Evaluatie verordening Paracommercie

Transcriptie

1 * Evaluatie verordening Paracommercie

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen 4 3. Commerciële horeca 5 4. Conclusie 6 5. Advies 7 Pagina 2 van 8

3 1. Inleiding In de vergadering van de gemeenteraad van 30 januari 2014 is de verordening Paracommercie vastgesteld. Omdat de totstandkoming van de verordening Paracommercie geleid heeft tot een maatschappelijke discussie heeft de gemeenteraad besloten hetzelfde jaar nog een evaluatie te willen. Kernvraag bij deze evaluatie is of de paracommerciële instellingen en dan met name de dorpshuizen en MFC s uit de voeten kunnen met de verordening. In dit rapport wordt ingegaan op twee onderdelen van de verordening Paracommercie: Alcohol verstrekken bij bijeenkomsten van persoonlijke aard Schenktijden De evaluatie richt zich alleen op de paracommerciële rechtspersoon met activiteiten van sociaalculturele aard, hieronder vallen de dorpshuizen, MFC s en de wijkgebouwen. De evaluatie bestond uit een digitale enquête en een rondgang bij de dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen middels de jaarlijks bijeenkomsten van de dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen. De uitkomsten van digitale enquête zijn gebruikt als voorbereiding op de avonden. Daarnaast is er een bijeenkomst georganiseerd voor de commerciële horeca, in samenwerking met Koninklijke Horeca Nederland afdeling Súdwest-Fryslân. Op basis van deze uitkomsten is dit rapport tot stand gekomen. Pagina 3 van 8

4 2. Dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen Er zijn in oktober 2014 drie bijeenkomsten geweest met dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen waarin de evaluatie van de verordening Paracommercie besproken is. De belangrijkste vraag die gesteld is: kunnen dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen op dit moment uit de voeten met de verordening Paracommercie. Er is daarnaast geïnventariseerd hoeveel bijeenkomsten van persoonlijke aard er gegeven worden en of zij zich houden aan de maximale schenktijd van uur. Ook is geïnventariseerd hoeveel ontheffingen er zijn aangevraagd in het afgelopen jaar van het sluitingsuur en daarmee ook de schenktijd. De bevindingen zijn hieronder terug te lezen. 2.1 Uitkomsten Dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen* Aantal dorpshuizen dat minder of meer dan 16 bijeenkomsten van persoonlijke aard heeft Aantal dorpshuizen dat de sluitingstijd niet, minder of meer dan 10x overschrijdt < 16x 16x Niet < 10x 10x Groot 6 4 ( x40) (20 1x40) Middelgroot 5 5 Klein 15 3 (20-25) Totaal * Bovenstaande uitkomsten zijn op basis van de aanwezige dorpshuizen en MFC s op de betreffende avonden. In Súdwest-Fryslân zijn de dorpshuizen en MFC s naar categorie onder verdeeld: groot 14, middelgroot 17, klein 25 en totaal zijn er 57 dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen Aangevraagde (en verleende) ontheffingen Er zijn in 2014 tot nu toe 16 ontheffingen van het sluitingsuur gevraagd en verleend, daarmee is ook een ontheffing van de schenktijd verleend. Het verlenen van de ontheffing voor de schenktijd is door een technische fout in de APV, op grond van deze verordening, nog niet mogelijk. Deze fout moet hersteld worden. 2.2 Bijeenkomsten van persoonlijke aard In het kort is de conclusie dat de meeste dorpshuizen uit de voeten kunnen met het maximaal aantal bijeenkomsten van persoonlijke aard, een minderheid daar gelaten. Voor de grote MFC's is dit echter niet het geval. Zij komen in een aantal gevallen ver boven het maximum aantal bijeenkomsten. De besturen geven aan dat zij niet (meer) zonder deze inkomsten kunnen. Bij één van de MFC s ging het om meer dan 40 bijeenkomsten van persoonlijke aard, deze MFC heeft de mondelinge toezegging gedaan commercieel te gaan, dit zonder de functie van het MFC te verliezen. 2.3 Schenken ná uur Voor wat betreft het schenken tot maximaal uur geven de meeste dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen aan dat zij regelmatig doorschenken na uur en daarmee ook de sluitingstijd overschrijden. Bij het ene dorpshuis is dat 7 keer per jaar bij een ander tot wel keer per jaar. Hierbij moet het onderscheid gemaakt worden tussen bijvoorbeeld de klaverjasavonden en de (muziek) popavonden. De klaverjasavonden e.d. hebben een lokaal maatschappelijk karakter, waar de (muziek) popavonden een regionale en meer commercieel karakter hebben. Immers een ieder is uitgenodigd voor deze avond en vormt daarmee oneerlijke mededinging voor de reguliere horeca in de omgeving. Voor die laatste categorie wordt wel een ontheffing aangevraagd. 2.4 Ontheffingen Uit het aantal gevraagde ontheffingen van het sluitingsuur blijkt dat met name de MFC s een ontheffing vragen voor het sluitingsuur en daarmee ook een ontheffing van de schenktijd vragen. Pagina 4 van 8

5 3. Commerciële horeca Op woensdag 10 december 2014 is er een bijeenkomst georganiseerd voor de commerciële horeca. Insteek van deze bijeenkomst was de uitkomsten van de bijeenkomsten van de MFC s en dorpshuizen te bespreken en daarbij ook te inventariseren hoe de horecaondernemers het laatste jaar hebben ervaren. Hierbij stonden drie vragen centraal; ervaart u oneerlijke mededinging? waar bestaat deze uit? (de schenktijden of de bijeenkomsten van persoonlijke aard?; merkt u verschil nu de verordening er is? Behalve de bijeenkomst heeft Koninklijke Horeca Nederland SWF ook een zienswijze ingediend. Hieronder worden de uitkomsten toegelicht. 3.1 Uitkomsten De ondernemers geven aan dat er altijd sprake is van oneerlijke mededinging, gezien het verschil in wet- en regelgeving zoals de BTW vrijstelling, subsidieverleningen en het werken met vrijwilligers. De horeca blijft als standpunt houden dat de bijeenkomsten van persoonlijke aard op nul gesteld moet worden en het aantal van 16 bijeenkomsten zeker niet verhoogd moet worden. Dorpshuizen die hier niet mee uit de voeten kunnen, moeten kiezen voor een commercieel bedrijf, aldus de horeca. Daarnaast is het verzoek van de horeca om de paracommerciële horeca te laten werken met marktconforme prijzen. De horeca onderschrijft het maatschappelijk belang van de dorpshuizen; de knelpunten zitten ook niet bij de dorpshuizen in kleine kernen. De horeca in SWF vindt dat in de gebieden waarin binnen een straal van 10 km geen geschikte ontmoetingsplek voor de bewoners is, er best in de MFC iets georganiseerd kan worden buiten de oorspronkelijke doelstellingen om. Maar als er een commercieel alternatief in de buurt is, binnen een straal van 10 km, is het oneerlijke concurrentie. De horeca pleit tevens voor het bekijken van de mogelijkheden tot samenwerking tussen de commerciële en paracommerciële horeca waardoor er voor beide partijen een gunstige situatie ontstaat. De horeca verzoekt de gemeente een meldingsplicht voor bijeenkomsten van persoonlijke aard in te voeren. Op deze wijze kan er bijgehouden worden hoeveel bijeenkomsten georganiseerd worden en kan er, indien nodig, gehandhaafd worden. Resumerend pleit horeca Súdwest-Fryslân voor: Niet meer dan 16 bijeenkomsten van persoonlijke aard toestaan; Verplichte melding bijeenkomst van persoonlijke aard; Marktconforme prijzen; Onderzoek naar samenwerking (win-win situatie). Volledigheidshalve wordt verwezen naar de zienswijze; visie evaluatie verordening Drank- en Horecawet van Koninklijke Horeca Nederland, afdeling SWF en het verslag van woensdag 10 december; evaluatie verordening paracommercie. Pagina 5 van 8

6 4. Conclusie Op basis van de bijeenkomsten met de dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen én de commerciële horeca kunnen de volgende conclusies worden getrokken. 4.1 Bijeenkomsten van persoonlijke aard Geconcludeerd kan worden dat de meeste dorpshuizen, die gevraagd zijn, uit de voeten kunnen met het maximaal aantal bijeenkomsten van persoonlijke aard van 16 keer per jaar. Zes van de in totaal 33 gevraagde dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen kunnen niet uit de voeten met het maximum aantal van 16 keer per jaar. Zij geven aan 20 tot 25 keer per jaar een bijeenkomst van persoonlijke aard te geven. De horeca geeft aan dat zij zich niet kunnen vinden in het verhogen van het aantal bijeenkomsten van persoonlijke aard. Er is altijd sprake van oneerlijke mededinging gezien de voordelen die een paracommerciële horeca heeft ten opzichte van commerciële horeca. Daarnaast pleit de horeca voor een meldingsplicht. De horeca nuanceert haar standpunt wel voor de kleine kernen waar geen horeca in de buurt is (in een straal van 10 km). Bovendien vraagt de horeca de gemeente om onderzoek te doen naar samenwerking tussen commerciële en paracommerciële horeca. 4.2 Schenken ná uur en ontheffingen De verordening Paracommercie heeft een schenktijd tot uur voor paracommerciële rechtspersonen die zich richten op activiteiten van sociaal-culturele aard. Hieronder vallen de dorpshuizen en MFC s. Tijdens de evaluatie is gebleken dat de meeste dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen regelmatig doorschenken ná uur. Pagina 6 van 8

7 5. Advies 5. Advies De Drank- en Horecawet bepaalt dat iedere gemeente verplicht is een verordening Paracommercie te hebben. De verordening heeft als doel oneerlijke mededinging te voorkomen. Met de verordening, zoals deze is vastgesteld op 30 januari 2014, wordt invulling gegeven aan de wet. In de letter en de geest van de wet is het dan ook niet te verdedigen om de paracommerciële horeca nog meer ruimte te geven dan dat zij op dit moment hebben. Immers het is aan de gemeente om oneerlijke mededinging aan banden te leggen. Tegelijkertijd beseft de gemeente ook dat de besturen deze inkomstenbron nodig hebben om te kunnen blijven bestaan. Daarom moet de gemeente een balans zien te vinden tussen tegengestelde belangen. In het onderstaande advies wordt ingegaan op twee onderdelen van de verordening Paracommercie en richt zich alleen op de paracommerciële rechtspersoon met activiteiten van sociaal-culturele aard, waaronder de dorpshuizen, MFC s en de wijkgebouwen. Daarnaast wordt ingegaan op het verzoek van de commerciële horeca; marktconforme prijzen. Er worden tevens wijzigingsvoorstellen gedaan. Wijziging 1. Bijeenkomsten van persoonlijke aard Een dorpshuis mag alcohol verstrekken bij 16 bijeenkomsten van persoonlijke aard en moet dit, voorafgaand, melden. De hoofdregel blijft zoals die is, 16 bijeenkomsten. Als een dorpshuis een samenwerking met de plaatselijke reguliere horeca aangaat, en dit in een overeenkomst vastlegt, dan kan er, tot maximaal 24 keer, een ontheffing worden verleend. De overeenkomst (kopie) moet met het verzoek tot ontheffing bij de gemeente ingeleverd worden. Er zal dan vervolgens een afweging worden gemaakt in het al dan niet verlenen van de ontheffing. Opmerking: in het collegebesluit zal worden toegelicht en uitgewerkt worden, aan de hand van jurisprudentie, wat wordt verstaan onder plaatselijk. Alternatief Een dorpshuis mag bij 16 bijeenkomsten van persoonlijke aard alcohol verstrekken en moet dit, voorafgaand, melden. Het aantal bijeenkomsten blijft voor alle dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen op 16 staan. Een dorpshuis dat hier niet mee uit de voeten kan heeft twee keuzes: commercieel gaan of niet meer dan 16 bijeenkomsten organiseren. Wijziging 2. Meldingsplicht De horeca pleit voor een meldingsplicht voor de bijeenkomsten van persoonlijke aard. Met de meldingsplicht worden tevens de handhavingsmogelijkheden voor de gemeente vergemakkelijkt. Het voorstel is om de meldingsplicht op te nemen in de verordening. Schenken ná uur De eindtijd van uur voor het schenken van alcohol is gekozen omdat de APV een sluitingstijd van uur heeft voor openbare inrichtingen. Dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen vallen onder de noemer openbare inrichting en dienen gesloten te zijn om uur. Het is dan ook niet logisch om de schenktijd te verruimen wanneer de sluitingstijd op uur gehandhaafd blijft. Wijziging 3. Toestaan 4 keer per jaar afwijken van de schenktijd uur. Gezien het feit dat de schenktijd (en daarmee tevens de sluitingstijd) met regelmaat wordt overschreden wordt voorgesteld om 4 keer per jaar een afwijking van de schenktijd toe te staan tot uiterlijk uur. De burgemeester blijft daarnaast de bevoegdheid houden om in het geval van bijzondere gelegenheden ontheffing te verlenen van de schenktijd. Pagina 7 van 8

8 Wijziging 4. Technische wijziging schenktijd De burgemeester heeft op dit moment geen bevoegdheid in de APV om een ontheffing te geven van de schenktijd. Hij heeft dit echter wel op basis van artikel 4 lid 4 van de DHW. Daarbij moet echter wel sprake zijn van een bijzondere gelegenheid van zeer tijdelijke aard. Voor een ontheffing van de sluitingstijd (o.g.v. artikel 2:29 lid 6 APV) is het niet vereist dat het een bijzondere gelegenheid is. Daar zit dus een ongelijkheid in, die recht getrokken moet worden. Marktconforme prijzen De gemeente is voor het hanteren van marktconforme prijzen en draagt dat ook uit naar de dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen. Tegelijkertijd is er altijd een verschil in prijzen, ook tussen commerciële horecabedrijven. En dus wordt er altijd vergeleken. Het voorstel is om nogmaals bij de dorpshuizen, MFC s en wijkgebouwen er op aan te dringen marktconforme prijzen te hanteren. Pagina 8 van 8