Masterspecialisatie, Brein en Cognitie

Transcriptie

1 Masterspecialisatie, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Brein en Cognitie is toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma hebben gekozen voor de specialisatie Brein en Cognitie, dan wel een bachelor Psychologie ofwel Psychobiologie hebben afgerond en daarin vergelijkbare kennis en vaardigheden hebben opgedaan. Voor meer informatie kan men contact opnemen met de onderwijscoördinator Brein en Cognitie. 3.2 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Het onderwijsprogramma van de Programmagroep Brein en Cognitie sluit aan bij het onderzoek dat er wordt verricht. Dat onderzoek omvat een breed scala aan onderwerpen (variërend van elementaire perceptuele processen tot bewustzijn) met een breed scala aan onderzoeksmethoden (van reactietijdmetingen tot neuro-imagingstudies en computersimulaties). Het vakgebied Brein en Cognitie heeft ook duidelijke verbanden met meer praktijkgerichte onderwerpen zoals de (cognitieve) ergonomie en ontwerpprocessen. Het onderzoek binnen de programmagroep Brein en Cognitie concentreert zich op drie centrale thema s: de Perceptie-Actie Cyclus, Geheugen en Bewustzijn. Het thema Perceptie-Actie Cyclus richt zich vooral op onderwerpen als perceptie en aandacht. Doel van het onderzoek is om dat soort processen te ontrafelen en zoveel mogelijk te reduceren tot de meest elementaire bouwstenen. Het koppelen van die bouwstenen aan neurale mechanismen is daarbij een belangrijke doelstelling. Bij het thema Geheugen ligt de nadruk op het ophalen van informatie uit het lange-termijn-geheugen en hoe dat wordt beïnvloed door factoren zoals context, eerder geactiveerde informatie en de mentale en affectieve toestand van de persoon. Deze factoren liggen ten grondslag aan veel cognitieve functies; niet alleen aan het ophalen van herinneringen, maar ook aan het activeren van lexicale en linguïstische informatie bij het begrijpen en produceren van taal. Het onderzoek richt zich niet alleen op leren en vergeetprocessen bij gezonde personen, maar ook op leer- en geheugenproblemen bij patiënten. Ook wordt de rol van slaap hierbij onderzocht. Daarnaast richt het onderzoek zich op opslag en ophalen van informatie in meer complexe taken zoals het verwerken van zinnen en verhalen, gezichten en emotionele stimuli. Bij het thema Bewustzijn staat centraal wat het verschil is tussen bewuste en onbewuste informatieverwerking, in het bijzonder met betrekking tot visuele perceptie en emoties. Hierbij wordt gekeken naar wat het neurale substraat van dit onderscheid is. Daarnaast wordt onderzocht hoe algemeen bioritmische verschijnselen, de kwaliteit en/of het stadium van slaap en al dan niet geïnduceerde wisselingen van arousal invloed hebben op informatieverwerking. In de specialisatie Brein en Cognitie kunnen in het masterjaar verschillende accenten worden gekozen afhankelijk van je persoonlijke interesse. Voor meer informatie over deze accenten neem je contact op met de studieadviseur van Brein en Cognitie. Er zal dan een persoonlijk studieplan worden opgesteld. Kennis over en ervaring met experimenteelpsychologisch onderzoek zijn daarbij belangrijk. Daarom kan de specialisatie ook gezien worden als een meer algemene opleiding tot psychologisch onderzoeker. 3.3 Beroepsmogelijkheden Brein en Cognitie Afgestudeerden in de specialisatie Brein en Cognitie kunnen terechtkomen in settings waarin onderzoek en onderzoeksvaardigheden een belangrijke rol spelen. Dat kan bij een universiteit zijn maar ook bij een instituut voor toegepast onderzoek, bij een farmaceutisch bedrijf, een onderzoeksafdeling van een ministerie of een beleidsfunctie in de gezondheidszorg, bij een reclamebureau of bij een onderzoeks- en adviesbureau. 293

2 Masterspecialisatie, Brein en Cognitie Een deel van de studenten met een afgeronde master in de specialisatie Brein en Cognitie kan doorstromen naar een promotieplaats. Dat hoeft overigens lang niet altijd bij een afdeling Brein en Cognitie, Experimentele Psychologie, Psychonomie, Functieleer of Cognitieve Psychologie te zijn, maar kan ook bij een afdeling Ontwikkelingspsychologie, Sociale Psychologie, Communicatiewetenschap of zelfs bij een andere faculteit zoals de Faculteit Geneeskunde zijn. Voor meer informatie over beroepsmogelijkheden zie ook Hoofdstuk 1 van deze studiegids. 3.4 Inrichting masterprogramma Brein en Cognitie Het masterprogramma Brein en Cognitie is het vervolg op de bachelorspecialisatie Brein en Cognitie. Studenten die in de bachelor gekozen hebben voor de specialisatie Brein en Cognitie kunnen de eenjarige aansluitmaster kiezen. Het programma daarvan wordt in het kort geschetst. Het is ook mogelijk te kiezen voor de Research Master Psychology of de Master Brain and Cognitive Sciences. Voor deze laatstgenoemde master is het verplicht om de route Cognitieve Neurowetenschap gevolgd te hebben. Deze twee selectieve Researchmasters duren twee jaar. Meer informatie staat in Hoofdstuk 9 van deze gids. Specialisatie Brein en Cognitie: Studenten Brein en Cognitie kunnen in de master kiezen voor verschillende accenten in hun studieprogramma, afhankelijk van hun persoonlijke interesses. Zo is er het accent Cognitieve Neurowetenschap, in vervolg op het bachelorprogramma van deze route. Het is niet verplicht om die te kiezen; de route is wel een samenhangend programma gericht op de betreffende interesse en biedt de mogelijkheid om zich te specialiseren in onderzoek op het terrein van de cognitieve neurowetenschap. Een ander accent ligt bijvoorbeeld op het gebied van Toegepaste Cognitieve Psychologie, Emoties of Taal. Studenten die niet voor een bepaald accent kiezen, hebben de keus uit het gehele mastervakkenaanbod van Brein en Cognitie. Hun masterprogramma bestaat uit 24 ec mastervakken, waarvan tenminste 18 ec op het gebied van Brein en Cognitie, een stage en een masterthese van elk 18 ec. Hieronder een overzicht van de vakken binnen Brein en Cognitie. Voor meer informatie over het persoonlijke programma neem je contact op met de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie. Semester 1 (30 ec) Semester 2 (30 ec) Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 (6 ec) Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 (6 ec) Advanced Topics in Cognitive Neuroscience (6 ec) Toegepaste Cognitieve psychologie (6 ec) Connectionistische Modellen (6 of 9 ec) (niet in ) Basic Affective Processes (6 ec) Brain Rhythms and Cognition (6 ec) Psychoendocrinologie (6 ec) Sleep and Cognition (6 ec) Stage (18 ec) en Masterthese (18 ec) Cognitie van Meertaligen (6 ec) Psychofarmacologie (6 ec) Studenten kunnen een aanvraag doen bij de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie om toegelaten te worden tot onderstaande Research Master cursussen. Semester en blok NeuroImaging 6 ec 1.2 Advanced Topics in Language and Memory 6 ec

3 Masterspecialisatie, Brein en Cognitie 3.5 De afstudeeropdracht De afsluiting van de studie is de afstudeeropdracht, die uit twee onderdelen bestaat: stage en masterthese. De colloquia maken deel uit van de masterthese. De totale omvang van de stage en these in de specialisatie Brein en Cognitie is 36 ec: stage 18 ec, masterthese 18 ec. De masterthese is standaard 18 ec; minder is niet mogelijk. In uitzonderlijke gevallen, vooraf aangevraagd en met een overtuigende motivatie te beoordelen door de begeleider en de masterthesecoördinator, kan de masterthese een omvang hebben van 24 ec. De stage is in dat geval 12 ec. Ter oriëntatie zijn er onderwerpen voor stages en mastertheses en een overzicht van de mogelijkheden om stages of mastertheses te doen binnen de programmagroep te vinden op BlackBoard. Meer algemene informatie over het onderzoek bij de de programmagroep Brein en Cognitie is te vinden in de brochure Informatie over onderzoek bij Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie (verkrijgbaar op het secretariaat, kamer 3.16). Soms zijn er concrete verzoeken van externe instanties of zoeken stafleden van de programmagroep op korte termijn samenwerking met een student. Dergelijke aanbiedingen worden bekendgemaakt op Blackboard en op de prikborden in de gang op de derde etage van de Diamantbeurs. Masterstudenten dienen zich tijdens de halfjaarlijkse aanmeldperiodes voor vakken in te schrijven voor de stage en masterthese. Zij worden dan enrolled op Blackboard in de cursus Masterthese B&C/KNP. Op deze pagina is meer informatie te vinden over het actuele aanbod van onderwerpen voor stage- en mastertheseplekken, de Handleiding Masterthese en de benodigde formulieren. Wanneer studenten een keuze voor een onderwerp hebben gemaakt kunnen ze deze via een keuzeformulier doorgeven aan de masterthesecoördinator. Het startmoment is echter flexibel, afhankelijk van de planning van de student en docent. In de stage worden onder supervisie werkzaamheden gedaan die een afgestudeerde beroepsmatig uitvoert. Het kan variëren van het doen van experimenteel of toegepast onderzoek tot het uitvoeren van praktijkwerk. Een stage kan zowel bij de programmagroep zelf als bij een externe instantie plaats vinden. In de masterthese wordt de gehele empirische cyclus doorlopen. De masterthese kan ingaan op een wetenschappelijke vraag of op een vraag uit de praktijk. De onderzoeksvraag moet op het terrein van het vakgebied Brein en Cognitie liggen. De student dient het gehele traject af te leggen, van het ontwikkelen en uitwerken van de onderzoeksvraag tot en met het bespreken van de implicaties van de resultaten voor praktijk en theorie. Allereerst stellen student en begeleider een masterthesecontract op met de planning voor de these, deze dient te worden ingeleverd bij de masterthesecoördinator. Als de vraagstelling en de methode duidelijk zijn, schrijft de student een onderzoeksvoorstel dat wordt voorgelegd aan een tweede beoordelaar. Ook het onderzoeksvoorstel wordt ingeleverd bij de masterthesecoördinator. Als afronding van de masterthese wordt niet alleen een verslag geschreven, maar ook een mondelinge presentatie gegeven. In Hoofdstuk 6 staat meer informatie over de masterthese. De masterthesecoördinator dient te worden aangesloten bij verschillende stappen in hte proces: bij de beoordeling van contract, onderzoeksvoorstel en masterthese, bij de selectie van tweede beoordelaars, het detecteren en voorkomen van uitloop en indien nodig in de vorm van bemiddeling. Studenten die psychofysiologisch onderzoek doen, dienen in het bezit te zijn van de Richtlijn Hygiënisch Werken van de Commissie Onderzoekshygiëne of van het Engelstalig equivalent. Onderzoeksmogelijkheden binnen de specialisatie Brein en Cognitie Het onderzoek dat binnen de Programmagroep Brein en Cognitie wordt verricht, bevat een breed scala aan onderwerpen met een breed scala aan onderzoeksmethoden. Het vakgebied Brein en Cognitie heeft ook duidelijke verbanden met meer praktijkgerichte 295

4 Masterspecialisatie, Brein en Cognitie onderwerpen zoals de (cognitieve) ergonomie en ontwerpprocessen. Het onderzoek binnen de programmagroep Brein en Cognitie concentreert zich op drie centrale thema s: de Perceptie-Actie Cyclus, Geheugen en Bewustzijn. Studenten kunnen uiteraard ook een eigen onderwerp aandragen. De programmagroep organiseert wekelijks bijeenkomsten rond deze thema s. Studenten wordt aangeraden deze bij te wonen. Voor meer informatie neem contact op met de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie. Colloquia De programmagroep Brein en Cognitie organiseert colloquia en presentaties van mastertheses. Deze worden aangekondigd op de derde verdieping en op de website: In het kader van de masterthese is het verplicht om 10 colloquia bij te wonen (zie Hoofdstuk 4). 3.6 Nadere inlichtingen, mentoraat en studentenfractie Studieadvies Brein en Cognitie Voor studieadvies en inlichtingen over de specialisatie Brein en Cognitie kan men zich wenden tot de onderwijscoördinator van de programmagroep. Mentoraat Studenten die Brein en Cognitie als specialisatie kiezen, worden aan het eind van elk semester uitgenodigd om hun studieplanning te bespreken. Wie daar behoefte aan heeft, kan een staflid als mentor krijgen. Studentenfractie De studentenfractie Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie fungeert als schakel tussen studenten en docenten van Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie. Daarnaast organiseert de fractie lezingen, excursies en borrels. De fractie is altijd op zoek naar enthousiaste nieuwe leden Contactgegevens secretariaat en coördinatoren Brein en Cognitie Secretariaat: Anna Bogerd-Schaefers kamer Hubert Eleonora kamer Onderwijscoördinator en studieadviseur Brein en Cognitie: Manon Slockers, MSc. kamer inloopspreekuur: Ma en Di: uur. Woensdag afwezig. Of mail voor afspraak. Stage en Masterthesecoördinator Brein en Cognitie: Manon Slockers, MSc. kamer / inloopspreekuur: Ma en Di: uur. Woensdag afwezig. Of mail voor afspraak. Websites: Voorzitter van de programmagroep: Prof. dr. J.G.W. Raaijmakers kamer Voor contactgegevens van de docenten van Brein en Cognitie en een overzicht van hun interessegebieden: zie Hoofdstuk 10. Op de volgende pagina s staat een overzicht van de masteronderdelen die gevolgd kunnen worden binnen de specialisatie Brein en Cognitie. 296

5 Advanced Topics in Cognitive Neuroscience Credits 6 ec 7205RP00XY Semester Semester 1, period 1 Prerequisites Bachelor of Psychology, Basisprogramma Brein en Cognitie Number of participants Max. 20 Lecturers Dr. T.H. Donner and others Summary This course focuses on recent developments in cognitive neuroscience, a domain that studies the relationship between cognition and the brain. Different ways in which brain structure and function can be studied (e.g., single- and multi-cell recording in animals; EEG/MEG, and fmri in humans) will be discussed. Students will critically read and discuss influential reviews and original articles on timely topics in cognitive neuroscience. They are required to give a presentation, in which they describe an original article and propose a new experiment. The course covers the following topics: long-term memory consolidation, consciousness, brain code and brain reading, brain plasticity and recovery from brain damage, decision-making, and top-down control. Objectives At the end of this course, students will have: a) insight into neural theories and models of cognition in order to promote the integration of experimental psychological and neuroscientific findings (analyzing); b) the ability to read and understand original research papers in the field of cognitive neuroscience, and the ability to prepare and give an oral presentation of what has been read (evaluating and oral communication). Teaching Format Lectures, seminars, and presentations; the course material should always be read in advance. Literature The study material consists of a list of papers (approximately 500 pages). Reading original scientific publications as used in this course is often experienced as difficult. The publications will be made available via Blackboard. Assessment (1) The final test consists of 8 essay questions covering all course topics. It will account for 80% of the final grade. (2) At the beginning of each class mandatory oral presentations will be held that will account for 20% of the final grade. Lesson Dates 297

6 Brain Rhythms and Cognition Credits 6 ec 7205RP13XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Bachelor of Psychology, Neuroscience, Psychophysiological Experimentation (or equivalent). Number of participants maximum of 30 Lecturer Dr. T.H. Donner Summary Brain activity is highly dynamic. At every scale of observation, brains continuously produce waves, bursts, oscillations, and many other dynamic activity patterns. Such brain dynamics can be measured with electrophysiological techniques (EEG, MEG, electrocorticography) in the human brain. A rapidly growing number of studies aims at linking these brain dynamics to cognition. We will discuss recent developments in this field of research, focussing on the role of neuronal oscillations in cognition. How are cognitive processes such as attention, decision-making, and executive control orchestrated by local neuronal oscillations, the coupling across different frequencies, and the oscillatory interactions between brain regions? We will also cover basic mathematical concepts required for understanding each core topic. Some class meetings will be complemented by guest lectures from renowned researchers on specific focus topics. Objectives At the end of this course, students will be able to: a) explain the key concepts of cognitive electrophysiology discussed in this course (paraphrasing); b) integrate these concepts across different levels of analysis (e.g., invasive experiments in animals and non-invasive experiments in humans) (analyzing); c) read and evaluate research articles in the field (evaluating); d) identify current trends in this field (paraphrasing) and link this to seminal works and concepts (scientific thinking); e) present a critical review of an original research paper on the course topics, followed by a brief proposal for a futere research project along this line (oral communication). Teaching Format Lectures, debates, and student presentations. The oral presentation will be about an original research paper on the course topics, which each group of students selects from a list of papers posted on Blackboard. Course material needs to be read in advance. Literature Articles (available via Blackboard, approximately 300 pages). Assessment Weekly assessments on the course materials (20% of final grade), an oral presentation (20%), and a written exam with 8 essay questions at the end of the course (60%). Lesson Dates 298

7 Basic Affective Processes Credits 6 ec 7205RP01XY Semester Semester 1, period 2 Prerequisites Bachelor of Psychology, Emoties (BP02V) Number of participants Max. 16 Lecturer Dr. R.H. Phaf Summary Emotions pervade every aspect of human functioning. Empirical evidence shows that emotions modulate processing in such diverse fields as perception, attention, memory, reasoning, language, and consciousness. All attempts at analysis suggest that the constituent processes are not themselves full emotions, but can better be called affective processes. The emphasis in the course lies on those basic affective processes that are shared by all members of the human species. Although social constructions undoubtedly form an important part of full emotions, they receive little attention in the course. The model by LeDoux (1996) provides a useful framework for theorizing about basic affective processes and for applying Brain & Cognition models to the field of emotions. The emphasis in the course is more on how an affective process is performed than where it is localised in the brain (i.e., more a process than a systems approach). LeDoux book The emotional brain is supplemented by more recent publications that cover many of the different (e.g., evolutionary, neural, experimental, and connectionist) approaches to affective processes. Objectives At the end of this course, students will be able to formulate research questions and to devise experimental ways for answering these in the field of emotions and affective processes (scientific thinking). The emphasis in this advanced course is on the preparation for actually setting up and performing research. Teaching Format The format of the course is a weekly workgroup with written tests on the literature to be studied for that meeting, and papers read by the participants. The participants also have to prepare discussion points about the literature, and make one take-home assignment. Each participant is expected to be present and active in every meeting. Study Materials LeDoux, J. E. (1996). The emotional brain (rev. paperback ed.). New York: Simon & Schuster. ISBN (303 pages). Costs: approximately 15,-. Supplementary literature available via Blackboard (approximately 600 pages). Assessment There will be no examination at the end. The grade will be determined by the assignment (25%), the discussion points (50%), and by the written tests (25%). Lesson Dates Special Conditions If all participants master the Dutch language, the course (i.e., the papers and the tests) will be taught in Dutch. The course builds on knowledge about emotion-research that has been gathered in introductory courses. Students who want to participate but have not followed such introductory courses, should contact the lecturer beforehand. 299

8 Cognitie van Meertaligen Punten 6 ec 7204MP20XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 3 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie, Basisprogramma Brein en Cognitie (in ieder geval het onderdeel Taal (BP03V) en Leren en Geheugen (BP38)) Aantal deelnemers max. 16, bachelor en mastervariant samen Docent Prof. dr. A.M.B. de Groot Inhoud Aan bod komen: vroege simultane en sequentiële tweetaligheid; late twee- en meertaligheid; vreemdetaal-verwerving; taalbegrip en taalproductie bij twee- en meertaligen; controle-aspecten van twee- en meertaligheid; cognitieve processen bij simultaan vertalen; cognitieve consequenties van twee- en meertaligheid; twee- en meertaligheid en het brein. Leerdoelen Na afloop van de cursus beschikken de studenten over: a) een brede kennis over en inzichten in de cognitieve aspecten van twee- en meertaligheid en de bijbehorende methoden van onderzoek (evalueren); b) hebben ze ervaring opgedaan in het ordenen en beschrijven van primaire onderzoeksliteratuur (schriftelijke communicatie); c) hebben ze geleerd kritisch te reflecteren op uitkomsten van wetenschappenlijk onderzoek (zelfstandig denken) en d) kunnen ze dit mondeling presenteren (mondeling communiceren). Hiernaast dienen masterstudenten binnen dezelfde tijdsspanne meer onderzoeksartikelen te verwerken. Onderwijsvorm Werkcolleges. Aanwezigheid verplicht. Studiemateriaal De Groot, A. M. B. (2011). Language and cognition in bilinguals and multilinguals; An introduction. New York: Psychology Press. ISBN (528 pagina s). Kosten circa 50,-. Aanvullende literatuur t.b.v. de werkcolleges: 4 onderzoeksartikelen, circa 70 pagina s. Over een daarvan moet een korte presentatie worden verzorgd. Op Blackboard staan de referenties van deze artikelen. Aanvullende literatuur t.b.h. van het paper: 5 onderzoeksartikelen, circa 100 pagina s zelf te kiezen. Beoordelingsvorm Beoordeling van 2 à 3 vragen die voorafgaand aan elk college worden ingediend, en een paper. Alle vragen bij elkaar tellen voor 50% en de paper telt voor 50%. Voor beide onderdelen moet een voldoende gehaald worden. Onderwijstijden Bijzonderheden Wanneer de student de bachelorvariant met goed gevolg heeft afgesloten is het niet mogelijk om aan deze mastervariant deel te nemen. Bijvakstudenten moeten contact opnemen met de docent voor schriftelijke toestemming, daarna kunnen zij zich met die toestemming bij de onderwijsbalie melden als bijvakstudent. 300

9 Masterthese Brein en Cognitie Punten ec (18 is standaard; 24 moet speciaal worden aangevraagd) Onderzoeksvoorstel 4 EC: 7204MTCPNY Masterthese 14 EC: 7204MWPNXY Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docenten alle docenten, M.I. Slockers, MSc. Inhoud In een masterthese (MT) verricht men een (relatief) zelfstandig onderzoek, waarin de zelfstandigheid tot uiting komt in de opzet, uitvoering, analyse en rapportage. De eerste fase van de masterthese bestaat uit het schrijven van het MT-onderzoeksvoorstel. Het MT-onderzoeksvoorstel wordt na goedkeuring door de begeleider ingediend via een standaardformulier bij de masterthesecoördinator (M.I. Slockers, MSc). Als het MT-onderzoeksvoorstel is goedgekeurd door een tweede beoordelaar kan het eigenlijke onderzoek beginnen. Leerdoelen Na afloop van de masterthese kunnen studenten; a) een wetenschappelijke vraagstelling bedenken, dan wel een gegeven vraagstelling uitwerken (wetenschappelijk denken); b) zich verdiepen in de wetenschappelijke literatuur om op de hoogte te raken van het onderwerp (parafraseren, analyseren en evalueren); c) een onderzoeksopzet bedenken (wetenschappelijk denken); d) een onderzoeksvoorstel schrijven (wetenschappelijk denken en schriftelijke communicatie); e) data verzamelen en analyseren (analyseren, evalueren en wetenschappelijk denken); f) een wetenschappelijk rapport schrijven (schriftelijke communicatie); g) een wetenschappelijke presentatie geven (mondelinge communicatie). Onderwijsvorm Studenten melden zich voor het begin van het semester aan via SIS. Het startmoment van de masterthese is flexibel en afhankelijk van de planning van de student en de begeleider. Studenten schrijven zich in voor drie onderwerpen via de Blackboard site. Via de masterthesecoördinator krijgen ze bericht over hun plaatsing. Na plaatsing bij een onderwerp neemt de student contact op met de begeleider. De masterthese is formeel opgesplitst in MT-onderzoeksvoorstel (4 ec) en MT-onderzoek (14 ec). Het MT-onderzoeksvoorstel moet gereed zijn binnen maximaal 5 weken na aanvang. De masterthese (inclusief het schrijven van het MT-onderzoeksvoorstel) wordt uitgevoerd in een tijdsbestek van minimaal 12 weken (full-time) en maximaal 24 weken (half-time). Het verloop van de masterthese laat zich doorgaans niet heel nauwkeurig plannen; het is verstandig rekening te houden met enkele weken uitloop in verband met onvoorziene omstandigheden. Over omvang en planning worden vooraf duidelijke afspraken gemaakt met de begeleider. Deze afspraken worden vastgelegd in een MT-contract, waarin student en begeleider zich committeren aan een bepaalde planning en inspanning. De inhoud van het voorgenomen onderzoek en een nader uitgewerkte planning (waaruit de haalbaarheid moet blijken), maken deel uit van het MT-onderzoeksvoorstel. Beoordeling Zie de cursus Masterthese Brein en Cognitie op Blackboard. Bijzonderheden Voor een masterthese krijgt men standaard 18 ec; minder is niet mogelijk. In uitzonderlijke gevallen en met een overtuigende motivatie, vooraf te beoordelen door de begeleider en de masterthesecoördinator, kan de masterthese een omvang hebben van 24 ec. De stage is in dat geval 12 ec. In de brochure Informatie over onderzoek bij Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie, is meer informatie over onderzoek op de afdeling te vinden. 301

10 Psycho-endocrinologie Punten 6 ec 7204MP08XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docent Dr. B. Bermond Inhoud Mastervak betreffende de relatie tussen hormonen en gedrag; effecten van hormonen in de prenatale periode op gedrag tijdens volwassenheid, de relatie tussen hormonen en diverse emotionele gedragingen, relaties tussen hormonen en affectieve klachten, en relaties tussen hormonen en het centraal zenuwstelsel. Leerdoelen Na afloop van de cursus kunnen studenten: a) de relatie tussen hormonen en gedrag beschrijven (parafraseren); b) de relatie tussen hormonen en het centraal zenuwstelsel uitleggen (parafraseren) c) deze relaties vergelijken en interpreteren (analyseren en evalueren). Onderwijsvorm Hoorcolleges en literatuurstudie. Studiemateriaal Nelson, R. J. (2011). An introduction to behavioral endocrinology (4th ed.). Sunderland MA: Sinauer. ISBN (760 pagina s). Kosten circa 83,-. Collegestof. Beoordelingsvorm Schriftelijk tentamen bestaande uit open vragen. Onderwijstijden 302

11 Psychofarmacologie Punten 6 ec 7204MP06XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 3 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docenten Dr. T. Schilt en anderen Inhoud Aan de hand van veel voorkomende psychische aandoeningen zoals psychose/schizofrenie, depressie, bipolaire stoornis, angst, pijn, slaap/waakstoornissen, ADHD, dementie en verslaving, worden het werkingsmechanisme en mogelijke bijwerkingen van psychofarmaca behandeld. Aandacht voor elektrochemische neurotransmissie, neurotransmitters, type receptoren, enzymen en mechanismen waarop psychofarmaca ingrijpen. Het accent ligt op de farmacodynamiek in de hersenen, maar ook de farmacokinetiek komt aan bod (toediening, metabolisme, leverenzymen, halfwaardetijd, maximale plasmaconcentratie). Leerdoelen Na afloop van de cursus kunnen studenten vertellen welke farmacodynamische processen in de hersenen zijn aangedaan bij veel voorkomende psychiatrische aandoeningen, en hoe psychofarmaca op die processen ingrijpen en wat veel voorkomende bijwerkingen zijn (evalueren). Zij kunnen aangeven waarom de werking van bepaalde medicijnen kan veranderen als tegelijkertijd een ander medicijn wordt gebruikt of sprake is van andere invloeden op de werking of metabolisme van het medicijn (zelfstandig denken). Studenten kunnen informatie uit recent gepubliceerde wetenschappelijke artikelen over psychofarmacologische onderwerpen relateren aan de bij colleges en uit het boek opgedane kennis. Zij kunnen de wetenschappelijke teksten bekritiseren (evalueren). Onderwijsvorm Hoorcolleges en literatuurstudie. Let op: voor dit vak moet veel stof worden gelezen. Studiemateriaal Stahl, Stephen M. (2013). Stahl s essential psychopharmacology (Neuroscientific basis and practical applications) (4th ed.) Cambridge: Cambridge University Press. ISBN (575 pagina s). Kosten: circa 70,- tot 80,-. Aanvullende literatuur wordt via Blackboard bekend gemaakt (circa 50 pagina s). Ca. vier relevante wetenschappelijke artikelen over psychofarmacologische onderwerpen aansluitend bij de cursus. Deze worden via Blackboard bekend gemaakt. Collegestof. Beoordelingsvorm Schriftelijk tentamen bestaande uit meerkeuzevragen en open vragen. Onderwijstijden Bijzonderheden Van deze cursus bestaat ook een Bachelorvariant. Wanneer de student de bachelorvariant met goed gevolg heeft afgesloten is het niet mogelijk om aan de mastervariant deel te nemen. 303

12 Psychophysiological Experimentation Credits 3 ec 7203MP17XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Basisprogramma Brein en Cognitie, Number of Participants maximum of 40, bachelor and mastercourse together Lecturers M. Vissers, MSc. and others Summary In this course students will get acquainted with the use of psychophysiological measurement methods such as EEG, EMG, and heart rate. Theoretical aspects will be discussed in the lectures and the literature. Practical aspects will be illustrated in computer practicals and lab demonstrations. Objectives After completion of this course, students are able to critically evaluate the use of psychophysiological methods in psychological research (evaluating), and design psychophysiological experiments themselves (scientific thinking). They will know how the brain and the autonomic nervous system can be investigated using psychophysiological methods (paraphrasing), and will be able to characterize the structure, measurement, analysis, and interpretation of psychophysiological signals (paraphrasing; analyzing). Teaching Format This course consists of lectures, mandatory computer practicals and lab demonstration. Literature Committee for Research Hygiene. Guidelines for hygienic testing. (20 pages, VSPA book counter, free). Syllabus (252 pages). Costs: approximately 10,-. Point of sale will be announced on Blackboard. Supplementary: elementary introductions to relevant physical concepts via Blackboard. Assessment The final grade will be based upon students score on the final (pen-and-paper) exam (80%) and the average grade on the three assignments of the computer practicals (20%). On the exam, the master students abilities to evaluate and think independently contribute more to the final grade (70%) than the ability to paraphrase the learned material (30%). Lesson Dates Special Conditions Students either participate in the bachelor or mastercourse. 304

13 Sleep and Cognition Credits 6 ec 7204MP28XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Bachelor Psychology, Basisprogramma Brein en Cognitie Number of Participants maximaal 20 Lecturer Dr. L. Talamini Summary Sound sleep is important for day-time functioning. Nonetheless, over the last 50 years average sleep time has decreased by an hour in western parts of the world. Chronic sleep deficits, with deterioration of cognitive and emotional functioning, form a serious problem for about 15% of the adult population. Moreover, sleep problems constitute a risk factor for the development of affective psychopathology including depression and posttraumatic stress disorder. This course provides an overview of the neural regulation of sleep and the sleep-wake rhythm. In addition, we will consider dreams and the (re)processing of information during sleep. The function of these processes in relation to cognition and emotional regulation will be explained. This will provide insight into the role of sleep in for instance learning, memory consolidation, gaining insights and emotional regulation. Finally, sleep disorders will be treated, as well as the relation between sleep disorders and psychopathology. Objectives By the end of this course it is expected that the student: a) can describe the neurophysiological regulation of sleep and sleep/wake rhythms and (paraphrasing); b) can describe the neurophysiological mechanism underlying sleep-specific population dynamics, including slow waves and sleep spindles (paraphrasing); c) can distinguish the different sleep stages based on electrophysiological characteristics (analysing); d) can explain the relation between sleep and cognition, including the role of different electrophysiological sleep characteristics in information processing (evaluating); e) can explain the relation between sleep, emotional regulation and affective psychopathology (evaluating); f) can diagnose different sleep pathologies based on a case description and polysomnography (analysing); g) can critically evaluate research methods and circumstances in the field of sleep and cognition (evaluating) and use this knowledge in the development of new research questions and approaches (scientific thinking). Teaching Format Lectures and lab sessions. In addition students are required to do literature research and prepare a presentation on a research topic of choice. Literature To be announced. Assesment Exam with open questions tests knowledge regarding all learning objectives. Assignments during the lab sessions test the ability to distinguish the sleep stages and diagnose sleep disorders. The ability to critically evaluate sleep and cognition research is assessed through a presentation that summarizes and discusses the current state of the affairs regarding particular research topic. Lesson Dates 305

14 Special Conditions Basic neuroanatomy and physiology knowledge is required, as well as some basic knowledge regarding sleep physiology. Hence the course is only accessible to students that have followed the Brain and Cognition specialisation or that have an at least equivalent background with regard to the mentioned topics. (Recommended courses B&C specialisation: Psychophysiological experimentation, Neuroscience). 306

15 Stage Brein en Cognitie Punten 18 ec 7204MSPNXY Plaats in het rooster gedurende het hele jaar Toelatingsvoorwaarden Bachelor afgerond, met basisprogramma Brein en Cognitie Docenten alle docenten, M.I. Slockers, MSc. Inhoud Een student dient de kennis die hij/zij op de universiteit heeft opgedaan in de praktijk te brengen. De stagewerkzaamheden dienen van academisch niveau te zijn en te liggen op het gebied van Brein en Cognitie. Na een inwerkperiode moet de student in staat zijn om een deel van de empirische cyclus met een redelijke mate van zelfstandigheid uit te voeren. Leerdoelen Na de stage kunnen de studenten; a) een wetenschappelijke, op het gebied van Brein en Cognitie gelegen, onderzoeksvraag formuleren dan wel uitwerken (wetenschappelijk denken); b) relevante informatie daaromtrent selecteren en ordenen en dit in een onderzoeksverslag beargumenteren (analyseren, evalueren en schriftelijke communicatie); c) werkzaamheden behorende bij een Brein en Cognitie psycholoog met een redelijke mate van zelfstandigheid uitvoeren (zelfstandig denken); reflecteren op de opgedane ervaring en de mogelijkheden en beperkingen van het toepassen van de opgedane Brein en Cognitie kennis in de praktijk (reflectie). Onderwijsvorm Een onderzoekstage betreft doorgaans het onder begeleiding van een onderzoeker uitvoeren van onderdelen van lopend onderzoek, dit kan zowel in experimentele als in toegepaste setting plaatsvinden en kan zowel intern als extern worden gelopen. Een interne stage vindt plaats bij een begeleider van de programmagroep Brein en Cognitie, een externe stage wordt gelopen bij een psycholoog in een organisatie of instelling en ligt inhoudelijk op het gebied van Brein en Cognitie. Elke student krijgt een begeleider van de afdeling Brein en Cognitie Psychologie toegewezen door de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie. Bij externe stages moet er bovendien een externe begeleider zijn op de stageplek. De externe begeleider dient in principe een universitair opgeleide Brein en Cognitie psycholoog te zijn. Als dat niet mogelijk is, kan de begeleiding ook verzorgd worden door een begeleider met een aanverwante academische opleiding (ter goedkeuring onderwijscoördinator), mits deze bekend is met het werk van Brein en Cognitie psychologen. Voor aanvang van de stage dienen de student en begeleider(s) afspraken te maken over de begeleiding, inhoud, werkwijze en duur van de stage. De werkzaamheden tijdens een stage worden na afloop van de stage gerapporteerd door middel van een stageverslag. Het verslag van een interne onderzoekstage bestaat uit twee delen: een reflectieverslag (over werkzaamheden, leerdoelen en het geleerde) en een onderzoeksverslag. Het verslag van een externe onderzoeksstage bestaat ook uit twee delen: een reflectieverslag en het product van de stage (bijvoorbeeld een rapport, artikel, of brochure). Verdere informatie betreffende de stage is te vinden op Blackboard of bij de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie. Aanmelding en onderwerpkeuze Studenten melden zich voor het begin van het semester aan via SIS. Het startmoment van de stage is flexibel en afhankelijk van de planning van de student en begeleider. 307

16 Studenten schrijven zich in voor drie onderwerpen via Blackboard. Na plaatsing bij een onderwerp neemt de student contact op met de begeleider. Het is ook mogelijk om zelf een stageplek aan te dragen, deze dient dan wel vooraf goedgekeurd te worden door de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie. Goedkeuring geschiedt op basis van een stageplan (1-2 A4 tjes) dat per mail wordt ingediend bij de onderwijscoördinator. Beoordeling De eindbeoordeling wordt gedaan door de Brein en Cognitie begeleider op basis van het stageverslag en de stage-evaluatie., het door de externe begeleider ingevulde stage beoordelingsformulier en het verloop van het proces. Een voorbeeld van de verschillende beoordelingsformulieren is te vinden op Blackboard en in de Studenthandleiding Masterstage Brein en Cognitie. Zie voor de beoordeling de stagehandleiding op Blackboard. Bijzonderheden Een stage duurt 13 weken voltijd of langer indien de stage parttime plaatsvindt. Het is mogelijk om de stage en masterthese te combineren en bij sommige onderwerpen is dit zelfs wenselijk. Neem hiervoor contact op met de onderwijscoördinator van Brein en Cognitie. 308

17 Toegepaste Cognitieve Psychologie Punten 6 ec 7204MP21XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docent Prof. dr. J.G.W. Raaijmakers Inhoud Overzicht van de belangrijkste toepassingsgebieden van de cognitieve psychologie en van de onderzoeksmethoden die daarbij gebruikt worden. Aan de orde komen justitiële toepassingen (ooggetuigen, gezichtsherkenning, verhoortechnieken), klassieke en cognitieve ergonomie, begrijpelijkheid van berichten, tekens en symbolen, beslissen, training, waarneming (kleurenblindheid, spraakverstaanbaarheid), en verkeersgedrag. Daarnaast moeten er 6 opdrachten worden gemaakt waarbij de student een offerte (onderzoeksopzet) moet maken voor een onderzoek dat een antwoord kan geven op een specifieke vraag uit de praktijk. Leerdoelen Na afloop kan een student a) aangeven wat de belangrijkste bevindingen zijn binnen de genoemde gebieden van de toegepaste cognitieve psychologie en voorbeelden geven van toegepast onderzoek binnen die gebieden (parafraseren); b) een kritische evaluatie maken van een opzet voor een toegepast onderzoek (evalueren) en c) een haalbare (in termen van kosten) onderzoeksopzet bedenken voor een gegeven praktische vraagstelling (zelfstandig denken). Onderwijsvorm Werkcolleges en opdrachten. Aanwezigheid verplicht. Studiemateriaal Collegedictaat: Raaijmakers, J.G.W. (2002). Toegepaste functieleer. (84 pagina s). Artikelen, ca. 25 (300 pagina s). Artikelen en collegedictaat zijn beschikbaar via Blackboard. Beoordelingsvorm Er moeten tijdens de cursus 6 opdrachten worden gemaakt. Daarnaast zijn er 4 deeltentamens met open vragen. De data hiervan worden bij aanvang van de cursus bekend gemaakt. Het eindcijfer is het gemiddelde van het cijfer voor de opdrachten en het cijfer voor de deeltentamens. Deeltentamens kunnen alleen in geval van overmacht (ziekte e.d.) worden ingehaald. Bij een onvoldoende aan het eind van de cursus komen alle tussenresultaten (deeltentamens en opdrachten) te vervallen en moet een schriftelijk tentamen worden gedaan over de gehele stof. Onderwijstijden 309

18