3 e Post EAUN Meeting

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "3 e Post EAUN Meeting"

Transcriptie

1 3 e Post EAUN Meeting Lisette vd Bilt Verpleegkundig Specialist Catharinaziekenhuis Eindhoven Bekkenbodemspieroefeningen bij urine incontinentie Zin of Onzin?

2 Zin of onzin?

3 Definitie De ICS/IUGA definieert urine-incontinentie als onvrijwillig urineverlies. stress (urine-)incontinentie: onvrijwillig verlies van urine bij intra-abdominale drukverhogende momenten zoals niezen, hoesten en fysieke activiteiten (suggestie is om naar de patiënt de term inspanningsincontinentie te gebruiken om geen verwarring te krijgen met psychische stress ); urgency (urine-)incontinentie: onvrijwillig verlies van urine samengaand met of direct voorafgegaan door een plotselinge onhoudbare mictiedrang; gemengde (urine-)incontinentie: onvrijwillig verlies van urine samengaand met plotselinge onhoudbare mictiedrang, evenals bij intra-abdominale drukverhogende momenten zoals niezen, hoesten en fysieke activiteiten; urgency: een plotseling optredende, moeilijk te onderdrukken aandrang tot mictie.

4 Milaan Presentatie Pelvic Floor issues Highlights: 1. Eenderde van de patienten met urgencyklachten is incontinent van urine 2. Er is een duidelijk verschil tussen OAB wet en OAB dry 3. Actieve en passieve training de 1e keuze om OAB te behandelen

5 Nederland Welke vormen van urine-incontinentie worden behandeld met BFT? 1. Stressincontinentie bij en 2. Urge(aandrangs) incontinentie bij en 3. Gemengde urine incontinentie en 4. Postoperatief urineverlies en

6 Stressincontinentie Bekkenfysiotherapie als 1e behandelkeuze: Informeren en adviseren Vergroten van de functionele belastbaarheid van de bekkenbodem Vergoten van de algemene fysieke belastbaarheid

7 Het is aangetoond dat trainen van BBspieren effectief is bij de behandeling van SUI bij de vrouw (Neumann et al.,2006.b et al.,2007,dumoulin et al.,2008.shamilyan et al.,2008) Leren aanspannen van de BBspieren net voor en tijdens een abdominale drukverhoging effectief is (Neumann et al.,2006) Voor welslagen van de behandeling het nuttig is dat er controle is op de wijze van uitvoering van de oefeningen( Haddow et al.,2005)

8 Conclusies tav biofeedback Trainen gecombineerd met biofeedback bij SUI is niet effectiever dan trainen van de BBspieren alleen (Hay-Smith et al.,2006;dumoulin et al.,2008;shamliyan et al.,2008) toch.. adviseert de werkgroep FT dat biofeedback meerwaarde heeft bij personen die onvoldoende controle hebben

9 filmpje Indien mogelijk filmpje invoegen

10 Urge(aandrangs)incontinentie Er hoeft niet per definitie sprake van pathologie te zijn BFT bij urge ( wet/dry) gericht op voorlichting, ontspanningstherapie en aandacht voor levensomstandigheden

11 Postoperatief urineverlies Preoperatieve training door een BFT bevordert het postoperatief herstel na de prostatectomie ( Burgio et al.,2006;parekh et al.,2003) SUI na een prostatectomie behandeld met elektrostimulatie levert geen meerwaarde tov training BBspieren alleen (Hunter etal.,2007.,van Kampen,2007., Moore et al.,2001))

12 Prognostische factoren Dit zijn factoren die bepalend zijn voor het beloop van een gezondheidsprobleem in gunstige dan wel ongunstige zin en Factoren die van invloed zijn op de kans op herstel en op de kans op herstel bij een gegeven interventie

13 Beïnvloedbare factoren Fysieke fitheid Overgewicht Motivatie / therapietrouw Leefstijl

14 Niet beïnvloedbare factoren Comorbiditeit Fysieke beperking Verstandelijke beperking

15 Vergoeding van BFT Per : > 18 jaar vergoeding van 9 behandelingen voor urine incontinentie; vergoed vanuit het basispakket

16 Zin of onzin? Vanuit Richtlijn SUI van KNGF : Er kan geen definitieve uitspraak worden gedaan of en in welke mate SUI mbv een fysiotherapeutische interventie is te beinvloeden (

17 Arrivederci!

PowerPoint presentatie

PowerPoint presentatie PowerPoint presentatie Urine-incontinentie bij ouderen Doreth Teunissen huisarts/onderzoeker 2 december 2010, RAI Amsterdam Opzet - (patho)fysiologie continentie - prevalentie - wie zoekt hulp - behandelingsmogelijkheden

Nadere informatie

Urine-incontinentie bij vrouwen

Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie bij vrouwen Gynaecologie alle aandacht Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. Het is een veel voorkomend probleem. Een op de vier vrouwen

Nadere informatie

Urine-incontinentie bij vrouwen

Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. Het is een veel voorkomend probleem. Een op de vier vrouwen jonger dan 65 lijdt aan

Nadere informatie

Patiëntenversie behorend bij de conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen

Patiëntenversie behorend bij de conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen Patiëntenversie behorend bij de conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen INITIATIEF: Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie (NVOG) ORGANISATIE: Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg

Nadere informatie

1. Bekkenbodemspiertraining

1. Bekkenbodemspiertraining 1. Bekkenbodemspiertraining Vrouwen: Er is bewijs dat bekkenbodemspiertraining bij oudere vrouwen met urine-incontinentie (met name bij stress, maar ook bij aandrang en gemengde urine-incontinentie) effectiever

Nadere informatie

Plaats van bekkenfysiotherapie bij radicale prostatectomie. Jona Beckers Bekkenfysiotherapeut MUMC+ 2 november 2017

Plaats van bekkenfysiotherapie bij radicale prostatectomie. Jona Beckers Bekkenfysiotherapeut MUMC+ 2 november 2017 Plaats van bekkenfysiotherapie bij radicale prostatectomie Jona Beckers Bekkenfysiotherapeut MUMC+ 2 november 2017 Inhoud Inleiding Klachten Literatuur m.b.t. pre- en postoperatieve bekkenfysiotherapie

Nadere informatie

5 Concept Patiëntenversie Urine-incontinentie bij vrouwen

5 Concept Patiëntenversie Urine-incontinentie bij vrouwen Concept Patiëntenversie Urine-incontinentie bij vrouwen Concept Patiëntenversie Urine-incontinentie bij vrouwen, 1 Informatie voor de patiënt 5 Deze informatiefolder bevat informatie over de zorg en behandeling

Nadere informatie

Overloopincontinentie Overloopincontinentie. Ongewild druppelsgewijs urineverlies dat veroorzaakt wordt door een overvolle blaas.

Overloopincontinentie Overloopincontinentie. Ongewild druppelsgewijs urineverlies dat veroorzaakt wordt door een overvolle blaas. Urologie Algemeen: In grote lijnen onderscheiden we drie soorten incontinentie: Stressincontinentie Bij stressincontinentie of inspanningsincontinentie treedt er ongewenst urineverlies op bij bepaalde

Nadere informatie

Stappenplan urine-incontinentie in de eerste lijn

Stappenplan urine-incontinentie in de eerste lijn Stappenplan urine-incontinentie in de eerste lijn Preventie van urine-incontinentie en complicaties bij zelfstandig wonende ouderen Stap 1: Screenen op urine-incontinentie in de eerste lijn Verliest u

Nadere informatie

Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog

Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Anatomie Terminologie Prevalentie Onderzoek Co-morbiditeit Conservatieve maatregelen Medicamenteuze therapie Operatieve therapie Anatomie Terminologie: richtlijn

Nadere informatie

VERZAKKING EN INCONTINENTIE

VERZAKKING EN INCONTINENTIE VERZAKKING EN INCONTINENTIE WAT IS EEN VERZAKKING (PROLAPS) Normale situatie, geen verzakking Verzakking indien de bekkenbodemspieren onvoldoende ondersteunen HOE VAAK KOMT HET VOOR Bij 40% van de vrouwen

Nadere informatie

Behandelopties voor incontinentie na een prostaatkankeroperatie. K.C. van Dalen, uroloog 6 oktober 2015

Behandelopties voor incontinentie na een prostaatkankeroperatie. K.C. van Dalen, uroloog 6 oktober 2015 Behandelopties voor incontinentie na een prostaatkankeroperatie K.C. van Dalen, uroloog 6 oktober 2015 Incontinentie = ongewenst urineverlies Soorten incontinentie Stressincontinentie (SUI) Urineverlies

Nadere informatie

urineverlies bij vrouwen incontinentie

urineverlies bij vrouwen incontinentie patiënteninformatie urineverlies bij vrouwen incontinentie Met incontinentie wordt bedoeld: ongewild urineverlies. Veel vrouwen verliezen ongewild urine bij inspanning of hebben te vaak en te snel aandrang

Nadere informatie

bekkenbodemklachten fysiotherapeutische behandeling

bekkenbodemklachten fysiotherapeutische behandeling patiënteninformatie bekkenbodemklachten fysiotherapeutische behandeling Uw specialist heeft u verwezen voor bekkenfysiotherapie. In deze folder geven wij u uitleg over: de bekkenbodem de functie van de

Nadere informatie

VROUWENZAKEN VERZAKKING EN INCONTINENTIE

VROUWENZAKEN VERZAKKING EN INCONTINENTIE VROUWENZAKEN VERZAKKING EN INCONTINENTIE Klaartje Manders, Gynaecoloog Elkerliek Bianca Versteijnen, Huisarts t Gasthuis Gemert Jeanne Strijbosch, Bekkenbodemfysiotherapeut Fysio & Zo VERZAKKING EN INCONTINENTIE

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Incontinentie

Patiënteninformatie. Incontinentie Incontinentie Patiënteninformatie Incontinentie Inhoudsopgave 1 Inleiding 1.1 Inspanningsincontinentie 1.2 Aandrangincontinentie 1.3 Gemengde incontinentie 2 Eerste consult 3 Onderzoek 4 Behandelingen

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie. bij bekkenbodemklachten. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Bekkenfysiotherapie. bij bekkenbodemklachten. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Bekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Problemen met de bekkenbodem beginnen vaak met kleine klachten. Licht urineverlies

Nadere informatie

Verdiepingsmodule. Begeleiding van oefeningen bij urine-incontinentie. 1. Toelichting op de module. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur. 3.

Verdiepingsmodule. Begeleiding van oefeningen bij urine-incontinentie. 1. Toelichting op de module. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur. 3. 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Stanaard M46 van september 2006 (eerste herziening). Urine-incontinentie bij volwassenen komt veel voor, maar in de huisartsenpraktijk is

Nadere informatie

Multiple sclerose en blaasklachten

Multiple sclerose en blaasklachten Multiple sclerose en blaasklachten Zaterdag 8 februari 2014 Dr. Evert Koldewijn uroloog Catharina Ziekenhuis Eindhoven Vanuit dit gebied wordt de blaas en de plasbuis bestuurd f-mri beelden 4 Urine opslag

Nadere informatie

De bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug

De bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug De bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug folder voor verwijzers Bekkenfysiotherapie Als huisarts of specialist ziet

Nadere informatie

Vormen en oorzaken van urine-incontinentie Er zijn verschillende vormen van urine-incontinentie:

Vormen en oorzaken van urine-incontinentie Er zijn verschillende vormen van urine-incontinentie: INCONTINENTIE Inleiding Incontinentie (urine-incontinentie en/of ontlastingsincontinentie) is vooral bij ouderen een veelvoorkomend probleem. Toch zoekt maar een klein deel van de mensen hulp. Hierbij

Nadere informatie

Baas over je blaas Stressincontinentie bij vrouwen

Baas over je blaas Stressincontinentie bij vrouwen Baas over je blaas Stressincontinentie bij vrouwen Huisartsenclinic 2017 Henriëtte Engel, huisarts, kaderarts urogynaecologie Maaike Gerritse, urogynaecoloog Inhoud Stressincontinentie; wat is het probleem

Nadere informatie

De bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug

De bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug De bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug folder voor verwijzers Bekkenfysiotherapie Als huisarts of specialist ziet

Nadere informatie

Incontinentie na radicale prostatectomie

Incontinentie na radicale prostatectomie Incontinentie na radicale prostatectomie Kinesitherapeutische bijdrage. Geuns Annemie 1 I. Inleiding Radicale prostatectomie is in de laatste jaren een veel voorkomende ingreep geworden. In vele gevallen

Nadere informatie

Zwangerschap en bevallen; hoe is het nu met je bekkenbodem?

Zwangerschap en bevallen; hoe is het nu met je bekkenbodem? Zwangerschap en bevallen; hoe is het nu met je bekkenbodem? Wat gebeurt er met je bekken en bekkenbodem rondom zwangerschap en bevalling? In deze folder krijg je informatie over het functioneren van het

Nadere informatie

de continentie na een hernia-operatie Vragen over continentie? Wij komen bij u thuis! ZorgSaam

de continentie na een hernia-operatie Vragen over continentie? Wij komen bij u thuis! ZorgSaam de continentie consulente adviezen na een hernia-operatie Vragen over continentie? Wij komen bij u thuis! ZorgSaam 1 2 De continentie consulente. Vragen over continentie? Wij komen bij u thuis! Binnen

Nadere informatie

Verliest u urine tijdens normale, dagelijkse activiteiten?

Verliest u urine tijdens normale, dagelijkse activiteiten? Verliest u urine tijdens normale, dagelijkse activiteiten? Gebeurt dit als u: Lacht? Hoest? Niest? Aan lichaamsbeweging doet? Patiëntenbrochure voor urine-incontinentie en de Solace Ballon studie Over

Nadere informatie

Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen

Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen 00 Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen aanvullende informatie bij de folder 'Bekkenbodemproblemen bij vrouwen' Poli Gynaecologie De inhoud van deze voorlichtingsfolder is mede samengesteld door de Nederlandse

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE. Urine-incontinentie

FYSIOTHERAPIE. Urine-incontinentie FYSIOTHERAPIE Urine-incontinentie Urine-incontinentie Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. De hoeveelheid urineverlies kan verschillen: een druppeltje, een scheut, een straal of zelfs

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten

Bekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten Bekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten Albert Schweitzer ziekenhuis Regionaal Bekkenbodem Centrum maart 2010 pavo 0682 Inleiding Problemen met de bekkenbodem beginnen vaak met kleine klachten. Licht

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Behandeling van stressincontinentie. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Behandeling van stressincontinentie. rkz.nl Patiënteninformatie Behandeling van stressincontinentie (TVT) rkz.nl In overleg met uw arts is besloten bij u een operatie te verrichten ter behandeling van uw incontinentieklachten. Doel van deze operatie

Nadere informatie

Bekkenbodemproblematiek CASUSSCHETSEN

Bekkenbodemproblematiek CASUSSCHETSEN INTERLINE Bekkenbodemproblematiek Concept dd 27 maart 2007 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Mw Adams, 46 jaar, komt op het spreekuur voor een uitstrijkje. Voor het inbrengen van het speculum vraagt u haar wat

Nadere informatie

Bekkenbodemcentrum. Bekkenfysiotherapie

Bekkenbodemcentrum. Bekkenfysiotherapie Bekkenbodemcentrum Bekkenfysiotherapie 2009 NVOG Het copyright en de verantwoordelijkheid voor deze folder berusten bij de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) in Utrecht. Leden

Nadere informatie

KNGF-richtlijn Stress (urine-)incontinentie

KNGF-richtlijn Stress (urine-)incontinentie KNGF-richtlijn Stress (urine-)incontinentie Supplement bij het Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie Jaargang 121 Nummer 3 2011 KNGF-richtlijn Stress (urine-)incontinentie Praktijkrichtlijn Onder redactie

Nadere informatie

Dr. Marijke C.Ph. Slieker-ten Hove. Bekkenfysiotherapeut

Dr. Marijke C.Ph. Slieker-ten Hove. Bekkenfysiotherapeut Naam Bekkenfysiotherapeut Titel proefschrift/thesis Samenvatting Dr. Marijke C.Ph. Slieker-ten Hove Ja Pelvic Floor Function and Disfunction in a general female population Algemeen Het hoofdonderwerp van

Nadere informatie

Gynaecologie. Bekkenbodemproblemen fysiotherapie. Afdeling: Onderwerp:

Gynaecologie. Bekkenbodemproblemen fysiotherapie. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Gynaecologie 1 1. Wat is bekkenfysiotherapie? 2. Wat is het verschil met gewone fysiotherapie? 3. Wanneer is bekkenfysiotherapie zinvol? 4. Hoe werkt de bekkenfysiotherapeut? 5. Speciale

Nadere informatie

De behandelmogelijkheden zijn: Bekkenfysiotherapie

De behandelmogelijkheden zijn: Bekkenfysiotherapie Bekkenfysiotherapie De bekkenfysiotherapeut Mignon Lamers-Bolk Wat is bekkenfysiotherapie? Bekkenfysiotherapie is een erkende specialisatie binnen de fysiotherapie, welke zich richt op klachten in of rondom

Nadere informatie

Incontinentiepoli voor Vrouwen. Algemene informatie

Incontinentiepoli voor Vrouwen. Algemene informatie Incontinentiepoli voor Vrouwen Algemene informatie 1 Incontinentie In deze folder geven wij u in het kort informatie over verschillende vormen van incontinentie. Incontinentie is ongewild urineverlies.

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie bij prostaatkanker. Vakgroep bekken, 4 juni 2019 Tinky de Veld, (bekken)fysiotherapeut

Bekkenfysiotherapie bij prostaatkanker. Vakgroep bekken, 4 juni 2019 Tinky de Veld, (bekken)fysiotherapeut Bekkenfysiotherapie bij prostaatkanker Vakgroep bekken, 4 juni 2019 Tinky de Veld, (bekken)fysiotherapeut bekkenfysiotherapie Specialisatie/ NVFB - Prolapsklachten - Incontinentieklachten - Pre- en postok

Nadere informatie

Gynaecologie/Bekkenbodemcentrum

Gynaecologie/Bekkenbodemcentrum Gynaecologie/Bekkenbodemcentrum Bekkenbodemfysiotherapie Deze brochure wordt u aangeboden door de afdeling Gynaecologie/Verloskunde. Wij vinden het belangrijk dat patiënten goede voorlichting krijgen.

Nadere informatie

De T0T- operatie bij urineverlies. Poli Urologie

De T0T- operatie bij urineverlies. Poli Urologie 00 De T0T- operatie bij urineverlies Poli Urologie 1 Deze folder geeft informatie over de TOT-operatie. TOT is een afkorting van Trans Obturatorius Tape. Bij de TOT-operatie krijgt de urinebuis een draagband

Nadere informatie

KNGF-richtlijn. Stress (urine-)incontinentie. Verantwoording en toelichting

KNGF-richtlijn. Stress (urine-)incontinentie. Verantwoording en toelichting KNGFrichtlijn Stress (urine)incontinentie Supplement bij het Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie Jaargang 121 Nummer 3 2011 Onder redactie van: A.T.M. Bernards L.C.M. Berghmans I.C. Van HeeswijkFaase

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie voor en na prostaatoperaties

Bekkenfysiotherapie voor en na prostaatoperaties Bekkenfysiotherapie voor en na prostaatoperaties Voordat u geopereerd wordt, krijgt u eenmalig een consult bij de bekkenfysiotherapeut. Deze folder is een korte samenvatting van wat de therapeut met u

Nadere informatie

In deze brochure krijgt u uitleg over uw klachten en hoe u hiermee om kunt gaan.

In deze brochure krijgt u uitleg over uw klachten en hoe u hiermee om kunt gaan. 1/6 Urologie De overactieve blaas Inleiding Een blaas die u op de meest onverwachte momenten in verlegenheid brengt, is een bijzonder vervelend ongemak dat uw zelfvertrouwen ernstig kan ondermijnen. Wanneer

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Incontinentiepoli. Incontinentiepoli Incontinentiepoli.indd 1

Patiënteninformatie. Incontinentiepoli. Incontinentiepoli Incontinentiepoli.indd 1 Patiënteninformatie Incontinentiepoli Incontinentiepoli 1172109 Incontinentiepoli.indd 1 1 08-04-13 10:34 Incontinentiepoli Polikliniek Urologie, route 2.5 Telefoon (050) 524 5840 (Gynaecologie) Algemeen

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie rondom een radicale prostatectomie

Bekkenfysiotherapie rondom een radicale prostatectomie Bekkenfysiotherapie rondom een radicale prostatectomie Binnenkort wordt u geopereerd aan uw prostaat. Uw uroloog heeft u daarover al informatie gegeven. In deze folder geven wij u uitleg over de begeleiding

Nadere informatie

TVT-O OPERATIE VOOR URINEVERLIES

TVT-O OPERATIE VOOR URINEVERLIES TVT-O OPERATIE VOOR URINEVERLIES BEHANDELING VOOR INSPANNINGSINCONTINENTIE - Patiëntinformatie - Deze tekst geeft informatie over de behandeling van stressincontinentie door het aanbrengen van een bandje

Nadere informatie

Urine incontinentie bij vrouwen

Urine incontinentie bij vrouwen Urine incontinentie bij vrouwen Ellen van der Linden, uroloog Mesos Annemiek ter Horst, bekkenfysiotherapeut stelling Uitgaand van een standaardpraktijk van 2350 patiënten, verwacht je ongeveer 30 vrouwen

Nadere informatie

2.2 Afwijkende mictie

2.2 Afwijkende mictie 2.2 Afwijkende mictie Ten gevolge van een aandoening en/of beperking kunnen mictieproblemen ontstaan. Een functiestoornis van de nieren kan leiden tot inadequate urineproductie en daardoor tot vergiftiging

Nadere informatie

Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen

Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen Gynaecologie Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat zijn de bekkenbodemoefeningen of wat is bekkenbodemtherapie?... 3 Hoe verloopt bekkenbodemtherapie?... 3 Algemene

Nadere informatie

De bekkenfysiotherapeut. Helpt bij ongewild urineverlies, moeilijke stoelgang en pijn bij het vrijen

De bekkenfysiotherapeut. Helpt bij ongewild urineverlies, moeilijke stoelgang en pijn bij het vrijen De bekkenfysiotherapeut Helpt bij ongewild urineverlies, moeilijke stoelgang en pijn bij het vrijen Herkent u dit? Gaan de gewone dagelijkse dingen niet zoals ze zouden moeten gaan? U durft niet meer op

Nadere informatie

Verzakking en incontinentieproblemen bij vrouwen VIP Poli

Verzakking en incontinentieproblemen bij vrouwen VIP Poli Verzakking en incontinentieproblemen bij vrouwen VIP Poli H.313157.0610 Inleiding U bent via uw huisarts aangemeld voor de VIP poli. Om in korte tijd zonder herhaalbezoeken een beeld te kunnen krijgen

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bekkenfysiotherapie. Bekkenfysiotherapie Bekkenfysiotherapie.indd 1

Patiënteninformatie. Bekkenfysiotherapie. Bekkenfysiotherapie Bekkenfysiotherapie.indd 1 Patiënteninformatie Bekkenfysiotherapie Bekkenfysiotherapie 1283091 Bekkenfysiotherapie.indd 1 1 07-02-17 13:23 Bekkenfysiotherapie Centrum Revalidatie, Bekkenfysiotherapie Telefoon (050) 524 51 90 Algemeen

Nadere informatie

Urineverlies bij drukverhogende momenten

Urineverlies bij drukverhogende momenten Urineverlies bij drukverhogende momenten Albert Schweitzer ziekenhuis Regionaal Bekkenbodem Centrum Maart 2008 Pavo 0614 Inleiding U bent bij het Regionaal Bekkenbodem Centrum geweest omdat u last hebt

Nadere informatie

KLACHTEN Klachten die goed behandeld kunnen worden door de bekkenfysiotherapeut:

KLACHTEN Klachten die goed behandeld kunnen worden door de bekkenfysiotherapeut: 1 KLACHTEN Mannen, vrouwen, kinderen en ouderen, iedereen kan problemen krijgen wanneer de bekkenbodem niet goed functioneert. Het niet goed functioneren kan ontstaan als men op een verkeerde manier plast

Nadere informatie

Richtlijn Urine-incontinentie bij kwetsbare ouderen

Richtlijn Urine-incontinentie bij kwetsbare ouderen Richtlijn Urine-incontinentie bij kwetsbare ouderen Utrecht September 2010 2 RICHTLIJN URINE-INCONTINENTIE BIJ KWETSBARE OUDEREN Verantwoordelijke instanties Opdrachtgever: Verpleegkundigen & Verzorgenden

Nadere informatie

TOT-operatie: voor urineverlies bij inspanning

TOT-operatie: voor urineverlies bij inspanning TOT-operatie: voor urineverlies bij inspanning Deze brochure geeft u informatie over de TOT- operatie. TOT is een afkorting van Trans Obturator Tape. Bij de TOT operatie wordt een niet-oplosbaar, kunstof

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling. Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling. Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante Bedrijfsnamen relaties met bedrijven Sponsoring Sanofi Takeda Nederland BV Teva Nederland

Nadere informatie

patiënteninformatie 2 Wat is bekkenfysiotherapie?

patiënteninformatie 2 Wat is bekkenfysiotherapie? Bekkenfysiotherapie Wat is bekkenfysiotherapie? Bekkenfysiotherapie is een erkende specialisatie binnen de fysiotherapie. Geregistreerde bekkenfysiotherapeuten hebben zich gespecialiseerd in het onderzoeken

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie

Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie Na een prostaatoperatie is het mogelijk dat uw bekkenbodemspieren en de sluitspier nog onvoldoende in staat zijn om de blaas goed af te sluiten. Dit geeft

Nadere informatie

TVT operatie bij Stressincontinentie. Urologie

TVT operatie bij Stressincontinentie. Urologie TVT operatie bij Stressincontinentie Urologie 1. Wat is stress-incontinentie Stress incontinentie is een vorm van urineverlies welke optreedt bij lichamelijke inspanning. Met stress wordt hier bedoeld

Nadere informatie

Seks, het moet wel leuk blijven!

Seks, het moet wel leuk blijven! Seks, het moet wel leuk blijven! Seksualiteit Het seksuele gevoel, de seksuele gedachte en lichaamsreacties zijn privé en persoonlijk. Het is dan ook niet zo gemakkelijk om over seksuele problemen te praten.

Nadere informatie

Verantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie:

Verantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie: Verantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie: Optimaliseren zorg bij toiletgang Verminderen functionele incontinentie Aanpak plotselinge en chronische incontinentie Deze handleiding is bestemd voor

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie. Gynaecologie

Bekkenfysiotherapie. Gynaecologie Bekkenfysiotherapie Gynaecologie BEKKENFYSIOTHERAPIE 1. Wat is bekkenfysiotherapie? 2. Wat is het verschil met gewone fysiotherapie? 3. Wanneer is bekkenfysiotherapie zinvol? 4. Hoe werkt de bekkenfysiotherapeut?

Nadere informatie

Behandeling van stressincontinentie (TVT) door de uroloog

Behandeling van stressincontinentie (TVT) door de uroloog Urologie Behandeling van stressincontinentie (TVT) door de uroloog www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is stressincontinentie?... 3 Stellen diagnose... 3 Behandeling... 4 Voorbereiding... 4 De operatie...

Nadere informatie

Fysiotherapie na een prostaat operatie

Fysiotherapie na een prostaat operatie Fysiotherapie Fysiotherapie na een prostaat operatie Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Na een prostaatoperatie is het mogelijk dat de spieren van

Nadere informatie

Medewerkerinformatie. Bekkenfysiotherapie. Wat is bekkenfysiotherapie? terTER_

Medewerkerinformatie. Bekkenfysiotherapie. Wat is bekkenfysiotherapie? terTER_ Medewerkerinformatie Bekkenfysiotherapie Wat is bekkenfysiotherapie? 1234567890-terTER_ Bekkenfysiotherapie Wat is bekkenfysiotherapie? Bij bekkenfysiotherapie leert u om de spieren van de bekkenbodem

Nadere informatie

Chapter 10. Nederlandse samenvatting

Chapter 10. Nederlandse samenvatting Chapter 10 Nederlandse samenvatting Incontinentie urinae, het ongewild verlies van urine, is een frequent voorkomend probleem bij vrouwen. De prevalentie (het vóórkomen) hiervan wordt geschat tussen de

Nadere informatie

Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen

Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen BovenIJ Ziekenhuis 14-04-2014 Cora van Senten Carla de Winter Geregistreerd Bekkenfysiotherapeuten Onderwerpen Oefeningen

Nadere informatie

Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen

Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen Gynaecologie Fysiotherapie bij bekkenbodemproblemen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat zijn de bekkenbodemoefeningen of wat is bekkenbodemtherapie?... 3 Hoe verloopt bekkenbodemtherapie?... 3 Algemene

Nadere informatie

Stress incontinentie. voor veel vrouwen een dagelijks probleem

Stress incontinentie. voor veel vrouwen een dagelijks probleem Stress incontinentie voor veel vrouwen een dagelijks probleem Hoesten, lachen, sporten en vrijen als voorheen een oplossing is niet ver weg maar ù moet wel de stap zetten Een 39-jarige ex-patiënte vertelt

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Bekkenfysiotherapie

PATIËNTEN INFORMATIE. Bekkenfysiotherapie PATIËNTEN INFORMATIE Bekkenfysiotherapie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u enige informatie geven over bekkenfysiotherapie. Een bekkenfysiotherapeut kan u door middel van oefeningen

Nadere informatie

Medewerkerinformatie. Bekkenfysiotherapie. Wat is bekkenfysiotherapie? terTER_

Medewerkerinformatie. Bekkenfysiotherapie. Wat is bekkenfysiotherapie? terTER_ Medewerkerinformatie Bekkenfysiotherapie Wat is bekkenfysiotherapie? 1234567890-terTER_ Bekkenfysiotherapie Wat is bekkenfysiotherapie? Bij bekkenfysiotherapie leert u om de spieren van de bekkenbodem

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie

Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie Na een prostaatoperatie is het mogelijk dat uw bekkenbodemspieren en de sluitspier nog onvoldoende in staat zijn om de plasbuis goed af te sluiten. Dit geeft

Nadere informatie

Urologie. De TOT-operatie

Urologie. De TOT-operatie Urologie De TOT-operatie De uroloog heeft in overleg met u besloten een TOT-operatie uit te voeren, oftewel een Trans Obturatorius Tape te plaatsen. Bij deze operatie wordt een bandje geplaatst ter ondersteuning

Nadere informatie

Tijdlijn voor herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling

Tijdlijn voor herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling Tijdlijn voor herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling Deze folder geeft je informatie over het natuurlijke herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling en geeft je tips hoe

Nadere informatie

Sacrale neurostimulatie voor incontinentie. Week van de urologie Dr. M. Abasbassi

Sacrale neurostimulatie voor incontinentie. Week van de urologie Dr. M. Abasbassi Sacrale neurostimulatie voor incontinentie Week van de urologie Dr. M. Abasbassi 26-09-2018 SNS voor incontinentie Enkele feiten Diagnostiek Alternatieven Sacrale neurostimulatie Conclusie SNS voor incontinentie

Nadere informatie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Urologie en Gynaecologie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Urologie en Gynaecologie Incontinentiespreekuur voor vrouwen Urologie en Gynaecologie Incontinentiespreekuur U bent door uw huisarts doorverwezen naar het Incontinentiespreekuur voor vrouwen van Zuyderland Medisch Centrum. Dit

Nadere informatie

De overactieve blaas. Urologie

De overactieve blaas. Urologie 1/5 Urologie De overactieve blaas Inleiding Een blaas die u op de meest onverwachte momenten in verlegenheid brengt, is een bijzonder vervelend ongemak dat uw zelfvertrouwen ernstig kan ondermijnen. Wanneer

Nadere informatie

De TVT-operatie voor behandeling van stressincontinentie

De TVT-operatie voor behandeling van stressincontinentie Urologie De TVT-operatie voor behandeling van stressincontinentie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl URO004 / De TVT-operatie voor behandeling

Nadere informatie

Informatie. Botoxinjecties bij overactieve blaas

Informatie. Botoxinjecties bij overactieve blaas Informatie Botoxinjecties bij overactieve blaas Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw uroloog met u besproken dat er een overactiviteit van uw blaas is vastgesteld. U heeft de

Nadere informatie

TVT operatie bij stressincontinentie. Urologie

TVT operatie bij stressincontinentie. Urologie TVT operatie bij stressincontinentie Urologie 1. Wat is stress-incontinentie Stress incontinentie is een vorm van urineverlies welke optreedt bij lichamelijke inspanning. Met stress wordt hier bedoeld

Nadere informatie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Urologie en Gynaecologie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Urologie en Gynaecologie Incontinentiespreekuur voor vrouwen Urologie en Gynaecologie Incontinentiespreekuur U bent door uw huisarts doorverwezen naar het Incontinentiespreekuur voor vrouwen van Zuyderland Medisch Centrum. Dit

Nadere informatie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Gynaecologie en Urologie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Gynaecologie en Urologie Incontinentiespreekuur voor vrouwen Gynaecologie en Urologie Incontinentiespreekuur U bent door uw huisarts doorverwezen naar het Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Dit spreekuur is een samenwerkingsverband

Nadere informatie

Kinderen met blaasproblemen

Kinderen met blaasproblemen Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Kinderen met blaasproblemen z Kinderen met blaasproblemen 1 Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels

Nadere informatie

St. Antonius Bekkenbodemcentrum

St. Antonius Bekkenbodemcentrum St. Antonius Bekkenbodemcentrum Alle expertise onder één dak! St. Antonius Bekkenbodemcentrum Veel vrouwen hebben klachten die samenhangen met de conditie van de bekkenbodem. Weet u bijvoorbeeld dat de

Nadere informatie

Urineverlies. bij drukverhogende momenten. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Urineverlies. bij drukverhogende momenten. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Urineverlies bij drukverhogende momenten Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent bij het Bekkenbodemcentrum geweest omdat u last heeft van ongewild urineverlies.

Nadere informatie

Pijn in uw buik of bekkengebied?

Pijn in uw buik of bekkengebied? Pijn in uw buik of bekkengebied? U heeft pijnklachten in het bekkengebied maar de oorzaak is niet duidelijk. Heeft u pijn bij plassen, ontlasten of vrijen? Pijn in het bekkenbodemgebied? Heeft u onbegrepen

Nadere informatie

Plasproblemen. Urologie. bij kinderen. Inleiding. Hoe werkt de blaas normaal?

Plasproblemen. Urologie. bij kinderen. Inleiding. Hoe werkt de blaas normaal? Urologie Plasproblemen bij kinderen Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat is, blaasontstekingen

Nadere informatie

Trans Obturator Tape (TOT) Urologie

Trans Obturator Tape (TOT) Urologie Trans Obturator Tape (TOT) Urologie Trans Obturator Tape Geachte patiënt Met deze informatiebrochure wensen wij u te informeren over TOT (Trans Obturator Tape), een kleine ingreep als behandeling van stress/inspanningsincontinentie.

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie

Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie Bekkenfysiotherapie rondom een prostaatoperatie Na een prostaatoperatie is het mogelijk dat uw bekkenbodemspieren en de sluitspier nog onvoldoende in staat zijn om de blaas goed af te sluiten. Dit geeft

Nadere informatie

Richtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen

Richtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen Richtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen INITIATIEF: Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie ORGANISATIE: CBO (tot 30 april 2009) Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (vanaf

Nadere informatie

Chapter 10. Samenvatting en conclusies

Chapter 10. Samenvatting en conclusies Chapter 10 Samenvatting en conclusies 139 140 Hoofdstuk 1 Geeft een overzicht van de geschiedenis van bekkenbodemdisfunctie en bekkenfysiotherapie, in Nederland en het buitenland. Dit proefschrift concentreert

Nadere informatie

Wat u eraan kunt doen...

Wat u eraan kunt doen... Stress-incontinentie bij vrouwen endog-05-0010-fb Voor meer informatie Surf naar: www.stressincontinentie.nl Praat erover met uw arts: Deze brochure werd gepubliceerd dankzij de medewerking van Wat u eraan

Nadere informatie

Conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen

Conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen Conceptrichtlijn Urine-incontinentie bij vrouwen Status: ter autorisatie INITIATIEF: Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie (NVOG) ORGANISATIE: Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg

Nadere informatie

TVT Bij stressincontinentie

TVT Bij stressincontinentie TVT Bij stressincontinentie Afdeling gynaecologie en verloskunde U wordt binnenkort in ons ziekenhuis opgenomen omdat u last van incontinentie heeft, waarvoor een operatie nodig is. Deze folder geeft uitleg

Nadere informatie

3 e Post EAUN Meeting. Britt van Etten Debruijn Gynaecoloog Martini ziekenhuis Groningen

3 e Post EAUN Meeting. Britt van Etten Debruijn Gynaecoloog Martini ziekenhuis Groningen 3 e Post EAUN Meeting Britt van Etten Debruijn Gynaecoloog Martini ziekenhuis Groningen Urogynaecologie - Inleiding - Anatomie - Prolaps - POPQ - Urineverlies - TOT / TVT - Conclusie Inleiding Veel vrouwen

Nadere informatie

EPIDEMIOLOGIE VAN URINAIRE INCONTINENTIE TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN HET POSTPARTUM

EPIDEMIOLOGIE VAN URINAIRE INCONTINENTIE TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN HET POSTPARTUM Prevalence (%) 3/29/2012 EPIDEMIOLOGIE VAN URINAIRE INCONTINENTIE TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN HET POSTPARTUM Masterproef voorgelegd tot het behalen van de graad van Master in de Verpleegkunde en Vroedkunde

Nadere informatie

Kinderen met blaasproblemen

Kinderen met blaasproblemen Kinderen met blaasproblemen Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat is, vaak blaasontstekingen

Nadere informatie