Inhoud. Voorwoord... DEEL I INLEIDING

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord i DEEL I INLEIDING Hoofdstuk 1. Definitie en grondbeginselen A. Definitie B. Verantwoording voor het voeren van een boekhouding B.1. Bedrijfseconomische redenen B.2. Wettelijke redenen C. Toepassingsgebied van de boekhoudwetgeving D. Algemene bepalingen en principes bij een volledige boekhouding D.1. Basisprincipes D.1.1. Entiteitsbeginsel D.1.2. Uitdrukking in geldwaarde D.1.3. Bestendigheid van methodes van registratie, presentatie en waardering D.1.4. Continuïteit D.2. Registratieprincipes D.2.1. Niet-compensatie D.2.2. Realisatiebeginsel D.2.3. Overeenstemmingsprincipe D.3. Waarderingsprincipes D.4. Informatieprincipes E. Revisor, accountant E.1. De revisor E.2. De accountant Hoofdstuk 2. De comptabele equatie: concept en effect op de boekhoudkundige verwerking van transacties A. De balans en het boekhoudkundig evenwicht B. Effect van verrichtingen op de balans C. Registratie van verrichtingen: rekeningen en journaalposten. 15 C.1. Uitgewerkt vereenvoudigd voorbeeld iii

2 C.2. Proef- en saldibalans C.3. Hoofdrekeningen en hulprekeningen C.4. Journaalposten D. De boekhoudkundige cyclus Hoofdstuk 3. Het algemeen rekeningenstelsel A. Het rekeningenstelsel A.1. Opbouw van de M.A.R A.2. Indeling van de M.A.R Hoofdstuk 4. De jaarrekening A. De jaarrekening DEEL II BOEKHOUDKUNDIGE VERWERKING VAN VERRICHTINGEN Hoofdstuk 5. Kapitaal en schulden op lange termijn A. Het eigen vermogen van de onderneming A.1. Oprichting van een nv A.1.1. Directe oprichting A.1.2. Indirecte oprichting A.1.3. Inbrengen in natura A.2. Kapitaalsverhogingen A.2.1. Waarde van aandelen A.2.2. Directe kapitaalsverhogingen A.2.3. Indirecte kapitaalsverhogingen A.2.4. Andere vormen van kapitaalsverhoging A.3. Kapitaalsvermindering A.3.1. Kapitaalsvermindering ter compensatie van geleden verliezen A.3.2. Kapitaalsvermindering door terugbetaling B. Schulden op lange termijn B.1. Gewone lening B.2. Obligatieleningen B.2.1. Uitgifte B.2.2. Couponbetaling B.2.3. Aflossing Hoofdstuk 6. Vaste activa A. Algemeenheden iv

3 A.1. Verplichte subrekeningen A.2. Afschrijvingen A.2.1. Berekeningswijze A.2.2. Boeking van afschrijvingen B. Oprichtingskosten C. Immateriële vaste activa (IVA) D. Materiële vaste activa (MVA) D.1. Aankoop van materiële vaste activa D.2. Waardeveranderingen D.2.1. Waardevermeerderingen D.2.2. Afschrijvingen en waardeverminderingen D.2.3. Boekwaarde van MVA D.3. Buitengebruikstelling van materiële vaste activa D.4. Leasing D.4.1. Afsluiten van het contract D.4.2. Periodieke betaling D.4.3. Afloop van het contract D.4.4. Sale and leaseback D.5. Vaste activa verworven met behulp van kapitaalsubsidies E. Financiële vaste activa Hoofdstuk 7. Behandeling van de gewone bedrijfsactiviteiten. 81 A. De belasting op de toegevoegde waarde (BTW) A.1. Maatstaf van heffing (MVH) A.2. Verwerking van de BTW bij binnenlandse aan- en verkopen A.3. Verwerking van de BTW bij buitenlandse aan- en verkopen A.4. Bepaling van te betalen of terug te vorderen BTW B. Handelsgoederen B.1. De voorraadrekening B.2. Waardering van de goederenvoorraad B.2.1. Gewogen gemiddelde prijzen B.2.2. FIFO (first in first out) B.2.3. LIFO (last in first out) B.2.4. Waardeveranderingen B.3. Aankopen van handelsgoederen B.4. Verkopen van handelsgoederen B.5. Goederen in consignatie v

4 C. In de onderneming geproduceerde goederen C.1. Grond- en hulpstoffen C.2. Goederen in bewerking C.3. Gereed product C.4. Bestellingen in uitvoering C.5. Zelf geproduceerde vaste activa D. Handelsschulden en handelsvorderingen D.1. Handelsschulden D.2. Handelsvorderingen D.2.1. Omzetting vorderingen in te innen wissels D.2.2. Dubieuze debiteuren D.3. Schulden en vorderingen in vreemde valuta E. Liquide middelen E.1. Zichtrekeningen E.2. Interne overboekingen Hoofdstuk 8. Componenten van het ondernemingsresultaat A. De bedrijfsresultaten A.1. Andere bedrijfopbrengsten A.2. Diensten en diverse goederen A.3. Personeelskosten A.4. Voorzieningen voor risico s en kosten A.5. Andere bedrijfskosten B. De financiële resultaten B.1. Opbrengsten uit financiële vaste activa B.2. Resultaten uit vlottende activa B.3. Intrestsubsidies C. Belastingen C.1. Belastingen op het resultaat van het lopende boekjaar 115 C.2. Belastingen op het resultaat van het vorige boekjaar D. Overlopende rekeningen D.1. Overlopende rekeningen van het actief D.2. Overlopende rekeningen van het passief D.3. Disconto op schulden of vorderingen Hoofdstuk 9. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen A. Waarborgen vi

5 B. Goederen en waarden gehouden door derden of gehouden door de onderneming voor rekening van derden C. Aan- en verkoopverplichtingen Hoofdstuk 10. De eindejaarsverrichtingen A. Voorlopige proef- en saldibalans B. Inventaris C. De resultaatverwerking C.1. Onttrekkingen van en toevoegingen aan het eigen vermogen C.2. Uitkeringen D. Balans en toelichting E. Sluiten en heropenen van de boekhouding Hoofdstuk 11. Consolidatie: een inleiding A. Probleemstelling B. Boekhoudkundige voorwaarden voor consolidatie C. Consolidatieprincipes D. Consolidatiemethodes: summiere bespreking D.1. Integrale consolidatie D.2. Evenredige consolidatie D.3. Vermogensmutatiemethode E. Eliminatie van intragroepsrelaties: enkele specifieke gevallen 142 E.1. Vaste activa E.2. Voorraden E.3. Schulden en vorderingen DEEL III ANALYSE VAN DE JAARREKENING Hoofdstuk 12. Inleiding Hoofdstuk 13. Eenvoudige analysetechnieken A. Structuuranalyse B. Tijdsanalyse Hoofdstuk 14. Vermogensstroomanalyse A. Cash-flow vii

6 A.1. Studie van het kaskarakter van de verschillende kosten en opbrengsten A.2. Berekening van de cash-flow B. Vermogensstroomanalyse B.1. Naïeve vermogensstroomanalyse B.2. Gedetailleerde vermogensstroomanalyse B.2.1. Oprichtingskosten B.2.2. Immateriële vaste activa B.2.3. Materiële vaste activa B.2.4. Financiële vaste activa B.2.5. Handelsvorderingen B.2.6. Overige vorderingen en geldbeleggingen B.2.7. Voorraden en bestellingen in uitvoering B.2.8. Liquide middelen B.2.9. Eigen vermogen, exclusief kapitaalsubsidies B Kapitaalsubsidies B Schulden met oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar B Schulden met oorspronkelijke looptijd van ten hoogste één jaar B Overlopende rekeningen B De vermogensstroomtabel B.3. Aanwendingen en bronnen van het netto bedrijfskapitaal B.3.1. Netto bedrijfskapitaal B.3.2. Bronnen, aanwendingen van het netto bedrijfskapitaal Hoofdstuk 15. Berekening van de toegevoegde waarde A. Het begrip toegevoegde waarde B. Bepaling van de toegevoegde waarde B.1. Output B.2. Input B.3. Bruto toegevoegde waarde, netto toegevoegde waarde 181 C. De verdeling van de toegevoegde waarde C.1. Personeel C.2. Verstrekkers vreemd vermogen C.3. Verstrekkers eigen vermogen: uitkeringen C.4. De overheid C.5. Toegevoegd resultaat viii

7 C.6. Overzicht Hoofdstuk 16. Ratio-analyse A. Inleiding B. Productiviteitsratio s C. Financiële ratio s C.1. Liquiditeit C.1.1. Algemene liquiditeitsratio s C.1.2. Omzetbaarheid van voorraden, schulden en vorderingen C.2. Solvabiliteitsratio s C.2.1. Kapitaalstructuur C.2.2. Dekkingsratio s C.3. Rentabiliteitsratio s C.3.1. Marge C.3.2. Rentabiliteit van het totaal vermogen C.3.3. Rentabiliteit van het eigen vermogen Bijlagen Bijlage 1. De minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel Eigen vermogen, voorzieningen voor risico s kosten en schulden op meer dan één jaar Oprichtingskosten, vaste activa en vorderingen op meer dan één jaar Voorraden en bestellingen in uitvoering Vorderingen en schulden op ten hoogste één jaar Geldbeleggingen en liquide middelen Kosten Opbrengsten Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Bijlage 2. Jaarrekeningschema van de Nationale Bank (volledig schema) Bijlage 3. Lijst van de controles uitgevoerd op het volledig schema voor ondernemingen ix