Workshop. Adembenemend Exacerbatie management. Achtergrond. Onderwijsdoelen EXACERBATIE = LONGAANVAL. 4 Doelstelling REDUX
|
|
- Joachim van der Berg
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Workshop 1 2 Exacerbatie management EXACERBATIE = LONGAANVAL Adembenemend 2016 Wilma Buesink, longverpleegkundige Richard Snelder, kaderarts astma/copd i.o. Achtergrond 4 Doelstelling REDUX 5 Long Alliantie Nederland (LAN) is in januari 2014 het Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten (NACL) gestart. Doel: 25% minder opnamedagen in het ziekenhuis door astma en COPD (exacerbaties) De vertraging tussen de start van de klachten en het moment dat de patiënt hulp zoekt bij een zorgverlener, met 50% verminderen Onderwijsdoelen 6 Wat gaan we doen? 7 Na het volgen van deze workshop kan de cursist: De kenmerken van een niet-ernstige en een ernstige exacerbatie bij COPD benoemen en uitleggen wat dit voor het te voeren beleid betekent Een exacerbatieherkenning- en actieplan in samenspraak met de patiënt opstellen Toelichten wat er op organisatorisch terrein in de eigen praktijk moet gebeuren om het exacerbatiemanagement te optimaliseren Wat is een exacerbatie? Hoe ziet exacerbatiemanagement eruit. Rollenspel. Praktijkorganisatie. Sterkte/zwakte analyse en verbeterplan eigen praktijk 1
2 Definitie exacerbatie 9 Wat veroorzaakt een exacerbatie? 11 Verontreinigende stoffen Inh. therapie niet gebruikt Een verslechtering van de conditie van de COPD-patiënt binnen één of enkele dagen, die wordt gekenmerkt door een toename van kortademigheid en hoesten- al of niet met slijm opgeven- die groter is dan de normale dag-tot-dag variabiliteit Respiratoire virussen Bacteriën Betekenis voor een patiënt 12 Wat is bekend over exacerbaties? 14 Vermindering in longfunctie Angstig worden Meer exacerbaties Toename klachten Verslechtering kwaliteit van leven Verhoogd risico op ziekenhuisopname De gemiddelde patiënt met COPD in de huisartspraktijk heeft <1 exacerbatie per jaar; 20% van de patiënten heeft 2 of meer exacerbaties per jaar Frequente exacerbaties komen vaker voor bij een FEV1<50% Hoge frequentie van exacerbaties: meer kans nieuwe exacerbaties. Kwaliteit van leven neemt af Belangrijkste reden tot hospitalisatie bij COPD patiënten en geven een toegenomen mortaliteit op korte termijn. Let op (cardiovasculaire)comorbiditeit Verhoogd risico op overlijden Kosten van COPD in NL (415 miljoen/jaar) 16 Inschatten van de ernst (NHG-standaard COPD 2015) 17 Alarmsymptomen Ernstig Niet ernstig 2
3 Alarmsymptomen 18 Casus: Mw. van Dam 19 Cyanose Uitputting Bewustzijnsdaling MET SPOED AMBULANCE U1 (zuurstof, vernevelen, dexamethason 4 mg i.m.) Mevr. Van Dam, 64 jaar; bekend met COPD gold 2, rookt 5 sigaretten per dag Normaal heeft ze een lichte ziektelast CCQ 1 en MRC 1 Komt op spreekuur: sinds 2 dagen toegenomen benauwdheid, meer sputum (groenig) en verhoging (temp. niet boven 38.5). Ze doet huishoudelijk werk in de thuiszorg. Sinds 2 dagen ziek gemeld. Te weinig lucht voor (meer dan lichte) inspanning. Ze slaapt slecht van de hoest. Bekend met hypertensie en perifeer vaatlijden Wat vraagt u haar en welk onderzoek vindt u nodig? 20 Casus: overige informatie 21 Wissel in viertallen uit wat u aan anamnese en onderzoek nodig vindt en probeer als groepje tot consensus te komen over wat minimaal nodig is Noteer dit, evenals de punten waar verschil van inzicht over blijft Niet benauwd in de nacht, geen oedemen benen, kan plat liggend slapen Geen dyspnoe in rust, praat hele zinnen. Temp 38,4.Pulm: hier en daar brommende en piepende rhonchi, zwak ademgeruis, geen li/re verschillen. Hart: reg/68/min. RR 130/80. Maakt matig zieke indruk. Medicatie: enalapril/hydrochloorthiazide 20/12.5, nifedipine 30, bisoprolol 2,5, atorvastatine 20, ascal 100 Voor de longen ipratropium zo nodig tot 4x daags (gebruikt het normaal alleen bij haar werk, maar nu ook thuis 2x per dag gebruikt) Wat bepaalt voor jou of je al dan niet een prednisolonstootkuur voorschrijft? 22 Waaraan herken je een ernstige exacerbatie? 23 Bespreek in dezelfde viertallen Plenaire inventarisatie 3
4 Ernstige exacerbatie: > 1 item 24 Niet-ernstige exacerbatie 26 Kortademigheid in rust, geen hele zin kunnen spreken, niet plat kunnen liggen Gebruik hulpademhalingsspieren Ademhalingsfrequentie > 30/min. Hartfrequentie >120/min. Saturatie <93% (als dit niet normaal is voor deze patiënt) Ophogen luchtwegverwijders tot maximale dosering Indien geen verbetering: prednisolon Beleid: meestal opname. In afwachting van ambulance: luchtwegverwijder via voorzetkamer Wanneer (toch) antibiotica? 27 Samenvattend 29 Longfunctie Infectieverschijnselen (temp, CRP) Niet-ernstige exacerbatie: luchtwegverwijders maximaliseren Ernstige exacerbatie: direct luchtwegverwijding via voorzetkamer bij verbetering prednisonstootkuur + bij verdenking op bacteriële oorzaak: antibioticum bij geen verbetering: verwijzen Alarmsymptomen: opname én luchtwegverwijding/zuurstof in afwachting ambulance Bij eerdere ernstige exacerbatie: laagdrempelig handelen (sneller prednison of opname) Beloop van een exacerbatie 30 De praktijk 31 Het effect van een stootkuur prednison is duidelijk beter, wanneer binnen drie dagen na het begin van de klachten wordt gestart Bespreek in viertallen het huidige beleid bij een exacerbatie van een COPD-patiënt Wat is de rol van de doktersassistente? Wat is de rol van de POH? Wat is de rol van de huisarts? Hoe is het huidige beleid vastgelegd? 4
5 Onderzoek /evidence naar effect exacerbatiemanagement Verloop exacerbatie Cochrane Review 2011: 50% van exacerbaties is bekend bij huisarts of longarts Door persoonlijke instructies ná een exacerbatie, leren patiënten hun symptomen te monitoren en bijtijds te handelen! Bewijs dat hierdoor exacerbatie 2 dagen verkort wordt én minder ernstig verloopt Follow up na exacerbatie 34 Tool voor herkennen exacerbatie en zelfmanagement ondersteuning 35 De volgende vragen komen aan bod: Uitlokkende factoren en beloop exacerbatie nabespreken (vragenlijst, wordt uitgereikt) Therapietrouw en inhalatietechniek medicatie checken Wat te doen bij volgende exacerbatie doornemen met patiënt en afspraken hierover maken met de patiënt (Herken- en Actieplan) Hoe voelde u zich enkele dagen voor de verslechtering? Welke klachten had u? Hoestte u meer dan normaal? Kortademigheid en/of piepende ademhaling? Meer slijm, kleur? Wat ging minder makkelijk? (denk bijv. aan de trap oplopen of de hond uitlaten) Vervolg Tool exacerbatiemanagment Wat merkten de mensen om u heen, denk bijvoorbeeld aan uw stemming? Hoe ging het slapen? Wat deed u met uw klachten? (bijv. meer medicatie, meer zitten, ziek melden?) Wat denk u dat de aanleiding is geweest voor de verslechtering van uw COPD? (denk aan stress, relatieproblemen, griep, luchtweginfectie, medicatie vergeten, etc. Vervolgens vult de PVK-POH samen met de patiënt het persoonlijke herken-en-actieplan in 5
6 ALS HET SLECHTER GAAT HERKEN EN AKTIEPLAN longaanval Vraag 1. HOE HERKENT U dat het slechter gaat? Antwoord Zo begint het bij mij: WAT DOET U DAN? Ik neem dezelfde dag en de dag erna extra inhalatiemedicijnen, nl: en/of: 3. ALS DIT HELPT. blijf ik dit doen totdat ik me weer beter voel, in ieder geval gedurende.. dagen 4. WAT ALS DIT NIET HELPT? Ik neem binnen dagen contact op met een hulpverlener, tel:.. Ik bespreek het met of zoek hulp bij. 40 Window of opportunity 41 De praktijkorganisatie bij exacerbaties bij COPD 42 Triage-wijzer doktersassistente (hoesten) 44 Een jaar later. De heer Hoekstra belt. De assistente neemt op Ik hoest me weer kapot en ik doe geen oog dicht Wat vraagt de assistente in zo n geval in jullie praktijk? Ziet ze ook de patiëntgegevens? En waar kijkt ze naar als ze die ziet? Wat zijn de afspraken over direct doorverbinden met de huisarts? Wissel in tweetallen uit Geeft u bloed op bij het hoesten? Hoe ziek is de patiënt? (ADL, eetlust, alertheid) Heeft u pijn aan of in de borstkas? Piept u bij het ademhalen? Is er een snelle ademhaling? Heeft u het gevoel te weinig lucht te krijgen? Hoe lang hoest u al? Zijn er andere klachten? Toevoeging: heeft u astma of COPD? 6
7 Hoe wordt de COPD-patiënt met veel/ernstige exacerbaties herkend? 45 Werkafspraken 46 Hangt af van mogelijkheden HIS. Mogelijke opties: POP-up verschijnt vanzelf als patiënt opgeroepen wordt Doktersassistente krijgt automatisch patiëntgegevens te zien én kijkt er ook naar (episodelijst, ruiter, signalering) Andere opties? Bij wie komt de COPD-patiënt terecht als die zich bij de assistente meldt met een toename van klachten? Zijn er werkafspraken over de follow up? Door wie en wanneer? Zijn er afspraken over samenwerking met ziekenhuis over nazorg na exacerbatie? Is er dan overleg POH/PVK met longverpleegkundige? RISICOPATIËNTEN 47 Magnificent? 48 Gemiddeld 35 COPD-patiënten per normpraktijk 20% hiervan heeft veel exacerbaties Díe moet je hebben! Daar is de winst te boeken Van deze 7 zitten er gemiddeld 5 alleen in de eerste lijn (2 tevens bij de longarts) Meestal niet zo magnificent 49 Zonder gerichte aandacht voor exacerbaties in het zorgplan 50 Bellen deze patiënten bij exacerbaties na gemiddeld 7 tot 10 dagen 7
8 REDUX in de eigen praktijk? 51 De praktijk vanaf volgende week 52 Bespreek in viertallen het gewijzigde beleid bij een exacerbatie van een COPD-patiënt Wat wordt de rol van de doktersassistente? Wat wordt de rol van de POH? Wat wordt de rol van de huisarts? Hoe wordt het nieuwe beleid vastgelegd? Stappenplan in eigen praktijk: 53 Let op invullen dagenregistratie 54 Na een exacerbatie (ook na opname) wordt patiënt gezien door POH of longverpleegkundige (± 2-3 weken) POH neemt vragenlijst door met patiënt en maakt in overleg: 1. Herken- en actieplan 2. Dagenregistratie Bij volgende exacerbatie vult HA/POH dagenregistratie in (zn nieuwe follow up) Dagenregistratie wordt opgestuurd (LUMC) Casus: de heer Hoekstra (58 jaar) 55 Casus: de heer Hoekstra (vervolg) 56 De heer Hoekstra is al 7 jaar in begeleiding bij de praktijk voor COPD, er is sprake van een matige ziektelast. Bij de laatste jaarcontrole had hij een MRC van 3, een CCQ van 2,8 (met name matige scores op inspanningsbeperking) en bij spirometrie een FEV1 van 35%, GOLD 3) Hij gebruikt tiotropium 1 x daags en een langwerkend betamimeticum 2 x daags Hij rookt nog 10 sigaretten per dag en beweegt weinig 1-2 x per jaar heeft hij een toename van zijn kortademigheid, meestal door een verkoudheid uitgelokt Meestal komt hij pas als hij al een paar dagen klachten heeft. Met een prednisolon-stootkuur is het dan doorgaans binnen enkele dagen weer een stuk beter De laatste keer kon hij niet meer naar de praktijk komen. Hij belde toen hij al 3 dagen in bed lag, was benauwd in rust en erg angstig. Een opname bleek nodig Hij is 2 weken terug weer thuis gekomen en komt nu voor de al eerder afgesproken controle 8
9 Rollenspel HA/POH met de heer Hoekstra 57 Plenaire nabespreking 58 Vorm 3-tallen Speel 3 rollenspellen van 5-10 minuten 1 hulpverlener (HA/POH) 1 patiënt 1 observator Bespreek kort na en wissel dan van rol Opdracht hulpverlener bespreek de opname met de patiënt. Probeer hem te winnen voor acties, die hij zou willen uitvoeren tijdens de volgende exacerbatie. Geef het herken- en actieplan aan hem mee Wat kwam over? (als je in de patiëntenrol zat) Wat hielp om je interesse te wekken voor wat te doen bij de volgende exacerbatie? Heb je als hulpverlener iets gehoord waarvan je dacht: zo ga ik dat ook voortaan bespreken Overgebleven vragen? Wat zijn jullie leerpunten? 59 Take home 60 Zorg dat patiënten met exacerbaties direct herkend worden als ze bellen En handel dan ook meteen Coach de patiënt t.a.v. het omgaan met komende exacerbaties: gebruik shared decision making! Gebruik daarbij de hulpmiddelen (vragenlijst, herken- en actieplan, dagenregistratie) 9
Workshop. Exacerbatie management. Achtergrond. Onderwijsdoelen. Adembenemend 2017 EXACERBATIE = LONGAANVAL. 3 Doelstelling REDUX
Workshop 1 2 Exacerbatie management EXACERBATIE = LONGAANVAL Adembenemend 2017 Wilma Buesink, longverpleegkundige Richard Snelder, kaderhuisarts astma/copd Achtergrond 3 Doelstelling REDUX 4 Long Alliantie
Nadere informatiebenoemen en adequate behandeling instellen een exacerbatie-management-plan op maat de ernst van een exacerbatie COPD kunnen
de ernst van een exacerbatie COPD kunnen benoemen en adequate behandeling instellen een exacerbatie-management-plan op maat kunnen maken met de COPD-patiënt wat wordt er verstaan onder een (acute) exacerbatie
Nadere informatieEXACERBATIE MANAGEMENT
EXACERBATIE MANAGEMENT Nascholing in kader REDUX: REducing Delay through education in copd-exacerbations Project van CAHAG i.s.m. GSK, AZ, BI, Longfonds Barend van Duin, kaderarts astma/copd 1 EXACERBATIE
Nadere informatieWorkshop longaanval en management
Workshop longaanval en management Disclosure Potentiële belangenverstrengeling: geen Patrick Poels Margit Metselaar Jacob van Dijke Medisch adviseur 2011 en Kaderhuisarts astma & COPD 2013 Lid CAHAG Longconsulent
Nadere informatieCasuïstiek in de praktijk CAHAG CURSUS 2016 WAAR ZITTEN DE AANDACHTSPUNTEN..
Casuïstiek in de praktijk CAHAG CURSUS 2016 WAAR ZITTEN DE AANDACHTSPUNTEN.. DEZE WORKSHOP OPWARMER CASUS 1 CASUS 2 EIGEN CASUISTIEK CURSISTEN OPWARMER MAAK DUO S INTERVIEW ELKAAR (2x5 MIN.): WAT IS DE
Nadere informatieRegien Kievits, Gerrit van Roekel Malaga, 2014
Regien Kievits, Gerrit van Roekel Malaga, 2014 Dhr Terlouw, 62 jaar is sedert 1 jaar bekend met COPD, Gold 2. Rookgeschiedenis: 52 pakjaren Comorbiditeit: ACS 60 jarige leeftijd, dotter met stentplaatsing.
Nadere informatieCasuistiek in de praktijk CAHAG CURSUS 2017
Casuistiek in de praktijk CAHAG CURSUS 2017 WAAR ZITTEN DE AANDACHTSPUNTEN.. Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieIk ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker
Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond
Nadere informatieDISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK
DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK Implementatie van Astma en COPD in de huisartsenpraktijk 29 & 30 januari 2015 KADERHUISARTS
Nadere informatiePalliatieve zorg bij COPD
Palliatieve zorg bij COPD Joke Hes Longverpleegkundige Palliatieve zorg bij COPD 26/06/2014 Joke Hes Inhoud presentatie Welkom Wat is COPD Wanneer is er sprake van palliatieve zorg bij COPD Ziektelast
Nadere informatieDiagnostiek van COPD: van spirometrie tot ziektelastmeter. Hanneke de Jong Meriam van der Zon Guus van der Meijden
Diagnostiek van COPD: van spirometrie tot ziektelastmeter Hanneke de Jong Meriam van der Zon Guus van der Meijden Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieCOPD- en Astmacontroleboekje van:
De Astma apotheken en COPD van Zorggroep Uw behandelplan Almere Inhoudsopgave Waarom dit boekje 1 Controleafspraak voor astma / COPD 4, 6, 8, 10 Doelen voor de controle de volgende keer 5, 7, 9, 11 Andere
Nadere informatieVan ziektelast naar gezondheidswinst Ans Nicolasen, POH Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd
Van ziektelast naar gezondheidswinst Ans Nicolasen, POH Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd 15-04-2015 Wie staat er centraal? Pad van een nieuwe COPD-patiënt Diagnostiek Scharnierconsult Intensieve
Nadere informatieDe nieuwe standaarden astma en COPD. Wat is nieuw
De nieuwe standaarden astma en COPD Wat is nieuw De patiënt staat centraal Veranderingen Nieuwe definitie luchtwegobstructie Nieuwe indeling ernst astma en COPD Plaats reversibiliteitstest bij astma en
Nadere informatieZiektelastmeter: adviezen eerstelijn
nee, nooit gerookt U rookt niet. Heel goed! Voor COPD- patiënten is het van groot belang om niet te roken. roken exacerbaties Voorheen ja en gemotiveerd om te stoppen Ja, niet gemotiveerd om te stoppen
Nadere informatieAanwezig zijn huisartsen en hun praktijkondersteuner, een longarts, longverpleegkundige van het ziekenhuis, kaderarts astma/copd van zorggroep ELZHA.
Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 8 oktober 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek
Nadere informatieIndividueel behandelplan COPD/Astma
Individueel behandelplan COPD/Astma Persoonlijke gegevens Naam Adres Woonplaats Telefoon E-mail Geb. datum Diagnose Diagnose gesteld op Bij ongeval waarschuwen Naam Adres Telefoon Relatie met pasdrager
Nadere informatieOuderen en COPD. Programma BAREND VAN DUIN, KADERARTS ASTMA/COPD 2017
Ouderen en COPD BAREND VAN DUIN, KADERARTS ASTMA/COPD 2017 Programma Praktijkvragen inventariseren 10 min Intro toetsvragen 5 min Casus: chronisch benauwde patient 15 min Comorbiditeit, wat is er vaak/veel?
Nadere informatieCasusschetsen astma/copd
Casusschetsen astma/copd 7 augustus 2000 Casusschets 1 Mevr. N, is een 26 jarige adipeuze Surinaamse vrouw die sinds 1994 in Nederland woonachtig is. Sinds haar komst naar Nederland heeft zij in wisselende
Nadere informatieNotulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 5 april 2018
Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 5 april 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek
Nadere informatieDe longverpleegkundige
De longverpleegkundige De longverpleegkundige Van uw longarts heeft u de eerste informatie gekregen over uw aandoening en de klachten die daarmee gepaard gaan. Vervolgens heeft de longarts u verwezen naar
Nadere informatieZorgstandaard COPD: de patiënt centraal? Hans Berg Mireille Ballieux
Zorgstandaard COPD: de patiënt centraal? Hans Berg Mireille Ballieux WERKBLAD 1 STELLINGEN MOEILIJKE PATIËNTEN? VRAGEN GEEN HULP OMDAT ZIJ HUN BEPERKINGEN NIET MEER ALS ABNORMAAL BESCHOUWEN WETEN NIET
Nadere informatieDisclosure belangen spreker Adembenemend 2016
Disclosure belangen spreker Adembenemend 2016 (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieWorkshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk. Adembenemend 2015 Hetty Cox, kaderarts astma/copd
Workshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk Adembenemend 2015 Hetty Cox, kaderarts astma/copd Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieSamenvatting COPD zorgprogramma 2019
Samenvatting COPD zorgprogramma 2019 Prestatie-indicatoren landelijke benchmark 1) % COPD patiënten in zorgprogramma met inhalatiemedicatie bij wie inhalatietechniek is gecontroleerd; 2) % COPD patiënten
Nadere informatieVoorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma
Voorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma Veel praktijken weten het expertteam te vinden wanneer zij specialistische vragen hebben met betrekking tot de behandeling van een patiënt met Diabetes
Nadere informatieAstma en COPD Nieuwe ontwikkelingen. Regien Kievits, kaderarts astma/copd CAHAG-cursus 2017 CAHAG POH
Nieuwe ontwikkelingen Astma en COPD 2017 Regien Kievits, kaderarts astma/copd CAHAG-cursus 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieInterline januari 2010. Astma/COPD versie 2009 casusschetsen
Interline januari 2010 Astma/COPD versie 2009 casusschetsen INTERLINE ASTMA + COPD 2009 Januari 2010 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Vrouw 28 jaar; Voorgeschiedenis: nu 3 jaar gestopt met roken, als kind geen
Nadere informatieExacerbatiemanagement COPD. Sabine Kloeppel Kaderhuisarts i.o. Adembenemend 2015
Exacerbatiemanagement COPD Sabine Kloeppel Kaderhuisarts i.o. Adembenemend 2015 (potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen / Zie hieronder bedrijfsnamen
Nadere informatieJolet, 2 jaar oud, heeft bij verkoudheden last van hoesten, slijm opgeven en benauwdheid. Vooral s nachts zit zij vol, maar ze piept niet.
Astma bij kinderen Casusschetsen Mrt 00 Casusschets 1 Jolet, 2 jaar oud, heeft bij verkoudheden last van hoesten, slijm opgeven en benauwdheid. Vooral s nachts zit zij vol, maar ze piept niet. Vraag 1:
Nadere informatieIMPLEMENTEREN PATIËNT EMPOWERMENT 2016 HZD HUISARTSENZORGGROEP DRENTHE PATIËNT EMPOWERMENT 2.0 (PE 2.0) RESULTATEN PE 1.
IMPLEMENTEREN PATIËNT EMPOWERMENT 2016 HZD HUISARTSENZORGGROEP DRENTHE HZD Visie op Zelfzorg Het ondersteunen van eigen regie bij mensen met één of meerdere chronische ziekten. Bert van Bremen kaderhuisarts
Nadere informatieAstma. Chronos, 14 juni 2016. Regien Kievits, kaderarts astma/copd
Astma Chronos, 14 juni 2016 Regien Kievits, kaderarts astma/copd Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieHandleiding Periodieke Controles
Handleiding Periodieke Controles Zorg voor de patiënt met COPD, geboden door de praktijkondersteuner ten behoeve van het onderzoeksproject Monitoring bij COPD Versie september 2005 1. Achtergrond Dit protocol
Nadere informatieStichting Gezond Monnickendam. Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA
Stichting Gezond Monnickendam Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA Casefinding door HA (huisarts), PA (praktijkassistent) en apotheek Signalerende rol PA, bij: o langdurige of recidiverende luchtwegklachten
Nadere informatieU bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd.
COPD zorgpad U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad.
Nadere informatieIn case I m still conscious and very short of breath: Please let me use my inhaler (I always carry this device with me)
Longpas PeriScaldes In het geval ik onwel word: Bel 112 voor een ambulance Bel mijn huisarts: (0031) In het geval ik nog bij bewustzijn ben maar erg kortademig: Laat u mij mijn puff inhaleren (mijn luchtwegverwijder
Nadere informatieIMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK 29 januari + 30 januari 2015 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK
Nadere informatieOpname bij COPD. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Opname bij COPD U bent opgenomen op de Verpleegafdeling Longziekten van Rijnstate Arnhem, omdat u last heeft van COPD. In deze folder leest u wat u van de opname kunt verwachten. Neem altijd uw verzekeringsgegevens
Nadere informatiedubbeldiagnose Workshop deel 1 Dhr. R Indeling workshop POH - HA overleg
Disclosure belangen spreker dubbeldiagnose Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder 2 Indeling workshop Workshop deel 1 inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Dubbeldiagnose Indeling workshop inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose - hoe de
Nadere informatieDeze cursus wordt in 2014 gehouden op donderdag 20 maart in de Aristo zalen in Amsterdam en op dinsdag 15 april in de Nieuwe Buitensociëteit in Zwolle
Cursus Astma &COPD voor praktijkondersteuners en huisartsen 2014 Deze cursus wordt in 2014 gehouden op donderdag 20 maart in de Aristo zalen in Amsterdam en op dinsdag 15 april in de Nieuwe Buitensociëteit
Nadere informatieIndividueel zorgplan: Hoe pak je dit aan? Saar van Nederveen-Bendien, longarts HAGA ziekenhuis Fleur Heijerman, POH, Huisartsenpraktijk Akelei
Individueel zorgplan: Hoe pak je dit aan? Saar van Nederveen-Bendien, longarts HAGA ziekenhuis Fleur Heijerman, POH, Huisartsenpraktijk Akelei Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieAstma bij jongeren. Mijn actie- & medicatieplan
Astma bij jongeren Mijn actie- & medicatieplan Dit plan gaat over hoe je het beste met je astma kunt omgaan. Je hebt niet altijd evenveel last van je astma. Dit boekje helpt je om zelf je medicijnen aan
Nadere informatie4.1 Stroomschema COPD-zorg bij lichte en matige ziektelast
4. Spreekuur De inhoud van het COPD-spreekuur wordt beschreven aan de hand van: 4.1 stroomschema, zie bladzijde 2 Voorstel voor verdeling van taken, frequentie van de consulten en tijdsinvestering. Onderscheidt
Nadere informatieverpleegafdeling Longgeneeskunde aanvullende informatie voor astmapatiënten
patiënteninformatie verpleegafdeling Longgeneeskunde aanvullende informatie voor astmapatiënten Opname via de Spoedeisende Hulp Vanwege uw klachten heeft u zich gemeld bij de afdeling Spoedeisende Hulp.
Nadere informatieKetenzorg astma en het opzetten van een astmaspreekuur
Ketenzorg astma en het opzetten van een astmaspreekuur CAHAG POH-cursus 2017 Amsterdam, Zwolle Gijs van der Bijll, kaderarts astma/copd Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen
Nadere informatieOPNAME IN EEN ASTMA ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND
OPNAME IN EEN ASTMA ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Welkom op de afdeling longgeneeskunde. U bent opgenomen op deze afdeling omdat uw klachten van uw astma onverwacht erger zijn geworden. Vaak is
Nadere informatieSamenvatting Zorgstandaard astma
Samenvatting Zorgstandaard astma Hierbij een samenvatting van de Zorgstandaard astma voor volwassenen namens de COPD-werkgroep van de huisartsenkring Amsterdam. Wij hebben voor u geprobeerd de belangrijkste
Nadere informatieCOPD. Individueel zorgplan longmedicatie & longaanval actieplan
COPD Individueel zorgplan longmedicatie & longaanval actieplan U heeft dit plan ontvangen zodat u zelf actie kunt onder- nemen zodra uw COPD klachten verergeren, verbeteren of plotseling toenemen. COPD
Nadere informatieAchtergronden casusschetsen astma/ copd
Achtergronden casusschetsen astma/ copd 7 augustus 2000 Inleiding Dit Interline programma is gemaakt voor groepen die (meer dan) een jaar geleden het longproject hebben gevolgd. Het is gedeeltelijk een
Nadere informatieDUODAGEN NWU 24-25 november. Roel Wennekes Jelmer Haanstra Jouke Hanje
DUODAGEN NWU 24-25 november Roel Wennekes Jelmer Haanstra Jouke Hanje Ketenzorg COPD Inleiding Protocol Voorbereiding op DBC Voorbeeld opzet Pauze Spirometrie blazen Spirometrie beoordelen Inleiding Overheid
Nadere informatieWie staat er nu eigenlijk centraal? Oefenen met ziektelast. Van protocol naar persoonsgerichte zorg. Huis van de persoonsgerichte zorg
DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: Implementatie van Astma en COPD in de huisartsenpraktijk GEEN BELANGENVERSTRENGELING 4 & 5 februari 2016 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK KADERHUISARTS
Nadere informatieOPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND
OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Welkom in het Vlietland ziekenhuis en op afdeling longgeneeskunde. U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde omdat uw klachten van de COPD
Nadere informatieLandelijk Transmuraal Zorgpad COPD longaanval met ziekenhuisopname. Lidewij Sekhuis Projectleider LAN
Landelijk Transmuraal Zorgpad COPD longaanval met ziekenhuisopname Lidewij Sekhuis Projectleider LAN Wie is de LAN? Federatieve vereniging Bundelen van krachten Zorg voor patiënten met chronische longziekten
Nadere informatieWerkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016
Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016 Inleiding: Deze regionale afspraak is een vernieuwde versie van de afspraken uit het handboek COPD gebaseerd op de zorgstandaard COPD 2013,
Nadere informatiePalliatieve zorg bij gevorderd COPD Een uitdaging voor advance care planning. S.M. de Hosson Longarts
Palliatieve zorg bij gevorderd COPD Een uitdaging voor advance care planning S.M. de Hosson Longarts La médecine, c'est guérir parfois, soulager souvent, consoler toujours. (Ambroise Pare 1510-1590) (Geneeskundeissomsgenezen,
Nadere informatieWat is nieuw in longfunctie? Jan Willem van den Berg Longarts
Wat is nieuw in longfunctie? Jan Willem van den Berg Longarts Oude situatie Referenties dateren uit de jaren 50-60 Groep mijnwerkers en staalarbeiders (ECCS) Vrouwen niet als referentie geïncludeerd (globaal
Nadere informatieDe behandeling van COPD
PATIËNTEN INFORMATIE De behandeling van COPD op de afdeling Longgeneeskunde van het Maasstad Ziekenhuis 2 PATIËNTENINFORMATIE Inleiding Met deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de
Nadere informatieAstma. Individueel actie- en medicatieplan
Astma Individueel actie- en medicatieplan Dit plan gaat over hoe u het beste met uw astma om kunt gaan. U heeft niet altijd evenveel last van uw astma. Het is daarom fijn als u zelf uw medicijnen kunt
Nadere informatieGO COPD bv derde terugkomdag 07 10 2014 locatie Visio
GO COPD bv derde terugkomdag 7 1 14 locatie Visio Programma 7 oktober 14 17.3 Presentatie spiegel informatie eigen zorggroep...joke Presentatie afspraken uitgifte voorzetkamers en inhalatie instructie
Nadere informatieBenauwd Is het nu het hart of zijn het de longen?
Van harte welkom! Benauwd Is het nu het hart of zijn het de longen? 20.00 Opening door Wendy de Valk 20.05 Harteraad 20.10 Alien Vos, longarts i.o. 20.30 Elly Beens, Longfonds 20.50 Longrevalidatie 21.00
Nadere informatieAstma & COPD Uitgangspunten LTA en locale werkafspraak: Controle-eis LTA: Diagnostiek astma/copd (door huisarts) Controle bij astma en COPD
Astma & COPD Uitgaande van de Landelijke Transmurale Afspraak (LTA) Astma & COPD van 2002 (coproductie NHG: Nederlands Huisartsen Genootschap en NVALT: Nederlandse Vereniging voor Artsen voor Longziekten
Nadere informatieAstma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS
Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS Longen Longen Longen Wat doen longen precies? Zuurstof opnemen Koolstofdioxide afscheiden Longblaasjes Astma: de laatste
Nadere informatieKetenzorg astma en het opzetten van een astmaspreekuur
Ketenzorg astma en het opzetten van een astmaspreekuur CAHAG cursus 22 maart en 14 april 2016 Gijs van der Bijll Jacob van Dijke Programma Leerdoelen en opzet van de workshop In gesprek aan de hand van
Nadere informatieWorkshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007
Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l en inleiding idi Presentatie van regionale voorschrijfcijfers
Nadere informatieIn deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.
Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,
Nadere informatiePalliatieve zorg bij COPD in onze regio. Karin Janssen-van Hemmen Jeroen Verheul
Palliatieve zorg bij COPD in onze regio Karin Janssen-van Hemmen Jeroen Verheul Inhoud Stellingen Wie zijn we? Wat is ons doel? En waarom? Wat hebben we tot nu toe gedaan? Toekomst? Antwoorden op stellingen
Nadere informatiestatus meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht
http://www.torito.nl/agenda/http://www.torito.nl/agenda/health status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht Artikel Caravisie / augustus N. de Graaf, verpleegkundig specialist longziekten; R.
Nadere informatieHuisarts en longarts ernstig astma
Huisarts en longarts ernstig astma lentebries 6 maart 2019 Els JM Weersink, Pulmonologist Department of pulmonology Location AMC Amsterdam University Medical Centers The Netherlands Casus mevrouw 60 jaar
Nadere informatieVijf gedragsthema s lopen als een rode draad door de begeleiding van de patiënt met astma/copd:
Praktijkondersteuning bij COPD en astma Doel van praktijkondersteuning is het ophogen en/of verdieping van kennis bij de patiënt en het daaraan verbonden zelfmanagement 1. De begeleiding richt zich in
Nadere informatieDe RTA COPD juni 2012. De RTA de achtergrond 6-7-2012. Uitgangspunt: de integrale gezondheidstoestand
De RTA COPD juni 2012 Afspraken tussen huisartsen en longartsen in de regio Noord Brabant Noord Oost De RTA de achtergrond Gebaseerd op de LTA De oude RTA de versie uit 2006 De nieuwe zorgstandaard COPD
Nadere informatieAfdeling Longgeneeskunde. Informatie over astma
Afdeling Longgeneeskunde Informatie over astma Algemeen Bij astma is er sprake van een chronische ontsteking van de luchtwegen. Hierdoor kunnen de luchtwegen zich vernauwen. Dit kan tot de volgende klachten
Nadere informatieOpname in verband met toename COPD-klachten
Longziekten Opname in verband met toename COPD-klachten i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U bent opgenomen op verpleegafdeling A1/B1 (Longziekten) of verpleegafdeling N0 (Acute Opname
Nadere informatieStichting Gezond Monnickendam Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA
Stichting Gezond Monnickendam Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA Casefinding door PA en HA Signalerende rol PA, bij: o langdurige of recidiverende luchtwegklachten ( 2 x per jaar), én o roken of
Nadere informatieIndeling presentatie
Gho-Go COPD ketenzorg avond 10 september 2013 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2013 Het begrip ziektelast en de COPD ziektelastmeter
Nadere informatieGold Classificatie uit 2010 : mate van luchtwegobstructie
de Ziektelastmeter Gold Classificatie uit 2010 : mate van luchtwegobstructie Bij patiënten met FEV 1 /FVC < 0,70 Prevalentie/1000 GOLD 1 licht FEV 1 80% van voorspeld GOLD 2 matig 50% FEV 1 < 80% van voorspeld
Nadere informatieIndeling presentatie
Gho-Go COPD terugkomdag COPD ketenzorg 7 oktober 2014 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2014 De nieuwe NHG COPD standaard 2015
Nadere informatieIndividueel zorgplan COPD
Individueel zorgplan COPD Neem dit zorgplan mee naar elk bezoek aan uw zorgverleners Leg het zorgplan thuis op een opvallende plaats Bespreek de inhoud met uw naasten Inhoudsopgave van uw individueel zorgplan
Nadere informatieIMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK 29 en 30 januari 2015 te Papendal KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieDe implementatie in de huisartsenpraktijk
De implementatie in de huisartsenpraktijk Voor wie: -Start met ketenzorg COPD Ketenzorg COPD -Doel: - Idee hoe COPD ketenzorg te implementeren Hoe tot stand: - Ketenzorgprogramma COPD van werkgroep - Zorgstandaard
Nadere informatieSANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni Scharnierconsult. Uitgangspunt
SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni 2012 Scharnierconsult, ziektelast en persoonlijk behandelplan Marion Teunissen en Rudy Bakker Werkgroep COPD Synchroon Scharnierconsult
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Effectiveness of case management in the reduction of COPD re-admissions: results of a pilot study Annelies E. van Eeden, Ingrid van de Poll, Gertrud van Vulpen, Tim Roldaan, Wies Wagenaar, Melinde Boland,
Nadere informatieAstma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten
Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma Chronische ontstekingsreactie van de luchtwegen die samengaat met de neiging van het luchtwegsysteem om sneller
Nadere informatieZie de werkafspraken Astma bij kinderen en Luchtweginfecties bij kinderen
INTERLINE ASTMA EN LUCHTWEGINFECTIES BIJ KINDEREN mei 2017 Inleiding Zie de werkafspraken Astma bij kinderen en Luchtweginfecties bij kinderen De huidige werkgroep bestaat uit: Huisartsen: Arie de Lange
Nadere informatieCOPD en Palliatieve Zorg
Een logisch sluitstuk van de keten Lucyl Verhoeven Longverpleegkundige Nurse Practitioner i.o. Thebe Mick Raeven Medisch coördinator Palliatief Netwerk Midden-Brabant COPD is dodelijk Bij mensen met COPD
Nadere informatieLonggeneeskunde De longverpleegkundige
Longgeneeskunde De longverpleegkundige 2 Inleiding U bent door de longarts doorverwezen naar de longverpleegkundige. In deze folder leest u meer informatie over astma/copd en wat de longverpleegkundige
Nadere informatieLentebries 6 maart 2019
Lentebries 6 maart 2019 80-jarige man van Marokkaanse komaf. Géén rookhistorie (?) Bekend met longklachten, diagnose diverse longartsen: - 2006 licht obstructieve niet reversibele stoornis, dus COPD -
Nadere informatieHet COPD zorgpad. In deze folder vindt u informatie over het COPD zorgpad.
Het COPD zorgpad U bent opgenomen op een verpleegafdeling in het Zaans Medisch Centrum. De reden voor uw opname is een verergering van uw COPD, Chronic Obstructive Pulmonary Disease. COPD is een verzamelnaam
Nadere informatie1. Inleiding. Aanleiding
ASTMA EN COPD ZORG 1. Inleiding Stichting Huisartsenlaboratorium Friesland (HAL) ondersteunt huisartsenpraktijken bij opsporing, diagnostiek en controle van Astma en COPD patiënten. In samenwerking met
Nadere informatieNHG-standaard COPD Anno 2015
NHG-standaard COPD Anno 2015 Jiska B. Snoeck-Stroband, huisarts J.B.Snoeck-Stroband@umc.n Huisartspraktijk Akeei, Den Haag Afd Medische Besiskunde, LUMC, Leiden CAHAG bestuur 1 Discosure beangen Jiska
Nadere informatieLongziekten. COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte. Evean. Midden in het leven.
Longziekten COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte Evean. Midden in het leven. COPD of astma? Evean helpt u Een longziekte als COPD of astma kan het leven ingrijpend veranderen. Dan is het
Nadere informatieLongaanval en COPD. Longgeneeskunde
00 Longaanval en COPD Longgeneeskunde 1 Een longaanval (ook wel exacerbatie genoemd) is vaak een enge ervaring. Veel mensen met COPD ondernemen geen actie bij een longaanval, terwijl dit wél noodzakelijk
Nadere informatieLONGGENEESKUNDE. De longverpleegkundige astma en COPD
LONGGENEESKUNDE De longverpleegkundige astma en COPD De longverpleegkundige astma en COPD U bent door uw longarts doorverwezen naar het spreekuur van de longverpleegkundige. De longverpleegkundige is gespecialiseerd
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
COPD: Inhalatiemiddelen bij COPD kritisch bekeken 1. Toelichting In dit onderwijsmateriaal, gebaseerd op de herziene NHG-Standaard COPD (juli 2007), de CBO-richtlijn medicamenteuze therapie van COPD (2007)
Nadere informatieLeven met COPD. 1 van 5
Leven met COPD Een exacerbatie COPD Bij COPD komt soms een longaanval voor, ook wel exacerbatie genoemd. Dit is een snelle verslechtering van uw toestand. Ineens lijkt uw gezondheid een stukje achteruit
Nadere informatieLongverpleegkundige. Longgeneeskunde
Longverpleegkundige Longgeneeskunde Astma en COPD Astma en COPD (chronische bronchitis en longemfyseem) zijn chronische aandoeningen van de ademhlingsorganen. Bij deze aandoeningen kan er sprake zijn van
Nadere informatieErvaringen met de Ziektelastmeter COPD
Ervaringen met de Ziektelastmeter COPD Dr. Annerika Slok Ziektelastmeter COPD Ziektelastmeter (=CCQ + 4 vragen) MRC- benauwdheid Beweeggedrag Rookstatus Aantal exacerbaties Gewicht/lengte = BMI Longfunctie
Nadere informatieFactsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007
Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 27 Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding worden gebruikt (M. Heijmans, NIVEL, Oktober 27). LEVEN MET COPD VRAAGT OM LEF
Nadere informatieCOPD: uw opname van dag tot dag
Longgeneeskunde COPD: uw opname van dag tot dag www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De opnamedag (dag 0)... 4 Wat gebeurt elke ochtend... 5 Dag 1... 6 Dag 2... 7 Dag 3... 7 Dag 4... 7 Dag 5... 8 Dag 6...
Nadere informatieDe longverpleegkundige. Poli Longgeneeskunde
00 De longverpleegkundige Poli Longgeneeskunde 1 Algemeen De longverpleegkundige is een verpleegkundige die zich heeft gespecialiseerd in het geven van advies en begeleiding aan patiënten met luchtwegklachten.
Nadere informatie