Programmabegroting 2015

Transcriptie

1 Programmabegroting 2015 COLOFON Uitgave Provincie Noord-Holland Postbus MD Haarlem Tel.: Fax.: Eindredactie Provincie Noord-Holland Directie Middelen Sector AFD

2 2

3 Inhoudsopgave Programmabegroting Inhoudsopgave Inleiding en samenvatting Inleiding Programmabegroting Leeswijzer Programma's Programma 1 Openbaar Bestuur Programma 2 Bereikbaarheid Programma 3 Water Programma 4 Milieu Programma 5 Ruimte Programma 6 Cultuur en Welzijn Programma 7 Financiën Paragrafen Inleiding Weerstandsvermogen en risicobeheersing Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Provinciale heffingen Financiële begroting Inleiding Meerjarenraming Uiteenzetting van de financiële positie Overige financiële overzichten Lijst subsidies buiten uitvoeringsregeling Bestuur en directie Noord-Holland in feiten en cijfers Waar zijn wij te bereiken? Lijst met gemeenten Uitgebreide inhoudsopgave

4 4

5 1. Inleiding en samenvatting 1. Inleiding. Op 23 juni 2014 stelden uw Staten de kaderbrief vast. De nu voorliggende begroting 2015 en meerjarenraming is de uitwerking daarvan in concrete output en programmabudgetten. De begroting is opgesteld conform het door uw Staten vastgestelde format. In deze inleiding en samenvatting vatten wij de belangrijkste financiële aspecten van de begroting samen. In het bijgevoegde ontwerpbesluit vragen wij u de begroting vast te stellen. 2. Programmabegroting De economische crisis heeft in de afgelopen jaren gezorgd voor een onzekere context van economisch zwaar weer en uit het lood geslagen overheidsfinanciën. Voor de komende jaren heeft het Centraal Planbureau (CPB) een voorzichtig economisch herstel voorspeld. Bij de kaderbrief hebt u een aantal door het college voorgestelde maatregelen vastgesteld. Hierdoor hebt u er voor gezorgd, dat wij een solide begroting konden opstellen, waarin het door onze toezichthouder gevraagde structurele en reëele evenwicht is gewaarborgd. 2.1 Programmabudgetten Hieronder wordt programmatisch de meerjarenraming van de budgetten weergegeven. De meerjarenraming is tot stand gekomen na verwerking van de kaderbriefmutaties en latere bijstellingen. De bedragen in de jaarschijf 2014 zijn gebaseerd op de zomernota De programmabudgetten en de ontwikkeling van budgetten in de verschillende begrotingsjaren zijn toegelicht bij de operationele doelen in de begroting. Overzicht van het resultaat per programma in miljoenen (- = voordelig) Programma Openbaar Bestuur 41,7 46,6 29,6 30,4 30,5 Bereikbaarheid 179,6 194,3 197,7 168,3 185,4 Water 17,6 9,5 7,0 6,2 6,0 Milieu 31,8 21,2 17,3 17,0 16,8 Ruimte 129,1 95,2 95,5 91,2 82,3 Cultuur en Welzijn 35,6 31,1 22,4 16,3 16,3 Financiën -435,4-397,8-369,6-329,4-337,4 Totaalsaldo -0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 *Door afronding kunnen kleine verschillen in de totalen optreden. 5

6 Grafische weergave van de programmabudgetten in miljoenen. In deze grafiek zijn meerjarig de totale programmabudgetten grafisch weergegeven, zoals NIEUWE GRAFIEK INVOEGEN hierboven in de tabel vermeld. In deze grafiek zien we dat de totale programmabudgetten in het algemeen een afnemende trend vertonen. Dit komt enerzijds door het afnemen van onze bestedingen uit de reserves, anderzijds door bezuinigingen op reguliere budgetten die te maken hebben met rijksbezuinigingen en daaruit volgende teruglopende inkomsten uit het provinciefonds. Programma 2 (Bereikbaarheid) kent een wat wisselend verloop door de stortingen en onttrekkingen aan de reserves voor de grote projecten Zuidas en Zeepoort en Westfrisiaweg in de komende periode. Grafische weergave van programma 7 financiën (baten) in miljoenen. In deze grafiek zijn de resultaten van programma 7 weergegeven. Programma 7 bevat onder andere de baten uit het provinciefonds, de baten uit de opcenten en dekking uit enkele grote bestemmingsreserves (o.a. TWIN-H, EXIN-H). 2.2 Analyse van het saldo Hieronder volgt een analyse van het saldo van de meerjarenraming. In onderstaand staatje is met de begroting 2014 als vertrekpunt het verloop van het begrotingssaldo en de mutaties daarop samengevat. Totaaloverzicht verloop begrotingssaldo ten opzichte van de vorige begroting.(- = voordelig) In miljoenen Meerjarenraming 2014 en nieuwe jaarschijf 2018 op basis van bestaand beleid Mutaties voortvloeiend uit de kaderbrief -0,28 0,09-1,93 0,49 Mutaties begroting 2014: Autonome ontwikkelingen -1,28-0,18-0,91-1,05 Mutaties begroting 2014: Onvermijdelijke of administratieve bijstellingen 0,44-1,1-1,02-0,53 Mutaties begroting 2014: Beleidsbijstellingen 1,12 1,19 3,87 1,08 Eindtotaal *Door afronding kunnen kleine verschillen in de totalen optreden. De begrotingsmutaties ten opzichte van de kaderbrief 2015 worden hieronder nader gespecificeerd en toegelicht. Het betreffen mutaties als gevolg van: Autonome ontwikkelingen van de algemene dekkingsmiddelen (provinciefonds, renteresultaat) en enkele niet te beïnvloeden bijstellingen van de stand van voorzieningen en indexeringen; Onvermijdelijke administratieve bijstellingen ten gevolge van financieel technische aanpassingen. In het overzicht van financiële mutaties zijn alle administratieve correcties verder toegelicht. Beleidsbijstellingen na vaststelling Kaderbrief. 6

7 2.2.1 Autonome ontwikkelingen (in miljoenen ) Programma Omschrijving a. Provinciefonds -1,28-0,02-0,49-0,71 7 b. Renteresultaat 0,00-0,16-0,42-0,34 Totaal autonome bijstellingen -1,28-0,18-0,91-1,05 *Door afronding kunnen kleine verschillen in de totalen optreden. Provinciefonds De op 30 mei 2014 gepubliceerde meicirculaire van het Provinciefonds kent ten opzichte van de ramingen in de Kaderbrief 2015 een beperkt resultaat enkel de accressen zijn bijgesteld. Renteresultaat Het renteresultaat is op basis van de actualisering van verstrekte langlopende leningen en kapitaallasten bijgesteld Beleidsbijstellingen na vaststelling Kaderbrief (in miljoenen ) Programma Omschrijving *Door afronding kunnen kleine verschillen in de totalen optreden a Digitaal werken PS Voor de invoering van digitaal werken in 2015 zullen diverse trainingen worden ingekocht b Wisseling PS a. Digitaal werken PS 0, b. Wisseling PS 0, c. Verkiezingen , d. Randstedelijke Rekenkamer 0,02 0,05 0,02 0,01 e. Calamiteiten kleine wegenwerken 0,2 0,2 0,2 0,2 f. Studiekosten PMI 0,25 0, g. Internationale Marketing 0,17 0, h. Stichting bestuursplatform Noordzeekan 0 0,06 0,06 0,06 i. Reservering voor volgend college 0,35 0,55 3,59 0,82 Totaal beleidsbijstellingen 1,13 1,19 3,87 1,09 Voor de wisseling van PS zijnde de afscheidsvergadering van PS en commissies, de installatie en het introductieprogramma is een incidentele ophoging van het budget nodig c Verkiezingen 2015 Voor de verkiezingscampagne is door het Presidium besloten dat een begroting van totaal ( in 2014 en in 2015) voldoende is om de kosten te dekken d Randstedelijke rekenkamer Door de directeur van de Randstedelijke Rekenkamer wordt de laatste hand gelegd aan een reorganisatieplan en de hierbij gepaard gaande frictiekosten manifesteren zich in de jaren 2015 t/m e Calamiteiten kleine wegenwerken Instellen van een jaarlijks (calamiteiten-) budget kleine wegenwerken. Dit budget is bedoeld voor het kunnen uitvoeren van onvoorziene werkzaamheden bij de uitvoering van werken. Het instellen van een dergelijke budget voorkomt dat voor relatief kleine bedragen aparte en/of 7

8 aanvullende kredieten moeten worden aangevraagd hetgeen vertragend en daarmee kostenverhogend kan werken f Studiekosten PMI Voor de studiekosten die gemaakt worden voor projecten die in de studiefase van het PMI staan, is een aanvulling op het studiekostenbudget PMI nodig. Voor het PMI zijn het vooral kosten die gemaakt gaan worden voor de trajectbenaderingen die in de studiefase staan en voor de projecten die voortvloeien uit de gebiedsgerichte aanpak voorde regio Alkmaar, Waterland en Haarlemmermeer g Internationale marketing In het college-akkoord is bepaald dat de provincie doorgaat met Internationale Marketing en acquisitie (IMA) met het oog op aantrekken van bedrijvigheid. In de Economische Agenda is deze ambitie verder uitgewerkt. Op 17 december 2013 heeft GS besloten dat de Reserve IMA wordt opgeheven. De middelen van de reserve zijn vrijgevallen in de algemene middelen. Afgesproken is dat in plaats hiervan extra budget in de exploitatie wordt opgenomen om de activiteiten betreffende internationale marketing en acquisitie te kunnen voortzetten. Het restant budget in de reserve IMA was op 31december2013 een bedrag van ,-. Dit bedrag worden, verdeeld over 3 jaar ( in 2014, in 2015 en ,- in 2016), toegevoegd aan het reeds bestaande structurele budget voor IMA projecten ten laste van de algemene middelen h Bijdrage Stichting Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied Het Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied is verantwoordelijk voor de uitvoering van de "Visie Noordzeekanaalgebied 2040". Dit Bestuursplatform wordt voorgezeten door de Provincie Noord- Holland, portefeuillehouder Havens. Om de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het uitvoeringsprogramma te benadrukken is het belangrijk dat alle partijen bijdragen in het Bestuursplatform en hiervoor een financiële bijdrage leveren. Het budget voor de jaarlijkse bijdrage aan de Stichting Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied is in de provinciale begroting opgenomen t/m het jaar Voorgesteld wordt om vanaf 2016 een structurele bijdrage op te nemen in de provinciale begroting van ,- per jaar i Reservering voor Collegeprogramma 2015 Wanneer alle bijstellingen zijn verwerkt, blijft een beperkt positief saldo over. Wij stellen voor dit toe te voegen aan de reservering voor het Collegeprogramma

9 2. Leeswijzer In deze leeswijzer geven wij u een overzicht van de opbouw van de begroting en lichten we een aantal algemene onderdelen toe. Het "Besluit begroting en verantwoording (BBV)" schrijft voor welke onderdelen verplicht moeten zijn opgenomen in de begroting van een provincie. Onze begroting voldoet aan die voorschriften. Daarnaast is de begroting opgesteld volgens het door Provinciale Staten binnen de wettelijke kaders opgestelde format. De begroting van de Provincie Noord-Holland is daarom als volgt opgebouwd: Inleiding en samenvatting Leeswijzer Programmabegroting (BBV: Beleidsbegroting) Programma s (BBV: Programmaplan) Paragrafen Financiële begroting en meerjarenraming Bijlagen De samenvatting De samenvatting geeft een overzicht van het ontstaan van het meerjarige begrotingssaldo. Alle mutaties vanaf de begroting van vorig jaar zijn hier opgenomen, zodat u in een oogopslag kunt zien wat er nieuw is in deze begroting. Er zijn geen beleidsinhoudelijke verhalen opgenomen in dit hoofdstuk, omdat uit uw evaluatie is gebleken, dat door het toevoegen van beleidsmatige teksten al snel inconsistenties ontstaan met bijvoorbeeld de prioriteiten en output, zoals die bij de programma s zijn opgenomen. De programmabegroting De programmabegroting is het hart van de inhoudelijke begroting. De programmabegroting is opgesteld volgens het door Provinciale Staten vastgestelde format en voldoet aan de eisen van het BBV. Hier vindt u de begroting van de te realiseren output en de daarvoor benodigde budgetten. Deze hoofdstukken geven u inzicht in wat wij van plan zijn te gaan doen en wat dat mag kosten. De doelenboom Ieder programma begint met een visuele weergave van de doelenboom. De bedoeling van de doelenboom is, dat door het opsplitsen van een abstract doel in steeds concretere kleine doelen, we uiteindelijk komen tot een goed controleerbaar en uitvoerbaar geheel. Alle doelen in een tak van de boom zijn dus logisch met elkaar verbonden. Door het beoordelen van deze logische verbindingen kunt u de effectiviteit van het beleid beoordelen. Hiermee beantwoorden we de vraag: Doen we de goede dingen. We doen dit door de output en de doelen in te vullen in de zin: Wij willen <doel> 9

10 en daarom hebben we < output>. Prioriteiten en omgevingsfactoren Na de doelenboom worden de prioriteiten van de provincie vermeld en de omgevingsfactoren die het bereiken van het doel zouden kunnen beïnvloeden. Financiële tabel programmaniveau De eerste financiële tabel in ieder programma is de budgettabel waarin de totale lasten en baten van dit programma staan vermeld. Iedere tabel is voorzien van een toelichting. In deze toelichting zijn de verschillen verklaard met de meerjarenraming uit de vorige begroting (Dus de jaarschijf 2015 uit de begroting van 2014). In de toelichting bij deze tabel vindt u alleen zogenaamde "niet neutrale" verschillen. Waarom staan er bij een programma alleen niet neutrale verschillen verklaard? Dit is gedaan omdat de begroting noodzakelijkerwijs ook veel neutrale mutaties bevat, waaronder een aantal meer technisch administratieve. Een verschil is neutraal, als ergens anders in de begroting een even groot, tegengesteld verschil aanwezig is, dat uitdrukkelijk financieel technisch gerelateerd is en bedoeld voor hetzelfde onderwerp. Neutrale verschillen bestaan onder andere uit de volgende gevallen: Hogere of lagere baten en bijbehorende lasten Een voorbeeld is een van het rijk ontvangen doeluitkering. Een doeluitkering moet altijd aan een specifiek doel worden besteed. Als bekend wordt dat een uitkering wordt verhoogd of verlaagd, worden zowel de bijbehorende lasten als de baten verhoogd of verlaagd Kasramingen van bestedingen uit reserve Bij iedere begroting wordt zo goed mogelijk geraamd, welke lasten in een jaar komen als gevolg van projecten die betaald worden uit de reserves. Vaak zijn dit projecten waarbij wij zelf weinig invloed hebben op het tempo van uitvoering. Voor deze projecten is het wel altijd zo, dat de uitgaven in evenwicht zijn met de onttrekkingen aan de reserves. Hiervoor heeft PS bij de kaderbrief een beleidsregel vastgesteld. Sommige reserves, zoals bijvoorbeeld TWIN-H, zijn niet aan één operationeel doel of zelfs één programma gekoppeld, maar gaan over meerdere programma's. Deze reserves zijn daarom ondergebracht in programma 7. Bijvoorbeeld: in programma 2 is een project van 2 miljoen begroot, in programma 5 een project van 0,5 miljoen. De onttrekking aan de reserve TWIN-H van in totaal 2,5 miljoen is begroot in programma 7. Het totale resultaat voor de jaarrekening is 0. Operationele doelen Na de diverse programmaonderdelen volgt een sectie per operationeel doel. De indeling van de operationele doelen volgt de doelenboom. Bij de operationele doelen vindt u de begroting van de te realiseren output. Hier wordt de vraag beantwoord wat wij gaan doen. Ook bij de operationele doelen vindt u een financiële tabel. Per programma tellen alle tabellen bij elkaar op tot de tabel bij het programma. In tegenstelling tot de tabel bij het programma zijn hier ook neutrale mutaties toegelicht. Bij iedere verklaring is vermeld of het een neutraal of een nietneutraal verschil betreft. De paragrafen Na de 7 beleidsmatige programma s vindt u de paragrafen. Paragrafen vormen een andere doorsnede door de begroting en gaan in op meer bedrijfsmatige onderdelen van de provinciale taken. Ook de paragrafen zijn grotendeels wettelijk voorgeschreven in het BBV. Informatie over de uitnutting van reserves is zowel opgenomen bij de toelichtingen op de operationele doelen (stortingen/onttrekkingen) en ook bij de in de financiële begroting opgenomen reserveverslagen. Daarmee wordt een volledig beeld gegeven van de stand van zaken rond de betreffende reserves en afdoende invulling gegeven aan de oorspronkelijke wens om een aparte paragraaf op te nemen. 10

11 De financiële begroting De financiële begroting bestaat uit een aantal door BBV voorgeschreven tabellen. BBV schrijft voor dat deze tabellen financieel zijn toegelicht. Omdat in het door uw Staten voorgeschreven format deze toelichtingen ook al zijn opgenomen bij de programma s, zijn deze hier niet herhaald, maar is een algemene toelichting opgenomen. 11

12 12

13 3. Programma's 13

14 14

15 Programma 1 Openbaar Bestuur Maatschappelijk doel Een goed functionerend openbaar bestuur waarborgen. Doelenboom 1. Een goed functionerend openbaar bestuur waarborgen 1.1 Het provinciaal bestuur goed organiseren 1.2 Openbare orde handhaven en veiligheid verzekeren 1.3 Het provinciaal bestuur representeren De kwaliteit van het bestuur in Noord-Holland optimaliseren Integriteit borgen en toetsen Bestuurlijke samenwerking in crisisbeheersing en veiligheidzorg bewaken en bevorderen Risicokaart beheren Bestuurhandelingen communiceren Provinciale belangen op landelijk en Europees niveau behartigen Interbestuurlijk toezicht op gemeenten uitoefenen Rijkstaken Commissaris van de Koning uitvoeren Beleidskader Wet revitalisering generiek toezicht Wet gemeenschappelijke regelingen Intrekkingswet WGR+ Wet algemene regels herindeling Beleidskader gemeentelijke herindeling, BZK, 2013 Provinciaal beleidskader Bestuurskrachtige regio s in Noord-Holland, 2013 Randstadstrategie Europa in P4-verband Europese subsidieprogramma s (EFRO, INTERREG) Archiefwet 1995 Beleidskader indeplaatsstelling bij taakverwaarlozing Aanvullend beleidskader voor het interbestuurlijk archieftoezicht 15

16 Prioriteiten voor dit begrotingsjaar Bevorderen van de kwaliteit van het lokaal bestuur in de provincie Noord-Holland (OD 1.1.1) De oriëntatie op andere samenwerkingsverbanden en relaties verstevigen, zowel naar andere provincies toe als ook in MRA (Metropoolregio Amsterdam) verband (OD 1.1.1) Behartigen van de provinciale belangen op Rijksniveau en het verbeteren van de relatie van het bestuur van de provincie Noord-Holland met het Rijk (OD 1.3.2) Het behartigen van onze belangen in Brussel in Randstadverband en het vergroten van onze kennis en van onze contacten in Europese netwerken (OD 1.3.2) Optimaal benutten van Europese subsidieprogramma s en deze met onze eigen cofinanciering stimuleren (OD 1.3.2) Archief: Overgang van specifiek naar generiek interbestuurlijk toezicht (OD 1.1.3) Implementatie nieuwe Archiefwet (OD 1.1.3) Omgevingsfactoren De actualiteiten kunnen de bestuurlijke prioriteiten veranderen Interbestuurlijk toezicht wordt van specifiek naar generiek (Wet revitalisering generiek toezicht) (OD 1.1.3) Overgang van analoog naar digitaal archiveren (OD 1.1.3) Budgettabel (in euro s) Programma 1 Lasten Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil % Begroot 2016 Begroot 2017 Openbaar Bestuur Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op de Budgettabel Categorie Apparaatskosten Directe lasten 16 Toelichting OD In 2014 was op basis van een actuariële berekening een storting gerealiseerd in de voorziening OUD-GS (eenmalige ophoging in 2014 van ) waarmee alle lopende en toekomstige verplichtingen op dat moment in hun geheel zijn afgedekt. Bijstortingen zullen in de toekomst alleen plaatsvinden bij veranderingen in aanspraak, zoals door een nieuw college. OD In 2015 wordt een bijdrage geleverd aan Sail Amsterdam 2015 (incidenteel budget van ). Dit ten behoeve van de

17 Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves verkeersmaatregelen bij de Sail-In en de Sail-Out van Sail Amsterdam 2015 en de organisatie van sponsoractiviteiten tijdens het Evenement. OD Eind 2013 heeft GS besloten tot het uitvoeren van een forensisch onderzoek in 2014 naar de handelwijze van de voormalige gedeputeerde Moens. Dit naar aanleiding van de faillissementsrapportage d.d. 11 december 2013 van de curator van Econcern. Voor dit onderzoek is bij de Zomernota 2014 een budget aangevraagd van OD Op 16 april 2013 is de GS-nota over de viering van 200 Jaar Koninkrijk in GS goedgekeurd. Daarbij is aangegeven een aanvulling te willen doen op de voorgestelde viering, in de vorm van een spektakel, te combineren met de opening van het nieuwe A-gebouw aan De Dreef. In de Begroting 2014 was hier aan budget voor beschikbaar gesteld. Omdat het provincieconcert in 2014 niet doorgaat zijn de hiervoor gereserveerde middelen tevens beschikbaar gesteld voor het spektakel. Het spektakel-element was te bezoeken door alle inwoners van de provincie Noord-Holland. OD Uit ervaringscijfers blijkt dat vóór de wisseling van P.S. zijnde de afscheidsvergadering van P.S. en commissies, de installatie en het introductieprogramma een incidentele ophoging van budget van voldoende is (lasten verhoogd, , nadelig). OD Voor de verkiezingscampagne is door het Presidium besloten dat een begroting van totaal ( in 2014 en in 2015) voldoende zal zijn om de kosten te dekken (lasten verhoogd, , nadelig) OD Door de directeur van de Randstedelijke Rekenkamer wordt de laatste hand gelegd aan een reorganisatieplan en de hierbij gepaard gaande frictiekosten manifesteren zich in de jaren 2015 t/m 2019 (lasten verhoogd, , nadelig). OD Voor de invoering van het digitale werken in 2015 worden diverse trainingen ingekocht (lasten verhoogd, , nadelig) OD In 2014 heeft de Koninklijke Familie Koningsdag gevierd in Amstelveen en De Rijp. Deze gemeenten hebben gebruik kunnen maken van het programma dat is ontwikkeld voor de viering van Koninginnedag op 30 april 2013, die vanwege de abdicatie en inhuldiging een ander karakter kreeg. GS hebben in 2013 besloten om per gemeente hierin bij te dragen ( in totaal in 2014). OD In 2014 was een eenmalige raming van 1,5 miljoen opgenomen voor de bijdrage voor de clusterregeling Europese projecten. OD In 2015 wordt een eenmalige storting in de reserve Cofinanciering Europese projecten gedaan voor cofinanciering en uitvoeringskosten van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling en het Europees Fonds Maritieme Zaken en Visserij. Kaderbrief 2015 punt K (lasten verhoogd, 9,8 miljoen, nadelig). 17

18 1.1 beleidsdoel Het provinciaal bestuur goed organiseren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel De kwaliteit van het bestuur in Noord-Holland optimaliseren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Opstellen, handhaven en toetsen van regels Afhandelen van bezwaarschriften Behandelen verzoeken aan de Commissaris van de Koning om bemiddeling Uitvoeren beleid koninklijke onderscheidingen Verlenen van subsidies Bevorderen van de stabiliteit van het bestuur Bevorderen gebruik van de 'Handreiking evaluatiegesprek gemeenteraad en burgemeester' Indienen verzoek tot onderzoek bij de Randstedelijke Rekenkamer Invullen ombudsfunctie Commissaris van de Koning Output - Minimaal 92% van de besluiten op aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en toestemmingen binnen de wettelijke termijn afgehandeld. - Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) voor 2015 uitgevoerd op basis van aangepaste naleefstrategie. - Jaarverslag toezicht en handhaving 2014 opgeleverd. - 80% van de bezwaarschriften van burgers ten aanzien van door het provinciaal bestuur genomen besluiten binnen de termijn afgehandeld. -100% van de bemiddelingsverzoeken met de methodiek van hoor- en wederhoor behandeld. -Alle aanvragen volgens het automatiseringssysteem Daisy afgehandeld. - Minimaal 92% van de beslissingen op subsidieverzoeken binnen de termijn genomen. - Bij 80% van de burgemeestersbenoemingen is van assessments gebruik gemaakt. - Potentiele kandidaten zijn gescout. - Functieonderhoud is gepleegd (95% exitgesprekken, 95% evaluatiegesprekken). - Tijdens bijzondere raadsvergaderingen is aandacht gevraagd voor de handreiking. - 6 onafhankelijke onderzoeken door de Randstedelijke Rekenkamer uitgevoerd. - In bestuurlijke kwesties en op vragen van burgers is door de Commissaris bemiddeld. 18

19 Inzetten van accountmanagement voor goede relaties in de regio Uitvoeren van strategische verkenningen Uitvoeren beleid predikaten en erepenningen Uitvoeren van evaluatieonderzoeken en monitoren van beleid Stimuleren en faciliteren van debat over bestuurskracht van de regio's Evalueren omvormingstraject Statengriffie Inzetten digitale systemen Organiseren Verkiezingen Uitvoeren informatiebeleid Statengriffie - Relaties met gemeenten en maatschappelijke organisaties in de regio onderhouden. - Strategische verkenningen op inhoudelijke beleidsdossiers uitgevoerd. - Alle aanvragen zijn in behandeling genomen. - Diverse monitoringsrapporten en evaluatierapporten opgeleverd. - Gesprekken in de regio voort gezet. - Omvormingstraject Statengriffie geëvalueerd. - Digitale systemen geimplementeerd. - Verkiezingen 2015 georganiseerd. - Projecten uit het informatieplan Statengriffie uitgevoerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 19

20 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel De kwaliteit van het bestuur in Noord-Holland optimaliseren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Toelichting In 2014 was op basis van een actuariële berekening een storting gerealiseerd in de voorziening OUD-GS (eenmalige ophoging in 2014 van ) waarmee alle lopende en toekomstige verplichtingen op dat moment in hun geheel zijn afgedekt. Bijstortingen zullen in de toekomst alleen plaatsvinden bij veranderingen in aanspraak, zoals door een nieuw college. Op 1 oktober 2013 hebben GS een nieuw beleidskader met een bijbehorende nieuwe uitvoeringsregeling 'versterken bestuurskracht Noord-Holland' vastgesteld. GS hebben als subsidieplafond voor 2014 vastgesteld. Het college van GS ( ) heeft in haar collegeperiode minder gedeclareerd dan begroot. Op basis hiervan is het budget in 2013 voor twee jaar met naar beneden bijgesteld. Voor het nieuwe college zal in beginsel de oorspronkelijke raming worden aangehouden. Voor de verkiezingscampagne is door het Presidium besloten dat een begroting van totaal ( in 2014 en in 2015) voldoende zal zijn om de kosten te dekken (lasten verhoogd, , nadelig). Overheveling vanuit het Provinciaal Coördinatie Centrum. Dit budget gaat vanaf 2015 structureel ingezet worden voor burgermeester procedures, aangelegenheden openbaar bestuur en burgemeesterassessments (lasten verhoogd, , neutraal). In 2014 heeft de Koninklijke Familie Koningsdag gevierd in Amstelveen en De Rijp. Deze gemeenten hebben gebruik kunnen maken van het programma dat is ontwikkeld voor de viering van Koninginnedag op 30 april 2013, die vanwege de abdicatie en inhuldiging een ander karakter 20

21 kreeg. GS hebben in 2013 besloten om per gemeente hierin bij te dragen ( in totaal in 2014). Op 1 oktober 2013 hebben GS een nieuw beleidskader met een bijbehorende nieuwe uitvoeringsregeling 'versterken bestuurskracht Noord-Holland' vastgesteld. GS hebben als subsidieplafond voor 2014 vastgesteld. In 2014 is het budget voor wachtgelden aan voormalige leden van GS op basis van de toen laatste berekeningen meer dan afdoende. Het budget is derhalve in 2014 met naar beneden bijgesteld. De verwachting is dat in 2015 na de collegewisseling de aanspraak rondom wachtgelden weer toe zullen nemen. Baten Storting reserves Onttrekking reserves operationeel doel Integriteit borgen en toetsen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van integriteitsonderzoeken op basis van de wet bibob Behandelen van overige integriteitsonderzoeken Output - Screening van: 25 aanbestedingen, 15 vergunningsaanvragen, 2 subsidies en 2 vastgoedtransacties. - Uitvoeren van 30 onderzoeken voor de provincies Utrecht en Flevoland. - Uitvoeren van 20 overige integriteitsonderzoeken. - Alle onderzoeksaanvragen zijn in behandeling genomen. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 21

22 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Integriteit borgen en toetsen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Eind 2013 heeft GS besloten tot het uitvoeren van een forensisch onderzoek in 2014 naar de handelwijze van de voormalige gedeputeerde Moens. Dit naar aanleiding van de faillissementsrapportage d.d. 11 december 2013 van de curator van Econcern. Voor dit onderzoek is bij de Zomernota 2014 een budget aangevraagd van operationeel doel Interbestuurlijk toezicht op gemeenten uitoefenen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Houden van financieel toezicht Toepassen informatieverordening IBT Output - Van 100% van de gemeenten de financiële positie en het financiële proces geanalyseerd. - Over minimaal 90 % van de prestaties van gemeenten en waterschappen ten aanzien van medebewindtaken op risicodomeinen is een 22

23 oordeel gegeven op basis van toegezonden informatie Escaleren bij niet of niet volledig ontvangen van informatie - In minimaal 90% van de gevallen heeft escalatie plaatsgevonden. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: : Gemeenten en waterschappen moeten ingevolge deze verordening voor 15 juli op genoemde risicodomeinen informatie leveren over hun prestaties. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 23

24 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Interbestuurlijk toezicht op gemeenten uitoefenen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat operationeel doel Rijkstaken Commissaris van de Koning uitvoeren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Afleggen ambtsbezoeken door de Commissaris van de Koning Output - Er zijn 20 ambtsbezoeken afgelegd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Rijkstaken Commissaris van de Koning uitvoeren 24

25 Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat beleidsdoel Openbare orde handhaven en veiligheid verzekeren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Bestuurlijke samenwerking in crisisbeheersing en veiligheidzorg bewaken en bevorderen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Adviseren en faciliteren van bestuurlijke samenwerking in crisisbeheersing en veiligheid Output - Beleidsontwikkeling met en door veiligheidspartners afgestemd. - Annotaties voor Commissaris, voorbereiden 2 artikelen, 2 bestuurlijke overleggen. - Liaison Commissaris in alle (35) ABvergaderingen van de veiligheidsregio's. - Piketorganisatie en coordinatiecentrum 24/7 beschikbaar. - 1 Ambtelijke en 1 bestuurlijke workshop crisisbeheersing. 25

26 Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Bestuurlijke samenwerking in crisisbeheersing en veiligheidzorg bewaken en bevorderen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Toelichting Het niet gebruikte budget in 2013 ( ) voor het project Veilige Publieke Taak is via de Eerste Begrotingswijziging 2014 overgezet naar de Begroting Een structurele overheveling (neutraal) van vanuit het Provinciaal Coördinatie Centrum. Dit budget gaat vanaf 2015 structureel ingezet worden voor burgermeester procedures, aangelegenheden openbaar bestuur en burgemeesterassessments. 26

27 Storting reserves Onttrekking reserves operationeel doel Risicokaart beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Beheren en onderhouden van de risicokaart Output - Van 100% van de gemeenten zijn 90% van de risico-opbjecten in de risicokaart opgenomen. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 27

28 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Risicokaart beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat beleidsdoel Het provinciaal bestuur representeren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Bestuurshandelingen communiceren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Inzetten actief persbeleid Uitvoeren crisiscommunicatie Schrijven van speeches Implementeren communicatiebeleid 28 Output - Individueel begeleiden van gedeputeerden door woordvoerders bij mediaoptredens gerealiseerd. - Binnen 2 uur op vragen van journalisten (bijvoorbeeld verwijzing naar inhoudelijke bronnen,toelichtng op vervolg proces) gereageerd. - Bij 100% van de crises draaiboek en uitgangspunten toegepast speeches voor geseputeerden geschreven. - Website interactiever gemaakt. - Inzet Social media doorontwikkeld Jaarprogramma sponsoring uitgevoerd. - Gesponsorde evenementen als platform voor

29 Uitvoeren Jaarprogramma Sponsoring relatiemanagement gebruikt. - Activiteiten (-bestuurlijke evenementen en optredens) in het kader van externe betrekkingen uitgevoerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Bestuurshandelingen communiceren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Toelichting Directe lasten OD In 2015 wordt een bijdrage geleverd aan Sail Amsterdam 2015 (incidenteel budget van ). Dit ten behoeve van de verkeersmaatregelen bij de Sail-In en de Sail-Out van Sail Amsterdam 2015 en de organisatie van sponsoractiviteiten tijdens het Evenement. 29

30 Op 16 april 2013 is de GS-nota over de viering van 200 Jaar Koninkrijk in GS goedgekeurd. Daarbij is aangegeven een aanvulling te willen doen op de voorgestelde viering, in de vorm van een spektakel, te combineren met de opening van het nieuwe A-gebouw aan De Dreef. In de Begroting 2014 was hier aan budget voor beschikbaar gesteld. Het spektakel-element was te bezoeken door alle inwoners van de provincie Noord-Holland. Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves operationeel doel Provinciale belangen op landelijk en Europees niveau behartigen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Bijhouden en beïnvloeden van de EU ontwikkelingen op de prioritaire dossiers Subsidie verlenen aan Europese projecten via cofinanciering door de provincie Noord- Holland Volgen van en actief inspelen op de voor Noord-Holland prioritaire dossiers van het Rijk Behartigen van gezamenlijke provinciale belangen Output - Relevante Europese dossiers voor de Randstad en de provincie goed in kaart gebracht. Inbreng in de Europese beleidsvorming terug gezien. - Subsidies verleend aan Europese projecten. - Relevante dossiers van het Rijk voor de provincie goed in kaart gebracht en actief invloed uitgeoefend. - Afstemming van gezamenlijke provinciale belangen bereikt. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. 30

31 Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Provinciale belangen op landelijk en Europees niveau behartigen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Toelichting In 2015 start een nieuw Europees programma, dat leidt tot subsidieverleningen uit de reserve Cofinanciering Europese projecten. Hiervoor wordt de raming voor 2015 aangepast (lasten verhoogd, 1,2 miljoen neutraal, reserve Cofinanciering Europese projecten). In 2014 bedroeg de raming voor uitgaven ten laste van de reserve Voor de jaren 2016 en daarna zijn nog geen ramingen opgenomen. In 2013 is een aanvraag gedaan voor 5 miljoen uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Dit was een eenmalige aanvraag. Hieruit worden subsidies verleend via de Uitvoeringsregeling Clusters in de Metropoolregio Amsterdam. De afronding van deze regeling wordt voornamelijk voorzien in 2014 ( 1,5 miljoen) en 2015 ( ). In 2014 was een eenmalige raming van 1,5 miljoen opgenomen voor de bijdrage voor de Clusterregeling Europese projecten. Om projecten in Noord-Holland te ondersteunen die gefinancierd worden uit Europese subsidieprogramma s en die bijdragen aan de realisatie van provinciale doelen en provinciaal beleid wordt aan het begin van de Europese programmaperiode extra ( miljoen en miljoen) gestort in de bestemmingsreserve Cofinanciering Europese projecten, Kaderbrief 2014 regel M. In 2015 wordt een eenmalige storting in de reserve Cofinanciering 31

32 Onttrekking reserves Europese projecten gedaan voor cofinanciering en uitvoeringskosten van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling en het Europees Fonds Maritieme Zaken en Visserij Kaderbrief 2015 punt K (lasten verhoogd, 9,8 miljoen, nadelig). De raming voor de onttrekking aan de reserve Cofinanciering Europese projecten is aangepast aan de raming voor de bestedingen uit de reserve. Een deel van deze onttrekking, 3,3 miljoen in 2015, 2,7 miljoen in 2016, 1,7 miljoen in 2017 en 1,3 miljoen in 2018, is bestemd voor het realiseren van provinciaal beleid uit de Agenda Landbouw en Visserij en de Agenda Economie. De ramingen voor die uitgaven zijn opgenomen in programma 5, operationeel doel

33 Programma 2 Bereikbaarheid Maatschappelijk doel Voor veilig vervoer naar en bereikbaarheid van woon-, werk- en recreatielocaties zorgdragen. Doelenboom 2. Voor veilig vervoer naar en bereikbaarheid van woon-, werk- en recreatielocaties zorgdragen 2.1 Provinciale wegen, fietspaden en vaarwegen aanleggen en beheren 2.2 Vervoersbeleid maken en uitvoeren 2.3 Openbaar vervoer waarborgen Verkeersmanagement op provinciale infrastructuur ontwikkelen, realiseren en beheren Mobiliteitsbeleid maken en uitvoeren OV concessies aanbesteden en beheren Provinciale wegen en fietspaden ontwikkelen, aanleggen en beheren Rijksbeleid beïnvloeden In OV voorzieningen investeren Provinciale openbaar vervoervoorzieningen ontwikkelen, aanleggen en beheren Provinciale vaarwegen ontwikkelen, aanleggen en beheren Beleidskader Planwet Verkeer en Vervoer 1998 ITS richtlijn Europese Unie (Intelligent Transport Systems) Wet personenvervoer 2000 Prioriteiten voor dit begrotingsjaar Besluitvorming over een (voorlopig) voorkeursalternatief over de verbinding N206-A4 (Duinpolderweg) aan PS voorgelegd (OD 2.1.2) Besluit over het voorkeurstracé voor de verbinding A8/A9 aan Provinciale Staten voorgelegd (OD 2.1.2) 33

34 Besluit over provinciaal inpassingsplan Hoogwaardig openbaar vervoer Huizen-Hilversum aan Provinciale Staten voorgelegd (OD 2.1.3) De nieuwe busconcessie Haarlem-IJmond geïmplementeerd en vanaf december 2015 uitgevoerd (OD 2.3.1); Eerste integrale gebiedscontract provinciale infrastructuur Kop van Noord-Holland in uitvoering. Gebiedscontracten zijn ingesteld om meer aan de markt over te laten en mede daardoor realiseren van de taakstelling van 4 miljoen in 2016 (OD 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4); Op basis van de ervaringen bij het eerste integrale gebiedscontract de werkwijze voor de gebiedscontracten voor de gebieden Noord-Kennemerland, West-Friesland en Gooi- en Vechtstreek kiezen (OD 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4); Vaststellen (nieuwe) nota kapitaalgoederen 2015 (OD 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4); Omgevingsfactoren Ruimtelijke en sociaal-economische ontwikkelingen. Partners in de Metropoolregio Amsterdam, het Rijk, gemeenten, waterschappen, belangenorganisaties, individuele grondeigenaren en reizigers. Demografische en economische ontwikkelingen. Budgettabel (in euro s) Programma 2 Bereikbaarheid Lasten Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil % Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op de Budgettabel Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting De directe lasten zijn toegenomen als gevolg van besluiten bij de Zomernota 2014 die doorwerken in latere jaren. Het betreft de volgende zaken. OD 2.1.2/ Aanpassing van de storting in de voorziening beheer en onderhoud welke mede op basis van aanbevelingen van de accountant nu opwaarts wordt bijgesteld. OD Instellen van een jaarlijks (calamiteiten-) budget kleine wegenwerken. Dit budget is bedoeld voor het kunnen uitvoeren van onvoorziene werkzaamheden bij de uitvoering van werken. Het instellen van een dergelijke budget voorkomt dat voor relatief kleine bedragen 34

35 Kapitaallasten aparte en/of aanvullende kredieten moeten worden aangevraagd hetgeen vertragend en daarmee kostenverhogend kan werken. OD Aan PS wordt voorgesteld om voor Kleine werken weginfrastructuur structureel een bedrag van in te stellen. Tot 2012 werden kleine werken weginfrastructuur in andere provinciale weg infrastructurele werkzaamheden meegenomen. Echter, in verband met de gewenste transparantie en Uitvoeringsregels Infrastructuur (door GS eind 2013) vastgesteld, is dit niet meer mogelijk. In de praktijk is het nog steeds nodig - onder meer bij calamiteiten - dat er snel een opdracht tot kleine werken kan worden verstrekt waarvoor geen krediet bij Tussentijdse kredietaanvragen / Actualisatie PMI behoeft te worden aangevraagd. OD PS hebben in januari 2014 bij de Nota Reserves en voorzieningen besloten de resterende middelen binnen de reserve AP2010 OV Gooi en Vechtstreek te laten vrijvallen. Voortaan zullen de uitgaven voor OV Gooi en Vechtstreek via de gewone explotaitie verlopen. De middelen worden verspreid over 5,5 jaar worden ingezet ad op jaarbasis. Daarnaast zijn bij de kaderbrief de volgende punten opgevoerd met gevolgen voor de directe lasten. OD Voor uitvoering van het beleidskader Verkeersmanagement is vlot en veilig door Noord-Holland (op vastgesteld door PS) is vanaf 2015 structureel per jaar nodig. Kaderbrief 2015, regel H. OD Voor uitvoering van de motie Ecologisch bermbeheer is structureel 1,2 miljoen per jaar nodig. Kaderbrief 2015, regel D. OD Voor het vast onderhoud van de waterwolftunnel is er in 2015 incidenteel nodig en voor het vast en variabel onderhoud van het Amstelaquaduct vanaf 2015 structureel jaarlijks. Kaderbrief 2015, regel C OD Voor onder andere nog niet geraamde studiekosten die gemaakt worden voor projecten die in de studiefase van het PMI staan, is een aanvulling op het studiekostenbudget PMI nodig. Voor het PMI zijn het vooral kosten die gemaakt gaan worden voor de trajectbenaderingen die in de studiefase staan en voor de projecten die voortvloeien uit de gebiedsgerichte aanpak voorde regio Alkmaar, Waterland en Haarlemmermeer (Lasten verhoogd, , nadelig). OD en De PMO kapitaallasten voor wegen en vaarwegen zijn in 2015 in totaal afgenomen met 1,3 miljoen. Dit wordt verklaard door lagere werkelijke uitgaven in 2013 (lasten verlaagd, 1,3 miljoen, voordeel). OD De PMI kapitaallasten voor wegen en vaarwegen zijn in 2015 in totaal afgenomen met 1,3 miljoen. Dit wordt verklaard door hogere werkelijke uitgaven in 2013 (lasten verhoogd, , neutraal). Deze extra lasten worden gedekt uit het saldo niet-bestede BDU-middelen uit voorgaande jaren, zie ook onder Baten. Daarnaast zijn bij de kaderbrief de volgende punten opgevoerd met gevolgen voor de kapitaalslasten. OD Voor investeringen in de steunpunten Hoofddorp, t Schouw en Langebalk, aanschaf van een een gladheidmanagementsysteem en verbetering cameratoezicht wordt 2,0 miljoen ingezet. Deze investeringen worden geactiveerd en in 10 jaar afgeschreven. Kaderbrief 2015, regel F. OD Voor de onvermijdelijke aanpassingen aan de provinciale steunpunten Vijfhuizen, Uitgeest en Midden Beemster 3,5 miljoen geïnvesteerd. Deze investeringen worden geactiveerd en in 10 jaar afgeschreven. Kaderbrief 2015, regel B. 35

36 Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves OD Via de reserve Zuidas/Zeepoort IJmond wordt gespaard voor de bijdrage aan de nieuwe zeesluis: Zeepoort IJmond. De bijdrage aan de Zeepoort IJmond van maximaal 61,5 miljoen is vastgelegd in een convenant november De afspraak is bevestigd in het voorkeursbesluit in De uitbetaling zal plaatsvinden in OD Ter dekking van de extra kapitaalslasten als gevolg van de hogere investeringen in 2013, worden BDU middelen uit voorgaande jaren ingezet (baten verhoogd, , neutraal). 2.1 beleidsdoel Provinciale wegen, fietspaden en vaarwegen aanleggen en beheren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Verkeersmanagement op provinciale infrastructuur ontwikkelen, realiseren en beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitbouwen samenwerking rondom verkeersmanagement met regionale partners Output - Samenwerking met een aantal gemeentes en rijkswaterstaat geïntensiveerd Uitvoeren beleidskader verkeersmanagement - Uitvoeren activiteiten die bijdragen aan 6% winst in de doorstroming over een periode van 5 jaar, oa implementatie van verkeerskundig beheer (bv. bij 80 VRI's wordt een verkeerskundige analyse uitgevoerd, en waar nodig wordt een optimalisatie uitgevoerd). - Tevens activiteiten uitgevoerd om over een periode van 5 jaar 10% betere betrouwbaarheid te genereren. De wegverkeersleiding draagt hieraan bij. - In 2015 verkenning uitgevoerd naar beter gebruik van beschikbare data in samenwerking met kennisinstituten en het bedrijfsleven. - Er wordt gewerkt aan een optimale doorstroming bij interactie OV en wegverkeer. Hiertoe wordt het KAR analysetool ingezet. 36

37 37

38 Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: De projecten zijn geborgd in de lijnorganisatie als structurele werkzaamheden en derhalve hier niet meer vermeld.. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: VRI = Verkeersregelinstallatie PMI = Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur PMO = Provinciaal Meerjarenprogramma Onderhoud KAR = Korte Afstands Radio Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Nota Kapitaalgoederen PMI PMO Beheerplan Infrastructurele kapitaalgoederen Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Verkeersmanagement op provinciale infrastructuur ontwikkelen, realiseren en beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat

39 Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting De directe lasten nemen af met Voor de gebiedsgerichte uitvoering Zuid-Kennemerland zijn lasten eenmalig bij zomernota 2014 opgevoerd. De dekking van deze lasten vond voor plaats via de Exin-H gelden en voor via reeds ontvangen bijdrage van de betrokken gemeentes welke op de balans waren geboekt. In 2014 is 1,5 miljoen begroot ten behoeve van het voornemen om het project GOVI (grenzeloze Openbaar Vervoer Informatie) verder uit te breiden. NDOV (Project Nationale Databank Openbaar Vervoer) wordt een partner en het Ministerie van IenM stelt hiervoor een financiële bijdrage beschikbaar. Omdat niet duidelijk is of de provincie als huisvader blijft optreden en penvoerder blijft, is de uitbreiding vanaf 2015 niet geraamd. De baten nemen evenredig af. In 2014 is 1,5 miljoen begroot ten behoeve van het voornemen om het project GOVI (grenzeloze Openbaar Vervoer Informatie) verder uit te breiden. NDOV (Project Nationale Databank Openbaar Vervoer) wordt een partner en het Ministerie van IenM stelt hiervoor een financiële bijdrage beschikbaar. Omdat niet duidelijk is of de provincie als huisvader blijft optreden en penvoerder blijft, is de uitbreiding vanaf 2015 niet geraamd. De directe lasten nemen evenredig af. De baten nemen verder af met omdat in 2014 eenmalig is opgevoerd de ontvangen bijdrage van gemeenten voor de gebiedsgerichte uitvoering Zxuid-Kennemerland operationeel doel Provinciale wegen en fietspaden ontwikkelen, aanleggen en beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van verkeerstudies Opstellen van een investeringsprogramma (PMI) Output - Besluitvorming over een (voorlopig) voorkeursalternatief over de verbinding N206-A4 (Duinpolderweg) aan PS voorgelegd. - Vastgesteld voorkeursalternatief over de verbinding N206-A4 (Duinpolderweg) aan PS voorgelegd. - Besluit over het voorkeurstracé voor de verbinding A8/A9 aan PS voorgelegd - PMI aan PS voorgelegd Algemeen: 39

40 Uitvoeren projecten PMI - De projecten volgens planning voor het jaar 2015 voor 100% uitgevoerd. - Alle projecten in uitvoering volgens de huidige projectmanagementmethodiek beheerst. N23: - Voorbereiding en conditionering uitvoeringsfase conform planning uitgevoerd. - Contract conform overeengekomen planning uitgevoerd. N201: - Nazorgfase afgerond. - Afhandeling aanspraken uitvoerend aannemers uit uitvoeringscontracten N Afhandeling lopende dossiers voor Planschade en Nadeelcompensatie Uitvoeren van strategisch beheer Uitvoeren van vast onderhoud - Nota Kapitaalgoederen vastgesteld. - De actuele kwaliteit van de netwerken geïnspecteerd en beoordeeld. - De beheer- en onderhoudmaatregelen voor de periode vastgelegd in het PMO en ter besluitvorming aan het bestuur voorgelegd. - Op basis van uitvoeringsvoortgang en areaaluitbreiding PMO geactualiseerd. - Vast onderhoud conform bestuurlijke afspraken uitgevoerd Uitvoeren van PMO variabel onderhoud - De projecten uit de jaarschijf 2015 voor 100% uitgevoerd Dagelijks beheren van wegen, vrijliggende OVbanen en fietspaden Opstellen, handhaven en toetsen van regels - Incidentmanagement en gladheidbestrijding conform het beheerplan infrastructurele kapitaalgoederen uitgevoerd. - Tunnels worden conform de tunnelwetgeving bewaakt, bediend en beheerd. - Minimaal 92% van de besluiten op aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en toestemmingen binnen de wettelijke termijn afgehandeld. - Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) voor 2015 uitgevoerd op basis van aangepaste naleefstrategie. - Jaarverslag toezicht en handhaving 2014 opgeleverd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Uitvoeren van verkeersstudies 40

41 Toelichting: op het moment dat het voorkeursalternatief definitief wordt vastgesteld, volgt gelijktijdig een besluit over het starten van een interprovinciaal inpassingsplan over de verbinding N206-A4 (Duinpolderweg). Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: HOV = Hoogwaardig Openbaar Vervoer HUP = Handhavinguitvoeringsprogramma Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: PMI PMO Nota Kapitaalgoederen Beheerplan Infrastructurele kapitaalgoederen Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Provinciale wegen en fietspaden ontwikkelen, aanleggen en beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting De bij zomernota 2014 doorgevoerde areaaluitbreidingen hebben een structureel karakter. 41

42 Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves De bijdragen vanuit de reserve TWIN-H vinden na 2014 nog plaats in de jaren 2015 en 2016 en betreffen uitgaven ten behoeve van de Verbinding A8-A9 van in 2014 en en in respectievelijk 2015 en Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. Voor uitvoering van het beleidskader Verkeersmanagement is vlot en veilig door Noord-Holland (op vastgesteld door PS) is vanaf 2015 structureel per jaar nodig. Kaderbrief 2015, regel H. Voor uitvoering van de motie Ecologisch bermbeheer is structureel 1,2 miljoen per jaar nodig. Kaderbrief 2015, regel D. Voor het vast onderhoud van de waterwolftunnel is er in 2015 incidenteel nodig en voor het vast en variabel onderhoud van het Amstelaquaduct vanaf 2015 structureel jaarlijks. Kaderbrief 2015, regel C. De bijdragen vanuit de reserves EXIN-H en TWIN-H vinden na 2014 nog plaats in 2015 waarvan voor EXIN-H voor de Faunapassage Naardermeer-Ankeveense plassen en voor TWIN-H in totaal 15,9 miljoen, waarvan voor de N241 9,7 miljoen, Westelijke Randweg Alkmaar 3,7 miljoen; N244 Fietstunnel Oosterweg 2,1 miljoen en Reconstructie Versertraverse Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum voor zowel EXIN-H als TWIN-H De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. Voor investeringen in de steunpunten Hoofddorp, t Schouw en Langebalk, aanschaf van een een gladheidmanagementsysteem en verbetering cameratoezicht is in totaal nodig. Deze investeringen worden geactiveerd en in 10 jaar afgeschreven. Kaderbrief 2015, regel F. Voor de aanpassingen aan de provinciale steunpunten Vijfhuizen, Uitgeest en Midden Beemster onvermijdelijk zijn, zijn investeringen van in totaal nodig, Deze investeringen worden geactiveerd en in 10 jaar afgeschreven. Kaderbrief 2015, regel B. De kapitaallasten van de vervangingsinvesteringen wegen zijn in 2015 toegenomen met ten opzichte van Dit wordt verklaard door de geplande uitgaven in Ook in de jaren t/m 2018 zullen deze kapitaallasten jaarlijks toenemen als gevolg van de geplande uitgaven in deze jaren. Via de reserve Zuidas/Zeepoort IJmond wordt gespaard voor de bijdrage aan de nieuwe zeesluis: Zeepoort IJmond. De bijdrage aan de Zeepoort IJmond van maximaal 61,5 miljoen is vastgelegd in een convenant november De afspraak is bevestigd in het voorkeursbesluit in De uitbetaling zal plaatsvinden in In 2016 nemen de baten toe met 26 miljoen. Dit betreffen reeds ontvangen bijdragen van derden die in 2016 aangewend worden voor de N23. Tot moment van aanwending zijn deze bijdrage op de balans verantwoord. De uitgaven zijn onder de directe lasten verantwoord. 42

43 2.1.3 operationeel doel Provinciale openbaar vervoervoorzieningen ontwikkelen, aanleggen en beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Ontwikkelen van openbaar vervoer infrastructuur Doorlopen planologische procedures voor openbaar vervoer infrastructuur Uitvoeren van strategisch beheer Uitvoeren van vast onderhoud Uitvoeren van PMO variabel onderhoud Output - Besluit over voorkeurstracé Hoofddorp - Nieuw- Vennep - Sassenheim van de R-net verbinding Noord-Holland - Zuid-Holland genomen en aan PS voorgelegd (afhankelijk van besluitvorming Westflank). - Besluit voor het tracé Amstelveen - Uithoorn voor R-netverbinding genomen en aan PS voorgelegd (afhankelijk van Amstelveenlijn). - Besluit over het PIP HOV Huizen-Hilversum aan PS voorgelegd. - Nota Kapitaalgoederen vastgesteld. - De actuele kwaliteit van het netwerk openbaar vervoer geïnspecteerd en beoordeeld. - De beheer- en onderhoudmaatregelen voor de periode in het PMO vastgelegd en ter besluitvorming aan het bestuur voorgelegd. - Op basis van uitvoeringsvoortgang en areaaluitbreiding PMO geactualiseerd. - Vast onderhoud conform bestuurlijke afspraken uitgevoerd. - De projecten uit de jaarschijf voor 2015 voor 100% uitgevoerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: HOV = Hoogwaardig Openbaar Vervoer PIP = Provinciaal Inpassingsplan PMI = Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur PMO = Provinciaal Meerjarenprogramma Onderhoud 43

44 OV = Openbaar Vervoer Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: PMI PMO Nota Kapitaalgoederen Beheerplan Infrastructurele kapitaalgoederen Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Provinciale openbaar vervoervoorzieningen ontwikkelen, aanleggen en beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting Bij de zomernota 2014 is de raming voor de uitgaven van project Zuid- Tangent 05 Schiphol-Oost geactualiseerd op basis van de aangepaste planning. De oplevering in 2015 is niet realistisch geacht en wordt nu eind Hierdoor zijn de lasten verschoven naar 2015 en De bijdragen vanuit de reserve EXIN-H zijn voor de uitvoeringsprogramma s Haltevoorzieningen Noord-Holland en OV- Productformules en vinden na 2014 plaats in 2015 en 2016, waarvan respectievelijk en Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven 44

45 Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. De bijdrage vanuit de reserve EXIN-H voor het project HOV in het Gooi waarvoor door PS op een totaal krediet beschikbaar is gesteld namelijk 20 miljoen ten laste van EXIN-H in De raming voor de baten voor project Zuid-Tangent 05 Schiphol-Oost zijn geactualiseerd op basis van de aangepaste planning van de uitgaven. De oplevering in 2015 is niet realistisch geacht en wordt nu eind Hierdoor worden de baten verschoven naar 2015 en operationeel doel Provinciale vaarwegen ontwikkelen, aanleggen en beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van PMI Uitvoeren van strategisch beheer Uitvoeren van vast onderhoud Uitvoeren van PMO Dagelijks beheren van vaarwegen Opstellen, handhaven en toetsen van regels Output - De projecten uit de jaarschijf voor 2015 voor 100% uitgevoerd. - Alle projecten in uitvoering volgens de huidige projectmanagementmethodiek beheerst. - Nota Kapitaalgoederen vastgesteld. - De actuele kwaliteit van het netwerk vaarwegen geïnspecteerd en beoordeeld. - De beheer- en onderhoudsmaatregelen voor de periode in het PMO vastgelegd en ter besluitvormig aan het bestuur voorgelegd. - Op basis van uitvoeringsvoortgang en areaaluitbreiding PMO geactualiseerd. - Vast onderhoudsprogramma conform beheernormen uitgevoerd. - De projecten uit de jaarschijf 2015 voor 100% uitgevoerd. - Objecten conform bestuurlijke afspraken bediend. - Minimaal 92% van de besluiten op aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en toestemmingen binnen de wettelijke termijn afgehandeld. - Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) voor 2015 uitgevoerd op basis van aangepaste naleefstrategie. - Jaarverslag toezicht en handhaving 2014 opgeleverd. 45

46 Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: HOV = Hoogwaardig Openbaar Vervoer PMI = Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur PMO = Provinciaal Meerjarenprogramma Onderhoud Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: PMI PMO Nota Kapitaalgoederen Beheerplan Infrastructurele kapitaalgoederen Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Provinciale vaarwegen ontwikkelen, aanleggen en beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat

47 Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting Door een aanpassing van het kasritme van de uitgave ten laste van de reserve Groot onderhoud wegen en vaarwegen treed een significante verlaging van de directe lasten op. Dit is mede het gevolg van herprogrammering binnen het PMO. Kapitaallasten De kapitaallasten van de vervangingsinvesteringen vaarwegen zijn in 2015 toegenomen met ten opzichte van Dit wordt verklaard door de geplande uitgaven in Ook in de jaren t/m 2018 zullen deze kapitaallasten jaarlijks toenemen als gevolg van de geplande uitgaven in deze jaren. Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Door een aanpassing van het kasritme van de uitgaven ten laste van de reserve Groot onderhoud wegen en vaarwegen zijn ook de baten aangepast. 2.2 beleidsdoel Vervoersbeleid maken en uitvoeren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Mobiliteitsbeleid maken en uitvoeren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Maken van beleid Verlenen van subsidies Uitvoeren programma's Output - Voorstellen voor bewegwijzering (wayfinding) bij OV-knooppunten gedaan. - Subsidies voor Kleine Infrastructuur en Gedragsbeïnvloeding verleend. - Uitvoering aan jaarschijf 2015 van programma Beter Benutten 2 gegeven. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. 47

48 Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: EFRO = Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling OV = Openbaar Vervoer BDU = Brede Doeluitkering MRA = Metropool Regio Amsterdam OLV =Ongestoorde Logistieke Verbinding ACT = Amsterdam Connecting Trade Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Bereikbaarheidsverklaring vervolgprogramma Beter Benutten Programma Beter Benutten 2 Uitvoeringsregeling subsidie BDU Kleine Infrastructuur 2015 Uitvoeringsregeling subsidie BDU Gedragsbeïnvloeding Verkeersveiligheid 2015 Uitvoeringsregeling subsidie bewegwijzering OV-knooppunten (wayfinding) PMI 2015/2019 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Mobiliteitsbeleid maken en uitvoeren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat

49 Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting PS hebben op 23 juni 2014 ten laste van de reserve Werkgelegenheid en economie éénmalig beschikbaar gesteld voor de provinciale bijdrage aan de plaatsing van 200 elektrische laadpalen voor auto s. De provincie ontvangt van het Rijk via de Brede Doeluitkering (BDU) geld in kader van het programma Beter Benutten waar de regio (waaronder de provincie) een eigen bijdrage tegenover stelt. De afspraak is dat alle projecten in 2014 worden gerealiseerd. Daarom zijn de uitgaven in 2014 begroot en is de raming in 2015 structureel 3,1 miljoen lager. De studiekosten PMI bedragen structureel , maar worden in 2014 en 2015 incidenteel verhoogd met respectievelijk met en 2,5 miljoen verhoogd door uitgaven door de provincie voor studie Duinpolderweg. De uitgaven worden voorgefinancierd door de Stadsregio Amsterdam. De raming voor verkeer- en vervoerplannen algemeen bedragen in 2014, 2015 en 2016 respectievelijk 2,4 miljoen, 3,2 miljoen en De reden dat de uitgaven in 2014 en 2015 hoger zijn dan in 2016 is dat: de provincie in deze jaren namens andere overheden opdracht geeft tot aankoop van Elektrische laadpalen voor auto s in kader van het project MRA E-laadpalen. De extra uitgaven worden naast een provinciale bijdrage van gedekt door deelnemende overheden en door een verwachte EU-bijdrage EFRO (zie ook de toelichting onder Baten). de besteding van de resterende BDU middelen uit 2007 voor studiekosten PVVP zijn geraamd in de jaren 2014 tot en met 2016, jaarlijks circa Mochten deze BDU middelen niet in 2016 volledig zijn besteed, lopen de uitgaven door na Aan PS wordt voorgesteld om voor Kleine werken weginfrastructuur structureel een bedrag van in te stellen. Tot 2012 werden kleine werken weginfrastructuur in andere provinciale weg infrastructurele werkzaamheden meegenomen. Echter, in verband met de gewenste transparantie en Uitvoeringsregels Infrastructuur (door GS eind 2013) vastgesteld, is dit niet meer mogelijk. In de praktijk is het nog steeds nodig - onder meer bij calamiteiten - dat er snel een opdracht tot kleine werken kan worden verstrekt waarvoor geen krediet bij Tussentijdse kredietaanvragen / Actualisatie PMI behoeft te worden aangevraagd. Voor onder andere nog niet geraamde studiekosten die gemaakt worden voor projecten die in de studiefase van het PMI staan, is een aanvulling op het studiekostenbudget PMI nodig. Voor het PMI zijn het vooral kosten die gemaakt gaan worden voor de trajectbenaderingen die in de studiefase staan en voor de projecten die voortvloeien uit de gebiedsgerichte aanpak voorde regio Alkmaar, Waterland en Haarlemmermeer (lasten verhoogd, , nadelig). Kapitaallasten De kapitaallasten PMI bedroegen in ,3 miljoen en in ,8 miljoen. Een toename van 3,5 miljoen. In het Coalitieakkoord 2011 is opgenomen dat alle tot dan toe geactiveerde uitgaven PMI zo snel mogelijk ineens worden afgeschreven. De uitgaven PMI van de afgelopen jaren worden (in principe) in 25 jaar afgeschreven en de daaruit voortvloeiende kapitaallasten (rente en afschrijving) komen ten laste van de begroting. Vanwege de cumulatie van uitgaven, nemen ook de kapitaallasten in de loop van jaren toe. De kapitallasten PMI bedragen in 2016, 2017 en 2018 respectievelijk 11,2 miljoen, 14,6 miljoen en 17,4 miljoen. 49

50 Overdrachten De uitgaven zijn in miljoen lager dan in Baten Storting reserves Onttrekking reserves In 2014 werd een verleende subsidie uit de reserve fietsinfrastructuur van 1,2 miljoen ingetrokken. Daardoor zijn de uitgaven in 2015 hoger. De laatste subsidievaststellingen voor het BDU programma Beter Benutten worden met name in 2014 verwacht. Daarom is de raming in ,1 miljoen lager. Het BDU programma subsidies fietsimpuls wordt grotendeels vastgesteld in Daarom is de raming in ,6 miljoen lager. De laatste subsidievaststellingen voor bereikbaarheid Mediapark Hilversum uit de BDU worden in 2014 ( ) en 2015 ( 4,8 miljoen) verwacht. Daarom wordt de raming in 2015 eenmalig verhoogd met 4,2 miljoen. Van het programma BDU gedragsbeïnvloeding worden zowel in 2015 ( ) als in 2014 ( ) een groot aantal subsidievaststellingen verwacht. In 2014 worden naast de betalingen voor 2014 nog subsidievaststellingen voor 2011 tot en met 2013 verwacht ( ); het grootste deel daarvan heeft betrekking op 2013 ( ). Daarom is de raming in lager. In 2014 wordt de bijdrage voor Bereikbaarheid Mediapark Hilversum vastgesteld waar door de resterende bijdrage vanuit de reserve EXIN-H, compartiment Weginfrastructuur tot besteding komt. Voor de kleine infrastructuur wordt: Vanaf 2015 (Kaderbrief 2014 regel AF) vanuit het Kleine Infraprogramma 2,0 miljoen omgebogen, van subsidie-overdrachten naar een jaarlijkse bijdrage aan de kapitaalslasten van de provinciale investeringen. In 2015 is er daarnaast 3,0 miljoen structureel minder geraamd voor subsidies voor kleine infrastructuur. Vanaf 2016 is er structureel 2,3 miljoen minder geraamd dan in 2015, in afwachting van de toekomstige BDU-middelen en omdat het kleine infraprogramma sluitpost is van het jaarlijkse BDUbestedingsplan. In 2015 zijn de batenramingen voor de BDU afgestemd op de BDUuitgavenramingen en zijn daarom 6,3 miljoen lager dan in Ook in de jaren daarna zijn de BDU-batenramingen afgestemd op de BDUuitgavenramingen. Voor het project MRA laadpalen verwachten we een bijdrage van deelnemende overheden en een EU-subsidie EFRO van totaal 2,1 miljoen in 2014, 2,8 miljoen in 2015 en in De storting bedraagt in tegen over geen in Het bereft een incidentele bijdrage vanuit het Provinciale fonds in de reserve OLV Greenport. Deze reserve is bestemd voor het leveren van een bijdrage aan de realisatie van een ongestoorde logistieke verbinding (OLV) Greenport- Aalsmeer en het veilingcomplex van Flora Holland (bloemenveiling Aalsmeer) op het multimodale systeem van de logistieke gebiedsontwikkeling bij Schiphol: Amsterdam Connecting Trade (ACT). In 2014 vond in verband met een ingetrokken subsidie een incidentele storting in de reserve fietsinfrastructuur plaats. Daarom is in 2015 de storting structureel 1,2 miljoen lager. 50

51 2.2.2 operationeel doel Rijksbeleid beïnvloeden Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Maken van beleid en beïnvloeden van Rijksbeleid Output - In de richting van het Rijk inzet voor het oplossen van knelpunten op Rijkswegen in Noord- Holland gepleegd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Rijksbeleid beïnvloeden Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat

52 2.3 beleidsdoel Openbaar vervoer waarborgen Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel OV concessies aanbesteden en beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Beheren/monitoren van concessies/contracten Verlenen van subsidies Output - De nieuwe busconcessie Haarlem-IJmond geïmplementeerd en vanaf december 2015 uitgevoerd. - Contract OV-Taxi/Regiotaxi afgerond. - Stiptheid van het busvervoer en OV-Taxi gemeten en in de OV-jaarverslagen opgenomen. - Gemonitorde prestaties van concessiehouders per concessie in de jaarverslagen gepubliceerd. - Bonussen en malussen aan concessiehouders vastgesteld en toegepast. - Met consumentenorganisaties en gemeenten tijdig over de dienstregelingswijzigingen overlegd. - Sociaal veiligheidsbeleid van concessiehouders per concessie van het openbaar busvervoer, buurtbussen, de OV-taxi per regio aan het sociaal veiligheidskader getoetst. - Subsidies aan buurtbusverenigingen verleend. - Subsidies aan gemeenten voor doorstromingsmaatregelen ten behoeve van OV verleend. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Instrument Het ontwikkelen van nieuw beleid komt voor 2015 te vervallen. In 2015 wordt eerst en vooral uitvoering gegeven aan de uitvoering van de OV Visie 2020 en het bijbehorende Uitvoeringsprogramma Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: OV = Openbaar Vervoer Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. 52

53 Beleidsstukken bij deze instrumenten: Provinciale website Jaarverslagen Openbaar Vervoer Uitvoeringsregeling subsidie Buurtbusprojecten Noord-Holland 2012 Uitvoeringsprogramma Quick Win Doorstromingsmaatregelen OV, tweede tranche Meerjarenplan sociale veiligheid openbaar vervoer van de provincie Noord-Holland Visie Openbaar Vervoer 2020 Uitvoeringsprogramma Visie Openbaar Vervoer 2020 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel OV concessies aanbesteden en beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Toelichting In 2014 zijn de lasten eenmalig hoger door extra kosten in verband met de aanbesteding van de concessie Haarlem-IJmond en de verlenging van de concessie Noord-Holland Noord. Daarom zijn de uitgaven uit de rijksmiddelen BDU in lager. In 2015 zijn de BDU-uitgaven structureel hoger door de aanbestede concessie Haarlem-IJmond en de verlengde concessie Noord- Holland Noord. In 2015 vindt een eenmalige BDU-betaling van 3,9 miljoen plaats aan de Stadsregio Amsterdam voor de overname van de Zuidtangent. Hangende uw onderzoek naar een breed gedragen duurzame vorm van personenvervoer over water tegen aanvaardbare kosten, blijft 1,2 miljoen beschikbaar tot en met 2015 conform uw besluit bij Motie 6-6 /

54 Baten Storting reserves Onttrekking reserves In 2015 zijn de batenramingen voor de BDU afgestemd op de BDUuitgavenramingen. Dit geldt ook voor de jaren daarna operationeel doel In OV voorzieningen investeren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Ontwikkelen van een OV-tarievenbeleid Realiseren van OV-voorzieningen Realiseren Uitvoeringsprogramma van de Visie OV 2020 Output - In doorstromingsmaatregelen ten behoeve van busvervoer geïnvesteerd. - Vanuit het Investeringsprogramma Doorstromingsmaatregelen Stroomlijnennet voorzieningen op 500 haltes gerealiseerd. - Investeringsprogramma Doorstromingsmaatregelen Stroomlijnennet ten behoeve van busvervoer volledig gerealiseerd. - Marketingprogramma aantrekkelijk OV afgerond. - De pilot 'Texel: vervoer op maat' gestart na afspraken met TESO en tussentijds geëvalueerd. Toelichting Instrument : Ontwikkelen van OV-tarievenbeleid komt te vervallen. Het OVtarievenbeleid is in 2014 ontwikkeld. Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: OV = Openbaar Vervoer HOV = Hoogwaardig openbaar vervoer HAL-OV = Heerhugowaard-Alkmaar-Langedijk Openbaar Vervoerverbinding BDU = Brede Doel Uitkering Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Visie Openbaar Vervoer

55 Uitvoeringsprogramma bij Visie Openbaar Vervoer 2020 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel In OV voorzieningen investeren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting De bijdragen vanuit de reserves EXIN-H en TWIN-H voor OV-voorzieningen waren in ,2 miljoen en in de jaren 2015, 2016 en 2017 waarvan respectievelijk 21,8 miljoen, 11,0 miljoen en Hiervan wordt 95% besteed aan het project HOV Velsen waarvan 60 miljoen ten laste van reserve TWIN-H beschikbaar is gesteld. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum voor zowel EXIN-H als TWIN-H De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. De incidentele uitgaven voor de OV-visie en onderzoek naar vervoer over water over het Noordzeekanaal vinden plaats in Daarom zijn de uitgaven uit de Reserve OV in ,3 miljoen lager. De uitgaven OV voorzieningen Realiseren bedraagt in en in 2015 geen. Kapitaallasten De uitgaven kapitaallasten bedragen in ,5 miljoen en in ,9 miljoen. De uitgaven komen geheel ten laste van de reserve TWIN-H, namelijk voor het project HOV in het Gooi waarvoor PS op een uitvoeringskrediet beschikbaar hebben gesteld. De besteding van de bijdragen zijn voor de jaren 2016, 2017 en 2018 respectievelijk 28,8 miljoen en 10 miljoen en 13,8 miljoen. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen 55

56 Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. De bijdragen vanuit de reserve EXIN-H bedragen in ,0 miljoen en na 2014 nog in Het betreffen uitgaven voor Quick Win doorstromingsmaatregelen OV. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. Overdrachten uit reserve OV: Voor de eenmalige afkoopsom voor de Zuidtangent en de extra uitgaven door de aanbesteding van de concessie Haarlem-IJmond, wordt in ,5 miljoen extra uitgegeven. In 2016 vinden er eenmalige uitgaven plaats voor abri's e.d. Daarom neemt de raming in 2017 ten opzichte van 2016 af met De laatste bestedingen uit de reserve OV voor OV-voorzieningen worden in 2017 verwacht. Daarom neemt de uitgavenraming in 2018 structureel af met 1,5 miljoen. Voor de uitgaven voor OV-voorzieningen uit de BDU is het volgende van belang: De uitgaven voor de pilot snelwegbus vervallen. Ook zijn er minder uitgaven voor marketing en overkoepelende activiteiten. De BDUuitgavenraming in 2015 is daarom 2,2 miljoen lager. De laatste subsidievaststellingen voor toegankelijkheid worden in 2014 verwacht. Daarom is de BDU-uitgavenraming in ,1 miljoen lager. Omdat nog niet duidelijk is hoe de bestedingen voor de OVvoorzieningen in 2017 en verder zullen verlopen, is voor die jaren nog geen raming opgenomen. Daarom neemt de raming in 2017 structureel af met 2,4 miljoen. De HAL-OV subsidie voor de gemeente Alkmaar uit BDU-middelen wordt vastgesteld in Daarom is de BDU-uitgavenraming in ,7 miljoen lager. In 2015 zijn de batenramingen voor de BDU afgestemd op de BDUuitgavenramingen. Dit geldt ook voor de jaren daarna. In 2015 zijn de onttrekkingen aan de reserve OV afgestemd op de raming voor de bestedingen uit de reserve. Dit geldt ook voor de jaren daarna. Bij de zomernota 2014 is de raming voor de uitgaven van project Zuid- Tangent 05 Schiphol-Oost geactualiseerd op basis van de aangepaste planning. De oplevering in 2015 is niet realistisch geacht en wordt nu eind Hierdoor zijn de lasten verschoven naar 2015 en Deze uitgaven zijn geraamd onder OD en de dekking gaat via de reserve, derhalve is de verklaring hier ook opgenomen. De bijdragen vanuit de reserve EXIN-H zijn voor de uitvoeringsprogramma s Haltevoorzieningen Noord-Holland en OV- Productformules en vinden na 2014 plaats in 2015 en 2016, waarvan respectievelijk en Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De onttrekkingen hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. 56

57 Programma 3 Water Maatschappelijk doel Waterveiligheid waarborgen en water benutten en beheren. Doelenboom 3. Waterveiligheid waarborgen en water benutten en beheren 3.1 Noord-Holland tegen overstromingen beschermen 3.2 Water benutten en beheren De primaire en regionale waterkeringen op orde krijgen en houden Oppervlaktewater benutten en beheren Kaders voor waterveiligheid ontwikkelen Grondwater benutten en beheren Beleidskader Onze wettelijke taken liggen vooral verankerd in de Waterwet. Het Waterplan , de Midtermreview van het Waterplan en de Agenda Water zijn het strategisch beleidskader van de provincie. In 2015 wordt de Watervisie vastgesteld door PS. De provincie is kaderstellend voor het regionale watersysteem. De uitvoering van het waterbeheer ligt grotendeels bij Rijkswaterstaat, de drie waterschappen en de gemeenten. De provincie is uitvoerder van het grondwaterbeheer (deels), provinciaal vaarwegbeheer, de vergunningverlening voor grootschalige industriële grondwateronttrekkingen en infiltraties (onder andere warmte-koudeopslag en drinkwaterwinningen). De provincie is toezichthouder voor de waterschappen. De provincie wijst zwemlocaties aan en is handhaver voor de zwemwaterkwaliteit. De Drinkwaterwet bepaalt dat de provincie de drinkwatertarieven van PWN goedkeurt. In de Structuurvisie en de ruimtelijke verordening zijn de ruimtelijke aspecten van het waterbeleid opgenomen. We vinden het belangrijk dat de ruimte goed en op duurzame wijze wordt gebruikt. Prioriteiten voor dit begrotingsjaar De versterking van de Markermeerdijken tussen Hoorn en Amsterdam: GS nemen een besluit over de ter visie legging van het ontwerp-projectplan Markermeerdijken (OD 3.1.1) Meerlaagsveiligheid: We participeren in de pilot Meerlaagsveiligheid Marken en we voeren twee verkenningen uit om ervaring op te doen met meerlaagsveiligheid (OD 3.1.2) 57

58 De Watervisie wordt door PS vastgesteld (OD 3.2.1) Europese Kaderrichtlijn Water: Het KRW Maatregelenprogramma wordt afgerond (OD 3.2.1) De pilot Zelfvoorzienende zoetwaterberging wordt afgerond en het resultaat wordt aangeboden aan PS (OD 3.2.1) Omgevingsfactoren In 2014 is door de Tweede Kamer besloten over de Deltabeslissingen. Deze krijgen de komende jaren, ook Noord-Holland, hun uitwerking. Doel is ervoor te zorgen dat volgende generaties veilig zijn tegen overstromingen en over genoeg zoet water beschikken. De uitwerking van het Bestuursakkoord Doelmatig Waterbeheer. Het nationale beleid staat in het teken van decentralisatie en een heroriëntatie op kerntaken, met als doel de doelmatigheid en efficiency van beleid en uitvoering te vergroten. Dit is ingegeven door de enorme bezuinigingsoperatie om de gevolgen van de economische recessie op te vangen. Grote bezuinigingen op recreatie en natuur raken ook het waterbeleid. Nationale ambities worden afgestemd op wat Europa verplicht stelt. Budgettabel (in euro s) Programma 3 Lasten Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil % Begroot 2016 Begroot 2017 Water Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat

59 Toelichting op de Budgettabel Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Voor de voorbereiding en uitvoering van het Waterplan is met ingang van per jaar beschikbaar gesteld. Kaderbrief 2015, regel E (lasten verhoogd, , nadelig) Voor de verlenging van de pilot Zelfvoorzienende Zoetwaterberging wordt een extra storting gedaan in de reserve met dezelfde naam, zie OD (lasten verhoogd, , nadelig). 3.1 beleidsdoel Noord-Holland tegen overstromingen beschermen Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel De primaire en regionale waterkeringen op orde krijgen en houden Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Toezien op het opstellen en uitvoeren van kusten dijkversterkingsplannen. Output - Nadat het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier het ontwerp-projectplan aan GS hebben toegezonden, hebben GS een besluit genomen over het ter visie leggen van het ontwerpprojectplan Markermeerdijken. - Het projectplan voor de versterking van de Waddenzeedijk Texel goedgekeurd. - Het projectplan voor de versterking van de Hoogwaterkering Den Oever goedgekeurd. - Afhankelijk van de resultaten van de door Rijkswaterstaat in 2014 uitgevoerde verkenning Meerlaagsveiligheid Marken een besluit genomen over de oplossingsrichting waterveiligheid Marken. - Met deelprojecten uit het programma Ruimtelijke kwaliteit Waddenpoort Den Oever gestart. - Over het rijksgoedkeuringsbesluit Afsluitdijk geadviseerd. - Het Uitvoeringsprogramma 2015 De Nieuwe Afsluitdijk vastgesteld. 59

60 - ca. 8 projecten van het 1e Programma ruimtelijke kwaliteit Zwakke Schakels in uitvoering gebracht a aanvulling op Deelnemen aan overlegstructuren Adviseren over verbeterplannen regionale keringen Ondersteunen van onderzoek naar de verbetering van het toetsinstrumentarium voor regionale keringen - ca. 10 subsidies verleend in het kader van de Uitvoeringsregeling ruimtelijke kwaliteit Zwakke Schakels 2e tranche. - GS hebben over een door het hoogheemraadschap Amstel Gooi en Vecht ingediend projectplan Waterwet besloten over de verlegging van de primaire waterkering Zeeburgereiland. - Met de uitvoering van deelprojecten in het kader van het Programma ruimtelijke kwaliteit Den Helder gestart. - Een samenwerkingsovereenkomst met HHNK en het ministerievan I&M inzake versterking Markermeerdijken afgesloten. - Een aanvullende omgevingsvergunning voor de uitvoering van het projectplan Zwakke Schakels afgegeven. - In de stuurgroepen voor de dijkversterkingen de provinciale thema's ruimtelijke kwaliteit, duurzame energie, natuur, recreatie en toerisme ingebracht. - Over door de waterschappen bij GS ingediende verbeterplannen voor de regionale keringen geadviseerd. - De voortgang van de door de waterschappen op te stellen verbeterplannen voor de regionale keringen gemonitord. - Een financiële bijdrage aan het Onderzoeksprogramma Regionale Keringen III (ORK III) geleverd. - Afhankelijk van de uitkomsten van de onderzoeken naar de sterkte van veenkaden, een bijdrage geleverd aan vervolgonderzoeken. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Om het waterveiligheidsprobleem op Marken op te lossen is door Rijkswaterstaat een pilot opgestart waarin de mogelijkheden worden onderzocht om het gewenste beschermingsniveau voor Marken mede te realiseren met maatregelen in de ruimtelijke inrichting en/of rampenbeheersing. Ambtelijk en bestuurlijk zijn we daar nauw bij betrokken. Bij voldoende perspectief op een meerlaagveiligheidsoplossing wordt in november 2014 de meest kansrijke combinatie vastgesteld. Deze oplossingsrichtingen worden verder uitgewerkt in een verkenning. Het is de bedoeling dat rond de zomer van 2015 een voorkeursoplossing wordt vastgesteld om uit te werken en te realiseren. Bij onvoldoende perspectief op een meerlaagveiligheidsoplossing wordt alleen een dijkversterking verder uitgewerkt. In dat geval nemen GS een goedkeuringsbesluit ingevolge de Waterwet. 60

61 Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: Programma Ruimtelijke Kwaliteit Den Helder, PS besluit 19 november Programma Ruimtelijke Kwaliteit Zwakke Schakels (1e tranche), PS besluit 7 mei 2012 Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: HHNK = Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier I&M = Infrastructuur en Milieu Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Programma Ruimtelijke Kwaliteit Zwakke Schakels 1 e tranche Programma Ruimtelijke Kwaliteit Den Helder. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel De primaire en regionale waterkeringen op orde krijgen en houden Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Toelichting Directe lasten De bijdragen vanuit de reserve TWIN-H vinden na 2014 nog plaats in 2015, 2016 en 2017 voor de volgende deelprojecten van het Uitvoeringsprogramma Kust: Identiteit Kustplaatsen en Deltaprogramma. De uitgaven bedragen respectievelijk , en Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een 61

62 Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves fluctuerend verloop. In 2014 was eenmalig beschikbaar als afkoopsom voor de overdracht van BWO-keringen aan het hhrds. van Rijnland. Voor het project Afsluitdijk is voor 2012 tot en met 2015 jaarlijks beschikbaar. De bijdragen vanuit de reserve TWIN-H vinden na 2014, waarin de uitgaven bedragen, nog plaats in 2015 met 1,5 miljoen voor deelproject Luwte maatregelen Hoornse kop binnen het Uitvoeringsprogramma Kust. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloopt. De bijdrage vanuit de reserve Actieprogramma 2010 voor het Uitvoeringsprogramma Kust was in ,8 miljoen. Voor 2015 en verder is nog geen raming opgenomen. Die ramingen zullen worden opgenomen over de resterende middelen voor Uitvoeringsprogramma Kust is besloten. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloopt. Voor projecten in het kader van de integrale planstudie kust is in 2015 een laatste onttrekking ( ) geraamd aan de balanspost voor de van het Rijk ontvangen bijdrage operationeel doel Kaders voor waterveiligheid ontwikkelen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Ontwikkelen en actualiseren van gebiedsdekkende overstromingskaarten Deelnemen aan regionale samenwerking bij watercalamiteitbeheersing, oefeningen en Ronde Hoep 62 Output - Gebiedsdekkende overstromingskaarten in samenwerking met waterbeheerdes en aangrenzende provincies geactualiseerd. - In het kader van de Europese Richtlijn Overstromingsrisicio's gevarenkaarten en risicokaarten vastgesteld. - In het kader van watercalamiteitenbeheersing het draaiboek Water en de netwerkkaarten Water up to date gehouden. - Twee interne trainingen gehouden ter voorbereiding op dreiging watercalamiteiten. - Inhoudelijke bijdrage geleverd aan een door de gemeente Ouder-Amstel op te stellen bestemmingsplan en aan een door

63 Hoogheemraadschap Amstel Gooi en Vecht op te stellen inrichtingsplan Maken van beleid Aanpassen van vastgestelde veiligheidsnormen voor regionale keringen Uitvoering geven aan Delta programma - Een verkenning opgesteld naar de mogelijkheden van gevolgenbeperking bij een overstroming door een waterrobuuste inrichting van de ruimte. - De resultaten van bovengenoemde verkenning verwerkt in de Structuurvisie en/of de bijbehorende verordening. - Wijzigingen in de verordeningen van de waterschappen op het gebied van tracé/normering regionale keringen gebundeld en aan PS ter besluitvorming voorgelegd. - 2 verkenningen gedaan om ervaring op te doen met meerlaagsveiligheid. - Bestuurlijke afspraken gemaakt over de meegroeiconcepten voor Zandvoort, Velsen en Den Helder. - Uitvoering gegeven aan afspraken in het kader van de deltabeslissing IJsselmeergebied. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Adviseren in het Deltaprogramma: dit instrument vervalt omdat in september 2014 de Deltabeslissingen zijn genomen en daarmee uitvoering gegeven gaat worden aan het Deltaprogramma Inbrengen wateropgaven in klimaatbestendige inrichting: dit instrument vervalt omdat dit onderwerp opgenomen wordt in de uitvoering van het Deltaprogramma ? Uitvoering geven aan het Deltaprogramma: dit is een nieuw instrument omdat na het nemen van de Deltabeslissingen in september 2014 het Deltaprogramma uitgevoerd gaat worden Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 63

64 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Kaders voor waterveiligheid ontwikkelen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat beleidsdoel Water benutten en beheren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Oppervlaktewater benutten en beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Onderzoek uitvoeren naar zoetwaterbehoefte en -voorziening Toezicht houden op waterschappen Uitvoeren van de Uitvoeringsregeling Water Uitvoeren van maatregelen voor het behalen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water Output - Pilot Zelfvoorzienende zoetwaterberging op Texel afgerond en het resultaat aan PS aangeboden. - Het Voorzieningenniveau in de Haarlemmermeer en eventueel daaruitvolgende afspraken vastgelegd. - Repressief toezicht gehouden op jaarrekening en begroting van de drie waterschappen. - ca. 5 subsidies verleend in het kader van de Uitvoeringsregeling Waterbewust subsidies verleend in het kader van de Uitvoeringsregeling Water, hoofdstuk Waterparels. - Maatregelenprogramma KRW afgerond. 64

65 (KRW) Realiseren en handhaven zwemplekken Steunen en faciliteren van ontwikkelingen op het gebied van waterinnovatie Beleid maken Opstellen, handhaven en toetsen van regels - Alle 10 synergieprojecten afgerond. - Minimaal 120 zwemplekken aangewezen, gecontroleerd en van publieksinformatie voorzien. - De waterinnovatie op basis van de uitkomsten van de conferentie Waterinnovatie die in december 2014 gehouden is, versterkt. - De Watervisie ter vaststelling aan PS voorgelegd. - Minimaal 92% van de besluiten op aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en toestemmingen binnen de wettelijke termijn afgehandeld. - Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) voor 2015 uitgevoerd op basis van aangepaste naleefstrategie. - Jaarverslag toezicht en handhaving 2014 opgeleverd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Monitoren uitvoering Waterplan: dit instrument vervalt omdat de evaluatie van het Waterplan in 2014 is uitgevoerd en in 2015 de Watervisie wordt vastgesteld door PS Maken van beleid: dit instrument is nieuw omdat in 2015 de Watervisie wordt vastgesteld. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: PS hebben op 23 juni 2014 het kader voor de Watervisie vastgesteld. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Uitvoeringsregeling Waterbewust Uitvoeringsregeling Water- Waterparels Maatregelenpakket KRW Kader Watervisie

66 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Oppervlaktewater benutten en beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Met ingang van 2015 is per jaar beschikbaar voor de voorbereiding en uitvoering van het Waterplan De bijdragen voor Intregrale waterprojecten vanuit de reserve TWIN-H vinden na 2014, waarin 1,6 miljoen is geraamd, nog plaats in de jaren 2015 ( ) en 2016 ( ). Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop In 2014 was eenmalig beschikbaar voor een bijdrage aan HNK voor terugbetaling van de wegenheffing in Amsterdam Noord. In 2014 was eenmalig een subsidieplafond van voor de Tender Water vanuit de reserve ILG beschikbaar. 66

67 3.2.2 operationeel doel Grondwater benutten en beheren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Verlenen van vergunningen voor grondwateronttrekkingen en -infiltratie Stimuleren van de uitvoering van projecten in het kader van de bestrijding van verdroging Monitoren en evalueren van grondwater kwantiteitsbeleid Optimaliseren gebruik ondergrond voor warmte-koude opslag Uitvoeren van de Europese Kaderrichtlijn Water Beschermen van dinkwaterwinningen Output - Minimaal 92% van de besluiten op aanvragen voor vergunningen binnen de wettelijke termijn afgehandeld projecten in het kader van bestrijding verdroging, waaronder verbetering waterbeheer Horstermeerpolder, afgerond. - Grondwaterkwantiteit gemeten op ca. 400 locaties. - Grondwaterkwaliteit gemeten op ca. 100 locaties masterplannen bodemenergie vastgesteld. - Maatregelenprogramma KRW afgerond. - De maatregelenprogramma's drinkwaterwinningen als onderdeel van de Watervisie ter vaststelling aan PS voorgelegd. - Met de uitvoering van de maatregelenprogramma's drinkwaterwinningen in het kader van de gebiedsdossiers drinkwaterwinningen gestart. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Beschermen van drinkwaterwinningen: dit is een nieuw instrument om uitvoering te geven aan de maatregelen die worden opgesteld naar aanleiding van de gebiedsdossiers drinkwater die in 2013 zijn opgesteld. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: Maatregelenprogramma KRW Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 67

68 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Grondwater benutten en beheren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting In 2014 was een budget opgenomen van voor uitgaven ten laste van de ILG reserve voor maatregelen ter bestrijding van verdroging binnen het project gebiedsregeling Zeevang. In 2014 was eenmalig 2,5 miljoen geraamd voor subsidies in het kader van verdrogingsbestrijding uit de reserve ILG. 68

69 Programma 4 Milieu Maatschappelijk doel Een duurzame, veilige en gezonde leefomgeving bevorderen. Doelenboom 4. Een duurzame, veilige en gezonde leefomgeving bevorderen 4.1 De milieukwaliteit in Noord-Holland op een acceptabel niveau brengen en houden 4.2 Trias energetica toepassen Provinciaal beleid voor luchtkwaliteit, geluid, bodem, externe veiligheid en andere milieuaspecten maken Energiebesparing en lokale opwekking duurzame energie stimuleren (Provinciaal, nationaal, Europees) Milieubeleid realiseren Innovatieve vormen in duurzame energie ontwikkelen Beleidskader Europese nationale en provinciale wet- en regelgeving is kaderstellend voor het maken en realiseren van het milieubeleid. Prioriteiten voor dit begrotingsjaar Regievoeren op samengaan RUD NZKG en RUD IJmond (OD 4.1.1) Uitvoering geven aan Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Noordvleugel en aan de afspraken in het kader van de milieudialoog IJmond (OD 4.1.2) Planologische vastlegging aangepaste geluidzone gezoneerde industrieterrein Westpoort en Hoogtij door middel van provinciaal inpassingsplan (OD 4.1.2) Richten op faciliteren van de productie van duurzame energie en energiebesparing in het kader van nationale duurzame energie doelstellingen (OD 4.2.1) Richten op economische bedrijvigheid rond de ontwikkeling en toepassing van duurzame energie (offshore wind, biomassa, zon en energiemaatregelen in de gebouwde omgeving) (OD 4.2.2) Omgevingsfactoren Binnen het werkveld milieu hebben we te maken met een aantal autonome ontwikkelingen zoals: de groei/concentratie van het aantal inwoners in sommige delen van Noord-Holland en stagnatie in andere delen, economische bedrijvigheid/economische crisis, de groei van de 69

70 vervoersbewegingen, nieuwe technologieën/innovatie en de klimaatverandering. De ontwikkelingen liggen voor een belangrijk deel buiten de invloedsfeer van de provincie Noord- Holland, maar kunnen wel de leefbaarheid en gezondheid beïnvloeden. De combinatie van functies ( wonen, werken, recreëren ) binnen ons grondgebied geeft spanningen op het gebied van leefbaarheid en gezondheid. Een voorbeeld hiervan is het Noordzeekanaalgebied waar in de milieudialoog IJmond samen gewerkt wordt om met deze spanningen om te gaan. Het werkveld Milieu heeft de komende periode te maken met wijzigingen in het stelsel van het omgevingsrecht. Hierdoor zal de provinciale rol en mogelijk ook het takenpakket voor milieu veranderen. Het Nationaal Energie Akkoord heeft ertoe geleid dat GS via het Bestuurlijk Overleg Noord Nederland (BONN) SWITCH heeft opgesteld. Budgettabel (in euro s) Programma 4 Lasten Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil % Begroot 2016 Begroot 2017 Milieu Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op de Budgettabel Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Toelichting De financiële gevolgen van de invulling van de bezuinigingstaakstellingen, zoals besloten bij de kaderbrief 2015, zijn toegelicht bij de operationele doelen. OD Voor de kosten van het verlenen van vergunningen en toezicht tijdens de bouw van de N23 Westfrisiaweg is in 2014 eenmalig een budget van 1 miljoen beschikbaar. Omdat de kosten in de periode 2014 tot en met 2017 zullen ontstaan wordt het budget over deze jaren verspreid (lasten verhoogd 2015 en 2016, , 2017: nadelig). De financiële gevolgen van de invulling van de bezuinigingstaakstellingen, zoals besloten bij de kaderbrief 2015, zijn toegelicht bij de operationele doelen. 70

71 Baten Storting reserves Onttrekking reserves OD De raming voor de Legesontvangsten voor de Westfrisiaweg zijn geheel in 2014 geraamd. Omdat de leges in 2014 t/m 2017 worden ontvangen, wordt de raming over die jaren verdeeld (baten verhoogd, 2015 en 2016: , 2017: , voordelig). 4.1 beleidsdoel De milieukwaliteit in Noord-Holland op een acceptabel niveau brengen en houden Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Provinciaal beleid voor luchtkwaliteit, geluid, bodem, externe veiligheid en andere milieuaspecten maken Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Voorbereiden op de toekomstige Omgevingswet Stimuleren integratie milieu en ruimtelijke ordening t.b.v. faciliteren gebiedsontwikkeling Anticiperen op wijzigingen in de nationale geluidsregelgeving Regievoeren op samenwerken/samengaan OD NZKG en RUD IJmond Actualiseren bodembeleid en bodemsaneringsstrategie Output - De consequenties van de Omgevingswet voor ons milieubeleid in beeld gebracht en advies hoe hier mee om te gaan aan PS opgesteld. - Atlas leefomgeving doorontwikkeld. - In gebiedsgerichte projecten en/of programma's geparticipeerd. - Bijdrage aan uitvoeringsprogramma Visie NZKG geleverd. - De consequenties van de wijzigingen in de nationale geluidregelgeving in beeld gebracht en (indien nodig) provinciale standpunten geformuleerd. - Op samengaan van de OD NZKG en de RUD IJmond aangestuurd. - Visie op de ondergrond in Noord-Holland, inclusief integraal ruimtelijk afwegingskader boven- en ondergrond NH aan GS voorgelegd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: 71

72 In 2014 is het ontwerp voor de Omgevingswet ter goedkeuring aan de Tweede Kamer aangeboden. De ontwerpwet biedt de basis om de consequenties van de wet voor de provincie in beeld te brengen Doorlooptijd Bodemvisie is beëindigd en visie op de ondergrond in NH moet aanhaken bij de RijksStructuurvisie Ondergrond (STRONG) Is vervallen want eind 2014 hebben PS een besluit over het nieuwe Milieubeleid genomen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: Conform het in februari 2012 ondertekende Bestuurlijk Akkoord NZKG+ stuurt de provincie op samenwerking/samengaan van de OD NZKG en de RUD IJmond. Dit met het doel een nog robuustere en effectiever opererende uitvoeringsdienst te realiseren in het milieubelastte, complexe NZKGgebied. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Provinciaal milieubeleid Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Provinciaal beleid voor luchtkwaliteit, geluid, bodem, externe veiligheid en andere milieuaspecten maken Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat operationeel doel (Provinciaal, Nationaal, Europees) Milieubeleid realiseren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Output 72

73 Uitvoeren bodemprojecten obv bodemsaneringstrategie en uitvoeringsprogramma bodemsanering Uitvoeren Nazorg Wm Stortplaatsen Beheren van provinciale geluidzones van gezoneerde industrieterreinen van regionaal belang Uitvoeren Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Noordvleugel Uitvoeren van milieueffectrapportages Uitvoeren Regelgeving Burgerluchthavens- en Militaire luchthavens (RBML) Optreden als eigenaar van regionale uitvoeringsdiensten Planologisch vastleggen van aangepaste geluidzone rond gezoneerde industrieterreinen Uitvoeren PS-motie duurzame economie onderdeel recycling - Voortgangsrapportage aanpak spoedlocaties aan GS voorgelegd. - Alle risico's humane spoedlocaties eind 2015 beheersbaar gemaakt. - Totaal aantal spoedlocaties verminderd met 10%. - 2 nazorgplannen beoordeeld. - 3 nazorgplannen vastgesteld. - 1 nazorgprogramma uitgevoerd. - 2 eindinspecties uitgevoerd. - Bestaand inzicht in geluidsbelasting op en rond industrieterreinen van regionaal belang is door de vergunde geluidsruimte in het geluidszonemodel te verwerken, actueel gehouden. - Meetnet luchtkwaliteit beheerd; luchtkwaliteit Schiphol, Westpoort en IJmond gemonitord en gerapporteerd. - Monitoringsrapportage RSL Noordvleugel 2013 door GS vastgesteld en ter informatie aan PS toegezonden. - Afspraken en maatregelen die uit de Milieudialoog IJmond voortkomen uitgevoerd. - Milieueffectrapportages opgesteld en getoetst. - Extra aandacht aan milieu en gezondheid besteed. - Luchthavenregelingen (lhr) of -besluiten (lhb) voor bestaande helikopterhavens in Noord-Holland door PS vastgesteld. - Ontheffingen voor tijdelijk en uitzonderlijk gebruik verleend. - Minimaal 92% van de besluiten op aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en toestemmingen binnen de wettelijke termijn afgehandeld. - Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) voor 2015 uitgevoerd op basis van aangepaste naleefstrategie. - Jaarverslag toezicht en handhaving 2014 opgeleverd. - Vastgestelde sluitende begrotingen van de RUD's ter kennisname aan PS voorgelegd. - Het Inpassingsplan Geluidzones Westpoort en HoogTij door PS vastgesteld. - Project platform grondstoffenrotonde uitgevoerd. - Onderzoek hergebruik reststromen uit voedselverwerkende industrie uitgevoerd Onderzoek huidige staat bebording stiltegebieden en mogelijkheden kenbaarheid 73

74 Uitvoeren stiltebeleid Opdracht geven tot het uitvoeren van de VTHtaken door de regionale uitvoeringsdiensten Uitvoering geven aan het landelijke programma Impuls Omgevingsveiligheid stiltegebieden t.b.v. handhaving uitgevoerd. - Voorstel aanpak kenbaarheid stiltegebieden t.b.v. handhaving door GS vastgesteld. - Onderzoek naar compensatie van vervallen (delen van) stiltegebieden uitgevoerd. - Jaarrapportages waarin de RUD's zich verantwoorden over de uitvoering van de VTHtaken vastgesteld door GS en ter kennisname aan PS voorgelegd. - Handhavingsuitvoeringsprogramma's door GS vastgesteld. - Het Bevi-saneringsprogramma wordt afgerond. - Subsidie bij het ministerie van IenM aangevraagd. - Subsidies aan regionale uitvoeringsdiensten en veiligheidsregio's verleend. - Samen met regionale partners aan het programma uitvoering gegeven. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: De RUD s zijn per 1 januari 2014 allemaal operationeel en voeren de VTH-taken voor de provincie uit. Daarom is het instrumenten vervallen en daarvoor in de plaats gekomen is In 2014 wordt het Provinciaal Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid afgerond. De activiteiten uit dit programma zullen worden voortgezet onder de vlag van het landelijke programma Impuls omgevingsveiligheid Ter onderbouwing van onze besluitvorming laten wij Milieueffectrapporten opstellen en voeren wij m.e.r.-procedures uit. Het Milieueffectrapport (MER) moet de effecten van een voorgenomen activiteit op de luchtkwaliteit, geluid, externe veiligheid, bodem, inclusief aardkundige waarden, waterkwaliteit en kwantiteit, natuur, landschap en cultureel- en archeologisch erfgoed beschrijven volgens de daarvoor geldende methoden. Het MER moet tevens de effecten op de gezondheid van de mens in beeld brengen Luchthavenbesluiten Texel en Hilversum zijn in 2014 vastgesteld Uitvoering geven aan het landelijke programma Impuls Omgevingsveiligheid (in plaats van instrument ). Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: MER (Milieueffectrapport) Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 74

75 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel (Provinciaal, Nationaal, Europees) Milieubeleid realiseren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Er is nog geen definitieve toezegging van een DUB (decentralisatieuitkering bodem) bijdrage van het Rijk voor bodemsanering. Als gevolg daarvan is de lastenraming aangepast (lasten 2015 verlaagd, 5,8 miljoen, neutraal). Ook worden nog geen concrete incidentele baten in 2015 verwacht voor bodemsanering en bodembeheer waardoor de storting in voorziening vooralsnog is geraamd op 0 (lasten 2015 verlaagd, 1,9 miljoen, neutraal). In 2014 was eenmalig beschikbaar ten laste van de ILG reserve voor subsidieverlening aan Anna s Hoeve. In 2014 was voor de laatste subsidiebestedingen in het kader van het uitvoeringsprogramma externe veiligheid 1,9 miljoen beschikbaar. In 2014 was eenmalig 2 miljoen beschikbaar voor voorschotbetalingen voor subsidies voor het verbeteren van luchtkwaliteit uit rijksmiddelen Nationaal Programma Luchtkwaliteit. In 2017 worden eenmalige subsidievaststellingen voor het verbeteren van luchtkwaliteit ( 1,4 miljoen) verwacht. Voor bodemsanering en bodembeheer worden in 2015 momenteel geen incidentele baten verwacht (baten verlaagd, 1,9 miljoen neutraal). In 2013 was een raming van 2 miljoen opgenomen voor rijksbijdragen voor het nationaal programma luchtkwaliteit. 75

76 4.2 beleidsdoel Trias energetica toepassen Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Energiebesparing en lokale opwekking duurzame energie stimuleren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Stimuleren duurzame energieontwikkeling en - besparing bij Noord-Hollandse gemeenten en bedrijven Output - Gemeentelijke uitvoering van duurzame energieprojecten door het Servicepunt Duurzame Energie ondersteund. - Energiebesparing, energieontwikkeling en toepassing van duurzame energie in gebouwde omgeving gestimuleerd. - Enervisa monitor gecontinueerd. - MKB door het Servicepunt Duurzame Energie geclusterd en gefaciliteerd. - Plan-mer Wind op Land en gewijzigde Provinciaal Ruimtelijke Verordening en Structuurvisie (685,5 MW, aanwijzing windgebieden, verdelingssystematiek) vastgesteld. - Verkenning aanvullend beleid gereed. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: De CO2 monitor heeft sinds 2014 een nieuwe naam: Enervisa Conform nationale afspraken Windenergie op Land zal vanaf 2015 bekend zijn welke windgebieden zijn aangewezen en kunnen de eerste vergunningen worden aangevraagd. Naar aanleiding van het sluiten van het Nationaal energieakkoord heeft de provincie verkend welke aanvullende ruimtelijke en beheermaatregelen toegepast kunnen worden. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 76

77 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Energiebesparing en lokale opwekking duurzame energie stimuleren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Toelichting Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op het Investeringsprogramma klimaat en duurzaamheid. De bijdragen vanuit de reserve TWIN-H voor Duurzame Energieprojecten, waaronder Herstructurering Wind op Land, vinden na 2014 ( ) nog plaats in de jaren 2015 ( ) en ). Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. Als gevolg van het Amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling bij de begroting 2014 wordt er in 2015 incidenteel 1,0 miljoen uit de reserve werkgelegenheid en economie geraamd voor de uitvoeringsregeling Energiebesparing en duurzame energie bestaande gebouwen. In 2015 is de laatste bijdrage geraamd vanuit de reserve TWIN-H voor Duurzame Energieprojecten, waaronder Biomassa. De bijdrage is in lager dan in Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. De subsidie aan duurzame energie projecten is in miljoen lager 77

78 Baten Storting reserves Onttrekking reserves dan in 2014 en vindt in 2015 ( ) voor het laatst plaats. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op de subsidie voor Milieufederatie Noord-Holland. In 2014 heeft een éénmalige dividenduitkering van 3,2 miljoen plaatsgevonden door de Ontwikkelingsmaatschappij Duurzame Energie Noord-Holland (ODENH) aan de provincie; de enige aandeelhouder operationeel doel Innovatieve vormen in duurzame energie ontwikkelen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van het Koersdocument Duurzame Energie Output - Projecten uit de speerpunten offshore wind, biomassa, zon en energiemaatregelen in de gebouwde omgeving bij de diverse samenwerkingsverbanden ondergebracht. - De drie samenwerkingsverbanden (EnergyBoard,Energy Valley en het Servicepunt Duurzame Energie) gefaciliteerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 78

79 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Innovatieve vormen in duurzame energie ontwikkelen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op het Investeringsprogramma Duurzame energie. In 2014 was, door bijdragen van derden en Europa (ESCOSC) incidenteel meer beschikbaar voor Duurzame energieprojecten. De bijdragen vanuit de reserve Actieprogramma 2010 voor het Fonds Duurzame Economie Noord-Holland (DEFNH) vinden na 2014, waarin tot besteding komt, nog plaats in 2015 met aan uitgaven. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats in de reserve Actieprogramma In 2015 komen de laatste beschikbare middelen tot besteding. In 2014 was incidenteel beschikbaar voor subsidieverlening op grond van de Uitvoeringsregeling Asbest eraf, Zonnepanelen erop. De bijdragen vanuit de reserve EXIN-H voor Duurzame Economie vinden voor het laatst plaats in 2014 ( ). Vanaf 2015 bedragen de uitgaven 0. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in de reserve EXIN-H in principe geen stortingen meer plaats. In 2014 komen de laatste beschikbare middelen tot besteding. In 2014 was een kasraming van opgenomen voor de rijksbijdrage voor Duurzaam Door. Daarnaast waren incidentele bijdragen van derden geraamd. 79

80 80

81 Programma 5 Ruimte Maatschappelijk doel Ruimtebeslag van wonen, werken en recreëren optimaliseren. Doelenboom 5. Ruimtebeslag van wonen, werken en recreëren optimaliseren 5.1 Beleid voor volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing voeren 5.3 Beleid voor economie, landbouw en toerisme voeren 5.4 Aantrekkelijk en toegankelijk groen realiseren voor de bewoners en bezoekers van de provincie, voor ecologie en economie Wonen en stedelijke vernieuwing stimuleren Een optimaal vestigingsklimaat scheppen Beschermen en ontwikkelen van groen Structuurvisie uitvoeren Hoogwaardige bedrijventerreinen realiseren Beheren van groen Aan het toerisme gekoppelde bedrijvigheid stimuleren Betrekken bij groen Voor duurzame land- en tuinbouwgebieden zorgen Beleidskader De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR), het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro), de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en de Structuurvisie Mainport Amsterdam Schiphol Haarlemmermeer (SMASH) vormen het ruimtelijk kader vanuit het Rijk. In de SVIR is opgenomen dat De programmering van verstedelijking wordt overgelaten aan provincies en (samenwerkende) gemeenten. Waar samenwerking tussen gemeenten uitblijft, stimuleren provincies actief dat de samenwerking alsnog tot stand komt. Provincies voeren rekening houdend met de rijksdoelstellingen de regie over de integratie en afweging van ruimtelijke opgaven van (boven)regionaal belang. De Provinciale Structuurvisie vormt het ruimtelijk kader vanuit de provincie. In de Provinciale Ruimtelijke Verordening staat hoe wij de provinciale belangen behartigen in ruimtelijke plannen van gemeenten. 81

82 In de provinciale woonvisie is vooral ingegaan op het kwalitatieve aspect van wonen (als aanvulling op de Structuurvisie). Als doelstelling is opgenomen: Wij streven naar voldoende woningen in een aantrekkelijk woonmilieu en met een passende kwaliteit in het jaar PKB Waddenzee. Bestuursakkoord Decentralisatie Waddenfonds Interprovinciale Waddenvisie Wadden van Allure. Agenda Licht op Groen (2013). Programma Groen Natuurbeheerplannen Natura 2000 en Programmatische aanpak Stikstof (PAS). Biodiversiteit. Ganzenbeleid. Prioriteiten voor dit begrotingsjaar Stimuleren van binnenstedelijke woningbouw en stads- en dorpsontwikkeling (OD 5.1.1) Opstellen Plan van aanpak voor Regionale Actieprogramma s (RAP s) Woningbouwprogrammering (OD 5.1.1) Beschikbaar stellen van locaties voor zelfbouw door gemeenten en corporaties via kennis en afspraken in de RAP s (OD 5.1.1) Actualiseren van de Structuurvisie en Verordening (OD 5.1.3) Het uitvoeren van het thematische programma ov-knooppunten en gebiedsgerichte programma De Kop Werkt! (OD 5.1.3) Stimuleren Ruimtelijke Kwaliteit door ARO, PARK en het organiseren van een congres Ruimtelijke Kwaliteit (OD 5.1.3) Uitvoering van het ganzenakkoord. Uitvoeren projecten uit het programma Betrekken bij Groen ( OD 5.4.3) Uitvoeren Agenda Licht op Groen (2013) (OD 5.4.1) Uitvoeren Programma Groen 2015 (OD 5.4.1) Vaststellen beheerplannen Natura 2000 (OD 5.4.2) Verkennen verbreding natuurbeleid van EHS naar Biodiversiteit (OD 5.4.1) In het kader van kenniseconomie en innovatie meer aandacht voor techniek en verbinden van onderwijs, bedrijfsleven en overheden. Regionale afstemming van vraag en aanbod van werklocaties, vooral in Noord-Holland Noord. Uitvoering van het geactualiseerde detailhandelsbeleid. Uitvoeren van de agenda Landbouw en Visserij waarbij de focus ligt op Greenports Noord- Holland Noord en Aalsmeer, en op Blueport Noordwest Holland. Vaststelling van het uitvoeringskader Waddenkusttoerisme. Omgevingsfactoren Demografie : Een kwart van de bevolkingsgroei van Nederland vindt plaats in Noord-Holland. De groei is met name toegenomen Noord-Holland Zuid. De groei in Noord-Holland Noord daarentegen stagneert. Tevens daalt zowel de beroepsbevolking als het aantal jongeren in Noord-Holland Noord. De vergrijzing, en dan m.n. het aantal 65-plussers, begint toe te nemen, dit is zichtbaar in de hele provincie. Energiestransitie: De klimaatverandering, de eindigheid aan fossiele brandstoffen, de geopolitieke situatie en de wens tot onafhankelijkheid en de toename aan initiatieven uit de samenleving vormen de urgentie om over te stappen naar een duurzame energievoorziening. Dit vraagt om een energietransitie. Nederland wil in 2020 een van de meest innovatieve landen zijn en de ambities zijn vastgelegd in het Nationaal Energieakkoord. De energietransitie heeft omvangrijke en deels onbekende ruimtelijk-economische effecten en leidt tot een nieuw type energielandschap. Energietransitie leidt tot een nieuwe ruimtelijke kwaliteit, zorgt voor innovatie en levert ondernemerschap op. 82

83 Governance In de samenleving is de afgelopen jaren een tendens waarneembaar waarbij er meer ruimte wordt gegeven aan initiatieven van onderaf. De crisis verstevigt deze ontwikkeling. Een dergelijke aanpak is in het bijzonder opportuun in het ruimtelijk domein. Dit heeft zijn weerslag op de manier van werken en de rol van overheden bij initiatieven rond ruimtelijke ontwikkelingen. Deze verschuift van sturend naar faciliterend en coördinerend en van reagerend en toetsend naar initiërend. Proces en tijdspad tot stand komen nieuwe wetgeving, waarmee ook decentralisatie Faunafonds formeel wordt geregeld; Beschikbaar komen beschikbare maatregelen t.b.v. faunabeheer, zoals CO2; Populatieontwikkeling diersoorten, in het bijzonder ganzen, Ontwikkeling prijzen fruit, graan en droge stof. Budgettabel (in euro s) Programma 5 Ruimte Lasten Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil % Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op de Budgettabel Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting OD Voor de uitvoering van het OV-Knooppuntenbeleid zijn extra middelen geraamd voor diverse acties die voortvloeien uit het collegebesluit over ov knooppunten van 8 oktober 2013 en liggen in lijn met de door PS vastgestelde Structuurvisie Noord-Holland. Kaderbrief 2015 regel G (lasten verhoogd, jaarlijks van 2015 tot en met 2017, nadeel). OD Het Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied is verantwoordelijk voor de uitvoering van de "Visie Noordzeekanaalgebied 2040". Dit Bestuursplatform wordt voorgezeten door de Provincie Noord-Holland, portefeuillehouder Havens. Om de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het uitvoeringsprogramma te benadrukken is het belangrijk dat alle partijen bijdragen in het Bestuursplatform en hiervoor een financiële bijdrage leveren. Het budget voor de jaarlijkse bijdrage aan de Stichting Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied is in de provinciale begroting opgenomen t/m het jaar Voorgesteld wordt om vanaf 2016 een structurele bijdrage op te nemen in de provinciale begroting van ,- 83

84 Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves per jaar (lasten verhoogd, , nadelig). OD Voor de verlenging van de pilot Zelfvoorzienende Zoetwaterberging wordt een extra storting gedaan in de reserve met dezelfde naam, zie OD (lasten verlaagd, , voordelig). 5.1 beleidsdoel Beleid voor volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing voeren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Wonen & stedelijke vernieuwing stimuleren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Stimuleren en ondersteunen stedelijke vernieuwingsprojecten Stimuleren van de woningbouwproductie Verwezenlijken van Regionale Actieprogramma's Output - Stedelijke vernieuwingsprojecten vanuit UNA/ISV, TWIN-H/ISV, P-ISV en ISV 3 ondersteund en gestimuleerd. - Stimuleringsregeling binnenstedelijk bouwen uitgevoerd. - Uitvoeringsregeling stads- en dorpsontwikkeling uitgevoerd. - De kwalitatieve woningbouw aangejaagd c.q. vastgelopen woningbouwprojecten door het aanjaagteam en het Noord-Hollands Woningbouwberaad vlot getrokken. - Uitvoeringsregeling Collectieve Zelfbouw toegepast. - Beschikbaar stellen van locaties voor zelfbouw door gemeenten en corporaties via kennis en afspraken in de RAP's gestimuleerd. - Minimaal eenmaal per jaar klankbordgroep marktpartijen georganiseerd. - Afspraken uit de RAP's tussen regio's en provincie middels de woningbouwmonitor en een jaarlijks bestuurlijk overleg tussen provincie en regio gemonitord en geactualiseerd. 84

85 - Uitvoeringsregeling Woonvisie toegepast. - Themabijeenkomsten en werkbezoeken over actuele onderwerpen georganiseerd. - Plan van aanpak RAP's opgesteld Incidentgericht toezicht houden op de huisvesting van verblijfsgerechtigen - Bij gesignaleerde achterstanden bij gemeenten via de Huisvestingswet en de Wet revitalisering generiektoezicht worden bij de gemeenten die het aangaat interventies gepleegd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: De outputindictor uitvoeringsregeling stads- en dorpsontwikkeling is opgesteld is gewijzigd in uitvoeringsregeling stads- en dorpsontwikkeling is uitgevoerd aangezien de regeling vanaf 1 januari 2015 wordt opengesteld. De outputindicator over het onderzoek is verwijderd, aangezien het onderzoek is afgerond in Er bleken verschillende outputindicatoren over hetzelfde onderwerp te gaan. De indicatoren over het aanjagen van woningbouw zijn samengevoegd en gewijzigd in 1 indicator: De kwalitatieve woningbouw aangejaagd c.q. vastgelopen woningbouwprojecten vlot getrokken door het aanjaagteam en het Noord-Hollands Woningbouwberaad. Twee indicatoren zijn verplaatst naar en samengevoegd met andere indicatoren, omdat ze daar beter passen, te weten: - De primaire afspraken uit de Regionale Actieprogramma's (RAP's) gestimuleerd, ondersteund en geactiveerd. - De woningbouwmonitor uitgevoerd. De indicator Als kennismakelaar voor zelfbouw opgetreden middels het organiseren van zelfbouwcafés is verwijderd, omdat deze activiteit in 2014 is afgerond. Als vervolg op de pilot zelfbouw in West-Friesland, gaat de provincie in alle regio s het beschikbaar stellen van locaties voor zelfbouw door gemeenten en corporaties stimuleren Er bleken verschillende indicatoren te zijn over monitoring. Er is voor gekozen om een te bewaren. Nieuwe indicator: Plan van aanpak RAP's opgesteld. Regionale procesplannen vraag gestuurd bouwen zijn in 2014 afgerond. Evaluatie van het instrument RAP is in 2014 afgerond. De handreiking transformeren van woonmilieus is in 2014 afgerond Dit instrument is aangepast n.a.v. de Wet revitalisering generiek toezicht. 85

86 Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: GS hebben op 30 oktober 2012 besloten bij de vaststelling van de Uitvoeringsversnellingsacties 87842/ om een stimuleringsmaatregel binnenstedelijk bouwen op te stellen. Dit vindt plaats in 2014, waarna deze in 2015 wordt uitgevoerd. Op 18 maart 2014 hebben GS besloten om, als onderdeel van het Impulspakket economie en werkgelegenheid, een uitvoeringsregeling stads- en dorpsontwikkeling op te stellen. In 2015 wordt de regeling opengesteld GS hebben op 10 september 2013 kennis genomen van de CPO evaluatie en de beleidsreactie hierop vastgesteld. Hierin is besloten om na het uitvoeren van de pilot zelfbouw in West-Friesland, het beschikbaar stellen van locaties voor zelfbouw door gemeenten en corporaties te stimuleren op basis van de kennis uit de pilot. Ook worden er afspraken over gemaakt in de RAP s Het toezicht vanuit de provincie op de huisvesting van statushouders is gewijzigd. De toezichtstaak valt per 1 oktober 2012 onder de Wet revitalisering generiek toezicht. Daarbij is het toezicht op de huisvesting van statushouders gewijzigd van speciefiek naar generiek toezicht. GS hebben in hun besluit van augustus 2012 besloten het toezicht op de huisvesting statushouders incidentgericht vorm te geven. Dit betekent dat ons toezicht voortaan sober en op afstand wordt uitgevoerd. Burgemeester en wethouders dienen in de eerste plaats aan de gemeenteraad verantwoording af te leggen. Alleen als de cijfers van het COA daartoe aanleiding geven gaan wij in het kader van IBT in gesprek met de desbetreffende gemeenten (en nemen zo nodig verdere stappen conform de interventieladder uit de Wet revitalisering generiek toezicht). Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: RAP = Regionaal Actieprogramma ISV = Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing CPO = Collectief Particulier Opdrachtgever schap UNA = N.V. Energieproductiebedrijf Utrecht-Noord-Holland-Amsterdam TWIN-H = Tweede Investeringsimpuls Noord-Holland P-ISV = Provinciaal Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen 86

87 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Wonen & stedelijke vernieuwing stimuleren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Toelichting De bijdragen vanuit de reserve Actieprogramma 2010 vinden na 2014 nog plaats in de jaren 2015, 2016, 2017, 2018 en 2019 met respectievelijk en De bijdragen zijn bestemd voor de Provinciale Woonvisie , waaronder Zelfvoorziend bouwen. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan fluctuerend verloop. Als gevolg van het Amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling bij de begroting 2014 wordt er in 2015 incidenteel 5,2 miljoen geraamd uit de reserve werkgelegenheid en economie voor de uitvoeringsregeling Stadsen dorpsvernieuwing. De bijdragen vanuit de reserves TWIN-H en Actieprogramma 2010 kennen in 2014 een forse hogere uitgaven dan de jaren daarna door incidentele subsidiebijdragen aan Identiteit Kustplaatsen: pilot Zandvoort ( 4,6 miljoen) en schoolvoorziening Heliomare te Heemskerk ( 4,1 miljoen). De uitgaven vanaf 2015 zijn bedragen voor Provinciale woonvisie (Actieprogramma 2010) van in 2015, 2016, 2017 en 2018 van respectievelijk , , en Voor Stedelijke vernieuwing (TWIN-H) zijn vooralsnog vanaf 2015 geen uitgaven geraamd. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht, vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum voor TWIN-H en Actieprogramma 2010 respectievelijk en De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de 87

88 Baten jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. De laatste grote stroom aan subsidieverleningen voor stedelijke vernieuwingen in het kader van ISV3 wordt in 2014 verwacht. Daarom zijn de uitgaven in 2015 structureel 4,6 miljoen lager. De incidentele uitgaven voor de laatste subsidievaststellingen ( ) voor stedelijke vernieuwing (uit rijksgeld hiervoor) worden verwacht in In 2016 wordt de laatste grote stroom aan subsidiebetalingen ( 1,0 miljoen) uit rijksgeld voor locatiesubsidies kleine stadsgewesten verwacht. De uitgaven voor subsidies projecten Wonen en Stedelijke vernieuwing stimuleren worden netto verhoogd. De uitgaven voor subsidie aan de Motorcrossbaan Noord-Holland Noord zin verlaagd overeenkomstig het besluit van GS in december 2014 over de mogelijke permanente vestiging van een motorcrossbaan in de gemeente Hollands Kroon (overdrachten verlaagd, , neutraal, reserve Actieprogramma 2010). De uitgaven voor subsidies projecten Stedelijke vernieuwing zijn verhoogd. PS hebben op voor de uitvoering van het project Identiteit Kustplaatsen: pilot Zandvoort een bedrag van beschikbaar gesteld. Dit bedrag zal in 2014 als subsidie worden verleend (overdrachten verhoogd, 4,6 miljoen, neutraal, reserve TWIN-H). GS hebben op besloten een subsidie aan de gemeente Heemskerk te verlenen van voor de inrichting openbaar infrastructuur schoolvoorziening Heliomare. Daarnaast is het subsidieplafond voor de Uitvoeringsregeling Zelf bouwen; startersfase in 2014 met in verband met het groot aantal aanvragen (overdrachten verhoogd; 4,2 miljoen, neutraal; reserve Actieprogramma 2010). De raming voor de baten in 2017 ( ) uit rijksgeld voor stedelijke vernieuwing is in overeenstemming met de geraamde uitgaven hiervoor. De raming voor de baten in 2016 ( 1,0 miljoen) uit rijksgeld voor locatiesubsidies kleine stadsgewesten is in overeenstemming met de geraamde uitgaven hiervoor. Storting reserves De Rijksmiddelen voor stedelijke verniewing regeling ISV-3, tijdvak , zijn gedecentraliseerd toegevoegd aan het provinciefonds. In 2014 wordt de laatste tranche van 5,9 miljoen in de gelijknamige Reserve Stedelijke Vernieuwing gestort. Vanaf 2015 vinden er geen stortingen meer plaats. Onttrekking reserves In 2015 zijn de onttrekkingen aan de reserve stedelijke vernieuwing afgestemd op de raming voor de bestedingen uit de reserve. Daarom is de raming in 2015 structureel 4,6 miljoen lager dan in

89 5.1.3 operationeel doel Structuurvisie uitvoeren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Actueel houden van de structuurvisie incl. uitvoeringsprogramma en Prov Ruimtelijke Verordening Stimuleren en ondersteunen ontwikkeling van en rond openbaar vervoer knooppunten Toetsen ruimtelijke voornemens en plannen van gemeenten op provinciaal belang Agenda en secretariaat voeren voor de Metropoolregio Amsterdam Stimuleren van ruimtelijke kwaliteit Inzetten van de Task Force Ruimtewinst (TFR) Output - Structuurvisie en Ruimtelijke Verordening geactualiseerd. - Verkenning naar inhoud en opzet Omgevingsvisie in het kader van de nieuwe Omgevingswet gestart. - Bijdrage aan ontwikkeling stationsomgevingen Castricum en Koog-Zaandijk geleverd. - Knooppuntontwikkeling door de inzet van drie sprintstadsessies en één of twee alliantiegesprekken gestimuleerd. - Voorstellen voor gebundelde inzet van middelen en bijbehorende prioritetsstellingen door gezamenlijk programma, met nadruk op de Zaancorridor, opgeleverd. - Monitor ov knooppunten opgesteld. - Congres ov-knooppunten georganiseerd. - Waar nodig juridisch instrumentarium ten aanzien van de Wet ruimtelijke ordening (zienswijze, reactieve aanwijzingen, inpassingsplannen) om provinciale belangen te waarborgen ingezet. - Afstemming en samenhang van de drie MRApijlers economie, bereikbaarheid en ruimtelijke ordening georganiseerd en bewaakt. - Bestuurlijke samenwerking ondersteund. - MRA-bijeenkomsten en overig bestuurlijk overleg op MRA-schaal georganiseerd. - Door middel van website, MRA-blad en overige middelen MRA-communicatie verzorgd. - Door de ARO over ruimtelijke kwaliteit bij voorontwerpplannen met impact buiten BBG geadviseerd. - Door de PARK over ruimtelijke kwaliteit in provinciale en regionale opgaven geadviseerd. - Congres Ruimtelijke Kwaliteit georganiseerd. - Onze rol als kennismakelaar en de hulp die wij willen bieden bij binnenstedelijke ontwikkeling met behulp van een 'assist' vervuld Voorbereiden en uitvoeren ruimtelijke programma's en projecten - Ter realisatie van de Provinciale belangen in de Structuurvisie een aantal ruimtelijke programma's en projecten uitgevoerd. - Bloemendalerpolder: rode gronden aan private partijen overgedragen, private ontwerpdocumenten getoetst, uitvoering beheer groene gronden gestart en eerste inrichtingen robuust groen-blauw voorbereid. 89

90 - Crailo: eigendom AZC overgedragen en ten behoeve van de aanleg van de hoofdstructuur enkele gebouwen gesloopt. - De Kop Werkt!: de acties conform de in stuurgroep (bestaande uit collegeleden van de vier gemeenten en de provincie) vastgestelde meerjarenprogramma 'de Kop Werkt Door! ' uitgevoerd (als trekker of participant). - NZKG: gezamenlijk de uitvoering van de visie Noordzeekanaalgebied 2040 aangepakt. - Nieuwe Strandwal: de aanbesteding voor aansluiting van de A9 en provinciale groenprojecten gestart Uitvoeren van grondbeleid Bijdrage aan de ontwikkeling van Schiphol Stimuleren ruimtelijke economische initiatieven en projecten omtrent energie transitie - Gronden ten behoeve van diverse beleidsdoelen, indien noodzakelijk met toepassing van het onteigeningsinstrument, aangekocht. - Provinciale gronden en gebouwen beheerd (anders dan de gebouwen die in gebruik zijn voor de eigen dienst). - Overtollig onroerend goed verkocht. - Aan Bestuurlijke Regie Schiphol deelgenomen. - Afspraken in kader van Alderstafel uitgevoerd. - Aan Omgevingsraad Schiphol deelgenomen. - Uitvoering aan Omgevingsraad Schiphol gegeven. - SMASH dossier afgerond en afspraken over governance in Schipholregio gemaakt. - Beleidsevaluatie SADC uitgevoerd en postitie ten aanzien van SADC bepaald. - Ruimtelijk-economische effecten van energietransitie verkend en toekomstscenario's ontwikkeld. - Kader klimaatbestendigheid voor PRV en SV vanuit verkenning naar ruimtelijk-economische effecten van energiestransities ontwikkeld en initiatieven en projecten over hernieuwbare energieopwekking gestimuleerd. - Vanuit verkenning naar ruimtelijk-economische effecten van energietransities aan herijking ontwikkelingsbeeld MRA en omgevingsvisie Rijk bijgedragen. - Themabijeenkomsten over nieuwe energielandschappen georganiseerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: De naam van dit instrument is gewijzigd van Inwinnen van extern onafhankelijk advies over ruimtelijke kwaliteit in Stimuleren van ruimtelijke kwaliteit. Dit sluit beter aan bij de huidige werkzaamheden NZKG: gezamenlijk wordt de visie Noordzeekanaalgebied 2040 uitgevoerd. Het uitvoeringsprogramma bevat 23 projecten die in prioriteit verschillen. De projecten worden 90

91 integraal uitgevoerd waardoor afstemming tussen de diverse portefeuilles noodzakelijk is Dit instrument is verplaats van OD Een optimaal vestigingsklimaat scheppen, naar OD Structuurvisie uitvoeren. De werkzaamheden betreffende Schiphol worden niet meer primair vanuit een economische invalshoek benaderd, maar meer vanuit het ruimtelijk kader Dit is een nieuw instrument. Naar aanleiding van het Nationale Energieakkoord zijn de afspraken over energietransities aangescherpt en verbreed. Een nadere invulling op het gebied van klimaatbestendigheid is wenselijk omdat het een directe relatie heeft met twee hoofdbelangen van de SV, namelijk duurzaam ruimtegebruik en ruimtelijke kwaliteit. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: Zijn er besluiten van PS of GS die bovenstaande output ondersteunen/bevestigen?? Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: SV = Structuurvisie PRV = Provinciale Ruimtelijke Verordening ARO = Adviescommissie Ruimtelijke Ontwikkeling BBG = Bestaand bebouwd gebied PARK = Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit NZKG = Noordzeekanaalgebied PWN = Polder Waarder Nieuwland MRA = Metropoolregio Amsterdam TFR = Taskforce Ruimte Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen Beleidsstukken bij deze instrumenten: Themas Ruimtelijke-ordening Structuurvisie. Projecten Knooppuntontwikkeling-NoordHolland. Metropool regio Amsterdam. Bloemendalerpolder. Projecten Crailo. De kop werkt. Noordzeekanaalgebied. 91

92 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Structuurvisie uitvoeren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Voor de uitvoering van het OV-Knooppuntenbeleid zijn extra middelen geraamd voor: Inzet instrumenten om ontwikkelingen op corridor- en op knooppuntniveau te stimuleren; Inzet communicatiemiddelen om beleid ov knooppunten uit te leggen en te implementeren op lokaal niveau; Inhuur gespecialiseerde kennis op het gebied van TOD (transit oriented development), in het bijzonder kennis om van beleid naar uitvoering te komen. Deze activiteiten vloeien voort uit het collegebesluit over ov knooppunten van 8 oktober 2013 en liggen in lijn met de door PS vastgestelde Structuurvisie Noord-Holland. Kaderbrief 2015 regel G (lasten verhoogd, jaarlijks van 2015 tot en met 2017, nadelig). Als gevolg van het Amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling bij de begroting 2014 worden de volgende incidentele subsidiebedragen geraamd uit de reserve werkgelegenheid en economie in 2015: a voor verbeteren station Koog-Zaandijk, b voor herinrichting stationsplein Castricum. 92

93 5.3 beleidsdoel Beleid voor economie,landbouw & toerisme voeren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Een optimaal vestigingsklimaat scheppen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Faciliteren van regionale economische samenwerking Faciliteren van het Ontwikkelingsbedrijf Noord- Holland Noord (NHN) Participeren in samenwerkingsverbanden in het Noordzeekanaalgebied Faciliteren van de regionale adviescommissies detailhandel Deelnemen in het Life Science Fonds Amsterdam Ontwikkelen en uitvoeren arbeidsmarktbeleid t.b.v. versterking kenniseconomie Ontwikkelen en uitvoeren van beleid m.b.t. (Inter)nationale Marketing en Promotie gericht op de vest Deelnemen in AEB (Amsterdam Economic Board) Output - In de regio's IJmond, Zuid-Kennemerland, Zaanstreek en Gooi & Vechtstreek in de regionale overleggen waarin overheden, ondernemers en onderwijs participeren, deelgenomen. - Bestuurlijke inzet aan de AvA en REON geleverd. - Subsidie aan NHN voor de uitvoering van het jaarprogramma verleend. - Aan het BestuursplatformNoordzeekanaalgebied bestuurlijk deelgenomen. - Regionale afstemming m.b.t. detailhandel vergroot. - Een actueel regionaal detailhandelsbeleid in alle regio's gerealiseerd. - Deelonderzoeken detailhandel uitgevoerd. - Startende life science-ondernemers in de regio's Groot-Amsterdam en Alkmaar ondersteund. - Aansluiting op innovatieve clusters tot stand gebracht. - Betere afstemming specifiek gericht op sector techniek tussen onderwijs en bedrijfsleven gerealiseerd. - Actueel economisch profiel opgesteld en onderhouden leads per jaar buiten de MRA verzorgd buitenlandse bedrijven buiten de MRA bezocht. - EFRO-clusterregelling ter ondersteuning van de Kennis- en Innovatie Agenda uitgevoerd. - Subsidie verleend waarmee aan totstandkoming van diverse AEB-initiatieven is bijgedragen. Toelichting 93

94 Veranderingen in deze instrumenten: De werkzaamheden m.b.t. Schiphol worden niet meer primair vanuit een economische invalshoek benaderd maar meer vanuit het ruimtelijke kader. Het instrument Bijdragen aan de ontwikkeling van Schiphol dat eerder onder dit OD was opgenomen is daarom hier niet langer opgenomen maar nu onder OD geplaatst De monitor-taak binnen het thema detailhandel wordt ingevuld door deelonderzoeken te doen ten behoeve van de regionale afstemming De projecten die vanuit de EFRO-clusterregeling zijn ondersteund worden gemonitord en de uitkomsten daarvan worden meegenomen bij toekomstige beleid.. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: EFRO = Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling AEB = Amsterdam Economic Board MRA = Metropoolregio Amsterdam AvA = Algemene Vergadering van Aandeelhouders REON = Regionaal Economisch Overleg Noord-Holland Noord Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 94

95 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Een optimaal vestigingsklimaat scheppen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Toelichting Directe lasten In 2014 is er minder budget dan in 2015 dit komt mede omdat er in 2014 inmiddels een bedrag van 1,7 miljoen van Directe lasten naar Overdrachten is overgeboekt. Kapitaallasten In het college akkoord is bepaald dat de provincie doorgaat met Internationale Marketing en acquisitie (IMA) met het oog op aantrekken van bedrijvigheid. In de Economische Agenda is deze ambitie verder uitgewerkt. Op 17 december 2013 heeft GS besloten dat de Reserve IMA wordt opgeheven. De middelen van de reserve vallen dan vrij in de algemene middelen, waarbij een budget in de exploitatie wordt opgenomen om de activiteiten betreffende internaionale marketing en acquisitie te kunnen dekken. Het restant budget in de reserve IMA is op een bedrag van ,-. Voor dit bedrag worden, verdeeld over 3 jaar ( in 2014, in 2015 en ,- in 2016), verschillende IMA projecten uitgevoerd. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op Internationale Marketing en Kenniseconomie Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op Kenniseconomie Overdrachten In 2014 is er meer budget dan in 2015 dit komt mede omdat er in 2014 inmiddels 1,7 miljoen van Directe lasten naar Overdrachten is overgeboekt. Hiernaast is er in 2014 een incidenteel budget van 1 miljoen voor de Uitvoeringsregeling Glas in de Grond voor glasvezel en WiFi (PS motie 7-95

96 Baten Storting reserves Onttrekking reserves 16, begrotingsbehandeling 2013). Voor een subsidie aan het Instituut voor Nanolithografie op het Scene Park in Amsterdam wordt er in 2014 een incidenteel budget gevraagd van ,-. Het instituut betekent een versterking van de economie van de MRA, en van de concurrentiepositie. Het betreft een gezamenlijk initiatief van AMSL, VU/UvA, en overheden dat zorgt voor fte hoogwaardige werkgelegenheid (toponderzoekers/wetenschappers). Een beoogde subsidie kon in 2013 niet worden verleend i.v.m. een nog uit te voeren staatssteuntoets. Deze toets wordt thans verricht en komt medio 2014 gereed (lasten verhoogd, ,- nadelig). De bijdragen vanuit de reserve TWIN-H voor projecten Arbeidsmarkt is in In de jaren daarna zijn er geen bijdragen meer. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht, vinden er in de reserve TWIN-H in principe geen stortingen meer plaats. In 2014 komen de laatste beschikbare middelen tot besteding. De verlaging vanaf 2017 met 1,1 miljoen wordt veroorzaakt door de beëindiging van de bijdrage aan Vliegveld De Kooy. Voor de inhuur van een externe procesmanager PIP Zeesluis ontvangen we in ,- van Rijkswaterstaat. Voor een aantal deelnemingen wordt gerekend op een jaarlijkse dividendopbrengst. De grootste opbrengsten werden in het verleden ontvangen van de NV Nuon. Vanaf 2009 ontvangen de aandeelhouders van NV Nuon Energy jaarlijks een vast percentage (2%) van hun resterende aandelenbezit als dividend. In 2009 is 49% van de aandelen in Nuon verkocht aan Vattenfall. In 2011 en 2013 is beide keren 15% verkocht. Het resterende pakket van 21% van de aandelen Nuon wordt in 2015 verkocht. Dat verklaart de aanzienlijke teruggang van de dividendopbrengsten vanaf Dit heeft betrekking op amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling, Begroting Deze bedragen worden in de nieuwe reserve "werkgelegenheid en economie" gestort. Dit heeft betrekking op amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling, Begroting De onttrekking aan de reserve komt overeen met de uitgavenraming uit de reserve en loopt vrijwel gelijk aan de storting in deze reserve operationeel doel Hoogwaardige bedrijventerreinen realiseren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van één uitvoeringsregeling HIRB Monitoren van bedrijventerreinen en kantoren Output - Uitvoering aan de nieuwe uitvoeringsregeling HIRB gegeven. - Jaarlijkse monitoring van bedrijventerreinen en kantoren verzorgd. 96

97 Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: De splitsing in regelingen HIRB Light en HIRB privaat is losgelaten. Er is nu sprake van één HIRB-regeling. Het nieuwe Provinciaal Herstructureringsprogramma bedrijventerreinen heeft de doelstelling om zoveel mogelijk verouderde hectaren bedrijventerrein weer up-to-date te maken. De ambitie is om over de periode ha te herstructureren. De HIRB middelen zullen ingezet worden voor: Fysieke maatregelen t.b.v. herstructurering verouderde bedrijventerreinen. Fysieke duurzaamheidsmaatregelen op verouderde bedrijventerreinen. Onderzoek en procesmanagement t.b.v. herstructurering en verduurzaming verouderde bedrijventerreinen. Onderzoek en procesmanagement t.b.v. het voorkomen van overaanbod op bedrijventerreinen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: GS-besluit m.b.t. HIRB 2014: 11 februari 2014 nr / Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: HIRB = Herstructurering en Intelligent Ruimtegebruik op Bedrijventerreinen Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: HIRB-regeling 97

98 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Hoogwaardige bedrijventerreinen realiseren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting In 2014 worden de laatste subsidies voor watergebonden bedrijvigheid verleend. Daarom neemt de uitgavenraming voor de reserve water als economische drager in 2015 structureel af met 3,7 miljoen. In 2014 worden de laatste subsidies voor herstructurering van bedrijfsterreinen verleend. Daarom neemt de uitgavenraming voor de reserve herstructurering bedrijfsterreinen in 2015 structureel af met 5,6 miljoen. In 2014 is er voor een impuls aan meer duurzame economie op basis van PS motie 7-16 (begrotingsbehandeling 2013) een extra storting in de reserve HIRB opgenomen, Kaderbrief 2014, regel Y (lasten verhoogd, 2 miljoen, nadelig). In 2014 is er bovendien voor een vervolg van de huidige HIRB-regeling een extra storting in de reserve HIRB opgenomen, Kaderbrief 2014, regel X (lasten verhoogd, 4 miljoen, nadelig). In 2014 en 2015 wordt er vanuit een decentralisatie-uitkering aan de provincie Noord-Holland (meicirculaire 2013 van het Provinciefonds) een storting van respectievelijk 1,7 miljoen en ,- geraamd. In 2015 zijn de onttrekkingen aan de reserve herstructurering bedrijventerreinen afgestemd op de raming voor de bestedingen uit de reserve. De raming neemt daardoor in 2015 structureel af met 5,6 miljoen. 98

99 5.3.3 operationeel doel Aan het toerisme gekoppelde bedrijvigheid stimuleren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van het programma Water als Economische Drager (WED) Vormgeven aan de toeristische promotie Output - Projecten op het gebied van toeristisch gebruik van water ondersteund. - Projecten op het gebied van toeristisch gebruik van water ondersteund. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: WED: Water als Economische Drager Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Aan het toerisme gekoppelde bedrijvigheid stimuleren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat

100 Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op Toerisme Als gevolg van het Amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling bij de begroting 2014 wordt er in 2015 eenmalig een bedrag van 1,0 miljoen geraamd voor de uitvoeringsregeling Water als Economische Drager uit de reserve werkgelegenheid en economie. In 2015 zijn de onttrekkingen aan de reserve programma water als economische drager afgestemd op de raming voor de bestedingen uit de reserve. De raming uit de reserve programma water als economische drager neemt daarom af met 3,7 miljoen. Conform de nota reserves en voorzieningen wordt de reserve IMA bij de Zomernota 2014 opgeheven, en de resterende middelen ( ,-) vallen vrij in de algemene middelen operationeel doel Voor duurzame land- en tuinbouwgebieden zorgen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Faciliteren Agriboard Noord-Holland-Noord en greenport Aalsmeer Faciliteren Blueports Stimuleren van de vergroting van het biologische areaal Faciliteren samenwerking in kader van POP Output - In Agriboard Noord-Holland Noord en in Greenport Aalsmeer deelgenomen. - Projecten uit gebiedsprogramma's Greenport Aalsmeer en Noord-Holland Noord opgestart en uitgevoerd. - Monitor Glastuinbouw uitgevoerd. - Innovatie en ondernemerschap door samenwerking in de keten versterkt. - Meer dan 5% biologisch areaal in 2015 gerealiseerd. - Bijdrage aan projectbureau POP geleverd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen 100

101 De oorspronkelijke doelstelling van 7 % kan nog niet worden gerealiseerd maar deze ambitie blijft wel staan. Het aantal hectares en de markt voor biologische producten groeit nog steeds, maar niet in een zodanig tempo dat 7% (9000 ha) al zal worden gehaald. Er zijn voldoende potentiële omschakelaars in Noord-Holland, maar omdat beschikbare gronden ook nodig zijn om bedrijfsvoering te extensiveren, wordt de omschakeling naar biologische landbouw belemmerd. Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: POP : Plattelandsontwikkelingsplan Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Voor duurzame land- en tuinbouwgebieden zorgen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Toelichting Directe lasten In 2014 is er minder budget dan in 2015 dit komt mede omdat er in 2014 inmiddels een bedrag van van Directe lasten naar Overdrachten is overgeboekt. Voor de verlenging van de pilot Zelfvoorzienende Zoetwaterberging wordt een extra storting gedaan in de reserve met dezelfde naam, zie OD (lasten verlaagd, , voordelig). In 2014 was eenmalig beschikbaar voor aanvullende subsidieverlening aan de Stichting Greenport ten laste van de ontvangen rijksbijdrage voor Duurzaam Door. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 101

102 Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op (Biologische) Landbouw De wisselende bedragen hebben betrekking op de kasraming voor de Cofinanciering en uitvoeringskosten Europees Landbouwfonds waarvoor er in de Kaderbrief 2015 (regel K) een bedrag van totaal 9,8 miljoen beschikbaar is gesteld. De uitgaven hieruit worden in 2015 geraamd op 3,3 miljoen en dat loopt terug tot een bedrag van 1,3 miljoen in In 2014 is er een bedrag van van Directe lasten naar Overdrachten overgeboekt. 5.4 beleidsdoel Aantrekkelijk en toegankelijk groen realiseren voor de bewoners en bezoekers van de provincie, voor ecologie en economie Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Beschermen en ontwikkelen van groen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren groene wetgeving Beschikbaar stellen van middelen om EHS te realiseren Beschikbaar stellen van Middelen om Ecologische verbindingszones te realiseren Output - Compensatiebeleid voor EHS, ecologische verbindingszones en weidevogelleefgebied uit de PRV uitgevoerd. - Minimaal 92% van de aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en toestemmingen binnnen de wettelijke termijn afgehandeld. - Handhavinguitvoeringsprogramma (HUP) voor 2015 uitgevoerd op basis van de aangepaste naleefstrategie. - Jaarverslag toezicht en handhaving 2014 opgeleverd ha nieuwe EHS gerealiseerd ha inrichting van EHS gesubsidieerd. - Ontsnipperingsmaatregelen op de N526 Bossevainweg, N236 Franse Kampweg, N201 Vreelandseweg, N200 Zeeweg Bloemendaal en 102

103 N203 Castricum - Uitgeest uitgevoerd. - Natuurbrug Zeepoort (Zeeweg, Bloemendaal) in uitvoering genomen Natuurbrug Anna's Hoeve (Hilversum) in uitvoering genomen Beschikbaar stellen van Middelen om RodS te realiseren Beschikbaar stellen van middelen om recreatieve routenetwerken te realiseren Toepassen van ruimte voor ruimte regeling Ontwikkelstrategieën opstellen en uitvoeren - 60 ha recreatiegronden ingericht. - 5,5 km recreatieveverbinding aangelegd. - 8 km stad-landverbindingen aangelegd km aan recreatieve routenetwerken gerealiseerd. - 5 toeristische overstappunten gerealiseerd. - 6 km boerenlandpaden gerealiseerd adviezen over de toepassing van de regeling gegeven. - Uitvoeringsstrategie Amsterdam-Haarlem vastgesteld en gestart met de uitvoering. - Ontwikkelperspectief Binnenduinrand vastgesteld. - Gebiedsakkoord en gebiedsvisie Amstelscheg planologisch verankerd in bestemmingsplannen. - Projecten uit Uitvoeringsstrategie Mooi Amstelland uitgevoerd cf afspraken met I&M en besluitvorming stuurgroep Projecten voor Groene Uitweg uitvoeren - Uitvoeringsprogramma Groene Uitweg voor 2015 uitgevoerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: EHS= Ecologische Hoofdstructuur RodS= Recreatie om de Stad I&M= Infrastructuur & Milieu Extra informatie voor kaderstelling of controle: In de NB-wet staat exact benoemd binnen welke termijn een vergunningaanvraag moet zijn afgehandeld. Naast formele vergunningaanvragen is ook vaak sprake van andersoortige producten waarover in de betreffende wet geen termijnen zijn benoemen, bijvoorbeeld voortoetsen van een initiatief aan de NB-wet of een ontheffing in kader van de FF-wet. In die gevallen zijn de zogenaamde redelijkheidstermijnen op basis van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Beleidsnota Flora- en faun wet Noord-Holland (2007) Natuurbeschermingswet 103

104 Agenda Groen (PS 2013) Herijking Ecologische Hoofdstructuur Noord-Holland (PS 2010) Faunabeheerplan Noord-Holland 2009 Handhaving uitvoeringsprogramma Uitvoeringsregeling Groen (PS 2013) Programma Groen (volgt) Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Beschermen en ontwikkelen van groen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Toelichting De kasraming van de uitgaven uit de reserve Groen zijn gebaseerd op het Programma Groen Deze bedragen wisselen per jaar: in 2014 is het 14,3 miljoen, in 2016 is het 31,5 miljoen en in ,4 miljoen. De kasraming voor de reserve Groene Uitweg is door een actualisering van de raming van de lasten van opdrachten tbv programma Groene Uitweg in ,9 miljoen hoger dan in 2015 en latere jaren. In 2015 worden de laatste werkzaamheden m.b.t. project Natuurbrug Zandpoort afgerond en zijn de kosten aanzienlijk lager dan in 2014 (lasten verlaagd, 1,5 miljoen neutraal). PS hebben op het besluit genomen om voor de Natuurbrug Zeeweg te Bloemendaal een krediet beschikbaar te stellen, waarvan 3 miljoen ten laste van de reserve TWIN-H (kapitaallasten verhoogd, , neutraal, reserve TWIN-H). De uitgaven uitvoeringskosten programma EHS worden verhoogd, waarvan door overheveling uitgaven vanuit directe lasten. De oorzaak van de verhoging komt door dat realisatie van het Ecoduct N417 met een jaar is vertraagd. Zoals in de jaarrekening 2013 vermeld was voor het totale project N417 (reconstructie N417 en ecoduct) in ,7 miljoen 104

105 Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves aan uitgaven gepland, waarvan slechts 27% is gerealiseerd door problemen met het bestek en trage opstart aannemer (kapitaallasten verhoogd, 1,9 miljoen, neutraal, reserve UNA). De bijdragen vanuit de reserves UNA en TWIN-H vinden na 2014, met als raming 2,8 miljoen, nog plaats in 2015 met respectievelijk voor het Ecoduct N417 en 2,7 miljoen Natuurbrug Zeeweg (waarvoor PS op een krediet beschikbaar hebben gesteld waarvan 3 miljoen uit de reserve TWIN-H). Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in tot en met 2016 tot besteding met (einddatum voor UNA ). De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop.(lasten verlaagd, 2,7 miljoen, neutraal). De bijdragen vanuit de reserve TWIN-H voor projecten Groen vinden na 2014, waarin 1,9 miljoen is geraamd, nog plaats in 2015, 2016, 2017 en 2018 met respectievelijk 4,0 miljoen, , en Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. De geraamde subsidieverleningen uit de reserve Groene Uitweg voor 2014 zijn lager dan de jaren vanaf 2015 (lasten uit reserve Groene Uitweg in ,5 miljoen, vanaf 2015 jaarlijks 1,5 miljoen). De uitgavenraming voor subsidies uit het Groenfonds ILG is in ,7 miljoen hoger dan in de jaren vanaf In 2015 worden de laatste subsidieverleningen ( 1,0 miljoen) in het kader van de reserve ILG verwacht. Ten opzichte van 2014 is de raming in hoger. De kasraming van de uitgaven uit de reserve Groen zijn gebaseerd op het Programma Groen Deze bedragen wisselen per jaar: in 2014 is het 8,5 miljoen, in 2015 is het 12,6 miljoen, in 2016 en 2017 is het 1,9 miljoen en in ,2 miljoen. In 2014 zijn eenmalige baten geraamd voor de reserve Groene Uitweg ( 1,9 miljoen). De batenraming voor rijksmiddelen voor het groenfonds ILG is in overeenstemming met de uitgavenraming (in 2014: 4,4 miljoen, in de jaren daarna 1,5 miljoen). In 2015 worden de laatste werkzaamheden m.b.t. project Natuurbrug Zandpoort afgerond en zijn de baten aanzienlijk lager dan in 2014 (baten verlaagd, 1,5 miljoen neutraal). Deze bedragen hebben betrekking op de stortingen in de reserve Groen die jaarlijks fluctueren. De verschuiving van 4,5 miljoen tussen 2014 en 2015, zoals opgenomen in de Kaderbrief , is hier ook in verwerkt. Binnen de reserve Groen is voor inpassingmaatregelen Anna s Hoeve, onderdeel van het project HOV in het Gooi, een bedrag gereserveerd van 10 miljoen. PS hebben op (voordracht 20124/2) besloten om dit bedrag over te hevelen naar de reserve TWIN-H. Deze bedragen hebben betrekking op de onttrekkingen uit de reserve Groen die jaarlijks fluctueren. De onttrekkingen aan de reserve Groen komen overeen met de uitgavenraming uit deze reserve. 105

106 5.4.2 operationeel doel Beheren van groen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Subsidiëren van (agrarisch) natuurbeheer De pilots van ecologisch beheren van bermen en beheerarme natuur uitvoeren Beheerplannen Natura2000 gebieden opstellen Beschermen van soorten Aanleg en herstel van landschapselementen subsidiëren Flora- en faunabeleid uitvoeren Het Waddenzeegebied adviseren en subsidiëren Output ha natuur volgens SNL beheerd ha agrarische natuur volgens SNL beheerd. - Herstelmaatregelen en PASmaatregelen gesubsidieerd. - Natuurbeheerplan 2016 vastgesteld. - Nieuwe werkwijze agrarisch natuurbeheer vastgesteld. - LNH en GNR een aanvullende subsidie. - Ecologisch bermbeheer uitgevoerd. - Pilot beheerarme natuur in uitvoering. - Beheerplannen vastgesteld na vaststelling van de PAS door het Rijk. - Tien maatregelen ter verbetering van de biotopen van 30 soorten planten en dieren via Landschap Noord-Holland uitgevoerd projecten ter verbetering van landschapselementen via Landschap Noord- Holland gerealiseerd. - Ingediende faunabeheerplannen en ontheffingsaanvragen getoetst en hierover een besluit genomen. - Nieuwe beleidsnota Flora- en Faunawet opgesteld. - Toezicht gehouden op de uitvoering van het faunabeheer. - Agrariërs in schades tegemoetgekomen. - Het aantal baankruisingen van vogels op Schiphol, samen met andere nieuwe partners verminderd. - Bestuurlijk in het Regiecollege Waddengebied vertegenwoordigd. - Bestuurlijk in de Gemeenschappelijke Regeling Waddenfonds deelgenomen. - Vijf projecten middels cofinanciering aan het Waddenfonds gesubsidieerd. - Bestuurlijk aan de stuurgroep Waddenprovincies deelgenomen. 106

107 Aan Laag Holland en Groene Hart deelnemen en bijdragen Aan de recreatieschappen deelnemen en bijdragen - Uitvoeringsprogramma Laag Holland 2015 uitgevoerd. - Programma Groene Hart 2015 uitgevoerd. - Bestuurlijk en finacieel in zes recreatieschappen deelgenomen. - Onderhandelingen over uittreding Geesmerambacht afgrond. - Eerste maatregelen voor de bestuurlijke vernieuwing van de recreatieschappen genomen. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: PAS= Programmatische aanpak Stikstof. SNL= Subsidiestelsel Natuur en Landschap. Extra informatie voor kaderstelling of controle: Na inwerkingtreding van de nieuwe wet natuurbescherming zullen wij een nieuwe beleidsnota Flora- en Faunawet opstellen Beleidsstukken bij deze instrumenten: Agenda Groen (PS 2013) Natuurbeheerplan Noord-Holland 2013(GS 2012) Plan van aanpak Natura 2000 (GS 2008) Gemeenschappelijke regelingen m.b.t. de zeven recreatieschappen Besluit voordracht Uitvoeringsprogramma II Groene Uitweg Uitvoeringsprogramma Groene Hart en voor Besluit Voordracht 121, PS 2006 Uitvoeringsregeling subsidie Groen (GS 2013) Rapport Uitvoeringsbeleid Ganzen Noord-Holland Ontwerp Waddenvisie Actieplan Vaarrecreatie Waddenzee Cofinanciering Waddenfonds Noord-Holland

108 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Beheren van groen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten 108 Toelichting Het verschil tussen 2014 en 2015 komt met name door incidentele budgetneutrale begrotingswijzigingen bij de Zomernota 2014 waarbij bedragen (totaal ) uit de balans in 2014 weer op de begroting zijn geplaatst. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op Bijdrage Regionale Samenwerking De bedragen die nodig zijn voor het Faunafonds worden voor 2014 nog geraamd op 5,8 miljoen, door verschillende beleidsmaatregelen zoals het instellen van een landelijk plafond zomerschade en de introductie van een behandelbedrag komt dit bedrag in 2018 uit op 3,3 miljoen. Ook de bedragen voor Natuurbeheer schommelen per jaar. In 2014 zijn deze geraamd op 16 miljoen, in 2016 op 13 miljoen en in 2018 op 15 miljoen. Als gevolg van het Amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling bij de begroting 2014 werden er de volgende incidentele bedragen geraamd. In en in voor het uitvoeringsprogramma "Kop op de Kaart: project lage Oude Veer". De raming neemt daardoor in 2016 af met In 2015 worden de laatste subsidieverleningen ( 1,5 miljoen) in het kader van de reserve cofinanciering Waddenzee verwacht. De raming is daardoor in 2015 structureel 1,3 miljoen lager dan in En in 2016 is de raming structureel 1,5 miljoen lager dan in Vanaf 2015 kunnen de structureel geraamde middelen voor het beheer en onderhoud van landschapselementen voor de gemeente Texel vrijvallen,

109 Kaderbrief 2014, regel U (lasten verlaagd, , voordelig). Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op Bijdrage Regionale Samenwerking Baten Storting reserves Onttrekking reserves Het verschil tussen 2014 en 2015 komt door incidentele budgetneutrale begrotingswijzigingen bij de Zomernota 2014 waarbij bedragen (totaal ) uit de balans weer op de begroting zijn geplaatst. De stortingen in 2014 en 2015 hebben betrekking op de storting in de reserve cofinanciering Waddenzee. In 2015 zijn de onttrekkingen aan de reserve cofinanciering Waddenzee afgestemd op de raming voor de bestedingen uit de reserve. De reserve heeft een looptijd tot en met operationeel doel Betrekken bij groen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Bewoners en maatschappelijke organisaties ruimte geven en ondersteunen realisatie en beheer groen Onderzoeken van private financieringsmogelijkheden Aan de Nationale Parken deelnemen en bijdragen Output - Programma 'Betrekken bij Groen' gericht op het stimuleren van vrijwilligers en natuureducatie voor 2015 uitgevoerd. - Aantal vrijwilligers betrokken bij groen met 5% toegenomen. - Duinenfonds opgericht - Fondsenwerving Duinenfonds gestart. - De Nationale Parken Duinen van Texel en Zuid- Kennemerland gesubsidieerd en in het Overlegorgaan geparticipeerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Agenda Groen (PS 2013) Programma betrekken bij Groen (volgt) 109

110 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Betrekken bij groen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Voor de invulling van de taakstellingen (Tranche 3) zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) is er vanaf 2017 geen budget meer opgenomen onder directe lasten. Voor de invulling van de taakstellingen (Tranche 3) zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) is er vanaf 2017 geen budget meer opgenomen onder overdrachten. 110

111 Programma 6 Cultuur en Welzijn Maatschappelijk doel Het welzijn van de provinciale bevolking behartigen. Doelenboom 6. Het welzijn van de provinciale bevolking behartigen 6.3 Jeugdzorg faciliteren en coördineren 6.4 Welzijn faciliteren en stimuleren 6.5 Waardevol Noord- Hollands (gebouwd) erfgoed behouden en exploiteren 6.6 Cultuur door economische benutting behouden en ontwikkelen 6.7 Culturele infrastructuur toegankelijk en bereikbaar houden Wet op de Jeugdzorg uitvoeren Zorgvragers ondersteunen Investeren in behoud en exploitatie in erfgoed Toeristische en recreatieve benutting van erfgoed en cultureel aanbod door gebiedsgerichte samenwerking aanjagen Ondersteunen en stimuleren van bovenlokale samenwerking Regionale sociale ontwikkeling stimuleren Draagvlak voor behoud van erfgoed versterken Samenwerking tussen creatieve industrie en andere economische partijen stimuleren Beleidskader Monumentenwet 1988 Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht Wet op de archeologische monumentenzorg Wet op de Ruimtelijke Ordening Milieu Effect Rapportage Wet op het specifiek cultuurbeleid Modernisering Monumentenzorg Beleidsvisie Kiezen voor karakter, Visie Erfgoed en Ruimte Monumentenverordening Noord-Holland 2010 Provinciale Sociale Agenda Noord-Holland Wet maatschappelijke ondersteuning Cultuurnota De Waarde van Cultuur Prioriteiten voor dit begrotingsjaar De provincie geeft uitvoering aan de Provinciale Sociale Agenda door middel van de Regionale Sociale agenda s en de Uitvoeringsregeling Regionale Projecten, en monitort de voortgang hiervan (OD 6.4.2) 111

112 De provincie spant zich in voor de Kennisrol ten behoeve van de Regionale Sociale Agenda s, en te onderzoeken in hoeverre de gemeenten de kennisfunctie ook na 2015 kunnen blijven borgen. (OD 6.4.2) Binnen het thema Cultuur en Ruimte zet de provincie in op behoud van het cultuurlandschap met haar monumenten door te investeren en inspireren. De provincie investeert in restauratie, onderhoud en herbestemming van monumenten en zij richt zich op de uitvoering van het Uitvoeringsprogramma Stelling van Amsterdam (OD en ) Bij het thema Cultuur en Economie worden de doelstellingen uit de Cultuurnota en die uit de Economische Agenda (toerisme en innovatie) gerealiseerd door koppelingen te leggen tussen beide beleidsvelden. Hierbij is Cultuur en Economie een dienend thema. Zo worden beide beleidsvelden sterker gemaakt, hiervoor meerwaarde gecreëerd en de waarde van cultuur benadrukt binnen de thema s Cultuur en Ruimte en Culturele Infrastructuur (OD en ). Binnen het thema Culturele infrastructuur zet de provincie in op versterking van de verbinding tussen cultuur en economie. Samenwerkingsafspraken over regionale culturele infrastructuur moeten leiden tot een cultuurimpuls gekoppeld aan de Leisureboard in Noord- Holland Noord en de Amsterdam Economic Board voor de Metropool Regio Amsterdam. Daarnaast wordt invulling gegeven aan de provinciale rol binnen de nieuwe Bibliotheekwet (OD ) Omgevingsfactoren Gemeenten worden geconfronteerd met de decentralisaties van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de participatiewet. Daarnaast komen bepaalde AWBZ taken onder de compensatieplicht en de regie van de gemeenten. Demografische ontwikkelingen zullen in Noord-Holland zichtbaar worden. Dit heeft allerlei effecten, zoals het aantal leerlingen op scholen, de omvang van de beroepsbevolking en de vergrijzing. De provincie zet zich in om op integrale wijze de economische vitaliteit en leefbaarheid te stimuleren, met name op het platteland. Op 1 januari 2015 zal naar verwachting de Bibliotheekwet van kracht zijn. In deze nieuwe wet is een tweedelijnsrol, waaronder het verzorgen van interbibliothecair leenverkeer, weggelegd voor de provincie op het gebied van bibliotheken. 112

113 Budgettabel (in euro s) Programma 6 Cultuur en Welzijn Lasten Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil % Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op de Budgettabel Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Toelichting BD 6.4 en 6.6 Per 1 januari 2016 zullen de taken genoemd onder beleidsdoel 6.4 Welzijn faciliteren en stimuleren en beleidsdoel 6.6 Cultuur door economische benutting behouden en ontwikkelen grotendeels komen te vervallen. Er zullen in 2016 en 2017 nog wel enige apparaatskosten zijn i.v.m. definitieve vaststelling van toegekende subsidies. De transitie van de medewerkers van de sector Jeugd, Zorg en Welzijn is momenteel nog niet geheel afgerond. Om die reden staan onder deze beleidsdoelen voor 2015 en verder nog Apparaatskosten vermeld. In de Begroting 2016 zal dit worden gecorrigeerd. OD Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op subsidies voor draagvlak behoud erfgoed. OD Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op subsidies voor Cultuur en toerisme. OD Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op subsidies voor Cultuur en toerisme OD Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op de subsidie voor Creatieve Industrie. OD Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op de subsidie voor Culturele Infrastructuur. 113

114 Baten Storting reserves Onttrekking reserves 6.3 beleidsdoel Jeugdzorg faciliteren en coördineren Verandering: Vervallen per Toelichting: Vervallen i.v.m. overdracht van de provincie naar de gemeente operationeel doel Wet op de Jeugdzorg uitvoeren Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 114

115 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Wet op de Jeugdzorg uitvoeren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Toelichting De uitgaven programmakosten Jeugdzorg zijn verhoogd, in het bijzonder voor het TWIN-H project Investeren in de Jeugdzorgwerker ( ). (Directe lasten verhoogd, , neutraal, reserve TWIN-H). In verband met de overdracht van de taken met betrekking tot de Jeugdzorg naar gemeenten is het budget voor opdrachtverlening van met ingang van 2015 afgeraamd. In 2015 vinden de laatste subsidieverleningen ( ) voor de aansluiting gemeentelijk jeugdbeleid plaats. De bestedingen zijn daardoor hoger in 2015 dan in In 2016 zijn de uitgaven dan weer lager. De subsidiebetalingen voor jeugdzorg uit de rijksmiddelen voor Jeugdzorg, vinden in 2014 voor het laatst plaats, omdat de taken worden overgedragen naar de gemeenten. Daarom is de raming in ,1 miljoen lager. Baten Doordat de taken op het gebied van de Jeugdzorg met ingang van 2015 worden overgedragen aan de gemeenten, is de rijksbijdrage voor deze activiteiten structureel 112,1 miljoen lager. Storting reserves Onttrekking reserves 115

116 6.4 beleidsdoel Welzijn faciliteren en stimuleren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Zorgvragers ondersteunen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Subsidie verlenen aan Zorgbelang Noord- Holland Output - Aan Zorgbelang Noord-Holland voor belangenbehartiging van zorgvragers subsidie verleend. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: Instrument is vervallen. De subsidie verlening aan Zorgbelang Noord-Holland wordt voortgezet onder instrumentnummer Het budget voor de subsidie verlening Zorgbelang in 2015 is gereserveerd onder het operationeel doel , overdrachten voor Er wordt in 2015 geen subsidie meer verleend aan de SBO Noord-Holland. Het bestuur van de SBO heeft besloten de SBO-NH per 1 juli 2014 te beëindigen. Instrument is vervallen, Subsidie verlenen aan Sensoor. De bekostiging van hulp op afstand valt onder de wet Wmo. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: SBO staat voor Samenwerkende Bonden voor Ouderen Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 116

117 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Zorgvragers ondersteunen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Toelichting Apparaatskosten Zie toelichting op programmaniveau P6. Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves In 2015 zal nog subsidie worden verleend aan Zorgbelang ( ). Het hiervoor benodigde budget is beschikbaar onder operationeel doel en zal begin 2015 naar dit operationeel doel worden overgeheveld. De overige subsidies voor het ondersteunen van zorgvragers worden in 2014 voor het laatst verleend. 117

118 6.4.2 operationeel doel Regionale sociale ontwikkeling stimuleren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Ontwikkelen van de Regionale Sociale Agenda's Subsidie verlenen aan Sportservice NH Subsidiëren van Regionale en thematische projecten Ontwikkelen, verzamelen en verspreiden van kennis ten behoeve van Regionale Sociale Ontwikkeling Subsidiëren van Netwerken Vitalisering Platteland Subsidiëren van Noord-Hollandse jeugddebatten Output - RSA's ontwikkeld op het gebied van: - WMO. - Vitaal Platteland. -Wonen, Zorg en Voorzieningen. - Sportservice Noord Holland voor de kennisfunctie sport gesubsidieerd. - Minimaal 10 projecten gesubsidieerd op de thema's: - WMO. - Vitaal Platteland. - Wonen, Zorg en Voorzieningen. - Opdracht Kenniscentrum gegeven. - Vereniging van Kleine Kernen Noord-Holland en Platform Dorpshuizen Noord-Holland gesubsidieerd. - VARA jeugddebatten, Nationaal Jeugddebat en VMBO-jeugddebatten gesubsidieerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: geen. Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: RSA is de Regionale Sociale Agenda WMO is de Wet maatschappelijke ondersteuning Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: geen. 118

119 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Regionale sociale ontwikkeling stimuleren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Toelichting Apparaatskosten Zie toelichting op programmaniveau P6. Directe lasten Kapitaallasten Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op het budget voor Opdrachten Zorg en Welzijn. Overdrachten De bijdragen vanuit de reserve EXIN-H vinden na 2014, waarin geraamd, nog plaats in 2015 met voor projecten Welzijn, in het bijzonder Regionale Agenda s waarvoor PS op via herallocatie van EXIN-H-middelen Zorg en Welzijn een bijdrage beschikbaar hebben gesteld Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een flucturerend verloop (lasten verlaagd, ). Baten Storting reserves Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel 4,2 miljoen bezuinigd op subsidies voor Zorg en Welzijn: RSA. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op de subsidies voor het programma Zorg en Welzijn. De uitgaven subsidies programma Welzijn zijn verhoogd. PS hebben op beschikbaar gesteld voor Topsportaccommodaties met (inter)nationale allure. Dit budget wordt bij de Zomernota in de begroting geraamd (overdrachten verhoogd, , neutraal, reserve EXIN-H). 119

120 Onttrekking reserves 6.5 beleidsdoel Waardevol Noord-Hollands (gebouw) erfgoed behouden en exploiteren Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Investeren in behoud en exploitatie in erfgoed Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van het programma Cultuur en Ruimte Output - Via subsidie zijn 10 restauratieprojecten van rijksmonumenten gestart. - Via een subsidie 10 provinciale beschermde monumenten in goede staat gebracht. - Het Archeologisch Informatiecentrum geopend. - 5 archeologische onderzoeken publieksvriendelijk gemaakt. - Uitvoering aan het Uitvoeringsprogramma Stelling van Amsterdam gegeven. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: Het Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur is door Provinciale Staten vastgesteld met besluit.70 d.d. 24 september 2012 Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur Uitvoeringsprogramma Stelling van Amsterdam 120

121 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Investeren in behoud en exploitatie in erfgoed Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Toelichting Directe lasten De uitgaven programma kosten Cultuurhistorie zijn verhoogd. Eind 2013 hebben GS het uitvoeringsprogramma Stelling van Amsterdam vastgesteld. Op basis hiervan zijn de uitgaven bijgesteld. Daarnaast hebben PS op middelen binnen de reserve EXIN-H voor Cultuur en Cultuurhistorie geheralloceerd, waaronder voor archeologie (directe lasten verhoogd, , neutraal, reserve EXIN-H). Kapitaallasten De kapitaalslasten nemen toe vanaf 2015, het betreft het Huis van Hilde Overdrachten De uitgaven subsidies programma Cultuurhistorie zijn verlaagd. Eind 2013 hebben GS het uitvoeringsprogramma Stelling van Amsterdam vastgesteld. Op basis hiervan zijn de uitgaven bijgesteld (overdrachten verlaagd, , neutraal, reserve TWIN-H). De uitgaven subsidies programma Cultuurhistorie zijn verlaagd. Eind 2013 hebben GS het uitvoeringsprogramma Stelling van Amsterdam vastgesteld. Op basis hiervan zijn de uitgaven met naar beneden bijgesteld. Daarnaast hebben PS op middelen binnen de reserve EXIN-H voor Cultuur en Cultuurhistorie geheralloceerd, waaronder voor restauratie rijksmonumenten en voor investeringen in bibliotheekvoorzieningen in kleine kernen (totaal ) (overdrachten verlaagd, , neutraal, reserve EXIN-H). Als gevolg van het Amendement fonds Stads- en dorpsontwikkeling bij de begroting 2014 worden in 2014 eenmalig subsidies verleend uit de reserve werkgelegenheid en economie ( ). Ook voor 2015 zitten twee eenmalige subsidies in de planning: a voor eenmalige verruiming uitvoeringsregeling restauratie rijksmonumenten Noord- Holland 2014, b voor restauratie gebouw 197 op Hembrugterrein. Daarom neemt de raming in 2015 toe met en in 2016 af met

122 Baten Storting reserves Onttrekking reserves De bijdragen vanuit de reserve TWIN-H vinden na 2014 nog plaats in de jaren 2015 en 2016 met respectievelijk 650,000 en 2,6 miljoen voor het programma Stelling van Amsterdam. In 2014 is 3,4 miljoen geraamd. Eind 2013 hebben GS het uitvoeringsprogramma Stelling van Amsterdam vastgesteld. Op basis hiervan zijn de uitgaven bijgesteld. Zoals bij de Nota Reserves en Voorzieningen 2014 toegelicht vinden er in principe geen stortingen meer plaats en komen de afnemende middelen in de aankomende jaren tot besteding met als einddatum De bestedingen betreffen diverse projecten, die verspreid over de jaren worden gerealiseerd. De uitgaven hebben als gevolg hiervan een fluctuerend verloop. Voor de reserve ILG is voor de Uitvoeringsregeling Restauratie voor de Stelling van Amsterdam eenmalig 1,1 miljoen geraamd in In 2015 is een eenmalige subsidie ( ) voor Fort Hoofddorp voor de Stelling van Amsterdam geraamd. Daarom neemt de raming uit de reserve ILG in 2015 met af en in 2016 met Voor het aanjagen en financieel ondersteunen van 2 nieuwe fortrestauraties van de Stelling van Amsterdam in de jaren 2015 en 2016 is 1,5 miljoen per jaar beschikbaar gesteld met de vaststelling van de Kaderbrief 2014, regel AA. De beschikbare middelen uit 2014 voor de Molens Noord-Holland, worden betrokken bij het subsidieplafond voor de nieuwe uitvoeringsregeling. Deze treedt in 2015 in werking (lasten Reserve Monumenten subsidies verhoogd, , neutraal) operationeel doel Draagvlak voor behoud van erfgoed versterken Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van het programma Cultuur en Ruimte Output - 1 onderdeel van de Leidraad Landschap en Cultuurhistorie in een praktijkgerichte handleiding uitgewerkt. - In het kader van de herijking provinciale monumentenlijst alle te herijken monumenten in procedure gebracht. - Subsidie aan de Monumentenwacht Noord- Holland verstrekt ten behoeve van inspecties van monumenten. - Subsidie aan CultuurCompagnie NH verstrekt o.a. ten behoeve van het Steunpunt monumentenzorg & archeologie en het programma Herbestemd! - 2 publieksprojecten cultuur en ruimte uitgevoerd. 122

123 Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: Het Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur is door Provinciale Staten vastgesteld met besluit.70 d.d. 24 september 2012 Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Draagvlak voor behoud van erfgoed versterken Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Toelichting Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op het budget voor draagvlak behoud erfgoed. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op de subsidies voor draagvlak N-H erfgoed. 123

124 Storting reserves Onttrekking reserves 6.6 beleidsdoel Cultuur door economische benutting behouden en ontwikkelen Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Toeristische en recreatieve benutting van erfgoed en cultureel aanbod door gebiedsgerichte samenwerking aanjagen Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van het programma Cultuur en Economie Output - Uitvoering van 1 regionaal beeldverhaal gestart. - 1 cultuur-toeristisch project ontwikkeld. - Subsidie voor ontsluiting van cultureel-toeristisch aanbod door Uitwaaier en Uit-in-Noord-Holland aan CultuurCompagnie NH verstrekt. - Subsidie aan CultuurCompagnie NH voor festival Karavaan verstrekt. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: Het Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur is door Provinciale Staten vastgesteld met besluit.70 d.d. 24 september 2012 Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: geen. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur 124

125 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Toeristische en recreatieve benutting van erfgoed en cultureel aanbod door gebiedsgerichte samenwerking aanjagen Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Toelichting Apparaatskosten Zie toelichting op programmaniveau P6. Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op het budget voor Cultuur en toerisme. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) structureel bezuinigd op subsidies voor Cultuur en toerisme. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2017 (Tranche 3) structureel bezuinigd op subsidies voor Cultuur en toerisme. 125

126 6.6.2 operationeel doel Samenwerking tussen creatieve industrie en andere economische partijen stimuleren Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van het programma Cultuur en Economie Output - minimaal 2 cross-overs creatieve industrie met een van de projecten uit de clusters van Noord- Holland-Noord gerealiseerd. - minimaal 2 bijeenkomsten om de cross-overs creatieve industrie te faciliteren georganiseerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: Het Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur is door Provinciale Staten vastgesteld met besluit.70 d.d. 24 september 2012 Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: Cross-over = kruisbestuiving tussen verschillende economische sectoren die leidt tot hefboomeffecten Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur 126

127 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Samenwerking tussen creatieve industrie en andere economische partijen stimuleren Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Toelichting Apparaatskosten Zie toelichting op programmaniveau P6. Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) het budget voor Creatieve Industrie met afgeraamd. Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) de subsidies voor Creatieve Industrie met afgeraamd. 127

128 6.7 beleidsdoel Culturele infrastructuur toegankelijk en bereikbaar houden Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Ondersteunen en stimuleren van bovenlokale samenwerking Tabel Instrumenten - Output Instrumenten Uitvoeren van het programma Culturele Infrastructuur Output - Cultuur opgenomen in Leisureboard in NHN en de Amsterdam Economic Board voor de MRA. - Probiblio voor ondersteuning provinciaal netwerk (basis)bibliotheken gesubsidieerd. - Cultuurcompagnie NH/Plein C gesubsidieerd voor ondersteuning provinciaal netwerk cultuureducatie en coördinatie en uitvoeren van het programma Cultuureducatie met kwaliteit. - 2 Jeugdtheatergezelschappen gesubsidieerd. - Oneindig Noord-Holland gesubsidieerd. Toelichting Veranderingen in deze instrumenten: geen. Overige toelichtingen Beslissingen van de Staten over deze instrumenten: Het Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur is door Provinciale Staten vastgesteld met besluit.70 d.d. 24 september Betekenis van gebruikte termen en afkortingen: Leisure Board is het strategisch platform voor de vrijetijdssector in de regio Noord-Holland Noord met vertegenwoordigers van ondernemers, overheid en onderwijs. Extra informatie voor kaderstelling of controle: geen. Beleidsstukken bij deze instrumenten: Cultuurbeleid De Waarde van Cultuur 128

129 Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Ondersteunen en stimuleren van bovenlokale samenwerking Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting Voor de invulling van de taakstellingen zoals besloten bij de Kaderbrief 2015 (Bijlage 2) wordt er vanaf 2016 (Tranche 2) de subsidies voor Culturele Infrastructuur met afgeraamd. 129

130 130

131 Programma 7 Financiën Budgettabel (in euro s) Programma 7 Financiën Lasten Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil % Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op de Budgettabel Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Toelichting OD Gewijzigde regelgeving schrijft voor dat per geen rente meer bijgeschreven hoeft te worden op BDU middelen. Per saldo komt dit neer op een verlaging van de directe lasten in de jaren 2015 t/m 2018 met de volgende bedragen: 2015: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) 2016: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) 2017: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) 2018: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) OD De positieve saldi van de begroting worden gereserveerd ten behoeve van de besluitvorming van het volgende college (hogere lasten, in 2015, in 2016, in 2017 en in 2018, nadelig). OD Provinciefonds meicirculaire Ten opzichte van de decembercirculaire (welke is verwerkt in de Kaderbrief 2015) is het provinciefonds in de jaren 2015 t/m 2018 met de volgende bedragen gewijzigd: 2015: -/ (baten verhoogd, , voordelig) 2016: -/ (baten verhoogd, , voordelig) 2017: +/ (baten verhoogd, , voordelig) 2018: +/ (baten verhoogd, , voordelig) De mutaties worden verklaard door aanpassingen in de accressen. 131

132 Storting reserves Onttrekking reserves OD Op basis van de gewichtsuitdraai per is bij Kaderbrief de raming voor de opcenten met de volgende bedragen bijgesteld: 2015: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2016: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2017: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2018: -/ (baten verlaagd, , nadelig) OD Vrijval dekkingsposten voor interne rente. Het provinciale rentebeleid schrijft voor, dat op basis van de boekwaarde van investeringen en deelnemingen intern rente wordt doorbelast ter compensatie van het renteverlies dat wordt geleden door een investering. Normaal gesproken is deze rente neutraal verwerkt in de begroting, een rentelast in een beleidsprogramma staat tegenover een rentebaat in programma 7. In een aantal gevallen is echter in onze begroting dekking opgenomen voor deze interne rente, bijvoorbeeld in de reserve huisvesting. Door mutaties in kapitaallasten als gevolg van lagere rekenrentes en mutaties in opgegeven kasramingen leidt dit nu tot een lagere last in de jaren 2015 t/m Voor de bijdrage van Noord-Holland aan de Ambitie-agenda Afsluitdijk is een eenmalige storting gedaan in de reserve Actieprogramma 2010 (meer budget, 3,5 miljoen, nadelig). 132

133 7.1 beleidsdoel Algemene dekkingsmiddelen verzorgen Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Algemene dekkingsmiddelen provincie Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Algemene dekkingsmiddelen provincie Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Toelichting Gewijzigde regelgeving schrijft voor dat per geen rente meer bijgeschreven hoeft te worden op BDU middelen. Per saldo komt dit neer op een verlaging van de directe lasten in de jaren 2015 t/m 2018 met de volgende bedragen: 2015: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) 2016: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) 2017: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) 2018: -/ (directe lasten verlaagd, , voordelig) Op basis van het besluit dat bij de Kaderbrief 2015 is genomen, is de stelpost macro economische tegenvallers ingezet. Dit resulteert in de volgende omvang van deze stelpost in de jaren: 2015: :

134 Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves 2017: : Op basis van het besluit dat bij de Kaderbrief 2015 is genomen, is de stelpost bezuinigingsopdracht directie in 2015 opgehoogd met Dit ter dekking van de apparaatskosten. Op basis van het besluit dat bij de Kaderbrief 2015 is genomen, is de stelpost afbouw Loddersplustaken in 2015 opgehoogd met De positieve saldi van de begroting worden gereserveerd ten behoeve van de besluitvorming van het volgende college (hogere lasten, in 2015, in 2016, in 2017 en in 2018, nadelig). Provinciefonds meicirculaire Ten opzichte van de decembercirculaire (welke is verwerkt in de Kaderbrief 2015) is het provinciefonds in de jaren 2015 t/m 2018 met de volgende bedragen gewijzigd: 2015: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2016: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2017: +/ (baten verlaagd, , voordelig) 2018: +/ (baten verlaagd, , voordelig) De mutaties worden verklaard door aanpassingen in de accressen. Op basis van de gewichtsuitdraai per is bij Kaderbrief de raming voor de opcenten met de volgende bedragen bijgesteld: 2015: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2016: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2017: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 2018: -/ (baten verlaagd, , nadelig) 134

135 7.1.2 operationeel doel Programma overkoepelende reserves Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Programma overkoepelende reserves Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat Toelichting op het Meerjarenoverzicht Categorie Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Baten Storting reserves Onttrekking reserves Toelichting In 2015 zijn de onttrekkingen aan de reserve ILG afgestemd op de raming voor de bestedingen uit de reserve. Dit geldt ook voor de jaren daarna. In 2015 zijn de onttrekkingen aan de reserve groene uitweg afgestemd op de raming voor de bestedingen uit de reserve. Dit geldt ook voor de jaren daarna. Op basis van het besluit dat bij de Kaderbrief 2015 is genomen, is er in totaal een bedrag van 16,3 miljoen onttrokken aan de algemene reserve. Hiervan is 13,3 miljoen bedoeld voor incidentele beleidsambities en 3 miljoen ter dekking van incidentele cao. 135

136 7.2 Overige Verandering: geen. Toelichting: geen operationeel doel Overige Meerjarenoverzicht baten & lasten (in euro s) Operationeel doel Overige subproducten (oude beleidsdoelen) Lasten Jaarrekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Overdrachten Subtotaal Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting reserves Onttrekking reserves Resultaat

137 4. Paragrafen 137

138 4.1 Inleiding In de paragrafen lichten wij de beleidslijnen toe van beheersmatige aspecten met grote financiële invloed, met grote politieke betekenis of aanzienlijk belang voor de realisatie van beleidsprogramma s. Het gaat om de volgende verplichte paragrafen: Weerstandsvermogen en Risicobeheersing Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Provinciale heffingen 138

139 4.2 Weerstandsvermogen en risicobeheersing Wat willen we bereiken? 1. inleiding De paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing gaat in op de vraag in welke mate de provincie in staat is om de financiële gevolgen van risico s op te kunnen vangen. Dit is van belang om in de begroting een zo betrouwbaar mogelijk beeld te kunnen geven van de financiële positie van de provincie. Deze paragraaf bevat een opsomming van de relevante risico s (gekwantificeerd in euro s) en van de beschikbare weerstandscapaciteit (dit zijn de middelen die beschikbaar zijn of gemaakt kunnen worden om de financiële gevolgen van de risico s, als deze zich voordoen, op te vangen). Daarnaast wordt het weerstandsvermogen berekend. Dit is een kengetal dat wordt berekend door de weerstandscapaciteit te delen door de in euro s gekwantificeerde omvang van de risico s. Met dit kengetal kunnen uitspraken gedaan worden over de mate waarin de provincie in staat is om de financiële gevolgen van risico s op te vangen. De paragraaf is als volgt opgebouwd: Het beleid omtrent weerstandsvermogen, weerstandscapaciteit en risico s (zie 2); Overzicht van relevante risico s (zie 3); Overzicht van de weerstandscapaciteit zie 4); Berekening van het weerstandsvermogen (zie 5). 2. Beleid omtrent weerstandsvermogen, weerstandscapaciteit en risico s Het beleid is onder meer vastgelegd in de door PS vastgestelde Kadernota en de financiële verordening. Op 24 september 2012 hebben Provinciale Staten de geactualiseerde Kadernota vastgesteld. De Kadernota bevat onder meer de volgende beleidsregels: Bij de begroting en bij de jaarstukken wordt jaarlijks het actuele totale weerstandsvermogen en het actuele incidentele weerstandsvermogen berekend voor een periode van vier jaar respectievelijk voor een periode van één jaar; Voor het berekenen van de hoogte van de ongedekte risico s wordt een simulatiemethode gebruikt op basis van een modelmatige benadering van de werkelijkheid en wordt rekening gehouden met de gekozen risicobereidheid; De wijze waarop de weerstandscapaciteit is opgebouwd en wordt ingezet; Indien ondanks genomen beheersmaatregelen het totale weerstandsvermogen of het incidentele weerstandsvermogen lager wordt dan 1, dan doen Gedeputeerde Staten financiële voorstellen die ertoe leiden dat het weerstandsvermogen weer teruggebracht wordt op een acceptabel niveau; In de Financiële verordening 2011 welke door PS is vastgesteld op 13 december 2010 staat het volgende vermeld onder artikel 4.1: De omvang van de algemene reserve bedraagt ten minste 25% van de structurele algemene dekkingsmiddelen zoals die zijn verantwoord in de meest recente jaarrekening, met een minimum gelijk aan het saldo van het netto risicobedrag dat voor het boekjaar waarop deze jaarrekening betrekking heeft is bepaald. Visie op risicomanagement De provincie Noord-Holland heeft een verscheidenheid aan taken, wettelijke en autonome. Voor het uitvoeren van deze taken hebben Provinciale Staten doelstellingen geformuleerd. Om de kans op het bereiken van deze doelstellingen zo groot mogelijk te laten zijn, is het van belang actief te anticiperen op risico s en kansen. De visie ten aanzien van het risicomanagementsysteem, dat uitgaat van de doelstellingen van de Provincie Noord-Holland, is als volgt: De provincie Noord-Holland heeft risicomanagement ingericht vanuit het perspectief om haar doelstellingen te behalen. De provincie streeft naar het systematisch afwegen van risico s en kansen bij het uitvoeren van deze doelstellingen. Risicomanagement is daarmee onderdeel van het reguliere denken en doen. Het bewust verminderen, delen, vermijden of accepteren van risico s leidt tot het in control zijn van de organisatie. 139

140 Wat gaan we daarvoor (meer) doen? 3. Relevante risico s Ongedekte risico s zijn alle risico s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het gaat hierbij alleen om risico s met een bruto effect van ,- of meer. Om de risico s te kunnen vergelijken met de totale weerstandscapaciteit worden deze beschouwd over een periode van vier jaar. Per risico wordt beoordeeld of dit eenmalig is of terugkerend. Indien een risico eenmalig is, worden het effect van het risico en de kans dat het risico optreedt in de komende vier jaar, geschat. Indien een risico terugkerend is, worden het effect van het risico en de frequentie van het optreden van het risico geschat. Hierdoor wordt bij een terugkerend risico de mogelijkheid dat een risico in een periode van vier jaar meerdere keren optreedt, meegenomen. Voor het berekenen van het bedrag wordt gebruik gemaakt van een simulatiemethode. In deze simulatiemethode wordt het zich wel of niet voordoen van alle risico s van de provincie met een computerprogramma keer gesimuleerd. Een risico kan zich in de ene situatie wel voordoen en in de andere niet. Het bedrag van de ongedekte risico s die zich voordoen, verschilt dan ook van simulatie tot simulatie. Het resultaat van de simulaties heeft inzicht in het hele gebied van mogelijke uitkomsten met een kansverdeling. De hoogte van de ongedekte risico s, die bij het bepalen van het weerstandsvermogen wordt meegenomen, is het bedrag waarmee met 99% kans de som van de risico s maximaal is. Er is dus 1% kans dat het totaalbedrag van de ongedekte risico s de komende vier jaar groter is dan het berekende bedrag. De simulatiemethode geeft een beter beeld van hoe groot het totaalbedrag aan opgetreden risico s kan zijn. Bij simulaties wordt rekening gehouden met het feit, dat meestal in een bepaald jaar niet alle risico s tegelijkertijd zich voordoen. Het is daarom methodisch beter om te simuleren dan om de risico s bij elkaar op te tellen Voor de Begroting 2015 hebben wij ons gericht op het uitvoeren van het bestaande integraal risicomanagementbeleid volgens de geldende wetgeving en actuele kaders. Dit houdt het volgende in: Monitoren van wijzigingen bij de risico-inventarisatie voor de Begroting 2015 ten opzichte van de Rekening 2013; Inventariseren van risico s kleiner dan 2 miljoen en deze betrekken bij het bepalen van het weerstandsvermogen. Inventariseren van risico s groter dan 2 miljoen die een weerslag zouden kunnen hebben op het weerstandsvermogen van Provincie Noord Holland; Toelichten van risico s met een omvang groter dan 2 miljoen; Berekenen van het netto risicobedrag met behulp van de simulatiemethode; Bepalen wat het incidentele en het totale weerstandsvermogen is. 140

141 Mutaties van risico s in de Begroting 2015 ten opzichte van de rekening 2013 Mut at ies risico's (brut o) Begrot ing 2015 t ov Rekening 2013 Mut at ies risico's (brut o) Risico's Risico nummer Risico Mut at ie Begrot ing 2015 Afname/ tov Rekening 2013 Toename Gewijzigd (was bij Rekening 2013) Middelen F50 Dividenduitkering toename Totaal mutaties door gewijzigde risico's toename Nieuw - Begroting 2015 Beleid C04 Wabo decentralisatie toename Nieuw - Begroting 2015 B&U D77 BTW compensatie N201 ivm toename overdracht aan het Rijk Totaal mutatie door nieuwe risico's toename Totaal mutatie door vervallen risico's - - Totaal mutaties (een "-" voor het bedrag is positief = minder risico's) toenmae Toename ad door gewijzigde risico s Ten opzichte van de laatste risico inventarisatie voor de rekening 2013 is het totale bruto risicobedrag bij de Begroting 2015 met toegenomen door wijzigingen in risico s. Dit wordt verklaard door mutaties in één risico. De verklaring voor de verhoging is een hoger bedrag aan ontvangen dividend van Alliander als gevolg van een stijging van de netto winst. Een nadere toelichting op dit risico wordt bij de individuele risico s verderop in de paragraaf gegeven. Dit geldt voor de risico s met een omvang van 2 miljoen of groter. De risico s kleiner dan 2 miljoen zijn opgenomen in het tabel op de volgende pagina voor risico s kleiner dan 2 miljoen. Toename ad door nieuwe risico s Ten opzichte van de meest recente risico inventarisatie bij de rekening 2013 is het totale bruto risicobedrag bij de begroting 2015 toegenomen met Dit wordt verklaard door een tweetal nieuwe risico s. Het risico groter dan 2 miljoen (BTW compensatie) wordt nader toegelicht verderop in de paragraaf. Het risico van met betrekking tot Wabo decentralisatie is opgenomen in het overzicht op de volgende pagina voor risico s kleiner dan 2 miljoen. 141

142 Risico s met een omvang kleiner dan 2 miljoen Bij de Begroting 2015 hebben wij in totaal aan risico s die individueel bekeken kleiner zijn dan 2 miljoen. Het totaal aan deze risico s wordt betrokken bij het bepalen van het weerstandsvermogen. Deze risico s worden in deze paragraaf niet verder toegelicht. Ten opzichte van de meest recente risico inventarisatie bij de rekening 2013, is het totaal aan risico s kleiner dan met toegenomen Risico's met een omvang kleiner of gelijk 2 miljoen (brut o) Risicobedrag A. Juridische risico's Calamiteitenberging De Ronde Hoep Beoordeling gemeentelijke plannen Claim Rijnland Sc hadec laim ivm asbest bij N Chipsol (terugbetalen waarborgsom) Wind op land (voorbereidingskosten) Rec reatiesc hap Geestmerambac ht Samenwerkings- en uitvoeringsovereenkomst Bloemendalerpolder B. Beleidsrisico C. Bedrijfsvoeringsrisico Kosten opruimen afvalinric htingen Uitvoeringsregeling tec hnisc he milieu innovatie Horizontaal toezicht Wabo taken D. Financieringsrisico's Distriport (Jaagweg) regionaal bedrijventerrein (ivm negatieve marktvraag) Deelneming NV Rec reatie Noord-Holland Subsidie Stivas E. Grondexploit at ie risico's Overige niet in exploitatie genomen gronden Tot aal

143 Bruto inventarisatie risico s Bij de inventarisatie van de risico s voor de begroting 2015 is het totaal bruto risicobedrag In vergelijking met de voorgaande inventarisatie bij de rekening 2013, is het totaal bruto risico s toegenomen met Risico - invent arisat ie brut o Risico-invent arisat ie (brut o) Begrot ing Rekening Begrot ing Mut at ie Begrot ing t ov Rekening 2013 A. Juridische risico's B. Beleidsrisico's C. Bedrijfsvoeringrisico's Toename D. Financiele risico's Toename E. Grondexploitatierisico's Afname/ Toename F. Risico's verbonden partijen Toename Brut orisicobedrag Toename In de paragraaf weerstandsvermogen worden de risico s met een omvang groter of gelijk aan 2 miljoen toegelicht. Deze worden gerubriceerd zoals in de tabel hierboven weergegeven. Toelichting risico s met een omvang groter dan 2 miljoen A. Juridische risico s De risico s die hier worden benoemd zijn juridisch van aard. Het totaalbedrag van deze geïnventariseerde bruto risico s is Hiervan heeft miljoen betrekking op risico s kleiner dan 2 miljoen welke hier niet verder worden toegelicht. A 30. Saneringsprogramma Bevi (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 10% 4 Milieu In oktober 2004 is het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) van kracht geworden. Bevi bevat milieukwaliteitseisen om voldoende afstand te bewaren tussen risicovolle inrichtingen en kwetsbare objecten. Met de inwerkingtreding van de Bevi is het externe veiligheidsbeleid voor inrichtingen wettelijk vastgelegd. Een van de verplichtingen uit het Bevi is het uitvoeren van saneringen in het kader van plaatsgebonden risico. Het saneringsprogramma Bevi wordt in opdracht van de provincie Noord-Holland uitgevoerd door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Indien als gevolg van de sanering het bedrijf onevenredige last ondervindt, kan het bedrijf - onder bepaalde strikte voorwaarden - een schadevergoeding aanvragen bij de provincie Noord-Holland. Wanneer de minister van Infrastructuur en Milieu instemt met de toekenning, zijn de kosten echter voor rekening van het ministerie. Wij lopen dus een financieel risico ter hoogte van de te betalen schadevergoeding als het ministerie van Infrastructuur en Milieu niet instemt met de te betalen schadevergoeding. Naast claims die samenhangen met bovenmatige maatregelen, kunnen ook claims optreden ten gevolge van planschade. Indien het oplossen van een saneringssituatie plaatsvindt door het aanpassen van het bestemmingsplan, kan het bedrijf, onder bepaalde strikte voorwaarden, op grond van de planschaderegeling in de WRO, een schadevergoeding aanvragen. Bij aanspraak op de planschade is in eerste instantie de gemeente schadevergoeding plichtig. Aanpassing van het bestemmingsplan vanuit het saneringsprogramma vindt echter plaats op verzoek van de Omgevingsdienst (in opdracht van de provincie) om toekomstige saneringen te voorkomen. Mochten er claims worden ingediend, dan moeten schadebedragen van 10 miljoen in het kader van bovenmatige maatregelen, dan wel 10 miljoen in het kader van planschade niet worden uitgesloten. De kans van optreden van één van de risico s is overigens gering. 143

144 A 31. Verkeerde Wet milieubeheerprocedure en fouten bij Wabo - procedure (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Terugkerend 1x per 20 jaar 4 Milieu Continu De Wet milieubeheer (Wm) is in oktober 2010 vervangen door de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). De beschrijving van het risico is in mei 2011 aangepast van Verkeerde Wm-procedure of fouten bij Wm-procedure' naar Verkeerde Wabo-procedure of fouten bij Waboprocedure. Tijdens het vooroverleg van een Wabo-procedure wordt bepaald welke procedure wordt gevolgd. De gemaakte keuze kan fout zijn. Tijdens de procedure kunnen ook fouten gemaakt worden. Voorbeelden zijn verkeerde publicatie, verkeerde adressenlijsten en dergelijke. De kans daarop is gering, maar de provincie loopt het risico dat vergunningen op grond van de Wabo om formele redenen bij de Raad van State worden vernietigd. Mogelijk risicogevolg is dat bedrijven schadeclaims kunnen indienen en er afbreuk wordt gedaan aan het imago van de provincie. In voorkomende gevallen kunnen schadeclaims oplopen tot een bedrag van circa 3 miljoen. De Wabo wordt sinds door de Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD s) in mandaat uitgevoerd. De provincie blijft als mandaatgever nog echter nog wel verantwoordelijk voor de vermogensrechtelijke gevolgen van de besluiten dien namens hem in mandaat worden genomen. Met ingang van dezelfde datum is de provincie in het kader van de Wabo alleen nog bevoegd gezag, en daarmee verantwoordelijk, voor Brzo- en IPPC-bedrijven (Besluit risico's zware ongevallen 1999 en Integrated Pollution Prevention and Control). Het bevoegd gezag voor de overige bedrijven is daarmee gedecentraliseerd naar de gemeenten. Beheersmaatregelen De gehele Wabo wordt per door de RUD s uitgevoerd. Het belangrijkste doel van de RUD s is het verhogen van de kwaliteit van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Als opdrachtgever stuurt de provincie actief op de kwaliteit van de vergunningen en handhaving van de RUD s. Er zijn in dienstverleningsovereenkomsten onder andere afspraken gemaakt over het tijdig verstrekken van vergunningen en versturen van inspectiebrieven. Daarnaast worden de Kwaliteitscriteria VTH 2.1 voor RUD s per wettelijk verplicht. Als opdrachtgever bewaakt de provincie of de RUD s daadwerkelijk aan deze criteria voldoen. A 33. Schadeclaim in verband met goedkeuring bestemmingsplan Koepelbesluit (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 25% 5 Ruimte Vanwege de ruimtelijke beperkingen van het bestemmingsplan Koepelbesluit (Haarlemmermeer) en de vernietiging van het goedkeuringsbesluit van Gedeputeerde Staten door de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State kunnen gedupeerde projectontwikkelaars de provincie Noord-Holland aansprakelijk stellen voor het feit dat zij hun oorspronkelijke plannen niet meer kunnen verwezenlijken. In 2001 heeft een projectontwikkelaar al een pro-forma schadeclaim ingediend ter stuiting van de verjaring. Het aantal nog in te dienen claims wegens de beweerde onrechtmatigheid van goedkeuring van het Koepelbesluit door anderen is niet bekend. Door recente ontwikkelingen en door het verstrijken van de tijd neemt de kans op meer claims echter af tot beneden gemiddeld. In 2003 zijn de beperkingen van het koepelbesluit overgenomen door het Luchthavenindelingbesluit dat grotendeels is verwerkt in nieuwe bestemmingsplannen. Niettemin blijft het risico van claims hoger dan 2,5 miljoen bestaan. De laatste stuitingsbrief dateert van december Verwachte expiratiedatum van het risico is daarom eind 2015 ( ). 144

145 A 74. Clusterregeling Metropoolregio Amsterdam (gewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 10% 1 Openbaar bestuur Voor het project Clusterregeling Metropoolregio Amsterdam ontvangt de provincie een Europese subsidie van ,- van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Dit geld wordt ingezet voor een provinciale uitvoeringsregeling, waarbij de maximale subsidie per project ,- is. Er is een risico dat de Europese subsidie voor de Clusterregeling lager wordt vastgesteld. Het gevolg hiervan kan zijn dat wij niet alle gemaakte kosten kunnen declareren of een deel moeten terugbetalen. Maatregelen om het risico te beheersen zijn voortgangsrapportages die gevraagd worden aan de subsidieontvangers, projectbezoeken aan de subsidieontvangers. De sector Subsidies maakt tevens van iedere subsidieaanvraag voor deze regeling een risicoanalyse, hier is een specifieke methodiek voor ontwikkeld door deze sector. Onderdeel van deze analyse is het raadplegen van jaarrekeningen bij de Kamer van Koophandel. Daarnaast zijn subsidieontvangers begeleid door externe deskundigen bij hun subsidie-administratie en het opstellen van de voortgangsrapportage. Het risico eindigt als alles afgerekend moet zijn met de EFRO-subsidie: A 78b. Wind op land; gemiste opbrengsten en winst (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 20% 4 Milieu Ter uitvoering van het coalitieakkoord is artikel 32 van de PRVS (Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie) ingrijpend gewijzigd. Als gevolg van deze wijziging en het daarbij behorende beleid worden de bouwmogelijkheden voor windturbines beperkt. In de PRVS is een overgangsregeling opgenomen, die recht doet aan: (I) aanvragen voor een omgevingsvergunning, (II) aanvragen tot het wijzigen of vaststellen van een bestemmingsplan volgens de bepaling van toepasselijkheid als bedoel in artikel 2, sub b. PRVS, of (III) aanvragen tot het vaststellen van een inpassingsplan, ingekomen voor 11 april Daarnaast is in de PRVS een bepaling opgenomen die ziet op projecten gericht op herstructurering. In uitzonderlijke gevallen kan worden afgeweken van artikel 32 van de PRVS. Er zijn partijen die aangegeven hebben dat zij door deze wijziging schade ondervinden en mogelijk willen verhalen op de provincie. A83 Chipshol; i.v.m. geleden schade (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 5% 5 Ruimte Chipshol is van mening schade te hebben geleden door toedoen van de provincie en claimt 9 miljoen euro. Deze claim is in een gerechtelijke procedure door de rechtbank afgewezen. Chips hol gaat nu in hoger beroep. De verwachting is dat Chipshol in het ongelijk wordt gesteld maar dit is niet met zekerheid te zeggen. 145

146 B. Beleidsrisico s Het risico dat hier wordt benoemd is een risico dat gepaard gaan met specifieke beleidskeuzes. Het totaalbedrag van het geïnventariseerde bruto risico is B 72. RTV Noord-Holland (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 50% 6 Cultuur & Welzijn Ter uitvoering van het Coalitieakkoord is op de bekostiging van RTV Noord-Holland met ingang van 2012 een efficiencykorting toegepast van 9,3 %, zijnde Tevens is de IPO-ROOS indexering van 3,05%, zijnde niet toegepast. RTV Noord-Holland heeft bij de rechtbank Haarlem beroep aangetekend tegen de definitieve aankondiging van de korting op de bekostiging met ingang van De rechtbank heeft op uitspraak gedaan: het beroep van RTV Noord-Holland is gegrond verklaard en het bestreden besluit van GS van is vernietigd. Er dient een nadere beslissing op bezwaar genomen te worden. De rechtbank is van oordeel dat het verlagen van de bekostiging op zichzelf niet in strijd is met de Mediawet Echter de, volgens de Mediawet, op de provincie rustende zorgplicht brengt met zich mee dat de provincie aannemelijk moet maken dat RTV Noord-Holland met minder budget in 2012 en volgende jaren het activiteitenniveau 2004 kan handhaven. Op heeft de Raad van State uitspraak gedaan inzake het door RTV Noord-Holland aangespannen hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank Haarlem. Het hoger beroep van RTV N-H is ongegrond verklaard en de Raad van State heeft overwogen dat GS het besluit van 3 oktober 2012 voor zover dat ziet op de aankondiging van de korting hebben mogen nemen. De Raad van State heeft verder overwogen dat de beroepsgronden van RTV N-H die zien op het bekostigingsbesluit 2012 niet in de procedure bij de Raad van State maar in de procedure over het bekostigingsbesluit 2012 moeten worden beoordeeld. De uitspraak van de Raad van State heeft echter geen gevolgen voor het opgenomen risico. Vervolgens heeft RTV Noord-Holland bezwaar aangetekend tegen de hoogte van de bekostiging voor De vernietiging van het hierboven genoemde besluit van GS van door de rechtbank en het bezwaar tegen het bekostigingsbesluit 2012 heeft ertoe geleid dat beide besluiten tegelijkertijd onderwerp van heroverweging in de bezwaarfase zijn geweest. Om de beslissing op bezwaar zorgvuldig te kunnen motiveren heeft BDO Consultants in 2012 onderzoek gedaan naar de kostenstructuur van RTV Noord-Holland. GS heeft in de beslissing op bezwaar van het bezwaar van RTV Noord-Holland gegrond verklaard voor zover het betreft het bezwaar dat de korting onvoldoende is gemotiveerd. Op grond van het door BDO Consultants uitgevoerde onderzoek is GS van mening dat RTV Noord-Holland met een lagere bekostiging in staat blijft om een kwalitatief hoogwaardig media-aanbod te realiseren. Op 15 oktober 2013 heeft de Rechtbank Noord-Holland het beroep van RTV N-H tegen de beslissing op bezwaar van GS van gegrond verklaard. GS heeft op 12 november 2013 hoger beroep aangetekend bij de Raad van State. De zittingsdatum is nog niet bekend. RTV Noord-Holland heeft eveneens bezwaar aangetekend tegen de hoogte van de bekostiging 2013 en het niet toepassen van de IPO/ROOS index van 1,31%, zijnde De hoor- en adviescommissie heeft geconcludeerd dat het bestreden besluit herroepen moet worden. GS heeft de bezwaren gedeeltelijk gegrond te verklaren (voor zover het de motivering betreft) en in de beslissing op bezwaar nader gemotiveerd dat RTV N-H met minder budget het activiteitenniveau van 2004 kan handhaven. RTV N-H heeft bij de Rechtbank Noord-Holland beroep aangetekend tegen de beslissing op bezwaar van GS. GS heeft eind 2013 bij de rechtbank verweer ingediend en de rechtbank meegedeeld tegen hun uitspraak van 15 oktober 2013 hoger beroep te hebben ingesteld bij de Raad van State. Vanwege de grote mate van verwantschap tussen beide procedures acht GS het niet efficiënt om deze procedure te behandelen voordat in het hoger beroep een uitspraak is gedaan. Het zal afhangen van de uitspraak van de Raad van State inzake het hoger beroep tegen de bekostiging 2012 of wij voldoende aannemelijk hebben gemaakt dat aan de bewijslast in de beslissing op bezwaar (zowel 2012 als 2013) is voldaan. 146

147 Risico Het risico is aanwezig dat de Raad van State van mening is dat GS onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat RTV NH met minder budget het activiteitenniveau van 2004 kan realiseren. Dit betekent dat het risico groot is dat wij zowel het kortingsbedrag voor 2012 en 2013 vermeerderd met de IPO/ROOS indexeringen 2012 en 2013 zullen moeten betalen. Dit risico is reëel maar iets kleiner geworden aangezien de Raad van State op 29 januari 2014 het hoger beroep van de 2 Zuid-Hollandse regionale omroepen, in een vergelijkbare zaak als die van Noord-Holland, ongegrond heeft verklaard. Risicobedrag: Bekostigingsbedrag 2012 (zonder korting en met IPO/Roos index van 3,05% ad ): Verschil : ( min ). Bekostigingsbedrag 2013 (zonder korting en met IPO-ROOS index van 1,31% ad ): Verschil: ( min ). Totaal: : ( ). Verschil met eerdere opgave van het risicobedrag Het eerder opgenomen risico als gevolg van de voorgenomen wijziging van de Mediawet 2008 is geëffectueerd aangezien de Eerste kamer op 17 december 2013 heeft ingestemd met de wetswijziging. Dit heeft tot gevolg dat per 1 januari 2014 de zorgplicht (en ook de bekostigingsplicht) voor de regionale publieke omroepen bij het Rijk ligt. Hiervoor is inmiddels 143,5 miljoen uit het Provinciefonds genomen en overgeheveld naar de mediabegroting van het rijk. Het IPO bestuur heeft ingestemd met deze uitname uit het Provinciefonds. Dit betekent voor Noord-Holland een structurele uitname van ,--. Hiermee is het vorig jaar voorziene structurele risico van ( (bekostigingsbedrag 2012 en 2013) werkelijkheid geworden. Dit risico is al eerder verwerkt in de begroting. C. Bedrijfsvoeringrisico s Voor de begroting 2015 zijn geen bedrijfsvoeringrisico s geïdentificeerd met een omvang groter dan 2 miljoen. D. Financieringsrisico s De risico s die tot deze categorie behoren, zijn risico s die gepaard gaan met de financiering van provinciaal beleid. Het totaalbedrag aan deze geïnventariseerde bruto risico s bedraagt Hiervan heeft betrekking op risico s kleiner dan 2 miljoen. Deze zullen hier niet nader worden toegelicht. D 02a. Distriport; juridische procedure (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 50% 5 Ruimte De provincie heeft tijdelijk de gronden in Distriport van de ontwikkelaars overgenomen en heeft de gronden fiscaal bouwrijp gemaakt. Dit ten behoeve van het behalen van een fiscaal voordeel dat de exploitatie ten goede zou komen. In de overeenkomst tussen provincie en ontwikkelaars is opgenomen dat de gronden na het fiscaal bouwrijp maken weer worden teruggekocht door de ontwikkelaars ten behoeve van de ontwikkeling. Het bestemmingsplan is door de gemeente vastgesteld en na het besluit van de Raad van State onherroepelijk geworden. Ontwikkeling van Distriport als regionaal bedrijventerrein is nu planologisch mogelijk. Tot op heden zijn de gronden in Distriport nog steeds in het bezit van de provincie Noord- Holland en zijn de provincie en Distriport (met name de ontwikkelaars Zeeman en De Peyler) verwikkeld in een rechtszaak naar aanleiding van het niet willen terugkopen van de gronden door de ontwikkelaars. 147

148 Beheersmaatregelen: Interne projectleider aangesteld voor goede begeleiding. Juridische en plan economische inzet vanuit de provincie. Inzet van huisadvocaat t.b.v. juridische procedure. D 50c Verlies deposito s; koersrisico (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 40% 7 Financiën De provincie heeft in 2008 deposito s tot een bedrag van 78,2 miljoen geplaatst bij de IJslandse bank Landsbanki. Na verstrijken van de looptijd bleek dat Landsbanki niet in staat was de deposito s en de verkregen rente terug te betalen. Er werd een curator aangesteld die de afwikkeling van de bank regelt. Op grond van IJslandse wetgeving is de vordering van Noord- Holland preferent, maar dit werd in rechte bestreden door andere crediteuren. In december 2011 is in hoogste instantie door de rechtbank de preferentie vastgesteld en is ook uitgesproken dat de tot 22 april 2009 vergaarde rente tot de preferente claim behoort. Daarna heeft de curator de hoogte van de claim vastgesteld op 81,6 miljoen. Volgens mededeling van de Winding up Board van 11 december 2013 is de verwachte waarde van het nog niet uitgekeerde deel van de boedel inmiddels opgelopen naar 138% van de nog niet terug betaalde preferente vorderingen, zodat een 100% uitkering kan worden verwacht. Hoewel Noord-Holland destijds euro s heeft ingelegd, betaalt de bank uit in verschillende valuta. De curator heeft alle vorderingen omgerekend naar IJslandse kronen met de koersen van 22 april Bij uitbetaling werden de andere valuta eveneens verrekend met de koersen van 22 april De provincie wisselt de uitbetaalde vreemde valuta naar euro s en kan daarbij koerswinst maken of koersverlies lijden. Een deel van de uitbetaling wordt gedaan in IJslandse kronen. Als gevolg van restricties die de IJslandse staat oplegt mogen deze vooralsnog het eiland niet verlaten en staan op een rentedragende Escrowrekening in IJsland. Deze bedragen beschouwt de curator als terugbetaald, maar de provincie beschouwt ze niet als ontvangen. In 2013 is een vierde uitkering van ruim 5% ontvangen. De hoogste rechter op IJsland heeft op 24 september 2013 uitspraak gedaan over de eis van de niet preferente crediteuren om de omrekening bij uitbetaling niet te doen met de koersen van 22 april 2009, maar met de niet-officiële koers van de dag van uitbetaling. De rechter is daarin gedeeltelijk meegegaan, maar besloot dat de officiële koers van de Centrale Bank van IJsland van de dag van uitbetaling moet worden gehanteerd. Dat heeft geleid tot herberekening van de vier uitbetalingen. Het resultaat is dat nu 53,1063% van de vordering is uitbetaald (excl. 0,7225% die in ISK is uitbetaald en nog op IJsland in Escrow staat). Dit komt overeen met Er is nog te ontvangen. Dat dient uiterlijk in 2018 te zijn afgerond. Op het nog niet ontvangen gedeelte van de vordering is het juridisch risico dat in de jaarrekening 2012 werd beschreven vervallen, maar er zijn wel koersrisico s van toepassing. Door de omrekening van uitgekeerde vreemde valuta in ISK met de koers van de dag van uitbetaling wordt de koersontwikkeling van de ISK bepalend voor de te verkrijgen waarde in euro s. Momenteel geldt een officiële koers van de IDK, die iets gunstiger is dan die van 22 april De koers op de markt is echter 30% lager. Dat betekent dat bij een eventueel vrijlaten van de officiële koers de opbrengst in euro s daalt. Dit geldt ook voor de ISK die in Escrow staan. Ook bestaat er bij elke uitbetaling een koersrisico omdat ponden en dollars in euro s moeten worden omgewisseld. Tevens zijn kosten van omwisselen en andere bankkosten van toepassing. Tot slot moet rekening worden gehouden met een verslechtering in de voorwaarden van de obligatie van Nieuw Landsbanki, die een belangrijk deel uitmaakt van de activa van de failliete bank. Beheersmaatregelen: vanaf de start van het probleem in oktober 2008 heeft de provincie externe juridische ondersteuning ingeschakeld, die ook nu nog de belangen van de provincie bij rechtsprocedures behartigt en de provincie vertegenwoordigt bij crediteuren overleggen. Daarnaast wordt jaarlijks een second opinion op de risicoramingen ingewonnen bij een externe financieel deskundige. 148

149 D 53a. Boekwaarde deelnemingen: Afvalzorg (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 10% 4 Milieu continu De provincie beschikt over aandelen in Afvalzorg Holding (90%; de overige 10% zijn in handen van de provincie Flevoland). Indien de werkelijke waarde van een deelneming lager wordt dan die van de aandelen moet dit op de balans van de provincie worden gecorrigeerd. Dat geldt als een verlies voor de provincie. Omdat Afvalzorg een zakelijke onderneming is, is dit risico altijd aanwezig. Daarom houden wij rekening met de lage kans op een afwaardering. Beheersmaatregelen: de provincie neemt deel aan alle Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders van Afvalzorg en onderhoudt ook inhoudelijke contacten. Zodoende houdt de provincie zicht op de stand van zaken van de deelneming op onder meer financieel gebied. De belangen van de provincie worden nauwlettend bewaakt. D 53b. Boekwaarde deelnemingen: SADC (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 5% 5 Ruimte continu De provincie beschikt over aandelen in Schiphol Area Development Company (25%; de overige aandelen zijn in handen van Schiphol en de gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer). Indien de werkelijke waarde van een deelneming lager wordt dan die van de aandelen moet dit op de balans van de provincie worden gecorrigeerd. Dat geldt als een verlies voor de provincie. Omdat SADC een zakelijke onderneming is, is dit risico altijd aanwezig. Daarom houden wij rekening met de lage kans op een afwaardering. Beheersmaatregelen: de provincie neemt deel aan alle Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders van SADC en onderhoudt ook inhoudelijke contacten. Zodoende houdt de provincie zicht op de stand van zaken van de deelneming op onder meer financieel gebied. De belangen van de provincie worden nauwlettend bewaakt. D72 Renovatie Grote Sluis (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 50% 3 Water Het hoogheemraadschap van Rijnland heeft de provincie in 2010 verzocht bij te dragen in de kosten van de renovatie van de Grote Sluis. Het gevraagde bedrag is 80% van de totaalkosten ,- dus ,-. In 2010 is besloten geen bijdrage te geven. Hiertegen is Rijnland in bezwaar gegaan. In het advies van de Hoor- en Adviescommissie is de provincie in het gelijk gesteld. Hiertegen is Rijnland in beroep gegaan bij de rechtbank Haarlem. De rechtbank heeft in 2012 in haar uitspraak de provincie in het gelijk gesteld. Daartegen heeft Rijnland hoger beroep ingesteld bij de Raad van State. De uitspraak van de Raad van State in 2013 stelt echter Rijnland in het gelijk. De Raad van State geeft aan dat de provincie (een deel van het bedrag) moet bijdragen aan de renovatie, op grond van artikel 98 Waterschapswet. Hoeveel de bijdrage moet zijn, wordt door de Raad van State aan de provincie gelaten om te bepalen. Het gaat dan om het deel van de kosten die bovenwaterschappelijk zijn. Inmiddels is er door Pels Rijcken een juridisch advies geschreven over de uitspraak van de Raad van State, waaruit blijkt dat deze geïnterpreteerd kan worden in lijn met de stelling zoals de provincie die vanaf het begin af aan heeft ingenomen in dit proces. Begin juli 2014 is een nieuw besluit op bezwaar genomen door GS, omdat de uitspraak van de Raad van State dit eiste. Dit nieuwe besluit houdt wederom in dat de provincie niet bij zal dragen aan de kosten van de sluis. Hiertegen heeft Rijnland weer beroep 149

150 aangetekend. Pels Rijcken zal dit beroep behandelen voor de provincie. Naar verwachting zal de zitting rond januari 2015 worden gepland door de rechtbank. D 75. Aanbestedingsrisico N23 (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 25% 2 Bereikbaarheid Bij de voordracht 88 van 12 november 2012 Krediet aanvraag N23 Westfrisiaweg is rekening gehouden met een bijdrage van het Rijk van totaal 46,6 miljoen volgens het kralensnoer principe. Bij bijdrage wordt beschikbaar gesteld via een eerste kraal van 35,0 miljoen en een tweede kraal van 11,6 miljoen. Vanuit de bezuiniging taakstelling in de Rijksbegroting heeft de minister de bijdrage van de tweede kraal ingetrokken. Er dreigt hierdoor een dekking tekort in het krediet N23 Westfrisiaweg van 11,6 miljoen. Op basis van de uitkomsten van recente aanbestedingen van infrawerken wordt rekening gehouden met een gunstig aanbestedingsresultaat. Een gunstig aanbestedingsresultaat wordt toegevoegd aan de risicoreserve van het project N23 ter dekking van het risicodossier tijdens uitvoering en oplevering. Na afronding van de aanbestedingsfase ontstaat er verder inzicht in hoeverre de beschikbaar gestelde middelen toereikend zullen zijn voor de dekking van het volledige risicodossier N23 en in hoeverre er daarnaast nog extra middelen over zullen blijven ter dekking van de lagere bijdrage van het Rijk. Voordelen uit aanbestedingen voor infrawerken zijn conjunctuurgevoelig en niet exact te voorspellen. De kans dat het (éénmalig) risico optreedt tussen 2014 en 2017 wordt ingeschat op 25% Looptijd van het risico: januari 2014 december 2017 Betreft een incidenteel risico D 76. Afhandeling risico s en uitvoeringscontracten N201 (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 50% 2 Bereikbaarheid Bij de voordracht 72 van 14 september 2004 Krediet aanvraag Masterplan N201 en de scopewijzigingen Ongelijkvloerse Kruising N201-Zijdelweg en Aquaduct in de Amstelpassage werd een krediet beschikbaar gesteld van totaal 657,06 miljoen (exclusief BTW, inclusief prijsontwikkeling tot eind 2011). Het project is nagenoeg opgeleverd en opengesteld voor het verkeer. In het programma zijn diverse grote uitvoeringscontracten afgesloten met marktpartijen. Bij de nazorgfase van het programma en de financiële afsluiting van deze uitvoeringcontracten zijn gewijzigde inzichten ontstaan over diverse lopende risicodossiers. Bij het realisatiebesluit uit 2004 konden deze risico s niet worden voorzien. Er bestaat een kans dat er uit de afhandeling van risico s en uitvoeringscontracten hogere kosten ontstaan dan verwacht, waardoor het beschikbare krediet overschreden wordt. Afhandeling zal nog geruime tijd vergen, een exacte voorspelling van de meerkosten is nu nog niet mogelijk. Het is verstandig om rekening te houden met een overschrijding van circa 1% tot 2% (circa 7 tot 13 miljoen). Looptijd van het risico: januari 2014 december 2016 Betreft een incidenteel risico 150

151 D 77. BTW compensatie N201 ivm overdracht aan het Rijk (nieuw t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 50% 2 Bereikbaarheid Tussen de provincie en het ministerie van I&M is in januari 2014 overeenstemming bereikt over de overdracht van de N201 aansluitingen op de rijksweg A4 aan het rijk om niet. Bij deze overdracht ontstaan meerkosten door niet compensabele BTW. Deze meerkosten worden niet gedekt binnen het krediet N201 dat uitsluitend beschikbaar is gesteld voor de aanleg van het Masterplan N201. Overdracht van de weginfrastructuur naar het rijk werd bij het beschikbaar stellen van het krediet niet voorzien. Bij het Realisatiebesluit Masterplan N201 en de financiële dekking van het krediet N201 werd uitgegaan van de aanleg N201 binnen het toekomstige beheersgebied van de provincie voor een periode van tenminste 10 jaar. In de ramingen werd daarom rekening gehouden met kosten exclusief BTW vanwege volledige BTW Compensatie. Ten tijde van de voordracht Masterplan N201 eind 2004 was er nog geen volledig inzicht in het definitief ontwerp van de aansluiting van de N201 op de Rijksweg A4. In de periode werd de beschikkingsaanvraag MIRT uitgewerkt met het bijbehorende beslisdocument N201, waarin het ontwerp verder werd uitgewerkt tot een noordelijke en een zuidelijke aansluiting van de nieuwe N201 op de rijksweg A4 met een verbinding tussen beide aansluitingen door een parallelstructuur. Het Rijk heeft voor de aanleg van het Masterplan N201 een vaste lumpsum bijdrage verstrekt van 177,606 miljoen. Tijdens de realisatiefase ontstond tussen betrokken partijen ook het voortschrijdende inzicht dat het effectieve toekomstig beheer en het eigendom van de nieuwe aansluiting inclusief alle technische installaties voor Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) door het rijk diende plaats te vinden. Het werk moet na deze overdracht worden gezien als een werk buiten beheersgebied van de provincie en daarmee tevens van rechtswege vallend onder reguliere verrekening van BTW conform de wet op de Omzetbelasting 1968 (wet OB). Verrekening van de BTW via het BTW Compensatiefonds komt voor de provincie daarmee te vervallen. Hierdoor dreigen hoge meerkosten voor het project N201. Voor de realisatie van het masterplan N201 hebben de minister van I&M en de Stadsregio Amsterdam op basis van een gemeenschappelijke subsidie aanvrage gelijktijdig subsidie beschikkingen verstrekt voor een totaal bedrag van 290,1 miljoen (prijspeil november 2007). De bijdrage van het rijk bedraagt 177,606 miljoen, de bijdrage van de Stadsregio Amsterdam bedraagt 112,5 miljoen. Partijen hebben deze bijdragen toegekend exclusief BTW, uitgaande van volledige BTW compensatie door de provincie. Aan partijen zou daarom voor deze bijzondere situatie een verzoek moeten worden voorgelegd voor een aanvullende bijdrage ter dekking van hun aandeel in de meerkosten die wordt veroorzaakt door niet compensabele BTW vanwege de overdracht aan het rijk. E. Grondexploitatierisico s De risico s die tot deze categorie behoren, hebben een relatie met het grondbeleid dat is verwoord in de paragraaf Grondbeleid. Het totaalbedrag aan deze geïnventariseerde bruto risico s bedraagt Hiervan heeft betrekking op een risico kleiner dan 2 miljoen. Dit risico wordt hier niet verder toegelicht. E 01. Anticiperende aankopen, materiële vaste activa (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 10% 5 Ruimte

152 Voor de uitvoering van het provinciaal grondbeleid zijn onder meer de kredieten voor anticiperende grondaankopen beschikbaar. Vooruitlopend op concrete gebiedsontwikkelingsprojecten worden ten laste hiervan grondaankopen gedaan. Hierin ligt een zeker risico besloten dat de economische waarde van deze grond op enig moment (in negatieve zin) afwijkt van de boekwaarde. Om dit risico af te dekken is hiervoor een bedrag in het weerstandsvermogen opgenomen. Dit bedrag is gerelateerd aan de boekwaarde van de anticiperende aankopen en materiele vaste activa. Per ultimo 2013 bedraagt de boekwaarde 33,5 miljoen. E 02. Crailo (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Terugkerend 1x per 10 jaar 5 Ruimte Het gebied Crailo is aangekocht op basis van een residuele waardebepaling, waarbij het verwachte programma en de verwachte toekomstige waarde van de bestemmingen bepalend zijn geweest. Bij nu voorgestelde en gefaseerde ontwikkelingsaanpak van Crailo wordt in hoofdzaak uitgegaan van een woonbestemming en natuur, met mogelijk andere functies zoals bedrijvigheid en andere maatschappelijke of commerciële functies. Met optimalisatieslagen en keuzen inzake het juiste woningbouw programma lijkt een budgettair neutraal resultaat te kunnen worden gerealiseerd, echter dit is niet gegarandeerd. In dit kader is reeds een voorziening getroffen voor een mogelijk verlies, terwijl daarnaast nog voor een ander aanwezig risico (met betrekking tot waardedaling, planologische procedures e.d.) een risicobedrag van 3,7 miljoen wordt gehanteerd. E 10. Strategische gronden: percelen kassengebied Rozenburg (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 50% 5 Ruimte Voor de uitvoering van het provinciaal grondbeleid zijn onder meer de kredieten voor anticiperende en strategische grondaankopen beschikbaar. Vooruitlopend op concrete gebiedsontwikkelingsprojecten worden ten laste hiervan grondaankopen gedaan zoals het Kassengebied te Rozenburg. Hierin ligt een zeker risico besloten dat de economische waarde van deze grond op enig moment (in negatieve zin) afwijkt van de boekwaarde. Voor de afdekking van de aanwezige risico s is een bedrag in het weerstandsvermogen opgenomen. F. Risico s Verbonden Partijen De provincie voert in bepaalde gevallen beleidsdoelstellingen uit met behulp van samenwerkingsverbanden. Wanneer er sprake is van een financieel én een bestuurlijk belang voor de provincie en wanneer het samenwerkingsverband wordt verzelfstandigd in een publiek of privaatrechtelijk rechtspersoon, wordt dit samenwerkingsverband betiteld als verbonden partij. In deze rubriek worden die risico s met betrekking tot de verbonden partijen benoemd waarvoor de provincie aansprakelijk is. Het totaalbedrag van deze geïnventariseerde bruto risico s bedraagt F 01. Reservering investeringsfonds RON (ongewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag 152 Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Éénmalig 50% 5 Ruimte

153 In de zomer 2011 hebben PS en de raden van de gemeenten Amsterdam en Zaanstad ingestemd met een pakket van maatregelen om een doorstart van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Noordzeekanaalgebied mogelijk te maken. Onderdeel van dit pakket is het rentevrij en aflossingsvrij maken van de verstrekte lening van de provincie aan de RON voor een bedrag van 11,1 miljoen. Het businessplan dat onder meer door de accountantsdienst ACAM van de gemeente Amsterdam op haar realiteit is getoetst geeft aan dat einde 2023 de terreinen van RON zijn uitgegeven en de leningen zijn terugbetaald. Het trage herstel van de economie kan echter betekenen dat de uitgifte van bedrijventerreinen niet volgens het businessplan kan plaatsvinden. In het slechtste geval moet dan de lening van de provincie volledig ( 11,1 miljoen) worden afgeschreven. Voor dit risico is inmiddels een voorziening opgenomen voor een bedrag van Hierdoor resteert een bedrag van voor de risicoparagraaf. Beheersmaatregelen: Directe governance door betrokken overheden, provincie Noord-Holland, gemeente Zaanstad en Haven Amsterdam. Dit is vastgelegd in de aandeelhoudersovereenkomst RON. Dit is bij PS besluit doorstart Ron in 2011 in de plaats gekomen van toezicht door de RvC. Die is opgeheven. F 50. Dividenduitkeringen (gewijzigd t.o.v. de inventarisatie bij de rekening 2013) Risicobedrag Éénmalig of terugkerend risico Kans van optreden Programma Einddatum Terugkerend 1x per 10 jaar 4, 5 & In de begroting 2015 zijn de totale dividendinkomsten geraamd op Deze mogelijke inkomsten zijn een risicopost, doordat pas na afloop van een boekjaar bij een deelneming blijkt of het verwachte positieve resultaat is behaald. Omdat de dividendinkomsten deel uitmaken van de structurele dekkingsmiddelen, reserveren we volgens besluitvorming van Provinciale Staten 25% van de geraamde inkomsten als onderdeel van de Algemene Reserve. Voor hetzelfde bedrag wordt een netto-risico in de risicodatabase opgenomen. Daarmee wordt het risico afgedekt dat 25% van de geraamde dividenden niet tot uitkering komt. Het risico is structureel, doordat het zich elk kalenderjaar opnieuw kan voordoen. De kans dat dit risico zich voordoet is laag. De impact van het risico wordt beperkt door de dividendinkomsten voorzichtig te ramen. Daarnaast vinden jaarlijks diverse overleggen met de deelnemingen plaats waarin mogelijke risico s binnen de bedrijfsvoering worden besproken en eventueel maatregelen kunnen worden genomen. Tenslotte kan in bepaalde gevallen worden gekozen voor een dividenduitkering uit in het verleden behaalde winsten. Wat mag het kosten? In het onderdeel Wat mag het kosten zal de beschikbare weerstandscapaciteit geconfronteerd worden met de uitkomst van de simulatie van de hiervoor genoemde risico s. Het quotiënt van beide bedragen wordt het weerstandsvermogen genoemd. Bij de Begroting 2015 zijn de berekeningen gedaan met 37 geïnventariseerde risico s. De totale bruto omvang van deze risico s bedraagt Berekende hoogte van de ongedekte risico s voor 1 jaar: Op basis van de methode waarbij keer wordt gesimuleerd of een risico al dan niet voorkomt, is berekend dat het risico bedraagt. Dit betekent dat met 99% zekerheid gesteld kan worden dat het komende jaar het bedrag aan schade niet groter zal zijn dan het hier 153

154 genoemde risicobedrag. De verdeling van de bedragen over de percentielen1 ziet er grafisch als volgt uit: Toelichting: Op de horizontale as staan de percentielen. Op de verticale as staan de bijbehorende bedragen. In 50% van de simulaties zijn de geëffectueerde risico s bij elkaar opgeteld 22,6 miljoen of lager. In 99% van de simulaties zijn de geëffectueerde risico s bij elkaar opgeteld 53,4 miljoen of lager. Berekende hoogte van de ongedekte risico s voor de komende 4 jaar: Het berekende risicobedrag voor de komende 4 jaar bedraagt Dit betekent dat met 99% zekerheid gesteld kan worden dat de komende vier jaar het bedrag aan schade niet groter zal zijn dan het hier genoemde risicobedrag. De verdeling van de bedragen over de percentielen ziet er grafisch als volgt uit: 1 In de statistiek is een percentiel van een dataset één van de in principe 99 punten die de geordende dataset in 100 delen van gelijke grootte verdelen. Het 95 e percentiel is bijvoorbeeld een getal zodanig dat 95% van de data kleiner is of eraan gelijk en 5% groter is of eraan gelijk. 154

155 Toelichting: Op de horizontale as staan de percentielen. Op de verticale as staan de bijbehorende bedragen. In 50% van de simulaties zijn de geëffectueerde risico s bij elkaar opgeteld 46,9 miljoen of lager. In 99% van de simulaties zijn de geëffectueerde risico s bij elkaar opgeteld 87,3 miljoen of lager. 4. Berekende weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de provincie beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken. Bij weerstandscapaciteit wordt onderscheid gemaakt tussen incidentele weerstandscapaciteit en structurele weerstandscapaciteit. De incidentele weerstandscapaciteit is de capaciteit, die eenmalig kan worden ingezet om financiële tegenvallers op te vangen, en is de som van: Algemene reserve; Post onvoorzien voor het betreffende boekjaar; Stille reserves. De algemene reserve is een nu vrij beschikbare reserve. Stille reserves bestaan uit het verschil tussen de verkoopwaarde van activa en de waarde waarvoor deze activa op de balans staan. In de berekening van de weerstandscapaciteit worden stille reserves niet meegenomen, tenzij er een concrete intentie is betreffende activa binnen één jaar te verkopen. De structurele weerstandscapaciteit is de capaciteit, die terugkerend kan worden ingezet om financiële tegenvallers op te vangen, en bestaat uit: Onbenutte belastingcapaciteit; Post onvoorzien in de jaren na het komende jaar; Begrotingsruimte. De totale weerstandscapaciteit is de som van de incidentele weerstandscapaciteit en de structurele weerstandscapaciteit. 155

156 Berekening weerst andscapacit eit (in m iljoenen ) Incidentele capaciteit Begrot ing Raming Raming Raming Tot aal Algemene reserve 106,25 106,25 Onvoorzien 0,10 0,10 Tot aal incident ele capacit eit 106, , 35 Structurele capaciteit Onbenutte belastingcapaciteit 117,00 117,00 117,00 351,00 Onvoorzien 0,10 0,10 0,10 0,30 Meerjarenbegrotingsruimte Tot ale st ruct urele capacit eit - 117, , , , 30 Tot ale w eerst andscapacit eit 457, 65 Uit het bovenstaande overzicht blijkt dat de totale incidentele capaciteit 106,35 miljoen bedraagt. De totale weerstandscapaciteit (incidenteel + structureel) bedraagt 457,65 miljoen. Het beleid over de aanwending van de weerstandscapaciteit Wanneer risico s geëffectueerd worden zal er financiële schade zijn voor de provincie. In een dergelijk geval wordt de financiële positie van de provincie aangetast en moeten er maatregelen worden getroffen om de financiële positie op termijn weer op peil te brengen. Het volgende is van toepassing met betrekking tot het aanwenden van weerstandscapaciteit bij het tot realisatie komen van een risico: Wij informeren Provinciale Staten over het zich voordoen van de risico s, inclusief de achtergronden; Wij stellen voor het risicobedrag ten laste van de algemene reserve te brengen, wanneer geen andere dekkingsmogelijkheden voorhanden zijn; Indien de algemene reserve hierdoor niet meer toereikend is, formuleren wij een bezuinigingsvoorstel; De weerstandscapaciteit dient daarna weer op peil te worden gebracht. Wij voegen bij het voorstel aan Provinciale Staten een voorstel voor een herstelplan om dit mogelijk te maken. 5. Berekening van het weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is het kengetal dat uitdrukt in welke mate de provincie in staat is om met zijn financiële reserves de ongedekte risico s op te vangen. Met ingang van de nieuwe Kadernota Weerstandsvermogen en risicomanagement wordt het weerstandsvermogen berekend voor zowel het totale weerstandsvermogen als het incidentele weerstandsvermogen. Het totale weerstandsvermogen wordt berekend als de totale weerstandscapaciteit gedeeld door de hoogte van de ongedekte risico s over een periode van vier jaar. Met andere woorden, indien het totale weerstandsvermogen hoger dan wel lager is dan 1, dan is de totale weerstandscapaciteit groter respectievelijk kleiner dan de hoogte van de ongedekte risico s over een periode van vier jaar. In relatie tot de risicobereidheid, die immers in de hoogte van de ongedekte risico s is besloten, betekent dit het volgende. Indien het totale weerstandsvermogen hoger dan wel lager is dan 1, dan is de kans dat de totale weerstandscapaciteit toereikend is om financiële tegenvallers op te vangen over een periode van vier jaar hoger respectievelijk lager dan 99%. Het incidentele weerstandsvermogen wordt berekend als incidentele weerstandscapaciteit gedeeld door de hoogte van de ongedekte risico s over een periode van één jaar. 156

157 Incidenteel weerstandsvermogen: Berekening weerst andscapacit eit (in m iljoenen ) Incidentele capaciteit Begrot ing Raming Raming Raming Tot aal Algemene reserve 106,25 106,25 Onvoorzien 0,10 0,10 Tot aal incident ele capacit eit 106, ,35 Berekende risico's voor 1 jaar 53,43 Weerst andsvermogen voor 1 jaar 2, 0 Totale weerstandsvermogen: Berekening weerst andscapacit eit (in m iljoenen ) Begrot ing Raming Raming Raming Tot aal Incidentele capaciteit Algemene reserve 106,25 106,25 Onvoorzien 0,10 0,10 Tot aal incident ele capacit eit 106, ,35 Structurele capaciteit Onbenutte belastingcapaciteit 117,00 117,00 117,00 351,00 Onvoorzien 0,10 0,10 0,10 0,30 Meerjarenbegrotingsruimte Tot ale st ruct urele capacit eit - 117, , , , 30 Tot ale w eerst andscapacit eit 457,65 Berekende risico's voor 4 jaar 87,35 Weerst andsvermogen voor 4 jaar 5, 2 Uit bovenstaande blijkt dat de berekende weerstandscapaciteit op basis van de incidentele capaciteit 2,0 bedraagt (was 2,1 bij de rekening 2013). Voor een periode van 4 jaar bedraagt de weerstandscapaciteit 5,2 (was 5,3 bij de rekening 2013). In beide gevallen is de uitkomst groter dan 1. Dit betekent dat in beide gevallen de totale weerstandscapaciteit groter is dan de hoogte van de ongedekte risico s. Conclusies Bij de begroting 2015 zijn in totaal 37 risico s geïnventariseerd met een totale bruto omvang van Het berekende risicobedrag (na simulatie) voor het komende jaar bedraagt 53,4 miljoen. Het berekende risicobedrag voor de komende 4 jaar bedraagt 87,3 miljoen. De incidentele weerstandscapaciteit bij de jaarstukken 2013 bedraagt 106,35 miljoen. Het weerstandsvermogen voor 1 jaar komt dan uit op 2,0. De totale weerstandscapaciteit bedraagt 457,65 miljoen. Het weerstandsvermogen voor een periode van 4 jaar komt dan uit op 5,2. Beide berekende quotiënten zijn groter dan 1 en dus kan met een zekerheid van 99% geconcludeerd worden dat de berekende weerstandscapaciteit toereikend is om financiële tegenvallers op te vangen. 157

158 4.3 Onderhoud kapitaalgoederen Wat willen wij bereiken? Algemeen In onze steeds drukkere provincie is een goede bereikbaarheid belangrijker dan ooit. Bereikbaarheid is immers een essentiële voorwaarde voor een goede economische en sociale ontwikkeling. Goede bereikbaarheid staat of valt met robuuste en veilige verbindingen. Het verbeteren van de (provinciale) infrastructuur, zodat de bereikbaarheid in de provincie verbetert (al dan niet samen met het Rijk, gemeenten en bedrijfsleven te realiseren) is een kerntaak van de provincie. We zetten ons in voor een goed (vaar)wegen- en openbaar vervoernet in Noord-Holland. Binnen deze kerntaak is het beheren van de provinciale kapitaalgoederen een belangrijk element. De Provincie beheert hiertoe 672 km wegen, 391 km fietspaden, 42 km busbanen, 261 km vaarwegen, 527 civiele kunstwerken (incl. duikers), DVM systemen een verkeerscentrale en 13 gebouwen (waarvan 4 huur). Onderdeel van de beheertaak is de wettelijke zorgplicht en provinciale ambitie om de kapitaalgoederen volgens afgesproken kwaliteitseisen in stand te houden door middel van onderhoud en vervanging. Hiermee worden functionaliteit en kwaliteit van deze kapitaalgoederen op peil gehouden en wordt kapitaalvernietiging voorkomen. Wat gaan wij daarvoor doen? Infrastructuur We willen dat de overlast voor de gebruikers bij het beheer en onderhoud van wegen zo beperkt mogelijk wordt gehouden. Tegelijkertijd zetten we de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk in en voorkomen we met een gestructureerde planmatige meerjarenaanpak achterstallig onderhoud. Op dit moment is dan ook nergens sprake van achterstallig onderhoud binnen de Provincie Noord-Holland. Nota kapitaalgoederen, beheerplan en PMO Het beleidskader zoals dit is vastgelegd in het PVVP en andere provinciale beleidsplannen en het wettelijk kader, vormen gezamenlijk de basis voor het organiseren van het beheer en onderhoud van de infrastructurele kapitaalgoederen. Om op adequate wijze invulling te kunnen geven aan deze taak is in 2011 de nota kapitaalgoederen door Provinciale Staten vastgesteld. Het doel van de nota kapitaalgoederen is om inzicht te geven in de beleidsvisie, de relatie van deze visie met de diverse programma s en de consequenties van deze beleidsvisie (met name ook budgettair en de bekostiging). De nota kapitaalgoederen is vastgesteld voor de periode 2011 tot en met Inmiddels is gestart met het opstellen van de nieuwe nota kapitaalgoederen Deze vernieuwde versie blijft hetzelfde doel nastreven, maar beschrijft dit in relatie tot nieuwe ontwikkelingen binnen het provinciale beleid en financieringsregels. Nieuwe aspecten zijn bijvoorbeeld: assetmanagement, gebiedscontracten, areaaldatabeheer en het omgaan met vervangingsinvesteringen en kapitaallasten. Daarnaast wordt de hoeveelheid areaal die de provincie beheert, de normkosten van dat beheer en de financieringsbehoefte die daarmee samenhangt herijkt. De financieringsbehoefte betreft zowel vervangingsinvesteringen, als het reserveren van middelen voor vast (klein) en variabel (groot) onderhoud. De nieuwe nota kapitaalgoederen wordt in 2015 voor bestuurlijke vaststelling voorgelegd. Aansluitend op de nota kapitaalgoederen is in het beheerplan een verdere vertaling gemaakt van de beleidskaders naar het operationeel beheer. Het beheerplan maakt het beheer inzichtelijk en levert aanknopingspunten voor het voeren van integraal beheer. Het signaleert trends en ontwikkelingen op het gebied van beheer en geeft te nemen instandhoudingmaatregelen aan. Het geeft een doorkijk voor de komende jaren, waarbij de maatregelen in een meerjarenprogrammering (PMO/PMI) zijn opgenomen. Deze maatregelen zijn niet alleen gericht op beheermaatregelen, maar ook op onderzoek ten behoeve van de ontwikkeling of implementatie van nieuw beleid en de werkomgeving. Het beheerplan is tevens een communicatiemiddel binnen de eigen organisatie en naar derden. Het biedt de mogelijkheid 158

159 het gehanteerde beleid vast te stellen of te wijzigen. In navolging op de in 2015 ter bestuurlijke vaststelling voor te leggen nieuwe nota kapitaalgoederen, zal in 2015 gestart worden met het opstellen van een nieuw beheerplan Belangrijk onderdeel binnen het beheerplan is het Provinciaal Meerjarenprogramma Onderhoud (PMO). Het PMO definieert de instandhoudingmaatregelen aan de infrastructuur die voor de komende 5 jaren zijn gepland. Bovendien geeft het PMO daar een raming en kasritme bij. Het PMO wordt jaarlijks geactualiseerd. Het uitgangspunt bij de instandhouding zijn kwaliteitsniveaus die het bestuur stelt aan het areaal. Het areaal wordt frequent geïnspecteerd op het voldoen aan deze kwaliteitsniveaus. Daar waar dit niet meer het geval is, wordt een instandhoudingmaatregel benoemd. Deze maatregelen zijn opgenomen in het PMO. De maatregelen zijn niet afzonderlijk benoemd, maar per traject. Hierdoor kunnen de maatregelen zoveel mogelijk tegelijkertijd worden uitgevoerd. Dit levert efficiëntie op in tijd en geld en beperkt zo de hinder voor gebruikers en omwonenden. Tevens is voor de maatregelen een financiële raming gemaakt. Naast een overzicht van de verwachte workflow is daarmee ook een overzicht van de verwachte financieringsbehoefte van zowel vast en variabele onderhoud als van de vervangingsinvesteringen. Deze financieringsbehoefte is in deze begroting verwerkt. Naast het beheer en onderhoud van de infrastructuur, heeft de provincie een groot aantal projecten in voorbereiding en uitvoering om de provinciale infrastructuur te verbeteren en uit te breiden (investeringen). Deze projecten zullen na realisatie in beheer worden genomen. De investeringprojecten zijn opgenomen in het Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur (PMI). Gelijktijdig met de begroting wordt ook het PMO door PS vastgesteld, samen met het PMI Kaderbrief In de kaderbrief worden de (financiële) kaders voor beheer en onderhoud aangegeven. In de kaderbrief 2014 zijn diverse structurele bezuinigingsmaatregelen genomen, zoals Risicogestuurd programmeren van vervangingsinvesteringen, lager kwaliteitsniveau (R+ naar R) en structurele bezuinigingen en efficiencykortingen (agv kostprijssturing en marktbenadering) in de onderhoudsbudgetten In de kaderbrief 2015 zijn de volgende maatregelen opgenomen: Actualisatie beheerkosten areaaluitbreiding: Na oplevering blijken de B&O kosten voor de Waterwolftunnel (tijdelijk) en het Aquaduct Amstel (structureel)hoger te zijn dan oorspronkelijk was geraamd. Voor deze B&O kosten is onvoldoende dekking binnen het onderhoudsbudget. Met het budget kunnen de tunnels op het bijbehorende kwaliteitsniveau en volgens de tunnelveiligheid wetgeving onderhouden worden Ecologisch Bermbeheer, PS-initiatiefvoorstel Geen bijzaak : Met het budget kunnen de bermen van de provinciale wegen op een ecologisch verantwoorde wijze worden beheerd. Bij de kaderbrief 2014 is door GS en PS het besluit genomen om het kwaliteitsniveau voor milieuaspecten (waaronder ecologisch bermbeheer) bij wegonderhoud te verlagen van het R+ niveau naar het R niveau. Met deze verlaging is tegenstrijdigheid ontstaan met het door PS aangenomen initiatiefvoorstel Geen bijzaak en de Agenda Groen, waarin dat initiatiefvoorstel is verwerkt en een ambitie staat om het ecologisch bermbeheer uit te breiden. Vanwege deze strijdigheid is een heroverweging op de bezuiniging op bermbeheer noodzakelijk. Hier komt bij dat het klepelen van de provinciale bermen (= de beheermethode die zou worden toegepast op R niveau) leidt tot de vernietiging van habitats van verschillende soorten, hetgeen op gespannen voet staat met de beschermingseisen die de Flora- en faunawet stelt. Met de hier voorgestelde maatregel wordt aan de doelen van het initiatiefvoorstel en de Flora- en faunawet voldaan. Optimaliseren verkeersregelinstallaties (VRI s): Het periodiek (eens per 3-4 jaar) toetsen en opnieuw inregelen van de VRI s is een buitengewoon effectieve maatregel en draagt fors bij aan het bereiken van de nieuwe 6% doorstromingsdoelstelling. Met het budget worden de 260 VRI s periodiek gereviseerd. Er is geen achterstand, omdat de afgelopen jaren gebruik is gemaakt van de tijdelijke (Rijks) investeringsimpuls Beter Benutten. De volgende impuls richt zich meer op gedrag en nieuwe techniek. Dit verkeerskundig onderhoud wordt uitgevoerd door de wegbeheerder. 159

160 In het begrotingstraject is geconstateerd dat bij de huidige programmering voor beheer en onderhoud in 2016 en 2017 tekorten dreigen te ontstaan in de voorziening groot onderhoud. Ook de accountant heeft daar op gewezen in zijn rapport van bevindingen bij de jaarstukken. Naar aanleiding daarvan heeft een nadere analyse plaatsgevonden en is op basis van de voorlopige conclusies is bij de zomernota een incidentele bijstorting in de voorziening gedaan. Daarnaast is in deze begroting ook een lichte verhoging van de structurele stortingen opgenomen. Daarmee wordt de voorziening op het gewenste niveau gebracht die past bij de programmering voor beheer en onderhoud in de begrotingsperiode Op dit moment wordt gewerkt aan de nieuwe nota kapitaalgoederen daarin zal mogelijk een herijking plaatsvinden van de normkosten en de wijze waarop naar areaal wordt gekeken. Omdat de benodigde middelen hiermee samenhangen zal bij het opstellen van nieuwe nota kapitaalgoederen ook worden onderzocht hoe de herijkte normen en de hogere kosten van onderhoudsmaatregelen bij wegen/vaste kunstwerken zich verhouden ten opzichten van het huidig niveau van de stortingen in de voorziening variabel onderhoud. Er dient rekening mee gehouden te worden dat bij het opstellen van de kaderbrief 2016 en begroting 2016 dit mogelijk kan leiden tot een verdere opwaartse bijstelling van de stortingen. Maatregelenprogrammering Wegen, fietspaden en openbaarvervoersinfrastructuur Zoals al in het begin van deze paragraaf genoemd, staan kostenefficiency en de gebruiker centraal bij het beheer en onderhoud van onze infrastructurele kapitaalgoederen. Hiervoor is het zogenoemde gebruikersgericht netwerkbeheer geïmplementeerd. In de gebruikersgerichte benadering staat centraal dat tegen aanvaardbare kosten de overlast voor de gebruiker en omwonenden tot een minimum wordt beperkt. Dit leidt tot bundeling van maatregelen aan het infrastructurele netwerk, waarbij de maatregelen aan alle objecten of onderdelen van objecten binnen een traject gemiddeld eens in de 6 tot 12 jaar gelijktijdig worden uitgevoerd. Een traject is daarbij een functionele eenheid bestaande uit één of meerdere aaneengesloten wegof vaarwegdelen, waarbij sprake is van vergelijkbaar gebruik, eisen of aard. Gebleken is dat na gemiddeld 12 jaar het optimale onderhoudsmoment zich op een traject voordoet. Na 12 jaar is het maatgevende object (de verhardingsconstructie) in de regel aan grootschalig onderhoud toe. Gebruikte materialen en intensiteit van gebruik kunnen er toe leiden dat van het gemiddelde wordt afgeweken. Bij vervangingsinvesteringen hebben de wegtrajecten (incl. de daarin liggende vaste kunstwerken), gezien het risicogestuurd vervangen, prioriteit gekregen boven de vaarwegen (oevers). Bovengenoemde aanpak staat niet op zichzelf. Recente ontwikkelingen zoals de investeringsstrategie en assetmanagement vragen er om de huidige aanpak te evalueren en daar waar wenselijk te verbeteren. Belangrijk is het traject centraal te stellen en niet het maatgevende object. Zo worden door de investeringsstrategie en assetmanagement streefnormen verbonden aan de prestaties en het functioneren van het areaal. Bereikbaarheid/doorstroming, leefbaarheid, veiligheid en technische staat worden hierbij gekwantificeerd per wegtraject en openbaar vervoerbaan. De afstemming met onderhouds- en investeringsprojecten met andere programma s is in het PMO opgenomen. Het onderhoudsprogramma Verkeersmanagement is integraal in het PMO binnen de drie netwerken opgenomen. De afstemming met het Programma Groen (PMG) en Kader Richtlijn Water (KRW) is eveneens in het PMO opgenomen. Tegelijkertijd wordt er synergie gezocht met voorhanden zijnde functionele verbeteringen (PMI - nieuwe investeringen). De onderhoud- en investeringsprogramma s worden daarbij zoveel als mogelijk optimaal gecombineerd om zo te beantwoorden aan de gestelde beleidskaders op het gebied van veiligheid, bereikbaarheid, leefbaarheid en beschikbaarheid. Op deze wijze worden regionale of bovenlokale knelpunten op de provinciale infrastructuur opgelost. Dit zal gebeuren in afstemming met betrokken (vaar)wegbeheerders. We stemmen de planning van onderhoudswerkzaamheden en de aanleg van infrastructuur af, zodat middelen en ingrepen effectief en efficiënt worden gecombineerd. Vaarwegen Ook bij vaarwegen staat vanuit kostenefficiëntie het werken in oevertrajecten centraal. Het verouderende areaal leidt in de komende jaren tot hoge kosten. Omdat deze kosten niet ineens gedragen kunnen worden, wordt geprioriteerd. Om risico s te beperken worden eerst de trajecten aangepakt met de slechtste staat van onderhoud, dat wil zeggen trajecten met over grote lengtes 160

161 een restlevensduur van < 10 jaar en/of technisch afgeschreven oevers. Ook zullen op basis van de eerste trajectstudies, de bijbehorende gerichte schouw- en inspectieresultaten van 2014 de planning- en financieringsbehoefte nader verfijnd worden. In 2015 zal dit worden verwerkt in de begroting 2016 / PMO Vooralsnog geven de eerst resultaten nog geen aanleiding om planning en budgetten aan te passen in het PMO In de onderhoudsbehoefte, financiering en tijdsplanning is geen rekening gehouden met de overdracht van de vaarwegen aan de waterschappen. Naar verwachting zal in 2016 over de verdeling een definitief besluit worden genomen. Vooralsnog betekent dit dat het onderhoud voor de oevers in de vaarwegen die voor overdracht aan de waterschappen op de nominatie staan, wordt meegenomen in het PMO. Inspectieprogramma Naast de leeftijdsopbouw is de staat van onderhoud van het areaal belangrijke input om te bepalen of, en in welke mate, er onderhoudsmaatregelen nodig zijn. Dit kan door middel van inspecties en metingen worden vastgesteld. Het Inspectie Meerjaren Programma (IMP) biedt inzicht in alle benodigde inspecties en onderzoeken die nodig zijn om de kapitaalgoederen goed te kunnen beheren. Binnen het Provinciaal Inspectie Meerjaren Programma onderscheiden we drie verschillende uitgangspunten waarop inspecties zijn gebaseerd: Wettelijk verplichte inspecties (Arbo-wet, wegenwet, etc.); Instandhoudinginspecties (gericht op de technische staat van onderhoud); Kwaliteitstoetsen (gericht op het toetsen of aan de afgesproken kwaliteitsniveaus en beleidsdoelstellingen wordt voldaan. De inspecties worden conform het IMP uitgevoerd, en in het IMP zijn 3 verschillende inspectiesoorten benoemd en uitgevoerd in 2015: Schouw: De schouw wordt nu nog uitgevoerd door de interne dienst, en wordt in de nieuwe gebiedscontracten ondergebracht bij de toekomstige gebiedsaannemer. Toestandsinspectie: De toestandsinspectie zal onder regie van PNH worden uitgevoerd door gespecialiseerde marktpartijen; aan de hand van deze inspectieresultaten wordt de meerjarenplanning (onderhoud) gemaakt. Instandhoudingsinspectie: De instandhoudingsinspectie zal worden uitgevoerd door de toekomstige gebiedsaannemer, aan de hand van deze inspectie wordt onderhoudsmaatregel bepaald. Het samenspel van de inspecties geeft een beeld van de werkelijke onderhoudstoestand en biedt de mogelijkheid om op basis van leeftijd en toestand een keuze te maken met betrekking tot de te nemen maatregelen. Actueel en volledig houden van alle relevante areaalgegevens (aard, omvang en kwaliteit) De afgelopen jaren is veel energie gezet op het verder inventariseren van de areaalgegevens. Daarbij is een groot deel van het beschikbare archief opgenomen in het nieuwe areaaldatabeheersysteem GISIB en daarmee ontsloten voor gebruik. Deze gegevens vormen de basis voor het beheer van de provinciale infrastructuur en de daarbij behorende onderhoudsprogrammering. Het grootste deel van het in beheer zijnde areaal is in de vorige eeuw aangelegd. Uit de gegevens leiden we af dat circa 71% van de wegen, in beheer bij de provincie, vóór 1975 zijn aangelegd of voor dat jaar het laatst grootschalig zijn gerehabiliteerd. Deze wegen zijn of worden in de komende periode gerehabiliteerd of vervangen. Ook van kunstwerken is een soortgelijke inventarisatie uitgevoerd. In 2012 is steekproefsgewijs de belastbaarheid van de bestaande vaste kunstwerken onderzocht. Bij 3 van de 440 vaste kunstwerken is direct een constructieve maatregel genomen. Voor de overige kunstwerken zijn de uit het onderzoek voortvloeiende maatregelen in het PMO opgenomen. Tevens is er een monitoringprogramma kunstwerken gestart en is een werkgroep constructieve veiligheid opgericht. In 2015 zal het in 2012 gestarte monitoringsprogramma vaste kunstwerken worden gecontinueerd. Het in 2014 gestarte programma onderzoek constructieve veiligheid beweegbare bruggen wordt gecontinueerd in In fase 1 worden bij alle beweegbare bruggen archiefonderzoek en 161

162 toestandinspecties uitgevoerd en voor een aantal oudere beweegbare bruggen worden uitgebreide herberekeningen gedaan. Ook fase 2 (risico-inventarisatie) van het programma onderzoek constructieve veiligheid beweegbare bruggen zal in 2015 plaatsvinden. Het resultaat van fase 2 is een prioriteitenlijst van bruggen op het aspect constructieve veiligheid. In de daarop volgende fases (in de periode ) zullen de beheersmaatregelen uitgewerkt en waar nodig uitgevoerd worden. In 2015 worden de in 2014 gestarte toestandinspecties van de oevers (in totaal 340 km) gecontinueerd. In 2014 lag de focus op de Noord-Kop, in 2015 ligt de focus op de oeverconstructies gelegen tussen de Noord-Kop en het Noordhollandsch kanaal. Continue verbetering van de productie van maatregelen De afgelopen jaren is ingezet op de verdere professionalisering van het beheer en onderhoud. Een belangrijke stap in de professionalisering van beheer is de opzet van de trajectbenadering, waarbij integraal naar onderhoudswerkmaatregelen en veranderingen aan het infrastructuurnetwerk (PMI) wordt gekeken. Een volgende stap is de invoering van assetmanagement. Met assetmanagement programmeren we op een andere wijze. Er wordt een afweging gemaakt tussen de kosten, de risico s en de prestaties van een bepaalde asset. Dit betekent, dat integraal naar de assets van de provincie wordt gekeken, waarbij het beschikbaar houden van de vereiste functies, dan wel het verbeteren van de functie centraal staat. Een belangrijke stap naar een meer regisserende rol is het realiseren van een meerjarig gebiedsonderhoudscontract Kop van Noord-Holland. Dit contract is in 2014 aanbesteed. Binnen dit contract is integraal opgenomen het preventief en correctief onderhoud (wegen en vaarwegen) en de bekende vervangingsinvesteringen. Het contract beslaat een periode van vijf jaar met een verlenging van 5jr, onder voorwaarden. In worden de volgende twee gebiedscontracten Alkmaar e.o. samen met West Friesland en Gooi- en Vechtstreek binnen PNH voorbereid. De wijze waarop het gebiedscontract Kop van Noord-Holland is voorbereid is innovatief. Nog niet eerder werd in Nederland vanuit het Beheer van de Infrastructuur een multidisciplinair contract opgestart, waarbij zowel de vaarwegen als de wegeninfrastructuur zijn gebundeld gedurende een lange tijd. Hierbij is een groot deel van de verantwoording van de wijze van een goed beheer bij de opdrachtnemer neergelegd. De provinciale organisatie gaat meer de rol van regisseur innemen en sturen op afstand. Sturing vindt plaats middels vooraf opgestelde prestatie-eisen waaraan de opdrachtnemer moet voldoen. Bijzonderheden per netwerk Wegen en fietspaden Provinciale Staten hebben in januari 2011 op basis van de kwaliteitscatalogi een onderhoudsnorm voor de provinciale wegen en fietspaden vastgesteld. De onderhoudsnormen zijn in de kaderbrief 2014 bijgesteld. De objecten die eerst op R+ niveau werden onderhouden (fietspaden en landschap/milieu), worden nu op R niveau onderhouden. Dit leidt tot het volgende overzicht: Stroomwegen: basis niveau (R); Overige wegen: laag niveau (R-); Fietspaden: basis niveau (R); Milieuaspecten wegonderhoud: basis niveau (R). De te nemen maatregelen aan de infrastructuur worden dan ook structureel onderbouwd met deze criteria. Dit verhoogt de transparantie van de onderhoudsprogrammering en geeft inzicht in de relevantie en risico s daarvan. In 2015 zal ook nieuw areaal uit het PMI gerealiseerd zijn. Het nieuwe dan wel gewijzigde areaal dat hierbij wordt opgeleverd, zal structureel onderhouden en beheerd worden op basis van de genoemde uitgangspunten. Openbaar vervoer infrastructuur Ook voor de openbaar vervoer infrastructuur heeft Provinciale Staten in januari 2011 de onderhoudsnorm vastgesteld. De onderhoudsnormen zijn in de kaderbrief 2014 bijgesteld. De objecten die eerst op R+ niveau werden onderhouden (HOV haltevoorzieningen), worden nu op R niveau onderhouden. Dit leidt tot het volgende overzicht: Hoogwaardig openbaar vervoersbanen en haltevoorzieningen: basis niveau (R). 162

163 De te nemen maatregelen aan de infrastructuur worden dan ook structureel onderbouwd met deze criteria. Vanaf 2015 worden aanpassingen/uitbreidingen van het provinciaal areaal verwacht (HOV Schiphol Oost, Knoop Schiphol Noord). Ook het nieuwe dan wel gewijzigde areaal dat hierbij wordt opgeleverd, zal structureel onderhouden en beheerd worden op basis van de genoemde uitgangspunten. De tunnel in de Zuidtangent, de Abdijtunnel, dient te voldoen aan de Wet Aanvullende Regels Veiligheid Wegtunnels (WARV). Tegelijkertijd met de aanpassingen in het kader van tunnelveiligheid, zal ook variabel onderhoud uitgevoerd worden. In 2012 is gestart met de voorbereidingen van de uitvoeringsmaatregelen en het opstellen van het DBM-contract om de maatregelen zo goed en volledig mogelijk in de markt te zetten. Realisatie is gepland in 2014/2015. Vaarwegen Voor de provinciale vaarweginfrastructuur zijn door de Provinciale Staten de kwaliteitsniveaus, in tegenstelling tot die bij wegen, fietspaden en openbaar vervoersinfrastructuur, niet voor alle onderdelen expliciet vastgesteld. Het regulier onderhoud aan de oevers van de vaarwegen vindt plaats op basis van risicogestuurd beheer. Hierdoor is het kwaliteitsniveau impliciet vastgesteld op laag (R-) of, daar waar dit risico het toestaat, nog lager. Bij het variabel onderhoud aan de vaarwegen onderkennen we een aantal onderdelen, waarvan oevers, bodems en (beweegbare)bruggen, pontjes en sluizen de belangrijkste zijn. Er is een beheerstrategie vaarwegen opgesteld voor oevers. De beheerstrategie Vaarwegen voorziet in efficiëntie, integrale en planmatige aanpak voor de instandhouding van de provinciale vaarwegen op basis van risico gestuurd beheer. De eerste trajectstudies zijn gereed in 2014, waarna in 2015 de voorbereiding tot realisatie kan starten. De Waterwet stelt dat de provincies uiterlijk 22 december 2015 vaarwegbeheerders moeten hebben aangewezen. De provincie heeft hierover in 2013 en 2014 met gemeenten en waterschappen overleg gevoerd en is tot overeenstemming gekomen over de aanwijzing van de beheerders van de vaarwegen. Dit wordt vastgelegd in de (herziende) waterverordening die, na een inspraakprocedure, naar verwachting eind 2014 van kracht wordt. In de waterverordening wordt de provincie aangewezen als vaarwegbeheerder van de beroepsvaarwegen en staande mastroutes, uitgezonderd de vaarwegen die nu al bij een aantal gemeenten liggen. Van de overige recreatieve vaarwegen, die onderdeel uitmaken van de BRTN-routes, wordt het vaarwegbeheer in medebewind bij de waterschappen gelegd. De waterschappen krijgen voor de meerkosten over het vaarwegbeheer een vergoeding, maar ze betalen ook mee voor het waterkwantiteitsbeheer over de vaarwegen die de provincie beheert. De overeenkomsten daartoe zijn in 2013 opgesteld. Besluitvorming over de waterverordening heeft in de loop van 2014 plaatsgevonden. Vergoeding gaat met terugwerkende kracht in vanaf In 2015 wordt er dus volgens de nieuwe organisatie (met bijbehorende bekostiging) gewerkt. In het verlengde van de aanwijzing van het vaarwegbeheer wordt met de waterschappen ook gesproken over herverdelen van vaarwegen. De inzet daarbij is dat de provincie het basis net voor de beroepsvaart en de staande mastroute in beheer en onderhoud heeft en de waterschappen de overige vaarwegen (CEMT-klasse I en BRTN-routes niet zijnde staande mastroutes). Dit is een traject waarbij in 2017 een definitief besluit wordt genomen. De mogelijke overdracht betreft uitsluitend vaarwegen in het gebied van Hollands Noorderkwartier. In 2015 is de scope van de overdracht bepaald en worden de uitvragen van de benodigde onderzoeken voorbereid. Gebouwen De provincie Noord-Holland heeft verschillende panden in beheer: Paviljoen Welgelegen Dreef 1 (Dokterswoning) Dreef 3, Houtplein 33 (inclusief winkels) Schoonzichtlaan 2 t/m 8 Florapark 5 en 6 Frederikspark 10 en 12 Paviljoenslaan 3, 5 en 7/9 Mercurius (voormalig archeologisch depot, Wormer) Archeologisch informatiecentrum, Huis van Hilde (Castricum). 163

164 De meeste panden zijn in gebruik voor de huisvesting van medewerkers en/of opslag van eigendommen. Het pand aan het Houtplein 33 biedt onderdak aan het grootste deel van de provinciale organisatie. De provincie verhuurt een klein deel van de panden, dat in gebruik is, als winkel of dienstwoning aan derden. Op de plaats van het pand Dreef 3 realiseert de provincie in de loop van 2014 een nieuw kantoorpand annex vergaderlocatie, met daaronder een parkeergarage. In Castricum is een nieuw Archeologisch informatiecentrum gebouwd, dat de naam Huis van Hilde heeft gekregen. Dit pand wordt ook in de loop van 2014 in gebruik genomen. Het bestaande archeologisch depot Mercurius in Wormer zal worden afgestoten. Het kantoorpand aan de Zijlweg 245 is verkocht. De panden Schoonzichtlaan 2 t/m 8 in Haarlem en Mercurius te Wormer, het bestaande archeologisch depot, zullen worden afgestoten. Het onderhoud aan de panden voor 2015 kan als volgt worden ingedeeld. Planmatig onderhoud Niet planmatig onderhoud Voor zowel het planmatig als het niet planmatig onderhoud voor het kantoorpand Houtplein 33 en het nieuwe gebouw Dreef 3 is een maincontract afgesloten, op basis van een prestatiecontract. Dit houdt één contract in voor het onderhoud aan alle technische disciplines, waaronder bouwkunde, verwarming, lucht en elektrotechniek. Voor het planmatig (bouwkundig) onderhoud aan de overige panden werken wij met een meerjarenonderhoudsplan. Dit meerjarenonderhoudsplan bevat het planmatig (bouwkundig) onderhoud aan de buitenzijde van de panden, zoals het schilderwerk, de vervanging of renovatie van daken en goten en noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden aan de terreinen (hekwerk, bestrating). In het meerjarenonderhoudsplan is ook de periodieke vervanging van cv-installaties meegenomen. Om de drie jaar vindt een herinspectie van de provinciale panden plaats, waarna het meerjarenonderhoudsplan indien nodig wordt aangepast. De laatste herinspectie heeft in 2013 plaatsgevonden. Het planmatig onderhoud aan het interieur van de diverse panden (bijvoorbeeld binnenschilderwerk) is de laatste jaren voornamelijk betaald uit het budget voor niet planmatig onderhoud. Na de oplevering van Paviljoen Welgelegen heeft de architect voor dit pand een meerjarenonderhoudsplan voor interieur gemaakt. Investeringen in steunpunten Sinds het openstellen van de provinciale (vaar)wegen maakt Provincie Noord-Holland, naast haar hoofdkantoor in Haarlem, ook gebruik van steunpunten. Het zijn strategisch en geografisch gekozen locaties van waaruit het vereiste dagelijks beheer aan de (vaar)wegen wordt uitgevoerd. Om te kunnen voldoen aan de eisen zijn éénmalige investeringen in deze steunpunten vereist. Het betreft een aantal onvermijdelijke en een aantal wenselijke aanpassingen. De aanpassingen bij de steunpunten Vijfhuizen, Uitgeest en Midden Beemster zijn als onvermijdelijk benoemd omdat zij voortvloeien uit wettelijke aansprakelijkheden. Voor het steunpunt Uitgeest geldt dat er sprake is van een ARBO risico als gevolg van te beperkte manoeuvreerruimte voor vrachtwagens. Dit kan tot letsel leiden als gevolg van aanrijgevaar. Voor de overige onvermijdelijke aanpassingen geldt dat wanneer deze investeringen niet worden gedaan er een verhoogd operationeel risico ontstaat waardoor in een strenge winter een zouttekort ontstaat op locatie, met eventuele aansprakelijkheidsstellingen tot gevolg. Deze investeringen van in totaal worden geactiveerd en in 10 jaar afgeschreven. Voor de steunpunten Hoofddorp, t Schouw en Langebalk zijn investeringen wenselijk. Daarnaast kan door de aanschaf van een gladheidmanagementsysteem efficiënter zout gestrooid worden en is cameratoezicht een verbetering van de veiligheid. Deze investeringen van in totaal worden geactiveerd en in 10 jaar afgeschreven. De investeringen in steunpunten worden verder inzichtelijk gemaakt in onderstaande tabel. Niet planmatig onderhoud Het niet planmatig onderhoud beslaat het noodzakelijke klein onderhoud aan de panden, dat deels structureel plaatsvindt (onderhoud aan cv s, zonweringen, automatische deuren en tuin) en 164

165 deels op ad hoc basis (wanneer een onvolkomenheid wordt geconstateerd, na melding van storing of incidentele inspectie) wordt uitgevoerd. Wat gaat het kosten? Beheer en onderhoud meerjarig gepland Onderhoud en vervanging wegen (incl. groen) en openbaar vervoerbanen Onderhoud en vervanging vaarwegen Planmatig onderhoud gebouwen Dagelijks onderhoud gebouwen Waarvan activa met een maatschappelijk nut: Totaal Bovenstaande budgetten zijn exclusief apparaatskosten

166 4.4 Financiering Wat willen we bereiken? De financiering van de provincie Noord-Holland vindt plaats conform de voorwaarden genoemd in de Wet financiering decentrale overheden. Het belangrijkste uitgangspunt van deze wet is het beheersen van de uit de Treasuryfunctie voortvloeiende risico s. De Treasuryfunctie omvat alle activiteiten gericht op het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële stromen en de hieraan verbonden risico s. Het treasurybeleid beslaat de doelstellingen, de richtlijnen en de limieten, die voor het uitvoeren van de Treasuryfunctie zijn vastgesteld. De wettelijke en provinciekaders zijn vastgelegd in: Wet financiering decentrale overheden (Wet fido) Besluit leningvoorwaarden decentrale overheden Ministeriële regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) Financiële verordening Noord-Holland 2011 Financieringsstatuut Provincie Noord-Holland 2010 (recent aangepast) In deze wettelijke kaders staan onder andere richtlijnen over het aangaan en verstrekken van leningen, evenals het verlenen van garanties uit hoofde van de publieke taak. Uitzettingen of derivaten moeten een prudent karakter hebben en niet zijn gericht op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico. In de ministeriële regeling is geëxpliciteerd wat minimaal onder prudente uitzettingen en een prudent gebruik van derivaten moet worden verstaan. De voorschriften richten zich op de tegenpartij (debiteurenrisico) en op het type instrument (marktrisico). De doelstellingen bij het uitvoeren van het treasurybeleid zijn vastgelegd in de financiële verordening en in het treasurystatuut. De belangrijkste doelstellingen zijn: Zorgen voor de tijdige beschikbaarheid van de nodige financiële middelen Beheersen van financiële risico s Minimaliseren van de kosten bij het beheren van geldstromen en financiële posities Wij houden ons bij het uitvoeren van de Treasuryfunctie aan de wettelijke kaders en provinciale regelgeving. Met de keuze voor het integraal schatkistbankieren (besluit Provinciale Staten november 2009) hebben wij de risico s van het uitzetten van middelen kunnen begrenzen. Immers het debiteurenrisico van deze keuze is nihil, want het geld wordt uitsluitend ondergebracht bij het Rijk. Doordat het bij het Rijk alleen mogelijk is in deposito s uit te zetten blijft de hoofdsom bovendien te allen tijde in tact. Dat betekent dat ook geen sprake is van koersrisico. De provincie loopt tevens geen valutarisico, aangezien het Rijk alleen de mogelijkheid geeft middelen uit te zetten in euro s. Bij het uitzetten van middelen sturen wij daarom op het beheersen van het renterisico en het liquiditeitsrisico. Het renterisico is het risico van een lager financieel resultaat als gevolg van een stijging van de rente. Het liquiditeitsrisico is het risico van wijzigingen in het verloop van inkomsten en uitgaven in afwijking van de planning, waardoor rente-inkomsten hoger of lager uitvallen. Wat gaan wij daarvoor doen? De staat verzekert met schatkistbankieren dat met de middelen van de provincie geen onnodige financiële risico s worden gelopen. De provincie profiteert van de AAA-funding tarieven van de overheid. Schatkistbankieren biedt de twee volgende hoofdactiviteiten: 166

167 Rekeningcourantverhouding met de Staat. Een positief saldo op de bankrekeningen van de provincie wordt dagelijks afgeroomd ten gunste van de rekening courant. Andersom wordt een negatief saldo op de bankrekeningen dagelijks aangezuiverd vanaf deze rekening courant. Deze saldoregulatie geschiedt door het Agentschap van de Generale Thesaurie van het ministerie van Financiën. Plaatsing van deposito s bij genoemd Agentschap. Hierbij worden dagelijks onafhankelijk vastgestelde tarieven gehanteerd en aanvragen worden nooit geweigerd indien het saldo toereikend is. Op 4 juni 2012 en op 18 januari 2013 is in het begrotingsakkoord 2013 respectievelijk financieel akkoord tussen Rijk en medeoverheden afgesproken dat decentrale overheden ingaande 2014 allemaal overgaan op schatkistbankieren.hierdoor zijn vanaf 15 december 2013 de voorwaarden van het schatkistbankieren gewijzigd. Bij de overgang van vrijwillig naar verplicht schatkistbankieren heeft de staat onder meer de rentevergoeding aangepast. Het gevolg is een aanzienlijk lagere opbrengst voor de provincie Noord-Holland dan in de afgelopen jaren mogelijk was.anders dan bij het vrijwillig schatkistbankieren is het sinds 15 december 2013 mogelijk gemaakt om tijdelijk overtollige middelen uit te zetten bij Nederlandse gemeenten, waterschappen en provincies, voor zover deze niet onder het toezicht van de uitzettende overheid vallen. Met dergelijke uitzettingen is een hogere rentevergoeding te verkrijgen dan via de schatkist. In de vergadering van 23 juni 2014 hebben PS besloten om de financiële verordening en het financieringsstatuut aan te passen zodat gebruik gemaakt kan worden van de hierboven genoemde optie. Voor het bepalen van de hoogte, de looptijd en het rentepercentage van de te plaatsen deposito s maken wij gebruik van liquiditeitsprognoses en renteverwachtingen. Liquiditeitsprognoses De liquiditeitsprognoses genereren informatie over de liquiditeitsbehoefte op de korte, middellange en lange termijn. De prognoses vormen een belangrijke basis voor het uitzetten van tijdelijk beschikbare financiële middelen in deposito s. Renteverwachtingen Een tweede belangrijke basis is de renteverwachting, die wij ieder kwartaal opstellen met twee of drie rentevisies van verschillende banken en treasuryspecialisten. Als gevolg van het verplicht schatkistbankieren, heeft de provincie te maken gekregen met een gewijzigde rentestructuur met daarbij andere rentetypen. Deze typen zijn voor deposito s met looptijden korter dan 12 maanden gebaseerd op de Dutch Treasury Certificates en met looptijden van langer dan 12 maanden op de Dutch State Loans.Als gevolg van bovengenoemde wijziging is besloten om ten eerste een notitie op te stellen die als basis dient voor een wijziging van het financieringsstatuut. Verder is besloten om de vrijkomende deposito s op de rekening-courant te laten staan. Dit levert vooralsnog meer baten op. Wij verwachten dat eind 2014 een bedrag van 620 miljoen bij de schatkist zal staan. Hierin zijn begrepen de bijdragen van derden in de financiering van het N 201-project, N 23 project, vooruitontvangen BDU gelden en ILG gelden. Ultimo 2013 is dit een bedrag van respectievelijk 66,3 miljoen, 36,9 miljoen, 152,5 miljoen en 69,1 miljoen. Financieringstekort Van het aantrekken van middelen is jarenlang geen sprake geweest. De liquiditeitsprognoses laten zien dat deze situatie vanaf 2016 wijzigt. In tabel (Staat van investeringen en financiering) is te zien dat vanaf 2016 een financieringstekort ontstaat op basis van de ramingen zoals die in de huidige begroting zijn opgenomen. Bij Begroting 2014 werd eveneens vanaf 2016 een tekort berekend. Onder andere naar aanleiding hiervan is eind 2013 de Perspectiefnota opgesteld. In deze Perspectiefnota is een waarschijnlijkheidsanalyse uitgevoerd op de opgegeven investeringen. Naar aanleiding hiervan is toen vast komen te staan dat het niet waarschijnlijk is om er vanuit te gaan dat al vanaf 2016 een financieringstekort ontstaat. De verwachting naar aanleiding van de waarschijnlijkheidsanalyse was dat dit in zou ontstaan. Naar aanleiding van deze waarschijnlijkheidsanalyse zijn bij Begroting 2015 geen rentelasten berekend voor het opnemen van leningen ter financiering van de geplande investeringen. 167

168 Kasgeldlimiet/Renterisiconorm De Wet fido stelt normen voor de hoogte van het kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Bij het uitvoeren van het treasurybeleid zal de provincie Noord-Holland in 2015 binnen deze normen blijven. Overschrijding van het kasgeldlimiet zal niet aan de orde zijn, omdat in 2015 geen kasgeldleningen worden aangetrokken. De renterisiconorm is bedoeld om (her)financiering van de meerjarige leningen over de jaren te spreiden. Dit is echter voor de provincie Noord-Holland niet aan de orde, omdat bij de provincie vooralsnog geen sprake is van herfinanciering van leningen. Zoals hierboven is vermeld, is de verwachting dat in voor het eerst geld aangetrokken moeten worden. Opties ter verbetering van de raming van het EMU-saldo Ingevolge de wet Houdbare Overheidsfinanciën (HOF) moeten het Rijk en de decentrale overheden het begrotingstekort binnen afgesproken grenzen houden. In het Financieel Akkoord van januari 2013 hebben de koepels ingestemd met een saldopad voor de jaren 2013 t/m De laatste jaren leert de ervaring echter dat de provincies in de ramingen een groot aandeel van de EMUruimte vragen maar niet daadwerkelijk benutten. Dit wordt voor een groot deel verklaard door planningsoptimisme. Een landelijke werkgroep waarin Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen zijn vertegenwoordigd, heeft naar aanleiding van voorgaande alinea een rapport uitgebracht over verbetermogelijkheden voor de raming van het EMU-saldo. Het rapport is op 18 april 2014 verschenen onder de titel: Beheersing EMU-saldo decentrale overheden met als ondertitel: Mogelijkheden voor een betere raming en realisaties van het EMU-saldo. In dit rapport zijn meerdere opties gegeven om tot een betere raming van het EMU-saldo te komen. Naar aanleiding hiervan doet de Provincie Noord-Holland mee aan een pilot om het EMU-saldo in de paragraaf Financiering op te nemen. De motivatie om het EMU-saldo in de paragraaf Financiering op te nemen komt voort uit de gedachte dat zowel het EMU-saldo als de paragraaf Financiering een sterke verwantschap hebben met de (daadwerkelijke) kasstromen van de provincie, die leidend zijn in de berekeningswijze van het EMU-saldo. De basis voor deze pilot berekening vormt het saldo van het EMU-saldo bij de Jaarrekening Dit zorgt ervoor dat de basiscijfers zijn ontdaan van het zogenaamde planningsoptimisme. Op deze cijfers zijn voor de jaren 2014 t/m 2018 aan aantal correcties toegepast die betrekking hebben op grote investeringen ten laste van reserves welke dus een negatieve impact hebben op het EMU-saldo. Daarnaast zijn de geactiveerde investeringen (oa PMI/PMO) en de betalingen ten laste van de voozieningen geupdated. Deze mutaties zorgen voor het onderstaande meerjarige EMU-saldo: 2 Eind 2015 wordt in bestuurlijk overleg bezien of op basis van de dan beschikbare realisaties de geprojecteerde daling in 2016 en 2017 verantwoord en mogelijk is. 168

169 Berekening EMU-saldo provincie Noord-Holland Omschrijving Werkelijk Begroot Begroot Begroot Begroot Begroot Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (BBV art.17c) -95,3-185,7-259,6-156,0-118,0-110,0 +2 Afschrijvingen ten laste van de exploitatie 98,4 125,9 157,5 150,9 142,4 125,9 +3 Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie -4 Uitgaven aan investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd +5 De in mindering op de hierboven genoemde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het rijk, de provincies, de Europese Unie en overigen +6a Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs) -6b Boekwinst op desinvesteringen in (im)materiële vaste activa -7 Uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. +8a Verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs) 111,8 111,8 111,8 111,8 111,8 111,8-237,2-183,9-182,9-255,1-215,4-192,5 98,3 52,2 55,7 100,2 110,9 46, ,0-3,1-1, ,5 8,9 5,1 12,6 12,6-8b Boekwinsten op grondverkopen Betalingen ten laste van de voorzieningen - 85,9-81,9-80,3-76,7-72,6-37,6-10 Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen e.d.) en die nog vallen onder één van de andere genoemde posten -11 Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen EMU Saldo - 110,9-162,2-190,4-119,8-28,3-43,4 Wat mag het kosten? / Wat brengt het op? De feitelijke realisatie van het treasurybeleid weerspiegelt het renteresultaat van de provincie. Wij hebben in 2015 een verwacht renteresultaat van 11,7 miljoen. Het renteresultaat over 2015 is als volgt opgebouwd (zie hiervoor ook tabel ): Rentederving op verstrekte achtergestelde lening Purmerend t.b.v. Stadsverwarming ( ) Rentederving op te verwachten verstrekte renteloze leningen en/ voorfinancieringen: Leningen aan de RON NV. ( ), Ontwikkelingsmaatschappij N-H Noord inz. MKB ( ), Leningen t.b.v. de Streekrekening Texel ( ), Nationaal Restauratiefonds( ), CPO ( ), gemeente Uithoorn ( 4.000), Renteverlies NIEGG-gronden Crailo en Anna Paulowna ( ) Rentebaten op verstrekte langlopende geldleningen en uitzettingen ( ) Naast de werkelijke rentelasten/baten rekent de Provincie Noord-Holland rente intern door aan kostenplaatsen, producten en activa. In 2014 bedraagt de doorberekende rente 9,7 miljoen. Deze doorberekening zorgt voor een totaal bruto renteresultaat van 11,7 miljoen, dat als baat wordt toegevoegd aan de algemene middelen. 169

170 4.5 Bedrijfsvoering Wat willen we bereiken? De bedrijfsvoering is niet meer intern, maar extern gericht. De burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties en medeoverheden verwachten van de provincie Noord-Holland dat zij rechtmatig handelt en betrouwbaar, transparant, doelmatig, doeltreffend en responsief is. Wij sturen in 2015 op het invullen van deze criteria, aangezien daaruit de uitkomsten van de bedrijfsvoering voortvloeien. De bedrijfsvoering is van belang voor het uitvoeren van programma s. Het welslagen van programma s is in belangrijke mate afhankelijk van de externe gerichtheid, de toegenomen transparantie en de kwaliteit van de bedrijfsvoering. Bovendien is de bedrijfsvoering bij een externe gerichtheid van de provincie zichtbaar voor burgers. Hierdoor is de bedrijfsvoering een factor voor het imago van de provincie. Wat gaan we daarvoor (meer) doen? Om de sturing op de genoemde criteria verder te ontwikkelen en te verbeteren, mede in relatie tot externe ontwikkelingen, werken wij in 2015 aan de volgende activiteiten. Digitalisering Digitaliseren Rode Minutenproces In 2015 worden de mogelijkheden verder onderzocht om het proces waarmee GS-besluiten tot stand komen verder te digitaliseren. Daarnaast wordt dit proces verder geoptimaliseerd door de in 2014 voorgestelde verbeteringen in het proces door te voeren. Personeel Individueel Keuzebudget Met ingang van 1 januari 2015 moeten wij het Individueel Keuzebudget (IKB) hebben ingevoerd. Daarmee wordt uitvoering gegeven aan een afspraak die de provincies met de vakbonden hebben gemaakt en is vastgelegd in de CAO Doel van de IKB-regeling is om de medewerker ingaande 2015 meer keuzevrijheid te geven. De medewerker kan/mag zelf bepalen wanneer hij uitbetaling van middelen uit de eigen IKB-pot gedurende het jaar wenst. Het IKB wordt samengesteld uit de volgende beloningsonderdelen : vakantietoelage, eindejaarsuitkering, levensloopbijdrage werkgever en het bovenwettelijk vakantieverlof. De omvang van de IKB-pot bedraagt zodoende circa 20% van het basissalaris van de medewerker. Alle middelen in de eigen IKB-pot moeten binnen het kalenderjaar worden uitbetaald aan de medewerker. Dat is een voorwaarde van de Belastingdienst. Vooral voor het vakantiegeld over de maanden juni tot en met december 2015, dat normaliter in mei 2016 zou worden uitbetaald, kan dit tot extra lasten leiden. Hiermee hebben wij in de begroting rekening gehouden. Werkkostenregeling De provincie Noord-Holland voert per 1 januari 2015 de werkkostenregeling in. Hoewel de consequenties van de werkkostenregeling op basis van de werkelijke cijfers over de afgelopen jaren in beeld is gebracht, zullen wij de ontwikkeling van de werkkostenregeling in 2015 nauwgezet volgen. Het doel van de werkkostenregeling is het terugdringen van de administratieve lasten voor werkgevers. Met de inwerkingtreding van de werkkostenregeling veranderen de fiscale regels met betrekking tot het vergoeden, verstrekken en ter beschikking stellen van loonbestanddelen. De belangrijkste wijziging is dat binnen de werkkostenregeling het loonbegrip sterk wordt uitgebreid: "Loon is al hetgeen uit een dienstbetrekking of een vroegere dienstbetrekking wordt genoten, daaronder mede begrepen hetgeen wordt vergoed in het kader van de dienstbetrekking". 170

171 Planning en Control Binnen de provincie wordt voor het besturen en het beheersen van de besturende processen, de kernprocessen en de ondersteunende processen gebruik gemaakt van verschillende planning- en controlinstrumenten. Deze instrumenten geven invulling aan de door Provinciale Staten vastgestelde planning- en controlcyclus. De programmabegroting neemt daarin een centrale plaats in. Het verder vergroten van de toegankelijkheid, inzichtelijkheid en bruikbaarheid van de begroting heeft voortdurend de aandacht van het bestuur. Provinciale Staten stellen prijs op een (digitale) planning- en controlcyclus waarmee het beter mogelijk is de kaderstellende en controlerende rol in het duale bestel te vervullen. Provinciale Staten wensen rapportages die handig zijn in het dagelijks gebruik en die belangstellende burgers meer inzicht in de beleidsprogramma s geven. Provinciale Staten hebben vastgesteld dat met de invulling van het in 2010 vastgestelde format de majeure vernieuwing van de stukken is afgerond. Verdere ontwikkelingen zullen vooral gericht zijn op het digitale werken. Een voorbeeld hiervan is de in 2013 ontwikkelde eerste digitale versie van de begroting in een oogopslag. Daarnaast is in 2014 de software applicatie Business Objects uitgerold, met de bedoeling efficiënter de noodzakelijke informatie uit de automatiseringssystemen te verkrijgen. Nieuwe technische ontwikkelingen openen nieuwe mogelijkheden. De planning en control producten zullen zich daarom voortdurend blijven ontwikkelen. Zowel de digitalisering van de begroting als het gebruik van Business Objects zullen verder worden uitgebouwd in De uitvoering van het programma Versterken Concerncontrol en financiële functie is in 2014 voortgezet op basis van de volgende programmathema s: Verdere verbreding en versterken van de controlfunctie; Onderhoud op kaderstelling; Versterking van de externe en interne besturing; Risicomanagement; Vergrote meerwaarde auditfunctie. De ontwikkeling van de financiele functie is in 2015 gericht op de volgende thema s: De kaders op het gebied van administratieve organisatie en interne beheersing worden verder ingericht, mede in het licht van de verdergaande digitalisering; Een concernbrede rapportagetool voor het monitoren van de bedrijfsvoering en de prestaties wordt ingezet, waarmee ook de beheersing in het kader van het risicomanagement verder wordt ontwikkeld. Organisatieontwikkeling Houtskoolschets In de agenda voor de toekomst hebben wij de interne en externe ontwikkelingen beschreven waar de ambtelijke organisatie in de nabije toekomst mee te maken krijgt. Deze (middel)langetermijnvisie hebben we geconcretiseerd in thema s en acties voor de komende jaren. Met houtskoolschetsen per directie zijn deze vertaald naar organisatieontwikkelingen, die hieraan ten grondslag zouden moeten liggen. De uitvoering van de houtskoolschetsen moet tot en met 2018 plaatsvinden. De houtskoolschetsen zijn dynamisch en kunnen jaarlijks naar gelang de ontwikkelingen (zoals het wel of niet overgaan van de plustaken naar de omgevingsdiensten) worden bijgesteld. Dienst Landelijk Gebied Het IPO-Bestuur heeft in oktober 2013 besloten dat de provincies per 1 januari 2015 verantwoordelijk worden voor het provinciaal aandeel van de Dienst Landelijk Gebied. Daartoe nemen de provincies, nadat het Rijk de efficiencytaakstelling heeft geëffectueerd, de zeggenschap over van de bijbehorende capaciteit (400 fte) en worden de bijbehorende middelen aan het Provinciefonds toegevoegd. Daarmee is nu definitief geworden dat de betrokken medewerkers van de Dienst Landelijk Gebied per 1 januari 2015 overgaan naar de twaalf provincies. Op basis van het advies van de Commissie Janssen is door het IPO-bestuur besloten daarbij een verdeling af te spreken die er op neer komt dat hiervan 2,75 miljoen (ongeveer 27 fte) voor de provincie Noord-Holland beschikbaar komt. 171

172 Kostprijssturing Met name voor de uitvoerende provinciale taken en projecten werken wij in 2015 aan het ontwikkelen van integrale kostprijssturing. Wij zien verschillende voordelen in het sturen op basis van een integrale kostprijs, waarbij we directe en indirecte kosten integraal toerekenen aan de te leveren producten en projecten. Het beoogde doel hiervan is dat het een zakelijker en efficiëntere afweging en sturing mogelijk maakt. Het maakt (binnen grenzen) mogelijk om keuzes te maken over de wijze van uitvoeren in relatie tot de daaraan gekoppelde uitvoeringskosten. Voor de directie B&U geldt dat de sturing op integrale kostprijs hand in hand gaat met een andere marktbenadering: meer over te laten aan de markt. Dit krijgt vorm door te werken met geïntegreerde contracten (meerdere bouwfasen in een keer contracteren) en het inrichten van grote, meerjarige gebiedscontracten voor vast en variabel onderhoud. Bij het verlenen van subsidies wordt gebruik gemaakt van het middel van indicatieve kostprijsberekening. Met dit middel wordt inzichtelijk gemaakt wat de uitvoeringskosten zijn van het verlenen van subsidies. In 2013 is gestart met een pilot met het weergeven van uitvoeringskosten die verbonden zijn aan het openstellen van een uitvoeringsregeling. In 2015 worden ook de uitvoeringskosten van subsidies buiten uitvoeringsregeling geraamd. Wat mag het kosten? De onderstaande apparaatskosten vertegenwoordigen de totale kosten van de bedrijfsvoering. In de personele kosten zijn meer kosten opgenomen dan enkel de loonsom van de structureel toegestane formatie. Onderdeel van de materiële kosten zijn de kapitaallasten van de nieuwe kantoorpanden aan het Houtplein en de Dreef over een periode van 25 jaar, waarvan een deel direct ten laste komt van de reserve huisvesting. In de apparaatskosten is nog geen rekening gehouden met de geschetste ontwikkelingen voor de Dienst Landelijk Gebied. Apparaatskosten Budget 2015 Formatie Personeel fte - Materieel Totaal De verdeling van de apparaatskosten per programma heeft plaatsgevonden op basis van de begrote inzet van het ambtelijk apparaat op de verschillende operationele doelen. In 2015 wordt ongeveer van de apparaatskosten geactiveerd, hetgeen het resultaat op de programma s met dit bedrag ontlast. 172

173 4.6 Verbonden partijen Inleiding Onder een verbonden partij wordt verstaan: een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de provincie een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Een financieel belang bestaat uit het door ons ter beschikking gestelde bedrag dat we niet kunnen verhalen indien de verbonden partij failliet gaat of het bedrag waarvoor we aansprakelijk zijn indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Een bestuurlijk belang is zeggenschap, hetzij door vertegenwoordiging in het bestuur, hetzij door stemrecht. Vanwege de bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijke risico s dient op grond van het BBV en de Wet gemeenschappelijke regelingen de paragraaf Verbonden partijen opgenomen te worden in de begroting en jaarrekening. Wat willen we bereiken? In de kadernota verbonden partijen 2010 is het volgende opgenomen: Een verbonden partij is een instrument om maatschappelijke doelstellingen uit het collegeprogramma of de programmabegroting te behalen. In een aantal gevallen wordt voor de realisatie van een provinciaal belang voor een participatie in een verbonden partij gekozen. Allereerst kunnen GS van oordeel zijn dat het publieke belang het best kan worden behartigd door een bestaande activiteit buiten de provinciale organisatie te plaatsen. Voorbeelden van dergelijke verzelfstandigingen uit het verleden zijn Nuon, PWN, Alliander, Afvalzorg en Recreatie Noord-Holland. Ten tweede kan sprake zijn van activiteiten die gezamenlijk met andere publieke en/of private partijen worden uitgevoerd ter behartiging van provinciale publieke belangen. Voorbeelden hiervan zijn Schiphol Area Development Company (SADC), Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord, Zeestad en Polanen Park. Naast de hiervoor genoemde situaties kan voor nieuwe participaties gelden dat hiervoor wordt gekozen bij nieuw te ontwikkelen activiteiten die het publieke belang behartigen. Een voorbeeld hiervan is het Ontwikkelingsfonds Duurzame Energie Noord-Holland (ODENH). De verbonden partijen van de provincie Noord-Holland bestaan uit de provinciale deelnemingen (hierna: A), de gemeenschappelijke regelingen waaraan we deelnemen (B) en een aantal rechtspersonen waarmee een financieel belang en een bestuurlijk belang is gemoeid (C). Deelnemingen Naar hun aard kunnen de deelnemingen worden onderscheiden in de categorieën (voormalige) nutsbedrijven, regionale ontwikkelingsmaatschappijen, beleggingen en overig. De deelnemingen in de (voormalige) nutsbedrijven (NUON, Alliander, PWN inclusief Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland, Afvalzorg) zijn vanuit historisch oogpunt ontstaan. Regelmatig wordt beoordeeld of aanhouding van de belangen nog een provinciaal belang dient. Wij zien de drinkwatervoorziening, net als de rijksoverheid, als een publieke taak en wij hebben geen voornemen onze deelneming in PWN te verminderen. Ten aanzien van Afvalzorg hebben Provinciale Staten uitgesproken dat de activiteiten van deze vennootschap een publiek belang dienen. Uitbreiding van de activiteiten van Afvalzorg buiten het gebied van Noord-Holland en Flevoland (de huidige aandeelhouders) achten wij niet uitgesloten, mits in principe de decentrale overheden in het betreffende gebied daarvoor tot de vennootschap toetreden. Noord-Holland zal echter altijd een bepalende meerderheid in de vennootschap willen hebben. Vooralsnog zijn er geen concrete mogelijkheden tot uitbreiding en richt Afvalzorg zich met name op verdere verbetering van haar eigen bedrijfsprocessen. Ten aanzien van de ontwikkelingsvennootschappen (SADC, RON, NHN, Polanenpark en Zeestad) kunnen sociaal-economische motieven en motieven vanuit ruimtelijke ordening worden aangevoerd voor de diverse participaties. Zolang de doelstelling van de desbetreffende 173

174 ontwikkelingsmaatschappij actueel is, blijft de provincie vanuit dat oogpunt in principe deelnemen, tenzij nieuwe ontwikkelingen tot andere keuzes leiden. De deelnemingen met een beleggingskarakter in de Bank Nederlandse Gemeenten en de Nederlandse Waterschapsbank dienen geen direct provinciaal belang, maar worden aangehouden vanwege het geringe risico en het hoge rendement. Recreatie Noord-Holland is een uitvoeringsorganisatie met als doel het beheren en onderhouden van gebieden van een zestal recreatieschappen waarin de provincie deelneemt, welke taak voorheen werd uitgevoerd door de provinciale afdeling Groenbeheer. Alle aandelen zijn bij de provincie geplaatst. Ten behoeve van het Wieringerrandmeerproject is een tweetal vennootschappen opgericht waarin de provincie deelneemt. Daar het project niet doorgaat zullen deze vennootschappen worden ontbonden. Gemeenschappelijke regelingen De gemeenschappelijke regeling Schadeschap Luchthaven Schiphol dient ter afstemming van belangen tussen de diverse overheden in de regio. De provincie is actief in een aantal recreatieschappen in het kader van landschapsbeheer en het creëren van recreatievoorzieningen. De Randstedelijke Rekenkamer is een gemeenschappelijke regeling en oefent voor de provincies Flevoland, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland de rekenkamerfunctie uit. Het Openbaar lichaam Waddenfonds is een gemeenschappelijke regeling tussen de provincies Noord-Holland, Groningen en Fryslân. De provincie neemt deel aan een viertal omgevingsdiensten. Dat betreft gemeenschappelijke regelingen tussen de provincie en een aantal gemeenten in de Provincie Noord-Holland. De Omgevingsdienst Flevoland & Gooi- en Vechtstreek is een gemeenschappelijke regeling tussen de provincie Noord-Holland, de provincie Flevoland en een aantal gemeenten in beide provincies. Overige verbonden partijen De provincie is lid van de vereniging Interprovinciaal Overleg, het IPO. Hiervan kunnen alleen de Nederlandse provincies lid worden. Met deze samenwerking wordt beoogd de condities waaronder provincies werken te optimaliseren en provinciale vernieuwingsprocessen te stimuleren. Tevens is de provincie lid van de Vereniging Amsterdam Airport Area met als doelstelling het aantrekken van buitenlandse bedrijven. De provincie is betrokken bij een aantal stichtingen. Stichtingen worden als verbonden partij opgenomen als door de provincie een bestuurder wordt benoemd en er sprake is van jaarlijkse financiele bijdragen aan die stichting. Daarmee wordt een ruime invulling gegeven aan de definitie van verbonden partijen. De stichtingen die het betreft zijn: Stichting Gooisch Natuurreservaat Stichting bevordering kwaliteit leefomgeving Schipholregio Stichting Projectbureau Masterplan Noordzeekanaalgebied Stichting administratiekantoor Aandelen Zeehaven IJmuiden Stichting Provinciale Atlas Stichting Oneindig Noord-Holland Stichting Voorbereiding Pallas-reactor Het fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Noord-Holland is op grond van de Wet milieubeheer tot stand gekomen als publiekrechtelijk rechtspersoon. Doel is het beheren van de gelden in het fonds opdat deze gelden worden gebruikt ter dekking van de kosten van de gesloten stortplaatsen. 174

175 Wat gaan we daarvoor doen? Sturen op bijdrage provinciale doelen De provincie stuurt actief op de bijdrage van een verbonden partij aan de provinciale doelen. De beleidsmatige afweging of continuering van participatie in bestaande verbonden partijen wenselijk is komt aan de orde bij de vierjaarlijkse evaluatie van de verbonden partij. Naast (her)definiëring van het publieke belang zal voor elke verbonden pertij, zowel bij het aangaan daarvan als bij de periodieke evaluatie, worden getoetst of wordt bijgedragen aan realisatie van beleidsdoelstellingen. Vanuit bedrijfseconomisch perspectief zal beoordeeld worden of de bedrijfsvoering van de verbonden partij voldoende zakelijk is. In alle gevallen wordt periodiek de beleidsmatige afweging gemaakt om betrokken te blijven of te zijn bij activiteiten die de verbonden partij verricht. Bij het aangaan en het aansturen van een verbonden partij streven wij ernaar: Afspraken met de verbonden partijen vast te leggen (bijvoorbeeld in overeenkomsten, statuten of indien van toepassing in een gemeenschappelijke regeling) en te monitoren; Afspraken met de verbonden partijen te maken over de frequentie en inhoud van de verantwoordingsinformatie en deze te monitoren; Te beoordelen of andere partijen die betrokken zijn bij de verbonden partijen andere belangen kunnen hebben naast het gezamenlijk belang. Invulling aandeelhouders- en commissarisrol Wij zijn op grond van de Provinciewet bevoegd te besluiten tot privaatrechtelijke rechtshandelingen van de provincie, dus ook tot het beschikken over de aandelen en het uitoefenen van aandeelhoudersrechten. Daarbij geldt dat Provinciale Staten vooraf geïnformeerd worden als zij daarom verzoeken of wanneer de uitoefening van de aandeelhoudersrechten ingrijpende gevolgen voor de provincie kan hebben. Het stemrecht op grond van de aandeelhoudersrelatie wordt uitgeoefend door een lid van Gedeputeerde Staten op basis van een plenair collegebesluit. Bij de belangrijke deelnemingen worden de vergaderingen van aandeelhouders bezocht. De informatieverstrekking vanuit de deelneming vindt plaats door verzending van jaarstukken, begrotingen, notulen en andere relevante informatie. Er is voor gekozen de belangen van de provincie bij de deelnemingen primair via de aandeelhoudersrol te behartigen. Dat betekent dat in de Raden van Commissarissen van de provinciale deelnemingen geen leden van Gedeputeerde Staten of Provinciale Staten worden benoemd. De aandeelhoudersrol is geplaatst in de portefeuille van de gedeputeerde die ook belast is met het beleidsveld. Om het benodigde contact met de belangrijkste deelnemingen (NUON, Alliander, Afvalzorg, PWN) te hebben, worden door het jaar heen verschillende afstemmingsoverleggen gehouden tussen de portefeuillehouder en bestuurders van de onderneming. De jaarstukken van verbonden partijen worden beoordeeld op een aantal financiële criteria: positief resultaat, solide financiële verhoudingen (Eigen Vermogen versus Vreemd Vermogen), dividendverwachtingen etc. Ook wordt gekeken naar de ontwikkelingen ten opzichte van voorgaande jaren en de verwachtingen voor de komende jaren. Dit gebeurt in nauw overleg met de betrokken beleidssectoren. De bepalingen uit de Nederlandse corporate governance code ( Code ), welke van toepassing is op beursgenoteerde vennootschappen met haar statutaire zetel in Nederland, worden zoveel mogelijk toegepast op de deelnemingen van de provincie Noord-Holland. De Code bevat zowel principes als concrete bepalingen die de bij een vennootschap betrokken personen (onder andere bestuurders en commissarissen) en partijen tegenover elkaar in acht zouden moeten nemen. De desbetreffende vennootschap vermeldt elk jaar in haar jaarverslag op welke wijze zij de principes van de Code in het afgelopen boekjaar heeft toegepast. Wij informeren Provinciale Staten over de ontwikkelingen bij de deelnemingen bij de jaarstukken en de begroting. Daarbuiten worden Provinciale Staten actief geïnformeerd als daar aanleiding toe is. 175

176 Relevante ontwikkelingen verbonden partijen De volgende wijzigingen hebben de afgelopen tijd plaatsgevonden op het gebied van de verbonden partijen: Ontbinding van N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Noord-Holland. De vennootschap oefende geen activiteiten meer uit en kon derhalve ophouden te bestaan; Oprichting Omgevingsdiensten; medio 2012 is de provincie toegetreden tot de Omgevingsdienst Flevoland Gooi- en Vechtstreek en in 2013 is de provincie toegetreden tot de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, de Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord en de Milieudienst IJmond. Wat mag het kosten? Wat brengt het op? De belangen van de provincie Noord-Holland in de verbonden partijen brengen lasten en baten (dividenden) met zich mee. Uitgaven De lasten voor de verbonden partijen zijn terug te vinden in verschillende programma s. De lasten (rentelasten) voor de deelnemingen in SADC en Zeehaven Ijmuiden vindt u in programma 5 Ruimte onder operationeel doel De bijdragen aan de recreatieschappen zijn opgenomen in programma 5 onder operationeel doel De bijdragen aan de omgevingsdiensten zijn opgenomen onder operationeel doel De bijdragen van de provincie aan het Interprovinciaal Overleg zijn opgenomen in programma 1 Openbaar bestuur. Inkomsten In 2014 ontvingen wij over het boekjaar 2013 ca. 21 miljoen aan dividend tegenover 10,4 miljoen wat begroot was. Zie hiervoor het overzicht van de ontvangen bedragen per deelneming. Een aanzienlijk deel van de ontvangen dividenden wordt gebruikt als algemeen dekkingsmiddel. Leningen en garantstellingen verstrekt aan provinciale deelnemingen Aan een aantal provinciale deelnemingen zijn bij oprichting of bij een latere financieringsbehoefte, leningen dan wel garanties verstrekt, namelijk: Aan Recreatie Noord-Holland N.V. (RNH) is een leningfaciliteit verstrekt van Van deze lening heeft RNH tot op heden geen gebruik gemaakt. Aan Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord N.V. (NHN) is een leningfaciliteit verstrekt van , bedoeld voor participatie in een Startersfonds. Tevens heeft NHN een participatiefonds opgericht ten behoeve van het midden-en kleinbedrijf. NHN zal door haar koerswijziging niet verder gaan met deze activiteiten. Het is de bedoeling dat de door de provincie jegens de BNG afgegeven garantstelling ad komt te vervallen. In 2007 is aan NHN een kredietfaciliteit van maximaal verstrekt. Eind 2013 was de schuld Met Polanenpark is een leningsovereenkomst aangegaan voor een maximum bedrag van 23 miljoen. Eind 2013 bedroeg de schuld van de vennootschap ; Aan Zeehaven IJmuiden is in 2011 een lening verstrekt van Aan de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij voor het Noordzeekanaalgebied N.V. is een renteloze lening verstrekt ten behoeve van investeringen in bedrijventerreinen. Eind 2013 bedroeg de totale schuld In verband met de verkoop van de Nuon aandelen is op grond van BBV-voorschriften een vordering op Vattenfall, de koper van de aandelen, opgenomen ter grootte van , zijnde het bedrag dat in 2015 ontvangen zal worden. 176

177 177

178 Staat van deelnemingen Staat van deelnemingen Deelneming Vest igings- Nominale Percent age Best uurlijk Publiek plaat s Waarde belang belang doel Aandelen % 1. N.V Nuon Energy Amsterdam ,92 Stemrecht AvA Energievoorziening 2. Alliander N.V. Arnhem ,16 Stemrecht AvA Energievoorziening 3. N.V. Afvalzorg Holding Haarlem ,00 Stemrecht AvA Efficiënt gebruik stortplaatsen 4. N.V. Provinciaal Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN) Velserbroek ,00 Stemrecht AvA Drinkwatervoorziening en natuurbeheer 5. N.V. Watertransportmaatschappij Rijn Kennemerland (WRK) Amsterdam ,00 Stemrecht AvA Drinkwatervoorziening 6. N.V. Recreatie Noord-Holland (RNH) Haarlem ,00 Stemrecht AvA Beheer en onderhoud recreatiegebieden 7. N.V. Schiphol Area Development Company (SADC) Schiphol ,00 Stemrecht AvA, Voordracht lid RvC Ruimtelijke inrichting Schipholgebied 8. Regionale Ontwikkelingsmaatschappij voor het Noordzeekanaalgebied (RON) Zaanstad ,30 Stemrecht AvA Ontwikkeling Noordzeekanaalgebied 9. N.V. Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (NHN) Alkmaar ,00 Stemrecht AvA, Voordracht voorzitter RvC Ontwikkeling Economie 10. PolanenPark B.V. Haarlem ,00 Stemrecht AvA Ontwikkeling bedrijventerrein 11. PolanenPark C.V. Schiphol ,00 Stemrecht VvV Ontwikkeling bedrijventerrein 12. N.V. Zeehaven IJmuiden IJmuiden ,4 (certificaten van aandelen) Benoeming lid Administratiekantoor Visserijbelangen 13. Zeestad Beheer B.V. Den Helder ,00 Stemrecht AvA Stadsvernieuwing Den Helder 14. Zeestad C.V. Den Helder ,00 Stemrecht VvV Stadsvernieuwing Den Helder 15. B.V. Ontwikkelingsfonds Duurzame Energie Provincie Noord- Holland (ODENH) Haarlem ,00 Stemrecht AvA 16.N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Den Haag ,10 Stemrecht AvA Belegging Stimulering duurzame energie en ontwikkeling economie 17.N.V. Nederlandse Waterschapsbank (NWB) Den Haag ,20 Stemrecht AvA Belegging 18. Life Sciences Fund Amsterdam B.V. Amsterdam ,9 (gewoon), 20,07 (preferent) Stemrecht AvA Ontwikkeling economie 19. B.V. Zeggenschap Wieringerrandmeer Haarlem ,00 Stemrecht AvA Realisatie Wieringerrandmeer 20. B.V. Kapitaaldeelname Wieringerrandmeer Haarlem ,00 Stemrecht AvA Realisatie Wieringerrandmeer Participatiefonds Duurzame Economie Provincie Noord- 21. Holland B.V. Haarlem 1,00 100,00 stemrecht AvA stimuleren duurzame economie TOTAAL

179 dienstjaar 2014 Wijzigingen Result aat Eigen Vermogen Eigen Vermogen Vreemd Vreemd Verst rekt e Dividend Geraamd Dividend begin 2013 eind 2013 Vermogen Vermogen leningen ont vangen Dividend ont vangen begin 2013 eind 2013 eind 2013 in 2014 in 2014 in verkoop 15% n.n.b n.n.b n.n.b n.n.b n.n.b n.n.b n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t

180 Gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen De provincie Noord-Holland neemt deel in een aantal gemeenschappelijke regelingen en in een aantal overige verbonden partijen. In de onderstaande tabel staan deze verbonden partijen opgesomd. Daarna volgt een uitgebreide beschrijving en inzicht in de financiele gegevens van elk van de gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen. Voor inzicht in financiële gegevens wordt waar mogelijk gebruik gemaakt van gegevens over Indien deze nog niet bekend waren op het moment van opstellen van deze paragraaf,wordt gebruik gemaakt van de meest recent gepubliceerde gegevens. Gemeenschappelijke regelingen 1. Schadeschap Luchthaven Schiphol Bevordering afwikkeling schadevergoedingen uitbreiding Schiphol 180 Doel 2. Recreatieschap Spaarnwoude Beheer recreatiegebied 3. Recreatieschap Groengebied Amstelland Beheer recreatiegebied 4. Recreatieschap Twiske-Waterland Beheer recreatiegebied 5. Recreatieschap Geestmerambacht Beheer recreatiegebied 6. Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer Beheer recreatiegebied 7. Recreatieschap Landschap Waterland Beheer recreatiegebied 8. Recreatieschap Plassenschap Loosdrecht e.o. Beheer recreatiegebied 9. Beheersregeling Amstel Beheer Amstel 10. Randstedelijke Rekenkamer Rekenkamerfunctie 11. Waddenfonds Beheren en besteden Waddenfonds 12. Omgevingsdienst Flevoland & Gooi-en Vechtstreek Vergunningverlening en handhaving milieutaken 13. Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied Vergunningverlening en handhaving milieutaken 14. RUD Noord-Holland Noord Vergunningverlening en handhaving milieutaken 15. Milieudienst IJmond Vergunningverlening en handhaving milieutaken Privaatrechtelijke rechtspersonen Doel 16. Interprovinciaal Overleg (vereniging IPO) Belangenbehartiging provincies 17. Vereniging Amsterdam Airport Area Aantrekken buitenlandse bedrijven 18. Stichting Gooisch Natuurreservaat Beheren natuurgebied 19. Stichting bevordering kwaliteit leefomgeving Schipholregio 20. Stichting Projectbureau Masterplan Noordzeekanaalgebied 21. Stichting administratiekantoor Aandelen Zeehaven IJmuiden Verbeteren leefkwaliteit Schipholregio Versterking van de internationale concurrentiepositie van het gebied Ontwikkeling haven 22. Stichting Provinciale Atlas Bevorderen historische atlas 23. Stichting Oneindig Noord-Holland Digitaal ontsluiten cultureel erfgoed 24. Stichting Voorbereiding Pallas-reactor Voorbereiding bouw hoge-flux reactor Publiekrechtelijk rechtspersoon 25. Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Noord-Holland Doel Beheer fonds ten behoeve van de nazorg stortplaatsen

181 Schadeschap Luchthaven Schiphol Het Schadeschap Luchthaven Schiphol is opgericht door de Provincie Noord-Holland, het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (voorheen Verkeer en Waterstaat), het Hoogheemraadschap van Rijnland en 21 (deel)gemeenten rondom de luchthaven. Het Schadeschap is belast met de behandeling van verzoeken om schadevergoeding die verband houden met de Planologische Kernbeslissing Schiphol van 1995, en de daarop volgende Luchthavenindelingsbesluiten en de Luchthavenverkeersbesluiten. Dit is vastgelegd in de Gemeenschappelijke Regeling Luchthaven Schiphol. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van het Schadeschap Luchthaven Schiphol. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden 1. Schadeschap Luchthaven Schiphol Met het oprichten van het Schadeschap in 1998 hebben overheden één loket willen instellen voor burgers en bedrijven voor schadeveroorzakende besluiten van overheden over Schiphol. Gemeenschappelijke regeling Bevordering afwikkeling schadevergoedingen uitbreiding Schiphol Zorgvuldige en tijdige afwikkeling van de schadevergoedingen Het Schadeschap behandelt verzoeken om schadevergoeding van omwonenden/bedrijven rond Schiphol die schade lijden ten gevolge van overheidsbesluiten op grond van de Wet Luchtvaart over Schiphol. Via gemeenschappelijke regeling Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur 25 stemmen Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel 1. Schadeschap Luchthaven Schiphol Haarlem Provincie Noord-Holland Gedeputeerde Talsma Gedeputeerde Talsma 21 (deel)gemeenten, Ministerie Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat en Hoogheemraadschap Rijnland. Elke deelnemer heeft 1 stem. Financieel belang Baten begroting Financiële kengetallen Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Geen Geen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: :

182 Recreatieschappen Er zijn in Noord-Holland zes recreatieschappen waarin de provincie deelnemer is (de provincie neemt geen deel aan het Recreatieschap Westfriesland). Al deze schappen dragen bij aan het beheer en onderhoud van regionale recreatiegebieden. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de recreatieschappen. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op de kerngegevens van de individuele schappen. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden Recreatieschappen Elk recreatieschap heeft een eigen ontwikkelingsvisie opgesteld waarin de doelen voor het gebied als totaal en per deelgebied zijn opgenomen. Gemeenschappelijk openbaar lichaam (art. 8, lid 1, Wet gemeenschappelijke regelingen) met als doel een evenwichtige ontwikkeling van openluchtrecreatie binnen het gebied met aandacht voor natuur en landschap. Invloed houden op ruimtelijke ontwikkelingen en financiële bijdrage Ontwikkeling en beheer recreatiegebieden Verordende en toezichthoudende bevoegdheden. Naam 2. Recreatieschap Spaarnwoude Vestigingsplaats Haarlem Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur J. Bond 1 stem Dagelijks bestuur J. Bond Andere deelnemers en stemaandeel 1 stem Vacature (Amsterdam) 1 stem A. Baerveldt (Velsen) 1 stem J.C.W. Nederstigt (Haarlemmermeer) 1 stem C.Y. Sikkema (Haarlem) 1 stem W.E. Westerman (Haarlemmerliede en Spaarnwoude) Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : 0 Resultaat na bestemming 2012: : 0 182

183 Naam 3. Recreatieschap Groengebied Amstelland Vestigingsplaats Amstelveen Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur J. Bond 1 stem Dagelijks bestuur J. Bond Andere deelnemers en stemaandeel 1 stem M.T.J. Blankers-Kasbergen (Ouder-Amstel) 1 stem R.P. Grondel (Diemen) 1 stem Vacature (Stadsdeel Zuid-Oost) 1 stem P. Bot (Amstelveen) 1 stem Vacature (Amsterdam) 1 stem I. Manuel (Amsterdam Oost) Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : 0 Resultaat na bestemming 2012: : 0 Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur 1 stem Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel (m.b.t. financiële stukken) 4. Recreatieschap het Twiske (gefuseerd met Landschap Waterland in 2013, maar met gescheiden boekhoudingen tot 2017) Haarlem Provincie Noord-Holland J. Bond J. Bond 1 stem J. Klinkhamer (Oostzaan) 1 stem J.N.J.J. Beemsterboer (Wormerland) 2 stemmen A.C. Nienhuis (Landsmeer) 1 stem G. Nijenhuis (Purmerend) Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage

184 Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : 0 Resultaat na bestemming 2012: : 0 Naam 5. Recreatieschap Geestmerambacht Vestigingsplaats Haarlem Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur J. Bond 1 stem Dagelijks bestuur J. Bond Andere deelnemers en stemaandeel 1 stem A.J.L. Buis (Langedijk) 1 stem J.F.N. Cornelisse (Langedijk) 1 stem L.H.M. Dickhoff (Heerhugowaard) 1 stem T. Meedendorp (Bergen) 1 stem O. Rasch (Bergen) 1 stem J.P. Nagengast (Alkmaar) 1 stem J. Bouwes (Schagen) 1 stem H. de Ruiter (Schagen) 1 stem A.M. Valent-Groot (Heerhugowaard) Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : 0 Resultaat na bestemming 2012: : 0 Naam 6. Recreatieschap Landschap Waterland Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur J. Bond 1 stem Dagelijks bestuur J. Bond Andere deelnemers en stemaandeel 5 stemmen S. Groenewoud (Amsterdam Noord) 1 stem H.N.G. Brinkman (Beemster) 184

185 1 stem G.J.M. Bekhuis (Waterland) 4 stemmen L. Vissers-Koopman (Zaanstad) 2 stemmen W.H.M. Rijkenberg (Edam-Volendam) 1 stem N.J.J. Beemsterboer (Wormerland) 1 stem A.C. Nienhuis (Landsmeer) 1 stem H.R. Oosterop van Leussen (Graft De Rijp) 1 stem T.M.C. van den Heuvel-van Raaij (Zeevang) Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : 0 Resultaat na bestemming 2012: : 0 Naam 7. Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur J. Bond 1 stem Dagelijks bestuur J. Bond Andere deelnemers en stemaandeel 1 stem C.B. Tunen-Fatels (Heemskerk) 1 stem J.P. Nagengast (Alkmaar) 1 stem L. Vissers-Koopman (Zaanstad) 1 stem A.N. Dellemijn (Heiloo) 1 stem C.G. van Weel-Niesten (Beverwijk) 1 stem W.J.M. Spaanderman (Uitgeest) 1 stem L. van Schoonhoven (Castricum) Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : 0 Naam 8. Recreatieschap Plassenschap Loosdrecht e.o. 185

186 Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur J. Bond en P.A.M. Hoog 2 stemmen Dagelijks bestuur J. Bond Andere deelnemers en stemaandeel 6 stemmen Wijdemeren M. Smit J. Frijdal G. Zagt N.W.M. Roosenschoon S. Poels T.H. Emmelot 6 stemmen Stichtse Vecht P.F. de Groene G. Helling-Zeisseink W.M.M. Hoek G.J.A.N. Rijsterborgh-Plomp D.T. Verwoert E.J. Zeldenrust 1 stem Provincie Utrecht R. de Vries 1 stem Gemeente Utrecht Vacature Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : Beheersregeling Amstel De Beheersregeling Amstel is een gemeenschappelijke regeling tussen de provincies Noord- Holland, Zuid-Holland en Utrecht ter behartiging van een doelmatig beheer van de Amstel. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de Beheersregeling Amstel. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Beheersregeling Amstel De provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht wensen

187 Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden een doelmatig beheer van de Amstel als vaarweg. Het gaat dan om een vlotte en veilige scheepvaart op de Amstel. Het provinciaal doel ten aanzien van vaarwegen is het transport over water bevorderen voor zover dat een bijdrage kan leveren aan de ontlasting van de wegen en aan een vermindering van de belasting van het milieu. Daarnaast ambieert Noord-Holland om de watersportprovincie van Nederland te worden. In de overeenkomst worden de uitvoering en het toezicht op de naleving van de overeenkomst gelegd bij het College van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland. Hiermee wordt voorkoming van een verbrokkeld publiekrechtelijk vaarweg- en scheepvaartbeheer beoogd. Er is sprake van een overeenkomst. Er kan gesteld worden dat de Amstel doelmatig wordt beheerd. Dit is mogelijk omdat door de beheerregeling het beheer bij één provincie, de provincie Noord-Holland is belegd. De bestuurlijke verantwoordelijkheid is daarmee éénduidig geregeld. De provincie Noord-Holland beheert en onderhoudt de Amstel vanaf de Tolhuissluis tot de provinciale beheergrens nabij de Omval in Amsterdam. Noord-Holland doet dit ook op de binnen de provincies Utrecht en Zuid-Holland gelegen delen van de Amstel. De provincie Noord-Holland treedt op als technisch en nautisch beheerder van de Amstel. Naam 9. Beheersregeling Amstel Vestigingsplaats n.v.t. Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur Naam AB-lid; n.v.t. Dagelijks bestuur Naam DB-lid; n.v.t. Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen 0 Provinciale bijdrage 0 Financiële kengetallen Eigen vermogen 2011: : 0 Vreemd vermogen 2011: : 0 Resultaat na bestemming 2011: : 0 De inkomsten en uitgavern omtrent deze beheersregeling worden niet apart bijgehouden. De Amstel is één van de ca. 15 vaarwegen die we in beheer en onderhoud hebben (de Amstel is ca. 25 km lang op een totaal van ca. 250 km vaarweg die we als provincie beheren). De delen van de Amstel die liggen in Zuid-Holland en Utrecht zijn daar ongeveer een kwart van. We hebben daar geen oever onderhoud (dat is niet bij ons in beheer) en de laatste jaren geen baggerwerken uitgevoerd. Blijft over het beheer en de zorg voor het in goede staat houden. Dit zijn apparaatskosten voor schouw, vergunningverlening, toezicht, handhaving etc. 187

188 Randstedelijke Rekenkamer De Randstedelijke Rekenkamer is een gemeenschappelijke regeling tussen de provincies Noord- Holland, Zuid-Holland, Flevoland en Utrecht. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de Randstedelijke Rekenkamer. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden 10. Randstedelijke Rekenkamer De Randstedelijke Rekenkamer ziet het als haar verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan goed openbaar bestuur door kennisuitwisseling en samenwerking binnen de betrokken provincies en eventueel andere publieke organen te bevorderen. Kwaliteit, betrouwbaarheid en onafhankelijkheid ziet de Rekenkamer als belangrijkste kenmerken van haar producten. De Randstedelijke Rekenkamer is een gemeenschappelijke regeling en heeft als doel de rechtmatigheid, de doelmatigheid en de doeltreffendheid van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland te verbeteren. De gemeenschappelijke regeling is aangegaan om gezamenlijk op een effectieve en efficiënte wijze de wettelijke opdracht voor het instellen van een rekenkamer vorm en inhoud te kunnen geven. De Randstedelijke Rekenkamer verricht onafhankelijk onderzoek naar de provincies en de daarmee verbonden organen. De Rekenkamer informeert primair de Provinciale Staten over haar onderzoeksbevindingen, oordelen en aanbevelingen. De taken en bevoegdheden van de Randstedelijke Rekenkamer zijn in de Provinciewet vastgelegd. De onafhankelijke positie wordt gewaarborgd door onder meer de vrijheid van onderzoek, de toegang tot personen en gegevens en openbaarheid van rapportage. De Rekenkamer doet onderzoek op basis van een eigen onderzoeksprogramma, dat wordt vastgesteld na overleg met de programmaraad. Deze programmaraad bestaat uit leden van de Provinciale Staten van de vier provincies. Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur 1 stem Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel Iedere deelnemer heeft hetzelfde stemaandeel. 10. Randstedelijke Rekenkamer Amsterdam Provincie Noord-Holland Er is één lid van de Randstedelijke Rekenkamer. Per ultimo 2012 is dat dr. ir. A.W.C. Hoenderdos-Metselaar MBA. Het lid van de rekenkamer vervult tevens de functie van directeur. Andere deelnemers zijn de provincies Zuid-Holland, Flevoland en Utrecht. Financieel belang Baten begroting Financiële kengetallen Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage

189 Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : Openbaar lichaam Waddenfonds Openbaar lichaam Waddenfonds is een gemeenschappelijke regeling tussen de provincies Noord- Holland, Groningen en Fryslân. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van het Waddenfonds. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten 11. Openbaar lichaam Waddenfonds Het Waddenfonds is na het rapport van Adviesgroep Waddenzeebeleid (commissie Meijer) oorspronkelijk opgericht in 2007 om de duurzame bescherming en ontwikkeling van de Waddenzee als natuurgebied en het behoud van het unieke open landschap te stimuleren. Er is toen 800 miljoen ter beschikking gesteld voor aanvullende investeringen in het Waddengebied. Hiertoe is in 2007 het Waddenfonds opgericht. Het Waddenfonds loopt tot en met Later is daar door de Tweede Kamer een economische doelstelling aan toegevoegd. Het Rijk heeft het Waddenfonds per 1 januari 2012 overgedragen aan de drie Waddenprovincies, Noord-Holland, Groningen en Fryslân. In totaal is er met de decentralisatie van het Waddenfonds een bedrag gemoeid van ruim 562 miljoen euro. Het gezamenlijk beheer en de besteding van het ondeelbare Waddenfonds is nu een autonome taak van de drie provincies. Om dit op een efficiënte en doelmatige wijze vorm te geven is een gemeenschappelijke regeling getroffen. Het budget van het Waddenfonds is vanaf miljoen per jaar. Het betalingsritme is via het Bestuursakkoord (september 2011) vastgesteld en loopt via het Provinciefonds, direct naar het Waddenfonds. Er is gekozen voor een programmatische besteding en er is een budget voor lokale innovaties en een budget voor kennishuishouding. De doelen van het Waddenfonds zijn: a. het vergroten en versterken van de natuur- en landschapswaarden van het waddengebied; b. het verminderen of wegnemen van externe bedreigingen van de natuurlijke rijkdom van de Waddenzee; c. een duurzame economische ontwikkeling in het waddengebied dan wel gericht zijn op een substantiële transitie naar een duurzame energiehuishouding in het waddengebied en de direct aangrenzende gebieden; d. het ontwikkelen van een duurzame kennishuishouding ten aanzien van het waddengebied. Gemeenschappelijke regeling met openbaar lichaam Gezamenlijk beheren en programmatisch besteden van de gelden van het Waddenfonds Het beheer van het Waddenfonds, opstellen en vaststellen subsidieverordening en jaarprogramma, verstrekken van subsidies ten laste van het Waddenfonds; het op privaatrechtelijke titel besteden van middelen ten laste van het Waddenfonds; de voorbereiding van het door provinciale staten 189

190 Bevoegdheden vast te stellen Uitvoeringsplan Waddenfonds. Deze activiteiten worden uitgevoerd met inachtneming van het bestuursakkoord en de door provinciale staten vastgestelde beleidskaders met betrekking tot het werkingsgebied van het Waddenfonds (zie artikel 4 Gemeenschappelijke Regeling Waddenfonds). Voorts wordt er een Jaarprogramma (art.8), Jaarverslag (art. 9), Begroting (art. 27) en Jaarrekening (art. 28) opgesteld). Aan het openbaar lichaam Waddenfonds zijn de volgende publiekrechtelijke bevoegdheden overgedragen: De verordenende bevoegdheid, voor zover het vaststellen van een wettelijk voorschrift als bedoeld in artikel 4.23, eerste lid, Awb, noodzakelijk is ten behoeve van het verstrekken van subsidies ten laste van de begroting van het Waddenfonds; het nemen van besluiten inzake het verstrekken van subsidie ten laste van de begroting van het Waddenfonds, overeenkomstig titel 4.2 Awb. (Zie artikel 5 van de Gemeenschappelijke Regeling Waddenfonds) Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur 3 stemmen Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel 11. Openbaar lichaam Waddenfonds Leeuwarden Provincie Noord-Holland Naam AB-leden: mw. J. Geldhof, mw. C. Stevens-Meewis, Mw. G. Blokker Naam DB-lid mw. J. Geldhof Provincie Fryslân en Provincie Groningen 3 stemmen Deelnemers Provincie Groningen: dhr. H. Staghouwer (DB) en dhr. B. Batterman en dhr. N. Bakker (AB) 3 stemmen Deelnemers Provincie Fryslân: mw. T. Schokker (DB) en mw. J. de Vries (AB) en dhr. J. Kramer (AB) Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen 0 Provinciale bijdrage 0 Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : Omgevingsdiensten Er zijn in Noord-Holland vier omgevingsdiensten. De provincie neemt deel in al deze omgevingsdiensten. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de Omgevingsdiensten. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. 190

191 Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden Omgevingsdiensten Verbetering van dienstverlening, kwaliteit van vergunningverlening en handhaving op gebied van milieu, bodem en ruimtelijke ordening. Creëren van level playing field voor bedrijven. Verhoging van efficiëntie van het functioneren op dit gebied. Gemeenschappelijke Regeling PNH blijft bevoegd gezag voor taken die de OD uitvoert. PNH is bestuurlijk verantwoordelijk voor de kwaliteit die de OD levert aan het bedrijfsleven en de burgers en draagt ook de risico s van slecht functioneren van de OD Vergunningverlening en handhaving milieutaken Gemandateerd door de deelnemers Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur % stemmen Dagelijks bestuur 12. Omgevingsdienst Flevoland Gooi- en Vechtstreek Lelystad Provincie Noord-Holland Naam AB-lid T. Talsma Stem: 3,49% Geen DB-lid Andere deelnemers en stemaandeel Flevoland 43,80 % Wijdemeren 2,94 % Lelystad 10,05 % Bussum 2,83 % Almere 7,76 % Urk 2,23 % Zeewolde 5,75 % Naarden 2,19 % Dronten 4,96 % Huizen 1,99 % Noordoostpolder 4,30 % Hilversum 1,58 % Weesp 3,63 % Blaricum/Laren 1,37 % Muiden 1,10 % Financieel belang Baten begroting Financiële kengetallen Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur % stemmen 13. Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied Zaandam Provincie Noord-Holland Naam AB-lid T. Talsma Stem: 20 % 191

192 Dagelijks bestuur Naam DB-lid T. Talsma Andere deelnemers en stemaandeel Amsterdam 30 % Haarlemmermeer 14 % Zaanstad 8 % Aalsmeer 4 % Amstelveen 4 % Diemen 4 % Ouder-Amstel 4 % Purmerend 4 % Uithoorn 4 % Beemster 4 % Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : Naam 14. RUD Noord-Holland Noord Vestigingsplaats Hoorn Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur % stemmen Naam AB-lid T. Talsma Stem: 15 % Dagelijks bestuur Naam DB-lid T. Talsma Andere deelnemers en stemaandeel Den Helder 7 % Hollands Kroon 9 % Schagen 8 % Texel 2 % Drechterland 3 % Enkhuizen 3 % Hoorn 10 % Koggenland 2 % Medemblik 8 % Stedebroec 2 % Alkmaar 9 % Bergen 4 % Castricum 5 % Graft De Rijp 1 % Heiloo 3 % Heerhugowaard 5 % Langedijk 2 % Schermer 1 % Opmeer 1 % Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage 0 Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : 0 Naam Vestigingsplaats 15. Milieudienst Ijmond Beverwijk 192

193 Bestuurders en stemaandeel Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur % stemmen Naam AB-lid T. Talsma Stem: 9,09 % Dagelijks bestuur Naam DB-lid T. Talsma Andere deelnemers en stemaandeel Velsen 27,27 % Heemskerk 18,18 % Haarlem 18,18 % Beverwijk 18,18 % Uitgeest 9,09 % Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : Interprovinciaal Overleg De provincie Noord-Holland neemt deel in een interprovinciaal samenwerkingsverband. Het voornaamste doel van de vereniging is gezamenlijke belangenbehartiging op nationaal en Europees niveau. Onderstaand volgen de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van dit samenwerkingsverband. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden 16. Interprovinciaal Overleg Interprovinciale afstemming en belangenbehartiging Vereniging; Het IPO is een vereniging van en voor de provincies. De provincies zijn de leden van de vereniging en zijn vertegenwoordigd in Bestuur en Algemene Vergadering. Afstemming en belangenbehartiging Afstemming en belangenbehartiging Het IPO treedt op als vertegenwoordiger van de twaalf provincies richting het Rijk op die dossier die voor het IPO van belang zijn Naam Vestigingsplaats Bestuurders en aandeel Bestuurslid Financieel belang 16. Interprovinciaal Overleg Den Haag Provincie Noord-Holland Naam AB-leden: de heren Cool en De Lange Statuten van de vereniging bepalen dat de deelnemers de kosten van het IPO moeten voldoen. Financiële kengetallen In 2013 bedroeg de provinciale bijdrage aan het IPO

194 Vereniging Amsterdam Airport Area De provincie Noord-Holland neemt deel in een deze vereniging. Het voornaamste doel van de vereniging is het aantrekken van buitenlandse bedrijven Onderstaand volgen de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van de vereniging. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm Bestuurlijk belang Activiteiten 17. Vereniging Amsterdam Airport Area Aantrekken buitenlandse vestigers + versterken regionaal platform en netwerk Vereniging Betere publieke-private balans van regiopartijen Internationale acquisitie en promotie van de MRA - logistiek Naam 17. Vereniging Amsterdam Airport Area Vestigingsplaats Schiphol Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur Er zijn in totaal 23 AAA leden Dagelijks bestuur Naam DB-lid Jan van Run Andere deelnemers en stemaandeel Er zijn 8 bestuursleden met gelijk stemrecht Deelnemer: Provincie Noord-Holland Deelnemer Rabobank Deelnemer Schiphol Real Estate Deelnemer: IJS Global Deelnemer: Havenbedrijf Amsterdam Deelnemer: Gemeente Amsterdam Deelnemer: SADC Deelnemer gemeente Haarlemmeer Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Financiële kengetallen Eigen vermogen 2012: : 0 Vreemd vermogen 2012: : 0 Resultaat na bestemming 2012: -/ : 1948 Stichting Gooisch Natuurreservaat De provincie Noord-Holland vormt, samen met zes Gooise gemeenten (Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren en Naarden) en de gemeente Amsterdam, de Stichting Gooisch Natuurreservaat. De stichting heeft als doel de instandhouding van het natuurschoon in het Gooi door de verkrijging van de aldaar gelegen terreinen, ten einde deze ten eeuwigen dage ongeschonden als natuurreservaat te behouden, en aan het publiek, door vrije toegang tot die terreinen onder eventueel te stellen bepalingen, het genot van dat natuurschoon te verzekeren. 194

195 Onderstaand volgen de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van dit samenwerkingsverband. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden 18. Stichting Gooisch Natuurreservaat In de visie van de stichting leveren de waardevolle kenmerken van landschap, natuur en cultureel erfgoed (samen het "natuurschoon") een belangrijke bijdrage aan het welzijn van de mens. Het behoud van deze waarden in het Gooi vindt het Gooisch Natuurreservaat daarom van groot belang voor de bezoekers en bewoners van de streek, voor nu en later. Iedereen dient de natuur en het landschap te kunnen ervaren en dient er kennis over te kunnen vergaren. De verkregen ervaringen en inzichten zullen leiden tot sympathie voor natuurbescherming, een voorwaarde voor duurzaam behoud van de terreinen. De stichting is bovendien van mening dat de voor het Gooi kenmerkende flora en fauna, los van de betekenis voor het welzijn van de mens, recht hebben op voldoende leefruimte van een goede kwaliteit. Om het ecologisch functioneren van de natuurterreinen of op grotere schaal de Gooise stuwwallen te kunnen waarborgen, moet over eigendoms- en bestuursgrenzen heen worden gekeken. Uiteindelijk gaat het om het Gooi als deel van de Heuvelrug, en als schakel in de Ecologische Hoofdstructuur van Nederland. Het Gooisch Natuurreservaat beheert circa 2800 hectare natuurgrond. Stichting volgens statuten. Financiering is geregeld in een samenwerkingsovereenkomst. Het algemeen bestuur bestaat uit leden van de verschillende gemeenteraden en leden van Provinciale Staten van Noord- Holland. Het dagelijks bestuur bestaat uit leden van de colleges van Burgemeester en Wethouders, en van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland. De zetelverdeling in het algemeen bestuur is als volgt: Provincie Noord-Holland 4 zetels; Gemeente Amsterdam 2 zetels; Gemeente Blaricum 1 zetel; Gemeente Bussum 2 zetels; Gemeente Hilversum 4 zetels; Gemeente Huizen 2 zetels; Gemeente Laren 1 zetel; Gemeente Naarden 1 zetel; Het aankopen, inrichten en beheren van natuurgebieden; het verzorgen van natuur- en milieueducatie. Aankopen, inrichten en beheren van natuurgebieden. Voor zover binnen het statuut is toegestaan. De stichting heeft geen publiekrechtelijke bevoegdheden. Naam Vestigingsplaats Bestuurders en aandeel Bestuurslid Financieel belang 18. Stichting Gooisch Natuurreservaat Hilversum Provincie Noord-Holland In het algemeen bestuur: dhr. W.J.M. Holthuizen, dhr. J.H. Köhne, dhr. F.K. de Groot en dhr. J.H.M. Bond. Gedeputeerde Bond is voorzitter van het algemeen bestuur en tevens lid en voorzitter van het dagelijks bestuur. Statuten van de stichting bepalen dat de deelnemers het expoloitatietekort van de stichting dragen, volgens de volgende, in de samenwerkingsovereenkomst opgenomen, verdeelsleutel: Provincie Noord-Holland 25%; Gemeente 195

196 Financiële kengetallen Amsterdam 10%; en de gemeenten Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren en Naarden gezamenlijk voor 65%. In 2013 bedroeg het exploitatietekort van het GNR , waarvan het provinciale aandeel bedroeg. Stichting bevordering kwaliteit leefomgeving Schipholregio De Stichting bevordering kwaliteit leefomgeving Schipholregio is opgericht teneinde de kwaliteit van de woon-, werk- en leefomgeving in de Schipholregio, in de ruimste zin van het woord te bevorderen. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de Stichting. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden 19. Stichting bevordering kwaliteit leefomgeving Schipholregio Realiseren van gebiedsgerichte projecten en individuele maatregelen conform het convenant Leefbaarheid 2007 (onderdeel van de Aldersafspraken 2007) Rechtsvorm: Stichting Doel: verbetering leefkwaliteit in omgeving Schiphol Gedeputeerde Schiphol: Voorzitter Raad van Toezicht Minimaal 1 keer p.j komt de RvT bijeen Benoemt en ontslaat bestuurders (Statuten art. 4, lid 1 en lid 3; art. 9, lid 8) Stelt vacatiegelden Bestuur en Raad vast (art. 5, lid 3; art. 9, lid 8) Toezicht op beleid van het bestuur en op algemene gang van zaken in de stichting, art,9, lid 1 Kan een reglement Raad van toezicht waarin nadere regels over het functioneren van de Raad, vast stellen, wijzigen of opheffen. Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel 19. Stichting bevordering kwaliteit leefomgeving Schipholregio Haarlemmermeer Provincie Noord-Holland Naam AB-lid: Geen deelneming aan Bestuur vanuit de provincie Noord- Holland Naam DB-lid: geen deelname PNH Deelnemer H. Meijdam Deelnemer J. Hoffscholte Deelnemer: J. Bezemer Deelnemer: C. Claassen 196

197 Deelnemer: J. Bolhoeve Financieel belang Baten begroting Deelnemersbijdragen 0 Provinciale bijdrage 0 Financiële kengetallen Eigen vermogen 2011: : Vreemd vermogen 2011: : Resultaat na bestemming 2011: : 0 Stichting Projectbureau Masterplan Noordzeekanaalgebied Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de stichting. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden 20. Stichting Projectbureau Masterplan Noordzeekanaalgebied De ambitie is om met het NZKG een zo groot mogelijke bijdrage te leveren aan het verbeteren van de internationale concurrentiepositie van de metropoolregio Amsterdam Rechtsvorm: Stichting Doel: versterking van de internationale concurrentiepositie van het gebied. Gedeputeerde Havens: Voorzitter Bestuursplatform NZKG Minimaal 4 keer p.j komt het bestuursplatform bijeen Benoemen programmamanager, opdrachtgever regionale projecten uit het uitvoeringsprogramma en verantwoordelijk voor de jaarrekening van de stichting. Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur 1 stem Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel 20. Stichting Masterplan Noordzeekanaalgebied Ijmuiden Provincie Noord-Holland Naam AB-lid: gedeputeerde mw. E. Post (voorzitter) 7 leden in AB, provincie Noord-Holland heeft 1 stem Naam DB-lid: Gedeputeerde mw. E. Post 1 stem Wethouder EZ. D. Straat namens gemeente Zaanstad 1 stem Wethouder EZ T. Rutten namnes gemeente Beverwijk 1 stem Wethouder EZ A. Verkaik namens gemeente Velsen 1 stem Deelnemer: Amsterdam 1 stem Wethouder EZ W. Westerman namens Haarlemmerliede 1 stem Hoofd gebiedsontwikkeling D. Slange namens het Rijk het ministerie I&M Financieel belang Inkomsten stichting in de 197

198 vorm van bijdragen: Provincie Noord-Holland 31% Gemeente Amsterdam 19% Gemeente Velsen 16% Gemeente Zaanstad 16% Gemeente Beverwijk 16% Gemeente Haarlemmerliede & Spaarnwoude 2% Inkomsten stichting Financiële kengetallen Eigen vermogen Vreemd vermogen n.v.t n.v.t Resultaat na bestemming n.v.t n.v.t Stichting Administratiekantoor aandelen Zeehaven IJmuiden N.V. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de stichting. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm 21. Stichting Administratiekantoor aandelen Zeehaven IJmuiden N.V. Beheer en ontwikkeling van haven- en visveilinginfrastructuur t.b.v. economische ontwikkeling Stichting Bestuurlijk belang 8,4% Doel en activiteiten Bevoegdheden Het beheren, ontwikkelen en exploiteren van het havengebied en de havenfaciliteiten en de weginfrastructuur ten dienste van de gevestigde ondernemingen, alsmede de visafslag ten dienste van de reders/aanvoerders en de groothandelaren. De provincie benoemd één lid van het Bestuur van de Stichting Administratiekantoor aandelen Zeehaven IJmuiden N.V. Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur 5 stemmen Dagelijks bestuur Stichting Administratiekantoor aandelen Zeehaven IJmuiden N.V. Ijmuiden Provincie Noord-Holland J.A.W. van Dalen (lid) n.v.t. Financieel belang Baten begroting (Zeehaven IJmuiden N.V.) Deelnemersbijdragen Financiële kengetallen Provinciale bijdrage

199 Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: : Stichting Provinciale Atlas Noord-Holland Naam 22. Stichting Provinciale Atlas Noord-Holland Visie en beleidsvoornemens De Stichting Provinciale Atlas Noord-Holland is in 1993 opgericht door het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland in samenwerking met het Rijksarchief in Noord-Holland. Het doel van de stichting is de bekendheid van de topografisch-historische atlas van Noord-Holland te bevorderen en de collectie uit te breiden. Rechtsvorm Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden Stichting Bevorderen historische atlas Organiseren van tentoonstellingen, stimuleren bruikleen, doen van aankopen. Om namens de provincie akkoord te geven op aankopen, en bruikleenovereenkomsten Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Algemeen Bestuur Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel 22. Stichting Provinciale Atlas Noord-Holland Haarlem Provincie Noord-Holland Naam AB-lid Ria Oosterop. Gelijke stemmen verdeeld over 5 leden. Naam DB-lid Ria Oosterop (Enige medewerker stichting is Annelies Aerts) Er zijn geen andere deelnemers. Financieel belang Baten begroting Financiële kengetallen Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2021: : Resultaat na bestemming 2012: : Stichting Oneindig Noord-Holland Naam Rechtsvorm en taak 23. Stichting Oneindig Noord-Holland Stichting De Provincie Noord-Holland heeft middels het GS Besluit van 7 mei 2013, nr / Stichting Oneindig Noord-Holland belast met de uitvoering van een dienst van algemeen economisch belang (DAEB). Het gaat om de 199

200 Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden volgende publieke taken: Het al dan niet digitaal ontsluiten van cultureel erfgoed voor een breed publiek en Het al dan niet digitaal bijeenbrengen van Noord-Hollandse collecties en verhalen. Omdat het gaat om een verzelfstandigd provinciaal project is het belangrijk dat de provincie zelf sturing houdt op het platform. Daarom hebben GS gekozen voor een overheidsstichting. Hiermee heeft de provincie het intellectueel eigendom van de tot nu toe gecreëerde producten behouden. Andere publieke en private partijen kunnen hun doelen beter koppelen aan de activiteitenen producten die in het kader van het platform zijn ontwikkeld. Ook kan door een overheidsstichting aan fondsenwerving worden gedaan, wat voor de provincie niet mogelijk is. De doelstelling van Stichting Oneindig Noord-Holland wordt vervuld door: het materiële erfgoed van Noord- Holland (collecties van musea, archieven en andere instellingen, monumenten en cultuurlandschappen) te ontsluiten. Vervolgens wordt dit materiële erfgoed verbonden aan het immateriële erfgoed; de verhalen. Tenslotte worden deze verhalen via thema s, communicatieactiviteiten, producten en samenwerkingsverbanden naar een breed publiek gebracht. In de statuten is geregeld dat de provincie de leden van de raad van toezicht benoemt (art. 16.2). In artikel 16.2 uit de statuten is opgenomen dat voor een van de te benoemen personen binnen de Raad van Toezicht geldt dat hij of zij een aanstelling heeft bij de provincie dan wel deel uitmaakt van gedeputeerde staten van de provincie. Er geldt een informatie/rapportageverplichting van het bestuur aan de raad van toezicht (art. 17 en 20). Daarnaast is, omdat de stichting een verbonden partij is, het volgende van toepassing: Elke vier jaar vindt een evaluatie plaats GS rapporteren in het kader van de begroting en de jaarrekening over de stand van zaken Artikel 167 is van toepassing t.b.v. de informatiepositie van PS Conform artikel 5.5 uit de statuten van de Stichting ONH stelt het bestuur jaarlijks een beleidsplan en begroting. Dit beleidsplan behoeft de goedkeuring van de raad van toezicht en van de provincie. De goedkeuring van de provincie wordt niet eerder verleend dan nadat de Raad van Toezicht zijn goedkeuring heeft verleend. Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel Raad van Toezicht 23. Stichting Oneindig Noord-Holland Amsterdam Provincie Noord-Holland Voorzitter: W. Eggenkamp Lid: Gedeputeerde E. Sweet 200

201 Lid: S. Warnik Lid: J. Iemhoff Financieel belang Provinciale bijdrage ,- per jaar boekjaarsubsidie voor de periode van 3 jaar (t/m2015) opdrachtenbudget voor 2013/2014. Stichting Voorbereiding Pallas-reactor Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten Bevoegdheden 24. Stichting Voorbereiding Pallas-reactor Voorbereiding van de bouw van een nieuwe hoge flux reactor ter vervanging van de bestaande 50 jaar oude reactor. Ministerie van EZ en de Provincie Noord-Holland hebben elk 40 mln gereserveerd voor deze voorbereiding. Het verstrekte krediet dient terugbetaald te worden. Het is de bedoeling dat de private sector de bouw en exploitatie op zich gaat nemen. Stichting met als doel a) het (doen) ontwerpen en realiseren van een hoge flux reactor die bestemd is voor de medische en industriële radio-isotopenproductie en nucleair technologisch onderzoek in de gemeente Schagen; b) het (doen) exploiteren van de Pallas-reactor, en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords. Bijdrage aan de kwaliteit van de gezondheidszorg in Nederland en aan het kenniseconomie-cluster in Petten Het doen ontwerpen van een nieuwe reactor en het regelen van de benodigde vergunningen. Interesseren van de private sector. De Stichting heeft een Raad van Toezicht en een directeur die gebonden is aan de toestemming van het Ministerie EZ en de Provincie Noord-Holland voor wat betreft activiteiten en opnemen krediet. Naam Vestigingsplaats Raad van Toezicht Bestuurder van de stichting/ Directeur 24. Stichting Voorbereiding Pallas-reactor Schagen Prof.dr. L.H. Hoogduin (voorzitter), drs. M.C. van der Harst, prof.dr. J. Telgen en em. prof.dr. W.C. Turkenburg. H. J. van der Lugt Financieel belang Baten begroting 2014 N.n.b. Financiële kengetallen Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage N.n.b.. N.n.b. Eigen vermogen 2012: N.v.t. 2013: N.v.t. 201

202 Vreemd vermogen 2012: N.v.t. 2013: N.v.t. Resultaat na bestemming 2012: N.v.t. 2013: N.v.t. Fonds nazorg gesloten stortplaatsen provincie Noord-Holland Het fonds Nazorg gesloten stortplaatsen Provincie Noord-Holland is opgericht teneinde de kosten te kunnen bestrijden van de nazorg van een na gesloten stortplaats Wet milieubeheer binnen de provincie Noord-Holland. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van het fonds. Vervolgens wordt specifiek ingegaan op een aantal kerngegevens. Naam Visie en beleidsvoornemens Rechtsvorm en doel Bestuurlijk belang Activiteiten 25. Fonds Nazorg gesloten stortplaatsen Provincie Noord- Holland Het zorgdragen dat de omgeving van een na 1996 gesloten stortplaats Wet Milieubeheer geen nadelige gevolgen ondervind. Fonds met eigen entiteit Wettelijke taak Beheren van de financiële middelen en het bekostigen van de nazorg van na 1996 gesloten stortplaatsen Wet Milieubeheer Naam Vestigingsplaats Bestuurders en stemaandeel 25. Fonds Nazorg gesloten stortplaatsen Provincie Noord- Holland Haarlem Provincie Noord-Holland Algemeen Bestuur Dagelijks bestuur Andere deelnemers en stemaandeel Financieel belang Financiële kengetallen College van gedeputeerde Staten Gedeputeerde Financiën Geen Baten begroting 2014 waaronder de nazorgheffing 2014 (belastingheffing aan stortplaats exploitanten) Deelnemersbijdragen Provinciale bijdrage N.v.t. N.v.t. Eigen vermogen 2012: : Vreemd vermogen 2012: : Resultaat na bestemming 2012: :

203 4.7 Grondbeleid Wat willen we bereiken? Inleiding en context Het provinciale grondbeleid is vastgelegd in de 3e nota grondbeleid Gegronde ontwikkeling die door uw Staten is vastgesteld in Dit grondbeleid is nog steeds actueel: de Provincie kan actief grondbeleid toepassen ten behoeve van de realisatie van beleidsdoelen op het gebied van bijvoorbeeld EHS, infrastructuur of woningbouw. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is marktconformiteit: zowel aankoop als verkoop van gronden geschiedt op basis van onafhankelijke taxaties. Als overheid mag de provincie geen verstorende werking op de grondmarkt hebben en geen staatssteun verlenen, waardoor slechts beperkt van getaxeerde waardes afgeweken kan worden. Aankoop van gronden gebeurt in principe op minnelijke (vrijwillige) basis, indien noodzakelijk wordt een onteigeningsprocedure gestart. Op onderdelen is het grondbeleid de afgelopen periode geactualiseerd. Bijvoorbeeld door het vaststellen van de Agenda Groen door Provinciale Staten in maart De aanleiding hiervoor was de decentralisatie van natuur, de afschaffing van het Investeringsbudget Landelijk Gebied en jurisprudentie op het gebied van gelijke berechtiging. Dit heeft ook consequenties gehad voor het onderdeel van het grondbeleid dat handelt over gronden voor natuur en recreatie. De consequenties zijn vastgelegd in de door PS op 16 december 2013 vastgestelde aanpassing van het grondbeleid: het Beleidskader groene grondbeleid. De uitvoeringsregels behorende bij het groene grondbeleid zijn in mei 2014 door GS vastgesteld, waarna er uitvoering kan worden gegeven aan het beleid. In 2015 zal de nadruk bij de uitvoering van het grondbeleid komen te liggen op de taakgebonden grondverwerving voor infrastructuur en groen en daarnaast op de verkoop en ontwikkeling van bestaande (groene) grondposities. Wat gaan we daarvoor doen en wat mag het kosten? Realisatie Agenda Groen / Uitvoeringsregels groene grondbeleid Op 16 december 2013 hebben Provinciale Staten het Beleidskader groene grondbeleid vastgesteld. In het beleidskader staan keuzes op hoofdlijnen voor het groene grondbeleid. Doel van het groene grondbeleid is om vanuit de grondportefeuille een bijdrage aan de uitvoering te (kunnen) geven van de Agenda Groen. In mei 2014 hebben Gedeputeerde Staten de uitvoeringsregels bij het groene grondbeleid vastgesteld. In de uitvoeringsregels zijn de hoofdlijnen van het Beleidskader vertaald naar praktisch uitvoerbaar beleid. De werking van de uitvoeringsregels in de praktijk wordt nauwlettend gemonitord en begin 2015 zal een knelpuntenanalyse worden opgesteld en aan Provinciale Staten voorgelegd Infrastructuur In 2015 zal waar nodig (taakgebonden) grondverwerving plaatsvinden ten behoeve van infrastructuur. Het grootste project is daarbij de Hoogwaardige Openbaar Vervoerverbinding (HOV) in t Gooi. Andere belangrijke projecten waarvoor grondverwerving aan de orde is, zijn de Westfrisiaweg (N23), N236, N241, N244, de (afronding van de) N201 en de HOV Velsen. Daarnaast spelen diverse kleinere projecten, waarbij sprake is van verwerving ten behoeve van onderhoud, veiligheid, uitbreiding van wegen en fietspaden, en aanleg van rotondes en dergelijke. Deze taakgebonden verwervingen vinden plaats ten laste van het budget dat uw Staten beschikbaar hebben gesteld voor de desbetreffende weg/ project. Vaak lopen die budgetten via een projectkrediet of het Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur (PMI)/Provinciaal Meerjarenprogramma Onderhoud (PMO). De projectleider van het betreffende project is daarbij verantwoordelijk voor de voortgang van het project en geeft opdracht aan de sector Gebiedsontwikkeling en Grond voor de verwerving. Grondverwerving heeft een faciliterend karakter, maar tegelijkertijd heeft de sector (door de sector Gebiedsontwikkeling en Grond) een eigenstandige rol vanuit de verantwoordelijkheid voor naleving van alle wettelijke vereisten en van het vastgestelde grondbeleid. 203

204 4.7.4 Grondbank en revolving fund In februari 2011 hebben uw Staten het beleidskader voor de beheergrondbank Laag-Holland en Amstelscheg en voor het revolving fund grondruilingen vastgesteld. De beheergrondbank heeft tot doel om kwetsbare agrarische landschappen te beschermen tegen verruiging door te voorkomen dat agrarische grond in onbruik raakt. Het revolving fund heeft tot doel om vrijwillige kavelruilen te bespoedigen door als smeerolie te werken. Beide regelingen zijn vangnetconstructies: zij worden alleen ingezet als daarop door agrariërs een beroep wordt gedaan Projecten De Provincie heeft op een aantal locaties gronden verworven vanuit de kredieten voor strategisch en anticiperend grondbeleid. In 2015 zal verder worden gewerkt aan de realisatie van de destijds bij aankoop beoogde beleidsdoelen en/of aan het verkopen of ontwikkelen van deze gronden. Het gaat daarbij concreet om het project Crailo, de vrijwillige kavelruil in de Polder Waard Nieuwland en de Wieringermeer, het Regionaal Havengebonden Bedrijventerrein in Anna Paulowna, de SLP Zuid-gronden bij Rozenburg (ook wel: kassengebied Rozenburg) en om Distriport BBL-gronden en PASO-gronden Met de decentralisatie van het natuurbeleid is ook afgesproken dat een groot deel van de Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) op naam van de provincies zullen komen te staan. Tijdens het schrijven van deze begroting zijn de onderhandelingen tussen IPO en Rijk over het exacte tijdstip en de exacte condities hiervoor in volle gang. In 2014 zijn de nodige acties ondernomen om de gronden op naam te krijgen, te beheren en waar nodig en mogelijk te verkopen of te ruilen. Hetzelfde geldt ten aanzien van de zogenaamde PASO-gronden. In mei 2013 hebben uw Staten ingestemd met een voorstel om een overeenkomst aan te gaan met het Rijk en de gemeente Haarlemmermeer over de PASO-gronden. Naar aanleiding van deze overeenkomst is sinds december ha van de PASO-gronden op naam van de Provincie gekomen, de rest volgt in Beheer en verkoop De provincie bezit ca ha. grond, ca. 100 gebouwen en vele ligplaatsen, kades en steigers. De gronden vallen deels binnen de beheergrenzen van de (vaar)wegen en deels zijn deze in bruikleen uitgegeven aan PWN (7235 hectare). De overige ligplaatsen, gronden en gebouwen worden beheerd door deze te verpachten, verhuren of in bruikleen uit te geven. Voor ligplaatsen en tankstations geldt dat dit beheer permanent is. Andere gronden en gebouwen worden tijdelijk beheerd in afwachting van een definitieve bestemming, ontwikkeling of sloop. Overtollig vastgoed wordt verkocht. Het gaat hier bijvoorbeeld om gronden en gebouwen die zijn verworven ten behoeve van de aanleg van een weg, maar die daarvoor niet meer (geheel) nodig zijn. Het kan ook gaan om verkoop van gebouwen die niet langer nodig zijn voor de huisvesting van provinciale ambtenaren of diensten. Naar aanleiding van de oplevering van het A-gebouw bij de Dreef en het nieuwe Archeologisch Depot in 2014 zal waarschijnlijk al in 2014 worden besloten om enkele panden af te stoten. Bij verkopen geldt ook het principe van marktconformiteit op basis van een onafhankelijke taxatie. Verkopen vinden plaats na een transparante verkoopprocedure (bijvoorbeeld via een makelaar), tenzij één partij duidelijk de meest gerede partij is. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als een perceel slechts toegankelijk is via grond van de koper Verantwoording GS aan PS Uiteraard wordt gestreefd naar maximale transparantie ten aanzien van grondtransacties. In de begroting wordt daarom zo goed mogelijk geraamd op geaggregeerd niveau- welke kosten en opbrengsten in enig jaar gerealiseerd worden. Het belang van goede ramingen neemt toe door de verwachte invoering van de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF). Bij maximale transparantie en ramingen vooraf gelden echter enkele kanttekeningen: Aan- en verkoop van grond is vaak een grillig proces dat niet altijd te plannen of te voorspellen is. Dat maakt dat de realisatie af kan wijken van de raming. Zolang er onderhandeld wordt over aan- en verkoop van gronden kan vrijgeven van informatie (bijvoorbeeld ten aanzien van taxaties) de onderhandelingspositie van de Provincie of derde partijen schaden. 204

205 Er kunnen zich situaties voordoen waarin snel gehandeld moet worden en dus uiteraard voor zover passend binnen de regels van het mandaatbesluit- actie wordt ondernomen vóórdat melding gemaakt kan worden aan PS van een transactie. Uiteraard leggen Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten verantwoording af over alle aankopen en verkopen van grond. Vanwege de bovengenoemde kanttekeningen zal het daarbij in de praktijk vaak gaan over verantwoording achteraf, waarbij GS toelichten welke van de geraamde doelstellingen wel en niet zijn gehaald en waarom Overzicht provinciale gronden Onderstaand treft u een overzicht van de boekwaarden van de in de paragraaf beschreven gronden. Perceel Boekwaarde Verplichtin gen uit aankopen Totaal Oppervlakte Prijs per m2 Anticiperende aankopen Per Per niet in exploitatie genomen gronden Incl.rentebijschrijving 1.Bloemendalerpolder 2. Gebied Crailo 3. Percelen Jaagweg 4. R.h.b. Anna Paulowna , , , ,50 materiële vaste activa 5. Nieuw- Vennep 6. Perceel Wieringermeer 7. Compensatiegronden Wieringermeer , ,41 8. Bergweg ,39 Bloemendaal 9. Perceel Hoofdweg 511 te Hoofddorp ,78 Totalen Strategische aankopen 205

206 Materiële vaste activa 10. Percelen Kassengebied Rozenburg ,46 Totalen Overige materiële vaste activa 11. Percelen Wieringen/Wie -ringermeer (aangekocht t.b.v. Wieringerrand -meer) 12. Percelen PASO , ,44 Totalen

207 4.8 Provinciale heffingen Wat willen we bereiken? Uit provinciale ofwel lokale heffingen ontstaan inkomsten, betaald door de burgers en in mindere mate- het bedrijfsleven, van de provincies. Met het heffen van lokale heffingen creëren wij de mogelijkheid aanvullend (op onder meer de uitkering uit het provinciefonds) collectieve voorzieningen, zoals deze in de verschillende programma s zijn opgenomen, te financieren. Bij het heffen gaan wij zoveel mogelijk uit van het profijtbeginsel. Het profijtbeginsel is gebaseerd op de gedachte dat burgers en bedrijven moeten bijdragen in de kosten van de door de overheid voortgebrachte voorzieningen naar de mate van het profijt dat zij van die voorzieningen hebben. Het profijtbeginsel manifesteert zich sterker bij heffingen dan bij belastingen. Een aanzienlijk deel van de Noord-Hollandse burgers en het bedrijfsleven betaalt geen provinciale opcenten. Een eigen belastinggebied maakt een scherpere afweging tussen de baten van overheidsvoorzieningen en de aan burgers en bedrijven op te leggen lasten mogelijk en heeft dan ook een eigen plaats in het besluitvormingproces. Deze paragraaf geeft de door Provinciale Staten vastgestelde beleidslijnen en te realiseren belastingopbrengsten weer. Bij het heffen houden wij rekening met interne en externe kaders en wet- en regelgeving, waaronder verschillende artikelen uit de Provinciewet. Daaruit komt het volgende naar voren: Lastendruk De provinciale heffingen bepalen, zij het in geringe mate, de collectieve lastendruk en zijn dus mede bepalend voor de omvang van het besteedbaar inkomen. Wettelijk mag het bedrag van een provinciale belasting niet afhankelijk worden gesteld van het inkomen, de winst of het vermogen. De opcentenheffing heeft nauwelijks tot geen relatie met sociale aspecten en armoedebeleid. Lokale heffingen moeten overheidsoptreden legitimeren Wat krijgt de burger terug voor de betaling aan de provincie? Wij streven naar evenwicht tussen het ervaren van overheidsoptreden en de hoogte van het te betalen bedrag. In de Provinciewet staat dat provinciale opcenten tot een bepaalde limiet geheven mogen worden en dat leges maximaal kostendekkend mogen zijn. De opbrengsten van de heffingen zijn bij speciale wetten aan limieten gebonden. Bij overtreding van de regels kan de rechter de desbetreffende heffingsverordening onverbindend verklaren. Realiseren sluitende begroting door minder uitgaven en niet door meer heffen In het coalitieakkoord is in het financieel beleid aangegeven dat een structureel sluitende begroting en meerjarenraming het uitgangspunt is. Een sluitende begroting wordt bij voorkeur gerealiseerd door de burgers van Noord-Holland niet extra te belasten, maar door minder uit te geven. Wat gaan wij daarvoor doen? Wij heffen jaarlijks de volgende lokale heffingen: Belastingen: betalingen voor uitvoering van collectieve vormen van dienstverlening met een algemeen belang. De provincie kent provinciale opcenten op de hoofdsom van de motorrijtuigenbelasting. De opbrengst van deze belasting is een algemeen dekkingsmiddel. Heffingen: betalingen voor uitvoering van publiekrechtelijke dienstverlening. De Provincie Noord-Holland kent de nazorgheffing gesloten stortplaatsen en de grondwaterheffing. Rechten: betalingen voor individuele dienstverlening van typische overheidsdiensten van publiekrechtelijke aard. De Provincie Noord-Holland kent leges en overige rechten. Belastingen: opcenten De motorrijtuigenbelasting (hierna: MRB) wordt geheven over het bezit van een auto en niet over het gebruik. De heffing en inning van de MRB, waarop de provinciale opcenten meeliften, verzorgt de belastingdienst. Bovenop de MRB betalen houders van personenauto s en motoren provinciale opcenten. De provincies stellen zelf hun opcententarief, tot een wettelijk bepaald maximum, vast. Het huidige tarief in de provincie Noord-Holland bedraagt 67,9 opcenten. 207

208 Het volume in belaste auto s is op basis van de gewichtsuitdraai per 1 januari 2014 licht toegenomen. Deze toename leidt echter niet tot een hogere, doch lagere opcentenopbrengst. De lagere opbrengst wordt in overwegende mate veroorzaakt door een verschuiving naar de lichter in gewicht zijnde categorie zeer zuinige auto s. Hierdoor is er vanaf 2013 structureel 1% minder opbrengst geraamd. Heffingen Nazorgheffing gesloten stortplaatsen 3 In de zogenaamde Leemtewet is op 1 april 1998 een regeling in de Wet milieubeheer opgenomen (artikelen 15.44, en 15.47) over de nazorg van operationele stortplaatsen. Dit zijn stortplaatsen waar het storten van afvalstoffen niet vóór 1 september 1996 is beëindigd. In deze wet is bepaald dat de provincies bestuurlijk en financieel ervoor verantwoordelijk zijn dat deze stortplaatsen na sluiting geen nadelige gevolgen voor het milieu veroorzaken. Daartoe dient eeuwigdurende nazorg plaats te vinden. Dit houdt in dat maatregelen genomen dienen te worden om bodembeschermende voorzieningen op gesloten stortplaatsen in stand te houden, te onderhouden, te herstellen en eventueel te vervangen. Voorts dienen de bodembeschermende voorzieningen regelmatig geïnspecteerd en de bodem onder de stortplaats onderzocht te worden. Ter bestrijding van deze kosten is een nazorgheffing ingesteld die wordt geheven bij de exploitanten van de operationele stortplaatsen. De opbrengst van de heffing, berekend via een IPO rekenmodel per stortplaats en voor 2014 geraamd op ruim 0,5 miljoen, wordt in het uitsluitend voor nazorg bestemde Nazorgfonds gestort. Het Nazorgfonds is een bij wet vastgestelde rechtspersoon. In het Nazorgfonds wordt een zodanig kapitaal opgebouwd, dat uit het rendement daarvan de eeuwigdurende nazorg gefinancierd kan worden. Het Nazorgfonds bevatte per 1 januari 2014 ongeveer 42,1 miljoen. Per 1 januari 2015 zal het saldo van de reserve geopende stortplaatsen circa 44,7 miljoen omvatten, inclusief verwachte rentebaten (rekenrente 5%) minus de kosten. Grondwaterheffing 4 In december 2009 is de Waterwet in werking getreden. De heffing is bestemd ter bestrijding van een groot deel van de ten laste van de provincie komende kosten die zijn verbonden aan het grondwaterbeheer. De kosten-batenverhouding wordt bij balansvoorziening geregeld. Dit houdt in dat een heffingsoverschot, veelal veroorzaakt door eenmalige grote grondwateronttrekkingen, in de voorziening wordt gestort en dat een heffingstekort uit de voorziening gedekt wordt. Hiermee wordt ook voorkomen dat het heffingstarief onnodig fluctueert. Heffingplichtig zijn de onttrekkers van m³ of meer grondwater per heffingsjaar. Het tarief is in 2010 vastgesteld op 0,0085 per m³ onttrokken grondwater. De raming van de heffingsopbrengst 2015 is voorlopig vastgesteld op , -. Rechten 5 Leges, ook rechten genoemd, zijn betalingen die de overheid krachtens algemene regels vordert ter zake van een concrete door haar in haar functie als zodanig individueel bewezen dienst. Er is sprake van een dienst indien degene, voor wie de handeling wordt verricht, rechtstreeks en in overheersende mate een individueel belang heeft bij deze handeling. Daarmee onderscheiden de rechten zich van belastingen. Zuiver publiekrechtelijke handelingen van de overheid, zoals het verlenen van vergunningen of ontheffingen zijn diensten in deze zin. Uitgangspunt van Provinciale Staten is dat leges kostendekkend zijn of worden. Provinciale Staten voeren als beleid dat kostendekkendheid in eerste instantie bereikt wordt door het optimaliseren van efficiency en in tweede instantie door het verhogen van de tarieven. Dit beleid vereist inzicht in de kostenstructuur, kostenbeheersing en kostentoerekening. Voor 2015 worden de legesopbrengten 3 De verordening Nazorgheffing is vastgesteld bij statenbesluit van 29 maart 1999, nummer 19 (Provinciaal blad 1999/25), de meest recente tarieventabel 2014 bij statenbesluit van 16 december 2013, nummer 72 (Provinciaal blad 2014/4). 4 De vigerende Grondwaterheffingsverordening is vastgesteld bij statenbesluit van 9 november 2009, nummer 61 (Provinciaal blad 2009/150). 3 De meest recente Legesverordening is vastgesteld bij statenbesluit van 7 december 2009, nummer 80 (Provinciaal blad 2009/166) en de meest recente Tarieventabel 2014 bij statenbesluit van 14 januari 2014 (Provinciaal blad 2014/25). 208

209 geraamd op ruim 1,9 miljoen. In deze opbrengst is een éénmalige bate begrepen van 1 miljoen i.v.m. vergunningverlening voor de reconstructie/aanleg van de provinciale weg N-23. Wat mag het kosten? / Wat brengt het op? Voor 2015 ramen wij aan lokale heffingen voorlopig een totaalbedrag van 188,5 miljoen. Categorie Soort Begroting 2015 Belastingen Opcenten 185,4 miljoen Heffingen Nazorgheffing gesloten stortplaatsen 0,5 miljoen Grondwaterheffing 0,7 miljoen Rechten Leges 1,9 miljoen Totaal 188,5 miljoen Onbenutte belastingcapaciteit Het maximum aantal opcenten dat provincies mogen heffen wordt jaarlijks geïndexeerd met de tabelcorrectiefactor (ongeveer inflatie volgend). De theoretische opbrengst vanwege onbenutte belastingcapaciteit bedraagt in 2015 circa 117 miljoen en kan hoger of lager uitvallen op basis van de voertuigvolumegegevens uit de halfjaarlijkse gewichtsuitdraai. Noord-Hollandse heffing van opcenten interprovinciaal vergeleken Provincies mogen per 1 januari 2014 maximaal 109,2 opcenten heffen. Verwacht wordt dat het maximum voor 2015 wordt vastgesteld op 110,8 opcenten. Noord-Holland heft sinds 2001 het laagste opcententarief. In onderstaand vergelijk wordt aangetekend dat de opcententarieven voor 2015 voorlopig zijn en nog vastgesteld dienen te worden door de provinciale besturen. Naam provincie Tarief 2014 Tarief 2015 Maximumtarief 2014/2015 * % benut 2014/2015 Friesland 90,3 94,1 109,2/110,8 82,7/84,9 Groningen 87,1 88,4 109,2/110,8 79,8/79,8 Drenthe 88,3 90,0 109,2/110,8 80.9/81.2 Overijssel 79,9 79,9 109,2/110,8 73,2/72,1 Flevoland 76,6 78,1 109,2/110,8 70,1/70,5 Gelderland 87,1 88,8 109,2/110,8 79,8/80,1 Utrecht 72,6 72,6 109,2/110,8 66,5/65,5 Noord-Holland 67,9 67,9 109,2/110,8 62,2/61,3 Zuid-Holland 95,0 95,0 109,2/110,8 87,0/85,7 Noord-Brabant 75,8 76,9 109,2/110,8 69,4/69,4 Zeeland 78,3 78,3 109,2/110,8 71,7/70,7 Limburg 76,6 77,9 109,2/110,8 70,1/70,3 Gemiddeld 81,3 82,3 109,2/110,8 74,5/74,3 Het maximumtarief 2015 moet nog worden geïndexeerd met de nog niet vastgestelde tabelcorrectiefactor die naar verwachting op 110,8 zal uitkomen. 209

210 210

211 5. Financiële begroting 211

212 5.1 Inleiding Artikel 3 en de artikelen 17 t/m 23 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) bevatten de wettelijke eisen waaraan de financiële begroting en meerjarenraming moeten voldoen. In onderstaand overzicht ziet u welke de voorgeschreven onderdelen zijn en waar u die vindt in deze financiële begroting. Over het algemeen is in dit hoofdstuk de volgorde van de wetsartikelen aangehouden. Om de leesbaarheid en de verbanden tussen jaren zo goed mogelijk in beeld te brengen, hebben we er voor gekozen de tabellen en toelichtingen voor het begrotingsjaar 2015 enerzijds en de meerjarenraming anderzijds te integreren in één hoofdstuk, waarin een compleet meerjarig beeld wordt gegeven. Het overzicht van baten en lasten (Artikel 17 en 22) (5.2) Baten, lasten, saldo van baten en lasten, toevoegingen en onttrekkingen aan reserves per programma. Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (programma Financiën) Het resultaat De toelichting op het overzicht van baten en lasten (Artikel 19) Het gerealiseerde bedrag van 2013, het geraamde bedrag van 2014 (geraamde bedragen na vaststelling van de zomernota) en het geraamde bedrag van De gronden waarop de ramingen van baten en lasten zijn gebaseerd (5.2.2) Verklaring van aanmerkelijke verschillen (5.2.3) Een overzicht van incidentele baten en lasten (5.2.4) De berekening van het aandeel van de provincie in het EMU-saldo (5.2.5) De uiteenzetting van de verschillende onderdelen welke bepalend zijn voor de financiële positie (Artikel 20 en 22) (5.3) Raming van de financiële gevolgen van het bestaande en het nieuwe beleid, opbouw van het begrotingssaldo (5.3.1) De jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume (5.3.2) Investeringen: Netto investeringen (5.3.3), Staat van activa (5.3.4), Kapitaallasten (5.3.5) Financiering: Overzicht renteresultaat ( ), Staat van investeringen en financiering ( ) Reserves: Stand en mutaties reserves (5.3.7), Meerjarenoverzicht begroting uitgaven UETA (5.3.8) Voorzieningen: Stand en mutaties voorzieningen (5.3.9) De toelichting op de financiële positie (Artikel 21 en 23). Deze toelichtingen zijn opgenomen bij alle onderdelen t/m De gronden waarop de ramingen van de (wijziging van) de financiële positie zijn gebaseerd (Opgenomen als toelichtingen bij t/m 5.3.3) Toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen (Opgenomen als toelichtingen bij t/m 5.3.3) 212

213 5.2 Meerjarenraming Meerjarenraming Openbaar Bestuur Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat Bereikbaarheid Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat Water Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat

214 Milieu Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat Ruimte Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat Cultuur en Welzijn Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat

215 Financiën Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat Totaal 2015 tot en met 2018 Programma 1 t/m 7 Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Begroot 2016 Begroot 2017 Begroot 2018 Lasten Baten Saldo van baten en lasten Storting Onttrekking Resultaat

216 5.2.2 Gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd Jaarlijks wordt in het kader van de Planning en Control cyclus door uw Staten de kaderbrief vastgesteld. De kaderbrief 2015 vormt de basis voor de wijzigingen van de ramingen in deze begroting ten opzichte van de meerjarenraming Daarnaast zijn in de begroting een aantal autonome ontwikkelingen verwerkt en een aantal onvermijdelijke ontwikkelingen meegenomen. In de programmahoofdstukken vindt u de financiële gevolgen per programma en per operationeel doel toegelicht. Op deze plaats vermelden wij de meer algemene opmerkingen en geven per kostensoort aan waarop de ramingen zijn gebaseerd. Overzicht exploitatie en mutaties reserves gespecificeerd naar kostensoort Exploitatie Reserves Jaar Baten Apparaatskosten Directe lasten Kapitaallasten Niet in te delen lasten Overdrachten Totaal Exploitatie Baten Stortingen Totaal Reserves Totaal Baten De ramingen van de baten zijn o.a. gebaseerd op: De opgaven van december 2013 van de belastingdienst over de opcenten (Zie paragraaf Provinciale heffingen ). Er is geen belastingverhoging toegepast. De meicirculaire 2014 van het provinciefonds. In de kaderbrief konden de effecten van deze circulaire nog niet worden meegenomen. In de begroting is de raming geactualiseerd op basis van deze circulaire Een actualisatie van de renteberekeningen (Zie de paragraaf Financiering en tabel Overzicht renteresultaat ). Apparaatskosten De basis voor de raming van de salariskosten is de vastgestelde formatiesterkte. Andere apparaatskosten zoals voor huisvesting worden jaarlijks mogelijk naar de verwachte werkelijkheid geraamd, waarbij het totale in de begroting opgenomen bedrag als kaderstellend geldt. Directe lasten en overdrachten De directe lasten en overdrachten zijn gebaseerd op de bedragen in de meerjarenraming Daarnaast zijn de mutaties voortvloeiend uit de kaderbrief verwerkt en een aantal volgende wijzigingen opgenomen: Het onderscheid tussen de onderdelen directe lasten en overdrachten is op het moment van begroten minder relevant, omdat hiertussen in de loop van het jaar veel verschuivingen plaatsvinden. Dit komt omdat budgetten in eerste instantie op directe lasten worden geraamd. De budgetten verschuiven naar overdrachten als bepaald is dat er bijvoorbeeld ook werkelijk een subsidieregeling is vastgesteld of is bepaald op welke manier (subsidie of deelname aan een project) een provinciaal doel moet worden bereikt. 216

217 5.2.3 Verklaring van aanmerkelijke verschillen De verschillen tussen de rekening 2013, de begroting 2014 en de begroting en meerjarenraming hebben diverse beleidsmatige oorzaken. Aangezien deze beleidsmatige oorzaken al bij de programma s zijn toegelicht, wordt hier volstaan met een toelichting op de meer algemene redenen waarom er verschillen aanwezig zijn. Nr Lasten per programma Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil t.o.v. jaarrekening 2013 Verschil t.o.v.begroting Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financiën Totaal van de lasten Nr Baten per programma Rekening 2013 Begroot 2014 Begroot 2015 Verschil t.o.v. jaarrekening 2013 Verschil t.o.v.begroting Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financiën Totaal van de Baten Algemene oorzaken van verschillen Over het algemeen zijn de verschillen tussen de jaarschijven van de vorige begroting en de huidige te verklaren aan de hand van een beperkt aantal oorzaken. Aan de lastenkant zijn de belangrijkste hiervan de variaties in uitvoering van incidentele projecten en subsidies. Deze zijn ongelijkmatig over de jaren verdeeld. Het ene jaar gebeurt slechts voorbereiding, terwijl in het volgende jaar de uitvoering van start gaat en volop wordt uitgegeven. Veel van deze projecten dekken wij uit onze reserves. Het overzicht van stortingen en onttrekkingen dat u vindt bij de financiële tabellen geeft u hierin inzicht. Verdere algemene oorzaken van de verschillen zijn: mutaties in de kasraming van reserves als gevolg van (bijvoorbeeld) het later afrekenen van subsidies/aanvragen van voorschotten door subsidieontvangers, en vertraging in projecten. mutaties in de raming van begrotingsposten gerelateerd aan de voortgang in projecten/declaratiegedrag van leveranciers mutaties in de financieringslasten gerelateerd aan de voortgang in projecten budgetmutaties (intensiveringen/extensiveringen) met een incidenteel karakter of. ongelijkmatig verloop tussen de jaren. voorstellen voor nieuw beleid (mutaties in) specifieke uitkeringen van het Rijk 217

218 verschuivingen van budgetten uit administratief technische overwegingen Specifieke oorzaken Een belangrijke verklaring van verschillen tussen 2014 en 2015 is te vinden in de besluiten uit de kaderbrief. Na de vaststelling van de kaderbrief hebben zich echter ook nog allerlei ontwikkelingen voorgedaan, die in deze begroting zijn verwerkt. In de samenvatting die voor in de begroting is opgenomen vindt u hiervan een overzicht. Daarnaast zijn natuurlijk alle afzonderlijke mutaties bij de programma s toegelicht. 218

219 5.2.4 Incidentele baten en lasten In het overzicht van incidentele baten en lasten dient op grond van de wijzigingen in het BBV met ingang van de begroting 2014 een aantal extra gegevens te worden opgenomen. De incidentele baten en lasten moeten per programma worden weergegeven. Ook wordt een overzicht gevraagd van de geraamde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves en dienen deze meerjarig worden opgenomen in het overzicht Programma Eindt ot aal Incident eel St ruct ureel Tot aal Exploit at ie Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financiën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financiën Tot aal Reserves Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financiën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financiën Eindt ot aal

220 2016 Programma Eindt ot aal Incident eel St ruct ureel Exploit at ie Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financiën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financiën Reserves Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financiën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financiën Eindt ot aal

221 2017 Programma Eindt ot aal Incident eel St ruct ureel Exploit at ie Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financ iën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financ iën Reserves Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financ iën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financ iën Eindt ot aal

222 2018 Programma Eindt ot aal Incident eel St ruct ureel Exploit at ie Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financ iën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Milieu Ruimte Cultuur en Welzijn Financ iën Reserves Baten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financ iën Lasten Openbaar Bestuur Bereikbaarheid Water Ruimte Financ iën Eindt ot aal

223 5.2.5 EMU saldo Om zicht te hebben op het EMU-saldo van de lokale overheid, zijn provincies en gemeenten met ingang van de begroting 2006 verplicht om de berekening van het EMU-saldo in de begroting op te nemen. Daarbij moet naast de berekening van het begrotingsjaar, ook de berekening van het voorafgaande jaar en het jaar volgend op het begrotingsjaar worden opgenomen. Hiervoor wordt onderstaand model gebruikt. Berekening EMU-saldo provincie Noord-Holland Omschrijving *) Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (BBV art.17c) Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie Uitgaven aan investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd De in mindering op de hierboven genoemde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het rijk, de provincies, de Europese Unie en overigen Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs) Boekwinst op desinvesteringen in (im)materiële vaste activa Uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d Verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs) Boekwinsten op grondverkopen Betalingen ten laste van de voorzieningen Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen e.d.) en die nog vallen onder één van de andere genoemde posten Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen EMU Saldo *) 2014 t/m de Zomernota Het EMU-saldo betreft het (gecorrigeerde) saldo van de baten en lasten van een overheid. De wijze van berekening is voorgeschreven vanuit de Europese Unie (vanaf 1992). Doel hiervan is om vergelijkingen tussen de verschillende Euro-landen te kunnen maken. Volgens de regels van de EMU mag het begrotingstekort van een land niet groter zijn dan 3% van het Bruto binnenlands product. Hiermee wil men de economische sterkte van de Euro-landen in stand houden. Basis voor de berekening is het exploitatiesaldo vóór onttrekking en toevoeging aan reserves. Hierop worden een aantal correcties toegepast om uiteindelijk tot het EMU-saldo te komen. Voor de Provincie Noord-Holland gaat dit met name om de afschrijvingen, de storting in- en uitgaven ten laste van voorzieingen in de geactiveerde investeringen. Opties tot verbetering van de raming van het EMU saldo Ingevolge de wet Houdbare Overheidsfinanciën (HOF) moeten het Rijk en de decentrale overheden het begrotingstekort binnen afgesproken grenzen houden. In het Financieel Akkoord van januari 2013 hebben de koepels ingestemd met een saldopad voor de jaren 2013 t/m De laatste jaren leert de ervaring echter dat de provincies in de ramingen een groot aandeel van de EMUruimte vragen maar niet daadwerkelijk benutten. Dit wordt voor een groot deel verklaard door planningsoptimisme. Een landelijke werkgroep waarin Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen zijn vertegenwoordigd, heeft naar aanleiding van voorgaande alinea een rapport uitgebracht over 223

224 verbetermogelijkheden voor de raming van het EMU-saldo. Het rapport is op 18 april 2014 verschenen onder de titel: Beheersing EMU-saldo decentrale overheden met als ondertitel: Mogelijkheden voor een betere raming en realisaties van het EMU-saldo. In dit rapport zijn een viertal opties gegeven om tot een betere raming van het EMU-saldo te komen. Naar aanleiding hiervan doet de Provincie Noord-Holland mee aan een pilot om het EMU-saldo in de paragraaf Financiering op te nemen. Voor nadere informatie hierover wordt verwezen naar deze paragraaf 224

225 5.3 Uiteenzetting van de financiële positie Opbouw van het begrotingssaldo In onderstaande tabel zijn de financiële gevolgen van het bestaande en het nieuwe beleid dat in de programma s is opgenomen, samengevat. 225

226 Onderw erp Primitieve begroting Mutaties kaderbrief Uitkering uit het Provinciefonds Motorrijtuigenbelasting Apparaatskosten doorbelast naar activa Stelpost opvangen macro-ec. Tegenvallers Algemene Reserve Resv. Actieprogramma Resv. cofinanciering Europese projecten Resv. cofinanciering Waddenzee Vast onderhoud prov. wegen Steunpunten B&U Ontwikk. waterbeleid ir met omgeving (N) Openbaar Vervoer knooppunten App.kst.in de loop van het jaar ontstaan A. Bijstelling Financieel kader Provinciefonds Saldo Renteresultaat B. Onvermijdelijke of administratieve mutaties Kapitaallasten nieuwbouw Dreef Mutaties grond in/verkoop beheer en onderhoud Overige administratieve correcties PMI PMO Overgedragen milieutaken Amsterdam Rentetoevoeging aan middelen derden Beheer en onderhoud parkeergarage Dreef Huur parkeergarage Dreef Onderhoudskosten Basisregistratie Grootschalige To Organisatieverandering Griffie OV Gooi- en Vechtstreek Uitbreiding formatie ivm Participatiewet Voorbereidingskosten Basisregistratie Grootschalige Taakstelling te verwachten onderuitputting Tranche 2: Invulling taakstelling Tranche 3: Invulling taakstelling C. Beleidsmut at ies a. Digitaal werken PS b. Wisseling PS c. Verkiezingen d. Randstedelijke Rekenkamer e. Calamiteiten kleine wegenwerken f. Studiekosten PMI g. Internationale Marketing h. Stichting bestuursplatform Noordzeekanaalgebied i. Reservering voor volgend college Eindt ot aal

227 5.3.2 Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen In dit voorgeschreven onderdeel van de financiële begroting wordt inzicht geboden in de verplichtingen die de provincie heeft ten aanzien van arbeidskosten die jaarlijks een beslag leggen op de begroting. Het gaat hier om verplichtingen die in een jaar ontstaan en in latere jaren tot uitbetaling komen, maar niet op de balans zijn opgenomen. Jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen Omschrijving Vakantiedagen Wachtgelden en aanvullende uitkeringen invaliditeit Werkloosheidsuitkeringen - als gevolg van reorganisatie Overige werkloosheidsuitkeringen Vroegpensioen (FPU) -FPU + provincie's Reorganisatiekosten aanvulling suppletie Outsourcingskosten aanvulling suppletie Totaal Wachtgelden en aanvullende uitkeringen invaliditeit Het betreft hier de voormalige medewerkers die op dit moment nog via de personeel- en salarisadministratie maandelijks een uitkering ontvangen. De Statenleden zijn buiten beschouwing gelaten conform artikel 44, lid 3 van het BBV. Werkloosheidsuitkeringen Het betreft hier de voormalige medewerkers die op dit moment maandelijks een uitkering ontvangen van het UWV en/of Loyalis. FPU+ provincies Het betreft hier de voormalige medewerkers die gebruik maken van deeltijd-fpu op basis van de Regeling FPU+provincies. Reorganisatiekosten aanvulling suppletie Het betreft hier de voormalige medewerkers die na boventalligheid gebruik hebben gemaakt van het FPU-arrangement uit het Sociaal Plan Deze medewerkers krijgen een suppletie op hun reguliere FPU. De kosten hiervan worden maandelijks door de Provincie rechtstreeks aan het ABP betaald. Outsourcingkosten aanvulling suppletie Het betreft hier de voormalige medewerkers die als gevolg van outsourcing gebruik hebben gemaakt van het FPU-arrangement uit het Sociaal Plan Deze medewerkers krijgen een suppletie op hun reguliere FPU. De kosten hiervan worden maandelijks door de Provincie rechtstreeks aan het ABP betaald. 227

228 5.3.3 Investeringen Toelichting bij de tabellen m.b.t. investeringen en rente Inleiding Voor het realiseren van provinciale doelstellingen zijn investeringen vereist. Het gaat hierbij onder andere om investeringen in grondposities, huisvesting, kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen en investeringen in (vaar)wegen (PMI/PMO). Met name deze laatste categorie van investeringen kunnen van grote omvang zijn. Aan het doen van investeringen zijn kosten verbonden voor de provincie. Het gaat hierbij om afschrijvingen en rentelasten. Deze lasten worden gezamenlijk kapitaallasten genoemd. In deze toelichting zal een toelichting gegeven worden hoe deze lasten in de begroting zijn verwerkt en waar in de begroting deze lasten en aanverwante investeringen terug te vinden zijn. Verder zal wat dieper ingegaan worden op de berekening van het renteresultaat. In dit voorbeeld zal worden uitgegaan van een investering die gedaan wordt in Programma 2 (Bereikbaarheid). De dekking vindt uiteraard plaats in Programma 7 Financiën. Programma 7 geldt als het ware als interne bank voor de provincie. Voorbeeld De investering betreft een investering van 100 miljoen in een aan te leggen weg in Deze investering zal worden geactiveerd en worden afgeschreven in 25 jaar. Het gehanteerde rentepercentage is 2,5% over de gemiddelde boekwaarde. In de tabellen hieronder zal per programma aangegeven worden hoe deze informatie verwerkt wordt. 228

229 PROGRAMMA 2 Bereikbaarheid VOORBEELD Activiteit Bedrag Waar terug te vinden in de Begroting? Doet een investering in 2013 Leent geld van de interne bank (Programma 7) 100 miljoen Hoofdstuk 5, Tabel kolom miljoen Hoofdstuk 5, Tabel Investeringskredieten Betaalt rentelasten aan Programma 7 vanaf 2014 Betaalt jaarlijks afschrijving vanaf Programma 2, Operationeel doel als onderdeel van de kapitaallasten Hoofdstuk 5, Tabel kolom 17 Hoofdstuk 5, Tabel onder Aan provinciale wegen. 4 miljoen Programma 2, Operationeel doel als onderdeel van de kapitaallasten Hoofdstuk 5, Tabel kolom 12 Hoofdstuk 5, Tabel onder Aan provinciale wegen. Toelichting bij Programma 2: Zoals uit de tabel hierboven blijkt worden op het Programma 2 alleen de kapitaallasten zichtbaar. Dit geldt in het algemeen voor alle (geactiveerde) investeringen op alle programma s. De kapitaallasten zijn hier zichtbaar maar de investering of de fictieve lening van programma 7 aan programma 2 (in dit voorbeeld 100 miljoen in beide gevallen) niet. Dit komt omdat op alle programma s in de Begroting (1 t/m 7) alleen baten en lasten worden verantwoord en een investering of lening is geen van beide. De afschrijvingen zijn berekend door het bedrag van de investering ( 100 miljoen) te delen door 25 jaar. De rentelasten zijn berekend over de gemiddelde boekwaarde (100 mln+96 mln)/2*2,5%. De investeringsbedragen zijn zichtbaar in staat van hoofdstuk 5. Daarnaast worden deze investeringsbedragen opgenomen in hiervan afgeleide overzichten. Het gaat hierbij om de volgende overzichten: Netto investeringen; Staat van investeringen en financiering. De interne lening of in andere woorden het beschikbaar gestelde krediet komt terug in Hoofdstuk 5 in Staat Investeringskredieten. 229

230 De rentelast in Programma 2 wordt betaald aan de interne bank, zijnde Programma 7. Voor Programma 7 kan dan het volgende overzicht gemaakt worden. PROGRAMMA 7 (Interne Bank) VOORBEELD Activiteit Bedrag Waar terug te vinden in de Begroting? Heeft geld op de Bank 150 miljoen Leent geld aan Programma 2 Uitzetten van overtollig kasgeld (Schatkistbankieren) Ontvangt rente: Interne rente Externe rente Niet van toepassing (is geen baat of last) 100 miljoen Hoofdstuk 5, Tabel Investeringskredieten 50 miljoen Niet van toepassing (is geen baat of last) Programma 7, Operationeel doel Hoofdstuk 5, Tabel Onder Doorberekende rente. Programma 7, Operationeel doel Hoofdstuk 5, Tabel Onder Rente van verstrekt kasgeld. Toelichting bij Programma 7 (Interne Bank) In dit voorbeeld is ervan uitgegaan dat de provincie in totaal 150 miljoen aan middelen beschikbaar heeft. Zoals hiervoor beschreven wordt hiervan 100 miljoen besteed aan de aanleg van een weg in Programma 2. Het restant (ad 50 miljoen) zal op deposito worden uitgezet bij de Staat in het kader van het Schatkistbankieren. Ook hiervoor krijgt de provincie rente vergoed. In dit voorbeeld is ervan uitgegaan dat deze rentevergoeding ook 2,5% bedraagt. In het rekenvoorbeeld is er vanuit gegaan dat de 50 miljoen het hele jaar op deposito heeft uitgestaan. In Programma 7 worden de rentebaten (intern + extern) opgenomen. De berekening van het totaal aan rentebaten is af te lezen uit tabel (Overzicht van het renteresultaat). Hieronder zal een korte uitleg gegeven worden bij het renteresultaat. Uitleg bij Staat (Overzicht van het renteresultaat): In het renteresultaat worden alle posten met een rentecomponent opgenomen. De som van het renteresultaat wordt gevormd door de volgende onderdelen: Rente van vertrekt kasgeld; Dit zijn de rentebaten van de hierboven beschreven uitzetting van 50 miljoen; Rentelasten van opgenomen geldleningen Als het geld uit de bestemmingsreserves niet meer toereikend is om het gewenste investeringsniveau te halen dan zal er geld aangetrokken moeten worden om de investeringen te realiseren. Hiervoor moet rente betaald worden; Rentederving van verstrekte renteloze leningen; deze post wordt op eenzelfde wijze verwerkt als de hiervoor beschreven kapitaallasten. De gederfde rente is een last op het betreffende Programma en een bate in Programma 7. Een overzicht van van deze leningen is opgenomen in staat 5.4.1; Rente van verstrekte langlopende geldleningen; Zie hiervoor staat 5.4.1; 230

231 Doorberekende rente; Hierin zijn o.a. de kapitaallasten verwerkt zoals hierboven is beschreven. Overzicht van netto-investeringen In deze tabel vindt u alle netto investeringen voor de jaren 2013 t/m Het overzicht is ingedeeld in een viertal hoofdcategorien: Lopende investeringen; Vervangingsinvesteringen; Nieuwe investeringen (betreft nieuwe kredieten ten opzichte van de Begroting 2013); Niet geactiveerde investeringen. Met het vaststellen van deze begroting accordeert Provinciale Staten tevens deze investeringen. Investeringen worden geactiveerd en afgeschreven volgens de regels, die uw Staten hebben vastgesteld in de financiële verordening Noord-Holland Hierin is o.a. opgenomen dat investeringen met maatschappelijk nut (vnl. wegen en vaarwegen) bij voorkeur niet worden geactiveerd. Voor geactiveerde investeringen wordt primair de lineaire afschrijving als afschrijvingsmethode gehanteerd. Overzichten van actuele boekwaarden van geactiveerde investeringen uit het verleden en een specificatie van de in deze begroting opgenomen kapitaallasten vindt u bij de financiële tabellen achteraan dit hoofdstuk. 231

232 Overzicht van netto investeringen LOPENDE INVESTERINGEN: Immateriële activa Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en disagio Kosten van onderzoek en ontwikkeling - - Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut Totaal immateriële activa Anticiperende gronden Gronden Wieringerrandmeer Strategisch grondbeleid BBL Revolving Fund Grondruilingen Beheergrondbank Laag-Holland PASO gronden * Aankoop kantorencomplex en winkelruimten Een nieuw huis: * a. Renovatie en uitbreiding Houtpleincomplex * b. Nieuwbouw Dreefcomplex * C. Parkeergarage Dreef Bouwkrediet realisatie archeologisch depot te Castricum Steunpunten voor dagelijks beheer (vaar)wegen Provinciale wegen Financiële vaste activa Totaal materiële vaste activa N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Nederlandse Waterschapsbank N.V N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Noord-Holland N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland Alliander N.V N.V. Afvalzorg Noord-Holland Schiphol Area Development Company N.V.: * deelname aandelenkapitaal * idem,uitbreiding aandelenkapitaal * idem,uitbreiding aandelenkapitaal Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Noordzeekanaalgebied N.V. (RON) Zeehaven IJmuiden N.V N.V. Oostindiëvaarder "Amsterdam" N.V. Recreatie Noord-Holland Polanenpark B.V Polanenpark C.V Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord N.V Ontwikkelingsfonds Duurzame Energie B.V. (Oden) Zeestad Beheer B.V Life Science Fonds Amsterdam (LSFA) B.V. Kapitaaldeelname Wieringerandmeer B.V. Zeggenschap Wieringerrandmeer Participatiefonds deelnemingen Duurzame Energie Bijdrage aan het project Diemervijfhoek Diverse overige projecten Totaal financiële vaste activa TOTAAL LOPENDE INVESTERINGEN VERVANGINGSINVESTERINGEN: Vervangingsinvesteringen wegen PMO Vervangingsinvesteringen vaarwegen PMO TOTAAL VERVANGINGSINVESTERINGEN: NIEUWE INVESTERINGEN:* nvt TOTAAL NIEUWE INVESTERINGEN NIET-GEACTIVEERDE INVESTERINGEN Omlegging van de N Waarvan bijdragen van derden N23 Westfrisiaweg Waarvan dekking uit reserve Westfrisiaweg Waarvan bijdragen van derden/bdu Faunapassage Waarvan dekking uit reserve EXIN-H TOTAAL NIET-GEACTIVEERDE INVESTERINGEN Totaal netto investeringen * Nieuwe investeringen betreft nieuw toegezegde kedieten tov de Begroting 2014 Zie hiervoor ook: Staat van het verloop van de investeringskredieten 232

233 233

234 5.3.4 Activa Staat van geactiveerde immateriële en materiële investeringen (art. 34, 35 en 52) Staat van geactiveerde immateriële en materiële investeringen (Bbv artikel 34, 35 en 52) Omschrijving van de invest eringen Oorspronkelijk Vermeerderingen Verminderingen in bedrag van de invest eringen t /m 2013 in Oorspronkelijk bedrag van de invest eringen t /m 2014 (kolom 2+3-4) Vermeerderingen 2015 Verminderingen 2015 Oorspronkelijk bedrag van de invest eringen t /m 2015 (kolom 5+6-7) IMMATERIËLE ACTIVA a. kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio 1. kosten verbonden aan het sluiten/aflossen van geldleningen en het saldo van agio en disagio Subt ot aal a b. kosten van onderzoek en ontwikkeling Subt ot aal b Tot aal immat eriële act iva MATERIËLE VASTE ACTIVA a. Investeringen met een economisch nut 1. Anticiperende gronden , Gronden Wieringerrandmeer Grond archeologisch depot te Castricum Krediet Strategisch grondbeleid BBL Krediet Beheergrondbank Laag-Holland Krediet Revolving fund grondruilingen Grond Houtplein PASO-gronden , Subtotaal gronden en terreinen , Subtotaal woonruimten Een Nieuw Huis: - a. Renovatie Houtplein b. Nieuwbouw Dreef c. Parkeergarage Dreef Krediet renovatie Paviljoen Welgelegen Onderkomens muskusrattenvangers Aankoop/Restauratie en inrichting gebouw Mercurius te Wormer als archeologisch depot Bouwkrediet realisatie archeologisch depot te Castricum Steunpunten voor dagelijks beheer (vaar)wegen Subtotaal bedrijfsgebouwen Subtotaal machines, apparaten, installaties en overige Subtotaal a. investeringen met een economisch nut , b. Invest eringen in openbare ruimt e met een maatschappelijk nut (Grond-, weg- en waterbouwkundige werken) 1. Provinciale wegen Vervangingsinvesteringen wegen Vervangingsinvesteringen vaarwegen Subtotaal b. investeringen in openbare ruimte met een maatschappelijk nut , Totaal materiële vaste activa , TOTAAL GEACTIVEERDE INVESTERINGEN ,

235 Percent age van Rent e % afschrijving Afschrijvingen Afschrijving 2015 Afschrijvingen t /m t /m (kol 11+12) Boekw aarde per (kol 2-11) Boekw aarde per (kol ) Gemiddelde boekw aarde (kol 14+15):2 Toegerekende rent elast en 2015 (ko 10*16) begroting 2015 Tot aal van de kapit aallast en (kolom 12+17) , , , , , , , , , jr/lin 2, jr/lin 2, , jr/lin 3, /3 7, , , jr/lin 2, , , ,

236 Staat van geactiveerde kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen en van bijdragen aan activa in eigendom van derden (art. 36) St aat van geact iveerde kapit aalverst rekkingen aan deelnemingen en van bijdragen aan act iva in eigendom van derden (Bbv art ikel 36) Omschrijving van de investeringen Oorspronkelijk Vermeer- Verminde- Oorspronkelijk Toegerekende Vermeerderingen Verminderingen bedrag van de deringen ringen bedrag van de rentelasten deelnemingen in 2014 in 2014 deelnemingen 2014 etc. ultimo 2014 t /m 2013 (kolom 2+3-4) FINANCIELE VASTE ACTIVA a. kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen: 1. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Nederlandse Waterschapsbank N.V N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland Alliander N.V N.V. Afvalzorg Holding Schiphol Area Development Company N.V idem, uitbreiding aandelenkapitaal Zeehaven IJmuiden N.V N.V. Groenbeheer PolanenPark B.V PolanenPark C.V Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord N.V Ontwikkelingsfonds Duurzame Energie Noord-Holland B.V. (OD Zeestad Beheer B.V Life Sciences Fund Amsterdam B.V B.V. Kapitaaldeelname Wieringerrandmeer B.V. Zeggenschap Wieringerrandmeer Participatiefonds deelnemingen Duurzame Energie Bijdrage beheerskosten Activa in eigendom van derden 19. Bijdrage aan het project Diemervijfhoek Diverse overige projecten ,00 TOTAAL GEACTIVEERDE INVEST. FINANCIELE ACTIVA

237 Oorspronkelijk Percentage Afschrijvingen Afschrijving Afschrijvingen Boekwaarde Boekwaarde Gemiddelde Toegerekende Totaal van de bedrag van de van afschrij t /m 2015 per per boekwaarde rentelasten kapitaallasten deelnemingen ving ult imo 2015 (kolom 2+3-4) (kol 5-10) (kol 2-7) (kol ) (kol 10+11):2 (kolom 17+12)

238 5.3.5 Kapitaallasten Overzicht van de in de meerjarenraming verwerkte kapitaallasten (x 1.000) Omschrijving A: Apparaat skost en Grond Houtplein Renovatie Houtplein Nieuwbouw Dreef Renovatie Paviljoen Welgelegen Tot aal A B: Direct e kost en Parkeergarage Dreef Aanleg van provinciale wegen BDU Reconstr.Westfrisiaweg Resv. EXIN-H projecten Weginfrastructuur Resv. Westfrisiaweg (N23) Resv. TWIN-H projecten Weginfrastructuur Vervangingsinvesteringen wegen PMO Steunpunten B&U Vervangingsinvesteringen vaarwegen PMO Resv. EXIN-H projecten OV Resv. TWIN-H projecten OV-infrastructuur Participatiefonds Duurzame Energie Resv. TWIN-H Groene projecten Beheer openluchtrecreatie Resv. UNA ecoduct PNH Deelneming in Life Science Fonds Amsterdam Deelneming in het aandelenkapitaal van de Zeehaven IJmuiden N.V Deelneming in het aandelenkapitaal van de N.V. Schipholontwikkelingsmaatschappij (SADC) Provinciaal archeologisch centrum Grond in/verkoop beheer en onderhoud Totaal B C: Te act iveren rent ekost en Tot aal C Tot aal A + B + C (* rentekosten welke worden geactiveerd, te weten: rentebijschrijving op voorraad NIEGG-gronden bouwrente krediet nieuwbouw Dreef bouwrente krediet parkeergarage Dreef bouwrente wegeninvesteringen bouwrente archeologisch depot te Catricum

239 5.3.6 Financiering In onderstaande overzichten verschaffen wij u inzicht in de financiële positie voor wat betreft de financiering Overzicht van het renteresultaat Overzicht van het renteresultaat Rente van verstrekt kasgeld, van in rekening-courant uitstaande gelden en van andere kortlopende verplichtingen Rentelasten van opgenomen geldleningen Rentederving op verstrekte achtergestelde lening aan de gemeente Purmerend (tbv.stadsverwarming) Rentederving op te verwachten verstrekte renteloze leningen en/ voorfinancieringen Leningen aan de RON NV Ontwikkelingsmij N-H Noord inz. MKB Leningen t.b.v.streekrekening Texel Nationaal restauratie fonds Gemeente Hollandse Kroon inzake deelname in GEM (Wieringerrandmeer) - BV.Zeggenschap Wieringerrandmeer inzake storting kapitaalbijdrage Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) Gemeente Uithoorn Renteverlies op NIEGG-gronden Crailo en Anna Paulowna Rente van verstrekte langlopende geldleningen Doorberekende rente Op kostenplaatsen (apparaatskosten) Op producten Geactiveerde rentekosten (op vaste activa) Rentebijschrijving op voorraad niet in expl.genomen gronden Renteresultaat

240 Staat van investeringen en financiering Staat van investeringen en financiering 2015 Act iva Begin 2015 Vermeerderingen 2015 Verminderingen 2015 Afschrijvingen 2015 Immateriële activa Materiële activa (investeringen) Economisch nut Openbare ruimte met maatschappelijk nut Financiële vaste activa Deelnemingen Bijdrage aan activa in eigendom van derden Eind 2015 Passiva Verstrekte langlopende leningen Act iva Algemene reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Passiva mut at ie Overschot aan financieringsmiddelen Act iva Begin 2016 Vermeerderingen 2016 Verminderingen 2016 Afschrijvingen 2016 Immateriële activa Eind 2016 Materiële activa (investeringen) Economisch nut Openbare ruimte met maatschappelijk nut Financiële vaste activa Deelnemingen Bijdrage aan activa in eigendom van derden Passiva Verstrekte langlopende leningen Act iva Algemene reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Passiva mut at ie Overschot aan financieringsmiddelen

241 2017 Act iva Begin 2017 Vermeerderingen 2017 Verminderingen 2017 Afschrijvingen 2017 Immateriële activa Eind 2017 Materiële activa (investeringen) Economisch nut Openbare ruimte met maatschappelijk nut Financiële vaste activa Deelnemingen Bijdrage aan activa in eigendom van derden Passiva Verstrekte langlopende leningen Act iva Algemene reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Passiva mut at ie Tekort aan financieringsmiddelen Act iva Begin 2018 Vermeerderingen 2018 Verminderingen 2018 Afschrijvingen 2018 Immateriële activa Eind 2018 Materiële activa (investeringen) Economisch nut Openbare ruimte met maatschappelijk nut Financiële vaste activa Deelnemingen Bijdrage aan activa in eigendom van derden Passiva Verstrekte langlopende leningen Act iva Algemene reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Passiva mut at ie Tekort aan financieringsmiddelen

242 5.3.7 Stand en mutaties van reserves In onderstaande tabellen vindt u een specificatie van alle onttrekkingen en stortingen in de reserves Staat van het verloop van de reserves (art. 54) 2014 Beginsaldo Storting Onttrekking Eindsaldo Algemene reserves Algemene reserves Totaal Algemene reserves Programma 1 Openbaar Bestuur 1. Reserve Cofinanciering Europese projecten Programma 2 Bereikbaarheid 2. Reserve Groot Onderh. Wegen en Vaarwegen Reserve Westfrisiaweg Reserve Zuidas en Zeepoort Reserve Fietsinfrastructuur Reserve OLV Greenport Reserve Openbaar vervoer projecten Programma 3 Water 8. Reserve zelfvoorzienende zoetwaterberging Programma 5 Ruimte 9. Reserve Stedelijke vernieuwing Reserve Tijdelijk beheer gronden Reserve Kwaliteitsfonds Bloemendalerpolder Reserve Comp.regl. natuur, recr.en landsch* Reserve Cofinanciering Waddenzee Reserve Mobiliteitsfonds** Reserve Herstructurering Bedrijventerreinen Reserve Programma Water als Econ. Drager*** Reserve internationale marketing en aquisitie* Reserve groen Reserve Werkgelegenheid en economie Reserve Leefbaarheidsfonds Schiphol Programma 7 Financien 21. Reserve UNA Reserve EXIN-H Reserve TWINH Reserve Actieprogramma Reserve ILG Reserve Huisvesting Reserve monumenten (Mr.F.J.Kranenburgfonds) Reserve Vervanging ICT-apparatuur Reserve Groene Uitweg Reserve Organisatieverandering Totaal Bestemmingsreserves Reserves * Deze reserves worden bij de ZN2014 opgeheven. ** Deze reserve wordt per opgeheven. *** Deze reserve wordt per opgeheven. 242

243 2015 Beginsaldo Storting Onttrekking Eindsaldo Algemene reserves Algemene reserves Totaal Algemene reserves Eindsaldo opgeheven reserves Programma 1 Openbaar Bestuur 1. Reserve Cofinanciering Europese projecten Programma 2 Bereikbaarheid 2. Reserve Groot Onderh. Wegen en Vaarwegen Reserve Westfrisiaweg Reserve Zuidas en Zeepoort Reserve Fietsinfrastructuur* Reserve OLV Greenport Reserve Openbaar vervoer projecten Programma 3 Water 8. Reserve zelfvoorzienende zoetwaterberging* Programma 5 Ruimte 9. Reserve Stedelijke vernieuwing* Reserve Tijdelijk beheer gronden Reserve Kwaliteitsfonds Bloemendalerpolder Reserve Cofinanciering Waddenzee* Reserve Herstructurering Bedrijventerreinen Reserve groen Reserve Werkgelegenheid en economie Reserve Leefbaarheidsfonds Schiphol Programma 7 Financien 21. Reserve UNA Reserve EXIN-H Reserve TWINH Reserve Actieprogramma Reserve ILG Reserve Huisvesting Reserve monumenten (Mr.F.J.Kranenburgfonds) Reserve Vervanging ICT-apparatuur Reserve Groene Uitweg Reserve Organisatieverandering Totaal Bestemmingsreserves Reserves *Deze reserves worden per opgeheven. 243

244 2016 Beginsaldo Storting Onttrekking Eindsaldo Algemene reserves Algemene reserves Totaal Algemene reserves Eindsaldo opgeheven reserves Programma 1 Openbaar Bestuur 1. Reserve Cofinanciering Europese projecten Programma 2 Bereikbaarheid 2. Reserve Groot Onderh. Wegen en Vaarwegen Reserve Westfrisiaweg Reserve Zuidas en Zeepoort Reserve OLV Greenport Reserve Openbaar vervoer projecten Programma 5 Ruimte 10. Reserve Tijdelijk beheer gronden* Reserve Kwaliteitsfonds Bloemendalerpolder Reserve Herstructurering Bedrijventerreinen Reserve groen Reserve Leefbaarheidsfonds Schiphol Programma 7 Financien 21. Reserve UNA* Reserve EXIN-H Reserve TWINH Reserve Actieprogramma Reserve ILG Reserve Huisvesting Reserve monumenten (Mr.F.J.Kranenburgfonds) Reserve Vervanging ICT-apparatuur Reserve Groene Uitweg Reserve Organisatieverandering Totaal Bestemmingsreserves Reserves *Deze reserves worden per opgeheven. 244

245 2017 Beginsaldo Storting Onttrekking Eindsaldo Algemene reserves Algemene reserves Totaal Algemene reserves Eindsaldo opgeheven reserves Programma 1 Openbaar Bestuur 1. Reserve Cofinanciering Europese projecten Programma 2 Bereikbaarheid 2. Reserve Groot Onderh. Wegen en Vaarwegen Reserve Westfrisiaweg Reserve Zuidas en Zeepoort Reserve OLV Greenport* Reserve Openbaar vervoer projecten Programma 5 Ruimte 11. Reserve Kwaliteitsfonds Bloemendalerpolder Reserve Herstructurering Bedrijventerreinen* Reserve groen Reserve Leefbaarheidsfonds Schiphol Programma 7 Financien 22. Reserve EXIN-H Reserve TWINH Reserve Actieprogramma Reserve ILG* Reserve Huisvesting Reserve monumenten (Mr.F.J.Kranenburgfonds) Reserve Vervanging ICT-apparatuur Reserve Groene Uitweg Reserve Organisatieverandering Totaal Bestemmingsreserves Reserves * Deze reserves worden per opgeheven 245

246 2018 Beginsaldo Storting Onttrekking Eindsaldo Algemene reserves Algemene reserves Totaal Algemene reserves Eindsaldo opgeheven reserves Programma 1 Openbaar Bestuur 1. Reserve Cofinanciering Europese projecten Programma 2 Bereikbaarheid 2. Reserve Groot Onderh. Wegen en Vaarwegen Reserve Westfrisiaweg Reserve Zuidas en Zeepoort Reserve Openbaar vervoer projecten Programma 5 Ruimte 11. Reserve Kwaliteitsfonds Bloemendalerpolder Reserve groen Reserve Leefbaarheidsfonds Schiphol Programma 7 Financien 22. Reserve EXIN-H Reserve TWINH Reserve Actieprogramma Reserve Huisvesting Reserve monumenten (Mr.F.J.Kranenburgfonds) Reserve Vervanging ICT-apparatuur Reserve Groene Uitweg Reserve Organisatieverandering Totaal Bestemmingsreserves Reserves

247 1 Reserve Cofinanciering Europese projecten Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Ambitie: De provincie Noord-Holland benut met verstand optimaal de Europese subsidiemogelijkheden voor het realiseren van haar eigen doelstellingen. Nota Reserves en Voorzieningen 2004 d.d. 14 juni 2004, nummer 48. Programma 1 - Openbaar bestuur Looptijd Vanaf: 14 juni 2004 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2020 In 2015 wordt 9,8 miljoen gestort voor cofinanciering en uitvoeringskosten van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling en het Europees fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (Kaderbrief 2015, regel K). Daarnaast wordt 5 miljoen gestort voor ondersteuning van projecten die in de periode gefinancierd worden uit Europese subsidieprogramma s. Voor het realiseren van provinciaal beleid uit de Agenda Landbouw en Visserij en de Agenda Economie wordt 3,3 miljoen aan de reserve onttrokken. Voor cofinanciering van Europese projecten in de nieuwe programmaperiode wordt 1,2 miljoen onttrokken. Geen. Notitie stand van zaken 2012, Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling: Interreg en Kansen voor West Geen. 2 Reserve Groot Onderhoud wegen en vaarwegen Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Doelgerichte bestemmingsreserve Reserve voor groot onderhoud van het provinciaal infrastructuur areaal wegen, vaarwegen, en kunstwerken, specifiek het dekken van tijdelijk beheer en onderhoudsprojecten die gedeeltelijk buiten de scope van het provinciaal meerjarenprogramma onderhoud vallen, zoals inrichting brugbediening, vervanging kunstwerken en oevers Noord-hollandsch Kanaal, en onderhoudsprojecten op basis van eenmalige afkoopsommen. Nota Reserves en Voorzieningen 2004 d.d. 14 juni 2004, nummer 48. Zomernota 2012, vastgesteld door PS op 24 september 2012, punt 9 bij voordracht 67. Programma 2 - Bereikbaarheid Looptijd Vanaf: 14 juni 2004 Toelichting stortingen Eindigt op: Geen einddatum Er zijn geen stortingen. 247

248 Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen De onttrekkingen betreffen de geprogrammeerde werkzaamheden VIK (vervangingsinvesteringen Kunstwerken), oevers NHK, 24-uurs brugbediening, onderhoud Wilhelminasluis en afschrijving NHK oevers. Binnen de bestemmingsreserve worden middelen voor de uitvoering van projecten beheer en onderhoud gereserveerd. Jaarlijks worden op basis van de geplande werkzaamheden de benodigde middelen onttrokken. Provinciaal Meerjarenprogramma Onderhoud (PMO), programmaplan 24-uurs brugbediening, Vaart in de Zaan. Geen. 3 Reserve Westfrisiaweg Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Doelgerichte bestemmingsreserve Dekking uit provinciale middelen van de investeringsuitgaven die gedaan worden bij de besteding van het krediet voor de realisatie van het project N23 Opwaardering Westfrisiaweg. Laatste begrotingswijziging 2012 n.a.v. kredietaanvraag , vastgesteld door PS op 17 december 2012, punt 8b bij voordracht 104. Programma 2 - Bereikbaarheid Looptijd Vanaf: 17 december 2012 Eindigt op: Geen einddatum Toelichting stortingen Jaarlijks 10,0 miljoen tot Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Van 2018 tot en met 2022 jaarlijks 7,5 miljoen, conform het achtjarig beeld dat bij Perspectiefnota aan PS is gepresenteerd. De kasraming voor bestedingen is opgesteld tot 2019.Naar verwachting wordt besteed in miljoen; in ,5 miljoen, in miljoen en in miljoen. Op 19 november 2012 hebben Provinciale Staten ingestemd met de voordracht 88, en het krediet en de financiële dekking voor het project N23 Westfrisiaweg beschikbaar gesteld. Bestedingsplan Realisatieovereenkomst uit 2010, Kredietaanvraag (N ) en het Uitvoeringscontract. Algemeen Geen. 4 Reserve Zuidas en Zeepoort Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit 248 Budgetgerichte bestemmingsreserve Het doel van de bestemmingsreserve is om een bijdrage te kunnen leveren aan het realiseren van de projecten Zuidas Amsterdam en Zeeport IJmuiden. Zomernota 2011, vastgesteld door PS op 26 september

249 Programma 2011, punt 10 bij voordracht 70. Laatste Begrotingswijziging 2011, vastgesteld door PS op 12 december 2011, punt 11 bij voordracht 88. Programma 2 - Bereikbaarheid Looptijd Vanaf: 26 september 2011 Eindigt op: 31 december 2021 Toelichting stortingen Jaarlijkse storting uit stelpost Infra B2012: in , 5 miljoen; in ,8 miljoen en in ,2 miljoen. Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Van 2018 tot en met 2022 uit algemene middelen en conform het achtjarig beeld dat bij Perspectiefnota aan PS is gepresenteerd: in ,5 miljoen; in ,5 miljoen; in ,6 miljoen; in miljoen en in Naar verwachting wordt de bijdrage aan de Zeesluis begin 2015 gerealiseerd. Geen. De bijdrage aan de Zeepoort IJmond is vastgelegd in een convenant november De afspraak is bevestigd in het voorkeursbesluit in Afspraken ten aanzien van de Zuidas zijn vastgelegd in de Bestuursovereenkomst ZuidasDok uit 2012 tussen partijen (het rijk, Amsterdam, Stadsregio Amsterdam en provincie Noord-Holland). In de perspectiefnota wordt er rekening mee gehouden dat in de jaren 2018 tot en met 2021 in totaal 30 miljoen uit de begroting wordt gedekt om aan de bestuurlijke verplichtingen te kunnen voldoen. 5 Reserve Fietsinfrastructuur Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Uitvoeren van de Impuls Fietsmaatregelen ten behoeve van het oplossen van knelpunten. Najaarsnota 2008 d.d. 17 november 2008, voordracht 854. Zomernota 2011 d.d. 26 september 2011, punt 10 bij voordracht 70. Programma 2 - Bereikbaarheid Looptijd Vanaf: 17 november 2008 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Eindigt op: 31 december 2015 Vanaf 2015 zijn er geen stortingen meer geraamd in de reserve Fietsinfrastructuur. Vanaf 2015 zijn er geen onttrekkingen meer geraamd in de reserve Fietsinfrastructuur omdat ook de subsidieregeling voor Fietsimpuls II in 2014 volledig wordt uitgevoerd. Geen. Subsidie Impuls Fiets 2, uitvoeringsregeling Noord- Holland

250 Algemeen Fietsimpuls II is de opvolger van Fietsimpuls I Fietsimpuls I: Afronding in Nog 2,2 miljoen beschikbaar. Fietsimpuls II: Sinds het coalitieakkoord, volledig verplicht. 6 Reserve OLV Greenport Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Op basis van motie M4-8 (Begroting 2011) is voorzien in een provinciale bijdrage aan de realisatie van de ongestoorde logistieke verbinding (OLV) Greenport- Aalsmeer. Zomernota 2012, vastgesteld door PS op 24 september 2012, punt 9 bij voordracht 67. Laatste begrotingswijziging 2011, vastgesteld door PS op 12 december 2011, punt 11 bij voordracht 88. Programma 2 - Bereikbaarheid Looptijd Vanaf: 24 september 2012 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2017 In 2015 wordt het laatste termijn ad in de reserve gestort van de gedecentraliseerde Rijksbijdrage voor OLV-Greenport. Geen. Geen. Geen. Het project maakt onderdeel uit van de door het Rijk aangewezen DU Sterke Regio s. Hiervoor is een gedecentraliseerde bijdrage aan het provinciefonds Noord-Holland toegekend van 8,3 miljoen, te ontvangen in de periode Het Rijk heeft het besluit over zijn bijdrage gekoppeld aan de toezegging voor regionale cofinanciering ter hoogte van minimaal 8,3 miljoen. De provincie heeft haar aandeel aan de regionale co-financiering ad 3,0 miljoen reeds in de reserve gestort. 7 Reserve Openbaar Vervoer projecten Functie van de reserve 250 Doelgerichte bestemmingsreserve Doel Reserveren van provinciale middelen voor de uitvoering van Visie Openbaar Vervoer 2020 (Visie Openbaar Vervoer 2020, vastgesteld door PS op 6 februari 2012, punt 9 bij voordracht 03). Egalisatie van nog niet bestede middelen voor infrastructuur, aanleg en constructie. Instellingsbesluit Nota Reserves en Voorzieningen 2004 d.d. 14 juni 2004, nummer 48. Programma Kaderbrief 2012, vastgesteld door PS op 27 juni 2011, punt 8 bij voordracht 50. Programma 2 - Bereikbaarheid

251 Looptijd Vanaf: 14 juni 2004 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: Geen einddatum Jaarlijkse storting van 1,55 miljoen voor de uitvoeringsprojecten uitbreiding Zuidtangent. Jaarlijkse storting van 1,5 voor investering en structureel budget voor beheer en onderhoudskosten Oosttak van de Zuidtangent (Hoofddorp- Aalsmeer/Uithoorn). Jaarlijkse storting van voor structureel budget beheer en onderhoud Zuidtangenttak Amstelveen-Uithoorn. Storting van reeds ontvangen bijdragen van derden, waaronder een deel voor het nieuw project Schiphol Oost (Brugstaat). Raming bestedingen aan uitvoering van ZT-05 Schiphol Oost in ,6 miljoen, in ,9 miljoen en in Raming bestedingen uitvoering OV-Visie in ,1 miljoen, in ,1 miljoen en ,5 miljoen. Diverse ramingen elk minder dan : in en in De middelen voor de OV-Visie uit het coalitieakkoord zijn naar verwachting geheel besteed in De ramingen voor de uitvoering van de projecten Zuidtangent voor 2017 en latere jaren worden bij de begroting van 2016 gepresenteerd. Geen. PS hebben op 16 juli 2012 het uitvoeringsprogramma bij Visie Openbaar Vervoer 2020 vastgesteld. 8 Reserve Zelfvoorzienende Zoetwaterberging Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Doelgerichte bestemmingsreserve In aansluiting op de generieke maatregelen van de Deltacommissie wordt een kleinschalige pilot zelfvoorzienende zoetwaterberging uitgevoerd. Zomernota 2011, vastgesteld door PS op 26 september 2011, punt 10 bij voordracht 70. Programma 3 - Water Looptijd Vanaf: 26 september 2011 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Eindigt op: 31 december 2015 Voor de afronding van de pilot zelfvoorzienende zoetwaterberging wordt in 2015 een laatste storting van gedaan. De onttrekking dient ter dekking van onderzoekskosten en voor communicatie over de uitkomsten van de pilot. 251

252 Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Geen. Geen. Geen. 9 Reserve Stedelijke Vernieuwing Functie van de reserve: Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve De regeling Stedelijke Vernieuwing heeft als doel het stimuleren van de stedelijke vernieuwing in steden en dorpen in de provincie door o.a. het beschikbaar stellen van financiële middelen. Het gaat hierbij om het inzetten van provinciale middelen. ISV-1 tijdvak 2000 t/m 2004 Verordening Stedelijke Vernieuwing Noord-Holland 2000, vastgesteld door PS op 19 juni 2000, nummer 24 en ISV-2 tijdvak 2005 t/m 2009 Verordening Stedelijke Vernieuwing. ISV-3 tijdvak 2010 t/m 2014 Verordening stedelijke vernieuwing 2011, vastgesteld door PS op 15 november 2010, punt 8 bij voordracht 74. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 19 juni 2000 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2015 Geen. Geen. Geen. Geen. Rijksdoeluitkering Stedelijke vernieuwing, ISV3 tijdvak , is per 1 januari 2011 gedecentraliseerd en toegevoegd aan het provinciefonds. Dit is aangekondigd in de meicirculaire 2010 en komt voort uit het coalitieakkoord van Balkenende IV (Kamerstukken II 2006/07, , nr. 4). De beschikkingen aan de programmagemeenten zijn in 2010 meerjarig verleend over de periode en bevoorschot in vijf termijnen. Vanaf het jaar 2015 worden de beschikkingen over de hele periode verantwoord, vastgesteld en afgerekend. 10 Reserve Tijdelijk Beheer Gronden Functie van de reserve: Doel Instellingsbesluit Programma 252 Doelgerichte bestemmingsreserve Het op peil houden van de kwaliteit van het tijdelijk grondareaal Crailo en Wieringermeer (gebouwen, terreinen en gronden) in provinciaal beheer: uitvoeren van beheer, onderhoud en sloop. Zomernota 2012, vastgesteld door PS op 24 september 2012, punt 9 bij voordracht 67. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 24 september 2012

253 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2016 Geen. Jaarlijkse onttrekking voor beheer en onderhoud en rentelasten Crailo. Het beheer en onderhoud neemt af als gevolg van de sloop van het AZC terrein en verwachte verkoop van delen van Crailo. In 2015 wordt onttrokken , in , in en in Geen. Binnen de bestemmingsreserve worden de middelen voor de uitvoering van beheer en onderhoud aan het tijdelijk grondareaal Crailo en Wieringermeer gereserveerd. Jaarlijks worden op basis van de geplande werkzaamheden de benodigde middelen onttrokken. Geen. 11 Reserve Kwaliteitsfonds Bloemendalerpolder Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Via de bestemmingsreserve kwaliteitsfonds Bloemendalerpolder wordt uitvoering gegeven aan de provinciale verplichtingen in de Samenwerkings- en Uitvoeringsovereenkomst (SUOK) Bloemendalerpolder. Primair doel van de bestemmingsreserve is het realiseren van een extra kwaliteitsimpuls in het plangebied Bloemendalerpolder voor zowel het groenblauw als de openbare ruimte. Vanuit de reserve zullen investeringen worden gefinancierd die zorgen voor een hoger kwaliteitsniveau van deze onderdelen van de gebiedsontwikkeling. Daarnaast dient de reserve om op termijn conform de afspraak in de SUOK de provinciale vergoeding van de grondinbreng door de gemeente Weesp (max ) uit te keren. Zomernota 2013, vastgesteld door PS op 23 september 2013, punt 10 bij voordracht 44. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 23 september 2013 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Eindigt op: Geen einddatum In 2016 bedraagt de storting uit algemene middelen 1 miljoen en de laatste storting uit algemene middelen van vind plaats in Geen. Geen. In het kader van de Samenwerkings- en Uitvoeringsovereenkomst (SUOK) Bloemendalerpolder zullen projectvoorstellen worden ingediend. Algemeen Start bestedingen vanaf 2018 tot maximaal Reserve Compensatieregeling Natuur, Recreatie en Landschap 253

254 Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Op basis van de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie en de beleidsregel Natuur, Recreatie en Landschap moeten partijen die een ingreep doen in het weidevogelleefgebied of de ecologische hoofdstructuur een financiële compensatie leveren. Deze compensatie wordt gestort in deze reserve. Met dit geld zullen projecten worden betaald om het verloren gegane weidevogelleefgebied of de ecologische hoofdstructuur te compenseren. Zomernota 2012, vastgesteld door PS op 24 september 2012, punt 9 bij voordracht 67. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 24 september 2012 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 2014 Geen stortingen. Restant saldo is overgeheveld naar de reserve groen zoals besloten bij de nota reserves en voorzieningen Dit bedrag blijft beschikbaar voor projecten om het verloren gegane weidevogelleefgebied of de ecologische hoofdstructuur te compenseren. Geen. Geen. Geen. 13 Reserve Cofinanciering Waddenzee Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Provinciale cofinanciering van projecten in het kader van de Waddenzee en de decentralisatie van het Waddenfonds. Zomernota 2011, vastgesteld door PS op 26 september 2011, punt 10 bij voordracht 70. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 26 september 2011 Eindigt op: 31 december 2015 Toelichting stortingen In 2015 vindt de laatste jaarlijkse storting van 1,5 miljoen plaats in deze reserve. Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Onttrekkingen vinden plaats op basis van de Uitvoeringsregeling cofinanciering Waddenfonds Noord-Holland. Geen. De subsidieregeling Cofinanciering Waddenfonds. Deze regeling komt voort uit het coalitieakkoord. Vorig jaar is er weinig uitgekeerd, omdat de regeling pas in oktober 2012 werd opengesteld. Dit heeft te maken met de decentralisatie Waddenfonds. Wij zijn volgend op het Waddenfonds. 254

255 14 Reserve Mobiliteitsfonds Functie van de reserve Doel Budgetgerichte bestemmingsreserve Uitvoering van de subsidieregeling Groene Uitweg Instellingsbesluit Collegeprogramma d.d. 12 april 2007 Programma Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 12 april 2007 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2014 Er vindt geen voeding in deze reserve meer plaats. In 2014 zal het restant saldo van worden besteed. Geen. Uitvoeringsregeling structuurverbetering in de agrarische sector en uitvoeringsregeling verbredingsactiviteiten in de agrarische sector. Geen.. 15 Reserve Herstructurering Bedrijventerreinen Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Doelgerichte bestemmingsreserve Bij de Laatste begrotingswijziging 2010 is besloten om de bestemmingsreserve Herstructurering Bedrijventerreinen opnieuw in te stellen. Dit in verband met het convenant bedrijventerreinen en de decentralisatie hiervoor van de zogenaamde TOPPER-middelen. Het Rijk heeft de middelen beschikbaar gesteld voor het uitvoeren van het Provinciaal Herstructureringsprogramma. Laatste Begrotingswijziging 2010, vastgesteld door PS op 13 december 2010, punt 8d bij voordracht 80. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 13 december 2010 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2017 In 2015 vindt de laatste storting van ,- uit de TOPPER-middelen van het Rijk plaats. Onttrekkingen vinden plaats op basis van de Uitvoeringsregelingen HIRB. Geen. Ja, het Convenant Bedrijventerreinen , en er komt een Provinciaal Herstructureringsprogramma (in ontwikkeling). Geen. 255

256 16 Reserve Water als Economische Drager Functie van de reserve: Doel Instellingsbesluit Programma Doelgerichte bestemmingsreserve Het programma Water als Economische Drager heeft als doel de economische kansen van het Noord- Hollandse water optimaal te benutten. Waterrecreatie en watergebonden bedrijvigheid staan daarbij centraal. Zomernota 2011, vastgesteld door PS op 26 september 2011, punt 10 bij voordracht 70. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 26 september 2011 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2015 In 2015 vinden er geen stortingen meer plaats. In 2015 vinden er geen onttrekkingen meer plaats. Geen. Programma Water als Economische Drager (WED) en de daaronder liggende Agenda Waterrecreatie en Watertoerisme incl. UVR-en. Geen. 17 Reserve Internationale Marketing en Acquisitie Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Kansrijke projecten in het kader van Internationale Marketing en Acquisitie ondersteunen. De concrete uitwerking van het Internationale Marketing en Acquisitie-beleid zal gebeuren in het kader van de nieuwe economische beleidsagenda s. De reserve Revolving Fund Promotie en Acquisitie is ingesteld bij de Najaarsnota 2008 (PS 17 november 2008, Voordracht 854). De reserve is bij de Zomernota 2012 gewijzigd in de reserve Internationale Marketing en Acquisitie (PS 26 september 2011, voordracht 70.). Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 17 november 2008 Toelichting stortingen Eindigt op: 2014 Geen storting. Toelichting onttrekkingen De resterende middelen zijn bij de Zomernota 2014 vrij gevallen in de algemene middelen. Besluitvorming Deze reserve is opgeheven op basis van de Nota Reserves en Voorzieningen Bij de Zomernota 2014 zal worden voorgesteld een regulier exploitatiebudget beschikbaar te stellen voor de noodzakelijke uitgaven. Bestedingsplan Kostenbegroting Handelsmissie China 2014 Algemeen De reserve is bij de Zomernota 2014 opgeheven. 18 Reserve Groen 256

257 Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve De reserve heeft als doel het realiseren van het in het hoofdstuk Beschermen vastgelegde beleid van de Agenda Groen (vastgesteld door Provinciale Staten d.d. 11 maart 2013) met betrekking tot Natura2000- gebieden, de ecologische hoofdstructuur inclusief ecologische verbindingen en ontsnipperingsmaatregelen, de afronding van projecten voor Recreatie om de Stad (RodS) en recreatieve routes. De uitvoering wordt geprogrammeerd in het jaarlijks door GS vast te stellen en zonodig te actualiseren Programma Groen. De Reserve Groen is niet bedoeld voor het financieren van het beheer van groengebieden. Zomernota 2013, vastgesteld door PS op 23 september 2013, punt 10 bij voordracht 44. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 23 september 2013 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Eindigt op: 31 december 2025 Er is een jaarlijkse storting uit de provinciale middelen (Kaderbrieven). Vanuit de bijdrage van het Rijk ten behoeve van Natuur (meicirculaire 2014) wordt een deel in de reserve Groen gestort. Vanuit de verkoop van de aan ons overgedragen BBL-gronden wordt het gerealiseerde resultaat op de boekwaarden (winst/verlies) jaarlijks gestort dan wel onttrokken aan de reserve Groen. De onttrekkingen zijn bestemd voor uitvoeringskosten van de Agenda Groen. Geen. Bestedingsplan Agenda Groen en Programma Groen 2015 Algemeen Geen. 19 Reserve Werkgelegenheid en Economie Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Bevorderen van de werkgelegenheid en economie conform amendement 2-2 begroting Eerste Begrotingswijziging 2014, vastgesteld door PS op 10 maart 2014, agendapunt 8 bij voordracht 18. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 10 maart 2014 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december ,89 miljoen uit de begroting 2014 en 8,52 miljoen uit de begroting 2015 (Stelpost nieuw college). Via separaat voorstel aan PS Geen. Geen. 257

258 20 Reserve Leefbaarheidsfonds Schiphol Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve Aan de Alderstafel van 17 september 2013 hebben de partijen Schiphol, Rijk en Provincie, zich uitgesproken om conform de afspraken uit het akkoord van 2008, elk 10 miljoen beschikbaar stellen voor de 2e tranche investeringen in de leefomgeving. Eerste Begrotingswijziging 2014, vastgesteld door PS op 10 maart 2014, agendapunt 8 bij voordracht 18. Programma 5 - Ruimte Looptijd Vanaf: 10 maart 2014 Eindigt op: 31 december 2023 Toelichting stortingen 10 miljoen uit de begroting Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Geen. Gedurende de looptijd blijft het bedrag beschikbaar voor de afspraken die in het kader van de Alderstafel worden gemaakt, bijvoorbeeld uitvoeringsprogramma s. Geen. Geen. 21 Reserve UNA Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve De reserve heeft als doel het genereren van grootschalige investeringsprojecten met evident maatschappelijk en provinciaal belang. Op 19 april 2004 hebben Provinciale Staten op grond van de nieuwe verordening Financieel beheer 2004 (voordracht 25) besloten het UNA-Compartiment los te koppelen van FINH en het onderdeel als bestemmingsreserve UNA deel te laten uitmaken van de algemene reserve. Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: 19 april 2004 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2016 Geen storting. Geen. Projecten worden via separate besluiten met onderliggend uitvoeringsplan aan PS voorgelegd. Geen. 22 Reserve EXIN-H Functie van de reserve Doel 258 Budgetgerichte bestemmingsreserve De reserve heeft als doel het genereren van grootschalige investeringsprojecten met evident

259 maatschappelijk en provinciaal belang specifiek op het terrein van wegen, openbaar vervoer, zorg en welzijn, jeugdzorg, duurzame energie, sociaal-culturele infrastructuur. Instellingsbesluit Eerste Begrotingswijziging 2006 Programma Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: 12 december 2005 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2020 In 2015 wordt in de reserve gestort, opboeking obv meicirculaire Voor de uitvoering van grote projecten voor met name Infra, OV en cultuurhistorie wordt onttrokken aan de reserve in ,76 miljoen, in ,2 miljoen en in Geen. Projecten worden via separate besluiten met onderliggend uitvoeringsplan aan PS voorgelegd. Geen. 23 Reserve TWIN-H Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve De reserve heeft als doel het genereren van grootschalige investeringsprojecten met evident maatschappelijk en provinciaal belang specifiek op het terrein van bereikbaarheid, mobiliteit, verduurzaming, groen en sociaal-culturele infrastructuur. Provinciale Staten hebben op 10 november 2008 bij voordracht 77 2e investeringsimpuls TWIN-H: bouwen aan de toekomst van Noord-Holland ingestemd met de instelling van de bestemmingsreserve Tweede Investeringsimpuls Noord-Holland (TWIN-H). Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: 10 november 2008 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2020 Geen. Voor de uitvoering van grote projecten HOV, Weginfrastructuur, Greenport Aalsmeer, Verbetering recreatieve verbindingen, Natuurbrug Zeeweg, Sociaaleconomische Vitalisering platteland, Wind op Land en projecten Cultuurhistorie wordt onttrokken aan de reserve in ,8 miljoen, in ,6, in ,8 miljoen en in ,9 miljoen. Geen. Projecten worden via separate besluiten met onderliggend uitvoeringsplan aan PS voorgelegd. Geen. 24 Reserve Actieprogramma

260 Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Budgetgerichte bestemmingsreserve De reserve heeft als doel het realiseren van de door PS aangewezen projecten (zoals Provinciale Woonvisie , Artis en HIRB Light) waarvoor de middelen in de bestemmingsreserve zijn ondergebracht. Zomernota 2010, vastgesteld door PS op 27 september 2010, punt 14 bij voordracht 50. Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: 27 september 2010 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2021 Storting van 3,5 miljoen in 2015 ten behoeve van de bijdrage aan de Ambitie-agenda Afsluitdijk. Voor de uitvoering van de provinciale woonvisie, Participatiefonds Duurzame Economie, Uitvoeringsprogramma Kust wordt onttrokken: in 2015 totaal 1,4 miljoen, in ,14 miljoen, in 2017 en in ,1 miljoen. De benodigde onttrekkingen na 2018 worden bij de begroting 2016 en latere jaren in beeld gebracht. Conform de Nota Reserves en voorzieningen vallen de resterende middelen voor OV Gooi en Vechtstreek ad vrij en worden de uitgaven voortaan via de reguliere begroting op een ander sub product OV geboekt. Tussen 2015en 2020 wordt daartoe jaarlijks aan de reserve onttrokken. Geen. Projecten worden via separate besluiten met onderliggend uitvoeringsplan aan PS voorgelegd. Geen. 25 Reserve ILG Functie van de reserve Doel 260 Doelgerichte bestemmingsreserve De reserve heeft als doel afwikkeling van verplichtingen die zijn aangegaan in het kader van de rijksdoelen ILG en provinciale doelen ILG (PMJP-A), voor zover deze niet vallen binnen de reikwijdte van de Agenda Groen. Instellingsbesluit Begroting 2007 d.d. 13 november 2006 Programma Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: 13 november 2006 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 31 december 2017 Er wordt niet meer in de reserve gestort. De onttrekkingen zijn bedoeld ter dekking van de uitgaven op lopende verplichtingen. Geen. Geen. De reserve zal worden beëindigd als de lopende verplichtingen in de huidige reserve, zijn afgewikkeld. Er worden geen nieuwe verplichtingen aangegaan ten

261 laste van deze reserve en er worden geen nieuwe middelen in de reserve gestort. Alle middelen die nog niet verplicht waren zijn overgeheveld naar de Reserve Groen. Ook alle verplichte/geclaimde middelen die door hun aard passen onder de doelstellingen van de Reserve Groen, zijn daar naar overgeheveld. Dit met als doel de Reserve ILG zo spoedig als mogelijk op te kunnen heffen. 26 Reserve Huisvesting Functie van de reserve Doel Doelgerichte bestemmingsreserve De reserve is bestemd voor de op handen zijnde aanpassingen in de huisvesting. Instellingsbesluit Lentenota 2009, vastgesteld door PS op 22 juni 2009, punt 10 Programma Programma 7 - Financiën Looptijd Vanaf: 22 juni 2009 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: 2038 Geen storting. Betreft in het jaar 2014 bestedingen verbonden aan de verbouwing van gebouw Dreef inzake interieur van 1,5 miljoen, ICT van 0,8 miljoen en de programmaorganisatie ENH (incl. risicovoorziening) van 6,1 miljoen. Hiernaast betreft het onttrekkingen, van 1,1 miljoen in het jaar 2014 en aflopend naar 0,9 miljoen in 2018, ter dekking van rente- en afschrijvingskosten (kapitaalslasten) voortkomend uit het vernieuwde Provinciekantoor Houtplein. Middels voordracht 62 zijn op 18 november 2013 de projecten gebouw Houtplein en tijdelijke huisvesting beëindigd. Deze projecten behoorden tot het programma Een nieuw huis. Verwacht wordt eind 2014 middels een voordracht de projecten programmaorganisatie ENH, gebouw Dreef en ICT af te sluiten en daarmee het gehele programma Een nieuw Huis. Kapitaalslasten gebouw Houtplein Geen. 27 Reserve Monumenten (Mr. F.J. Kranenburgfonds) Functie van de reserve Doel Egalisatiereserve a. verstrekken van onderhouds- en restauratiesubsidies ten behoeve van provinciale monumenten; b. het uitkeren van maal- en draaipremies voor molens in Noord-Holland; c. Het financieel ondersteunen van faciliterende activiteiten door overkoepelende organen op het gebied van de zorg voor roerende monumenten. 261

262 Instellingsbesluit Instellingsbesluit van het fonds stamt van voor Aanverwante besluiten: Uitvoeringsregeling onderhoud provinciale monumenten Noord-Holland 2011, PB 2011, nr. 159; Uitvoeringsregeling restauratie provinciale monumenten Noord-Holland 2011, PB 2011, nr. 159, Uitvoeringsregeling cultuurhistorische waarden: Molens , PB 2009, nr Programma Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: Voor 1989 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: Geen einddatum Jaarlijkse storting van 5,51 miljoen. Jaarlijkse onttrekking voor uitvoeringsprogramma subsidies van 5,51 miljoen. In 2015 bedraagt de onttrekking 6,04 miljoen. Dit betreft de jaarlijkse onttrekking van 5,51 vermeerderd met het restant uit voorgaande jaren ad Geen. Geen. Geen. 28 Reserve Vervanging ICT-apparatuur Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Egalisatiereserve Looptijd Vanaf: 2012 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Uit de reserve worden de kosten van vervanging van ICT-apparatuur betaald. Eerste Begrotingswijziging 2012, vastgesteld door PS op 5 maart 2012, punt 8a bij voordracht 16. Programma 7 Financiën Eindigt op: geen einddatum Structureel wordt jaarlijks uit het reguliere budget van ICT-R gestort in de Reserve Vervanging ICTapparatuur. Daardoor beschikt de reserve over voldoende dekking om de jaarlijkse aanschaf van ICT- Hardware te bekostigen, alsook de toekomstige aanschaf. Er wordt een bedrag van onttrokken aan de reserve voor de noodzakelijke vervangingsinvesteringen in laptops, beeldschermen, toetsenborden en muizen. De medewerkers worden hiermee in staat gesteld om binnen het vernieuwde Provinciekantoor Houtplein te werken, maar ook eventueel vanuit huis. Binnen de bestemmingsreserve worden de middelen voor de genoemde uitgaven gereserveerd. Jaarlijks worden de uitgaven voor vervanging van ICTapparatuur onttrokken aan de reserve. Het bestedingsplan bestaat uit vervangingsinvesteringen die zijn bepaald aan de hand van de economische levensduur van deze ICT-Hardware. 262

263 Algemeen Geen. 29 Reserve Groene Uitweg Functie van de reserve Doel Instellingsbesluit Programma Doelgerichte bestemmingsreserve Het uitvoeren van het programma De Groene Uitweg. Dit programma heeft tot doel om de landschappelijke kwaliteiten van de Vechtstreek te behouden en waar mogelijk te verbeteren. Het programma maakt onderdeel uit van het pakket van Groen Blauwe investeringen die zijn gekoppeld aan de uitvoering van het Stroomlijnalternatief Schiphol Amsterdam Almere (SAA). Diverse projecten vallen onder de zes thema s, zoals beschreven in de Noordvleugelbrief uit De thema s zijn: Natuurboulevard / Waterberging Horstermeer / Recreatieve vaarverbindingen / Fietspaden en -bruggen / Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie / Behoud weidelandschap. Het programma is vastgesteld door Gedeputeerde Staten, en wordt met regelmaat geactualiseerd. Zomernota 2013, vastgesteld door PS op 23 september 2013, punt 10 bij voordracht 44. Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: 23 september 2013 Eindigt op: 2022 Toelichting stortingen Geen stortingen vanaf Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Vanuit het programma De Groene Uitweg wordt in 2015 voor een bedrag van aan onttrekkingen geraamd. Deze kosten bestaan uit verstrekte opdrachten en beschikte subsidies. Geen. Uitvoeringsprogramma Groene Uitweg Geen. 30 Reserve Organisatieverandering Functie van de reserve Doel Budgetgerichte bestemmingsreserve De provincie is in ontwikkeling, die ontwikkeling wordt beschreven in de Agenda voor de Toekomst. Die Agenda schetst een regieorganisatie met een kleine, hoogwaardige en flexibele beleidskern. Uitvoerende taken plaatsen we op afstand en zelf blijven we alleen doen waar we bij uitstek goed in zijn. Elke directie concretiseert deze langetermijnvisie op het concern in een eigen houtskoolschets waarin op hoofdlijnen staat wat er inhoudelijk en organisatorisch gaat veranderen. De kosten voortvloeiend uit deze organisatieveranderingen zoals het begeleiden van de transitieprocessen, het bevorderen van de inzetbaarheid van medewerkers en van Vitaal 263

264 Instellingsbesluit Zomernota Programma Organiseren worden onder andere uit deze Reserve gedekt. Programma 7 Financiën Looptijd Vanaf: september 2014 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Besluitvorming Bestedingsplan Algemeen Eindigt op: de reserve wordt op 31 december 2017 geëvalueerd De storting in 2014 bedraagt uit de apparaatskosten. Deze storting is op grond van de verwachting van de benodigde middelen. Op basis van ervaringen zal in de loop van het jaar meer duidelijk zijn over de werkelijk benodigde middelen. In de Zomernota 2015/ Begroting 2016 zal gekeken worden in hoeverre een aanvullende storting nodig is. De uitgaven uit deze reserve (kasramingen) worden via de begroting en begrotingswijzigingen aan PS voorgelegd. Geen. Geen. 264

265 5.3.8 Meerjarenoverzicht begroting uitgaven UETA Meerjarenoverzicht begroting uitgaven UETA ( UNA, EXIN-H, TWIN-H, AP2010) OD Omschrijving Last en Resv. EXIN-H projecten Weginfrastructuur Resv. TWIN-H projecten Weginfrastructuur Resv. EXIN-H projecten OV PNH Provinciale Infrastructuur (alg.) (N) Resv. EXIN-H OV Projecten Resv. EXIN-H Progr. kosten projecten OV Resv. TWIN-H projecten OV-infrastructuur Resv. TWIN-H programma Kustvisie Resv. TWIN-H projecten Integrale ILG Resv. TWIN-H projecten Bodemsanering Resv. TWIN-H projecten Duurzame Energie Resv. AP2010 DE projecten Resv. AP 2010 Prov Woonvisie Resv. AP2010 Proj. motorcrossbaan Den He Resv. TWIN-H Greenport-Aalsmeer Resv. TWINH Groene projecten Resv. TWIN-H Groene projecten Resv. UNA ecoduct PNH Resv. UNA kosten Beleid Resv. TWIN-H projecten Jeugdzorg Resv. EXIN-H Progr. kosten Welz. (Sport) Resv. EXIN-H Proj. Welzijn (Leefb.platt) Resv. TWIN-H projecten Welzijn Resv. EXIN-H Progr.proj.Cultuurhistorie Resv. EXIN-H Projecten Cultuurhistorie Resv. TWIN-H projecten Cultuurhistorie Totaal Lasten Bat en Resv. Actieprogramma Resv. EXIN-H Resv. TWIN-H Resv. UNA Totaal Baten

266 5.3.9 Stand en mutaties van de voorzieningen In onderstaande tabellen vindt u een specificatie van alle onttrekkingen en stortingen in de voorzieningen Beginsaldo St ort ing Ont t rekking Eindsaldo 1. Voorziening Financiele Risico's Voorziening GO gelden Voorziening Kosten reorganisatie Voorziening Pensioenen leden GS Voorziening Groot onderhoud wegen en vaarwegen Voorziening Grondwaterheffing p.m. p.m Voorziening Bodemsanering en bodembeheertaken Voorziening Subsidiecrediteuren p.m Voorzieningen Beginsaldo St ort ing Ont t rekking Eindsaldo 1. Voorziening Financiele Risico's Voorziening GO gelden Voorziening Kosten reorganisatie Voorziening Pensioenen leden GS Voorziening Groot onderhoud wegen en vaarwegen Voorziening Grondwaterheffing p.m. p.m Voorziening Bodemsanering en bodembeheertaken Voorziening Subsidiecrediteuren p.m Voorzieningen Beginsaldo St ort ing Ont t reking Eindsaldo 1. Voorziening Financiele Risico's Voorziening GO gelden Voorziening Kosten reorganisatie Voorziening Pensioenen leden GS Voorziening Groot onderhoud wegen en vaarwegen Voorziening Grondwaterheffing p.m. p.m Voorziening Bodemsanering en bodembeheertaken Voorziening Subsidiecrediteuren p.m Voorzieningen Beginsaldo St ort ing Ont t reking Eindsaldo 1. Voorziening Financiele Risico's Voorziening GO gelden Voorziening Kosten reorganisatie Voorziening Pensioenen leden GS Voorziening Groot onderhoud wegen en vaarwegen Voorziening Grondwaterheffing p.m. p.m Voorziening Bodemsanering en bodembeheertaken Voorziening Subsidiecrediteuren p.m Voorzieningen Beginsaldo St ort ing Ont t reking Eindsaldo 1. Voorziening Financiele Risico's Voorziening GO gelden Voorziening Kosten reorganisatie Voorziening Pensioenen leden GS Voorziening Groot onderhoud wegen en vaarwegen Voorziening Grondwaterheffing p.m. p.m Voorziening Bodemsanering en bodembeheertaken Voorziening Subsidiecrediteuren p.m Voorzieningen

267 1 Voorziening Financiële Risico s Doel Instellingsbesluit Najaarsbericht 2005 Programma De voorziening dient als buffer, voor de opvang van concrete financiële risico s, waarvan de kans groot is dat deze binnen afzienbare tijd daadwerkelijk tot verplichting zullen leiden. Programma 7 - Financiën Looptijd Ingesteld op: November 2005 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Algemeen Eindigt op: Geen einddatum Geen storting. Geen onttrekking. Het voorstel is om deze voorziening te handhaven voor juridische risico s (claims die onder de rechter/arbitrage zijn). De kans dat die daadwerkelijk tot financiële verplichtingen voor de provincie gaan leiden is groot. Ons college heeft daarom een buffer ingericht ter opvang van rechterlijke uitspraken of andere omstandigheden waardoor de provincie gehouden is een claim of een schade te voldoen. 2 Voorziening GO-gelden Doel De middelen te reserveren teneinde voor de periode jaarlijks aan iedere medewerker in vaste dienst een persoonsgebonden budget toe te kennen t.b.v. loopbaanontwikkeling. Instellingsbesluit Programma Besluit GS van 23 september 2008, waarin GS instemt met het principebesluit van de partijen in het Georganiseerd Overleg over het besteden van de jaarlijkse decentrale gelden. Programma 1 - Openbaar Bestuur Looptijd Ingesteld op: 23 september 2008 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Algemeen Eindigt op: 31 december 2013 Geen storting. In 2014 is de voorziening in z n geheel opgegaan aan de in 2013 goedgekeurde aanvragen voor scholing, die in 2014 hebben plaatsgevonden. De voorziening is eind 2014 opgeheven. Op basis van de evaluatie in 2014 zal gekeken worden naar verschillende mogelijkheden om eventueel in 2015 weer een soortgelijke voorziening te vormen. Medewerkers konden tot en met eind 2013 nog gebruik maken van hun Persoonlijk Ontwikkelingsbudget. Dit resulteerde eind 2013 in 464 aanvragen (264 vrije keuze aanvragen en ruim 200 aanvragen uit de catalogus). De voorziening zal in 2014 doorlopen om zo de POB-kosten voortkomend uit de aanvragen in 2013 te kunnen dekken. Met de vakbonden is afgesproken dat er een evaluatie van het POB-gebruik tot nu toe uitgevoerd moet worden, alvorens met een voorstel te kunnen komen over de besteding van de restantgelden. 267

268 3 Voorziening Kosten Reorganisatie Doel Instellingsbesluit Programma De voorziening is ingesteld om daarmee de kosten te dekken die gepaard gaan met de reorganisatie van het ambtelijk apparaat. De voorziening is ingesteld bij de Nota reserves en voorzieningen 2004 (voordracht 48), besluit PS van 11 juni Programma 1 - Openbaar Bestuur Looptijd Ingesteld op: 11 juni 2004 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Algemeen Eindigt op: 31 december 2019 Geen storting. In 2015 verwachten we de volgende onttrekkingen te realiseren: uitkeringen ; - Uitkeringen door geen baan Uit berekeningen komt naar voren dat deze middelen de komende jaren nog nodig zijn om de kosten te dekken. 4 Voorziening Pensioenen Leden GS Doel Instellingsbesluit Programma Het zeker stellen van de opgebouwde pensioenrechten van (ex)gedeputeerden. Volgens het BBV (artikel 44) dient een voorziening te worden ingesteld voor verplichtingen waarvan de omvang redelijkerwijs is vast te stellen. Daarom is besloten een voorziening in te stellen voor de pensioenen van (oud) leden van GS. Programma 1 - Openbaar Bestuur Looptijd Ingesteld op: 1 juni 2005 Toelichting stortingen Eindigt op: Geen einddatum Een extern bureau / verzekeringsmaatschappij berekent jaarlijks de benodigde hoogte van de voorziening op basis van de opgebouwde pensioenrechten van (oud) leden van GS. Deze hoogte bepaalt de voeding van de reserve. Toelichting onttrekkingen In totaal verwachten we in 2015 een bedrag van te onttrekken voor kosten inzake de uitgekeerde ouderdoms- en nabestaandenpensioenen aan (partners van) oud leden van GS. Algemeen Deze voorziening blijft noodzakelijk voor huidige en toekomstige pensioenrechten. Op dit moment onderzoekt de commissie Dijkstal de mogelijkheid deze pensioengelden onder te brengen bij een centraal fonds voor alle decentrale overheden (bijvoorbeeld onderbrengen bij APB). 268

269 5 Voorziening Groot onderhoud Wegen en Vaarwegen Doel Reservering van middelen voor beheer en onderhoud van de provinciale land- en vaarwegen, waarvan de activiteiten zijn opgenomen in een door GS goedgekeurd (voortschrijdend) groot onderhoudsplan (PMO). Instellingsbesluit "Nota Reserves en Voorzieningen 2004 d.d. 14 juni 2004, nr. 48. Programma Ingesteld in 2011 bij PS besluit "Nota Infrastructurele Kapitaalgoederen Programma 2 - Bereikbaarheid Looptijd Ingesteld op: 14 juni 2004 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Algemeen Eindigt op: Geen einddatum De stortingen betreffen een bedrag dat gebaseerd is op de normkostensystmatiek ten aanzien van beheer en onderhoudskosten voor het in stand houden van ons bestaande Areaal Wegen en Vaarwegen. Aanpassing van het bedrag vindt jaarlijks plaats bij zomernota met de gerealiseerde areaaluitbreiding en prijsindexatie. De onttrekkingen betreffen de uitgaven van projecten beheer en onderhoud die worden geraamd en jaarlijks geactualiseerd in het PMO (Provinciaal Meerjarenprogramma Onderhoud). 6 Voorziening Grondwaterheffing Doel Het voorkomen van continue aanpassing van de grondwaterheffing. Bij hogere c.q. lagere ontvangsten dan geraamd, kan dit verschil verrekend worden met de gevormde voorziening. Instellingsbesluit Jaarrekening 2004 op grond van invoering BBV per 1 januari Programma Programma 7 - Financiën Looptijd Ingesteld op: Juni 2005 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Algemeen Eindigt op: Geen einddatum Geen storting geraamd. Geen onttrekking geraamd. De doelstelling is een wettelijke verplichting. Grondwaterheffing dient budget neutraal te geschieden. 7 Voorziening Bodemsanering en bodembeheertaken Doel Instellingsbesluit Uitvoering van Bodemsaneringstrategie en uitvoeringsprogramma Provincie Noord- Holland, en bodembeheertaken. Hiermee geeft de provincie uitvoering aan de afspraken uit het landelijk bodemconvenant tussen Rijk, gemeente, provincies en waterschappen. Bodemsaneringstrategie en uitvoeringsprogramma 269

270 Programma bodemsanering (GS dd. 26 januari 2010) Programma 4 - Milieu Looptijd Ingesteld op: 26 januari 2010 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Algemeen Eindigt op: Geen einddatum De stortingen bestaan uit de DUB-uitkering van het Rijk, gemeentelijke bijdragen voor het grondwaterbeheer en incidentele bijdragen van derden t.b.v. saneringen. De geraamde onttrekkingen vloeien voort uit het uitvoeringsprogramma bodemsanering en bestaan uit uitvoeringskosten en subsidies. Voorziening wordt, afhankelijk te ontvangen rijksgeld t.b.v bodemsanering en beheer, in stand gehouden. Naar verwachting zal in de tweede helft 2014 duidelijk worden of en hoeveel Rijksgeld in de periode wordt ontvangen. 8 Voorziening Subsidiecrediteuren Doel Instellingsbesluit Financiële verordening 2011 Programma Voorziening die bestaat uit de harde subsidieverplichtingen voortkomend uit subsidiebeschikkingen ten laste van bestemmingsreserves. Programma 7 - Financiën Looptijd Ingesteld op: Januari 2011 Toelichting stortingen Toelichting onttrekkingen Algemeen Eindigt op: Geen einddatum Geen stortingen geraamd. De onttrekking uit de voorziening subsidiecrediteuren bedraagt jaarlijks 40 miljoen. 270

271 5.4 Overige financiële overzichten Langlopende leningen St aat van verst rekt e langlopende geldleningen en overige uit zet t ingen met een rent et ypische loopt ijd > 1 jaar Oorspronkelijk bedrag geldlening Dat um & nummer (evt. maximum) besluit PS 0f GS % rent e Te verst rekken Rest ant bedrag leningen in per Tot aal van de rent e in Aflossing in Laat st e Rest andschuld jaar van per aflossing Leningen aan deelnemingen Polanenpark B.V ,502 0, Ontwikkelingsbedr.NH Noord N.V begroting Zeehaven IJmuiden N.V , leningen aan deelnemingen Overige langlopende leningen Gemeente Purmerend ;6 4, RON N.V PS17 feb 2003;22/ ;111 3, Vattenfall ; Pallas e wijz , Nationaal Restauratiefonds ; Stichting Streekrekening Texel ; Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) ;6149 1, Gemeente Uithoorn GS ; Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord nr overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar en langer BNG FIDO Optimaal Select Meewind ; , overige uitzettingen Tot aal

272 5.4.2 Investeringskredieten Overzicht van het verloop van de investeringskredieten begroting 2015 Omschrijving van de investeringsuitgaven Besluit van provinciale Tot aal krediet Te best eden vanaf Vermoedelijke Vermoedelijke Nog t e best eden in st at en resp. begrot ingsw ijziging 2014 uitgaven 2014 uitgaven 2015 volgende jaren 2. MATERIELE VASTE ACTIVA a. Invest eringen met een economisch nut : Gronden en terreinen Krediet v. anticip. gronden en NIEGG-gronden ; idem ; idem NJN verkoop van gronden ; rentebijschrijving op NIEGG-gronden subt ot aal Strategisch grondbeleid begroting idem ; Revolving Fund Grondruilingen ; Beheergrondbank Laag Holland ; Verbouwing bestuurscentrum Dreef 1 en ; idem (incl.parkeergarage) ; rentebijschrijving subt ot aal Bouw en inrichting van Archeologisch depot ; rentebijschrijving b. Invest eringen in openbare ruimt e met een maat schappelijk nut : Grond-/weg-/waterbouwkundige werken: Provinciale wegen en vaarwegen diverse bijdragen van derden diverse subt ot aal Vervangingsinvesteringen wegen (2011) ; Vervangingsinvesteringen wegen (2012) ; Vervangingsinvesteringen wegen (2013) ; Vervangingsinvesteringen wegen (2014) ntb Vervangingsinvesteringen wegen (2015) ntb subt ot aal Vervangingsinvesteringen vaarwegen (2012) ; Vervangingsinvesteringen vaarwegen (2013) ; Vervangingsinvesteringen vaarwegen (2014) ntb Vervangingsinvesteringen vaarwegen (2015) ntb subt ot aal FINANCIELE VASTE ACTIVA a. kapit aalverst rekkingen aan deelnemingen: Life Science Fonds Amsterdam ; Participatiefonds deelnemingen Duurz. Energie 1e wijz subt ot aal VJB = Voorjaarsbericht, NJN = Najaarsbericht. Tot aal

273 5.4.3 Staat van gewaarborgde leningen Staat van gewaarborgde leningen dienstjaar 2015 dienstjaar 2015 Rest ant bedrag van de Tot aal- Rest ant bedrag van de Laatste lening aan het begin van bedrag lening aan het einde van aflossingsjaar het dienstjaar 2015 gew one en het dienstjaar 2015 buit engew one Nummer Oorspronkelijk Doel van de geldlening Door w ie de geldlening is % of deel Dat um van het Dat um van het Rent e- % Tot aal Gew aar- Tot aal Gew aaraflossing bedrag aangegaan gew aar- besluit Prov. besluit borgd door borgd door borgd St at en c.q. Ged. Koninklijke provincie provincie provincie St at en Goedkeuring 1ste fase nieuwbouw en renovatie psych. St.Geestelijke Gezondheidszorg 2009 * centrum NH-Noord ; ;048 4, * Nieuwbouw en renovatie psych.centrum idem ; ;048 5, * 2e fase nieuwbouw en renovatie psych centrum idem ; ;006 4, * Idem idem ; ;006 5, * Idem idem ; ;006 6, e fase zwakzinnigeninrichting * Kadijkerkoog Dr. M.J. Prinsenstichting ; ;009 4, e fase zwakzinnigeninrichting * Kadijkerkoog idem ; ;170 4, * Uitbreiding Lindendael Westfriese Zorggroep De Omring ; ;012 4, * Uitbreidings- en herstructueringswerken idem ; ;012 4, * Bouw verpleeghuis Heemswijk Viva! Zorggroep ; ;002 5, * Idem idem ; ;002 5, Tot aal Bij de met "*" aangeduide nummers van de borgstellingen is ten behoeve van de provincie zekerheid gevestigd op het onderpand. Staat van andere garantieverplichtingen ultimo 2015 Naam recht spersoon Inhoud garant ieverplicht ing Loopt ijd Provinciaal aandeel in procent en Provinciaal aandeel in euro's Het Nationaal Groenfonds Uitvoering van het natuurbeleid (convenantleningen) - 6, Tot aal ) Betreft garantstelling van het aandeel in de rente en aflossing van zgn. convenantsleningen aangegaan door het Nationaal Groenfonds. 273

274 6. Lijst subsidies buiten uitvoeringsregeling Operationeel Doel 274 Maximale Subsidie 2015 Programma Gemeente Alkmaar / Koelmalaan aansluiting N Gemeente Castricum / P+R (BB Programma) Gemeente Alkmaar / Koelmalaan - Willem de Zwijgerlaan Regionaal Overlegorgaan Consumentenbelangen Openbaar Vervoer Rijksscholengemeenschap Wiringherlant / Medefinanciering Scholierenlijn Medemblik - RSG Wiringherlant Gemeente Alkmaar / Busstation Gemeente Texel / Inrichting en beheer Regiecentrum Pilot Texel Programma Gemeente Den Helder / Ruimtelijke Kwaliteit, gezamenlijke communicatie Den Helder-PNH Gemeente Amsterdam dienst DMO (Amsterdamse Bos) / Groene As Synergieproject Amsterdamse Bos Programma Milieufederatie Noord-Holland Stichting Energy Valley Syntens / Bouwen aan integrale ketensamenwerking TAQA / Ontwikkeling businesscase expertisecentrum biomassavergassing Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland Milieudienst IJmond Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied Omgevingsdienst Flevoland-Gooi en Vechtstreek Programma Gemeente Heemskerk / Nieuwbouw Kinder- en Jeugdcentrum Heliomare Gemeente Zandvoort / Project Entree Zandvoort (pilot Zandvoort) Gemeente Den Helder / Geluidbeperkende maatregelen permanent motorcrossterrein Gemeente Hollands Kroon / Geluidbeperkende maatregelen permanent motorcrossterrein Noord-Hollandse Motorsport Federatie / Geluidbeperkende maatregelen permanent motorcrossterrein Commissie Regionaal Overleg luchthaven Schiphol (CROS) Gemeente Zaanstad / Verbeteren functioneren Station Koog Zaandijk (OV-knooppuntenbeleid) Gemeente Castricum / Herinrichting Stationsplein (OVknooppuntenbeleid) Gemeente Amsterdam/ AEB-projecten Kamer van Koophandel Noord-West Holland / Kenniswerkplaats Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord Techniekraad Gemeente Haarlem / REO Gemeente Velsen / REO

275 Operationeel Doel Maximale Subsidie Gemeente Zaanstad / REOZ Regio Gooi en Vechtstreek / Economic Board G&V Stichting Greenport Noord-Holland Noord Greenport Aalsmeer Rijkswaterstaat / Achteroever (Op en aan de dijk) Wieringermeer Gemeente Amstelveen / Project Wiegelweg (Groene As project) Gemeente Aalsmeer / Groene AS door Aalsmeer Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Recreatie N-H n.v./ Gebiedsmakelaar Amstelland Regio Gooi en Vechtstreek / Gebiedsmakelaar Gooi en Vecht Regio Gooi en Vechtstreek / Projectmanagement Naarden Buiten de Vesting Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Oost / Quickwins Amsteloever Stichting Landelijk Fietsplatform / Coördinatie en systeembeheer van de landelijke routenetwerken fietsen Stichting Wandelnet / Coördinatie en systeembeheer van de landelijke routenetwerken wandelen Landschap Noord-Holland / Zandpolder Fase Agrarische Natuur vereniging Water, Land en Dijken/ Boerderijeducatie Laag Holland Bureau Promotie Laag Holland / Promotie Laag Holland Landschap Noord-Holland Faunabeheereenheid Goois Natuurreservaat Landschap Noord-Holland / Lage Oude Veer, programma 'Kop op de Kaart' Nationaal Park Zuid Kennemerland Nationaal Park Duinen van Texel Landschap Noord-Holland / Uitvoering Programma 'Betrekken bij Groen' Programma Nationaal Fonds Kinderhulp / Pleegzorgfonds (i.v.m transitiejeugdzorg n.a.v. motie M 2-23 d.d ) Zorgbelang Platform Dorpshuizen Noord-Holland Vereniging van Kleine Kernen Noord-Holland Stichting Comité Herdenking Februaristaking Debatbureau / Organisatie VARA Lagerhuisdebatten Debatbureau/ Organisatie VMBO Debat Nationale Jeugdraad / Organisatie Provinciaal Jeugddebat Anne Frank Stichting Sportservice Gemeente Haarlemmermeer / Geniedijk: Fase 1 herprofilering Geniedijk (exclusief fietstunnel) Restauratie batterij Sloterweg en bunkers en kazematten (Geniepark) Landschap Noord-Holland: Fort bij Krommeniedijk / Inrichting bezoekerscentrum Vuurtoreneiland C.V. / Ontwikkeling Vuurtoreneiland Durgerdam fase I Stichting Liniebreed Ondernemen / Gezamenlijke communicatie en marketing NHW-SvA

276 Operationeel Doel Maximale Subsidie Stichting Muider Muizenfort / Informatiecentrum Vesting Muiden Staatsbosbeheer / Wierdijk Vestingmuseum Naarden / Nieuw Nederlands Vestingmuseum Gemeente Weesp / Schansen Weesp NV Stadsherstel Amsterdam / Restauratie en herbestemming voormalige kerk Landsmeer Stadsherstel Amsterdam / Restauratie en herbestemming gebouw, 197 Hembrugterrein Zaandam Monumentenwacht Cultuurcompagnie NH / cultureel erfgoed ROP Midden West Cultuurcompagnie NH / Kunst en Cultuur NH Cultuurcompagnie NH / Kunst en Cultuur - Created Cultuurcompagnie NH / Kunst en Cultuur - Plein C Stichting West-Friese Bibiliotheken / Projectbibliotheekvoorzieningen kleine kernen KopGroep Bibliotheken / Project bibliotheekvoorzieningen kleine kernen ProBiblio Stichting Danstheater Aya Stichting de Toneelmakerij Stichting Oneindig Noord-Holland

277 7.1 Bestuur en directie Provinciale staten Provinciale staten tellen 55 leden, verdeeld over 14 fracties. De zetelverdeling is als volgt: VVD 13 PvdA 11 D66 6 CDA 5 SP 5 Groenlinks 5 PVV 3 Christen Unie-SGP 1 Fractie Boer 1 Forza! N-H 1 OBP 1 Ouderenpartij N-H 1 Partij voor de Dieren 1 50PLUS 1 Provinciale Staten leden De met * aangegeven leden zijn fractievoorzitter De met # aangegeven leden zijn fractiesecretaris PvdA Ajouaau, N (Naïma) # SP Alberts-Oosterbaan, R. (Remine) * VVD Annaert, E. (Erik) # Groenlinks PvdA SP Fractie Boer Berkum, S. van (Servaz) Blokker, G. (Greet) Boelhouwer, C. (Carlien) Boer, A.W. (Arie-Wim)* OBP Brinkman, H. (Hero) * CDA SP VVD D66 CDA PvdA VVD Broekhoven, C. (Cees) Bruggeman, J.M. (Marnix) Brummer-van der Drift, A. (Annelie) Cool, W.N. (Willem) Eelman-van 't Veer, N.D.K. (Nel) Gamri, A. (Attiya) Grave-Verkerk, D.G.M. de (Dorienke) D66 Groot, F. de (Flip) * Groenlinks VVD VVD Groenlinks Grooten, L. (Lene) Hansen, F.H. (Henk) Hartskamp-de Jong, P.J. van (Petra) Heijst, A.P. van (Anna) 50PLUS Holthuizen, W.J.M. * PVV VVD Hooff, J.J.A.M. van (Joost) Hoog, P.A.M. (Ariane) 277

278 D66 Hoogerwerf, P.F. (Petra) CU-SGP Jongsma, G.P. (Geert) * VVD Kaamer van Hoegee, J.F.L. (Hanneke) VVD Kirch-Voors, P.E. (Petra) VVD Köhne, J.H. (Joop) VVD Kramer, J. (Jerry) Groenlinks Leeuwen, T.E.M. van (Titia) Ouderenpartij NH Leever, J.H. (Jeffrey) * PvdD Liere, A.E. van (Bram) * VVD Loggen, C.J. (Cees) * PvdA Massom, G. (Gohdar) PvdA Meerhof, R. (Rob) Forza! N-H Nunes, M.C. Monica)* CDA Ootjers, R.C.Th. (Ronald) * PvdA Papineau Salm, N. (Nico) PvdA Rooij, C.W.M. van (Rina) SP Sacco, C. (Colette) PVV Saleem, R. (Rana) CDA Schraal, M. (Meino) # PVV Sluijs, D.J. van der (Dannij) * CDA Stevens-Meewis, L.C.A. (Ciel) VVD Straaten, J.P.M. van (Hans) D66 Struben, H.W. (Hein) Groenlinks Tanja, A. (Antoinette) PvdA Tekin, A. (Adnan) PvdA Uyl, X.J. den (Xander) * PvdA Versteeg, M. (Mark) PvdA Wagemaker, E.P. (Ed) SP Wellink, D.C.J.M. (Dago) VVD Wit, A.J.C. de (Jos) D66 Yurdakul, Z. (Zafer) D66 Zaal, I. (Ilse) 278

279 Gedeputeerde Staten Johan Remkes Elisabeth Post (VVD) Jan van Run (VVD) Commissaris van de koningin Mobiliteit en Financiën Economische Zaken en P&O Tjeerd Talsma (PvdA) Ruimtelijke Ordening en Milieu Elvira Sweet (PvdA) Joke Geldhof (D66) Jaap Bond (CDA) Cultuur, Bestuur en Zorg Water en Wonen Landbouw en Landelijk Gebied en gebiedsgedeputeerde Kop van Noord- Holland De directie Gea van Craaikamp Marien Verwoerd Onno Beljaars Tjeerd Kampstra Chris de Vries Algemeen directeur/ Provinciesecretaris Directeur Subsidies, Handhaving, Vergunningen Directeur Middelen Directeur Beleid Directeur Beheer en Uitvoering 279

280 280

281 7.2 Noord-Holland in feiten en cijfers Inwoners en oppervlakte Aantal inwoners: (2013) Aantal woningen: (2013) Oppervlakte land in vierkante kilometers: (2013) Aantal inwoners per vierkante kilometers: 1020 (2013) Lengte van de kustlijn (in kilometers): 260 (2013) Gemeenten en waterschappen Aantal gemeenten: 53 (2013) Aantal waterschappen: 3 (2013) Bedrijfsleven Bedrijventerreinen (Bruto opp. in hectares): (2013) Bruto binnenlands product (in mln. euro s): (2011) Aantal (bedrijfs-)vestigingen: (2013) - waaronder in landbouw en visserij: (2013) - waaronder in industrie en bouwnijverheid: (2013) - waaronder in commerciële dienstverlening: (2013) - waaronder in niet-commerciële dienstverlening: (2013) Wegen en Verkeer Wegennetwerk (kilometers): (2013) Aantal geregistreerde personenauto s: (2013) Aantal geregistreerde bedrijfsvoertuigen: (2013) Aantal geregistreerde motorfietsen: (2013) Aantal opcenten op de motorrijtuigenbelasting: 67,9 (2013) Arbeidsmarkt Aantal werkenden: (2013) - waaronder in landbouw en visserij: (2013) - waaronder in industrie en bouwnijverheid: (2013) - waaronder in commerciële dienstverlening: (2013) - waaronder in niet-commerciële dienstverlening: (2013) Aantal niet-werkende werkzoekenden: (2013) Toerisme Aantal musea: 210 (2011) Aantal buitenlandse bezoekers aan Amsterdam (per jaar): (2012) 281

282 282

283 7.3 Waar zijn wij te bereiken? Bezoekadres Provinciaal Bestuur van Noord-Holland Dreef 3, Haarlem Ambtelijke organisatie van Noord-Holland Houtplein 33, Haarlem Postadres Postbus 123, 2000 MD Haarlem Algemene telefoonnummer Website Algemene 283

284 7.4 Lijst met gemeenten 284