STEMMING Groen licht voor Ierse gaswinningsplannen Shell

Transcriptie

1 STEMMING Groen licht voor Ierse gaswinningsplannen Shell AMSTERDAM (Energeia) - Energeia's stemming behandelt achtereenvolgens de prijsontwikkeling op de markt voor olie, steenkool, CO2-emissierechten, elektriciteit en aardgas, en geeft vervolgens een beeld van de spreads. De olieprijs stuiterde de laatste dagen op en neer tussen de USD 36 en 38. Dat geldt voor zowel Brent-olie als WTI-olie, want sinds kort voor de kerst is een vat WTI vrijwel hetzelfde waard als een vat Brent-olie, wat een ongebruikelijke situatie is. Doorgaans ligt de prijs voor Brent hoger dan die voor WTI. Het diepterecord van USD 35,81 per vat dat WTI op 21 december bereikte, is voorlopig ook echt een bodem gebleken. Direct daarna klom de WTIprijs op tot het niveau van Brent en sindsdien zijn geen prijzen meer onder de USD 36 genoteerd. De slotkoersen van woensdag betekenden wel weer een daling van zo'n 3,5% dag op dag. Week op week daalden de vatprijzen 2,4%. Daarmee kwam Brent voor februarilevering woensdag uit op USD 36,46 per vat en WTI op USD 36,60. Het belangrijkste nieuws voor de oliemarkt zijn de officiële voorraadcijfers van het Amerikaanse energieministerie, die later deze donderdag verwacht worden. Het American Petroleum Institute, dat een dag eerder pleegt een verwachting uit te spreken over die officiële cijfers, rekent op een voorraadstijging van 2,9 mln vaten, wat de prijsdaling van woensdag kan verklaren. Toch was een week eerder sprake van een voorraaddaling, waardoor sommige analisten ook nu rekening houden met gestegen voorraden, wat dan weer een verklaring kan zijn voor de wispelturigheid van de prijs in de afgelopen dagen.

2 De prijzen voor steenkool hebben sinds een dag of tien een stijgende lijn te pakken, waar de langlopende trend voor kolen een neerwaartse lijn is. Het Cal 17-contract bij EEX voor levering in de havens van Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen (Ara-hub) kwam woensdag uit op USD 42,62 per ton. Voor Q2 kwam de prijs uit op USD 44,30 per ton, het voorste maandcontract sloot op USD 47,57. Week op week ging het om prijsstijging tussen de 1 en 3%.

3 De nieuwe Poolse regering heeft aangekondigd zich te zullen verzetten tegen de introductie van een marktstabiliteitsreserve (MSR) in het Europese emissiehandelssysteem, een reservepot met rechten die kan worden aangevuld danwel leeggehaald afhankelijk van de economie. Het land wil de beslissing om zo'n mechanisme te introduceren aanvechten bij het Europese hof van Justitie, meldt Montel. Het voornaamste bezwaar van Polen is dat de planning van de EU is om de MSR in 2019 en dus tijdens de huidige handelsperiode ( ) in te voeren, waarmee volgens Polen veranderingen worden doorgevoerd waarmee handelaren bij aanvang van die periode geen rekening konden houden. De CO2-handel doet niet veel met dit nieuws. Week op week is sprake van een lichte daling van ongeveer een half procent. Het Dec 16-contract sloot woensdag op EUR 8,28 per ton, voor Dec 17 ligt de prijs een dubbeltje hoger.

4 Na de kerstdagen herstelden de gasprijzen zich enigszins van de vrije val waar ze zich al de hele maand december in bevonden. Het februari-contract voor TTF-gas verloor tussen het begin van deze maand en de kerst ruim EUR 3,30, oftewel zo'n 18% van de waarde. De belangrijkste verklaring is het uitzonderlijk warme weer voor de tijd van het jaar, wat vooral ook de spotprijzen voor gas al de hele maand onder druk zet en meer invloed heeft op het voorste maandcontract dan de iets verder weg gelegen termijncontracten. De laatste paar dagen is er voorzichtig herstel, met een slotprijs van EUR 15,20 per MWh op woensdag voor het februari-contract. Het voorste kwartaal- en jaarcontract eindigden op respectievelijk EUR 14,94 en EUR 15,82 per MWh. Shell, Statoil en Vermillion Energy kunnen zich gaan richten op de productie van gas uit het zogeheten Corrib-project voor de Ierse westkust. De Ierse overheid gaf dinsdagavond als laatste van de betrokken autoriteiten groen licht. Oorspronkelijk voorzagen de energieconcerns de eerste productie al in 2004, maar gesteggel met bewoners en milieugroeperingen zorgde voor veel vertragingen. Het Corrib-veld ligt 83 kilometer uit de kust. Het gas dat daar wordt gewonnen, komt per pijpleiding aan wal. In 2005 liep het uit de hand toen bij een demonstratie tegen de aanleg van de pijpleiding vijf mensen werden gearresteerd. De zogenoemde 'Rossport Five' zaten 94 dagen in de cel. Shell zei eerder dat het project, zodra het op volle toeren draait, in meer dan de helft van de Ierse gasconsumptie kan voorzien.

5 De spotprijzen van gas zijn laag door de vooralsnog erg milde winter. Na kerst was er een opleving, maar woensdag daalde de dagvooruitprijs met EUR 1 dag op dag, wat behalve met het weer ook te maken kan hebben met verminderde vraag op oudjaarsdag. Voor levering op donderdag kwam woensdag bij Icap een prijs van EUR 14,40 per MWh tot stand, zo'n 6,5% lager dan een week eerder. Een enorme golf in de Noordzee heeft woensdag aan een persoon op een boorplatform voor de Noorse kust het leven gekost. Twee anderen raakten gewond. Hun nationaliteit is niet bekendgemaakt. Dat meldde het Noorse staatsoliebedrijf Statoil, uitbater van het gasveld Troll, het grootste gasveld van Noorwegen. Het beschadigde drijvende booreiland van China Oilfield Services werd daarop deels ontruimd. Bijna 50 van de 106 werknemers op het platform werden geëvacueerd. Het platform kon op eigen kracht het vasteland bereiken. Noorwegen had woensdag de hele dag al te kampen met stormachtig weer. "De zee was tijdens het ongeluk woest. De golven waren wel 14 meter hoog en daarnaast waren er windsnelheden van 25 tot 30 meter per seconde. De wind verhinderde dat een helikopter op het booreiland kon landen. Mensen moesten omhoog getakeld worden'', aldus Noorse autoriteiten tegen persbureau Reuters. Een paar honderd kilometer zuidelijker, niet ver van de Nederlandse 'exclusieve economische zone', is een schip door de storm op drift geraakt. Het bedreigt mogelijk een olieplatform van BP. Een deel van de installatie is ontruimd. De productie gaat voorlopig door. Het platform staat op het Noorse Valhall-olieveld.

6 In de laatste dagen van het jaar kruipen de termijnstroomprijzen iets omhoog, in navolging van de eveneens gestegen steenkoolprijs. Het Cal 17-contract sloot woensdag bij Ice-Endex op EUR 30,65 per MWh, een plus van 1,8% week op week. Q2 sloot ruim 1% hoger dan een week geleden, op EUR 32,10 per MWh. Het voorste maandcontract (februari) kwam uit op EUR 34,22 per MWh, wat minder dan 1% stijging betekende.

7 Net als de gasprijs is de spotprijs voor elektriciteit vooral onder invloed van de hoge temperaturen. In Duitsland zorgde een combinatie van warm weer, redelijk wat zon en veel wind in december voor de laagste gemiddelde spotprijzen in dertien jaar, weet Montel. Ook de Nederlandse APX-prijs daalde naar een prijs die in de tweede helft van december rond de EUR 30 schommelde. Voor de laatste dag van 2015 is de gemiddelde basislastprijs in Nederland EUR 28,50 per MWh, in Duitsland is dat EUR 21,92 per MWh. Met de laatste afroep van noodvermogen op woensdag 16 december, lijkt de teller voor 2015 te blijven staan op 39 momenten waarop Tennet dit jaar deze vorm van balanshandhaving moest inzetten. Dat is een flinke toename ten opzichte van de vorige twee jaren. Ter vergelijking: in 2014 riep Tennet volgens telling van Energeia 27 keer noodvermogen af, in 2013 negentien keer. Dit jaar had de inzet van dit middel vaak te maken met het inregelen van nieuwe centrales. Er kwamen enkele dagen voor waarop Tennet twee keer noodvermogen afriep bij zijn contractpartijen.

8 Ondanks een hogere kolenprijs is de clean dark spread voor Nederlandse kolencentrales in 2017 niet verslechterd, aangezien ook de stroomprijs hoger is. Al met al komt de CDS zelfs iets hoger uit, op EUR 9,06 per MWh. Ook de clean spark spread is licht verbeterd, maar nog altijd negatief. Waar deze de afgelopen twee weken nog positief uit de berekeningen van Energeia kwam, staat hij nu weer onder nul, wat komt doordat sinds deze week de cijfers betrekking hebben op 2017 en niet langer op Dit heeft te maken met het verlopen van verschillende contracten voor 2016, zodat nu voor alle variabelen -stroom, gas, kolen, CO2- naar de prijzen in 2017 wordt gekeken. Het belangrijkste verschil is dat de gasprijs in het Cal 17-contract een stuk hoger ligt dan in Cal 16, terwijl de stroomprijs in 2017 juist lager ligt dan die voor De CCS en CDS zijn een maatstaf voor de rentabiliteit van respectievelijk gas- en kolencentrales. De hier weergegeven cijfers hebben betrekking op Nederland in Voor gascentrales is een gemiddeld rendement van 53% genomen (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,187. Voor kolencentrales is gerekend met een rendement van 39% (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,34. Als verbrandingswaarde is gerekend met 25,12 MJ/kg steenkool. De kolenbelasting bedraagt EUR 0 per MWh en de wisselkoers was deze donderdag USD 1 = EUR 0,9150. De weergegeven spreads zijn afgeleid uit de Cal 17-prijzen voor stroom (Ice-Endex), gas (Ice-Endex) en steenkool (Ara; EEX) en het Dec 17-contract voor CO2-emissierechten op Ice-ECX. Onderhoudskosten zijn niet meegenomen Energeia. Alle rechten voorbehouden.