. Gewestplan Turnhout vastgelegd bij Koninklijk Besluit op 30 september 1977 Figuur 7: uittreksel gewestplan Turnhout Het plangebied is gelegen in gebied voor ambachtelijke bedrijven en KMO s (zie ook plan bestaande en juridische toestand) en deels in woongebied. Toelichtingsnota juli

20 4.4. Habitatrichtlijngebieden Figuur 8: habitatrichtlijngebieden Zoals op Figuur 8 te zien, ligt het plangebied van het RUP op +/- 500 meter van een speciale beschermingszone, aangeduid in het kader van de EU-Richtlijn 92/43/EEG van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna. (Deze richtlijn beoogt het waarborgen van de biologische diversiteit, door het instandhouden van de natuurlijke habitats en van de wilde fauna en flora binnen de EUlidstaten en omvat zowel maatregelen inzake gebiedsbescherming als inzake soortbescherming.) Deze speciale beschermingszone is één van de zgn. bos- en heidegebieden ten oosten van Antwerpen (gebiedscode BE ). Toelichtingsnota juli

21 4.5. Vergunningentoestand Figuur 9: vergunningentoestand Op 3 december 1974 werd een vergunning afgeleverd voor de bouw van een artisanaal bedrijf met woning. In 1988 werd vervolgens een vergunning aangevraagd voor het bouwen van een houtbewerkingsbedrijf met een bedrijfswoning. Voor de oprichting van de bedrijfswoning werd de vergunning geweigerd op basis van het ongunstige advies van de toenmalige gemachtigde ambtenaar, waarin gesteld werd dat de bouw van de woning slechts kan overwogen worden na oprichting en uitbating van het houtbewerkingsbedrijf. In 1993 werd dan een nieuwe vergunning aangevraagd voor het bouwen van een woning. Deze werd gunstig geadviseerd door de gemachtigde ambtenaar en door het college afgeleverd. In 2006 werd tenslotte nog een tijdelijke vergunning afgeleverd voor de regularisatie van een tijdelijke verharding met steenpuin bij schrijnwerkerij. Deze vergunning was in principe één jaar geldig. Op werd nog een vergunning (nr ) afgeleverd voor het bouwen van een bedrijfsgebouw met kantoorruimte na afbraak bestaande overkapping en dempen van een vijver De werken hiervoor werden aangevat door het kappen van het bos. Toelichtingsnota juli

22 4.6. Relicten Figuur 10: relictzones Bron: AGIV, eigen bewerking Het plangebied behoort gedeeltelijk tot de relictzone vallei van het Groot Schijn, kasteeldomeinen en bosgebieden. Enkel de zone langs de Heideweg en de twee achterliggende percelen met woningen maken geen deel uit van deze relictzone Archeologie Aan de overzijde van de Heideweg is de site Kattenberg gelegen, een urnenveld uit de metaaltijden. Deze vindplaats ligt vermoedelijk slechts op een 200 meter van de Heideweg. De begrenzing van deze vindplaats is echter niet gekend of onderzocht. De topografische en bodemkundige gegevens (profielopbouw en drainageklasse van de bodemsoort) wijzen op een reële kans op verstoring van archeologische relicten. Deze zijn vaak slecht zichtbaar en worden tijdens werken ook niet als dusdanig herkend. Een archeologisch vooronderzoek is daarom de meest aangewezen wijze om uitsluitsel te brengen over de aanwezigheid, de aard, de begrenzing, kwaliteit en bewaring van archeologische sporen. Toelichtingsnota juli

23 Het provinciebestuur raadt daarom aan om tijdig archeologisch advies in te winnen en een archeologisch vooronderzoek te voorzien in de planning. Er dient vermeld te worden dat het decreet van 30 juni 1993 houdende bescherming van het archeologisch patrimonium, gewijzigd bij de decreten van 18 mei 1999 en 28 februari 2003, van toepassing is. Bij het aantreffen van archeologisch erfgoed geldt steeds de zorg- en vondstmeldingsplicht, zoals beschreven in artikel 4 en artikel 8 van bovenvermeld decreet. Toelichtingsnota juli

24 5. Bestaande ruimtelijke context 5.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In dit hoofdstuk wordt de ruimtelijke context van het studie- en plangebied kort geanalyseerd Bestaande ruimtelijke structuur Figuur 11: bestaande ruimtelijke structuur - luchtfoto Het plangebied omvat een KMO-zone, gelegen langs de Heideweg in Halle. De huidige ontsluitingsweg van deze KMO-zone sluit aan op de Heideweg. Naast deze ontsluitingsweg bevindt zich nog een braakliggend perceel in het plangebied. Langs de Heideweg komt ter hoogte van het plangebied vrijstaande bebouwing voor. In het achterliggende gedeelte bevinden zich, achter de woningen langs de Heideweg en gelegen langs de ontsluitingsweg van de KMO-zone, twee bedrijfswoningen, een houtbewerkingsbedrijf en een artisanaal bedrijf. De woningen situeren zich het dichts bij de bebouwing langs de Heideweg. Het bedrijfsgebouw van het artisanaal bedrijf bevindt zich in het westen van het plangebied. Het houtbewerkingsbedrijf bevindt zich aan de overzijde van de ontsluitingsweg, in het oosten van het plangebied. Rondom het houtbewerkingsbedrijf werd een verharding aangelegd. Toelichtingsnota juli

25 Het noordelijke gedeelte van het plangebied heeft een bebost karakter, met uitlopers aan de westelijke en oostelijke rand van het plangebied. Een deel van dit bosgebied werd gekapt in uitvoering van de stedenbouwkundige vergunning dd Bestaande verkeers- en ontsluitingsstructuur Figuur 12: bestaande verkeers- en ontsluitingsstructuur De KMO-zone wordt ontsloten via een insteekweg die aansluit op de Heideweg. De Heideweg is een lokale weg type III (erfontsluitingsweg) en een lokale fietsroute. De ontsluiting naar het hogere wegennet gebeurt via de Heideweg naar de lokale verbindingsweg (type I) Driesheide. Toelichtingsnota juli

26 6. Visie en ruimtelijke concepten 6.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk De ontwikkeling van het gebied past in de visie van het gemeentebestuur op de gewenste nederzettingsstructuur en op de gewenste ontwikkeling van de deelruimte groene long met de woonkern Halle. Er wordt hiernavolgend op ingegaan. Als tussenstap naar het grafisch plan, dat aangeeft waar de verschillende bestemmingen gelden, wordt deze visie in dit hoofdstuk vertaald in een aantal ruimtelijke concepten Doelstellingen van het RUP Volgende doelstellingen liggen aan de basis van het RUP: - de omvorming van een gedeelte van de KMO-zone volgens het gewestplan naar woongebied; - de herbestemming van het andere gedeelte van de KMO-zone naar een groene bestemming in functie van de ligging nabij de vallei van het Groot Schijn Ruimtelijke concepten Ontsluiting De ontsluiting van het gebied zal gebeuren via een insteekweg die aansluit op de Heideweg. Het tracé van deze insteekweg wordt aansluitend bij de Heideweg ingekleurd met een rooilijnbreedte van 17m en op het achterliggend gedeelte indicatief weergegeven op het grafisch plan. Binnen de rooilijn van 17m wordt tevens een groene buffering voorzien naar de aanpalende woningen die op 3m van de rooilijn gesitueerd zijn. Het tracé volgt het tracé van de bestaande toegangsweg tot het bedrijventerrein, waarlangs ook twee vergunde woningen gelegen zijn. Figuur 13: ontsluiting Toelichtingsnota juli

27 Figuur 14: verkavelingsontwerp gedeelte Heideweg Buffering Aan de randen van het plangebied bebinden zich bomen en houtkanten. Deze bestaande groenstructuur dient bij de herinrichting van de zone in stand te worden gehouden en geïntegreerd te worden als groenscherm in het verkavelings- of bouwproject voor het gebied. Toelichtingsnota juli

28 Figuur 15: buffering Omvorming KMO-zone naar woongebied Het plangebied heeft momenteel een bestemming als gebied voor KMO en ambachtelijke bedrijven. Conform de visie van het GRS, wordt geopteerd voor een omzetting naar woongebied. Zowel het gedeelte van de KMO-zone dat gelegen is langs de Heideweg als het achterliggende gedeelte waarin zich reeds twee vergunde woningen en een bedrijf bevinden -, worden herbestemd naar woongebied. Het achterliggende gebied wordt bestemd voor ééngezinswoningen en kan enkel ontwikkeld worden volgens een globaal project dat eventueel in fasen wordt uitgevoerd. Het gedeelte langs de Heideweg wordt bestemd voor twee vrijstaande woningen, aansluitend aan de woningtypologie van de bebouwing in de Heideweg. Figuur 16: omvorming naar woongebied Omvorming KMO-zone naar groenbestemming Het noordelijke gedeelte van het plangebied dient een groene bestemming te krijgen in functie van de ligging nabij de vallei van het Groot Schijn en nabij ecologisch waardevol agrarisch gebied. De huidige invulling van de gronden als bos wordt daarbij bestendigd. Het gekapt deel is terug aan te planten als bos met streekeigen beplanting. Het noordelijke gedeelte van het plangebied, met een oppervlakte van 0,39 hectare, wordt dus omgezet van KMO-zone naar bosgebied. Figuur 17: omvorming naar groengebied Toelichtingsnota juli

29 7. Lijst met voorschriften die strijdig zijn en opgeheven worden 7.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In dit hoofdstuk wordt een lijst van voorschriften die strijdig zijn met het bestemmingsplan van het RUP en derhalve opgeheven worden, weergegeven Op te heffen voorschriften Tabel 2: op te heffen voorschriften Verordenend plan Voorschriften van het gewestplan Turnhout (KB ) Voorschriften van bijzondere plannen van aanleg Voorschriften van ruimtelijke uitvoeringsplannen Verkavelingen Voorschrift 1. de woongebieden 1.0. woongebied De woongebieden zijn bestemd voor wonen, alsmede voor handel, dienstverlening, ambacht en kleinbedrijf voor zover deze taken van bedrijf om redenen van goede ruimtelijke ordening niet in een daartoe aangewezen gebied moet worden afgezonderd, voor groene ruimten, voor sociaal-culturele inrichtingen, voor openbare nutsvoorzieningen, voor toeristische voorzieningen, voor agrarische bedrijven. Deze bedrijven, voorzieningen en inrichtingen mogen echter maar worden toegestaan voor zover ze verenigbaar zijn met de onmiddellijke omgeving. 2. de industriegebieden Deze zijn bestemd voor de vestiging van industriële of ambachtelijke bedrijven. Ze omvatten een bufferzone. Voor zover zulks in verband met de veiligheid en de goede werking van het bedrijf noodzakelijk is, kunnen ze mede de huisvesting van het bewakingspersoneel omvatten. Tevens worden in deze gebieden complementaire dienstverlenende bedrijven ten behoeve van andere industriële bedrijven toegelaten,namelijk: bankagentschappen, benzinestations, transportbedrijven, collectieve restaurants, opslagplaatsen van goederen bestemd voor nationale of internationale verkoop gebieden voor ambachtelijke bedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen Deze zijn mede bestemd voor kleine opslagplaatsen van goederen, gebruikte voertuigen en schroot, met uitzondering van afvalprodukten van schadelijke aard. geen geen Er worden geen verkavelingen opgeheven door het RUP bron: eigen verwerking Toelichtingsnota juli

30 8. Ruimtebalans 8.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In functie van de beleidsmatige opvolging van het RSV door het Vlaams gewest wordt een ruimteboekhouding bijgehouden. Dit betekent dat voor dit ruimtelijk uitvoeringsplan moet nagegaan worden in welke mate bepaalde bestemmingen werden omgezet naar andere bestemmingen. Dit gebeurt aan de hand van de oppervlaktes van de verschillende bestemmingszones, afgerond tot op 5 m² Ruimteboekhouding Tabel 3: ruimteboekhouding Huidige bestemming Oppervlakte (m²) gebied voor ambachtelijke bedrijven en KMO m² woongebied 820 m² Totaal m² Nieuwe bestemming RUP Oppervlakte (m²) Artikel 1: woongebied m² Artikel 2: zone voor vrijstaande woningen m² Strook voor hoofdgebouwen 408 m² Tuinstrook m² voortuinstrook 240 m² Artikel 3: bosgebied m² Artikel 4: openbare wegenis 611 m² Artikel 5: Openbare groene ruimte 511 m² Artikel 6: indicatieve aanduiding ontsluiting Totaal m² bron: eigen verwerking Toelichtingsnota juli

31 9. Watertoets 9.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Het decreet van 18 juli 2003 betreffende het algemeen waterbeleid (Belgisch Staatsblad 14 november 2003) legt bepaalde verplichtingen op, die de watertoets worden genoemd. Deze watertoets houdt in dat moet nagegaan worden of het voorliggende plan (en de realisatie ervan) geen schadelijke effecten heeft op de waterhuishouding in het gebied. Indien dit het wel het geval is dan moeten deze effecten, indien mogelijk, zoveel mogelijk beperkt of gecompenseerd worden Watertoetskaarten Overstromingsgevoeligheid Het plangebied is niet gelegen in mogelijk of effectief overstromingsgevoelig gebied. Ten noorden van het plangebied bevindt zich de vallei van het Groot Schijn. Het plangebied zelf is gelegen op het hogere gedeelte van de valleiflanken. Figuur 18: overstromingsgevoelige gebieden Bron: AGIV, eigen bewerking Infiltratiegevoeligheid Het plangebied heeft een infiltratiegevoelige bodem. De lager gelegen gronden van de vallei van het Groot Schijn zijn niet infiltratiegevoelig. Figuur 19: infiltratiegevoeligheid Bron: AGIV, eigen bewerking Toelichtingsnota juli

32 Grondwaterstromingsgevoeligheid De gronden in het plangebied zijn matig gevoelig voor grondwaterstroming. De vallei van het Groot Schijn, die zich ten noorden van het plangebied bevindt, is zeer gevoelig voor grondwaterstroming. Figuur 20: grondwaterstromingsgevoeligheid Bron: AGIV, eigen bewerking 9.3. Resultaten watertoets De omvorming van KMO-zone naar woongebied heeft geen significante gevolgen voor de waterhuishouding, aangezien de verharding van het gebied binnen de geldende bestemming reeds mogelijk was. Er kan eerder gesproken worden van een positief effect, aangezien het RUP maximale verhardingspercentages en een minimale groenaanleg verplicht. Bovendien wordt het meest noordelijke gedeelte van het plangebied bestendigd als bosgebied. Bovendien is de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater van toepassing. Er kan in alle redelijkheid geoordeeld worden dat het voorliggende plan geen effecten heeft op het watersysteem. Toelichtingsnota juli

33 10. Register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In artikel 2.2.2, 1, eerste lid, 7 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening is de verplichting opgenomen om in ruimtelijke uitvoeringsplannen een register op te nemen van percelen waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan geven tot planschade, planbaten, kapitaalschadecompensatie of gebruikerscompensatie. Dit hoofdstuk bevat het register van percelen waarop door de bestemmingswijzigingen van voorliggend RUP mogelijk een dergelijke regeling van toepassing is Grafisch register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie Een planbatenheffing is onder andere verschuldigd wanneer een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan op een perceel een bestemmingswijziging doorvoert van een zone die onder de gebiedsaanduiding bedrijvigheid of agrarisch gebied valt naar een zone die binnen de gebiedsaanduiding wonen valt, in geval van voorliggend RUP het gedeelte van het plangebied dat omgevormd wordt van KMO-zone/landschappelijk waardevol agrarisch gebied volgens het gewestplan naar woongebied. Een planschadevergoeding is onder andere vereist wanneer door een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan een perceel niet meer in aanmerking komt voor een vergunning om te bouwen: dit is het geval voor het noordelijke gedeelte van het plangebied, dat herbestemd wordt van KMO-zone volgens het gewestplan naar bosgebied. Een bestemmingswijzigingscompensatie is onder andere vereist wanneer een ruimtelijk uitvoeringsplan een bestemmingswijziging inhoudt van agrarisch gebied naar een gebied dat ressorteert onder de categorie van gebiedsaanduiding bos. De percelen waarop mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie van toepassing is, worden opgenomen in het hiernavolgende grafisch register, dat zowel in tabelvorm als op kaart wordt weergegeven. Tabel 4: register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie Kadastraal perceelsnummer 29R (deel) 29T 29M 29S 28K 28L 29R (deel) Gewestplanbestemming Categorie van gebiedsaanduiding RUP Bestemmingswijziging Ambachtelijke bedrijven en KMO s Wonen planbaten mogelijk Ambachtelijke bedrijven en KMO s Bos planschade mogelijk Toelichtingsnota juli

34 Figuur 21: register van percelen en perceelsgedeelten met mogelijk planbaten Bron: AGIV, eigen bewerking Tabel 4 en Figuur 21 vormen het register, zoals bedoeld in artikel , eerste lid, 7 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planschadevergoeding, een planbatenheffing, een kapitaalschadecompensatie of een gebruikerscompensatie. Dit register geeft, conform de geciteerde wetgeving, de percelen weer waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan geven tot vergoeding of heffing. De opname van percelen in dit register houdt dus niet in dat sowieso een heffing zal worden opgelegd of dat een vergoeding kan worden verkregen. Voor elk van de regelingen gelden voorwaarden, uitzonderings- of vrijstellingsgronden die per individueel geval beoordeeld worden. Het register kan dus geen uitsluitsel geven over de toepassing van die voorwaarden, uitzonderings- of vrijstellingsgronden. De regeling over de planschade is te vinden in artikel en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de planbatenheffing is te vinden in artikel en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de kapitaalschadecompensatie is te vinden in artikel en volgende van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond- en pandenbeleid. De regeling over de gebruikerscompensatie is te vinden in het decreet van 27 maart 2009 houdende vaststelling van een kader voor de gebruikerscompensatie bij bestemmingswijzigingen, overdrukken en erfdienstbaarheden tot openbaar nut. De tekst van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en van het decreet grond- en pandenbeleid kan geraadpleegd worden op rubriek wetgeving. De tekst van het decreet gebruikerscompensatie kan geraadpleegd worden op zoekterm gebruikerscompensatie. Dit register werd aangemaakt door het plan zoals het gold vóór de bestemmingswijziging digitaal te Toelichtingsnota juli

35 vergelijken met het huidige plan. In een aantal gevallen verschilt de cartografische ondergrond waarop de bestemmingen werden ingetekend in het oude en het nieuwe plan. Daarom kunnen bij de digitale vergelijking beperkte fouten optreden. Het register moet met dat voorbehoud geraadpleegd worden. Toelichtingsnota juli

36 11. Onderzoek naar de plan-mer-plicht Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Het Besluit van de Vlaamse regering van 12 oktober 2007 betreffende de milieueffectrapportage over plannen en programma s voorziet dat een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) onderworpen wordt aan een onderzoek naar de noodzaak tot milieueffectrapportage. Zo n onderzoek, kortweg MER-screening genoemd, analyseert en beoordeelt de wijzigingen die het nieuwe RUP toelaat ten opzichte van de actuele juridisch-planologische situatie van het plangebied. Het screent en beoordeelt de mogelijke en relevante milieueffecten die uitgaan van mogelijke acties, als gevolg van de bepalingen van het RUP, in uitvoering van de wetgeving inzake MER-plicht 1. In dit hoofdstuk worden de wijzigingen en mogelijke acties van het RUP geanalyseerd en worden de mogelijke en relevante milieueffecten ervan gescreend en beoordeeld Plan-MER-plicht van rechtswege? De plan-mer-plicht voor plannen of programma s volgt uit het decreet van 27 april 2007 houdende de wijziging van titel IV van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en van artikel 36ter van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (hiernavolgend DABM genoemd). Er geldt enkel een plan-mer-plicht voor plannen of programma s die aanzienlijke milieueffecten kunnen hebben. Om al dan niet te kunnen besluiten tot een plan-merplicht moet er aan drie voorwaarden voldaan worden: 1. In de eerste plaats moet worden nagegaan of het voorgenomen plan of programma onder de definitie valt van plan of programma zoals gedefinieerd in het DABM. 2. Daarna moet worden nagegaan of het betrokken plan of programma onder het toepassingsgebied van het DABM valt. 3. Tenslotte moet worden bepaald of het plan van rechtswege onder de plan-merplicht valt Toetsing aan drie voorwaarden Een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan valt onder de definitie van plan of programma zoals gedefinieerd in het DABM en het valt onder het toepassingsgebied ervan. Het RUP voldoet dus aan de twee eerste voorwaarden. Indien het plan of programma ook aan de derde voorwaarde voldoet, is er geen milieuscreening vereist. Er is dan een plan-mer-plicht van rechtswege en er kan rechtstreeks gestart worden met de opmaak van een plan-mer. Er worden twee groepen van dergelijke plannen of programma s onderscheiden: a. Plannen of programma s of de wijziging ervan die tegelijkertijd: 1. een kader vormen voor de toekenning van een vergunning voor projecten die in de bijlagen I en II van het besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004 opgesomd worden; 2. én niet het gebruik regelen van een klein gebied op lokaal niveau, noch een kleine wijziging inhouden; 3. én betrekking hebben op landbouw, bosbouw, visserij, energie, industrie, vervoer, afvalstoffenbeheer, waterbeheer, telecommunicatie, toerisme en ruimtelijke ordening of grondgebruik. 1 Bedoeld wordt: het decreet van , het zogenaamde plan-mer-decreet. Toelichtingsnota juli

37 b. Plannen of programma s of de wijziging ervan waarvoor, gelet op de mogelijke betekenisvolle effecten op speciale beschermingszones, een passende beoordeling vereist is. Er dient derhalve nagegaan te worden of het plan tot één van deze twee groepen behoort. Toetsing groep 1 Het RUP vormt niet het kader voor de toekenning van een vergunning voor een project opgesomd in bijlage I of bijlage II van het project-m.e.r.-besluit van 10 december Aangezien het RUP de realisatie van een beperkt aantal woningen toelaat is het niet uitgesloten dat het RUP het kader vormt voor een project opgesomd in de bijlage bij Omzendbrief LNE 2011/1 22 juli 2011 (rubriek 10b). Omwille van de volgende redenen kan echter geconcludeerd worden dat het RUP het gebruik bepaalt van een klein gebied op lokaal niveau en een kleine wijziging inhoudt: a. het aantal bijkomende woningen is beperkt; b. de bijkomende woningen liggen in een zone die volgens de huidige bestemming van het gewestplan kan ontwikkeld worden als een KMO-zone. c. een deel van de KMO-zone wordt omgevormd tot bosgebied. Er kan dan ook geconcludeerd worden dat het RUP screeningsgerechtigd is. Het RUP behoort niet tot groep 1. Toetsing groep 2 Het plangebied bevindt zich op ca. 500 m afstand van het habitatrichtlijngebied Bos- en heidegebieden ten oosten van Antwerpen, zoals weergegeven op Figuur 8. Er kan gesteld worden dat, gezien de beperkte omvang van het RUP, gezien de afstand van het RUP tot de speciale beschermingszone en gezien het feit dat er tussen beide gebieden een woonlint gelegen is, er geen effecten zullen zijn ten opzichte van de speciale beschermingszone Conclusie Het RUP is dus niet plan-mer-plichtig van rechtswege. Het valt echter wel onder het toepassingsgebied van het DABM en er moet derhalve onderzocht worden of er geen aanzienlijke milieueffecten zijn ten gevolge van het RUP. Dit onderzoek (= milieuscreening) is te vinden in de volgende paragrafen Planonderdelen Ingrepen Volgende ingrepen (werken of handelingen) kunnen worden uitgevoerd na de goedkeuring van het plan: a. het oprichten van woningen; b. de aanleg van openbare wegenis, aansluitend op de Heideweg; c. de aanleg van publieke en private groene ruimte; d. bestendiging van het bestaande bos Indeling in planonderdelen Cruciaal voor het bepalen van de vereiste diepgang bij de milieubespreking is de mate waarin het voorgenomen plan afwijkt van het geldende plan of van de bestaande toestand. Toelichtingsnota juli

38 Aangezien het voorgenomen plan in de plaats komt van het gewestplan en er wijzigingen aan de fysische toestand kunnen optreden, dient derhalve de vergelijking te worden gemaakt met de mogelijkheden die deze bestemmingsplannen bieden of met de bestaande toestand binnen het plangebied. Om deze vergelijking te kunnen maken wordt het RUP onderverdeeld in een aantal planonderdelen. Dit zijn onderdelen van het RUP met een gelijk verschil in mogelijkheden ten opzichte van het bestaand plan, in casu het gewestplan, of met de bestaande toestand. Doorlichting van de planonderdelen a.h.v. drie indicatoren Elk planonderdeel dient te worden getoetst aan de volgende drie indicatoren: Indicator 1: verschillen inzake activiteiten Zijn er verschillen tussen de stedenbouwkundig vergunbare activiteiten uit het huidig geldend plan (gewestplan) en de stedenbouwkundig vergunbare activiteiten uit het voorgenomen plan (RUP)? Indicator 2: verschillen inzake bodemafdekking Laat het voorgenomen plan ten opzichte van het geldend plan een wijziging toe van de totale bodemafdekking binnen het planonderdeel? Indicator 3: verschillen inzake bestaande toestand Is het doel van het voorgenomen plan enkel de bestendiging van de huidige stedenbouwkundig vergunde of vergund geachte toestand? In het plangebied worden volgende planonderdelen onderscheiden: 1. Woongebied in KMO-zone volgens gewestplan 2. Bosgebied in KMO-zone volgens gewestplan 3. Woongebied in woongebied volgens het gewestplan Planonderdeel 1 bevat de ingrepen, vermeld onder a t.e.m. c; planonderdeel 2 omvat ingreep d; planonderdeel 3 bevat de ingreep a. Figuur 22: indeling in planonderdelen Toelichtingsnota juli

39 Doorlichting van de planonderdelen 1. Zone voor wonen in KMO-zone volgens gewestplan Activiteiten Er is een verschil in activiteiten tussen het gewestplan en het RUP. Bodemafdekking In principe is verharding van de zone toegelaten binnen de huidige gewestplanbestemming. De bodemafdekking van het plangebied wijzigt in die zin dat in het RUP minder bodemafdekking mogelijk is door het opleggen van maximale verhardingsgraden. Bestaande toestand Het RUP houdt een wijziging in van de bestaande toestand van het gebied, namelijk de ontwikkeling van een kleinschalige KMO-zone als woongebied. 2. Bos in KMO-zone volgens gewestplan Activiteiten Er wordt een verschil in activiteiten toegelaten ten gevolge van het RUP. Bodemafdekking Er wordt minder bodemafdekking toegelaten door de bestemmingswijziging van KMOzone naar bosgebied. Bestaande toestand De bestemmingswijziging van KMO-zone naar bos houdt enkele een bestendiging van de bestaande toestand van het planonderdeel in. 3. Woongebied in woonzone volgens het gewestplan Activiteiten Er is geen verschil in activiteiten tussen het gewestplan en het RUP. Bodemafdekking Er is geen verschil in bodemafdekking tussen het gewestplan en het RUP. Bestaande toestand Het RUP heeft niet de bedoeling de bestaande vergunde toestand te bestendigen. Het terrein is nu braakliggend en wordt omgevormd tot een bouwzone voor vrijstaande woningen. Besluit Op basis van voorgaande doorlichting wordt besloten om voor planonderdelen 1 en 2 een screening naar milieueffecten op te maken. Toelichtingsnota juli

40 11.4. Beschrijving van de alternatieven Redelijke alternatieven Het RUP geeft uitvoering aan de visie van het GRS voor de KMO-zone Heideweg. Het RUP stuurt de ontwikkeling van het gebied in de vorm van coëfficiënten voor bebouwing, verharding en groen en door de (indicatieve) aanduiding van de ontsluitingsstructuur. Inrichtingsalternatieven zijn binnen dit kader nog steeds mogelijk Nulalternatief Het nulalternatief houdt de mogelijkheid in om geen RUP op te maken, waardoor de huidige juridisch-planologische situatie gehandhaafd wordt. Dit zou betekenen dat de gewestplanbestemming KMO-zone zou blijven gelden. De locatie van deze KMO-zone, nabij de vallei van het Groot Schijn en een rustige woonwijk, is echter niet ideaal. Bovendien is het behoud van deze KMO-zone in strijd met de visie van het GRS, waarin de omvorming naar woongebied en een open ruimte bestemming wordt vooropgesteld. Het nulalternatief kan bijgevolg evenmin als redelijk alternatief beschouwd worden Screening van de milieueffecten per discipline Te screenen disciplines In de hiernavolgende paragrafen worden de effecten van het RUP op de volgende disciplines onderzocht: 1. bodem; 2. water; 3. mobiliteit; 4. geluid; 5. licht; 6. atmosfeer en klimatologische factoren; 7. biodiversiteit, fauna en flora; 8. onroerend erfgoed; 9. ruimtelijke ordening; 10. energie- en grondstoffenvoorraden; 11. gezondheid en veiligheid van de mens; 12. samenhang tussen de genoemde factoren Werkwijze Bij deze screening wordt steeds vergeleken met de referentiesituatie; dit is in principe de juridische toestand volgens het geldende gewestplan, zoals beschreven in hoofdstuk 4. Deze juridische toestand wordt echter aangevuld door de beschrijving van de bestaande toestand die eerst in beeld wordt gebracht, voor zover dat nog niet is gebeurd in hoofdstuk 5. Indien wel, wordt hierop niet meer teruggekomen, maar wordt naar deze paragraaf verwezen. Toelichtingsnota juli

41 Vervolgens worden de ingrepen op deze referentiesituatie besproken, samen met de mogelijke effecten ervan. Daarbij wordt niet alleen de aard, maar ook de omvang van de ingreep in beschouwing genomen. De mogelijke effecten worden eventueel gevolgd door milderende maatregelen. Indien er leemten in de kennis zijn, worden deze vermeld. Tot slot wordt in dit hoofdstuk ook nagegaan of het voorgenomen plan grensoverschrijdende of gewestgrensoverschrijdende aanzienlijke milieueffecten kan hebben Effecten inzake bodem Bestaande toestand In het plangebied komen volgende bodemtypes voor: - een matig droge zandbodem met dikke antropogene humus A horizont (Zcmb(g)) in het merendeel van het plangebied; - een matig natte zandbodem met dikke antropogene humus A horizont (Zdmb(g)) in het uiterste noorden van het plangebied. Figuur 23: uittreksel uit de Bodemkaart van België Bron: AGIV, eigen bewerking Mogelijke effecten en milderende maatregelen ingreep mogelijke effecten milderende maatregelen 1. Woongebied in KMO-zone volgens gewestplan oprichten van eengezinswoningen aanleg van wegenis voor gemotoriseerd verkeer aanleg van publieke en private groene ruimte Ten aanzien van de bestaande toestand: geen significant effect; de zone is reeds deels verhard. Ten aanzien van het geldende plan: eerder positieve effecten door het opleggen van maximale bebouwings- en verhardingscoëfficiënten bij de inrichting van de zone. Ten aanzien van het geldende plan en de bestaande toestand: positief effect door behoud van bestaande groenstructuren en houtkanten en door nieuwe bodemvorming. 2. Bos in KMO-zone volgens gewestplan bestendiging van het bestaande bos Ten aanzien van het geldende plan: positief effect door vrijwaring van Geen. De bebouwing heeft een maximale terreinbezetting van 23% (inclusief bijgebouwen). Maximaal 5% mag verhard worden voor wegenis. Maximaal 80 m² per perceel mag verhard worden. Opleggen van een minimale groenaanleg van 5% voor publieke groene ruimte. Verplicht behoud van de bestaande houtkanten. Maximaal behoud van bestaand groen. Toelichtingsnota juli

42 bebouwing en verharding. Ten aanzien van de bestaande toestand: geen effect. Conclusie Er zijn geen significante negatieve effecten inzake bodem te verwachten Effecten inzake water Bestaande toestand Zie hoofdstuk 9. Zoneringsplan Het gedeelte van het plangebied dat gelegen is langs de Heideweg, bevindt zich in centraal gebied, hetgeen inhoudt dat hier afvalwaterriolering aanwezig is waarop aangesloten dient te worden. Het achterliggende gedeelte van het plangebied, dat momenteel in gebruik is als bedrijventerrein, is gelegen in collectief te optimaliseren buitengebied. Hier is nog geen afvalwaterriolering aanwezig, maar de aanleg ervan wordt op termijn wel gepland. In afwachting dienen de bewoners/gebruikers van het terrein zelf in te staan voor de zuivering van hun afvalwaters door middel van een individuele afvalwaterbehandelingsinstallatie. Figuur 24: uittreksel zoneringsplan Bron: geoloket zonering - VMM Mogelijke effecten en milderende maatregelen Bij de hiernavolgende ingrepen wordt er vanuit gegaan dat de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater van toepassing is. ingreep mogelijke effecten milderende maatregelen 1. Woongebied in KMO-zone volgens gewestplan oprichten van eengezinswoningen aanleg van wegenis voor gemotoriseerd verkeer aanleg van publieke en private groene ruimte Ten aanzien van de bestaande toestand: geen significant effect; de zone is reeds deels verhard. Ten aanzien van het geldende plan: eerder positieve effecten door het opleggen van maximale bebouwings- en verhardingscoëfficiënten bij de inrichting van de zone. Ten aanzien van het geldende plan en de bestaande toestand: positief effect De bebouwing heeft een maximale terreinbezetting van 23% (inclusief bijgebouwen). Maximaal 5% mag verhard worden voor wegenis. Maximaal 80 m² per perceel mag verhard worden. Opleggen van een minimale Toelichtingsnota juli

43 door behoud van bestaande groenstructuren en houtkanten en door verbetering van de watervasthoudendheid van de bodem. 2. Bos in KMO-zone volgens gewestplan bestendiging van het bestaande bos Ten aanzien van het geldende plan: positief effect door verbetering watervasthoudendheid van de bodem. Ten aanzien van de bestaande toestand: geen effect. Geen. groenaanleg van 5% voor publieke groene ruimte. Verplicht behoud van de bestaande houtkanten. Maximaal behoud van bestaand groen. Conclusie Er zijn geen significante negatieve effecten inzake water te verwachten naar aanleiding van het RUP Effecten inzake verkeer en mobiliteit Bestaande toestand Mogelijke effecten en milderende maatregelen In het gebied kunnen volgens de voorschriften van het RUP minimaal 14 en maximaal 18 woningen gerealiseerd worden. Op basis van het Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies, mobiliteitstoets en Mober 2 en statistische gegevens van de gemeente Zoersel 3 wordt de toename van het verkeer ten gevolge van het RUP als volgt berekend: a. De huishoudensgrootte in Zoersel bedraagt in 2009 gemiddeld 2,64. b. Indien 18 woningen gerealiseerd worden, dan zal het plangebied circa 2,64 * 18 = 47 inwoners hebben. c. Gerekend aan een gemiddelde van 2 voertuigbewegingen per inwoner per dag, kan de maximale toename van het aantal voertuigbewegingen geraamd worden op ca. 47 x 2 = 94 voertuigbewegingen per dag. Deze beperkte toename brengt de verkeersleefbaarheid van de omliggende straten niet in het gedrang. Conclusie Het RUP veroorzaakt een toename van verkeer. Het betreft echter geen significant negatief effect. Dergelijke verkeersgeneratie is bovendien in principe reeds mogelijk binnen de huidige gewestplanbestemming van de gronden Effecten inzake geluid Bestaande toestand Er zijn geen knelpunten inzake geluid gekend in het plangebied. 2 Richtlijnenboek Mobiliteitseffectenstudies, mobiliteitstoets en Mober, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, oktober Toelichtingsnota juli

44 Mogelijke effecten en milderende maatregelen Ten aanzien van het geldende plan en de bestaande toestand ontstaan eerder positieve effecten inzake geluid, aangezien de zone herbestemd wordt naar minder geluidsgenererende functies (woongebied en bosgebied ten opzichte van KMO-zone). Conclusie Er zijn geen significante negatieve effecten inzake geluid te verwachten Effecten inzake licht Bestaande toestand Er zijn geen knelpunten inzake licht gekend in het plangebied. Mogelijke effecten en milderende maatregelen Door de aanleg van wegenis, de inrichting van publieke ruimte en het oprichten van woningen zal zowel de binnen- als buitenverlichting in het gebied toenemen. Milderende maatregelen zijn: a. verlichting tot een minimum beperken; b. enkel het doelgebied aanstralen en zo overbodige verlichting vermijden; c. de tijdstippen van verlichting beperken; d. opwaarts licht vermijden; e. de hoeveelheid weerkaatst licht tot een minimum beperken; f. rekening houden met de best beschikbare technieken inzake verlichting. Conclusie Mits het in acht nemen van de vooropgestelde milderende maatregelen, zijn er geen significante negatieve effecten inzake licht te verwachten naar aanleiding van het RUP Effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren Bestaande toestand Er zijn geen gekende knelpunten inzake atmosfeer en klimatologische factoren in het plangebied. Mogelijke effecten en milderende maatregelen De toename van verkeer ten gevolge van de realisatie van de woonwijk zal gepaard gaan met een beperkt verhoogde CO 2 -uitstoot. Aangezien er zich momenteel reeds een bedrijf en 2 woningen in het plangebied bevinden, is het effect echter verwaarloosbaar. Conclusie Er zijn geen significante negatieve effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren te verwachten. Toelichtingsnota juli

45 Effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora Bestaande toestand Het plangebied heeft volgens de biologische waarderingskaart geen waarde, met uitzondering van een biologisch zeer waardevolle eutrofe plas, die zich ten noorden van het bestaande bedrijf zou bevinden. Figuur 25: biologische waarderingskaart Bron: AGIV, eigen bewerking Mogelijke effecten en milderende maatregelen ingreep mogelijke effecten milderende maatregelen 1. Woongebied in KMO-zone volgens gewestplan oprichten van eengezinswoningen aanleg van wegenis voor gemotoriseerd verkeer aanleg van publieke en private groene ruimte Ten aanzien van het geldende plan: geen effect. Ten aanzien van de bestaande toestand: mogelijk beperkt negatief effect door verdwijnen biologisch zeer waardevolle plas. Ten aanzien van het geldende plan en de bestaande toestand: positief effect door verplichte aanleg van groene ruimte en behoud bestaande houtkanten. 2. Bos in KMO-zone volgens gewestplan bestendiging van het bestaande bos Ten aanzien van het geldende plan: positief effect door bescherming en bestendiging van bestaand bos. Ten aanzien van de bestaande toestand: geen effect. Geen. Geen. Opleggen van een minimale groenaanleg van 5% voor publieke groene ruimte. Verplicht behoud van de bestaande houtkanten. Maximaal behoud van bestaand groen. Conclusie Er zijn geen significante negatieve effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora te verwachten naar aanleiding van het RUP. Toelichtingsnota juli

46 Effecten inzake onroerend erfgoed Bestaande toestand Beschermde monumenten en dorpsgezichten Er bevinden zich geen beschermde monumenten, landschappen of dorpsgezichten in en in de onmiddellijke omgeving van het plangebied. Relicten en ankerplaatsen Zie paragraaf 4.6. Provinciale landschapskaart Het plangebied heeft volgens de provinciale landschapskaart een plaggenbodem. De vallei van het Groot Schijn wordt aangeduid in paars. Ten noorden van het Groot Schijn bevindt zich historisch permanent grasland (gele zone). Figuur 26: uittreksel provinciale landschapskaart Bron: geoloket landschapskaart Provincie Antwerpen Archeologisch erfgoed Er bevinden zich geen gekende archeologische sites in en in de onmiddellijke omgeving van het plangebied. Dit wil niet zeggen dat er geen archeologisch erfgoed aanwezig is in de bodem, maar enkel dat er nog geen onderzoek naar werd verricht of nog geen archeologische vondsten werden gedaan. Aangezien het gebied een plaggenbodem heeft, is mogelijk archeologisch erfgoed in de bodem goed bewaard. Mogelijke effecten en milderende maatregelen Met betrekking tot de discipline archeologie dient vermeld dat het decreet van 30 juni 1993 houdende bescherming van het archeologisch patrimonium, gewijzigd bij decreten van 18 mei 1999, 28 februari 2003, 10 maart 2006, 27 maart 2009 en 18 november 2011, van toepassing is. Bij het aantreffen van archeologisch erfgoed geldt steeds de zorg- en vondstmeldingsplicht, zoals beschreven in artikel 4 en artikel 8 van bovenvermeld decreet. Bovendien wordt de adviesvraag bij Onroerend Erfgoed en de verplichting tot het uitvoeren van een archeologische prospectie bij vergunningsaanvragen bepaald via dit archeologiedecreet en via het uitvoeringsbesluit van 5 juni 2009 m.b.t. adviesinstanties bij vergunningsaanvragen 4. ingreep mogelijke effecten milderende maatregelen 1. Woongebied in KMO-zone volgens gewestplan oprichten van eengezinswoningen Ten aanzien van het geldende plan: beperkt effect door veranderd Geen. 4 Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 tot aanwijzing van de instanties die over een vergunningsaanvraag advies verlenen Toelichtingsnota juli