Wetgeving: Aansprakelijkheid. HSZUYD LJ4, Periode

Transcriptie

1 Wetgeving: Aansprakelijkheid HSZUYD LJ4, Periode

2 Door: zibb.nl 14 juli 2010 Een bedrijf in de betonindustrie is door het Gerechtshof in Leeuwarden veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan een werknemer die ernstig letsel had opgelopen na een val tijdens een gesprek op zijn mobiele telefoon. De betreffende werknemer - in dienst als productieleider - was bezig met het controleren van betonelementen op een zogenoemde trilplaat. Toen werd hij gebeld en tijdens het telefoongesprek stapte hij mis en viel anderhalve meter naar beneden. Gevaar groter dan normaal De werknemer stelde zijn baas aansprakelijk voor de geleden schade en heeft nu dus gelijk gekregen van het Gerechtshof in Leeuwarden. Het hof vindt namelijk dat een werkgever een algemene waarschuwingsplicht heeft tegen de gevaren van het gebruik van de mobiele telefoon indien die gevaren veel groter zijn dan normaal. En dat was hier het geval: de productiesituatie was lawaaiig, waardoor het voeren van een telefoongesprek meer concentratie vergde dan normaal. Kon gsm niet laten overgaan Bovendien stelt het hof dat de mobiele telefoon in dit geval een veelgebruikt intern communicatiemiddel was. Wijzigingen werden vaak op het allerlaatste moment via de mobiele telefoon doorgegeven. De werknemer kon het zich daarom niet permitteren zijn gsm niet op te nemen, ook al stond hij op een trilplaat. Gezien deze omstandigheden had de werkgever volgens het Gerechtshof regels moeten stellen over het gebruik van de mobiele telefoon. Omdat dat niet was gebeurd, draait het bedrijf nu op voor een schadevergoeding.

3 4. Stel een ander aansprakelijk De aansprakelijkheid van de werkgever beperkt zich niet tot de werkvloer. Zo kunt u ook aansprakelijk worden gesteld voor schade die ontstaat tijdens een kantooruitje. Dus als u bijvoorbeeld met uw personeel gaat racen op een kartbaan, zorgt u dan ten eerste voor een goede verzekering. Laat uw werknemers bovendien zelf kiezen of ze aan deze risicovolle activiteit willen meedoen. Als er vervolgens een ongeluk gebeurt en u wordt aansprakelijk gesteld, kijk dan goed naar de rol van de activiteitenbegeleider c.q. de eigenaar van de kartbaan. Als hij zijn taken niet naar behoren heeft uitgevoerd, dan kunt u mogelijk de schade op hem verhalen, wegens een onrechtmatige daad. Het kabinet werkt op dit moment aan een wet om ook kosten van reintegratiemaatregelen gemakkelijker te kunnen verhalen op de schadeveroorzaker. 22 oktober 2009 Als één van uw werknemers iets overkomt, dan bent u als werkgever al gauw aansprakelijk. Maar niet in alle gevallen. Wat zijn de basisregels en hoe verweert u zich het beste tegen een claim? De wet Volgens de wet moet de werkgever de schade vergoeden die zijn werknemer lijdt bij de uitoefening van zijn werkzaamheden. De werkgever ontloopt zijn aansprakelijkheid alleen als hij bewijst dat hij aan al zijn veiligheidsverplichtingen heeft voldaan, of dat er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Ongeval Onder dit wetsartikel vallen niet alleen bedrijfsongevallen, maar ook beroepsziekten, zoals RSI. Als u door de werknemer aansprakelijk wordt gesteld, schakel dan direct een jurist in. Een gespecialiseerde arbeidsrechtadvocaat kost gemiddeld 200 euro per uur. U doet er als werkgever dan ook verstandig aan een rechtsbijstandverzekering af te sluiten. Kansloos? Uit de jurisprudentie blijkt dat het moeilijk is om de werkgeveraansprakelijkheid te ontlopen. Maar helemaal kansloos bent u niet als het tot een rechtszaak komt. Dit kunt u doen om de financiële gevolgen te beperken of zelfs te voorkomen: 1. Kijk verder dan de werkvloer Als uw werknemer schade claimt, dan stelt hij dat zijn schade op de werkvloer is ontstaan. Maar als u aantoont dat die schade ergens anders is ontstaan of dat er sprake is van eigen schuld, dan komt de bewijslast bij de werknemer te liggen. Denk bijvoorbeeld aan een werknemer met RSI, die er in zijn vrije tijd een online winkeltje op na houdt. Of de werknemer met burn-out waarvan de oorzaak (deels) in zijn privé-situatie kan liggen, bijvoorbeeld omdat hij jarenlange relatieproblemen heeft. Houdt dit soorten feiten bij in het personeelsdossier. Ze beïnvloeden de mate waarin u als werkgever aansprakelijk bent. 2. Geef de juiste instructies Het is van groot belang dat werknemers de juiste instructies geeft over de wijze waarop het werk moet worden uitgevoerd. Minstens zo belangrijk is dat u toeziet op de naleving daarvan. Wanneer een werknemer schade lijdt doordat hij die instructies niet heeft nageleefd, dan is de werkgever in principe niet aansprakelijk. Dat is anders als de aanwijzingen niet duidelijk zijn. Het loont dus de moeite om hier tijd en energie aan te besteden. 3. Leer van gemaakte fouten U moet als werkgever maatregelen nemen ter bescherming van uw werknemers, die redelijkerwijs van u gevergd mogen worden. Let daarbij op de verplichtingen die op grond van de Arbowet voor u gelden.als zich in het verleden desondanks een ongeval in uw bedrijf heeft voorgedaan, voer dan uitgebreid onderzoek uit en laat u voorlichten door deskundigen, zodat herhaling wordt voorkomen. Verwerk dit in uw risico inventarisatie en evaluatie (RI&E). U kunt het onderzoek en de maatregelen die u daarop laat volgen gebruiken als bewijs in een rechtszaak, mocht er opnieuw iets fout gaan. Laat u deze maatregelen achterwege, dan bent u uiteraard sneller aansprakelijk.

4 Arbeidsovereenkomst: Wil een werkrelatie als arbeidsovereenkomst gekarakteriseerd kunnen worden dan zal aan een aantal voorwaarden van art 7:610 BW moeten zijn voldaan: 1. De ene partij, de werknemer, heeft zich jegens de andere partij, de werkgever, verbonden gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. 2. De werkgever heeft zich jegens de werknemer verbonden loon te betalen. 3. De werknemer verricht arbeid in dienst van de werkgever. Art 7:661 BW: De werkgever en de werknemer zijn verplicht zich als een goed werkgever en een goed werknemer te gedragen. Zorgplicht In de wet is niet goed (eigenlijk niet) gedefinieerd wat goed werkgeverschap en goed werknemerschap zijn. Veelal wordt dit door jurisprudentie bepaald. Employability, Redelijkheid & Billikheid Arbowet: art. 4 Arbowet: de ondernemer is verplicht een verzuimbeleid te voeren. art. 5 Arbowet: iedere ondernemen (behalve de zeer kleine ondernemer) moet een risico-inventarisatie & -evaluatie (RIE) hebben opgesteld. Benoeming van de (specifieke) gevaren, maatregelen treffen ter vermindering van de gevaren, de arbodienst moet betrokken zijn bij het opstellen van de RIE. art. 13 Arbowet: iedere ondernemer (behalve de zeer kleine ondernemer) moet zich bij een arbodienst hebben aangesloten. RIE. Ziekteverzuim en ziektebegeleiding mogen door ondernemer zelf geregeld worden buiten de arbodienst om.

5 Inspecties/controles uitgevoerd door: Voedsel Waren Autoriteit (VWA) Algemene Inspectiedienst (AID) Inspectiedienst Sociale Zaken & Werkgelegenheid Milieu Inspectiedienst Brandweer Maar ook: College bescherming persoonsgegevens Brancheorganisaties zoals VPB Voedsel, voer en producten Arbeidsomstandigheden Sociale zaken Milieu Gebruiksvergunning Straffen op grond van niet naleven zijn veelal geregeld in de wet economische delicten boetes

6 Aansprakelijkheid 1.Werknemer lijdt schade 2.Werknemer veroorzaakt schade met als gevolg: Werkgever lijdt schade Derde lijdt schade Collega-werknemer lijdt schade Werknemer lijdt schade Art 7:661 BW: De werkgever is aansprakelijk voor de schade die zijn werknemer veroorzaakt tijdens het werk Schades in het kader van een onrechtmatige daad: Letsel- en overlijdensschade Zaakschade Gevolgschade Zuivere vermogensschade Immateriële schade Kosten samenhangende met de voorkoming, beperking en vaststelling van de schade alsmede incassokosten

7 2.Werknemer veroorzaakt schade met als gevolg: Werkgever lijdt schade In het algemeen kan worden gesteld dat degene die aan een ander schade toebrengt, deze schade zal moeten vergoeden. De werknemer heeft door het toebrengen van schade een wanprestatie gepleegd. Een wanprestatie kan alleen worden gesteld als er een overeenkomst bestaat. De werknemer heeft door het toebrengen van schade een onrechtmatige daad begaan. Een onrechtmatige daad wordt ingesteld als er niet op een overeenkomst tussen schadetoebrenger en schadelijders kan worden gewezen. Werkgever en werknemer hebben een overeenkomst echter: Art 7:661 lid 1 BW: De werknemer die bij uitvoering van de overeenkomst schade toebrengt aan de werkgever (.) is te dier zake niet jegens de werkgever aansprakelijk (.)! Twee uitzonderingen: Schade is opzettelijk of met bewuste roekeloosheid toegebracht Uit de omstandigheden kan een andere uitkomst voortvloeien dan bij de hoofdregel (verkeersboete: werknemer is aansprakelijk voor de ontstane schade)

8 2 Werknemer veroorzaakt schade met als gevolg: Derde lijdt schade Twee mogelijkheden van verhaal: De werknemer wordt zelf aansprakelijk gesteld op grond van onrechtmatige daad (art 6:162 BW). De schadelijder moet aantonen dat: De daad onrechtmatig was Er schade is geleden De werknemer kan de daad worden toegerekend Er bestaat een causaal verband tussen de geleden schade en de begane daad De werkgever wordt aansprakelijk gesteld op grond van onrechtmatige daad (art 6:170 BW). De schadelijder moet het volgende bewijzen: De werknemer heeft een fout begaan (er moet voldaan zijn aan de eisen uit art 6:162 BW) De kans op de fout is door de opdracht tot het verrichten van de betreffende werkzaamheden vergroot (bijv verkeerde persoon op de taak gezet) De werkgever heeft zeggenschap gehad over de gedragingen waarin de fout was gelegen (bijv doe dit maar met niet goed gereedschap)

9 2 Werknemer veroorzaakt schade met als gevolg: Derde lijdt schade (vervolg) De derde kan kiezen tussen de werknemer (art 6:162 BW) of de werkgever (art 6:179 BW). In de praktijk is het meestal de werkgever (meest kapitaalkrachtig). Zijn de ondergeschikte en degene in wiens dienst hij stond, beiden voor de schade aansprakelijk, dan behoeft de ondergeschikte in hun onderlinge verhouding niet in de schadevergoeding bij te dragen, tenzij de schade een gevolg is van zijn opzet of bewuste roekeloosheid (art 6:170 lid 3 BW). Ofwel: Kiest de derde de werkgever uit tot betaling van zijn schade, dan kan deze de schade niet op de werknemer verhalen, tenzij de werkgever kan bewijzen dat er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid aan de kant van de werknemer. Kiest de derde de werknemer uit tot betaling van de schade, dan kan deze voor het volle bedrag regress nemen op zijn werkgever, tenzij deze kan bewijzen dat de werknemer opzettelijk of met bewuste roekeloosheid heeft gehandeld. Art 7:661 BW en art 6:170 BW stemmen met elkaar overeen.

10 2 Werknemer veroorzaakt schade met als gevolg: Collega-werknemer lijdt schade De schadelijdende collega werknemer is ook een derde in de zin van art 6:170 BW en art 7:661 BW. De werkgever zal de schade dragen die een werknemer heeft geleden ten gevolge van een onrechtmatige gedraging van een van zijn collega s welke is gepleegd bij de uitvoering van de overeenkomst. Uitzonderingen zijn wederom opzet of bewuste roekeloosheid.

11 2 Werknemer veroorzaakt schade met als gevolg: Werknemer lijdt zelf ook schade De wet zwijgt over wie de gevolgen moet dragen van de schade die een werknemer lijdt aan een van zijn zaken, gebruikt onder werktijd om aan de verplichtingen jegens zijn werkgever te kunnen voldoen. Er bestaat dus geen rechtsregel die meebrengt dat de werkgever aansprakelijk is voor schade aan de zaken van de werknemer, indien deze de zaken bij het verrichten van zijn taak gebruikt, en dat zeker niet indien de schade door de schuld van de werknemer is ontstaan. Echter indien aan de volgende voorwaarden wordt voldaan: Uit de aard van de zaak, bij gebruikmaking daarvan, risico s van ernstige beschadiging ontstaan Het ervaringsfeit zich voordoet dat de dagelijkse omgang met dergelijke zaken de gebruiker daarvan gemakkelijk ertoe kan brengen niet steeds alle voorzichtigheid in acht te nemen die ter voorkoming van ongevallen geraden is. (nonchalance bij dagelijkse gebruikmaking van de zaak) Dan zal de werkgever de schade moeten dragen die de werknemer ten aanzien van zijn zaak lijdt, tenzij de laatste opzet of bewuste roekeloosheid kan worden verweten. Groot grijs gebied en nog veel is niet duidelijk. HR auto werknemer total loss door eigen schuld tijdens opdracht van werkgever: werkgever draagt schade.

12 2 Werknemer veroorzaakt schade met als gevolg: Werknemer lijdt schade (vervolg) Van voornoemde regel kan alleen worden afgeweken ten nadele van de werknemer wanneer aan twee expliciet in de wet geformuleerde voorwaarden is voldaan (art 7:661 lid 2 BW): Deze afwijking moet zijn aangegaan bij schriftelijke overeenkomst (afwijking op het individuele vlak is dus mogelijk) en de werknemer moet tegen dat risico verzekerd zijn. Dit betekent: De werkgever en werknemer kunnen overeenkomen dat de werknemer nooit tot vergoeding van enige schade is gehouden die hij tijdens werktijd aan wie dan ook heeft toegebracht (dit is een afwijking in het voordeel van de werknemer). De werkgever en werknemer kunnen nooit van de vergoedingsregels voor toegebrachte schade tijdens werktijd afwijken, wanneer de werknemer in dat opzicht geen verzekering heeft afgesloten.

13 1 De werknemer lijdt schade Art 7:658 lid 1 BW: De werkgever is verplicht de lokalen en gereedschappen waarin of waarmee hij de arbeid doet verrichten, op zodanige wijze in te richten en te onderhouden alsmede voor het verrichten van de arbeid zodanige maatregelen te treffen en aanwijzingen te verstrekken als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt. Zorgplicht, niet absoluut want redelijkerwijs dus in theorie Enkel schuldaansprakelijkheid, echter vaak risicoaansprakelijkheid Lokalen: bouwterrein, terrein, gebouw, werkomgeving werkmilieu (werkgever moet zeggenschap hebben over de plek) >> dus woon-werkverkeer valt hierbuiten, evenals geleden schade in verband met werk in de vrije tijd bijvoorbeeld thuis Werkgever: ondernemer, directe werkgever >> dus niet de onderaannemer Drie punten die aangetoond moeten worden door de werknemer die een bedrijfsongeval is overkomen: Er was sprake van een bedrijfsongeval Er is sprake van schade De schade is het gevolg geweest van een bedrijfsongeval (causaal verband) Causaal verband ---- proportionele aansprakelijkheid (longkanker tgv roken of astbest) Omgekeerde bewijslast: werkgever moet aantonen dat hij zijn zorgplichten in acht genomen heeft

14 Manieren om aan een 7:658 claim te ontsnappen: 1. De werkgever de zorgplicht aantoonbaar nagekomen is. a. Aan de onderzoeksplicht heeft voldaan (PDCA) b. De werkgever kan aantonen dat de werknemer geschikt was voor het werk c. De laatste informatie heeft geleid tot maatregelen ter bescherming (PDCA) 2. Art 7:658 lid 2 BW: De werkgever is niet aansprakelijk voor de schade wanneer deze in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Opzet: wie wil willens en wetens een bedrijfsongeval hebben? BR: Is iemand voor het ongeval zich bewust van het roekeloze van zijn daad? 3. De schade voortvloeiende uit een bedrijfsongeval kan aangetoond worden als eigen schuld van de werknemer. De schuld van de ondernemer valt in het niet bij het verwijt dat de werknemer kan worden gemaakt. geen gedeeltelijke eigen schuld; alles-ofniets situatie.

15 Uitzendkracht / inlener krijgt bedrijfsongeval. Art 7:658 lid 1 BW: Diegene waar het arbeidscontract loopt aansprakelijk stellen het uitzendbureau Art 7:658 lid 4 BW: De inlener wordt aansprakelijk gesteld. Het moet gaan om normale verrichte werkzaamheden die normaliter in het bedrijf van de inlener worden uitgevoerd. Er is geen sprake van een arbeidsovereenkomst Geldt voor iedereen die bij een ander werkzaamheden verricht uitzendkracht, oproepkracht, niet werkzaam obv een arbeidsovereenkomst en de opdrachtgever in het algemeen.

16 Art 7:661 BW: De werkgever en de werknemer zijn verplicht zich als een goed werkgever en een goed werknemer te gedragen zorgplicht Zorgsystemen Wettelijke verplichting Klanten eisen het Constante productkwaliteit Heldere organisatie Product/risicoaansprakelijkheid laten zien dat al wat mogelijk was ook gedaan is, dat men verantwoordelijk gehandeld heeft en, bij certificering, een derde partij het systeem in orde heeft bevonden

17 Zorgsystemen: Eigen, bedrijfsinterne zorgsystemen Externe zorgsystemen obv NEN-ISO of derde partij Juridische kader wetgeving: 1. Risico aansprakelijkheid voor veroorzaakte schade 2. Sanctiemogelijkheden bij vergunning overtreding 3. Strafrechtelijke sancties naar aanleiding van overtredingen Juridische argumenten voor een zorgsysteem: Uiteindelijk verzachting van of beperken van de risicoaansprakelijkheid dmv een goed functionerend zorgsysteem bewijs van zorgvuldige handelswijze Risico aansprakelijkheid: zodra causaal verband aannemelijk, aansprakelijk gestelde dient tegendeel te bewijzen bij geen schuld Schuld aansprakelijkheid: gedupeerde dient bewijslast van schuld aansprakelijk gestelde te bewijzen

18 Product aansprakelijkheid Product Aansprakelijkheid (P.A.) is de aansprakelijkheid voor schade die door een onveilig product is toegebracht aan een persoon; of andere zaak dan het product zelf Mogelijkheden voor aansprakelijkheidsstelling door de consument, leverancier en producent in de keten voor een gebrekkig product/levensmiddel: Contractueel: toerekenbare tekortkoming, non conformiteit (niet-nakoming leveringsverplichting deugdelijk product) Buitencontractueel: onrechtmatige daad en productaansprakelijkheid, gebrekkig product Planta affaire Softenon DES

19 VWA: meer aandacht nodig voor gezondheidsrisico s nieuwe technologieën Zelfreparerende plastics, nieuwe generaties genetisch gemodificeerde gewassen en nog meer supergezonde voedingsstoffen. Producten als deze zullen de komende tien jaar op de markt komen. Maar hoe veilig zijn ze voor consumenten? Onderzoek van de VWA concludeert dat hier nog grote onzekerheid over bestaat. Het bureau Risicobeoordeling van de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) deed een toekomstverkenning naar nieuwe technologieën in het komende decennium. Volgens de VWA bestaan er nog geen testmethodes om schadelijke effecten van toekomstige technologieën in kaart te brengen. De voedselveiligheidsorganisatie ziet voor de overheid een centrale rol om gezondheidsrisico s van innovaties op tijd in te schatten. Dit om consumenten te beschermen en mogelijke risico s op tijd in te dammen. Toekomstscenario s De toekomstverkenning van de VWA draagt als titel: Voorzorg voor voedsel en productveiligheid. Een kijkje in de toekomst. Het rapport dat in boekvorm uitkomt staat vol met beschrijvingen van nieuwe technologieën en toekomstscenario s. De VWA schetst drie toekomstscenario s: 'Volkomen veilig' zou kunnen gebeuren als de overheid heel streng optreedt tegen risico s waaraan consumenten worden blootgesteld. Het tweede scenario 'Risk = business' laat juist zien wat de gevolgen zijn als diezelfde overheid zich terugtrekt en voedselveiligheid aan het bedrijfsleven wordt overgelaten. Het laatste draaiboek 'Delen is weten' gaat uit van het andere uiterste: wat gebeurt er als consumenten zelf de veiligheid van hun voedsel dienen te verzorgen. Risk governance In haar onderzoek werkt de VWA risico s van nieuwe technologieën uit in een zogenoemd risk governance -model. Zo beschermen bioactieve coatings tegen bederf, maar door de nieuwheid van de technologie schiet de kennis over eventuele giftigheid tekort. Veel functionele voedingsmiddelen bevatten stoffen met een gezondheidseffect, maar of ze mogelijk schade berokkenen op lange termijn is (nog) onduidelijk. De VWA treedt nog naar buiten met specifieke adviezen over de meest risicovolle innovaties. Donderdag 11 maart krijgen de ministers van LNV en VWS een exemplaar in boekvorm uitgereikt. Waarschuwingen (Food & Non-Food), inspectierapporten en risicobeoordelingen

20 Product aansprakelijkheid Mogelijkheden voor aansprakelijkheidsstelling PA PA & OD PA & OD PA & OD PA & OD K K L L L L C K OD OD OD CK & WP (of OD) C = Consument L = Leverancier of Producent PA = Productaansprakelijkheid; art 6:185 ev BW CK = Consumentenkoop; art 7:5 ev BW OD = Onrechtmatige daad; art 6:162 ev BW K = Koop; art 7:1 ev BW WP = Wanprestatie (niet nakomen overeenkomst)

21 Product aansprakelijkheid PA: art 6:185 ev BW: De producent is aansprakelijk voor schade veroorzaakt door gebrek in zijn product. Schuld of Risico aansprakelijkheid PA: art 6:189 ev BW: Iedere producent in de keten is voor het geheel aanspreekbaar, één-loket gedachte, dit behoeft niet de ware producent/veroorzaker te zijn, regress nemen op echte veroorzaker Producent: Eindproducent, Assembleur, Schijnproducent, Importeur, Grondstof producent, Producent halffabrikaten, Co-producent, Alternatieve producent, etc etc

22 Product aansprakelijkheid Als producenten kunnen worden beschouwd: De producent van het eindproduct De producent van een grondstof; de producent van een onderdeel. Degene die zich als producent presenteert door zijn naam aan het product te verbinden De importeur van het product in de EU De leverancier, als niet kan worden vastgesteld wie de producent van het product is. Eindproducent, Assembleur, Schijnproducent, Importeur, Grondstof producent, Producent halffabrikaten, Co-producent, Alternatieve producent, etc etc

23 Product aansprakelijkheid OD: art 6:162 BW: Een daad is onrechtmatig als zij een inbreuk op een recht is, in strijd is met een wettelijke plicht of in strijd is met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt. Handeling waarmee iemand op onwettige of onbehoorlijke wijze een ander benadeelt of schade toebrengt Ook het nalaten van wat men had behoren te doen kan als een onrechtmatige daad beschouwd worden Onrechtmatige daad is een juridisch begrip. Wetten en jurisprudentie bepalen wat en wat niet als een onrechtmatige daad wordt gerekend Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend, indien zij te wijten is aan zijn schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt.

24 Product aansprakelijkheid Schade: Art. 6:190 ev BW Dood of lichamelijk letsel kosten voor herstel inkomensschade immateriële schade (ged.) Zaakschade geleden in privé sfeer (zakelijke sfeer alleen via O.D.) alleen product- (Art. 6:47 BW) en gevolgschade Drempelwaarde ca. 550 euro

25 Product aansprakelijkheid Causaal Verband: Art. 6:188 BW: Benadeelde dient te bewijzen: Lijden van schade Het gebrek van het product Het causaal verband tussen de schade en het gebrek Enige bewijslast is nodig, echter niet 100% te bewijzen

26 Product aansprakelijkheid Product art 6:187 BW: roerende zaak, ook na bestanddeel te zijn geworden van andere (on)roerende zaak Levensmiddel art 2 ALV EC/178/2002: alle stoffen en producten, verwerkt, gedeeltelijk verwerkt of onverwerkt, die bestemd zijn om door de mens te worden geconsumeerd of waarvan redelijkerwijs kan worden verwacht dat zijn door de mens worden geconsumeerd Levensmiddelen, halffabrikaten en grondstoffen: Producten

27 Product aansprakelijkheid Gebrekkig product art 186 BW: Een product dat niet de veiligheid biedt die men mag verwachten alle omstandigheden in acht te nemen, in bijzonder presentatie redelijkerwijs te verwachten gebruik tijdstip van in verkeer brengen overtreding van de veiligheidsnorm betekent gebrek

28 Product aansprakelijkheid Uitzonderingen op aansprakelijkheid: 1. De producent/leveranciers heeft het product niet zelf in de handel gebracht. 2. Het product was niet onveilig op het moment dat het in de handel wordt gebracht. 3. De producent kon onmogelijk voorzien dat het product onveilig was. 4. Het product is niet vervaardigd in de uitoefening van een beroep of een bedrijf. 5. Het gebrek is een gevolg van het feit dat het product werd vervaardigd in overeenstemming met dwingende overheidsvoorschriften. 6. Het gebrek is te wijten aan het ontwerp of de instructie van de producent van het eindproduct. 7. Drie jaar nadat de benadeelde bekend was of bekend had kunnen zijn met het gebrek, verjaart de schade en de identiteit van de producent. 8. Omdat producten ook kunnen slijten, geldt een vervaltermijn van tien jaar. De producent is dus niet aansprakelijk voor een product van meer dan tien jaar oud.

29 Experts roepen op tot bpa-verbod Voedselveiligheid & kwaliteit ; EVMI LONDEN - Experts uit Groot-Brittannië, de VS en Italië doen een oproep om bisfenol A (bpa) uit de verpakkingen van producten te halen. De stof zit in onder meer babyflessen en flessen en blikjes voor frisdrank. De toxicologen en specialisten op het gebied van kanker deden de oproep in een ingezonden stuk aan de Britse krant the Independent. Onlangs verbood Denemarken het gebruik van bpa in verpakkingen van producten voor kinderen onder de drie jaar. Ook in Frankrijk zouden stemmen opgaan voor zo'n een verbod. Onder bepaalde omstandigheden kan bpa namelijk naar het product migreren. Bpa zou onder meer neurologische schade kunnen veroorzaken. EFSA publiceert in mei een opinie over bisfenol A. In januari 2007 en juli 2008 kwam EFSA ook al met opinies. Daaruit bleek dat er geen grote risico's leven aan inname van de stof. De FDA stelde in 2008 nog dat aan blootstelling aan bisfenol geen risico's kleefden, maar kwam daar onlangs op terug. Er zouden aan bpa mogelijk toch risico's kleven voor het ongeboren kind, baby's en kleine kinderen.

30 Traject risicobehandeling VERMIJDEN VERMINDEREN Risicofinanciering Wel of niet verzekeren OVER- DRAGEN ZELF DRAGEN