Tennet grijpt weer naar noodvermogen

Transcriptie

1 Tennet grijpt weer naar noodvermogen 8 mei Olie De oliemarkt lijkt minder vatbaar voor nieuws uit Oekraïne, zolang geen erg onverwachte dingen gebeuren. Het geweld in de voormalige Sovjet-republiek, zoals bijvoorbeeld eerder deze week in Odessa, wordt door de markt als voortzetting van de status quo gezien, en zit daardoor al in de prijs verwerkt. Het is vermoedelijk nog te vroeg voor verwerking van de opmerkelijke uitspraken van de Russische president Vladimir Poetin om het onafhankelijkheidsreferendum dat komende zondag in Oost-Oekraíne zou plaats vinden, uit te stellen. Poetins woorden, die ook gingen over terugtrekking van Russische troepen uit de grensstreek, klinken erg de-escalerend, maar op de werkelijke betekenis moet nog even worden gekauwd. Na verder een redelijk rustige week voor wat betreft prijsinvloeden, kwam gisteren het Amerikaanse voorraadnieuws uit de bus als meest relevant voor de prijsvorming. De commerciële voorraden ruwe olie in de Verenigde Staten daalden voor het eerst sinds maart. Daaruit wordt de conclusie getrokken dat de vraag naar olie aantrekt. Dat is prijsopdrijvend nieuws, hoewel een deel van de extra vraag gewoon seizoensgebonden is. Raffinaderijen beëindigen hun onderhoudsperiode en Amerikanen maken aan het einde van het voorjaar en in de zomer veel tripjes met hun auto. Ook prijsopdrijvend was economisch nieuws uit China. Het handelsoverschot van de nummer twee olieverbruiker in de wereld nam toe, mede als gevolg van beter dan verwachte export. Olie-

2 import door China bereikte in april zelfs een absoluut record van 6,8 mln vaten per dag. Analisten denken overigens dat dit eerder te maken heeft met de aanleg van strategische voorraden dan met een aantrekkende economie die om olie schreeuwt. Week op week steeg Brent-olie 0,1% met een slotkoers in Londen op woensdag van USD 108,13 per vat voor levering in juni. WTI eindigde de woensdag op USD 100,77 per vat, week op week een plus van 1% noterend. Steenkool Steenkoolprijzen bleven, met de nodige hikjes, min of meer op hun plaats afgelopen week. Met Rusland als belangrijkste steenkoolleverancier voor Europa, wordt op de steenkoolmarkt de crisis in Oekraïne op de voet gevolgd. Net als op de oliemarkt kan gesteld worden dat het huidige geopolitieke spanningsniveau in de prijs verwerkt zit, maar de steenkoolprijs reageert wel eerder en sneller op de Oekraïne-crisis dan olie. De euro/dollar-verhouding relativeert enkele hobbels. De euro wordt sterker ten opzichte van de dollar, waardoor een prijsstijging in dollars vertaald in euro's wel mee valt. Cal 15 op de EEX voor levering in de havens van Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen (Ara) werd week op week 0,4% goedkoper, en sloot de woensdag af op USD 82,40 per ton. Q3 eindigde op USD 76,85 per ton, wat een stijging van 0,1% betekent, en afgerond bleef het juni-contract procentueel onveranderd op USD 75,33 per ton.

3 CO2 De prijs voor CO2-emissierechten daalde afgelopen handelsweek. Dit gebeurde onder meer nadat cijfers naar buiten kwamen over zogenoemde carbon offsets. Carbon offsets worden verstrekt door de Verenigde Naties bij vrijwillige CO2-reductie door bedrijven. Deze week werd bekend dat de grootste CO2-uitstotende bedrijven in Europa 133 mln carbon offsets hebben omgeruild voor uitstootrechten die in het emissiehandelssysteem EU ETS kunnen worden gebruikt. Dit viel de markt, die uitging van 400 mln carbon offsets die in EUA's zouden worden omgezet, erg tegen. Ook zorgde gebleken vraaggebrek bij veilingen van CO2-rechten voor verdere prijsdruk. Dec 14 en Dec 15 daalden week op week beide 5,1% in waarde. De slotkoers op woensdag op Ice-ECX bedroeg voor Dec 14 EUR 5,18 per ton en voor Dec 15 EUR 5,36.

4 Aardgas Gasprijzen noteren in de min. Dit betekent geenszins dat er geen zorgen bestaan over de situatie in Oekraïne, maar de vraag/aanbod-situatie noopt de marktdeelnemers kennelijk tot prijsverlaging. Ook is een substantieel deel van de markt van mening dat er in Oekraïne deescalatie optreedt. De woorden van president Vladimir Poetin gisteren over een mogelijk uitstel van een onafhankelijkheidsreferendum in Oost-Oekraïne en het terugtrekken van troepen zijn nog te vers, maar zullen de komende dagen vermoedelijk bijdragen aan verdere prijsdalingen. Tenzij uiteraard de situatie weer een wending neemt. Cal 15 eindigde woensdag bij Ice-Endex op EUR 23,94 per MWh, wat week op week een afwaardering van 1,8% betekent. Q3 belandde op EUR 19,41 per MWh (min 3,4%) terwijl levering in juni afsloot op EUR 19,08 per MWh, 3,2% lager dan vorige week woensdag.

5 Ook spotprijzen dalen, net als de termijnprijzen, op basis van de-escalatiegeloof onder marktdeelnemers. Daarbij zorgt met name LNG-aanvoer voor een comfortabele situatie in Groot- Brittannië, wat ook zijn weerslag heeft op de TTF-gasprijzen die hierboven staan weergegeven. Temperatuursinvloeden zijn niet dominant, aangezien de temperatuur ongeveer de seizoensnorm volgt. De hier weergegeven TTF-referentieprijs, die vanwege zijn berekeningsmethodiek een dagje achterloopt, daalde week op week 0,6%. De meest recente stand van dinsdag was EUR 19,22 per MWh.

6 Elektriciteit Een Duitse stroomhandelaar verklaarde tegenover Montel deze week dat hij nauwelijks impulsen waarnam die van invloed waren op de prijsvorming van termijncontracten elektriciteit. Bovenstaande figuur -die niet de Duitse maar de Nederlandse marktpijzen van Ice-Endex weergeeft- reflecteert die observatie aardig. Alleen het juni-contract onttrekt zich aan de zijwaartse beweging met een duidelijke prijsdaling. Het voorste maandcontract sloot woensdag op EUR 38,67 per MWh, 1,8% lager dan vorige week. Q3 kwam op precies dezelfde prijs van EUR 38,67 per MWh, wat in dit geval een prijsverandering van 0% betekende. Cal 15 daalde 0,4% naar EUR 42,42 per MWh.

7 Spotstroom in Duitsland wordt als relatief laag geprijsd beschouwd, wat vooral door de harde wind komt. Voor komende week wordt rekening gehouden met veel minder wind, wat overigens in sommige modellen overdag gecompenseerd wordt door toenemende productie uit zonneenergie. De meeste modellen voorspellen echter hogere prijzen voor de komende week. Woensdag eindigde de Phelix-prijs in Duitsland voor stroomlevering vandaag op EUR 31,34 per MWh, terwijl de Nederlandse APX-basislastprijs op EUR 39,59 kwam. Op dinsdag 6 mei heeft Tennet in de ochtend tussen uur en uur naar noodvermogen moeten grijpen om de balans op het net te waarborgen. Onduidelijk is wat precies de oorzaak is geweest. Het is de zesde keer dit jaar dat Tennet noodvermogen inzet, blijkt uit een telling van Energeia.

8 Clean spreads De gedaalde gasprijs zorgt voor stroomproducenten die aardgas als brandstof gebruiken voor een iets gestegen rentabiliteit. De clean spark spread steeg maar liefst 14% week op week en eindigde op EUR -4,65 per MWh voor Nederland in Voor kolencentrales bleek het samenspel van prijsveranderingen nauwelijks voor schommeling te zorgen voor de clean dark spread. Die steeg ten opzichte van vorige week met 1,8% naar EUR 10,71 per MWh. De clean spark spread (CSS) en de clean dark spread (CDS) zijn een maatstaf voor de rentabiliteit van respectievelijk gas- en kolencentrales. De hier weergegeven cijfers hebben betrekking op Nederland in Voor gascentrales is een gemiddeld rendement van 53% genomen (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,187. Voor kolencentrales is gerekend met een gemiddeld rendement van 39% (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,34. Als verbrandingswaarde is gerekend met 25,12 MJ/kg steenkool. De kolenbelasting is EUR 5,35 per MWh. De wisselkoers: 1 USD = EUR 0,7136. De weergegeven spreads zijn afgeleid uit de Cal 15- prijzen voor stroom (Ice-Endex), gas (Ice-Endex) en steenkool (Ara; EEX) en het Dec 15-contract voor CO2-emissierechten op Ice-ECX. Onderhoudskosten zijn niet meegenomen.