Een nieuwe speeltuin in Stedum. Een knipoog naar het verleden

Transcriptie

1 Een nieuwe speeltuin in Stedum Een knipoog naar het verleden Dorpsbelangen Stedum Januari 2016

2 Inhoudsopgave 1.Inleiding Voortraject Dorpsvisie Onderzoeks en ontwerpfase Gekozen ontwerp Op weg naar realisatie Het dorp aan zet De gemeente Loppersum Doelen Begroting Bijlage 1. De wensen vanuit het dorp Bijlage 2. Offerte COMPAN Bijlage 3 Visueel overzicht van de huidige speelvoorzieningen in Stedum Speeltuinplan Stedum

3 1.Inleiding Stedum (Gronings: Steem) is een dorp in de gemeente Loppersum dat ruim 1000 inwoners telt (1032 eind 2015). Stedum is een traditioneel wierdendorp met een grote cultuurhistorische waarde. De oude dorpskern heeft de status van beschermd dorpsgezicht. Op de wierde in het hart van het dorp staat de imposante Bartholomeuskerk. Deze kerk uit de 13e eeuw wordt wel gezien als het hoogtepunt van de Romanogotische bouwkunt in Noord Groningen. Naast de rijke 15e eeuwse gewelfschilderingen is het marmeren praalgraf in het koor niet te missen. Adriaan Clant ( ) van Stedum is hier vereeuwigd, bijzonder ontspannen, schijnbaar diep slapend of toch al aan gene zijde. Bijna alle Stedumers kunnen vertellen dat Clant borgheer van de borg Nittersum was, en medeondertekenaar van het vredesverdrag van Münster in Het praalgraf is ontworpen door de beroemde beeldhouwer Rombout Verhulst. Op een aangrenzend terrein staat een monumentale pastorie, omgeven door water. En dan op steenworp afstand presenteert zich een bijzondere verrassing: het borgterrein, waar ooit het steenhuis van Nittersum heeft gestaan. In 2006 is het borgterrein geheel opgeknapt. Het terrein zelf is opgehoogd en de stee is egaal gemaakt. Uit een eerdere reconstructie zijn vier grote bomen behouden gebleven als markering van de vroegere binnenplaats, er is een sober pad aangelegd met een plaatsje achter op de stee om de plek ook bruikbaar te maken. In de gracht staat een beeld van een reiger. Als je als bezoeker de Singel oversteekt en doorwandelt over de Borgweg, kom je uiteindelijk op de Laan van Nittersum, een fiets en wandelpad met een prachtige bomenrij, die het dorp uitvoert. Ruimtelijk en monumentaal biedt het dorp cultuurhistorisch erfgoed van een onvervangbare waarde. De Stedumers zijn trots op kerkgebouw en borgterrein en voelen zich verbonden met het dorp. Een dorp waar helaas steeds meer voorzieningen verdwijnen. Kwekerij, supermarkt en garage sloten de afgelopen jaren de deuren, of verhuisden. Wel heeft het dorp nog een tweetal basisscholen en een peuterspeelzaal. Mede doordat er recent een fusieovereenkomst voor de scholen is gesloten, met een nieuw te bouwen schoolgebouw in het verschiet, is verwachting dat Stedum op de lange termijn aantrekkelijk blijft voor gezinnen. Want Stedum is een bijzonder kinderrijk dorp. Voor kinderen wordt ook veel georganiseerd: een jaarlijkse intocht van Sinterklaas, een tweejaarlijkse speelweek, kanovaren op de ijsbaan in de zomer, een hardloopwedstrijd, voetbal en scouting. Speeltuinplan Stedum

4 Om kinderen in hun eigen dorp vrijheid, ruimte en aanleiding te geven om te kunnen spelen, midden in het dorp en te midden van de cultuurhistorie, is het onderhavige plan ontstaan. Het plan voor de speeltuin (gemarkeerd met 3) verbindt kerk en borgterrein (gemarkeerd met 1) op een logische manier met elkaar, met een knipoog naar het verleden, en bevordert de leefbaarheid van vandaag op een passende en haalbare manier in Stedum. Een grafische weergave met links op de voorgrond de kerk en bovenin de Laan van Nittersum. Bij het grasveldje gemarkeerd met 3 op de afbeelding zal tussen de bomen de speeltuin komen. Onderstaand een foto van de locatie, genomen van de westelijke richting. Speeltuinplan Stedum

5 2.Voortraject 2.1. Dorpsvisie Reeds in oktober 2005 werd de toekomstvisie van Stedum gepubliceerd, een fraai boekwerkje genaamd Stedum Straks. De dorpsvisie kwam tot stand dankzij de inzet van een werkgroep Toekomstvisie, die twee jaar werkte aan de visie. Er is in keukentafelgesprekken met meer dan honderd Stedumers gesproken en tachtig procent van de bewoners vulde een uitgebreide vragenlijst in over hun wensen en ideeën met betrekking tot het dorp. De stichting van de kerk en de aanleg van de borg Nittersum zijn bepalend geweest voor de ontwikkeling van het dorp. De huidige plannen voor verdere ontwikkeling van het terrein tussen kerk en borgterrein staan dus in een traditie die eeuwen terug voert. De in de dorpsvisie neergelegde wensen sluiten op een aantal punten duidelijk aan bij de huidige plannen. Ten eerste geldt dat voor de wensen ten aanzien van speelvoorzieningen. Er wordt gehecht aan voldoende speelplaatsen. Er is een aantal in Stedum; het speelterrein van de openbare basisschool de Bongerd; een speelvoorziening achter de christelijke basisschool; en een zeer bescheiden losstaand speelplekje aan het Vlaspad. Daarnaast is door de gemeente enkele jaren geleden op een tijdelijke basis ruimte en invulling gegeven aan een voetbalveldje. Dorpsbelangen wil aansturen op diversiteit in het speelaanbod. De huidige speelplaatsen zijn klein en qua aanbod zeer beperkt (zie bijlage 3), terwijl het de wens van de bevolking is dat er meer speelvoorzieningen geboden worden. Daarnaast moet er invulling gegeven worden aan andere speelwensen van kinderen van vandaag de dag. Het soort speelvoorziening dat Dorpsbelangen wil aanleggen sluit aan bij deze wensen en geeft een knipoog naar cultuurhistorische setting. Stedum Straks verwoordt vijftien prioriteiten, zie hieronder. De speeltuin sluit aan bij nummer 2 (behouden van voorzieningen), nummer 4 (aankleding van het dorp verbeteren), nummer 5 (nieuwe speelvoorzieningen), nummer 10 (stimuleren van toerisme) en nummer 11 (meer sociale activiteiten). Speeltuinplan Stedum

6 2.2. Onderzoeks en ontwerpfase Binnen Dorpsbelangen en met het dorp wordt al jarenlang gesproken over de invulling van het terrein tussen kerk en borgterrein met een speelvoorziening en er zijn inmiddels verschillende plannen de revue gepasseerd. Ondanks diverse initiatieven is het daarbij helaas tot op heden nooit tot een daadwerkelijke realisatie gekomen. Het voorgaande was begin 2015 aanleiding voor Dorpsbelangen om een nieuwe werkgroep te benoemen, die de opdracht kreeg om liefst op korte termijn de invulling van het terrein vorm te geven. Om met de opzet van de nieuwe speeltuin zoveel mogelijk aan te sluiten bij de wensen van de doelgroep, (ouders van) schoolgaande kinderen, heeft de werkgroep via de scholen en de peuterspeelzaal contact gezocht met de ouders en kinderen van het dorp om zodoende de wensen te inventariseren. Voor de inventarisatie is een online enquête gehouden onder ouders van kinderen op de beide basisscholen en peuterspeelzaal. Met de uitkomsten van de enquête (zie bijlage 1, een tagcloud van de wensen, waarbij de grootte van het woord de populariteit van de wens weergeeft) in handen werd vervolgens contact gezocht met diverse aanbieders en zijn er verschillende ontwerpen en offertes opgemaakt. Bij alle ontwerpen werd nadrukkelijk gevraagd de wensen vanuit het dorp te verwerken. Uiteindelijk is er, op basis van een vergelijking van de kwaliteit kwantiteitsverhouding en omdat het ontwerp als geheel uitmuntte ten opzichte van de andere ontwerpen, gekozen voor het ontwerp van de firma Kompan Gekozen ontwerp Het gekozen ontwerp van de firma Kompan biedt een kwalitatief hoogwaardige speelplek met veel speelplezier en uitdaging voor zowel zeer jonge als ook de oudere kinderen. Door de centrale ligging is de speeltuin voor het hele dorp makkelijk bereikbaar en zal het dorp daarnaast aantrekkelijker maken voor bezoekers. Door de aanleg van een centraal tegelpad is de speelplek goed toegankelijk voor kinderen met een beperking. De nieuwe speelplek creëert, o.a. door het behoud van en de verbinding met de jeu du boules baan, een verbinding tussen jong en oud. De speeltuin legt daarnaast een verbinding tussen kerk en borgterrein, en tussen de geschiedenis en hedendaags gebruik, met een knipoog naar de cultuurhistorische waarde van de dorpskern. Dit onder andere door het plaatsen van een groot ridderspeelkasteel met waarin ook het wapen van Stedum zal worden verwerkt. Het gekozen ontwerp is op de volgende pagina uitgebeeld als 3D ontwerp en overzicht van de plaatsen speeltoestellen. Speeltuinplan Stedum

7 Speeltuinplan Stedum

8 3.Op weg naar realisatie 3.1. Het dorp aan zet Stedum is een dorp met betrokken en geëngageerde burgers. Bij de realisatie van het project kunnen dan ook de nodige kosten worden bespaard door de inzet van vrijwilligers (ouders maar ook zeker hun kinderen!) en de ondersteuning van plaatselijke ondernemers. De werkzaamheden die zullen worden verricht betreffen het ontgraven van cunetten en de ruimte onder het tegelpad, het leggen van rubber grastegels onder de speeltoestellen en het leggen van het tegelpad, evenals het plant en zaaiwerk. Ook zal er worden bespaart op de offerte door voor het tegelpad een partij gebruikte tegels te organiseren De gemeente Loppersum De gemeente Loppersum wordt de laatste jaren vooral geassocieerd met een slechte financiële situatie, krimp en aardbevingen als gevolg van gaswinning. Juist in dit licht is het van groot belang dat de gemeente projecten, die de leefbaarheid van haar dorpen bevorderen, steunt en eigen initiatieven van bewoners stimuleert. De gemeente Loppersum heeft voor het onderhavige project een financiële bijdrage van ,50 ter beschikking gesteld. Daarnaast wil de gemeente aan het project bijdragen door het onderhoud van het groen op zich te nemen. De voorwaarde die hierbij is afgesproken is dat er zoveel mogelijk onderhoudsarme materialen en beplanting gebruikt zal gaan worden. 4.Doelen Zoals in de voorgaande paragrafen omschreven, kent het project speeltuin een intensief voortraject. Dorpsbelangen is niet over één nacht ijs gegaan, en heeft de tijd genomen om op een grondige manier alle benodigde stappen te zetten. Met als uiteindelijke doelen: Het bieden van een nieuwe speelplaats, van kwalitatief hoog niveau, Het creëren van een speelplek die, middels verharde paden, goed toegankelijk is voor kinderen met een beperking en over speeltoestellen beschikt die voor hun bespeelbaar zijn, Het leggen van een verbinding tussen kerk en borgterrein, en tussen de geschiedenis en hedendaags gebruik, met een knipoog naar de cultuurhistorische waarde van de dorpskern, Het creëren van een centrale ontmoetingsplek voor het dorp, mede door te kiezen voor een centrale ligging, Het verbinden van jong en oud, o.a. door de verbinding met de jeu du boules baan, Het verwezenlijken van een speelplek/ontmoetingsplek die het middelpunt kan worden van dorpsactiviteiten, Speeltuinplan Stedum

9 Het bevorderen van de aantrekkelijkheid van het dorp Stedum, ook in toeristisch opzicht, En, in het algemeen: het bevorderen van leefbaarheid en sociale samenhang in het dorp. Zodra de financiering rond is, kan het project van start gaan. Er wordt gestreefd naar 1 september 2016 als startdatum. Vervolgens loopt het project tot uiterlijk medio juli Speeltuinplan Stedum

10 5.Begroting De kosten voor de aanleg van de speeltuin bedragen, inclusief grondwerkzaamheden, verhardingen, beplantingen en zaaiwerk, in totaal ,98 (zie bijlage2). De (geplande) inkomsten zijn hieronder nader gespecificeerd. UITGAVEN Aanschaf speeltoestellen incl montage ,00 Leveren en aanleg rubberen grastegels 8.560,00 Aanleg grastegels * 1.605,00 Ontgraven cunetten rondom toestellen (en vullen met zand) * 1.800,00 Bestrating aanschaf & aanleg * 3.600,00 Beplanting aanschaf & zaaiwerk * 1.650,00 TOTAAL ex BTW ,00 BTW ,98 TOTAAL incl BTW ,98 * Realiseerbaar met eigen werk en inbreng van lokale sponsors ,55 sponsoring in natura 1.500,00 eigen arbeid 8.472,55 lokale inzamelacties 500,00 INKOMSTEN Bijdrage gemeente Loppersum ,50 Sponsoring lokale ondernemers 1.500,00 Besparing door eigen arbeid 8.472,55 Eigen financiële bijdragen inwoners Stedum 500,00 Fondsen / subsidies ,93 TOTAAL ,98 Speeltuinplan Stedum

11 Bijlage 1. De wensen vanuit het dorp Speeltuinplan Stedum

12 Bijlage 2. Offerte COMPAN Speeltuinplan Stedum

13 Speeltuinplan Stedum

14 Speeltuinplan Stedum

15 Bijlage 3 Visueel overzicht van de huidige speelvoorzieningen in Stedum Op onderstaande kaart zijn de volgende speelvoorzieningen genummerd: 1. Speeltuintje aan het Vlaspad 2. Voetbalveldje De Blauwe Doeltjes 3. Oude speeltoestellen bij voormalige peuterspeelzaal, grenzend aan nieuwe locatie speeltuin Speeltuinplan Stedum

16 1. Speeltuintje aan het Vlaspad: 2. Het Voetbalveldje Speeltuinplan Stedum

17 3. Oude speelplek bij voormalige peuterspeelzaal Speeltuinplan Stedum