A an de Tweede Kamer de,)' Sla ten-g en er aal.

Transcriptie

1 A an de Tweede Kamer de,)' Sla ten-g en er aal. MIJNE HEKU EN. Het Oenieente-bestaur van Rosendaal en Nispen, met leedwezen kennis genomen hcbberde van de memorie van beantwoording zijner Excellentie den Minister van Justitie op bet voorloopig verslag der Commissie van Rapporteurs over het wets-ontwerp tot reo-elinc. van de iuricbting en bet recbtsgebied der Arrondissements-Recbtbanken en Kantongerrcbten, neemt eerbiedig de vrijbeid U zijne bezwaren bekend te maken tegen het ontwerp van Wet op de rechterlijke indeeling, wat de indeeling betreft van het Arrondissement Breda in Kantons. -,,, Indien het Kantongerecht Zevenbergen wordt opgeheven vermeenen wi] dat, ter cemoetkoming aan het algemeen belang niet Oudenhosch, - dat volgens de voorgestelde indeelino- op het uiterst zuidwestelijke gedeelte van het kanton is gelegen, - maar Kosendad aanspraak op den zetel van het Kanton heeft en wel op de volgende gronden: i n. j 1". otn zijne bevolking, die 8289 zielen bedraagt, meer dan de helfb grooter is dan die van Oudenbosch en ruim een vierde uitmaakt van het geheele Kanton;

2 Indien het Kantongerecht Zevenbergen wordt opgeheven vermeenen wij dat, ter gemoetkoming aan het algemeen belang niet Oudenbosch, dat volgens de voorgestelde indeeling op het uiterst zuidwestelijke gedeelte van het kanton is gelegen, "- maar Rosendaal aanspraak op den zetel van het Kanton heeft en wel op de volgende gronden : 1". om zijne bevolking, die 8289 zielen bedraagt, meer dan de helft grooter is dan die van Oudenbosch en ruim een vierde uitmaakt van het geheele Kanton; 2. om zijne ligging, als zijnde zoo door spoorwegen als door goede steen- en grindwegen met al de omliggende gemeenten, beter dan Oudenbosch verbonden, aangezien: de gemeente liucphen en Spnmdel, met 3811 zielen, waarvan reeds een groot gedeelte tot de kerkelijke gemeente alhier behoort, in meer relation staat met Rosendaal dan met Oudenbosch en ook niet zoover van deze dan van de o-emeente Oudenbosch gelegen is de aanzienlijke gemeente Etten en Leur met 5528 en Hoeven met 2156 zielen, zijn gelegen aan den spoorweg Rosendaal-Breda, en de inwoners dier gemeenten willen zij zich per spoor hetwelk verreweg in de meeste gevallen plaats heeft - naar Oudenbosch begeven, genoodzaakt zijn eerst naar Rosendaal en vervolgeus van daar naar Oudenbosch te vertrekken. de gemeenten Gastel mei 3578 en Dinteloord met 2500 zielen zich niet verder van Rosendaal dan van Oudenbosch bevinden. >', "35. i

3 d. de gemeenten Zevenhergen met 5929, Klunderl (Moerdijk) met 3171 en Oudenhosch met 3831 zielen zijn gelegen aan den spoorweg liosendaal Moerdijk, on alzoo met Rosendaal in onraid;!eliijke verbinding zijn gebteld. Terwijl Rosendaal met een bevolking van 8289 zielen, voor liet geval de zetel van bet Kanton aldaar mocbt Avorden gevestigd, zien niet behoeft te verplaatsen. De in het voorloopig verslag der Commissie van Rapporteurs over het onderwerpelijke wetsontwerp uitgedrukte wensch, om bij opheffing van het Kanton Zevenbergen niet Oudenbosch maar Rosendaal tot hoofdplaats van het Kantongerecht te iriezen, zal alzoo 7Üet, zoo als Zijne Excellentie den Minister van Justitie in de memorie van beantwoording van voormeld verslag heeft opgemerkt ongeriefelijk maar integendeel zeer geriefelijk en voordeelig voor de justitiabelen zijn. 3. om zijne belangrijkheid, waarbij Oudenhoseh, met slechts 3831 zielen, waaronder nog begrepen is de bevolking der aldaar gevestigde 3 pensionnaten, die zonder overdrijving op 800 mag worden begroot, eene gemeente zonder dienstdoende schutterij en zonder drukken handel en ÜIMO in tegenstelling met Rosendaal van weinig relatiën met de omliggende gemeenten, zelfs niet in de schaduw kan gesteld worden, getuigen Rosendaals (lienstiloentle scliutterij ter sterkte van 139 man; zsjae scheepyjiart, die niet minder dan GO schepen telt, waarvan drie voor de beurtvaart op Rotterdam; zijne Maandagscliö weekmarkt, waarop alle artikelen verhandeld worden en die door de ingezetenen van de omliggende gemeenten algemeen en door een groot getal graaukoopers uit Breda, Bergcn-op-Zoom, Zecenhenjen, Etten, Leur, Oadenhosch Standdaarbuiten en Steenbergen, geregeld bezocht wordt; zjja expeditie-iiaildel, die alhier tien huizen heeft en in het afgeloopen jaar p. m. / 720,418,04 aan het Rijk opbracht; liet telegraat'kantoor alliiei', ahvaar in berichten ontvangen en G057 verzonden werden en dat, na 's Ilertojenboscli, Breda, lllburg en Oss, het meest van al de gemeenten dezer Provincie aan het Rijk heeft opo-ebracht; liet postkantoor alhier, waarvan de ontvangsten in het afgeloopen jaar tot de aanzienlijke som van ƒ 54, geklommen zijn; eu de alhier bestaande drie suikerfabrieken, stoombloemmeeifiibriek, gasfabriek, stooiiulraadnageifabriok, stoomstïjfseifabi'iek en stoomdrakkerlj. Het zal wel geen betoog behoeven, dat de hier gevestigde twee Notarissen het gemis van Kantongerecht en Registratiekantoor zeer sterk gevoelen, en dat o-emis ook veel schade veroorzaakt aan den handel bv. wegens het niet lijdio- visiteren door den Kantonrechter van geavariëerde koopwaren of wegens kosten van transport des Kantonrechters te dier zake, en bovendien dat gemis veel ongelegenheid en tijdverlies aanbrengt voor de Rijksambtenaren, bij het doen registreren hunner processenverbaal wegens benaderingen en bekeuringe]i welke dagelijks plaats hebben, als zijjide

4 ^jiv, ^ Jlil»uijiocinm»iiüii. Uil hlodjlk /UüKCl'iJ. Het zal wel geen betoog belioeveii, dat de liier gevestigde twee Notarissen liet gemis van Ivantougereclit en Registratiekantoor zeer sterk gevoelen, en dat o'emis ook veel scliade veroorzaakt aan den liaudel bv. wegens het niet (ijdio- visiteren door den Kantonrechter van geavariëerde koopwaren of wegens kosten van transport des Kantonrechters te dier zake, en bovendien dat gemis veel ongelegenheid en tijdverlies aanbrengt voor de Rijksambtenaren, bij het doen registreren hunner processenverbaal wegens benaderingen en bekeuringen welke dagelijks plaats hebben, als zijnde hier een kantoor van in- en uitgaande rechten enz., dat in 1875 heeft opo-eleverd ƒ 903,036,92=. De afscheiding der Gemeente Eosendaal, van Bergen op-zoom luni geeue eviihüo-e bedenkingen opleveren, daar zulks voordeel voor het Rijlj zal afwerpen en het kanton Bergen-cp-Zoom, zonder JioscnJaal, met zielen, nog meer bevolkt is dan verschillende andere Kautons dezer Provincie als: Heusdeu met 22.S1G, 'Waalwijk met , Boxmeer met , Oirschot met en Oosterhont met zielen; terwijl ook de Kantons Oss met , en Veghel met zielen, slechts een zeer o-erinogetal inwoners meer dan Bergen op- Zoom tellen. Men kan ook met zekerheid aannemen, dat de bij het Kanton Oudenhosch behandeld wordende straf- en burgerlijke zaken voor het grootste gedeelte zijn van liosendaal. Ook bestaan hier nog van vroeger de vereischte gerechtszalen, zoodat teo-- ö'en

5 de overbrenging van liet Kantongerecht naar hier, voor het Rijk geene geldelijke bezwaren aanwezig zouden zijn. liosendaal, was reeds sedert eeuwen eene hooge vrijheid met hoog, middelbaar en laag rechtsgebied, terwijl hetzelve sedert de instelling der vredegerechten tot in 1833 ook onafgebroken de hoofdplaats eens Kantons is geweest; thans is het wellicht van het geheele Rijk de eenige gemeente met eene bevolking bovea de 8000 zielen die NIET de hoofdplaats van een Kanton is. Om alle welke redenen Wij het van onzen plicht gemeend hebben ü Mijne Heeren, het vorenstaande mede te deelen, met eerbiedig verzoek de indeeling van het Arrondissement Breda in Kantons zoodanig te wijzigim, dat deze Gemeente als hoofdplaats van een Kanton Moordt aangewezen, waardoor dit is onze overtuiging het algemeen en het Rijk zeer zullen gebaat worden en Rosendaal zijnen rang zal herkrijgen, waarop hetzelve, onder alle opzichten, aanspraak heeft. 't Welk doende, enz, lid Gemeentebestuur van ROSENDAAL KX NISPEX, De Burgemeester, (Get.) L. J. SCHOONHEYT. R osen d a a l,^ ^ October De Secretaris, (Get.) C. J. VERHEIJEN.

6 1 ^ ' ' ^ < ^ ^ 315 ( - ;, / '