Overstromingen in België!

Transcriptie

1 Overstromingen in België! Lieve Hoet dat het water zijn weg zocht naar lager gelegen delen. Vaak waren dat weiden België onder water en velden in de buurt, maar soms werd het water voortgestuwd tot in woonwijken. In Halle, bij voorbeeld, liep het kanaal over en werd een hoofdstraat herschapen tot een kolkende beek. Ruim 4000 gezinnen zijn door de Misschien ben je zaterdag zelf wakker overstroming getroffen. Veel mensen geworden met een vijver voor je deur. werden in de nacht van vrijdag op Had je dat verwacht? zaterdag verrast door water dat hun Op donderdag 11 november voorspelde huis binnendrong. Op een half uur tijd het KMI (het Koninklijk Metereologisch steeg het water soms meer dan een Instituut) al dat er zware regen op halve meter. komst was. Gedurende vier dagen bleef het in bijna het hele land regenen. Alleen de kuststreek bleef gespaard. In 78 uur viel er evenveel regen als in andere jaren tijdens een volledige novembermaand. Het resultaat: één grote waterellende. De aangebrachte zandzakjes konden Zware gevolgen de stroom niet altijd tegenhouden. Door de aanhoudende regen steeg het Meubels, elektrische toestellen, waterpeil van rivieren en beken zo erg verwarmingsketels, auto's... alles Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1

2 werd vernield. Op bepaalde plaatsen was het zo erg dat de mensen geëvacueerd moesten maar ook om water van ondergelopen straten over te pompen naar lagergelegen beken of rivieren. worden. Ze werden ondergebracht in parochiezalen of scholen. Maar ook scholen werden getroffen. Zo konden de leerlingen van twee scholen in Geraardsbergen de eerste dagen van de week nog geen les krijgen: hun klassen moeten eerst watervrij zijn. Jammer genoeg hebben de overstromingen deze keer niet alleen materiële schade veroorzaakt. Er vielen ook menselijke slachtoffers. Veel hulp Dank zij de waarschuwing van de overheid waren alle hulpdiensten waakzaam. Er werden zandzakjes gevuld, het waterpeil werd goed in het oog gehouden, de dijken werden gecontroleerd. Toch kwam de overstroming nog sneller en heviger dan velen vermoed hadden. De brandweer rukte meteen uit: om het water uit de kelders te pompen, Bij elke ramp staat de Civiele Bescherming paraat. Zij hebben gespecialiseerd materiaal en personeel dat getraind is om de bevolking te beschermen, dag en nacht. Natuurlijk werd ook de politie ingeschakeld. Zij gingen de mensen waarschuwen en hielpen bij de evacuaties. Het Rode Kruis was aanwezig om de mensen medisch bij te staan. Ook het leger werd ingezet, bijvoorbeeld om zandzakjes te vullen en dijken te verstevigen. Elke gemeente en provincie had zijn Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2

3 Overstromingen in België! rampenplan in werking gesteld en alle schade, die ze geleden hebben door acties werden gestuurd door het het water, wordt vergoed. ministerie van Binnenlandse Zaken. Maar niet alleen al die officiële instanties waren tijdens de overstroming in het getouw, iedereen hielp mee. Buren, familie en vrienden steunden elkaar. Sommige jeugdbewegingen sprongen ook in om Maar sommige mensen kunnen geen zandzakjes te vullen. brandverzekering betalen. Zij worden geholpen door een speciaal rampenfonds. Dat fonds aangesproken kan worden alleen als deze waterellende erkend wordt als een 'natuurramp'. Daarover beslist de minister van Binnenlandse Zaken, op Wat nu? basis van wat het KMI zegt. Het water zakt stilaan. Toch zijn er nog Er viel de voorbije dagen 50 tot 80 liter gebieden, water bijvoorbeeld rond de per vierkante meter, wat Dender, waar de ellende ook dinsdag waarschijnlijk uitzonderlijk genoeg is nog niet afgelopen was. om als ramp erkend te worden. Op veel plaatsen kan de schade wel al opgemeten worden. De meeste mensen hebben een brandverzekering. Deze verzekering voorziet dat de Oorzaken van de overstroming Hoe komt het dat we op sommige Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3

4 Overstromingen in België! plaatsen de grootste overstroming in weinig gras en aarde om het water op 50 jaar kregen? te slorpen. Volgens sommigen is de klimaatsverandering Vroeger had een rivier een zomerbed de hoofdreden. We weten dat de aarde ding, die smal was, want in de zomer opwarmt en dat zou volgens de stroomde er weinig water door. In de wetenschappers meer winter groeide de rivier aan tot zijn overstro-mingen, stormen en langere uitgebreide winterbedding. Op dat droogteperiodes. moment werden de omliggende velden leiden tot en weiden door het water ingenomen. Nu staan er op die plaatsen vaak huizen. Kunnen we dit voorkomen? Eigenlijk kun je hier zelf al een beetje Maar het klimaat is zeker niet de enige op antwoorden. We zetten het even op boosdoener. een rijtje. Zo'n hevige regenval komt meestal in Bij bouwaanvragen zou men strenger de zomer voor, en dan is de bodem nog moeten zijn en geen gebouwen meer niet verzadigd met water. Nu had het toelaten die in de winterbedding van al van in augustus veel geregend. Er een waterloop zouden komen. kon gewoon niet veel water meer bij. Er moeten meer ruimtes voorzien Vooral in klei- en leemgronden kan het worden waar het water naartoe kan water maar traag opgenomen worden. lopen zonder schade te veroorzaken. Een ander probleem is dat Vlaanderen Zulke ruimtes bestaan al: velden en volgegoten wordt met beton. Er is te weiden, maar ook echte waterbekkens Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4

5 die het overtollige water opvangen. Er zijn er nog niet genoeg en sommige overstroomden de laatste dagen. Toch hebben die uitwijkmogelijkheden voorzorgsmaatregelen nemen. Overstromingen elders in de wereld geholpen. Als je zelf een nieuw huis bouwt, kun je ook op veel dingen letten. Natuurlijk moet je een regenput voorzien: daar kun je trouwens het hele jaar door water uit putten voor de planten, de schoonmaak, het toilet enz. Maar je kunt ook een eigen ondergronds bufferbekken aanleggen. Dat is een systeem waarbij het overtollige regenwater naar een reservoir onder de grond wordt afgevoerd. Zo komt er veel minder water in de waterlopen terecht. Gelukkig bestaat nu al een 'overstromingsvoorspeller': een kaart die aangeeft welke gebieden bij zware regenval onder water kunnen komen te staan. Op die kaart kun je nakijken hoeveel risico je eigen straat of gemeente loopt. Zo kan iedereen tijdig België is niet het enige land dat onder water kan staan en de overstroming van de voorbije dagen is ook niet de enige die we gekend hebben in de laatste eeuw. Ook onze buurlanden kregen al vaak te maken met overstroomde straten en huizen. Maar er zijn landen waar het elk jaar zo hard regent dat de mensen eraan gewend zijn om regelmatig tot aan hun middel door het water te moeten waden. China, Vietnam, Pakistan... daar kennen ze de moessonregens wel. En soms zijn die nog veel heviger en langduriger dan normaal. Dat kan Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5

6 bufferbekken: een opvangbekken aanleiding geven tot zware overstromingen, zoals degene die Pakistan teisterden in augustus. Een overstroming wordt niet altijd veroorzaakt door beken en rivieren die buiten hun oevers treden. Het kan ook gebeuren dat de zee het binnenland binnendringt. Zo was er in 1953 een zware storm die het zeewater diep de Nederlandse kuststreek injaagde, waar het veel mensen en huizen met zich meesleurde. Ook bij ons vielen er toen slachtoffers. Toch hoeft een overstroming niet altijd negatief te zijn. Als het water zijn uitgebreide bedding opzoekt, komt er slib mee en dat is soms erg vruchtbaar. Het water zorgt ook voor waterreserves in de bodem. Zo dankt Egypte zijn welvaart aan de jaarlijkse overstroming van de Nijl. Verklarende woordenlijst voor overtollig water Civiele Bescherming: een groep van beroepsagenten én vrijwilligers, die aan alle burgers bijstand verlenen bij rampen evacuatie: het wegbrengen van personen van een plaats waar het niet veilig is naar een veiliger gebied factuur: een document waarop het bedraag staat dat de klant aan de leverancier heeft betaald instantie: een organisatie moessonregen: een periode van hevige regenval, die in bepaalde tropische gebieden elk jaar voorkomt door het draaien van de wind rampenfonds: een geldreserve waaruit geput kan worden om schade bij rampen te vergoeden verzadigd: wanneer er niets meer bij kan De schuingedrukte woorden uit de tekst worden hieronder verklaard. Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6

7 En nu jij! 1. Waar hadden de mensen te lijden onder de waterellende? (meerdere antwoorden mogelijk) O in heel België O alleen in Vlaanderen O langs de Dender O vooral aan de kust 2. Ga eens naar en klik daar op het gebied waar je school staat. a. Is er een meetpunt dichtbij? b. Kijk eens naar de grafiek van een beek of rivier in de buurt. Hoe loopt de lijn vanaf donderdag 11 november tot nu? 3. Welke hulpdiensten komen in actie bij een overstroming? Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7

8 4. Kan een overstroming ook positieve gevolgen hebben? Welke? 5. Wat is 'een winterbedding'? 6. a. Beschrijf hoe de waterellende eruitzag bij jou thuis of in je school. b. Kun je verklaren waardoor de overstroming precies veroorzaakt werd? Illustratieverantwoording: het copyright op de illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: Reporters (foto's)) Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8