Masterspecialisatie, Brein en Cognitie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Masterspecialisatie, Brein en Cognitie"

Transcriptie

1 Masterspecialisatie, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Brein en Cognitie is toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma hebben gekozen voor de specialisatie Brein en Cognitie, dan wel een bachelor Psychologie hebben afgerond en daarin vergelijkbare kennis en vaardigheden hebben opgedaan. Voor meer informatie kan men contact opnemen met de onderwijscoördinator Brein en Cognitie. 3.2 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Het onderwijsprogramma van de Programmagroep Brein en Cognitie sluit aan bij het onderzoek dat er wordt verricht. Dat onderzoek omvat een breed scala aan onderwerpen (variërend van elementaire perceptuele processen tot bewustzijn) met een breed scala aan onderzoeksmethoden (van reactietijdmetingen tot neuro-imagingstudies en computersimulaties). Het vakgebied Brein en Cognitie heeft ook duidelijke verbanden met meer praktijkgerichte onderwerpen zoals de (cognitieve) ergonomie en ontwerpprocessen. Het onderzoek binnen de programmagroep Brein en Cognitie concentreert zich op drie centrale thema s: de Perceptie-Actie Cyclus, Geheugen en Bewustzijn. Het thema Perceptie-Actie Cyclus richt zich vooral op onderwerpen als perceptie en aandacht. Doel van het onderzoek is om dat soort processen te ontrafelen en zoveel mogelijk te reduceren tot de meest elementaire bouwstenen. Het koppelen van die bouwstenen aan neurale mechanismen is daarbij een belangrijke doelstelling. Bij het thema Geheugen ligt de nadruk op het ophalen van informatie uit het langetermijn-geheugen en hoe dat wordt beïnvloed door factoren zoals context, eerder geactiveerde informatie en de mentale en affectieve toestand van de persoon. Dergelijke retrievalprocessen en factoren liggen ten grondslag aan veel cognitieve functies, niet alleen het ophalen van herinneringen maar ook het activeren van lexicale en linguïstische informatie bij het begrijpen en produceren van taal. Het onderzoek richt zich niet alleen op leren en vergeetprocessen bij gezonde personen, maar ook op leer- en geheugenproblemen bij patiënten. Ook wordt de rol van slaap hierbij onderzocht. Daarnaast richt het onderzoek zich op opslag en ophalen van informatie in meer complexe taken zoals het verwerken van zinnen en verhalen, gezichten en emotionele stimuli. Bij het thema Bewustzijn staat centraal wat het verschil is tussen bewuste en onbewuste informatieverwerking, in het bijzonder met betrekking tot visuele perceptie en emotie, en wat het neurale substraat van dit onderscheid is. Daarnaast wordt onderzocht hoe de kwaliteit of het stadium van slaap, en meer algemeen bioritmische verschijnselen, maar ook al dan niet geïnduceerde wisselingen van arousal, een invloed hebben op informatieverwerking. In de specialisatie Brein en Cognitie kan de studieroute Cognitieve Neurowetenschap worden gekozen. Cognitieve Neurowetenschap richt zich op de belangrijkste functies van menselijk gedrag (perceptie, geheugen, taal etc.) inclusief de biologische basis van die functies. Kennis over en ervaring met experimenteel-psychologisch onderzoek zijn daarbij belangrijk. Daarom kan de specialisatie ook gezien worden als een meer algemene opleiding tot psychologisch onderzoeker. 3.3 Beroepsmogelijkheden Brein en Cognitie Afgestudeerden in de specialisatie Brein en Cognitie kunnen terechtkomen in settings waarin onderzoek en onderzoeksvaardigheden een belangrijke rol spelen. Dat kan bij een universiteit zijn maar ook bij een instituut voor toegepast onderzoek, bij een farmaceutisch bedrijf, een onderzoeksafdeling van een ministerie, bij een reclamebureau of bij een onderzoeks- en adviesbureau. Een deel van de studenten met een afgeronde master in 271

2 Masterspecialisatie, Brein en Cognitie Masterspecialisatie, Brein en Cognitie de specialisatie Brein en Cognitie kan doorstromen naar een promotieplaats. Dat hoeft overigens lang niet altijd bij een afdeling Brein en Cognitie, Experimentele Psychologie, Psychonomie, Functieleer of Cognitieve Psychologie te zijn, maar kan ook bij een afdeling Ontwikkelingspsychologie, Sociale Psychologie, Communicatiewetenschap of zelfs bij een andere faculteit zoals de Faculteit Geneeskunde. 3.4 Inrichting masterprogramma Brein en Cognitie Het masterprogramma Brein en Cognitie is het vervolg op de bachelorspecialisatie Brein en Cognitie. Veel studenten die in de bachelor gekozen hebben voor de specialisatie Brein en Cognitie zullen de eenjarige aansluitmaster kiezen. Het programma daarvan wordt in het kort geschetst. Het is ook mogelijk te kiezen voor de Research Master Psychology ( of de Master Brain and Cognitive Sciences ( Deze twee selectieve Researchmasters duren twee jaar. Meer informatie staat in Hoofdstuk 9 van deze gids. Studenten Brein en Cognitie kunnen in de master kiezen voor de route Cognitieve Neurowetenschap. Het is niet verplicht om die te kiezen; de route is wel een samenhangend programma gericht op de betreffende interesse en biedt de mogelijkheid om zich te specialiseren in onderzoek op het terrein van brein en cognitie. Specialisatie Brein en Cognitie: route Cognitieve Neurowetenschap Studenten Brein en Cognitie kunnen in de master kiezen voor de route Cognitieve Neurowetenschap, in vervolg op het bachelorprogramma van deze route. Het is niet verplicht om die te kiezen; de route is wel een samenhangend programma gericht op de betreffende interesse en biedt de mogelijkheid om zich te specialiseren in onderzoek op het terrein van de cognitieve neurowetenschap. Studenten die deze route niet kiezen, hebben de keus uit het gehele mastervakkenaanbod van Brein en Cognitie. Hun masterprogramma bestaat uit 24 ec mastervakken Brein en Cognitie, een stage en een masterthese van elk 18 ec. Hieronder een uitgebreide omschrijving van het studieprogramma van de route Cognitieve Neurowetenschap. Semester 1 (30 ec) Semester 2 (30 ec) Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 () Blok 1 (12 ec) Blok 2 (12 ec) Blok 3 () Advanced Topics in Cognitive Neuroscience () Connectionistische Modellen (6 of 9 ec) Brain Rhythms and Cognition () Psychoendocrinologie (6ec) Literatuurtentamen (3 0f ) Stage (18 ec) en Masterthese (18 ec) Noot: verplichte cursussen zijn grijsgekaderd en vetgedrukt. Psychofarmacologie () Slaap/Waak Stoornissen () Studenten kunnen ook deelnemen aan onderstaande Research Master cursussen. Let op: Research Master studenten hebben voorrang bij deze cursussen. Semester en blok Basic Affective Processes 1.2 NeuroImaging Advanced Topics in Language and Memory 1.2 Literatuurtentamen 3 of alle 3.5 De afstudeeropdracht De afsluiting van de studie is de afstudeeropdracht, die uit twee onderdelen bestaat: stage en masterthese. De colloquia maken deel uit van de masterthese. Net als bij alle specialisaties is in de specialisatie Brein en Cognitie de totale omvang 3: stage 18 ec, masterthese 18 ec. De masterthese is standaard 18 ec; minder is niet mogelijk. In uitzonderlijke gevallen, en met een overtuigende motivatie, te beoordelen door de begeleider en de onderwijscoördinator, kan de masterthese een omvang hebben van 24 ec. De stage is in dat geval 12 ec. Ter oriëntatie zijn er onderwerpen voor stages en mastertheses en een overzicht van de mogelijkheden om stages of mastertheses te doen binnen de programmagroep. Deze informatie is te vinden in de brochure Informatie over onderzoek bij Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie (verkrijgbaar op het secretariaat, kamer 3.16), in een klapper op het secretariaat en op de prikborden. Soms zijn er concrete verzoeken van externe instanties of zoeken stafleden van de programmagroep op korte termijn samenwerking met een student. Dergelijke aanbiedingen worden bekendgemaakt op de prikborden in de gang op de derde etage. Masterstudenten dienen zich tijdens de halfjaarlijkse aanmeldperiodes voor vakken in te schrijven voor de masterthese. Zij krijgen dan een mail met een lijst onderwerpen waar ze uit kunnen kiezen én ze worden enrolled op Blackboard in de cursus Masterthese Brein en Cognitie. Ze kunnen hun keuze doorgeven aan het secretariaat en de Handleiding Masterthese lezen die op Blackboard staat. In de stage worden onder supervisie werkzaamheden gedaan die een afgestudeerde beroepsmatig uitvoert. Het kan variëren van het doen van experimenteel of toegepast onderzoek tot het uitvoeren van praktijkwerk. Een stage kan zowel bij de programmagroep zelf als bij een externe instantie plaats vinden. In de masterthese wordt de gehele empirische cyclus doorlopen. De masterthese kan ingaan op een wetenschappelijke vraag of op een vraag uit de praktijk. De onderzoeksvraag moet op het terrein van het vakgebied Brein en Cognitie liggen. De student dient het gehele traject af te leggen, van het ontwikkelen en uitwerken van de onderzoeksvraag tot en met het bespreken van de implicaties van de resultaten voor praktijk en theorie. Allereerst stellen student en begeleider een masterthesecontract op met de planning voor de these dat moet worden ingeleverd op het secretariaat. Als de vraagstelling en de methode duidelijk zijn, schrijft de student een onderzoeksvoorstel dat wordt voorgelegd aan een tweede beoordelaar. Ook het onderzoeksvoorstel wordt ingeleverd bij het secretariaat. Als afronding van de masterthese wordt niet alleen een verslag geschreven, maar ook een mondelinge presentatie gegeven. Deze presentaties worden altijd op donderdagmiddag gehouden. In Hoofdstuk 6 staat meer informatie over de masterthese. Het secretariaat en de thesecoördinator vervullen een belangrijke rol: bij de beoordeling van contract, onderzoeksvoorstel en masterthese, bij de selectie van tweede beoordelaars en het detecteren en voorkomen van uitloop. Studenten die psychofysiologisch onderzoek doen, dienen in het bezit te zijn van de Richtlijn Hygiënisch Werken van de Commissie Onderzoekshygiëne of van het Engelstalig equivalent. In de volgende paragraaf staat een overzicht van de thema s die geschikt zijn voor de masterthese en die aansluiten bij het onderzoek dat gedaan wordt binnen Brein en Cognitie; eigen onderwerpen aandragen is vanzelfsprekend ook mogelijk. Onderzoeksmogelijkheden binnen de specialisatie Brein en Cognitie Zoals in 3.2 bij de doelstelling van het onderwijsprogramma is beschreven, omvat het onderzoek dat binnen de Programmagroep Brein en Cognitie wordt verricht, een breed scala aan onderwerpen (variërend van elementaire perceptuele processen tot bewustzijn)

3 Masterspecialisatie, Brein en Cognitie met een breed scala aan onderzoeksmethoden (van reactietijdmetingen tot neuro-imagingstudies en computersimulaties). Het vakgebied Brein en Cognitie heeft ook duidelijke verbanden met meer praktijkgerichte onderwerpen zoals de (cognitieve) ergonomie en ontwerpprocessen. Het onderzoek binnen de programmagroep Brein en Cognitie concentreert zich op drie centrale thema s: de Perceptie-Actie Cyclus, Geheugen en Bewustzijn. Het onderzoek dat studenten tijdens stage en masterthese doen, hoort meestal bij een van deze thema s. Rond de thema s organiseert de programmagroep regelmatig bijeenkomsten. Studenten wordt sterk aangeraden deze bij te wonen. Colloquia De programmagroep Brein en Cognitie organiseert colloquia en presentaties van mastertheses. Deze worden aangekondigd op de derde verdieping en op de website: student.uva.nl/psychologie/agenda.cfm. In het kader van de masterthese is het verplicht om 10 colloquia bij te wonen (zie Hoofdstuk 4). 3.6 Nadere inlichtingen, mentoraat en studentenfractie Studieadvies Brein en Cognitie Voor studieadvies en inlichtingen over de specialisatie Brein en Cognitie kan men zich wenden tot de onderwijscoördinator van de programmagroep. Mentoraat Studenten die Brein en Cognitie als specialisatie kiezen, worden aan het eind van elk semester uitgenodigd om hun studieplanning te bespreken. Wie daar behoefte aan heeft, kan een staflid als mentor krijgen. Studentenfractie Er is een studentenfractie Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie, die lezingen, excursies en borrels organiseert en fungeert als informatiepunt. De fractie is altijd op zoek naar enthousiaste nieuwe leden. Inlichtingen: secretariaat Brein en Cognitie, kamer 3.16, telefoon , bcstudentenfractie-fmg@uva.nl. 3.7 Contactgegevens secretariaat en coördinatoren Brein en Cognitie Secretariaat: Anna Bogerd-Schaefers en Hubert Eleonora, kamer 3.16, telefoonnummer: pnsecretariaat-fmg@uva.nl Onderwijscoördinator en studieadviseur Brein en Cognitie: Wordt nader bekend gemaakt. Thesecoördinator Brein en Cognitie: Wordt nader bekend gemaakt. Websites: Voorzitter van de programmagroep: Prof. dr. A.M.B de Groot, kr. 3.08, tel Voor contactgegevens van de docenten van Brein en Cognitie en een overzicht van hun interessegebieden: zie Hoofdstuk 10. Op de volgende pagina s staat een overzicht van de masteronderdelen die gevolgd kunnen worden binnen de specialisatie Brein en Cognitie. 274

4 Masteronderdelen, Brein en Cognitie Brain Rhythms and Cognition 7204MP23XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Bachelor of Psychology, Neurowetenschappen, Psychophysiological Experimentation. Recommended: Advanced Topics in Cognitive Neuroscience. Number of participants maximum of 30 Lecturer, Information Dr. T.H. Donner At the end of this course, students will be able to explain the key concepts of cognitive electrophysiology discussed in this course; integrate these concepts across different levels of analysis (e.g., invasive experiments in animals and non-invasive experiments in humans); read and evalute research articles in the field; identify current trends in this field and link this to seminal works and concepts. Brain activity is highly dynamic. At every scale of observation, brains continuously produce waves, bursts, oscillations, and many other dynamic activity patterns. Such brain dynamics can be measured with electrophysiological techniques (EEG, MEG, electrocorticography) in the human brain. A rapidly growing number of studies aims at linking these brain dynamics to cognition. We will discuss recent developments in this field of research, focussing on the role of neuronal oscillations in cognition. How are cognitive processes such as attention, decision-making, and executive control orchestrated by local neuronal oscillations, the coupling across different frequencies, and the oscillatory interactions between brain regions? We will also cover basic mathematical concepts required for understanding each core topic. Some class meetings will be complemented by guest lectures from renowned researchers on specific focus topics. Lectures, debates, and student presentations. Course material needs to be read in advance. Weekly assessments on the course materials (20% of final grade), an oral presentation (20%), and a written exam at the end of the course (60%). Study materials Articles (available via Blackboard, approximately 300 pages). Wed hrs. Bldg JK-room B.22 Examination Dates Wed hrs. to be announced Wed hrs. to be announced Resit Exam Special Conditions The course is also taught for research master students. It then is based on the same lectures, but with a higher standard of requirements. Note that the general components for assessment are identical for the Research Masters and the regular masters. What differs are the learning objectives and, thus, the criteria for evaluation: e.g., only the Research Master students will have to propose a new experiment in their oral presentation. 275

5 Masteronderdelen, Brein en Cognitie Masteronderdelen, Brein en Cognitie Connectionistische Modellen Punten Deel 1, theorie: ; Deel 2, practicum: 3 ec Tentamencode 7204MP12XY (6); 7204MP14XY (3) Plaats in het rooster Semester 1, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie, Basisprogramma Brein en Cognitie Docent, Inlichtingen Prof. dr. J.M.J. Murre Leerdoel Het op een zodanige manier vertrouwd raken met connectionistische modellen, dat in een later stadium meer zelfstandig simulatiewerk kan worden uitgevoerd. Inhoud De cursus bestaat uit colleges (deel 1) en practica (deel 2). De practica volgen op de colleges. Bijvoorbeeld: na het college over backpropagation volgt het backpropagation practicum. De practica lopen aan het einde langer door, voor de grote eindopdracht. De nadruk ligt op een praktische, natuurwetenschappelijke benadering van (artificiële) neurale netwerken. Eerst wordt ingegaan op theoretische uitgangspunten van de connectionistische benadering. Dan worden belangrijke modellen binnen de psychologie behandeld, gerangschikt naar de na te bootsen psychologische functies (leren, geheugen, perceptie, taal). In het practicumgedeelte worden de studenten in demonstraties vertrouwd gemaakt met de implementatie en toepassing van enkele modellen. Met behulp van deze basiskennis wordt op meer specifieke onderwerpen ingegaan door aanvullende literatuurstudie en praktisch werk. Die onderwerpen sluiten aan bij lopend onderzoek. De thema s voor de practica worden gedurende de cursus bekendgemaakt. Onderwijsvorm Deel 1: werkcolleges met voorafgaand toetsen over de gelezen literatuur, demonstraties; Deel 2: practica. Toetsvorm Deel 1: schriftelijk tentamen met open vragen. Deel 2: bestaat uit 6 practicum opdrachten waarover men een rapport moet schrijven en inleveren, met eventuele simulatiescripts. Deze worden van individuele feedback en een cijfer voorzien. De laatste (grote) opdracht telt dubbel voor het eindcijfer. Studiematerialen en kosten Bechtel, W., & Abrahamsen, A. (2001). Connectionism and the mind; Parallel processing, dynamics, and evolution in networks (2nd ed.). Oxford, UK: Blackwell. ISBN (356 pagina s). Kosten: circa 38,-. Onderwijstijden Do t/m uur Geb JK-zaal B.18 Do t/m uur Geb JK-zaal B.18 Toetsdata Do uur wordt nader bekend gemaakt Do uur wordt nader bekend gemaakt herkansing Bijzonderheden Het is mogelijk alleen deel 1 te volgen. Masterthese Brein en Cognitie Punten ec (18 is standaard; 24 moet speciaal worden aangevraagd) 7204MWPNXY Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docent alle docenten Leerdoel, inhoud In een masterthese (MT) verricht men een (relatief) zelfstandig onderzoek, waarin de zelfstandigheid tot uiting komt in de opzet, uitvoering, analyse en rapportage. De eerste fase van de masterthese bestaat uit het schrijven van het MT-onderzoeksvoorstel. Het wordt, na goedkeuring door de begeleider, ingediend via bij het secretariaat (kamer 3.16). Als het MT-onderzoeksvoorstel is goedgekeurd kan het onderzoek beginnen. Globaal houdt een masterthese de volgende werkzaamheden in: (a) het bedenken van een vraagstelling, of het uitwerken van een gegeven vraag- of probleemstelling; (b) verdieping in de literatuur om op de hoogte te raken van het onderwerp; (c) het bedenken van een onderzoeksopzet; d) het schrijven van een onderzoeksvoorstel; (e) het verzamelen en analyseren van de data; (f) de verslaglegging; en (g) de openbare presentatie. Daarnaast dienen 10 colloquia te worden bijgewoond (zie Hoofdstuk 6 voor meer informatie). Aanmelding en onderwerpkeuze Studenten melden zich voor het begin van het semester aan via SIS. Geplaatste studenten krijgen bericht. Ze schrijven zich in voor drie onderwerpen. Na plaatsing bij een onderwerp neemt de student contact op met de begeleider. Beoordeling Zie de cursus Masterthese Brein en Cognitie op Blackboard. Bijzonderheden Voor een masterthese krijgt men standaard 18 ec; minder is niet mogelijk. In uitzonderlijke gevallen, en met een overtuigende motivatie, te beoordelen door de begeleider en de onderwijscoördinator, kan de masterthese een omvang hebben van 24 ec. De stage is in dat geval 12 ec. De masterthese is formeel opgesplitst in MT-onderzoeksvoorstel (4 ec) en MT-onderzoek (14 ec). Het MT-onderzoeksvoorstel moet gereed zijn binnen maximaal 5 weken na aanvang. De masterthese (inclusief het schrijven van het MT-onderzoeksvoorstel) wordt uitgevoerd in een tijdsbestek van minimaal 12 weken (full-time) en maximaal 24 weken (half-time). Het verloop van de masterthese laat zich doorgaans niet heel nauwkeurig plannen; het is verstandig rekening te houden met enkele weken uitloop in verband met onvoorziene omstandigheden. Over omvang en planning worden vooraf duidelijke afspraken gemaakt met de begeleider. Deze afspraken worden vastgelegd in een MT-contract, waarin student en begeleider zich committeren aan een bepaalde planning en inspanning (het MT-contract bevat o.m. de aanvangsdatum, geplande einddatum, aantal ec, en door wie en op welke wijze de begeleiding wordt verzorgd). De inhoud van het voorgenomen onderzoek en een nader uitgewerkte planning (waaruit de haalbaarheid moet blijken), maken deel uit van het MT-onderzoeksvoorstel. Meer informatie over de masterthese is te vinden in Hoofstuk 6 van deze studiegids en in de brochure Informatie over onderzoek bij Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie, die verkrijgbaar is bij het secretariaat van de programmagroep (kamer 3.16). Daarnaast is een handleiding voor de masterthese te vinden op Blackboard

6 Masteronderdelen, Brein en Cognitie Masteronderdelen, Brein en Cognitie Psycho-endocrinologie Punten Tentamencode 7204MP08XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docent, Inlichtingen Dr. B. Bermond Leerdoel Inzicht geven in de relatie tussen hormonen en gedrag. Hierbij komen de volgende vragen aan de orde: 1) Wat zijn de effecten van specifieke hormonen op bepaalde gedragingen? 2) Waar grijpen die hormonen in het brein aan ter regulering van die gedragingen? 3) Welke effecten hebben bepaalde gedragingen op specifieke hormonale systemen? Inhoud Het boek is geschreven als een echt leerboek en leent zich bij uitstek voor deze cursus. De volgende onderwerpen komen aan de orde: 1) Effecten van hormonen gedurende de prenatale periode op seksespecifieke gedragingen tijdens volwassenheid. 2) Relaties tussen hormonen en verschillende emotionele gedragingen, zoals seks, agressie, broedverzorgend gedrag en sociaal gedrag. 3) Relaties tussen hormonen en affectieve klachten. Onderwijsvorm Hoorcolleges en literatuurstudie. Toetsvorm Schriftelijk tentamen bestaande uit open vragen. Studiematerialen en kosten Nelson, R. J. (2011). An introduction to behavioral endocrinology (4th ed.). Sunderland MA: Sinauer. ISBN (760 pagina s). Kosten circa 83,-. Collegestof. Onderwijstijden Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.90 Toetsdata Wo uur wordt nader bekend gemaakt Wo uur wordt nader bekend gemaakt herkansing Psychofarmacologie Punten Tentamencode 7204MP06XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie Docent, Inlichtingen Dr. T. Schilt Leerdoel Het verwerven van kennis over de werkingsmechanismen van psychofarmaca bij veel voorkomende psychiatrische aandoeningen. Inhoud Verdieping van de kennis over elektrochemische neurotransmissie in de hersenen. Aandacht voor neurotransmitters, type receptoren, enzymen, signaaltransductie, mechanismen waarop psychofarmaca ingrijpen, toediening, bloed-hersenbarrière, halfwaardetijd, maximale plasmaconcentratie. Aan de hand van veel voorkomende psychische aandoeningen (psychosen/schizofrenie, depressie, angst, bipolaire stoornis, ADHD, dementie, verslaving en daarnaast ook pijn en slaap/waakstoornissen) wordt het werkingsmechanisme (en mogelijke bijwerkingen) van verschillende psychofarmaca behandeld. Onderwijsvorm Hoorcolleges en literatuurstudie. Let op: voor dit vak moet veel stof worden gelezen! Toetsvorm Schriftelijk tentamen bestaande uit meerkeuzevragen en open vragen. Studiematerialen en kosten Stahl, S. M. (2008). Essential psychopharmacology (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN (circa 960 pagina s stof). Kosten: circa 57,-. Kalat, J. W. (2009). Biological psychology (10th ed.). Belmont: Wadsworth. ISBN (9th ed. uit 2006 volstaat ook, ISBN ). Kosten: circa 55,-. Hoofdstukken 2 en 3. Dit boek is ook gebruikt in de propedeusecursus Biologische Psychologie (voorheen Psychofysiologie). Dit is opfrisstof. Artikelen via Blackboard (circa 60 pagina s). Collegestof. Onderwijstijden Do t/m uur Geb M-zaal 3.01 Do t/m uur Geb M-zaal 3.01 Vr uur Geb M-zaal 3.01 Toetsdata Do uur wordt nader bekend gemaakt Do uur wordt nader bekend gemaakt herkansing Bijzonderheden Van deze cursus bestaat ook een bachelorvariant. Deze is gebaseerd op dezelfde colleges, maar er hoeft minder literatuur te worden bestudeerd

7 Masteronderdelen, Brein en Cognitie Masteronderdelen, Brein en Cognitie Psychophysiological Experimentation 3 ec 7204MP17XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Basisprogramma Brein en Cognitie Number of Participants maximum of 24 Lecturers, Information Dr. W.F. Hofman, Dr. H.S. Scholte, Drs. M. Vissers, Drs. J. van Driel To learn the principles underlying the measurement and analysis of EEG, ERP, EMG, heart rate, EDA, EOG, and cardio-vascular and respiratory measures in psychological research. Contents Topics will include (a) the relationship between what is measured with these methods and neural activity (b) principles of psychophysiological data acquisition, filtering and signal analysis (c) a short overview of the use of these methods in psychological research. The course will also deal with the procedures used in the Psychology laboratories ( wet labs) and is mandatory for everyone who wants to use these facilities. The course will consist of lectures, labs, and a demonstration of some of the most used techniques. The course consists of lectures, labs, and visits to the facilities. Written exam, open questions. Textbooks Commission for Research Hygiene. Guidelines for hygienic testing. (20 pages, VSPA book counter, free). Syllabus (252 pages) available at secretariat, room Costs: aproximately 10,- Lectures (for all) Mon hrs. Bldg JK-room 1.22 Labs Tue hrs. Bldg DB-room 3.02 Visits Fri hrs. facilities in Bldg D Examination Dates Tue hrs. to be announced Fri hrs. to be announced Resit Exam Special Conditions Attendance is compulsory. If all participants master the Dutch language, the course will be taught in Dutch. The course is also taught for bachelorstudents. For masterstudents it is based on the same lectures, but with a higher standard of requirements. Slaap/Waak Stoornissen Punten Tentamencode 7204MP25XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie, Basisprogramma Brein en Cognitie Aantal deelnemers maximaal 20 Docent, Inlichtingen Dr. W.F. Hofman Leerdoel en Inhoud Goed slapen is belangrijk om overdag te kunnen functioneren. Toch is de laatste 50 jaar in de westelijke wereld de gemiddelde slaapduur met een uur afgenomen. Chronische slaapklachten, vooral in samenhang met klachten over verslechtering van het dagelijks cognitief en emotioneel functioneren, vormen voor ongeveer vijftien procent van de volwassen bevolking een ernstig probleem. In deze cursus wordt een overzicht gegeven van de regeling en ontregeling van de normale slaap en slaap/waak ritmiek, van de diagnostiek en van de behandeling van primaire en secundaire slaapstoornissen. Ook wordt de relatie belicht tussen slaapproblemen en psychopathologie. Tijdens deze cursus wordt behandeld hoe het slaappatroon eruit ziet, de evolutie en ontwikkeling van de slaap, wat er gebeurt als de slaap wordt verstoord, en wat voor neurofysiologische mechanismen hieraan ten grondslag liggen. Het lezen van het slaap-eeg zal worden geoefend. Tevens zal aandacht worden besteed aan de diagnostiek van slaapstoornissen; bij dit onderwerp hoort een diagnostiekpracticum. Onderwijsvorm Werkcolleges met referaten, diagnostiekpracticum, polysomnografiepracticum, het schrijven van een paper. De literatuur is moeilijk. Aanwezigheid verplicht. Toetsvorm Elk werkcollege begint met een minitentamen van twee vragen. Het eindcijfer wordt bepaald door het totaalcijfer van de minitentamens plus het cijfer voor referaat en paper. De minitentamens tellen voor 50% mee, de paper voor 45% en het referaat voor 5%. Verder moeten de practica gevolgd zijn. De opdrachten die daar bij horen dienen ingeleverd te zijn (en voldoende, hoewel men er geen cijfer voor krijgt). Van masterstudenten wordt verwacht dat zij van drie casussen die tijdens het diagnostiekpracticum zijn behandeld, een verslag inleveren van één A4 per patiënt. Tevens dient hun paper meer literatuur te behandelen. Studiematerialen en kosten Bemmel, A. L. van, Beersma, D. G. M., Groen, J. H. M. de, & Hofman, W. F. (2001). Handboek slaap en slaapstoornissen. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg. ISBN (244 pagina s). Kosten: circa 57,-. Verdiepingsliteratuur wordt nader bekendgemaakt (circa 170 pagina s). Circa 14 artikelen voor paper, voordracht en assignments. Onderwijstijden Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.18 Wo t/m uur Geb JK-zaal 1.18 Wo uur Geb DB-zaal 3.02 practicum Wo uur Geb JK-zaal 1.18 symposium Bijzonderheden Van deze cursus bestaat ook een bachelorvariant. Deze is gebaseerd op dezelfde colleges, maar er is een verschil in het aantal artikelen en de omvang van de opdrachten

8 Masteronderdelen, Brein en Cognitie Masteronderdelen, Brein en Cognitie Stage Brein en Cognitie Punten: 18 ec Tentamencode: 7204MSPNXY Plaats in het rooster: gedurende het hele jaar Toelatingsvoorwaarden: Bachelor afgerond, met specialisatie Brein en Cognitie Inlichtingen: alle docenten Inhoud en onderwijs Een student dient de kennis die hij/zij op de universiteit heeft opgedaan in de praktijk te brengen. De stagewerkzaamheden dienen van academisch niveau en Brein en Cognitiepsychologische aard te zijn. Na een inwerkperiode moet de student in staat zijn om de werkzaamheden met een redelijke mate van zelfstandigheid uit te voeren. Bij interne stages heeft men met één begeleider te maken; bij externe stages moet er ook een externe begeleider zijn op de stageplek. Deze moet bekend zijn met het werk van Brein en Cognitie-psychologen, en is bij voorkeur zelf een (Brein en Cognitie-)psycholoog. Voor aanvang van de stage dienen de student en begeleider(s) afspraken te maken over de leerdoelen, begeleiding, inhoud, werkwijze en duur van de stage. Er worden twee soorten stages onderscheiden: de onderzoekstage en de praktijkstage. Een onderzoekstage betreft doorgaans het onder begeleiding van een onderzoeker uitvoeren van onderdelen van lopend onderzoek. Deze stage kan zowel intern als extern worden gelopen. Een praktijkstage wordt gelopen bij een psycholoog in een organisatie of instelling en ligt inhoudelijk op het gebied van Brein en Cognitie. Na een inwerkperiode moet de student in staat zijn de werkzaamheden, die liggen op het terrein van de psycholoog, met een redelijke mate van zelfstandigheid uit te voeren. De werkzaamheden tijdens een stage worden na afloop van de stage gerapporteerd door middel van een stageverslag. Het verslag van een onderzoekstage bestaat uit twee delen: een reflectieverslag (over werkzaamheden, leerdoelen en het geleerde) en een onderzoeksverslag. Het verslag van een praktijkstage bestaat ook uit twee delen: een reflectieverslag en het product van de stage (bijvoorbeeld een rapport, artikel, campagneplan of brochure). Verdere informatie betreffende het stageverslag is te vinden in de stagehandleiding van Brein en Cognitie in de brochure Informatie over onderzoek bij Brein en Cognitie en Klinische Neuropsychologie, die verkrijgbaar is bij het secretariaat van de programmagroep (kamer 3.16) en op Blackboard. Aanmelding en onderwerpkeuze Studenten melden zich voor het begin van het semester aan via SIS. Aangemelde studenten krijgen bericht. Ze schrijven zich in voor drie onderwerpen. Na plaatsing bij een onderwerp neemt de student contact op met de begeleider. Beoordeling Zie voor de beoordeling de stagehandleiding op Blackboard. Bijzonderheden Een stage duurt 12 weken voltijd of langer indien de stage parttime plaatsvindt. Combinatie van masterthese en stage is mogelijk; hiervoor is overleg nodig met de onderwijscoördinator. Toegepaste Cognitieve Psychologie Punten Tentamencode 7204MP21XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 in Toelatingsvoorwaarden Bachelor Psychologie, Basisprogramma Brein en Cognitie Docent, Inlichtingen Prof. dr. J.G.W. Raaijmakers Leerdoel Kennis van de voornaamste toepassingsgebieden van de cognitieve psychologie en van de wijze waarop praktijkproblemen kunnen worden aangepakt door middel van cognitiefpsychologisch onderzoek. Inhoud De cursus behandelt enkele belangrijke toepassingsgebieden van de functieleer, zoals bijvoorbeeld getuigenverklaringen (betrouwbaarheid, gebruik van hypnose, stress), beslissen (beslissingsmodellen, beslissingsondersteuning, risico-analyse), ergonomie (menscomputer interactie, mens-machine systemen), training (vaardigheden, optimalisatie), waarneming (gezichtsscherpte, kleurenzien, de visuele omgeving, spraak en spraakverstaan), begrijpen van berichten, tekens en symbolen, verkeersgedrag (bestuurdersgedrag, snelheidskeuze), menselijk falen, storingsdiagnose. Daarnaast worden karakteristieke aspecten van toegepast onderzoek besproken en wordt ingegaan op de vertaling van praktijkproblemen in onderzoekbare vraagstellingen. Onderwijsvorm Werkcolleges en opdrachten. Toetsvorm Zes opdrachten; vier deeltentamens gedurende de cursus (open vragen). Het cijfer wordt bepaald door zes opdrachten (50%) en vier deeltentamens (50%). Deeltentamens kunnen alleen in geval van overmacht (ziekte e.d.) worden ingehaald. Bij een onvoldoende aan het eind van de cursus, komen alle tussenresultaten voor deeltentamens te vervallen en moet schriftelijk tentamen worden gedaan over de gehele stof. Studiematerialen en kosten Collegedictaat: Raaijmakers, J.G.W. (2002). Toegepaste functieleer. (84 pagina s). Artikelen (lijst wordt bekendgemaakt bij de eerste bijeenkomst). Alle literatuur kan worden gedownload via Blackboard. Onderwijstijden Deze cursus wordt in niet aangeboden. In staat hij weer op het programma

9 Onderdelen Research Master, Brein en Cognitie Onderdelen Research Master, Brein en Cognitie Advanced Topics in Cognitive Neuroscience 7205RP00XY Semester Semester 1, period 1 Prerequisites Bachelor of Psychology, Basisprogramma Brein en Cognitie Number of participants Max. 20 Lecturers Prof. dr. J.M.J. Murre, Dr. T.H. Donner Information jaap@murre.com Insight into neural theories and models of cognition in order to promote the integration of experimental psychological and neuroscientific findings, the ability to read and understand original research papers in the field of cognitive neuroscience, and the ability to prepare and give an oral presentation of what has been read. This course focuses on recent developments in cognitive neuroscience, a domain that studies the relationship between cognition and the brain. Different ways in which brain structure and function can be studied (e.g., single- and multi-cell recording in animals; EEG/MEG, and fmri in humans) will be discussed. Students will critically read and discuss influential reviews and original articles on timely topics in cognitive neuroscience. They are required to give a presentation, in which they describe an original article and propose a new experiment. The course covers the following topics: long-term memory consolidation, consciousness, brain code and brain reading, brain plasticity and recovery from brain damage, decision-making, and top-down control. Lectures, seminars, and presentations; the course material should always be read in advance. (1) The final test consists of essay questions covering all course topics. It will account for 80% of the final grade. (2) At the beginning of each class mandatory oral presentations will be held that will account for 20% of the final grade. Literature The study material consists of a list of papers (approximately 500 pages). Warning: reading original scientific publications as used in this course is often experienced as difficult. The publications will be made available via Blackboard. Tue hrs. Bldg JK-room B.90 Examination Dates Tue hrs. to be announced Tue hrs. to be announced Resit Exam Advanced Topics in Language and Memory 7205RP07XY Semester Semester 1, period 2 Prerequisites Bachelor of Psychology, Basisprogramma Brein en Cognitie Number of participants maximum of 16 Lecturers Prof. dr. J.M.J. Murre, Prof. dr. A.M.B. de Groot, Dr. P.A. Starreveld Information P.A.Starreveld@uva.nl This course focuses on recent developments in memory and language. We will discuss a small number of theoretical and experimental approaches in depth, rather than presenting an overview of the field. Students will be required to read and to provide critical comments on research papers. Examples of topics that might be discussed are: competition and inhibition as explanations for forgetting, implicit memory, autobiographical memory, models for word processing, neurocognitive approaches to language processing, and multilingual word processing. Seminars. Students will be required to study the papers in advance and prepare at least one critical question that will be discussed during the meetings. Three papers, one for each part of the course. The assessment will be based on the quality of the papers. The course consists of three parts. Each part contributes equally to the final grade. The mark for all parts except one should be 6 or more; the mark for only one paper may be 5. Literature The study material consists of a list of papers. The publications will be made available via Blackboard (approximately 400 pages). Fri hrs. Bldg JK-room

10 Onderdelen Research Master, Brein en Cognitie Onderdelen Research Master, Brein en Cognitie Basic Affective Processes 7205RP01XY Semester Semester 1, period 2 Prerequisites Bachelor of Psychology, Emoties (BP02V) Number of participants Max. 16 Lecturer Dr. R.H. Phaf Information R.H.Phaf@uva.nl Students will be expected to be able to formulate research questions and to devise experimental ways for answering these in the field of emotions and affective processes. The emphasis in this advanced course is on the preparation for actually performing research. Emotions pervade every aspect of human functioning. Empirical evidence shows that emotions modulate processing in such diverse fields as perception, attention, memory, reasoning, language, and consciousness. All attempts at analysis suggest that the constituent processes are not themselves full emotions, but can better be called affective processes. The emphasis in the course lies on those basic affective processes that are shared by all members of the human species. Although social constructions undoubtedly form an important part of full emotions, they receive little attention in the course. The model by LeDoux (1996) provides a useful framework for theorizing about basic affective processes and for applying psychonomic models to the field of emotions. LeDoux book The emotional brain is supplemented by more recent publications that cover many of the different (e.g., evolutionary, neural, experimental, and connectionist) approaches to affective processes. The format of the course is a weekly workgroup with written tests on the literature to be studied for that meeting, and papers read by the participants. The participants also have to prepare discussion points about the literature, and make one take-home assignment. Each participant is expected to be present and active in every meeting. There will be no examination at the end. The grade will be determined by the assignment (25%), the discussion points (50%), and by the written tests (25%). Literature LeDoux, J. E. (1996). The emotional brain (rev. paperback ed.). New York: Simon & Schuster. ISBN (303 pages). Costs: approximately 15,- Supplementary literature available via Blackboard (approximately 600 pages). Mon hrs. Bldg G-room S.01A Special Conditions If all participants master the Dutch language, the course (i.e., the papers and the tests) will be taught in Dutch. The course builds on knowledge about emotions that has been gathered in introductory courses. Brain Rhythms and Cognition 7205RP13XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Bachelor of Psychology, Neurowetenschappen, Psychophysiological Experimentation. Recommended: Advanced Topics in Cognitive Neuroscience. Number of participants maximum of 30 Lecturer, Information Dr. T.H. Donner, T.H.Donner@uva.nl At the end of this course, students will be able to explain the key concepts of cognitive electrophysiology discussed in this course; integrate these concepts across different levels of analysis (e.g., invasive experiments in animals and non-invasive experiments in humans); read and evalute research articles in the field; identify current trends in this field and link this to seminal works and concepts; develop innovative research projects using the modern tools of this field. Brain activity is highly dynamic. At every scale of observation, brains continuously produce waves, bursts, oscillations, and many other dynamic activity patterns. Such brain dynamics can be measured with electrophysiological techniques (EEG, MEG, electrocorticography) in the human brain. A rapidly growing number of studies aims at linking these brain dynamics to cognition. We will discuss recent developments in this field of research, focussing on the role of neuronal oscillations in cognition. How are cognitive processes such as attention, decision-making, and executive control orchestrated by local neuronal oscillations, the coupling across different frequencies, and the oscillatory interactions between brain regions? We will also cover basic mathematical concepts required for understanding each core topic. Some class meetings will be complemented by guest lectures from renowned researchers on specific focus topics. Lectures, debates, and student presentations. Course material should be read in advance. Weekly assessments on the course materials (20% of final grade), an oral presentation (20%), and a written exam at the end of the course (60%). Study materials Articles (available via Blackboard, approximately 300 pages). Wed hrs. Bldg JK-room B.22 Examination Dates Wed hrs. to be announced Wed hrs. to be announced Resit Exam Special Conditions The course is also taught for master students. It then is based on the same lectures, but with a different standard of requirements. Note that the general components for assessment are identical for the Research Masters and the regular masters. What differs are the learning objectives and, thus, the criteria for evaluation: e.g., only the Research Master students will have to propose a new experiment in their oral presentation

11 Onderdelen Research Master, Brein en Cognitie Onderdelen Research Master, Brein en Cognitie Cognitive Electrophysiology Methods 7205RP12XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Bachelor of Psychology, Brain Rhythms and Cognition Number of participants maximum of 25 Lecturers, Information Dr. M.X. Cohen At the end of this course, students will be able to understand the mathematical basis of M/EEG analyses including time-frequency decomposition and synchronization; analyze M/EEG data using matlab; plot results in publication-quality figures. This is an intensive, hands-on course on analyzing electrophysiological brain activity (e.g., EEG and MEG). In the course you will learn the theory and math behind timedomain and time-frequency domain analyses, and you will learn how to implement these analyses in matlab. Prior experience with matlab or M/EEG analyses is not required, though it will help maximize benefit. This course is designed for people who wish to perform advanced analyses on M/EEG data in the near future (e.g., for a masters project). Lectures and hands-on Matlab workshops. Weekly assignments done individually (60% of final grade). Final report in groups of 3-4 (30% of final grade). Presentations in groups of 3-4 (10% of final grade). Study materials The study material consists of a few papers (approximately 100 pages), and Matlab code that will be mailed to students prior to each class. Students will be expected to take notes during class. Lecture slides will not be available. Tue hrs. Bldg G-room 1.18 Thu hrs. Bldg JK-room 3.91 Consciousness and Unconscious Processes 7205RP02XY Semester Semester 1, period 1 in Prerequisites Bachelor of Psychology or Psychobiology Number of participants maximum of 16 Lecturers, Information Dr. R.H. Phaf Insight in hypotheses, methods, techniques, and outcomes of empirical studies into consciousness and unconscious processes. The course focuses on recent developments in experimental research on conscious and unconscious processes. Issues that will be discussed include whether and how such processes are open to experimental research, whether and how they can be modeled, how conscious and unconscious processes are contrasted experimentally in the fields of perception, memory, and emotion, how new information can be learned without being aware of it, whether consciousness has a functional role or is merely an emergent by-product of information processing, and what the neurobiological basis is for the conscious-unconscious dichotomy. The course will discuss a number of current psychological and neurobiological models of consciousness. The design of experiments potentially testing these models will also receive attention. The format of the course invites active participation by the students and requires the setup of well-reasoned argumentations for the assignments. This course is an on-line course with assignments, consisting of 3 to 5 questions, that are turned in and commented on by the lecturers on Blackboard. The assignments will be made in small groups of two students. Besides the online part, there are two introductory three-hour lectures: at the start and after assignment 4. Eight assignments and questions. All assignments must be handed in on time and will be graded by the lecturers. Over the whole course only one assignment can be missed. The comments to an assignment will have to be studied by all participants before answering the next assignment. Every time these comments will be accompanied by one question which has to be answered individually and turned in through Blackboard. There will be no examination at the end. The grade is determined by the results of the assignments and by the results of the individual questions with each question having equal weight. Textbooks The course literature can be downloaded via Blackboard. This course will not be taught in It will return to our curriculum in

12 Onderdelen Research Master, Brein en Cognitie NeuroImaging RP09XY Semester Semester 1, period 2 Prerequisites Bachelor of Psychology Number of participants maximum of 36 Lecturer Dr. H.S. Scholte, Dr. H.M. Huizenga, Dr. L. Waldorp Information H.S.Scholte@uva.nl and This course will deal with the use of BOLD-MRI in the cognitive neurosciences. The course deals with: considerations when designing a BOLD-MRI experiment, how is BOLD-MRI data acquired, safety issues, what is measured with the BOLD response and how does this activity relate to neural responses, how is this data analyzed in terms of statistics and registration of data, the analysis of connectivity between brain areas and multi-voxel pattern analysis. The course will consist of lectures and labs on Tuesdays or Thursdays. Students are expected to be present in all meetings. Grades will be determined on weekly assignments (20%) and a final test (80%). Literature Huettel, S. A., Song, A. W., & McCarthy, G. (2009). Functional magnetic resonance imaging (2nd revised ed.). Sunderland, MA: Sinauer. ISBN (550 pages). Costs: circa 74,- Papers (approximately 150 pages). Mon hrs. Bldg JK-room 1.90 Fri hrs. Bldg G-room S.01A Labs Either Tue hrs. Bldg DB-room 3.02 Or Thu hrs. Bldg DB-room 3.02 All Research Master students will be placed in the labs on Tuesdays. Examination Dates Fri hrs. Bldg-room Fri hrs. Bldg-room Resit Exam 290

Masterspecialisatie, Brein en Cognitie

Masterspecialisatie, Brein en Cognitie Masterspecialisatie, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Brein en Cognitie is toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma hebben gekozen

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE

PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE Mastervoorlichting masterweek februari 2016 PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE The search to understand the most complex, sophisticated and powerful information processing device known; The Human Brain - Brain

Nadere informatie

Masterspecialisatie, Brein en Cognitie

Masterspecialisatie, Brein en Cognitie Masterspecialisatie, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Brein en Cognitie is toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma hebben gekozen

Nadere informatie

Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie

Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie 2. Klinische Neuropsychologie 2.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Klinische Neuropsychologie is toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma

Nadere informatie

3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie

3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Derde Bachelorjaar, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Het onderwijsprogramma van de programmagroep Brein en Cognitie sluit aan bij

Nadere informatie

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( )

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( ) Testplan Module 12: Bachelor assignment (201500466) BSc Chemical Engineering, academic year: 2017-2018 Module information Module examiners Module parts EC Gardeniers, Bouwmeester, Betlem, Huskens, Brilman,

Nadere informatie

Academisch schrijven Inleiding

Academisch schrijven Inleiding - In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze To answer this question,

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

International Leiden Leadership Programme

International Leiden Leadership Programme International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij

Nadere informatie

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 055/02 Paper 2 Reading MARK SCHEME Maximum Mark: 45 Published This mark scheme is published

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017 www.iuscommune.eu INVITATION Ius Commune Masterclass 22 June 2017 Amsterdam Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers,

Nadere informatie

BA 3 Pol PoWe_13-14_Leiden_BA_33_Pol_Part_Dem_Ennser-Jedenastik (6443PPD13) No. of responses = 14

BA 3 Pol PoWe_13-14_Leiden_BA_33_Pol_Part_Dem_Ennser-Jedenastik (6443PPD13) No. of responses = 14 BA Pol PoWe_-_Leiden_BA Pol_Part_Dem_Ennser-Jedenastik (6PPD) No. of responses = Survey Results Legend Relative Frequencies of answers Std. Dev. Mean Question text Left pole % % Right pole n=amount av.=mean

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

Code Course name block Ects International Organizations Advanced Project management * Cross Cultural HRM 3 6

Code Course name block Ects International Organizations Advanced Project management * Cross Cultural HRM 3 6 Global management of Social Issues Interesting courses Global Management of Social Issues 410129 International Organizations 1 6 410130 Advanced Project management * 3 6 410133 Cross Cultural HRM 3 6 410134

Nadere informatie

Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk. gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen

Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk. gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen Executive and social cognitive functioning of mentally

Nadere informatie

Minor Psychologie en het Brein Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013

Minor Psychologie en het Brein Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Minor Psychologie en het Brein Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave Vak: Biologische

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager. Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden

Nadere informatie

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Online Resource 1 Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Journal: Higher Education Authors: Anja J. Boevé, Rob R. Meijer, Roel J. Bosker, Jorien

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

Introductie in flowcharts

Introductie in flowcharts Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,

Nadere informatie

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7

Media en creativiteit. Winter jaar vier Werkcollege 7 Media en creativiteit Winter jaar vier Werkcollege 7 Kwartaaloverzicht winter Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Opbouw scriptie Keuze onderwerp Onderzoeksvraag en deelvragen Bespreken onderzoeksvragen

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

Sociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen

Sociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen Sociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen Onderzoek met het Virtuele Lab Social Cognition in Psychologically Healthy Adults Research with the Virtual Laboratory Anja I. Rebber Studentnummer: 838902147

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Minor Web Science Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren

Minor Web Science Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren Minor Web Science Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave Vak: Web Analysis (Periode

Nadere informatie

Examenreglement Opleidingen/ Examination Regulations

Examenreglement Opleidingen/ Examination Regulations Examenreglement Opleidingen/ Examination Regulations Wilde Wijze Vrouw, Klara Adalena August 2015 For English translation of our Examination rules, please scroll down. Please note that the Dutch version

Nadere informatie

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

Nadere informatie

Summary 124

Summary 124 Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact

Nadere informatie

Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer

Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons

Nadere informatie

Opleiding PECB IT Governance.

Opleiding PECB IT Governance. Opleiding PECB IT Governance www.bpmo-academy.nl Wat is IT Governance? Information Technology (IT) governance, ook wel ICT-besturing genoemd, is een onderdeel van het integrale Corporate governance (ondernemingsbestuur)

Nadere informatie

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt.

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. OPEN TRAINING Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt. Philip Meyers Making sure to come well prepared at the negotiation

Nadere informatie

0515 DUTCH (FOREIGN LANGUAGE)

0515 DUTCH (FOREIGN LANGUAGE) UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education MARK SCHEME for the May/June 2011 question paper for the guidance of teachers 0515 DUTCH (FOREIGN

Nadere informatie

De Relatie tussen Hechting en Welbevinden bij Ouderen: De mediërende Invloed van Mindfulness en Zingeving

De Relatie tussen Hechting en Welbevinden bij Ouderen: De mediërende Invloed van Mindfulness en Zingeving De Relatie tussen Hechting en Welbevinden bij Ouderen: De mediërende Invloed van Mindfulness en Zingeving Relationships between Attachment and Well-being among the Elderly: The mediational Roles of Mindfulness

Nadere informatie

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary

Nadere informatie

Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie

Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie Masterspecialisatie, Klinische Neuropsychologie 2. Klinische Neuropsychologie 2.1 Doelgroep en toelatingseisen Vanaf 2015-2016 wordt de masterspecialisatie Klinische Neuropsychologie binnen de master Gezondheidszorgpsychologie

Nadere informatie

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent

Nadere informatie

Het derde jaar van de Bachelor Psychologie

Het derde jaar van de Bachelor Psychologie Het derde jaar van de Bachelor Psychologie studieadviseurs Psychologie 21 april 2015 Discover the world at Leiden University onderwerpen structuur van de bachelor/3e jaar veranderingen in 2015 2016 (verdiepings

Nadere informatie

Topic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs

Topic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs Topic 10-5 Meeting Children s Intellectual Needs In this topic, you will learn how to help children develop the ability to reason and use complex thought, as well as The role of play in intellectual development

Nadere informatie

Digital municipal services for entrepreneurs

Digital municipal services for entrepreneurs Digital municipal services for entrepreneurs Smart Cities Meeting Amsterdam October 20th 2009 Business Contact Centres Project frame Mystery Shopper Research 2006: Assessment services and information for

Nadere informatie

Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie

Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie 9-mrt-15 1 Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie 9 maart 2015 9-mrt-15 2 Inhoud De studie: algemeen Pre-master modules De toelating: wanneer en hoe Opbouw Masteropleiding Studielast

Nadere informatie

Academisch schrijven Inleiding

Academisch schrijven Inleiding - In dit essay/werkstuk/deze scriptie zal ik nagaan/onderzoeken/evalueren/analyseren Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Om deze

Nadere informatie

Motivationele oriëntatie bij sociale vergelijking: Wanneer, waarom en met wie vergelijken?

Motivationele oriëntatie bij sociale vergelijking: Wanneer, waarom en met wie vergelijken? Motivationele oriëntatie bij sociale vergelijking: Wanneer, waarom en met wie vergelijken? Motivational orientation in social comparison: When, Why en with whom to compare? Dirk J. van Os eerste begeleider:

Nadere informatie

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive 1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

vooropleiding international Dutch as a second Nederlands Tweede Taal

vooropleiding international Dutch as a second Nederlands Tweede Taal INFORMATION FOR STUDENTS WITH AN international PRE- UNIVERSITY EDUCATION FOUNDATION YEAR FOR international STUDENTS VU UNIVERSITY () Dutch as a second Language () INFORMATIE VOOR STUDENTEN MET EEN BUITENLANDSE

Nadere informatie

Ben ik Lid van de Groep? Ervaren inclusie als Moderator van de Relatie tussen Procedurele Rechtvaardigheid en Organizational Citizenship Behavior.

Ben ik Lid van de Groep? Ervaren inclusie als Moderator van de Relatie tussen Procedurele Rechtvaardigheid en Organizational Citizenship Behavior. Ben ik Lid van de Groep? Ervaren inclusie als Moderator van de Relatie tussen Procedurele Rechtvaardigheid en Organizational Citizenship Behavior. Do I belong to the Group? Experienced Inclusion as a Moderator

Nadere informatie

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond.

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond. Opgaven in Nederlands. Alle opgaven hebben gelijk gewicht. Opgave 1 Gegeven is een kasstroom x = (x 0, x 1,, x n ). Veronderstel dat de contante waarde van deze kasstroom gegeven wordt door P. De bijbehorende

Nadere informatie

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Voorlichting specialisaties Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Opleiding Psychologie Jaar Inhoud Afsluitend diploma 1e 2e Propedeuse;

Nadere informatie

De Invloed van Kenmerken van ADHD op de Theory of Mind: een Onderzoek bij Kinderen uit de Algemene Bevolking

De Invloed van Kenmerken van ADHD op de Theory of Mind: een Onderzoek bij Kinderen uit de Algemene Bevolking Kenmerken van ADHD en de Theory of Mind 1 De Invloed van Kenmerken van ADHD op de Theory of Mind: een Onderzoek bij Kinderen uit de Algemene Bevolking The Influence of Characteristics of ADHD on Theory

Nadere informatie

Code Cursusnaam block Ects Organization Theory Organization Development Relations and Networks of Organizations 4 6

Code Cursusnaam block Ects Organization Theory Organization Development Relations and Networks of Organizations 4 6 Minor Organisatiewetenschappen (Organization Studies) 441074 Organization Theory 2 6 441079 Organization Development 3 6 Choose 1 of the following 2 courses: 441057 Relations and Networks of Organizations

Nadere informatie

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit

Nadere informatie

STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1. Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer

STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1. Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1 Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer Stigmatization of Patients with Lung Cancer: The Role of

Nadere informatie

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety

Nadere informatie

3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie

3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Derde Bachelorjaar, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Het onderwijsprogramma van de programmagroep Brein en Cognitie sluit aan bij

Nadere informatie

3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie

3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Derde Bachelorjaar, Brein en Cognitie 3. Brein en Cognitie 3.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van Brein en Cognitie Het onderwijsprogramma van de programmagroep Brein en Cognitie sluit aan bij

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

5-point scale: Strongly disagree OOOOO Strongly agree O No opinion / n.a. Zeer mee oneens OOOOO Zeer mee eens O Geen mening / n.v.t.

5-point scale: Strongly disagree OOOOO Strongly agree O No opinion / n.a. Zeer mee oneens OOOOO Zeer mee eens O Geen mening / n.v.t. 5-point scale: Strongly disagree OOOOO Strongly agree O No opinion / n.a. Zeer mee oneens OOOOO Zeer mee eens O Geen mening / n.v.t. Active learning The following questions are about active learning. In

Nadere informatie

0515 FOREIGN LANGUAGE DUTCH

0515 FOREIGN LANGUAGE DUTCH UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education MARK SCHEME for the May/June 2010 question paper for the guidance of teachers 0515 FOREIGN LANGUAGE

Nadere informatie

Replacement course / vervangend vak

Replacement course / vervangend vak Transition rules / Bachelor / 2017-2018 BSc Bedrijfseconomie Code Course / vak Transition rule / overgangsregel Replacement course / vervangend vak Code Sem or Remarks / Opmerkingen unit / Sem of blok

Nadere informatie

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:

Nadere informatie

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Influence of Mindfulness Training on Parental Stress, Emotional Self-Efficacy

Nadere informatie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:

Nadere informatie

University of Groningen Educational value of digital examination

University of Groningen Educational value of digital examination University of Groningen Educational value of digital examination Benefits Digital Examination HANDWRITING CORRECTING 1 2 3 Do you remember the Correcting the essay exams in handwriting from your students

Nadere informatie

OVERGANGSREGELS / TRANSITION RULES 2007/2008

OVERGANGSREGELS / TRANSITION RULES 2007/2008 OVERGANGSREGELS / TRANSITION RULES 2007/2008 Instructie Met als doel het studiecurriculum te verbeteren of verduidelijken heeft de faculteit FEB besloten tot aanpassingen in enkele programma s die nu van

Nadere informatie

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie.

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. 0 Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve

Nadere informatie

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development Master Psychologie 8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie De track Training & Development is in principe toegankelijk voor studenten die een bachelor Psychologie hebben

Nadere informatie

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

Nationale GI-minor

Nationale GI-minor Nationale GI-minor 2017-2018 I De GI Research Assignment kan gevolgd worden in twee varianten: één van 6 EC in combinatie met twee specialisatievakken; of van 12 EC in combinatie met één specialisatievak.

Nadere informatie

From Padua to Groningen

From Padua to Groningen From Padua to Groningen The effects of the CercleS Seminar in Padua in 2009 on writing Nederlands in gang (0-A2) Berna de Boer Benvenuti a tutti! Contents I. State of affairs in September 2009 II. The

Nadere informatie

Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel

Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Een onderzoek naar de invloed van cognitieve stijl, ziekte-inzicht, motivatie, IQ, opleiding,

Nadere informatie

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course.

Immigration Studying. Studying - University. Stating that you want to enroll. Stating that you want to apply for a course. - University I would like to enroll at a university. Stating that you want to enroll I want to apply for course. Stating that you want to apply for a course an undergraduate a postgraduate a PhD a full-time

Nadere informatie

Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op

Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1 De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Contingente Zelfwaardering en Depressieve Klachten. Tammasine Netteb Open

Nadere informatie

Installatie van Windows 10 op laptops. Windows 10 installation on laptops

Installatie van Windows 10 op laptops. Windows 10 installation on laptops Installatie van Windows 10 op laptops In mei vindt de migratie naar Windows 10 plaats op de laptops. Per dag worden ongeveer 25 laptops gemigreerd. Elke laptop heeft een ISSC-sticker met een laptop-nummer.

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 6-1 2 5 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellant tegen het Bestuur van de Faculteit der Sociale

Nadere informatie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support

Nadere informatie

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children 1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-

Nadere informatie

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:

Nadere informatie

WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs )

WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs ) WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs ) Jos van Hal, MSc 24th May 2019 Recent publication: SDGs INSPIRATIONAL OR ASPIRATIONAL? HOW TO OPERATIONALISE AND IMPLEMENT THE SUSTAINABLE

Nadere informatie

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:

Nadere informatie

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual

Nadere informatie

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50 De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and

Nadere informatie

De Invloed van Familie op

De Invloed van Familie op De Invloed van Familie op Depressie- en Angstklachten van Verpleeghuisbewoners met Dementie The Influence of Family on Depression and Anxiety of Nursing Home Residents with Dementia Elina Hoogendoorn Eerste

Nadere informatie

Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn

Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions Raymond Hoogendoorn. Primary thesis coordinator: Dr. W. Waterink Secondary thesis coordinator: Dr. P. Verboon April 2009 School

Nadere informatie

Travel Survey Questionnaires

Travel Survey Questionnaires Travel Survey Questionnaires Prot of Rotterdam and TU Delft, 16 June, 2009 Introduction To improve the accessibility to the Rotterdam Port and the efficiency of the public transport systems at the Rotterdam

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

z x 1 x 2 x 3 x 4 s 1 s 2 s 3 rij rij rij rij

z x 1 x 2 x 3 x 4 s 1 s 2 s 3 rij rij rij rij ENGLISH VERSION SEE PAGE 3 Tentamen Lineaire Optimalisering, 0 januari 0, tijdsduur 3 uur. Het gebruik van een eenvoudige rekenmachine is toegestaan. Geef bij elk antwoord een duidelijke toelichting. Als

Nadere informatie

Concept of Feedback. P.S. Gandhi Mechanical Engineering IIT Bombay

Concept of Feedback. P.S. Gandhi Mechanical Engineering IIT Bombay Concept of Feedback P.S. Gandhi Mechanical Engineering IIT Bombay Recap Goal of the course: understanding and learning Assignments: optional to start with Contact hour with TAs: Monday AN: time? Meeting

Nadere informatie

University of Groningen. Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta

University of Groningen. Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta University of Groningen Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document

Nadere informatie