Blaasvervanging volgens Hautmann

Transcriptie

1 Blaasvervanging volgens Hautmann In deze folder beschrijven we de voorbereiding, operatie, nazorg en de mogelijke complicaties van een blaasvervanging. Uw uroloog heeft bij u een aandoening geconstateerd waarbij het nodig is om uw blaas via een operatie te verwijderen en een nieuwe blaas te maken. U wordt opgenomen op afdeling B1/Urologie in ons ziekenhuis. In deze folder vindt u informatie over de operatie. De meest voorkomende oorzaken die aanleiding geven tot de operatie zijn: Blaaskanker Ernstige vormen van incontinentie Blaasvervanging volgens Hautmann / orthotope blaasvervanging. De blaas zal worden verwijderd en van een stuk van de dunne darm van ongeveer 60 centimeter zal een nieuwe blaas gemaakt worden. Deze wordt aangesloten op de urineleider. De prostaat wordt tijdens deze operatie ook verwijderd. Een voorwaarde voor deze operatie is dat de sluitspier van de blaas goed functioneert en dat de blaashals, plasbuis en de prostaat vrij zijn van tumor. Plassen gaat door middel van ontspanning van de bekkenbodem en buikpers. Dit wordt aangeleerd samen met een fysiotherapeut. Blaasvervanging vlgs Hautmann ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen juni

2 POS (pre operatief spreekuur) Enkele weken voor de operatie heeft u een afspraak op het POS. U heeft daar een anamnese gesprek met een verpleegkundige. Zij stelt u algemene vragen. Een apothekers assistent bekijkt samen met u uw medicijnen. Daarna gaat u langs bij de anesthesist. Deze overlegt met u over de meest geschikte anesthesievorm (verdoving voor de operatie) en de pijnstilling daarna. De anesthesist spreekt ook met u af wat voor een slaapmiddel u de nacht voor de operatie kunt gebruiken. U beslist zelf of u hiervan gebruik maakt. Zo nodig verwijst men u op het POS door naar een andere specialist, bijvoorbeeld een internist of cardioloog om uw conditie verder te beoordelen. Breng uw medicijnen en de gegevens van uw zorgverzekering mee. Na enige tijd wordt u gebeld voor opname. Voorbereiding Het is van groot belang dat u, indien u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, dit vooraf bespreekt met de uroloog. In overleg met u bepaalt de uroloog dan vanaf welk moment u, tijdelijk, met deze medicijnen moet stoppen. Ook verwijst de uroloog u door naar de stomaverpleegkundige. De stomaverpleegkundige is een gespecialiseerd verpleegkundige. Zij zal een plaatsbepaling doen op uw buik voor eventueel een urinestoma als tijdens de operatie blijkt dat de blaasvervanging niet mogelijk zal zijn. Als er bij u kanker is geconstateerd, begeleidt een urologische oncologieverpleegkundige u voor, tijdens en na uw opname. De urologische oncologieverpleegkundige is een verpleegkundige die zich na haar algemene opleiding verder heeft gespecialiseerd in de verzorging van patiënten met urologische problemen. Daarna heeft ze zich nog verder gespecialiseerd in het begeleiden en verzorgen van patiënten met urologische kanker. De opname Omdat de operatie onder meer aan de darmen plaatsvindt, moeten deze schoon zijn. Het schoonmaken van de darmen gebeurt volgens een laxeerschema tijdens de eerste dag van de opname. Wij nemen u daarom ook een dag voor de operatie op. Omdat tijdens het schoonmaken van de darm veel vochtverlies optreedt, brengen we in de ader van een arm een infuus in. Via dit infuus krijgt u extra vocht toegediend. Verder scheren we uw buik op de plaats waar de snede wordt gemaakt. Nuchter blijven Tot uur mag u alleen alle heldere, niet koolzuurhoudende dranken (water, appelsap, bouillon, thee en koffie met weinig suiker). Daarna moet u nuchter blijven. Wel mag u tot vier Blaasvervanging vlgs Hautmann ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen juni

3 uur voor de operatie nog wat water drinken. Ook is het verstandig vanaf uur niet meer te roken. Operatie Tijdens de operatie mag u geen sieraden, horloge, contactlenzen, gebit of bril dragen. U krijgt een operatiejasje aan. Daarna krijgt u de premedicatie voor de narcose. Dit zijn medicijnen waarvan u wat slaperig wordt, zodat u rustig naar de operatiekamer gaat. De verpleegkundige brengt u naar de recovery, hier bereiden ze u verder voor op de operatie. U krijgt hier een ruggenprik, dit gaat met behulp van een dun slangetje in uw wervelkanaal. Men geeft hierdoor pijnbestrijding tijdens en na de ingreep. We noemen dit ook wel epidurale pijnstilling. Ingreep Van een stuk dunne darm van ongeveer 60 cm. wordt een nieuwe blaas gemaakt. In de urineleiders worden dunne slangetjes (splints) aangebracht. Deze komen via de buikwand naar buiten. De urinebuis met daarin een blaaskatheter wordt aangesloten op de nieuwe blaas. Zo kan de urine het lichaam op een natuurlijke manier verlaten. Er wordt een katheter (supra pubische katheter) achtergelaten in de nieuwe blaas. Verder worden twee wonddrains (afvoerslangetjes) in het wondgebied ingebracht. Tijdens de operatie worden de lymfeklieren rondom de blaas verwijderd en de patholoog anatoom onderzoekt deze later. Na de operatie Wanneer de operatie voorbij is gaat u naar de recovery waar ze alle vitale functies observeren. Als u stabiel bent gaat u voor een aantal dagen naar de afdeling intensive care, waar men u extra kan observeren. Na de operatie heeft u: Een buikwond. Twee wonddrains: dit zijn slangetjes om wondvocht af te voeren. Een suprapubische blaaskatheter: deze zorgt ervoor dat de urine uit de blaas kan stromen. Er wordt een slangetje in de blaas geplaatst dat door de buikwand naar buiten komt. Blaaskatheter: deze wordt geplaatst via de urinebuis, zodat de urine ook via deze weg het lichaam kan verlaten. Twee uretersonden / splints: deze lopen via de urineleiders naar de nieren. Eén in de linker nier en één in de rechter nier. Dit voor extra veiligheid zodat de urine ten alle tijden het lichaam kan verlaten. Blaasvervanging vlgs Hautmann ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen juni

4 Een maagsonde. Dit is een slangetje via de neus naar de maag. Deze slang zorgt ervoor dat de maagsappen worden afgevoerd zolang de darmen nog onvoldoende werken. Een pijnpomp: met behulp van een slangetje in uw rug [epiduraal] krijgt u continue pijnstilling. Wanneer dit niet voldoende is dan kunt u zelf nog extra pijnstilling geven met behulp van een drukknopje. De anesthesist komt dagelijks bij u langs om samen met u de pijnbeleving te bespreken. Infuus: om u vocht en eventueel medicijnen te kunnen toedienen. De dag van de operatie mag u niet drinken of eten. Terug op de afdeling Wonddrains en splints Na een paar dagen halen de verpleegkundigen de wonddrains dagelijks een paar cm aan totdat deze eruit vallen. Splints blijven ongeveer 14 dagen zitten. Dan worden ze verwijderd. Katheters Omdat de darm nog slijmen vormt, kan het zijn dat er een katheter kan verstoppen. Via de beide katheters kan er dan indien nodig gespoeld worden. Wanneer er geen lekkages zijn en na ongeveer 3 weken ( dit wordt gecontroleerd door een röntgenonderzoek) verwijderen we op afspraak van de arts eerst de gewone blaaskatheter en als laatste de suprapubische katheter. U krijgt ongeveer vanaf de 2 e dag na de operatie bekkenbodemspieroefeningen. De fysiotherapeut leert u deze oefeningen om op een andere manier te leren plassen. Het kan zijn dat u in het begin nog wat incontinent bent. Als het nodig is krijgt u incontinentiemateriaal. Meer dan 90% van de patiënten wordt na weken tot maanden continent. Maagsonde De maagsonde blijft ongeveer 5 dagen zitten. De verwijdering ervan hangt af van de hoeveelheid maagsappen die wordt afgevoerd en de peristaltiek van de darmen. Pijnpomp In overleg met u bouwt de anesthesie assistent in een paar dagen de pijnpomp af. U krijgt daarna nog andere pijnmedicatie; meestal is dit paracetamol. Voeding De eerste dagen mag u niets drinken, omdat de werking van de darmen weer op gang moet komen. Per dag bekijken we of de vochtinname mag worden uitgebreid en of de voeding van vloeibaar naar licht verteerbaar tot normaal kan worden aangepast. Blaasvervanging vlgs Hautmann ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen juni

5 Omdat een stuk dunne darm is verwijderd kan het voorkomen dat u langere tijd last heeft van uw darmen. De werking van de darmen komt namelijk langzaam weer op gang. Mobilisatie Vanaf de dag na de operatie gaat u weer mobiliseren. Dagelijks breiden we het activeringsschema verder uit. U zult merken dat het steeds beter gaat. Het is normaal dat u de eerste dagen pijn heeft tijdens het mobiliseren. Dit komt door de operatie en de wond. Om trombose te voorkomen krijgt u dagelijks, gedurende de gehele opname, een injectie in de buik. De fysiotherapeut komt dagelijks bij u langs om ademhalingsoefeningen met u door te nemen. Na de operatie kunt u zich zwak en machteloos voelen. De ingreep vraagt namelijk veel van uw krachten, niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Complicaties De nieuwe blaas is gemaakt van darm en produceert veel slijm. Dit kan regelmatig tot verstopping leiden. Plassen moet u opnieuw aanleren met buikpers en ontspannen van de bekkenbodem spieren. Het kan in het begin vaak leiden tot incontinentie, het ongewild verliezen van urine. De fysiotherapeut kan u helpen bij het aanleren hiervan door bekkenbodemspieroefeningen Deze operatie heeft soms impotentie tot gevolg, omdat de zenuwen die er voor zorgen dat u een erectie krijgt moeten worden verwijderd of worden beschadigd. Problemen kunt u later bespreken met uw uroloog. De urine kan terug naar de nieren gaan, zodat dit een regelmatige nierbekkenontsteking kan geven De urineleiders kunnen vernauwen zodat er een belemmering van de urine naar de blaas kan voordoen. Dit zorgt dan voor stuwing in de nier. Doordat er aan de darm is geopereerd kan er door verklevingen een darmafsluiting plaatsvinden. Doordat er een deel van de dunne darm is weggenomen kan er een stoornis in de stofwisseling van de voeding plaatsvinden en diarree veroorzaken. Ontslag Voordat u met ontslag gaat, zal de arts u nog vertellen wat de uitslag is van het onderzoek van de weggenomen lymfeklieren. Na ongeveer 3 á 4 weken mag u naar huis. U krijgt mee: Blaasvervanging vlgs Hautmann ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen juni

6 Het incontinentie materiaal is voor de operatie door de urologische oncologie verpleegkundige geregeld. Het incontinentiemateriaal wordt bij u thuis afgeleverd. Recept voor pijnstilling. Fysiotherapie machtiging zodat u thuis de bekkenbodemspieroefeningen kunt voortzetten. Poli afspraak voor de uroloog en indien nodig bij de urologische oncologie verpleegkundige. Adviezen voor thuis De eerste zes weken na de operatie moet u het rustig aan doen. U mag wel autorijden, maar niet fietsen, niet zwaar tillen, geen zwaar huishoudelijk werk (zoals stofzuigen) verrichten en niet baden of zwemmen in openbare gelegenheden. Na zes weken kunt u deze activiteiten weer langzaam opbouwen. In het algemeen kunnen er na een operatie, in combinatie met narcose, vermoeidheidsklachten optreden. De ernst van de vermoeidheid verschilt per persoon. U moet er rekening mee houden dat het een half jaar kan duren voordat u de conditie terug heeft van voor de operatie. U moet zich realiseren dat deze operatie zowel lichamelijk als geestelijk een grote belasting kan zijn. Als u pijn heeft, kunt u paracetamol nemen, maximaal viermaal per dag één á twee tabletten van 500 mg. Paracetamol is verkrijgbaar bij iedere apotheek en drogist. Het wordt niet vergoed door de zorgverzekeraars. Dagelijks 2 tot 2,5 liter vocht drinkt om de urineproductie te stimuleren en een goede afvoer te bevorderen. Bijzonderheden/complicaties Contact opnemen met huisarts of specialist bij: Onverklaarbare koorts die meerdere dagen aanhoudt. Overmatig bloedverlies bij de urine. Bij onverklaarbaar gewichtsverlies of aanhoudende moeheid. Niet kunnen plassen. Bij elke operatie bestaat het risico op infectie van de wond, ontstaan van trombose, longontsteking e.d. Als u een blaasvervangende operatie heeft ondergaan is dat een ingrijpende gebeurtenis voor u zelf en uw omgeving. Het is dan ook begrijpelijk dat u vragen heeft na de operatie. Bespreek deze met uw uroloog en urologische oncologie verpleegkundige bij wie u onder controle blijft. Blaasvervanging vlgs Hautmann ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen juni

7 Ook kunt u voor meer informatie terecht bij: Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen Churchillaan 11, 3527 GV Utrecht. Tel: Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u tijdens kantooruren bellen met de polikliniek Urologie. Wij zijn graag bereid uw vragen te beantwoorden. ZorgSaam ziekenhuis: locatie De Honte Terneuzen tel: locatie Antonius Oostburg tel: locatie Liduina Hulst tel: Rechten en plichten Als patiënt heeft u bepaalde rechten en plichten binnen de gezondheidszorg. Dit is vastgelegd in de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). In deze folder geven wij een korte omschrijving van één van de belangrijkste punten uit deze wet: informatie en toestemming. U hebt recht op informatie over uw ziekte, de onderzoeken en de behandeling. U kunt dan ook altijd aan uw specialist, de spreekuurassistente, een verpleegkundige of andere hulpverlener om een andere toelichting vragen wanneer u iets onduidelijk is. Een onderzoek of behandeling zal pas ingesteld worden nadat u daarvoor toestemming heeft gegeven. U hebt het recht een onderzoek of behandeling te weigeren. Anderzijds heeft u als patiënt de plicht om naar beste weten inlichtingen te geven aan uw arts en om de medewerking te verlenen die de hulpverlener voor het uitvoeren van een onderzoek of behandeling nodig heeft. Meer informatie over dit onderwerp kunt u tevens lezen op onze website: Zie hiervoor de rubriek rechten en plichten. ZorgSaam houdt zich aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Blaasvervanging vlgs Hautmann ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen juni