Eindejaarsverrichtingen

Transcriptie

1 Eindejaarsverrichtingen Jean Pierre Vincke Erebedrijfsrevisor Lesgever aan de Koninklijke Militaire School (KMS), aan de Hogere Opleiding Militaire Administrateurs Gastdocent aan de HUB-EHSAL Ragheno Business Park Motstraat 30, B-2800 Mechelen tel fax

2 Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk, Ragheno Business Park, Motstraat 30, B-2800 Mechelen 2012 Wolters Kluwer Belgium NV Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. Wettelijk depot: D/2012/2664/194 ISBN: BP/EINDEJ-DO12021

3 INHOUD HOOFDSTUK 1 De inventaris Inleiding Voorraden Permanente inventaris Doelstellingen bij de inventarisatie Volledige opneming van de voorraden Waardering Correcte boeking Analyse van de resultaten Scheiding van de boekjaren Andere verrichtingen ter gelegenheid van de inventaris 20 HOOFDSTUK 2 Waarderingsregels, aanpassingen en discontinuïteit Waarderingsregels Wettelijke bepalingen Actualisatie van de waarderingsregels Discontinuïteit van de onderneming Bepalingen van het Uitvoeringsbesluit Wetboek van Vennootschappen Bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen Wet betreffende de continuïteit van de ondernemingen 26 HOOFDSTUK 3 Datum van boeking 27 Kluwer 3

4 Eindejaarsverrichtingen HOOFDSTUK 4 Afschrijvingen en waardeverminderingen Algemeen Jaarrekeningenrecht Fiscaal recht Afschrijvingsmethoden Afschrijvingen van vaste activa verworven voor een variabele prijs Waardeverminderingen Beoordeling bij de jaarafsluiting Bijkomende aankoopkosten van terreinen 36 HOOFDSTUK 5 De waardering van de voorraden en bestellingen in uitvoering Wettelijke verwijzingen Waarderingsprincipes Waarde van de inkomende voorraden Waarde van de uitgaande voorraden Het beginsel van de afzonderlijke waardering Cost recovery method Waarderingsmethoden Algemeen Handelsgoederen 45 A. Aanschaffingswaarde 45 B. Begrip «marktwaarde» 46 C. Bijzonderheden : waardering van de aanschaffingsprijs van de goederenvoorraad met referte aan de verkoopprijs Grondstoffen, verbruiksgoederen en hulpstoffen 47 A. Aanschaffingswaarde 47 B. Begrip «marktwaarde» Gereed product (productie voor de voorraad) 48 A. Vervaardigingsprijs 48 B. Standaardvervaardigingsprijs 50 4 Kluwer

5 Inhoud C. Begrip «marktprijs» 51 D. Voorzieningen voor risico s en kosten 51 E. Composietproducten 51 F. Afvalstoffen Goederen in bewerking (voorraadproductie) 52 A. Vervaardigingsprijs 52 B. Begrip «marktwaarde» 52 C. Voorzieningen voor risico s en kosten Bestellingen in uitvoering 53 A. Wettelijke verwijzingen 53 B. Waarderingsmethoden 54 C. Nettovoorstelling van de rubrieken 37 en Vooruitbetalingen in klasse Verschillen tussen de aanschaffingswaarde en de markt- of realisatiewaarde Goederenvoorraden in de kringloopcentra 65 HOOFDSTUK 6 Toerekening van de inkomsten van effecten Inleiding Benadering 1 : er wordt verwezen naar de boekhoudkundige verwerking door de vennootschap die de terugbetaling of uitkering verricht Benadering 2 : in boekhoudkundig opzicht wordt uitgegaan van het standpunt van de aandeelhouder Voor welke benadering moet worden gekozen? 70 HOOFDSTUK 7 De geldbeleggingen Wettelijke verwijzingen Actuarieel rendement Zerobonds Geldbeleggingen in vreemde valuta 78 Kluwer 5

6 Eindejaarsverrichtingen 5. Tax shelter Goud en kunstwerken 80 HOOFDSTUK 8 Overlopende rekeningen Wettelijke verwijzingen Interesten betreffende bepaalde vorderingen en schulden op lange termijn Fiscale bepalingen Wetboek van de Inkomstenbelastingen Het Cassatiearrest van 20 februari Het arrest van het Hof van Beroep te Luik van 19 maart Sale and lease back Boekhoudkundige aspecten Fiscaalrechtelijke aspecten 86 HOOFDSTUK 9 De herwaardering van de bezittingen en de schulden in deviezen Inleiding Wissel- en omrekeningsverschillen Opmerkingen Financiële rekeningen Niet-monetaire activa Vastrentende effecten in vreemde valuta 92 HOOFDSTUK 10 De subsidies in vennootschappen 93 HOOFDSTUK 11 Voorzieningen Algemeen Jaarrekeningenrecht 97 6 Kluwer

7 Inhoud 1.2. Fiscaal recht Voorzieningen voor milieukosten Boekhoudkundige verwerking van de afvalstoffen 99 A. Inleiding 99 B. De ondernemingen die afvalstoffen «produceren» 99 C. Afvaldienstenondernemingen 100 D. De ondernemingen waarvan de exploitatie een terrein aantast of vervuilt Advies nr. 107/14 Voorzieningen voor bezoldigingen bij volledige of gedeeltelijke vrijstelling van te leveren arbeidsprestaties Voorziening voor ontslagen Voorzieningen voor pensioenen Aanvullende pensioenen 108 A. Het systematisch georganiseerde pensioenstelsel 108 B. Interne individuele pensioentoezeggingen 108 C. De goedgunstige pensioenen Advies CBN nr. 107/3bis Verplichtingen voortvloeiend uit brugpensioen Advies CBN nr. 107/9 Vaststelling van het bedrag van een voorziening voor pensioenen of brugpensioenen Advies CBN nr. 107/13 Voorzieningen voor pensioenen en brugpensioenen waarvan het bedrag geïndexeerd is Advies CBN nr. 149/4 Aanpassing van het bedrag van de voorziening die nodig is om de rente te betalen in functie van een verandering van de sterftetafel en/of van de evolutie van de wisselkoers van de in vreemde munt uitgedrukte rente 110 A. In verband met de verlenging van de levensverwachting vastgesteld op grond van een meer recente sterftetafel 111 B. In verband met de evolutie van de wisselkoers van de in vreemde munt uitgedrukte rente Voorzieningen voor garanties inzake leveringen en werken Voorzieningen voor groot onderhoud 115 Kluwer 7

8 Eindejaarsverrichtingen 8. Voorzieningen in hoofde van de producent / invoerder van elektrische en elektronische apparaten Beoordeling bij de jaarafsluiting 116 HOOFDSTUK 12 De uitgestelde belastingen Wettelijke verwijzingen Wijziging in de fiscale toestand 117 HOOFDSTUK 13 Te betalen vakantiegeld Vakantiegeld te betalen op 31 december Vakantiegeld te betalen in het volgend kalenderjaar 119 HOOFDSTUK 14 Eindejaarspremies 123 HOOFDSTUK 15 De niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Algemeen De afgeleide financiële producten Inleiding De opties op aandelen afzonderlijk beschouwd 127 A. De onderneming heeft een koop- of verkoopoptie verworven (CALL of PUT) 127 B. De onderneming heeft een koop- of verkoopoptie verkocht (CALL of PUT) De opties als dekkingsverrichtingen 129 A. Inleiding 129 B. Als dekking bestemde verrichtingen 129 C. Andere verrichtingen in tegengestelde zin betreffende eenzelfde onderliggend bestanddeel dan de dekkingsverrichtingen, bedoeld in punt B 137 D. Gevolgen van het ontbreken van een georganiseerde en liquide markt 138 E. Informatie betreffende de optieovereenkomsten die in de toelichting moet worden vermeld Kluwer

9 Inhoud HOOFDSTUK 16 De overboekingen naar het actief Algemeen De geproduceerde vaste activa De kosten voor onderzoek en ontwikkeling Voorraden en bestellingen in uitvoering Onderscheid tussen de rekeningen «Voorraadwijzigingen» Grond- en hulpstoffen, verbruiksgoederen, goederen : boeking van de aankopen Gereed product en goederen in bewerking : boeking van de voorraadwijzigingen bij voorraadinput Intercalaire interesten De herstructureringskosten De kosten van oprichting en kapitaalverhoging 142 HOOFDSTUK 17 De overeenstemmingen die aan de belastingadministratie moeten worden bezorgd Inleiding Overeenstemming van de opgaven Overeenstemming van de omzet met de btw-aangiften 145 HOOFDSTUK 18 De fiches en de samenvattende opgaven Wettelijke verwijzingen Bespreking Fiches en opgaven A. Commissies, makelaarslonen, handelsrestorno s 148 B. Erelonen of vacatiegelden 150 C. Voordelen van alle aard 150 D. Kosten gedaan voor rekening van de verkrijger 150 Kluwer 9

10 Eindejaarsverrichtingen E. Totaal 150 F. Vergoedingen aan zelfstandige sportbeoefenaars en/of aan zelfstandige opleiders, trainers en begeleiders uit activiteiten ten behoeve van sportbeoefenaars Jaar van opstelling van de fiche Geval waarin de bewijsstukken niet moeten worden opgemaakt Verkrijgers/niet-inwoners Diensten waar de fiches moeten worden ingediend Termijn voor het indienen van de fiches 152 HOOFDSTUK 19 Resultaatverwerking in vennootschappen Inleiding Wettelijke reserve Beperking van het uitkeerbare bedrag Statutaire bepalingen inzake de uitkering van de winst Te verwerken verlies Interimdividenden die nadien niet worden bevestigd door de algemene vergadering Vennootschapsrecht 160 HOOFDSTUK 20 De mutaties van het eigen vermogen Gevolgen van de belastingcontroles Boekhoudkundige verwerking van de mutaties binnen het eigen vermogen Advies CBN Toevoeging van reserves of van overgedragen winst aan het kapitaal en kapitaalvermindering tot aanzuivering van overgedragen verliezen Eigen aandelen of winstbewijzen Kluwer

11 Inhoud 2.4. Bijzondere gevallen Tijdelijke belastingvrijstellingen die definitief worden Gebruik van de resultaatverwerking Samenvatting van de mutaties binnen het eigen vermogen Categorieën Mutaties binnen het eigen vermogen met tegenboeking in een balanspost Mutaties binnen het eigen vermogen met tegenboeking in een resultatenrekening Mutaties binnen het eigen vermogen met tegenboeking in één of meerdere posten van de resultaatverwerking 168 HOOFDSTUK 21 De consolidatieverplichting Groepen gehouden tot de consolidatieplicht Basisregel Afwijking De verplichtingen De vrijstelling van sub-consolidatie De gevolgen van de Europese Verordening van 19 juli HOOFDSTUK 22 De oproeping van de algemene vergadering Inleiding De schriftelijke besluitvorming Wie oproepen? Wijze en termijn van oproeping Per aangetekende brief In de pers en per gewone brief Regeling voor de genoteerde vennootschappen 176 Kluwer 11

12 Eindejaarsverrichtingen 5. Identificatie van de vennootschap Plaats, dag en uur van de vergadering De agenda 177 HOOFDSTUK 23 Het verslag aan de algemene vergadering Verplichting verslag uit te brengen Jaarverslag Bij welke vennootschappen moet een jaarverslag worden opgesteld? Informatieplicht in de vennootschappen die zijn vrijgesteld van het opstellen van een jaarverslag Inhoud van het jaarverslag Overzicht van het voorbije boekjaar en risico s en onzekerheden waarmee de vennootschap geconfronteerd is Belangrijke gebeurtenissen die na het einde van het boekjaar hebben plaatsgevonden De ontwikkeling van de vennootschap Onderzoek en ontwikkeling Financiële instrumenten Vennootschappen in moeilijkheden Auditcomité Openbaarmaking 199 HOOFDSTUK 24 Wijziging van de jaarrekening door de algemene vergadering 201 HOOFDSTUK 25 Neerlegging van de jaarrekening van vennootschappen Verplichting tot neerlegging Vorm van de neerlegging Kluwer

13 Inhoud 3. Taal Ondertekening van de jaarrekening Manier van neerleggen Kosten van neerlegging Verspreiding door de NBB 206 HOOFDSTUK 26 Sancties in geval van niet-neerlegging of van laattijdige neerlegging van de jaarrekening Burgerrechtelijke sancties Verhoogde neerleggingskosten Fiscale boetes Gerechtelijke ontbinding 208 HOOFDSTUK 27 Samenvatting van de boekhoudverrichtingen op het einde van het boekjaar Periode die aan de afsluitingsdatum voorafgaat Balansdatum Opstelling van de balans en van de resultatenrekening Actief Passief Resultatenrekening De jaarrekening voorbereiden Ondernemingsraad 222 Kluwer 13